energiebesparende maatregelen in het kader van MJA3 Hijlco Sloothaak / Susan van der Til

Transcriptie

1 CSBR aanvraag Titel van het project: energiebesparende maatregelen in het kader van MJA3 Auteur: Beoogd projectleider: Opdrachtgever: Datum akkoord opdrachtgever: Hijlco Sloothaak / Susan van der Til Mirjam Oving xx-xx-20xx 1

2 INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING AANLEIDING PROBLEEMANALYSE EN VISIE HOOFDREDEN EN DOEL ALTERNATIEVEN KOSTEN EN EFFECTEN SAMENHANG EN IMPACT OMGEVING, KRACHTENVELD RISICO S CONCLUSIES EN VERVOLG... 7 BIJLAGE: FINANCIEEL OVERZICHT... 8 Review historie, inclusief wie betrokken zijn bij aanvraag Datum review Samenvatting van de veranderingen Door Versie 23 april 2013 Initiële versie Hijlco/Susan april 2013 Tekstuele aanvullingen Mirjam Mirjam

3 Samenvatting In de Algemene Vergadering van de HBO Raad op 3 december 2008 is het HBO officieel toegetreden tot de MeerJarenAfspraak energie-efficiëntie (MJA3). Op 30 oktober 2009 heeft de Hanzehogeschool Groningen (HG) een verzoek ingediend voor toetreding tot de MJA3 bij SenterNovem (huidige benaming Agenschap NL). De HG heeft een op 28 januari 2010 gedateerde brief van Agentschap NL ontvangen, waarin zij verklaren dat de HG aan de in de MJA3 gestelde voorwaarden voor deelname voldoet. Op deze datum heeft de Hanzehogeschool Groningen dan ook een MJA3 convenant gesloten met het Ministerie van OCW waarin de inspanningsverplichting is aangegaan om in de periode te komen tot een reductie van 20% op haar energieverbruik. De rechten en plichten, verbonden aan de MJA3, zijn verwoord in de Meerjarenafspraak energieefficiëntie d.d. 1 juli Belangrijke onderdelen uit dit stuk zijn de volgende: 1. Doelstelling van de meerjarenafspraak is om tot een energiebesparing te komen van 2% per jaar, gedurende de periode van 2009 t/m 2019; dus 20% besparing gedurende een periode van 10 jaar. 2. Eén van de verplichtingen van de HG is het elke 4 jaar opstellen van een Energie-Efficiëntie Plan (EEP) en daar jaarlijks over te rapporteren door middel van een elektronisch-milieu jaarverslag (e- MJV). In de EEP worden onder andere de energiebesparende maatregelen en de benodigde investeringen omschreven om tot de in de MJA3 afgesproken besparingen te komen. 3. De milieudienst van de gemeente Groningen is het bevoegd gezag; zij handhaaft de in de MJA3 gemaakte afspraken en kan eventuele sancties opleggen. Door de ondertekening van het MJA3-convenant wil de Hanzehogeschool Groningen een concrete invulling geven aan haar ambities op het gebied van duurzaamheid. Uiteindelijk zullen de voorgenomen maatregelen leiden tot een besparing op de energiekosten, maar vooral ook een substantiële CO2- reductie. Om de forse reductie van het energieverbruik te bewerkstelligen zijn onder andere investeringen nodig in bouwkundige voorzieningen en technische installaties. Tot dusverre zijn de energiebesparende maatregelen, voortvloeiend uit het Energie Efficiency Plan zoals hierboven genoemd, voor de periode grotendeels uitgevoerd. Dit heeft geresulteerd in een energiereductie van ca. 4%. Deze maatregelen bestonden vooral uit het efficiënter inregelen van bestaande installaties. De kosten hiervan bedroegen ca. K 300. Daarvan kon K 90 gedekt worden uit het bestaande energiebudget. De overige K 210 is gedekt uit de investeringsbegroting van Vastgoed. Onder andere door de energiebesparende maatregelen is een besparing gerealiseerd op het energiebudget. Het energiebudget is hierdoor voor het jaar 2012/2013 met K 200 verlaagd. De benodigde maatregelen die in de EEP voor de periode zijn voorzien om de afgesproken energiereductie te halen, vragen een investeringsbudget van K 550. De EEP is op 9 oktober 2012 door het College van Bestuur geaccordeerd en ingediend bij het Agentschap NL. Het College van Bestuur heeft zich akkoord verklaard met het uitvoeren van de voorgestelde maatregelen. Met deze CSBR aanvraag willen we het bijbehorende budget graag toegekend krijgen. Gelet op het projectmatige en incidentele karakter ervan wordt de financiering vanuit de CSBR gevraagd en is niet voorzien in de IVP. 3

4 Voor een helder overzicht is het goed om beeld te hebben bij de periodiek op te stellen Energie Efficiency Plannen. Deze zijn verdeeld in een drietal perioden en betreffen achtereenvolgens: EEP periode In deze EEP zijn energiebesparende maatregelen omschreven die een investering vroegen van ca ,- en een structurele energiebesparing opleverden vanaf 2012 van ca. 4% ten opzichte van Omdat de HG in 2010, en niet in 2009 is ingestapt, had de besparing 3 jaar 2% = 6% moeten zijn; derhalve is in deze periode een achterstand opgelopen van ca. 2%. De energiebesparende maatregelen zijn gefinancierd vanuit het bestaande energiebudget en het investeringsbudget Vastgoed. De besparing aan energiekosten bedraagt ca. K 80/jaar vanaf EEP periode In dit EEP zijn de concrete maatregelen opgenomen om in de periode een 11% energiereductie te bewerkstelligen. De kosten van deze maatregelen bedragen K 550. Deze kosten kunnen niet meer gedekt worden uit het bestaande energiebudget. Financiering daarvan wordt dan ook gevraagd vanuit de de CSBR gelden. De verwachte besparing aan energiekosten bedraagt voor deze EEP periode circa K 60 per jaar vanaf Een deel van de maatregelen zal gerealiseerd worden door een bewustwordingscampagne (Change genaamd) te voeren. Het effect van deze campagne hebben wij op ca. 5% energiereductie ingeschat. Deze maatregelen zullen in het komende schooljaar nader uitgewerkt worden in samenwerking met Marketing & Communicatie. EEP periode Na succesvolle afronding van bovengenoemde EEP s, zal naar verwachting 15% energiebesparing gerealiseerd zijn. In de EEP zal de resterende 5% besparing behaald moeten worden. Met de inzichten van dit moment wordt de benodigde investering aan energiebesparende maatregelen in deze periode op ca. K 600 geraamd. Voor verkrijgen van financiering zal tegen die tijd vermoedelijk een separate CSBR aanvraag volgen. De te verwachten besparing aan energiekosten zal ca. K 40/jaar bedragen. Alle vermelde bedragen zijn overigens incl. 21% BTW. Samengevat bedragen de totale investeringen over de gehele periode die nodig zijn om de afgesproken energiereductie te halen M waarbij de verwachte besparing, uitgaande van een maximale prijsstijging voor wat betreft energiekosten van 3% per jaar, uiteindelijk in de laatste vijf jaren op K 180/jaar wordt geraamd. Verwachte besparingen per jaar: K 80 K 140 K 160 K 180 K 180 K 180 K 180 K 180 Vanaf moment start t/m 2013 bedraagt de besparing K 220. In 2014 wordt een besparing voorzien van K 160 en de daaropvolgende vijf jaren telkens K 180. Uiteindelijk is dat tot 2020 een bedrag van M De kosten gaan daarbij voor de baten maar de opbrengsten ijlen na. Daarmee wordt de investering zo goed als terugverdient. 4

5 1. Aanleiding Onderwerp Het College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen, is met de ondertekening van het convenant betreffende energiereductie, de inspanningsverplichting aangegaan om in de periode te komen met een reductie van 20% op haar energieverbruik. Om deze reductie mogelijk te maken zijn een aantal investeringen nodig op het gebied van energiemaatregelen met name in de gebouwen van de Hanzehogeschool. Hoewel een aantal besparingen gehaald kunnen worden door inzet van een bewustwordingscampagne Change, is het merendeel gekoppeld aan investeringen met een verwachte energiereductie. Overigens heeft het College van Bestuur van de Hanzehogeschool met de ondertekening van het EEP (Energie Efficiency Plan) voor de periode impliciet reeds opdracht gegeven tot uitvoering van de maatregelen. Externe redenen: In de prestatieafspraken zoals onlangs ondertekend (2012) is als een van de twee zwaartepunten Energie vastgelegd. Wanneer de Hanzehogeschool niet in staat blijkt te zijn te voldoen aan de eisen zoals genoemd in MJA3, verliezen we geloofwaardigheid ten aanzien van dit speerpunt. Verplichting voortvloeiend uit ondertekend convenant in 2010 met Ministerie OCW. Interne redenen: De Hanzehogeschool Groningen wenst een wezenlijke bijdrage te leveren aan het thema duurzaamheid waaronder het reduceren van Co2 en het verhogen van de energiezuinigheid binnen haar gebouwen. Het realiseren van kostenbesparing op het gebruik van energie vanuit financiële - maar ook vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid. 2. Probleemanalyse en visie Beschrijf de huidige situatie Om de maatregelen die nodig zijn om de afspraken uit MJA3 te kunnen realiseren is voor de periode een bedrag nodig van K 550. Dit bedrag kan niet worden gefinancierd vanuit het bestaande energiebudget. Dit budget is voor de structurele energiekosten bedoeld. Daarnaast wordt dekking gevraagd voor kosten communicatie-uitingen volgend uit de te starten bewustwordingscampagne Change. Deze kosten worden ingeschat op K10. Visie op probleemanalyse Uitgangspunt bij de uitvoering van de maatregelen is dat de vastgestelde aanpassingen in een gebouw zoveel mogelijk onderdeel vormen van reeds geplande bouwprojecten. Op deze wijze ontstaat er geen extra overlast door uitvoering van benodigde werkzaamheden. Om dit te waarborgen zijn de maatregelen opgenomen in de projectenplanning en het MeerjarenOnderhoudsPlan (MOP) van Vastgoed. Dit borgt ook de daadwerkelijke uitvoering van de maatregelen. Het is van belang dat in verband met het tijdig behalen van de reductiedoelstellingen, een deel van de werkzaamheden daartoe deze zomer al wordt uitgevoerd en in de geplande bouwactiviteiten in deze periode worden meegenomen. 3. Hoofdreden en doel Doelstelling is om tot een energiebesparing te komen van 2% per jaar, gedurende de periode van 2009 t/m 2019; dus 20% besparing gedurende deze periode van 10 jaar. Voor de periode is het doel om 11% te besparen. De hoofdreden van deze CSBR aanvraag is dat financiering van de te nemen maatregelen hiertoe niet voorzien is binnen de reguliere IVP begroting. Doel van deze aanvraag is dan ook het verkrijgen van de gevraagde financiering voor de periode voor een bedrag van K

6 4. Alternatieven Welke alternatieven zijn er? Met Agentschap NL is afgesproken dat de overeengekomen inspanningsverplichting MJA3 inhoudt, dat maatregelen met een terugverdientijd van maximaal 10 jaar, verplicht zijn om uit te voeren. Hogescholen kunnen zelf beoordelen of maatregelen met een langere terugverdientijd uitgevoerd gaan worden. Tenslotte zijn de maatregelen ook afhankelijk van de financieel-economische positie van de hogeschool. Dit kan een reden zijn om niet alle maatregelen uit te voeren en dit kan als gevolg hebben dat de gestelde 20% energiereductie niet gerealiseerd wordt. De hogeschool kan dit als onderbouwing aandragen bij Agentschap NL die dit zal meenemen in haar definitieve besluitvorming. Om te beoordelen wat de gevolgen zijn indien de Hanzehogeschool de door haar getekende afspraken niet waarmaakt, wordt verwezen naar datgene wat genoemd staat onder het kopje risico s op blz. 7 van deze CSBR aanvraag. Wat is de globale inhoud, aanpak en planning van het project? (van het voorkeuralternatief) Zoals eerder in deze aanvraag gesteld, zullen de te nemen maatregelen zoveel mogelijk worden uitgevoerd als onderdeel van geplande bouwprojecten. Monitoring vind plaats door de energiecoördinator en in afstemming met FEZ. Gegeven de planning van het project is het van belang een akkoord te krijgen op het gevraagde budget voor 1 juli 2013 in verband met de in de zomerperiode op te starten bouwactiviteiten. Zo houden een aantal geplande ingrepen binnen de Van DoorenVeste nauw verband met de afspraken uit MJA3. 5. Kosten en effecten Wat zijn de incidentele kosten Kosten voor aansturing door projectleider zijn al voorzien in de budgetten voor de lopende bouwprojecten. De noodzakelijke activiteiten van de bewustwordingscampagne Change, zullen zoveel mogelijk uitgevoerd worden door studenten. Hieruit voortvloeiende kosten alsook kosten van communicatie uitingen zijn minimaal en worden geschat op K 10. Wat zijn investeringen in materiële vaste activa Dat zijn de kosten zoals aangevraagd voor uitvoering maatregelen voorzien in het Energie Efficiency Plan voor de jaren ad K 550. Wat zijn de structurele lasten? De structurele lasten van het project zijn alleen de afschrijvingskosten van de investeringen. Uitgaande van een afschrijvingstermijn van 15 jaar, resulteert dit in een jaarlijkse afschrijvingslast van K 37. OVERIGE EFFECTEN Wat zijn de overige structurele kwantitatieve effecten? Verlaging energiegebruik. Verlaging energiekosten op basis van gelijkblijvende prijsstelling. Wat zijn de structurele kwalitatieve effecten? CO2 reductie. Versterken van het duurzaamheidsimago van de Hanzehogeschool Groningen. Zichtbare invulling van het speerpunt Energie. 6

7 Hoe is de verantwoordelijkheid voor de realisatie van effecten belegd Uitvoering en monitoring gebeurt door afdeling Facilitair Bedrijf/Vastgoed. 6. Samenhang en impact omgeving, krachtenveld Wat is de samenhang met de omgeving Programmaplan Duurzaamheid van de Hanzehogeschool waarin o.a. opgenomen invoering Breeam-methodiek. Strategisch huisvestingsplan. Welke stakeholders (of afdelingen) zijn bij de uitvoering van dit project betrokken Afd. FB/Vastgoed Afd. FEZ Schools/lectoraten en kenniscentra in verband met gewenste studentenparticipatie vanwege voorbereiding en uitvoering maatregelen volgend uit bewustwordingscampagne Change. 7. Risico s Wat zijn de belangrijkste risico s? Het gevraagde budget wordt niet gehonoreerd. Daarmee kunnen de maatregelen niet worden uitgevoerd. Doordat de maatregelen uitgevoerd worden als onderdeel van geplande bouwprojecten, is de daadwerkelijke realisatie afhankelijk van de voortgang van deze projecten. Indien vertragingen optreden in de bouwprojecten, zal ook vertraging optreden in de uitvoering van de energiebesparende maatregelen. Zijn wij daadwerkelijk in staat om ca 5% aan energiebesparing door te voeren door het realiseren van een bewustwordingscampagne bij studenten en personeel van de Hanzehogeschool. Bij een vergelijkbare onderwijsinstelling in Duitsland heeft deze campagne een energiereductie van 10% opgeleverd. De vraag is in hoeverre deze bestpractice in onze situatie is te realiseren. Er is rekening gehouden met een structurele stijging van de energiekosten van 3% per jaar. Mochten deze hoger worden dan zal dat de terugverdientijd beïnvloeden. Indien datgene dat in MJA3 is afgesproken niet wordt gehaald, dan is er gerede kans op imagoschade voor de Hanzehogeschool. Daarbij treedt de milieudienst van de gemeente Groningen op als bevoegd gezag. Mogelijke consequentie zou kunnen zijn het niet of met vertraging afgeven van mileu- en/of bouwvergunningen. Hoe worden deze risico s gemanaged? Als uitvoerende afdeling zal Vastgoed strakke regie voeren op het uitvoeren en monitoren van de maatregelen. Voortgang wordt gecommuniceerd middels energiejaarverslagen en worden besproken met het College van Bestuur. Het Facilitair Bedrijf heeft ervoor gekozen om gelet op Operational Excellence daar waar mogelijk gebruik te maken van externe expertise. Dit uitgangspunt geldt ook voor de taken van energiecoördinator. Hierbij is het van belang dat Vastgoed de verantwoordelijkheden intern goed waarborgt en de voortgang blijft bewaken. 8 Conclusies en vervolg De inhoudelijke keuze voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen is met de ondertekening van het MJA3 convenant in 2010 door het College van Bestuur reeds gemaakt. Door accordering van het EEP in oktober jl. door het College van Bestuur is ingestemd met de voorgestelde maatregelen in deze periode. Er is al gestart met de voorbereidende werkzaamheden. Het enige wat nog ontbreekt is de toekenning van het benodigde budget. De voorgenomen maatregelen zijn tevens in het onlangs vastgestelde Strategisch Huisvestingsplan van de Hanzehogeschool verwerkt. 7

8 Bijlage: financieel overzicht Onderwerp: Overzicht te plannen maatregelen EEP-HG. Datum : 20 februari 2013 Investering Nr. Uit te voeren maatregel Planmatig MJA Totaal Jaar van investering 3 Marie KamphuisBorg: CO₂-schakeling 5 lbk's , , , Zonering installaties bij avondopenstelling diverse gebouwen. 0, , , Diverse gebouwen: lbk's op alarmeringsinstallatie schakelen. 0, , , Van Olst Toren: hoog-/laagregeling ventilatie. 0, , , PCC: aanwezigheidsdetectie verlichtingsinst. 0, , , Wiebengacomplex: CO₂-regeling vent. Kelder studielandschap. 0, , , Gebouw F: aanwezigheidsdetectie. 0, , , Actieve energiebesparing huurpanden. 0, , , Licht uitschakelen bij verlaten ruimte (2 % elektra). 0, , , Spuivent. draaikiep i.p.v. volledig en sluiten ramen. 0,00 0,00 0, Ruimtetemperatuur 1 C verlagen (thermostaatkranen rad.'n). 0,00 0,00 0, Uitschakelen apparatuur bij verlaten ruimte (1 % elektra). 0,00 0,00 0, VDV: -aanbrengen balansventilatie , , , debietregeling laboratorium , , , warmteterugwinning laboratorium. 0, , , debietregeling sector kantine/onderwijsruimte , , , debietregeling collegezalen , , , aanwezigheidsdetectie. 0, , , De Appel: debietregeling op ventilatie. 0, , , Bouwkunst: aanwezigheidsdetectie verlichtingsinst. 0, , , Wiebengacomplex: -CO₂-regeling bibliotheek/lounge/collegezaal. 0, , , CO₂-regeling ventilatie sporthal. 0, , , Gebouw F: isoleren gevel , , , Atrium en gebouw E: -debietregeling Atrium. 0, , , aanwezigheidsdetectie gebouw E. 0, , , *) Alle bedragen zijn incl. BTW totalen , , ,00 *) Daarnaast wordt een bedrag van K 10 gevraagd vanuit de CSBR ter dekking voor inzet communicatiemiddelen vanuit bewustwordingscampagne Change (zie kopje 5 Kosten & effecten incidentele kosten). 8