Financiering van de corporatiesector na de novelle. René Goorden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Financiering van de corporatiesector na de novelle. René Goorden"

Transcriptie

1 René Goorden Oktober 2014

2 Novelle? een prozaverhaal dat wat de omvang betreft tussen de roman en het korte verhaal geplaatst wordt. De lengte is typisch tussen de 50 en 100 pagina's, maar hierover bestaat geen consensus. Een novelle bezit een eenvoudige structuur en een klein aantal personages. 2

3 Inhoud Beoordeling ongeborgde (niet-daeb) financiering Splitsing DAEB / niet-daeb en financiering Aandachtspunten administratieve scheiding Aandachtspunten juridische splitsing Niet-DAEB (her)financieringsopgave Potentiële rol BNG Bank Conclusies 3

4 Beoordeling ongeborgde (niet-daeb) financiering Herziene Woningwet verandert niets aan de essentie van de beoordeling door de bank Beoordeling debiteur en project/te financieren vastgoed Kasstromen bepalen primair de financierbaarheid: DSCR en ICR Overige ratio s: LTV en Solvabiliteit Inzet zekerheden Niet alleen financials, ook kwaliteit management, organisatie, strategie, rapportages Maar: De wettelijke context verandert Afhankelijkheid van handelen diverse partijen: gemeenten, toezichthouder, WSW en de minister 4

5 Splitsing DAEB / niet-daeb en financiering Beide takken dienen levensvatbaar en zelfstandig financierbaar te zijn Beoordelingscriteria splitsingsplan? Op moment van splitsing: nog geen externe financiering noodzakelijk vanwege inzet interne startlening Toekomstige financierbaarheid niet-daeb tak (maar ook DAEB-tak) afhankelijk van kapitalisatie Hoeveelheid over te hevelen activa Samenstelling passiva (omvang interne-/startleningen) DAEB en niet-daeb: communicerende vaten! 5

6 Beoordelingscriteria splitsingsplan? Zienswijze gemeente en huurders Financieel toezichthouder WSW Uiteindelijke goedkeuring: de minister Scenario s CFV 1 : Noodzakelijke solvabiliteit in DAEB-tak hoger LTV: Startpositie voor niet-daeb ligt tegen de grens van wat commercieel acceptabel is Kasstroomkengetal: Financiers verlangen een ICR van 1,7 a 1,8 1 Financiële Meerjarenverkenning van de corporatiesector na administratieve scheiding 6

7 Aandachtspunten financiering Administratieve scheiding Na scheiding: Procedure ministriële goedkeuring niet-daeb activiteit in relatie tot het financieringsproces Gemeentelijke verklaring (legitimatie en markttoets) WSW-toets (effect op TI en rendementseis) Inzet onderpand Bestaand bezit veelal reeds in onderpand WSW Continuering interne lening, indien: Aflossing vanuit vrije kasstroom niet mogelijk is Aantonen dat ongeborgde lening niet kan worden aangetrokken Hoe, hoe vaak en rol van de banken? Kleine (her)financiering: wachten tot natuurlijk (her)financieringsmoment? 7

8 Aandachtspunten financiering Juridische splitsing Op moment van splitsing Overheveling bestaande ongeborgde leningen Toestemming bank, herfinanciering, opeisbaarheid Kapitalisatie op moment van splitsing bepaalt grotendeels toekomstige investeringsmogelijkheden Na splitsing Geen mogelijkheid tot storting extra aandelenkapitaal of andere vorm van vermogensverstrekking / garantie na splitsing Aflossing startlening in 15 jaar Effect op DSCR 8

9 Niet-DAEB herfinancieringsopgave Scenario s CFV: Overheveling bestaand niet-daeb Omvang interne/startleningen EUR 7,2 miljard Bij volledige herfinanciering EUR 500 miljoen/jaar Bestaand niet-daeb + 10% DAEB bezit: Omvang interne/startleningen EUR 18,6 miljard Bij volledige herfinanciering: EUR 1,25 miljard/jaar Maar, geen volledige herfinanciering: Regulier aflossen interne/startlening Continuering interne lening 9

10 Financieringsopgave nieuwe investeringen dpi-2013: Omvang investeringen neemt af Aandeel DAEB neemt toe Niet-DAEB investeringen in vastgoed voor verhuur: EUR 1 miljard /jaar Desinvesteringen in niet-daeb nemen toe: Ontwikkeling aantal niet-daeb huurwoningen

11 Potentiële rol BNG Bank Geborgde en ongeborgde leningen DAEB: binnen het zekerheidsstelsel Niet-DAEB: indien in het belang van de volkshuisvesting Beschikbaarheid geborgde kredietverlening Mogelijkheden op het gebied van ongeborgde (niet-daeb) kredietverlening niet onbeperkt Risicoperspectief Vermogensbeslag 11

12 Conclusies Toekomstige financierbaarheid niet-daeb sterk afhankelijk van kapitalisatie niet-daeb tak op moment van splitsing Vrijheidsgraden bij splitsing? Opstelling diverse partijen BNG Bank wil rol blijven spelen op gebied van DAEB en niet-daeb financiering 12

13 The pessimist complains about the wind; The optimist expects it to change; The realist adjusts the sails. William Arthur Ward 13

14 Contact René Goorden Sectorspecialist woningcorporaties

15

Woningwet: scheiden en splitsen. AEDES Treasuryplatform 21 maart 2016

Woningwet: scheiden en splitsen. AEDES Treasuryplatform 21 maart 2016 Woningwet: scheiden en splitsen AEDES Treasuryplatform 21 maart 2016 1 Agenda Onderwerpen 1. Uitgangspunten 2. Strategie niet-daeb 3. Administratief scheiden - keuzes 4. Juridisch splitsen positie WSW

Nadere informatie

IMPLEMENTATIEPLAN HERZIENE WONINGWET (NOVELLE)

IMPLEMENTATIEPLAN HERZIENE WONINGWET (NOVELLE) IMPLEMENTATIEPLAN HERZIENE WONINGWET (NOVELLE) DAEB portefeuille portefeuille HOOFDLIJNEN IMPLEMENTATIE HERZIENE WONINGWET Bepalen strategie 1. Richting kiezen Uitvoeren scheiding 2. Uitwerken administratieve/juridische

Nadere informatie

Knelpuntenanalyse Novelle en BTIV 2015

Knelpuntenanalyse Novelle en BTIV 2015 Knelpuntenanalyse Novelle en BTIV 2015 Frank Vermeij Augustus 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Aanpak... 3 3 Juridische scheiding... 3 3.1 Aannames... 3 3.2 Resultaten... 4 4 Administratieve scheiding...

Nadere informatie

WSW visie op scheiding en/of splitsing van DAEB en niet-daeb

WSW visie op scheiding en/of splitsing van DAEB en niet-daeb WSW visie op scheiding en/of splitsing van DAEB en niet-daeb 2/6 Inleiding Met de inwerkingtreding van de Woningwet moeten corporaties hun niet-daeb-vastgoed en niet-daebactiviteiten scheiden van het DAEB-vastgoed

Nadere informatie

Strategisch scheiden of splitsen DAEB / niet-daeb. Bram Klouwen en Bert van t Land Companen

Strategisch scheiden of splitsen DAEB / niet-daeb. Bram Klouwen en Bert van t Land Companen Strategisch scheiden of splitsen DAEB / niet-daeb Bram Klouwen en Bert van t Land Companen Agenda Inleiding Achtergrond scheiden / splitsen Juridische verankering Plan maken Strategische afweging portfolio

Nadere informatie

TOELICHTING BESLISBOOM

TOELICHTING BESLISBOOM TOELICHTING BESLISBOOM De beslisboom is bedoeld als hulpmiddel bij het maken van de keuze tussen administratief of juridisch scheiden. Ook gaat de beslisboom in op de mogelijkheid van vrijstelling van

Nadere informatie

Samenvatting herziene Woningwet

Samenvatting herziene Woningwet Samenvatting herziene Woningwet 1. Algemeen De Tweede Kamer stemde op 5 juli unaniem in met de herziening van de Woningwet. In het najaar van 2012 wordt het wetsvoorstel door de Eerste Kamer besproken.

Nadere informatie

De volkshuisvestelijke gevolgen van de DAEB-splitsing

De volkshuisvestelijke gevolgen van de DAEB-splitsing De volkshuisvestelijke gevolgen van de DAEB-splitsing Hanjo Lagas, directeur Atrivé Het middensegment in de huursector VOGON studiemiddag, 14 september 2011 Visie Europa In 2007 klacht IVBN in 2007 (belangenvereniging

Nadere informatie

HOOFDPUNTEN CONCEPT BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) AMvB bij de novelle herziene Woningwet

HOOFDPUNTEN CONCEPT BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) AMvB bij de novelle herziene Woningwet HOOFDPUNTEN CONCEPT BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) AMvB bij de novelle herziene Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille TIJDPAD IMPLEMENTATIE HERZIENE WONINGWET

Nadere informatie

Spoedcursus corporatiefinanciën. Fleur Elderhorst Hoofd BNG Advies 17 juni 2015

Spoedcursus corporatiefinanciën. Fleur Elderhorst Hoofd BNG Advies 17 juni 2015 Fleur Elderhorst Hoofd BNG Advies 17 juni 2015 BNG Advies ondersteunt haar cliënten bij het maken van afwegingen bij (des)investeringen, financiering, risico s Het resultaat van onze dienstverlening is

Nadere informatie

Consultatiedocument Scheiding DAEB en niet-daeb Stichting Viveste

Consultatiedocument Scheiding DAEB en niet-daeb Stichting Viveste Consultatiedocument Scheiding DAEB en niet-daeb Stichting Viveste 27 oktober 2016 1 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 4 2 Consultatieproces... 4 3 Keuze administratieve scheiding of juridische splitsing...

Nadere informatie

Financiering niet-daeb activiteiten. Aedesbijeenkomsten

Financiering niet-daeb activiteiten. Aedesbijeenkomsten Financiering niet-daeb activiteiten Aedesbijeenkomsten December 2010 29 september 2010 Inhoud Beoordeling ongeborgde financieringsaanvraag Enkele voorbeelden Prijsvorming Aanbevelingen 2 December 2010

Nadere informatie

Activiteiten Beter Wonen in ALMELO

Activiteiten Beter Wonen in ALMELO Bijlage 3 Financiële paragraaf Beter Wonen Het bod in aantallen In onderstaande tabellen wordt de inhoud van het bod van Beter Wonen, zoals hiervoor is verwoord, concreet gemaakt in meetbare grootheden

Nadere informatie

Risicobeheersing en achtervang September / oktober 2014. Erik Terheggen

Risicobeheersing en achtervang September / oktober 2014. Erik Terheggen Risicobeheersing en achtervang September / oktober 2014 Erik Terheggen 1. WSW in cijfers 1983 Borginstituut opgericht in 1983 De WSW-borging geldt voor nieuwbouw en renovatie van sociale woningen en maatschappelijk

Nadere informatie

KENNISMIDDAG NOVELLE

KENNISMIDDAG NOVELLE KENNISMIDDAG NOVELLE EVEN VOORSTELLEN Victor Burger 1 AGENDA 1 Actualiteit 2 Werkgebied en toezicht 3 Scheiding DAEB en niet-daeb 4 Financiering 5 Voorbereiding invoering 2 GAAT DE WONINGWET IN PER 1 JANUARI

Nadere informatie

Weging van zienswijzen door de Aw

Weging van zienswijzen door de Aw 1 Weging van zienswijzen door de Aw Inhoudsopgave Beoordelingsprincipes algemeen Procedures Kader van weging 2 Principes bij beoordeling Heldere governance voor gescheiden takken Verankering strategie

Nadere informatie

WSW richtlijn juridische splitsing

WSW richtlijn juridische splitsing 1 mei 2017 2/9 Inleiding Met de inwerkingtreding van de Woningwet moeten corporaties hun niet-daeb-vastgoed en niet-daebactiviteiten scheiden van het DAEB-vastgoed en de DAEB-activiteiten. Een corporatie

Nadere informatie

Bijlage 2: Financiële paragraaf. Het bod in aantallen

Bijlage 2: Financiële paragraaf. Het bod in aantallen Bijlage 2: Financiële paragraaf Het bod in aantallen In onderstaande tabellen wordt de inhoud van het bod van Beter Wonen, zoals hiervoor is verwoord, concreet gemaakt in meetbare grootheden zoals aantallen

Nadere informatie

WSW richtlijn juridische splitsing

WSW richtlijn juridische splitsing WSW richtlijn juridische splitsing 2/8 Inleiding Met de inwerkingtreding van de Woningwet moeten corporaties hun niet-daeb-vastgoed en niet-daebactiviteiten scheiden van het DAEB-vastgoed en de DAEB-activiteiten.

Nadere informatie

Scheiding DAEB/niet-DAEB. Door Imeldo Kwaak

Scheiding DAEB/niet-DAEB. Door Imeldo Kwaak Scheiding DAEB/niet-DAEB Door Imeldo Kwaak 1 Implementatie scheiding Publicatie hoofdlijnen beoordelingskader Aw (oktober 2015) Applicatie Aw beschikbaar voor indienen scheidingsvoorstellen (september

Nadere informatie

HOOFDPUNTEN NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG. Reactie minister Blok op vragen van de Tweede Kamer over de novelle

HOOFDPUNTEN NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG. Reactie minister Blok op vragen van de Tweede Kamer over de novelle HOOFDPUNTEN NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG Reactie minister Blok op vragen van de Tweede Kamer over de novelle DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille WIJZIGINGEN TEN OPZICHTE VAN CONCEPT NOVELLE

Nadere informatie

Woningwet op weg: Workshop corporatiefinanciën 17 september 2015. Zwolle

Woningwet op weg: Workshop corporatiefinanciën 17 september 2015. Zwolle Woningwet op weg: Workshop corporatiefinanciën 17 september 2015 Zwolle Gabriël de Groot Senior adviseur BNG Advies 17 september 2015 BNG Advies ondersteunt haar cliënten bij het maken van afwegingen bij

Nadere informatie

De Woningwet 2015 in vogelvlucht

De Woningwet 2015 in vogelvlucht De Woningwet 2015 in vogelvlucht Nieuwe spelregels voor de sociale huursector De invoering van de herziene Woningwet die op 1 juli 2015 van kracht wordt schept duidelijkheid op de woningmarkt door heldere

Nadere informatie

Samenvatting Novelle Blok

Samenvatting Novelle Blok Samenvatting Novelle Blok Woningbouwcorporaties moeten weer dienstbaar worden aan het publieke belang in hun werkgebied. Hun taak brengen we terug tot het bouwen, verhuren en beheren van sociale huurwoningen

Nadere informatie

Hoofdlijnen van de concept-novelle

Hoofdlijnen van de concept-novelle Hoofdlijnen van de concept-novelle 21 februari 2014 De concept-novelle zit nu in een consultatieronde (tot 4 maart 2014). Een aantal partijen waaronder Aedes is in de gelegenheid gesteld om te reageren.

Nadere informatie

Weging van zienswijzen door de Aw

Weging van zienswijzen door de Aw 1 Weging van zienswijzen door de Aw Inhoudsopgave Beoordelingsprincipes algemeen Kader van weging Procedures 2 Principes bij beoordeling Heldere governance voor gescheiden takken Verankering strategie

Nadere informatie

Hoofdlijnen van de concept-novelle

Hoofdlijnen van de concept-novelle Hoofdlijnen van de concept-novelle De concept-novelle zit nu in een consultatieronde (tot 4 maart 2014). Een aantal partijen waaronder Aedes is in de gelegenheid gesteld om te reageren. Daarbij maken we

Nadere informatie

Woningwet op weg: Workshop spoedcursus corporatiefinanciën 30 september 2015. Eindhoven

Woningwet op weg: Workshop spoedcursus corporatiefinanciën 30 september 2015. Eindhoven Woningwet op weg: Workshop spoedcursus corporatiefinanciën 30 september 2015 Eindhoven Natasja Georgius-van Dijk Adviseur BNG Advies 30 september 2015 BNG Advies ondersteunt haar cliënten bij het maken

Nadere informatie

Financiering van maatschappelijk vastgoed

Financiering van maatschappelijk vastgoed van maatschappelijk vastgoed Naar nieuwe vormen van financiering? Arie van Oord KMVG Congres, 19 april 2011 BNG en maatschappelijk vastgoed Klantgroepen Gemeenten Woningcorporaties Zorginstellingen Onderwijsinstellingen

Nadere informatie

In vogelvlucht. De Woningwet 2015 Nieuwe spelregels voor de sociale huursector

In vogelvlucht. De Woningwet 2015 Nieuwe spelregels voor de sociale huursector In vogelvlucht De Woningwet 2015 Nieuwe spelregels voor de sociale huursector De invoering van de, flink herziene, Woningwet 2015 markeert de maatschappelijke consensus over het domein van de volkshuisvesting.

Nadere informatie

HOOFDPUNTEN IMPLEMENTATIE WONINGWET

HOOFDPUNTEN IMPLEMENTATIE WONINGWET HOOFDPUNTEN IMPLEMENTATIE WONINGWET DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille DE GEHELE ORGANISATIE KRIJGT TE MAKEN MET DE WONINGWET RvT Bestuur Strategie en beleid Vastgoed Financiën en control Wonen -

Nadere informatie

Woningcorporaties en gemeenten. Samenwerking in het licht van de Borg April 2014

Woningcorporaties en gemeenten. Samenwerking in het licht van de Borg April 2014 Woningcorporaties en gemeenten Samenwerking in het licht van de Borg April 2014 WSW en het borgstelsel Statutair: Het doel van de stichting is te bevorderen dat toegelaten instellingen geld kunnen lenen

Nadere informatie

Onderwerp Zienswijze scheidingsvoorstel DAEB en niet-daeb van woningcorporaties Stek en Vooruitgang - Besluitvormend

Onderwerp Zienswijze scheidingsvoorstel DAEB en niet-daeb van woningcorporaties Stek en Vooruitgang - Besluitvormend BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 15 november 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00867 Onderwerp Zienswijze scheidingsvoorstel DAEB en niet-daeb van woningcorporaties Stek en Vooruitgang - Besluitvormend Beknopte

Nadere informatie

Januari 2015, Birgitte van Hoesel. In dialoog met u over wat ons bindt

Januari 2015, Birgitte van Hoesel. In dialoog met u over wat ons bindt Januari 2015, Birgitte van Hoesel In dialoog met u over wat ons bindt Onze omgeving in historisch perspectief 2 Challenge om verandering te realiseren 3 Missie en risicostrategie 4 WSW-missie WSW draagt

Nadere informatie

Samenvatting Novelle 1. De versterking van de rol van de gemeente

Samenvatting Novelle 1. De versterking van de rol van de gemeente Samenvatting Novelle Op 5 juli 2012 is het wetsvoorstel Herzieningswet, een wijziging van de Woningwet, aangenomen door de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel ligt nu bij de Eerste Kamer. Nadien is het kabinet

Nadere informatie

Ontwerpvoorstel scheiding DAEB/niet-DAEB voor het bezit van de Alliantie in de regio Gooi en Vechtstreek

Ontwerpvoorstel scheiding DAEB/niet-DAEB voor het bezit van de Alliantie in de regio Gooi en Vechtstreek Ontwerpvoorstel scheiding DAEB/niet-DAEB voor het bezit van de Alliantie in de regio Gooi en Vechtstreek Datum : 23 september 2016 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Over scheidingsvarianten en te scheiden

Nadere informatie

Herzieningswet samenvatting. 22 juni 2014

Herzieningswet samenvatting. 22 juni 2014 Herzieningswet samenvatting 22 juni 2014 Proces 5 juli 2012: Herzieningswet in Tweede Kamer aangenomen, vervolgens niet door Eerste Kamer 5 november 2012: Huidige kabinet gekomen, nieuw regeerakkoord 28

Nadere informatie

Overzicht Novelle Herzieningswet

Overzicht Novelle Herzieningswet Overzicht Novelle Herzieningswet Aanleiding De takendiscussie: welke bedrijfsfilosofie en welk takenpakket horen bij een corporatie? Richt men zich alleen op de woning of ook op de woonomgeving? Wat mag

Nadere informatie

Hoofdlijnen beoordelingskader scheiding DAEB/niet-Daeb

Hoofdlijnen beoordelingskader scheiding DAEB/niet-Daeb Hoofdlijnen beoordelingskader scheiding DAEB/niet-Daeb Hoofdlijnen beoordelingskader scheiding DAEB / niet-daeb Datum 20-10-2015 Hoofdlijnen beoordelingskader scheiding DAEB / niet-daeb 20-10-2015 Colofon

Nadere informatie

HERZIENE WONINGWET EN AMVB. 28 augustus 2014

HERZIENE WONINGWET EN AMVB. 28 augustus 2014 KNELPUNTENANALYSE HERZIENE WONINGWET EN AMVB 28 augustus 2014 KNELPUNTEN IN DE HERZIENINGSWET EN AMVB Aanleiding en achtergrond Volgens de huidige planning behandelen bh dl de Tweede en Eerste Kamer in

Nadere informatie

HOOFDPUNTEN ONTWERP BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) Ontwerp AMvB bij de herziene Woningwet

HOOFDPUNTEN ONTWERP BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) Ontwerp AMvB bij de herziene Woningwet HOOFDPUNTEN ONTWERP BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) Ontwerp AMvB bij de herziene Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille HOOFDPUNTEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN

Nadere informatie

B&W Vergadering. B&W Vergadering 1 november 2016

B&W Vergadering. B&W Vergadering 1 november 2016 2.1.9 Zienswijzen splitsingsvoorstel DAEB niet-daeb Wonen Zuid WoonGoed enz 1 Dossier 949 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 949 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 1 november 2016 Agendapunt 2.1.9

Nadere informatie

SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES

SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES INHOUD 1. Wetgevingstraject 2. Routeplanner 3. Scheiden versus splitsen 1. WETGEVINGS- TRAJECT WETGEVING (EN MEER) Andere wetgeving WSW: Deelnemersreglement,

Nadere informatie

Q & A Beoordelingskader scheiding DAEB/niet-DAEB

Q & A Beoordelingskader scheiding DAEB/niet-DAEB Q & A Beoordelingskader scheiding DAEB/niet-DAEB Q & A Beoordelingskader scheiding DAEB/niet-DAEB Datum juni 2016 Colofon Uitgegeven door Inspectie Leefomgeving en Transport ILT/ Autoriteit woningcorporaties

Nadere informatie

MEMO HERZIENING WONINGWET

MEMO HERZIENING WONINGWET MEMO HERZIENING WONINGWET Nieuwe corporatiebestel van kracht op 1 juli 2015 Op 17 maart 2015 heeft de Eerste Kamer unaniem ingestemd met de gewijzigde Woningwet 1 die tot doel heeft het functioneren van

Nadere informatie

Stichting Futura Impact Europadossier t.b.v. toezichthouders

Stichting Futura Impact Europadossier t.b.v. toezichthouders Sectorgroep Woningcorporaties Stichting Futura Impact Europadossier t.b.v. toezichthouders PwC Agenda Waar gaat het om? Financiële gevolgen Onderwerpen voor nadere uitwerking Conclusies Slide 2 Waar gaat

Nadere informatie

Handboek Daeb Niet Daeb Deel B Bijlagen

Handboek Daeb Niet Daeb Deel B Bijlagen Handboek Deel B Bijlagen Inhoudsopgave splitsingsplan Corporatie catalogus In de serie Corporatie Governance 1 versie 8 juli 2016 2 versie 8 juli 2016 Dit Handboek beoogt niet uitputtend te zijn. Hoewel

Nadere informatie

Ver van huis? 26 maart 2015. Pieter Schut Notaris vastgoed

Ver van huis? 26 maart 2015. Pieter Schut Notaris vastgoed Ver van huis? 26 maart 2015 Pieter Schut Notaris vastgoed Ver van huis Parlementaire enquête Woningcorporaties Commissie van Vliet: "Het was een giftige cocktail van overambitieuze directeuren, falend

Nadere informatie

W O N I N G C O R P O R A T I E S

W O N I N G C O R P O R A T I E S B I J W O N I N G C O R P O R A T I E S VOORSTELLEN Alfred van den Bosch MRE Directeur-Bestuurder Woonvisie Mano Otten MRE Manager Vastgoed Alliantie Amersfoort AGENDA Corporatiesector Speeddaten Assetmanagement

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Document openbaar: Ja Zaaknummer: 1894/2016/822746 Documentnummer: 1894/2016/861537 Besluitnummer: 45 6.1 Onderwerp: Administratieve scheiding DAEB niet-daeb Antares

Nadere informatie

Reactie op Novelle en AMvB

Reactie op Novelle en AMvB Reactie op Novelle en AMvB Recent heeft Minister Blok zijn wetsvoorstellen voor de herziening van de Woningwet gepubliceerd. Op 19 juni jl. stuurde hij de Novelle Herzieningswet Toegelaten Instellingen

Nadere informatie

Q en A s IBW2018 website

Q en A s IBW2018 website Q en A s IBW2018 website Gebruik van de IBW Waarom publiceert BZK de IBW? Dat gebeurt formeel op grond van een wettelijke verplichting (Woningwet artikel 42 en Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting

Nadere informatie

Notitie over het scheidings- en splitsingsvoorstel

Notitie over het scheidings- en splitsingsvoorstel Notitie over het scheidings- en splitsingsvoorstel Scheidings- en splitsingsvoorstel van woningcorporaties Stek (incl. Warmunda) en Vooruitgang In september 2016 is een scheidings- en splitsingsvoorstel

Nadere informatie

Visie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb

Visie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb Visie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb September 2014 Bij administratieve scheiding gaat het om interne boekhoudkundige leningen. Bij juridische scheiding betreft het leningen van de

Nadere informatie

Afsplitsen niet-daeb wordt tijdrovend en ingewikkeld!

Afsplitsen niet-daeb wordt tijdrovend en ingewikkeld! Afsplitsen niet-daeb wordt tijdrovend en ingewikkeld! Op het congres van Seminars op Maat op 12 mei over de scenario s voor het niet-daeb bezit, kwam een flink aantal specialisten aan het woord. De conclusie

Nadere informatie

Duurdere financiering voor middensegment huurwoningen

Duurdere financiering voor middensegment huurwoningen Woningcorporaties ING Economisch Bureau Duurdere financiering voor middensegment huurwoningen Voor commerciële activiteiten kunnen corporaties sinds januari 2011 geen goedkope geborgde leningen meer aantrekken.

Nadere informatie

Ontwerp scheidingsplan DAEB/Niet-DAEB woningcorporatie Mitros

Ontwerp scheidingsplan DAEB/Niet-DAEB woningcorporatie Mitros Ontwerp scheidingsplan DAEB/Niet-DAEB woningcorporatie Mitros Verzoek om zienswijze aan gemeenten Utrecht en Nieuwegein en HuurdersNetwerkMitros Utrecht 24 augustus 2016 www.mitros.nl Inhoudsopgave Inleiding...

Nadere informatie

Novelle herzieningswet: gevolgen voor financiering. Drs. Jeroen Dungelmann

Novelle herzieningswet: gevolgen voor financiering. Drs. Jeroen Dungelmann Novelle herzieningswet: gevolgen voor financiering Drs. Jolanda van Elst Drs. Jeroen Dungelmann Deloitte FAS ABN Amro Juli 2013 Agenda Algemeen Afsplitsing activa/passiva naar Overgangs-BV: juridische

Nadere informatie

woonconcept Datum 7 juli 2016 Behandeld door Telefoonnummer

woonconcept Datum 7 juli 2016 Behandeld door Telefoonnummer Gemeente Steenwij kerland College van Burgemeester en Wettiouders Postbus 162 8330 AD STEENWIJK woonconcept Ingekomen d.d. Zaaknummer; Reeks: O 8 JUL 2S;S > II Steenwijkerlaiul Ons kenmerk 2016-0018787

Nadere informatie

Herziene Woningwet. Stappenplan implementatie Mei Datum Juni 2015

Herziene Woningwet. Stappenplan implementatie Mei Datum Juni 2015 Herziene Woningwet Stappenplan implementatie Mei 2015 Datum Juni 2015 Postbus 1086 2302 BB LEIDEN Witte Singel 93 2311 BR LEIDEN T. (071) 572 75 55 www.hofmeier.nl Inleiding Woningcorporaties moeten zich

Nadere informatie

LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN

LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN Donderdag 23 april 2015 Programma 13.30 13.40 Opening etc Frank Galesloot FAMO 13.40 14.20 Risicoprofielen en in- en extern toezicht, Jaap Kleijwegt BDO 14.20 15.00

Nadere informatie

Kennisavond Woningwet. 28 April 2015

Kennisavond Woningwet. 28 April 2015 Kennisavond Woningwet 28 April 2015 Agenda 1 Actualiteit 2 Werkgebied en toezicht 3 Huurbeleid en prestatieafspraken 4 Scheiding DAEB en niet-daeb 5 Aandachtspunten implementatie 2 Hoofdpunten Woningmarktgebieden

Nadere informatie

Een gemengd woningfonds

Een gemengd woningfonds Een gemengd woningfonds Cathelijne van den Berg 1/43 Inhoudsopgave Introductie Opzet onderzoek Literatuurstudie Onderzoeksresultaten Conclusie & aanbevelingen 2/43 Introductie Housing Woningcorporaties

Nadere informatie

DAEB-woning. Deze parkeergelegenheden komen in de DAEB-tak

DAEB-woning. Deze parkeergelegenheden komen in de DAEB-tak 1 Woningcorporaties zijn sinds de Herziening van de Woningwet op 1 juli 2015 wettelijk verplicht om vanaf 2018 hun diensten van algemeen economisch belang (DAEB) te scheiden van hun niet-daeb-activiteiten.

Nadere informatie

Onderwerpen Woningwet, BTIV en Regeling toegelaten instellingen volkshuisvesting

Onderwerpen Woningwet, BTIV en Regeling toegelaten instellingen volkshuisvesting Onderwerpen, en toegelaten instellingen volkshuisvesting Definities... 1 Wooncoöperaties... 1 Algemene bepalingen... 1 Rechtsvorm en organisatie... 2 Werkzaamheden... 3 Diensten van algemeen economisch

Nadere informatie

Richtlijn borgingsplafond

Richtlijn borgingsplafond Richtlijn borgingsplafond Pagina 2/8 Inleiding Het borgingsplafond van een corporatie is de maximale omvang van de geborgde leningportefeuille van een corporatie per ultimo kalenderjaar. Voor borging door

Nadere informatie

SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES

SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES SCHEIDEN OF SPLITSEN THAT S THE QUESTION? PAUL MINKE AEDES INHOUD 1. Wetgevingstraject 2. Routeplanner 3. Scheiden versus splitsen 1. WETGEVINGS- TRAJECT WETGEVING (EN MEER) Andere wetgeving WSW: Deelnemersreglement,

Nadere informatie

Woningcorporaties. Financieren zonder borging

Woningcorporaties. Financieren zonder borging Woningcorporaties Financieren zonder borging 25 oktober 2011 Astrid van Arum, Sectorspecialist Woningcorporaties Erik Steinmaier, Hoofd Research Real Estate Finance Update Criteria: Brussel proof (DAEB,

Nadere informatie

Op naar een toekomstbestendig stelsel

Op naar een toekomstbestendig stelsel Op naar een toekomstbestendig stelsel Regionale corporatiebijeenkomsten 1 Programma 1 Op naar een toekomstbestendig stelsel 2 Zekerheden 3 Kapitaal 4 Sanering 5 6 Zeggenschap Financiële ratio s 7 Vervolg

Nadere informatie

SCHEIDEN VERSUS SPLITSEN HET GOEDE GESPREK AEDES

SCHEIDEN VERSUS SPLITSEN HET GOEDE GESPREK AEDES SCHEIDEN VERSUS SPLITSEN HET GOEDE GESPREK AEDES INHOUD 1. Wat is de rol van Aedes? 2. Wat zijn de keuzes bij scheiden/splitsen? 3. Hoe neem je huurders en gemeenten mee in het proces? 4. Praktijkvoorbeeld

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Document openbaar: Ja Zaaknummer: 1894/2016/828514 Besluitnummer: 39 6.5 Onderwerp: Scheiding DAEB niet-baeb Wonen Limburg Advies: 1 instemmen met de juridische

Nadere informatie

BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING. Vergelijking van het concept en definitieve BTIV bij de Woningwet

BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING. Vergelijking van het concept en definitieve BTIV bij de Woningwet BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING Vergelijking van het concept en definitieve BTIV bij de Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille Governance Implementatietrajecten

Nadere informatie

Daeb / niet-daeb. Scheiden of splitsen van het bezit van woningcorporaties VOORBEELD

Daeb / niet-daeb. Scheiden of splitsen van het bezit van woningcorporaties VOORBEELD Daeb / niet-daeb Scheiden of splitsen van het bezit van woningcorporaties Inhoud daeb / niet-daeb Samenvatting 4 1 De regelgeving in het kort 6 Beoordelingskader Daeb/niet-Daeb 7 Wat is Daeb bezit? 7 Wat

Nadere informatie

Financieel Statuut. Woonstichting SSW

Financieel Statuut. Woonstichting SSW Financieel Statuut Woonstichting SSW Vastgesteld: RvC 21 januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Interne sturing SSW... 3 3 Financiële kaders SSW... 4 4 Vertaling van de financiële kaders naar de

Nadere informatie

Verantwoordingsdocument consultatie scheiding DAEB/niet-DAEB

Verantwoordingsdocument consultatie scheiding DAEB/niet-DAEB Verantwoordingsdocument consultatie scheiding DAEB/niet-DAEB Verantwoordingsdocument consultatie scheiding DAEB/niet-DAEB Datum mei 2016 Inleiding Op 27 mei 2016 heeft de Autoriteit woningcorporaties

Nadere informatie

Investerings- en financieel statuut

Investerings- en financieel statuut Investerings- en financieel statuut Inleiding Het belang van financiële sturing is in de afgelopen jaren toegenomen. Wijzigingen in de wettelijke regels, waaronder de scheiding van DAEB en niet-daeb activiteiten

Nadere informatie

Activiteiten STJA in ALMELO. Bod onderdelen c.f. woningwet Beschikbaarheid woningen en woonvoorzieningen in Almelo:

Activiteiten STJA in ALMELO. Bod onderdelen c.f. woningwet Beschikbaarheid woningen en woonvoorzieningen in Almelo: Bijlage 4 Financiële paragraaf Sint Joseph In onderstaande tabellen wordt de inhoud van het bod van Sint Joseph, zoals hiervoor is verwoord, concreet gemaakt in meetbare grootheden zoals aantallen en percentages.

Nadere informatie

Klaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014

Klaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014 Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014 Agenda BNG Bank in het kort Bancaire kredietverstrekking zorgsector Toetsingskader financiers Bancaire kredietverstrekking

Nadere informatie

Investeringsstatuut Stichting Woontij

Investeringsstatuut Stichting Woontij Investeringsstatuut Stichting Woontij 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Procedures en besluitvorming 4 3. Organisatorische toets 5 4. Strategische koers 5 5. Financiële toets 6 6. Risicotoets 8 7. Partnerselectie

Nadere informatie

Dit document maakt gebruik van bladwijzers.

Dit document maakt gebruik van bladwijzers. Dit document maakt gebruik van bladwijzers. NBA Alert 41 6 december 2016 Status NBA Alert Deze publicatie, die tot stand is gekomen onder verantwoordelijkheid van de NBA, beoogt registeraccountants en

Nadere informatie

ons kenmerk ECFD/U201501159

ons kenmerk ECFD/U201501159 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Woningwet uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U201501159 bijlage(n) 7 datum 14 juli 2015 Samenvatting In deze brief

Nadere informatie

B&W Vergadering. woningcorporaties Zaaknummer , , ) Commissie Commissiedatum Gemeenteraad

B&W Vergadering. woningcorporaties Zaaknummer , , ) Commissie Commissiedatum Gemeenteraad 2.2.8 Zienswijzen splitsingsvoorstel DAEB en niet-daeb woningcorporaties 1 Dossier 841 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 841 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 27 september 2016 Agendapunt 2.2.8

Nadere informatie

1. Inleiding 2 2. Onderwerpen in het wetsvoorstel waarover geen wijzigingen worden voorgesteld 4

1. Inleiding 2 2. Onderwerpen in het wetsvoorstel waarover geen wijzigingen worden voorgesteld 4 Memorie van toelichting VERSIE CONSULTATIE 11-02-2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Onderwerpen in het wetsvoorstel waarover geen wijzigingen worden voorgesteld 4 3. De werkzaamheden van toegelaten instellingen

Nadere informatie

Portefeuillerapportage. Per 31 december 2018

Portefeuillerapportage. Per 31 december 2018 Portefeuillerapportage Per 31 december 218 Inhoudsopgave Overzicht deelnemers Profielen deelnemers Borgstelsel Beheersing risico s Print De analyses in deze portefeuillerapportage zijn op basis van het

Nadere informatie

Woningwet op weg: Tussen droom en daad. - Alles wat u wilde weten - 30 september 2015 Simone Kramer BZK Han Dirks BZK

Woningwet op weg: Tussen droom en daad. - Alles wat u wilde weten - 30 september 2015 Simone Kramer BZK Han Dirks BZK Woningwet op weg: Tussen droom en daad - Alles wat u wilde weten - 30 september 2015 Simone Kramer BZK Han Dirks BZK Programma Betekenis van de wet Werkdomein en governance Prestatieafspraken, gemeenten

Nadere informatie

LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN

LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN LEER UW WONINGCORPORATIES TE DOORGRONDEN Donderdag 2 juli 2015 Programma 13.30 uur Opening, Frank Galesloot - FAMO 13.40 uur Risicoprofielen en in- en extern toezicht, Jaap Kleijwegt - BDO 14.20 uur Financiële

Nadere informatie

Consultatiedocument. Scheiding Daeb/niet-Daeb

Consultatiedocument. Scheiding Daeb/niet-Daeb Consultatiedocument Scheiding Daeb/niet-Daeb Aan: Gemeenten Hoeksche Waard en huurdersvertegenwoordiging HW Wonen Van: HW Wonen Datum: 17 oktober 2016 Inhoud 1. Inleiding...1 2. Strategische doelstellingen...2

Nadere informatie

8. Financiën. 8.1 Kerncijfers. 8.2 Algemeen. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen. Loan to value 27%

8. Financiën. 8.1 Kerncijfers. 8.2 Algemeen. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen. Loan to value 27% 8. Financiën 8.1 Kerncijfers Huuropbrengsten Bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Niet-gerealiseerde waardeveranderingen Resultaat na belastingen Maatschappelijke prestatie 40,1 miljoen

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Turfmarkt

Nadere informatie

Samen naar een passende voorraad hulpwijzer voor gemeenten bij scheiden en splitsen

Samen naar een passende voorraad hulpwijzer voor gemeenten bij scheiden en splitsen Samen naar een passende voorraad hulpwijzer voor gemeenten bij scheiden en splitsen Met behulp van de stappen in deze hulpwijzer kunnen gemeenten zich voorbereiden op het geven van een zienswijze bij het

Nadere informatie

Administratieve splitsing Is er al een praktijk? Kees Tegel 8 oktober 2012

Administratieve splitsing Is er al een praktijk? Kees Tegel 8 oktober 2012 Administratieve splitsing Is er al een praktijk? Kees Tegel 8 oktober 2012 Waarom? Corporaties werken anders dan marktpartijen. Dat kunnen ze door vermogen zonder externe rendementseis: huur < marktconforme

Nadere informatie

Scheidingsvoorstel DAEB/niet-DAEB

Scheidingsvoorstel DAEB/niet-DAEB Scheidingsvoorstel DAEB/niet-DAEB Woningstichting Eigen Haard Verzoek om zienswijze aan gemeenten en huurdersorganisaties versie 08-08-2016 Inhoud Inleiding... 3 1. Eigen Haard kiest voor een administratieve

Nadere informatie

Lokaal woonbeleid. Woningwet en Huisvestingswet

Lokaal woonbeleid. Woningwet en Huisvestingswet Lokaal woonbeleid Woningwet en Huisvestingswet Wens van de Haagse politiek : meer grip op de corporaties Toezicht op corporaties: volkshuisvestelijk en financieel Minder commerciële activiteiten Versterking

Nadere informatie

De Energie BV. 4 maart 2013

De Energie BV. 4 maart 2013 De Energie BV 4 maart 2013 Agenda Aanleiding De Businesscase Financieringsvraagstuk Juridische kaders 1 Verduurzamingsambitie woningcorporaties onder druk Het belang van verduurzaming van het corporatiebezit

Nadere informatie

Financieringsoplossingen voor duurzame ambities. Caspar Boendermaker, 22 april 2014, Breukelen

Financieringsoplossingen voor duurzame ambities. Caspar Boendermaker, 22 april 2014, Breukelen Financieringsoplossingen voor duurzame ambities Caspar Boendermaker, 22 april 2014, Breukelen Opbouw Financiering corporatie sector Verduurzaming Financiering verduurzaming Geschiedenis Gemeentelijke Credietbank

Nadere informatie

Een financiële analyse van mogelijke gevolgen van de DAEB-splitsing. Johan Conijn & Frank Vermeij

Een financiële analyse van mogelijke gevolgen van de DAEB-splitsing. Johan Conijn & Frank Vermeij Een financiële analyse van mogelijke gevolgen van de DAEB-splitsing Johan Conijn & Frank Vermeij Februari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 De hoofdlijnen van het DAEB-model... 4 2.1 De startpositie...

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting. Raadscommisie Ruimte en Vastgoed 24 maart 2015 Gabrielle van Asseldonk

Recente ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting. Raadscommisie Ruimte en Vastgoed 24 maart 2015 Gabrielle van Asseldonk Recente ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting Raadscommisie Ruimte en Vastgoed 24 maart 2015 Gabrielle van Asseldonk Programma Recente ontwikkelingen op het gebied van de volkshuisvesting:

Nadere informatie

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO Financiering in een reguliere bancaire omgeving Miti ganten Jaar verslag Basel 3 kosten van financiering Basel 3 Wat houdt

Nadere informatie

Ons kenmerk EW/md/20140304 Onderwerp Reactie WSW op consultatie Novelle Datum Hilversum, 4 maart 2014

Ons kenmerk EW/md/20140304 Onderwerp Reactie WSW op consultatie Novelle Datum Hilversum, 4 maart 2014 Ons kenmerk EW/md/20140304 Onderwerp Reactie WSW op consultatie Novelle Datum Hilversum, 4 maart 2014 Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Directoraat-Generaal Wonen en Bouw t.a.v.

Nadere informatie

Bijlage: Financiële paragraaf

Bijlage: Financiële paragraaf Bijlage: Financiële paragraaf Disclaimer Het bod is onder voorbehoud van wijziging in wet- Ã regelgeving en veranderende marktsituatie. Havensteder werkt volgens het credo 'eerst verdienen, dan uitgeven'.

Nadere informatie