4.1. Bestaansvragen stellen Bestaansvragen stellen

Transcriptie

1 Bijzonder procesdoel 4: Exploreren, verkennen en integreren van de zingeving van de wereld, de mens, de anderen, de natuur (wetenschap, literatuur, kunsten, religies) Eerste leerjaar B Beroepsvoorbereidend leerjaar 4.1. Bestaansvragen stellen Vragen die ik me kan stellen * Groei naar volwassenheid: - wie ben ik? - mijn persoonlijke tijdsband * Zelfstandig denken: - waar kom ik vandaan? Vragen waarop ik geen antwoord weet - omtrent mijn toekomst 4.1. Bestaansvragen stellen Vragen die ik me kan stellen * Groei naar volwassenheid: - wie ben ik? - waar is het voor mij begonnen? * Zelfstandig denken: - wie zijn de anderen rondom mij? Vragen waarop ik geen antwoord weet - wie vertelt me mijn verleden? - mijn toekomst: heb ik al andere inzichten verworven? - onwetendheid - onbezorgdheid - onbelangrijkheid 4.2. Omgaan met belangrijke fasen Geboorte * rituelen - bij ons - in de verschillende levensbeschouwingen - de doop, het dopen en het niet-dopen - feesten bij ons: - geboortefeest - doopfeest 4.2. Omgaan met belangrijke fasen Volwassen worden: de puberteit * rituelen - bij ons - ontdekken van de mensenrechten: - recht op puberteit: - een andere mening - ontspanning - tegenspreken

2 Feesten - de betekenis van feesten: hoe zijn ze ontstaan? - de waarde van feesten: een sociaal gebeuren - de zinvolheid van feesten - Kerstmis - Pasen - gevoelens Gebeurtenissen en keerpunten in mijn leven - hoe (blijvend) belangrijk zijn ze voor mij? Ontdekken van mensenrechten * recht op puberteit: - ruimte om te spelen - recht op begrip - recht op fouten maken 4.1. Verdiepen van zingeving 1ste leerjaar 2de graad - wat willen we naartoe met ons leven? - wat willen we bereiken? - waardoor worden we gedreven? Geboorte * Rituelen - in andere culturen - ontdekken van de mensenrechten: de betekenis van een naam - het geven van namen - het recht op een naam - ceremonieën - betekenis voor de samenleving 4.1. Verdiepen van zingeving 2 de leerjaar 2de graad Verschillen tussen levensbeschouwingen - symbolen - plaatsen van samenkomst - enkele belangrijke figuren - gezag en macht - feesten en vieringen Volwassen worden: de puberteit * Rituelen s - in andere culturen - in verschillende levensbeschouwingen bvb. godsdienstig: de Joodse bar Mitswa - betekenis voor het individu - betekenis voor de sociale groep - naar een nieuwe sociale rol

3 - hoe belangrijk zijn rituelen? - voor wie zijn ze belangrijk? - waarvoor zijn ze belangrijk? - hoe staan we tegenover rituelen? - hoe gaan we om met mensen die sterk aan rituelen zijn gehecht? - het belang van specifieke tijdstippen * De betekenis van de levensjaren - plechtigheden - dat specifieke levensjaar - die specifieke periode * De betekenis van de levensjaren - plechtigheden - dat specifieke levensjaar - die specifieke periode Gebeurtenissen en keerpunten in mijn leven - de wie verhalen en vragen daaromtrent - de wat verhalen en de vragen daaromtrent 4.2. Bestaansvragen stellen - leren inzien dat bestaansvragen bij de mens horen - leren inzien dat het vinden van antwoorden daarop niet altijd evident is - leren inzien dat er steeds vragen opduiken waarop we niet voorbereid kunnen zijn - tot het besef komen dat de mens vaker dan hij zelf met twijfel zal worden geconfronteerd 4.2. Bestaansvragen stellen - leren leven met twijfel: - we vinden niet voor alles (direct) een oplossing - waaraan of aan wie we plots beginnen te twijfelen - brengt twijfel onzekerheid, schrik, asociaal gedrag met zich? - oefenen in het filosoferen: - tussen wie en waartussen we moeten kiezen 1 ste leerjaar 3 de graad 2 de leerjaar 3 de graad 3 de leerjaar 3 de graad - waarom leef ik? - wat is mijn taak op aarde? - wat is zijn taak op aarde?

4 - is de mens opgewassen tegen de natuur? - waar komt de mens vandaan? - mythen over de oorsprong van mens en wereld * Het religieus fanatisme - geboden en verboden - vervolging van vrouwen - een pragmaticus: de praktische oplossing - een hedonist: het leven is genieten - waarom leeft de mens? - is de natuur opgewassen tegen de mens? - wat betekent de dood? - waar komt de wereld vandaan? - mythen over de oorsprong van mens en wereld * Het religieus fanatisme - geloof en repressie - vervolging van minderheden - een cynicus: het leven is waardeloos - waar gaan we naartoe: heeft de mens een bestemming? - is de mens het hoogste doel? - toeval, lot, noodlot - een idealist: het grote ideaal * De zin van het leven volgens de wetenschap - de oorsprong van de mens - de oorsprong van de wereld - het ontstaan van het heelal - de oerknal - het einde van het heelal - puberteit: het proces van statusverandering - zichzelf bewijzen: proeven en beproevingen - begin van het actuele seksuele leven - de rol van de puber - het huwelijk: de volledige status van volwassene - puberteit: het proces van statusverandering - sociale erkenning als lid van een gemeenschap - de waarde van morele verplichtingen - het huwelijk: de volledige status van volwassene

5 - de rol van man en vrouw - huwelijksrituelen in verschillende culturen - de echtscheiding - invloeden van de peergroups - moeilijk opvoedbare jongeren - een rijke familie - een land in oorlog - een klein dorp in een ontwikkelingsland - wat zijn mijn primaire en secundaire behoeften? - hoe zou de arbeid beter verdeeld kunnen worden? - in mijn gezin - het leven is een feest - plichten: wat moet? - hoe wil ik mezelf bewijzen? - grensleggende ervaringen - kiezen voor liefde of vriendschap - kiezen tussen de ouders in geval van echtscheiding - heb ik een toekomst? - rituelen die het huwelijk vooraf gaan - de autonomie van het echtpaar - huwelijk binnen de groep: - gearrangeerd huwelijk - de bruidschat - het kastensysteem - huwelijk buiten de groep: - de romantische liefde - officiële instituten - informeel: binnen het gezin en de gemeenschap - de rosse buurt - een onveilige buurt - hoe zou de arbeid beter verdeeld kunnen worden? - op mijn stage, weekend job of job? - hoe zou het voedsel in de wereld rechtvaardiger kunnen worden verdeeld? - hoe kan ik mijn toekomst beïnvloeden? - het leven is een feest - vluchtmisdrijf - kiezen voor leven of dood - opoffering - wat is de zin van mijn leven? - zonder invloeden van buitenaf: wolfskinderen, Kaspar Hauser - onder het juk van een dictatuur - mijn fundamentele twijfels - ben ik verplicht keuzen te maken? - loyaliteit - is er leven na de dood?