Bijzonder procesdoel 2: exploreren, verkennen en integreren van de grenzen van de mens

Transcriptie

1 Bijzonder procesdoel 2: exploreren, verkennen en integreren van de grenzen van de mens Eerste leerjaar B 2.1. Grenzen herkennen en verkennen * Erfelijke kenmerken: - op wie gelijk ik? - fysieke overeenkomsten en verschillen: - gestalte, huidkleur, geslacht, haarkleur * Lichamelijke kenmerken: - beperking van mijn mogelijkheden: - ongemakken en kwaaltjes - ziekte en ziek - zijn - handicaps: - lichamelijke - mentale - sociale De mens en zijn omgeving: de omstandigheden waarin ik leef * De factoren die mij beïnvloeden / bepalen: - de opvoeding: soorten - de gezinssituatie: vormen - de familie: - afhankelijkheid Mijn grenzen - leren relativeren: ik ben niet perfect, en dan?! Beroepsvoorbereidend leerjaar 2.1. Grenzen herkennen en verkennen * Erfelijke kenmerken: - op wie gelijk ik? - mentale overeenkomsten en verschillen: - mijn temperament, mijn karakter - aangeboren en aangeleerd: - wat volgens mij is aangeboren - wat heb ik aangeleerd? * Lichamelijke kenmerken: - beperking van mijn mogelijkheden: - wat ik niet kan - welke factoren remmen mij af? De mens en zijn omgeving * De factoren die mij beïnvloeden / bepalen: - in de klas - op school - mijn vrienden Beleven van de democratie * Inlevingsvermogen:

2 - zelfwerkzaamheid: ook mijn grenzen houden mogelijkheden in! Zorg voor de anderen * Inlevingsvermogen: - omgaan met andersvaliden: - gezichtsstoornissen en blindheid - doven en gehoorgestoorden - mentale achterstand - sociale achterstand - bestrijden van vooroordelen: - jegens het andere geslacht - studiekeuze en studierichting - beroepskeuze - levensbeschouwing Mijn grenzen * Leren relativeren: - ik heb ook mijn kwaliteiten - ik ben trots op wie ik ben en op wat ik ben * Zelfwerkzaamheid: - de grenzen van mijn verantwoordelijkheid 2.1. Grenzen verdiepen 1ste leerjaar 2de graad - biologische ontwikkeling: - tijdens zwangerschap: - rokende moeder - geneesmiddelen - maatschappelijke verschijnselen: - drugs - milieuverontreiniging - nieuwe ziekten en aandoeningen, ziekten die opnieuw opduiken (elders én hier) - dienstweigeraar : ziekte, pijn, ouder worden, het lichaam als last - cognitieve ontwikkeling: - invloed van het gezin, de omgeving 2.1. Grenzen verdiepen 2 de leerjaar 2de graad - biologische ontwikkeling: - erfelijke afwijkingen - door de geboorte: slaapmiddelen (softenonproces) - bij de geboorte: zuurstofgebrek, hersenbeschadiging - het leven is een beetje een loterij: - geboren worden met een goede gezondheid - geboren worden met kwaaltjes en meer - cognitieve ontwikkeling: - erfelijke factoren

3 - taal: spraakgebrek, leesmoeilijkheden - de ontwikkeling van de persoonlijkheid - lichamelijke letsels: erfelijk, aangeboren of in de tijd ontstaan - omgeving: gezin, familie, school, buurt - we kunnen bepaalde dingen niet - we kunnen bepaalde dingen niet meer - gezond geboren, ziek geworden - een ziekte oplopen - we kunnen niet meer normaal functioneren - bromfietsongeval: hersenletsel, verlamming - de sociale ontwikkeling - de concurrentie met anderen - thuis: verdeelde genegenheid en liefde van ouders - op school: verdeelde aandacht van de leraren - invloed van leeftijdsgroepen - protesteren en / of ingaan tegen ouders - protesteren en / of ingaan tegen andere groepen - de eerste verliefdheden en liefdes - invloeden op het denken: - conflict tussen ouders - gezinssfeer, - het al dan niet stimuleren van kinderen - de ontwikkeling van de persoonlijkheid - politieke situatie: oorlog of vrede - economische situatie: armoede of welvaart - extreme gevoelsuitingen: - woede, angst, verdriet, verliefdheid: - de uitersten als kenmerk van gevoelens - uitsluiting: alcoholisme, druggebruik - ouderdomskwalen - de sociale ontwikkeling - invloed van leeftijdsgroepen: - delinquent gedrag - rolonzekerheid - wat wordt er nu eigenlijk van ons verwacht? - angstgevoelens - afhankelijkheid van vrienden, leeftijdsgenoten - zich identificeren met idolen om gevoel van zekerheid te verwerven * Leren relativeren - we leren omgaan met onze natuurlijke begrenzing

4 - we zijn niet perfect, en dan?! - bestrijden van vooroordelen: - iemand is niet minderwaardig omdat hij maatschappelijk achteropgesteld is * Zelfontplooiing - concurrentie, protest en onzekerheid: we kunnen eruit leren! * voorbeeld toepassingsgebied: - grenzen van de vrije tijd en van de tijdsbesteding - budget - infrastructuur - sociaal-maatschappelijke beperkingen - demografische beperkingen * Zelfwerkzaamheid - we leren putten uit onze grenzen - inzien dat uitsluiting vaak nog meer sociale schade veroorzaakt * Zelfontplooiing - leren inschatten van activiteiten van mensen waarbij ik ben betrokken * voorbeeld toepassingsgebied: - grenzen van de vrije tijd en van de tijdsbesteding - alternatieven - commercialisering van de vrije tijd en van de tijdsbesteding - reizen om te leren

5 1 ste leerjaar 3 de graad 2 de leerjaar 3 de graad 3 de leerjaar 3 de graad 2.1. Grenzen uitdiepen - topprestaties en druggebruik - terminale patiënten - zelfdoding en zelfmoord - gewoonten, tradities, gebruiken en gevoeligheden - de cultuur onder druk: vreemde invloeden, decadentie - cultverschijnselen, cultfiguren, cultus - eerstelijnshulp - de toekomst lijkt vaak onzeker 2.1. Grenzen uitdiepen - levensverwachting, levensverlenging en nieuwe medicatie - vergrijzing van de bevolking - sekten en zelfmoord - invloeden van buitenaf: een bedreiging of een zegen? - rolpatronen, rollen, alter-ego - normen en waarden onder druk: culturele vernieuwing - seksualiteit: seksuele relaties en affectiviteit - palliatieve zorgen - hoever mogen we gaan om onze grenzen te leren kennen? - de nederlaag, de mislukking, de ondergang, de afgang, de eeuwige strijd - de toekomst lijkt vaak hopeloos 2.1. Grenzen uitdiepen - eindigheid van het zonnestelsel, oneindigheid van het heelal - het normale, het conformisme, het abnormale, de excentriekeling - aanleren is cultureel bepaald: - de rol van de opvoeding: normen en waarden - zinvol oud worden - eeuwig leven? - de toekomst lijkt (vaak) hopeloos

6 - het omkeren van mijn zwakheden: ik ben wie ik ben, zo ben ik goed * Het vijandbeeld - extreem tegengestelde standpunten - relativeren als medicijn voor de toekomst - sociale exploratie: anders zijn en toch gelijk - alternatieve reizen: exploratie van vreemde culturen * Het vijandbeeld - conflictbeheersing - prestatiedruk en drang naar roem - tolerantie, hoop, vertrouwen in de toekomst