LS Levensbeschouwing versie van 07/07/2014
|
|
- Ludo de Smedt
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 SWP LS Levensbeschouwing versie van 07/07/2014 Gemeentelijke Basisschool, Kwerpsebaan Erps-Kwerps Godsdienstkeuze - zedenleer - vrijstelling Bij de eerste inschrijving van een leerplichtig kind bepalen de ouders bij ondertekende verklaring of hun kind een cursus in één van de erkende godsdiensten of een cursus in de niet-confessionele zedenleer volgt. Men heeft de keuze uit volgende cursussen: - Katholieke godsdienst - Protestante godsdienst - Islamitische godsdienst - Anglikaanse godsdienst - Orthodoxe godsdienst - Israëlitische godsdienst - Niet-confessionele zedenleer Bij het begin van elk nieuw schooljaar kunnen de ouders deze keuze wijzigen. Hiervoor vragen ze een formulier bij de directeur en bezorgen hem dit uiterlijk terug op 8 september van het lopende schooljaar. Per cursus worden twee lestijden van telkens 50 minuten per leerjaar toegekend. Ouders die op basis van hun religieuze of morele overtuiging bezwaren hebben tegen het volgen van één van de aangeboden cursussen godsdienst of niet-confessionele zedenleer kunnen op aanvraag bij de directeur een vrijstelling bekomen. De regering legt het model van de ondertekende verklaring en de procedure tot het bekomen van de vrijstelling vast. De school waakt erover dat de vrijgestelde leerlingen, de vrijgekomen lestijden gebruiken voor de studie van hun eigen religie, filosofie of moraal. Info 2. Samenwerking leerkrachten levensbeschouwing In onze school zijn er levensbeschouwelijk- overschrijdende activiteiten voorzien. Klas Thema 2 de lj.,,ik-word-groot n.a.v. de 1 ste communie en het lentefeest 5 de lj. Occasioneel: Respect voor andere godsdiensten en overtuigingen. 6 de lj. Solidariteitsmarkt Andere klassen Occasioneel - Aanleren van liedjes voor sinterklaasfeest en kerstfeest. - Lesjes rond het jaarlijkse schoolthema. Hiermee lopen we wat voorop met wat de wetgever in de toekomst zal opleggen. Bedoeling is dat kinderen via onderlinge uitwisseling van ervaringen, feiten, getuigenissen,... actief met andere levensbeschouwingen kennis maken en "interlevensbeschouwelijke competenties" verwerven. Vanuit die kennis moeten we komen tot een levenshouding van respect voor de levensbeschouwing van andersdenkenden en - gelovigen. Uiteindelijk moet dit resulteren in een SAMEN LEVEN van mensen in een multi-levensbeschouwelijke wereld.
2 3. Rooms-Katholieke godsdienst... in de 21 ste eeuw... (leerkracht: Bart Jonckheere) De beste synthese over het nieuwe godsdienstonderricht is - volgens mij althans - te vinden in het Woord vooraf, geschreven door Paul Van den Berghe, Bisschop van Antwerpen als inleiding op het nieuwe leerplan rooms-katholieke godsdienst voor het lager onderwijs in Vlaanderen. In Vlaanderen werken we met een nieuw leerplan rooms-katholieke godsdienst voor het lager onderwijs. Centraal in het nieuw leerplan staan: 1. Het kind, de jongere uitgroeiend van zijn kleine ikje, over de grotere kring van klas, gezin, school, dorp, tot de grote wereld waarin hij/zij als jongere terecht komt en zal komen. Dit biedt kansen om in te gaan op fenomenen als wetenschap, Kerk, gemeenschap, oorlog en vrede, actualiteit Communicatie. Godsdienst is (al veel langer dan dit jaar) een kans tot communicatie. Kinderen, jongeren komen in gesprek met zichzelf, met klasgenoten, wereldgenoten, de leerkracht, andere culturen. Uiteraard is er ook de communicatie met Jezus, met God. De boodschap van Jezus is een appèl, een uitnodiging, een uitdaging, een moeilijkheid, een kans,... Dit proberen we ter sprake te brengen. 3. Jezus en zijn boodschap. Godsdienst is (al veel langer dan dit jaar) een uitdaging, een levensproject, iets waar je mee worstelt, waar je gelukkig mee bent, waar je op vloekt, waar je naar verlangt,... Zeker in een tijd waarin (ook in het onderwijs) de klemtoon vooral gelegd wordt op kennis, wetenschap, vooruitgang,... bieden Jezus en zijn boodschap een oproep tot bezinning. Waarom leven we, hoe leven we, hoe moet het verder met deze wereld, is de waarheid en werkelijkheid alleen datgene wat we zien? Of is er nog iets meer? Ons geloof biedt mogelijke antwoorden waarin kinderen, jongeren zich kunnen herkennen, waar ze kunnen naar refereren. Antwoorden die houvast kunnen bieden (bijvoorbeeld bij het overlijden van een dierbaar persoon: de christelijke overtuiging dat lichamelijke dood niet het einde is). Antwoorden die nieuwe vragen kunnen oproepen. U merkt het: godsdienst is niet langer het afdreunen van georakelde waarheden. Het is niet langer het indoctrineren en/of hersenspoelen van kinderen. Het is niet langer het memoriseren van ellenlange gebeden en teksten. Godsdienst is een dynamiek, een steeds-weer-op-weg-gaan en antwoorden zoeken bij elkaar en bij God, in de Jezusfiguur en zijn boodschap. Godsdienst gaat véél verder dan het materiële, de kennis, de punten, het rapport. Niet dat die zaken niet belangrijk zijn, maar in de lessen godsdienst leggen we andere accenten. Tijdens de lessen godsdienst mag er al eens tijd verloren worden door te spreken over een actueel probleem, een verdrietje van een klasgenoot, een niet-op-te-lossen-ruzie,... Dit maakt dan ook dat een les godsdienst wel voor te bereiden valt, maar niet altijd uit te voeren valt, zoals het in de agenda van de leerkracht voorzien was. Immers: er gebeurt zoveel in de wereld van het kleine of grote(re) kind, dat niet te voorzien viel. Communicatie, luisterbereidheid naar Jezus en kind vragen flexibiliteit en geduld. Bedenk echter dat een leerkracht godsdienst ook maar een mens is, die ook met zijn/haar problemen, met zijn/haar portie (on)geduld, geloof of twijfel in de klas komt te staan. Indien er vragen, bedenkingen of opmerkingen zijn,... spreken (en vragen) is een communicatiemiddel! 3.1. Onderwerpen per cyclus Eerste cyclus De eerste cyclus staat voor de eerste graad : eerste en tweede leerjaar. De wereld van het kind beperkt zich in het eerste leerjaar nog vooral tot zichzelf, het gezin, de klas. Zelfkennis, zelfrespect, zelfvertrouwen zijn elementen die aangebracht worden. De gelovige dimensie hierbij - je bent welkom bij Jezus, zoals je bent - wordt verduidelijkt aan de hand van voorbeelden uit het eigen leven en het leven en de woorden van Jezus. Het eerste leerjaar laat ook heel manifest de verhalen uit de bijbel rond Kerstmis en Pasen aan bod komen.
3 Tijdens het tweede leerjaar krijgen de kinderen de kans hun eerste communie voor te bereiden tijdens de lessen godsdienst. Dit is echter geen verplichting. Wie godsdienst volgt, maar niet zijn/haar eerste communie doet, kan evengoed de lessen mee volgen en zal zelfs niet merken dat die betreffende lessen naar eerste communie toewerken. Symbolen van water, brood, maaltijd vieren zijn hier uiteraard op hun plaats. 1. Mag ik zijn wie ik ben? 2. Ik heb een lichaam met vele mogelijkheden. 3. Maar ik kan niet alles. 4. Ik voel mij vandaag zo Dragen en gedragen worden. 6. Geboorte en groei. 7. Op verkenning in de natuur. 8. Ik wil het goede doen. 9. Water. 10. Brood, tafel, maaltijd houden. 12. Verhalenreeks uit de Bijbel: verhalen over Jezus Tweede cyclus De tweede cyclus omvat het derde en vierde leerjaar. De kinderen breken stilletjes aan door de muur van hun kleine leefwereld. Ze leren de grotere wereld kennen met alle mogelijkheden en beperktheden. Daar komen ook gevoelens als schuld, verzoening, spijt, verdriet,... bij kijken. Die worden bespreekbaar gemaakt en getoetst aan de Bijbel en het levensproject van Jezus. 1. Vergeving en verzoening. 2. Verbondenheid in verdriet. 3. Stilte en gebed, ontvankelijkheid. 4. Anders zijn, ontmoeting. 5. Conflicten. 6. Mens en natuur, gave en opgave. 7. Gewetensvol handelen. 8. Levensadem. 9. Aarde en vruchtbaarheid. 10. Symbolen. 12. Verhalenreeksen uit de Bijbel: Jozef, Mozes Derde cyclus De derde cyclus omspant het vijfde en zesde leerjaar. De wereld wordt voor het kind nog groter, nog boeiender, maar ook nog complexer, uitdagender, gevaarlijker... Fenomenen uit de wereld en de cultuur komen aan bod: leven met anderen, vreemde of minder vreemde godsdiensten en overtuigingen, mogelijkheden en zwaktes van de eigen Kerkgemeenschap. Diepere gevoelens van geloof, hoop, liefde, tederheid kunnen aan bod komen. We willen de kinderen dieper laten kijken dan de oppervlakte van het leven. Daar komen uiteraard kansen tot filosoferen, kritisch bevragen, evalueren van situaties bij. Vanzelfsprekend zal ook de actualiteit meer dan ooit in de derde cyclus instapmogelijkheden bieden tot een (godsdienstige) reflectie en evaluatie. Tijdens het zesde leerjaar krijgen de kinderen vanuit de parochie de kans hun vormsel voor te bereiden. Die voorbereiding gebeurt NIET tijdens de lessen godsdienst. Die organisatie staat volledig los van de werking in de school. De kinderen (en ouders) zijn volledig vrij in hun keuze betreffende vormsel. 1. Wat maakt mij gelukkig? Wie wil ik worden? 2. Grenzen in het leven. 3. Bewogen worden en in beweging komen. 4. Groeien in liefde en tederheid. 5. Bewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten. 6. Samen leven tussen werkelijkheid en droom. 7. Natuur en cultuur. 8. Verantwoordelijkheid, engagement. 9. Verkenning van een symbool: vuur. 10. Bijbel: een lange geschiedenis van bewogen mensen. 12. Verhalenreeksen uit de Bijbel: Paulus, Elia.
4 4. Niet-confessionele zedenleer (leerkracht: Elke Celis) 4.1. De term niet-confessioneel De term niet-confessioneel verwijst naar een levensbeschouwelijke gemeenschap omdat ze tot geen enkele religie behoort. Voor mensen met een niet-confessionele levenshouding bestaat geen goddelijke kracht met regels die goed en kwaad bepalen. De mens is zelf schepper en drager van zijn moraal en dus ook verantwoordelijk voor zijn eigen daden. De regels en normen van goed en kwaad vloeien voort uit de ervaringen van de mens in zijn streven naar een leefbare maatschappij. Deze opvattingen zullen dus van cultuur tot cultuur verschillen en veranderen in tijd en plaats Vrijzinnigheid Vrijzinnigheid is een levenshouding, een ingesteldheid die steunt op enkele gemeenschappelijke principes. Deze principes worden door elk individu op een unieke manier ingevuld en beleefd. In de praktijk betekent dit dat vrijzinnigen vaak verschillende meningen hebben over actuele en morele problemen. Deze verscheidenheid stimuleert dialoog en wederzijdse aanvulling waardoor de vrijzinnige levenshouding boeiend en dynamisch blijft De lessen niet-confessionele zedenleer De lessen zedenleer steunen op vrijzinnige waarden, zoals solidariteit, verdraagzaamheid, vrij onderzoek, eerlijkheid, respect voor mekaar en mekaars mening, kritisch zijn, enz. Ze zijn a- dogmatisch omdat ze geen deel uitmaken van een geloofsleer. In de lessen zedenleer is het heel belangrijk dat elkeen, zowel leerkracht als leerlingen, recht heeft op een eigen mening en deze, zonder enig negatief gevolg, kan vertellen.
5 Eerste graad In de eerste graad werken we vooral rond het kind zelf. Zij leren wie ze zelf zijn. 1. Naar de grote school. 2. Wie ben ik? 3. Hoe voel ik me? 4. Verdriet. 5. Ik pas op 6. Hoe kan ik helpen 7. Mijn familie 8. Ruzie 9. Niet spotten met anderen 10. Mijn droomwens 11. Wij sluiten niemand uit 12. Filosoferen met kinderen Tweede graad In de tweede graad maken we de cirkel iets groter en werken we vooral rond het kind en zijn omgeving. Wie ben ik of wat stel ik voor in deze maatschappij? Wat is mijn plaats in mijn omgeving? 1. Anders zijn 2. Hoe voel ik me? (Uitbreiding 1 graad) 3. Huisdieren 4. Hoe kunnen wij de natuur helpen? 5. Liefde 6. Verdriet Derde graad In de derde graad werken we rond ik en de wereld/het heelal. 1. Een feit, een mening of vooroordeel 2. Eerlijkheid 3. Rolpatronen 4. Vrije tijd 5. Andere mensen, andere gewoonten 6. Godsdiensten 7. De brandweer 8. Kinderen van overal 9. Niet te vlug opgeven 10. Vriendschap 11. Later wil ik stuntman worden 12. Filosoferen met kinderen 7. Wat zijn vrijzinnige waarden? 8. De rechten van het kind 9. Feesten 10. Gevoelens 11. Filosoferen met kinderen 12. Het Feest van de Vrijzinnige Jeugd 4.4. Lentefeest en Het Feest van de Vrijzinnige Jeugd Het Lentefeest en het F.V.J. worden vaak als een surrogaat gezien voor de Eerste en de Plechtige Communie. Maar in feite moeten de feesten gezien worden als een afsluiten van iets (het 1 ste leerjaar, het einde van de lagere school) en het begin van iets nieuws (het groter worden, de stap naar volwassenheid, met niet alleen de stap naar het middelbaar maar ook de lichamelijke veranderingen). We werken rond een bepaald thema en de leerlingen zoeken dan zelf uit hoe ze dat zullen aanpakken en brengen. Het Lentefeest en het FVJ worden samen op school gehouden en tot 1 geheel versmolten. Nog even meegeven dat de deelname aan het feest absoluut niet verplicht is Afsluitertje Ik vond het niet zo eenvoudig om deze informatie op papier te zetten, omdat de inhoud van de lessen nietconfessionele zedenleer zo ruim kan opgevat worden. Het voornaamste is wel dat we proberen met de lessen zedenleer de leerlingen te begeleiden tot eerlijke en kritische volwassenen, met een eigen mening. Ik hoop dat met deze informatie de inhoud van de lessen wat duidelijker geworden is. Indien dit niet zo zou zijn, ben ik altijd bereid om uw vragen te beantwoorden.
Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu)
Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu) Mag ik zijn wie ik ben? De leerlingen uit welke thuis, cultuur of geloofsovertuiging ze ook komen voelen zich benaderd, aanvaard, uitgedaagd en bemind als iemand
Nadere informatieI N F O R M A T I E B R O C H U R E
I N F O R M A T I E B R O C H U R E BESTE OUDERS Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen en jongeren zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg te gaan. Daarbij
Nadere informatieSolidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw
Solidariteit zonder omwegen (Vrienden zonder grenzen) Werkdocument lesimpulsen Onderbouw Lesimpuls 1 Materiaal: affiche Bespreken van de affiche aan de hand van frames of omkadering Wat zie je op de affiche?
Nadere informatieleerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.
Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke
Nadere informatieEERSTE COMMUNIE 2018
EERSTE COMMUNIE 2018 Enkele jaren geleden koos je voor het eerste christelijke sacrament, het DOOPSEL = opname in de christengemeenschap Mia Verbanck Mia Verbanck sterke symbolen Het was een vrijwillige
Nadere informatieEERSTE COMMUNIE 2017
EERSTE COMMUNIE 2017 Enkele jaren geleden koos je voor het eerste christelijke sacrament, het DOOPSEL = opname in de christengemeenschap Mia Verbanck Het was een vrijwillige keuze én een engagement om
Nadere informatieJe kunt je kind inschrijven op onze school:
Inschrijving 1.Hoe en wanneer Je kunt je kind inschrijven op onze school: op de opendeurdagen op de schooldagen tussen 9 uur en 12 uur op werkdagen van 1 tot 3 juli en vanaf 24 augustus tussen 9 uur en
Nadere informatieWie ben ik in het koninkrijk? les 1 DISCIPLE MENTOR
Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DEEL 4 DISCIPLE MENTOR In Gen 1, 2 en 3 lezen we direct hoe God denkt over de mens. Hij laat zien wie we zijn, waar we voor gemaakt zijn en wat onze bestemming in het
Nadere informatieEngagementsverklaring
Engagementsverklaring van de erkende instanties en vereniging van de levensbeschouwelijke vakken en de onderwijskoepels van het officieel onderwijs en het GO! met het oog op een versterking van de interlevensbeschouwelijke
Nadere informatieDeel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 8 : Onderwijs niet-confessionele zedenleer en godsdienst Basis- en secundair onderwijs
Deel 1 SCHOOLBEVOLKING 1 Hoofdstuk 8 : Onderwijs niet-confessionele zedenleer en godsdienst Basis- en secundair onderwijs Schooljaar 2003-2004 GEWOON LAGER Aantal leerlingen die een cursus godsdienst of
Nadere informatieGODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen
GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling
Nadere informatieKindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding
Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009 Begin schooljaar Boekentassenwijding alle kinderen mogen hun boekentas meebrengen kinderen met boekentas in de intredeprocessie ze zetten die vooraan in de kerk
Nadere informatieLeerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO
Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).
Nadere informatieat maakt mij gelukkig? Wie wil ik worden?
Naam: Datum: at maakt mij gelukkig? Wie wil ik worden? W Evaluatie 1. Jezus heeft een droom van een wereld In de Bergrede noemt Jezus een aantal mensen op die bouwen aan het Rijk van God. Geef drie voorbeelden
Nadere informatieDoor onze keuze is er een breuk tussen God en mens.
Probleem: breuk tussen en mens Door onze keuze is er een breuk tussen en mens. maakte de mens omdat Hij een vriend wilde. Hij wilde aanhoudend contact met de mens. Hij gaf de mens een verrassend mooi leven.
Nadere informatieAlles is genade en Stel, ik zoek een kerk
Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer
Nadere informatieZand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering
Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord
Nadere informatieInspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be
1 inspectie-begeleiding RK godsdienst basisonderwijs Tulpinstraat 75 3500 Kiewit-Hasselt 011 264408 godsdienstbao@dodhasselt.be Collegiale consultatie Godsdienst Lager onderwijs Rijkhoven Kleine Spouwen
Nadere informatieJaar B - Bouwen aan Zijn Rijk
B I J L A G E B I J J A A R B Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in
Nadere informatieJezus' Droom: Ook mijn droom? Vormselwake 2014. 22 april 2014 Parochies Heule-Bissegem. 'Bouwen aan een betere wereld!'
Jezus' Droom: 'Bouwen aan een betere wereld!' Ook mijn droom? Vormselwake 2014 22 april 2014 Parochies Heule-Bissegem Gebedswake H. Vormsel 2014-1 - Federatie Heule-Bissegem Welkom en begroeting Inleiding
Nadere informatieGids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst
Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,
Nadere informatieJaar A - Jezus! Samen op weg
B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde
Nadere informatieOnze Vader. Amen. www.bisdomdenbosch.nl
Onze Vader Onze Vader Onze Vader, die in de hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel, Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schuld,
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieGeloven in een leefbare gemeenschap Mariënheem
Geloven in een leefbare gemeenschap Mariënheem Beste inwoner van Mariënheem, Wij nodigen u uit om mee te doen aan dit plaatselijke onderzoek naar Geloven in een leefbare gemeenschap Mariënheem. Dit onderzoek
Nadere informatieAnkerpunten voor morgen
Ankerpunten voor morgen Wat doen we? Van waaruit doen we dat? Deus Caritas Est : deze boodschap maakte Pieter Jozef Triest gevoelig voor de noden van zijn tijd. Vertaald naar vandaag, is ook onze zendingsopdracht:
Nadere informatieBeide vakken godsdienst en wereldoriëntatie handelen vaak over dezelfde thema s. Daardoor is het dikwijls aangewezen om projectmatig te werken.
Godsdienst en wereldoriëntatie Beide vakken godsdienst en wereldoriëntatie handelen vaak over dezelfde thema s. Daardoor is het dikwijls aangewezen om projectmatig te werken. Om dat mogelijk te maken worden
Nadere informatieEucharistieviering van 13 oktober 2013 Achtentwintigste zondag door het jaar (C) Nationale ziekendag
Eucharistieviering van 13 oktober 2013 Achtentwintigste zondag door het jaar (C) Nationale ziekendag Intredelied: ZJ 585: Dankt, dankt nu allen God. Begroeting P. In de naam van de Vader, de Zoon en de
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieEucharistieviering van 7 september ste zondag door het jaar (A)
Eucharistieviering van 7 september 2014 23ste zondag door het jaar (A) Openingslied: ZJ 527: Bekleedt u met de nieuwe mens. Begroeting en inleiding P. De genade van God, de liefde van zijn Zoon, Jezus
Nadere informatie2. Als ik nu voor mijn kind(kinderen) een school moest kiezen zou mijn voorkeur weer uitgaan naar een katholieke school
Ouder-enquête betreffende identiteit en levensbeschouwing Paus Joannesschool Ingeleverd: 133 formulieren, 35 ouders hebben aanvullende opmerkingen gemaakt (26%). Ingevuld op een 5-puntsschaal. 1= helemaal
Nadere informatieHeilig Jaar van Barmhartigheid
Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra
Nadere informatienestwarmte ontvangende hand A1 Vertrouwen versus wantrouwen een hand vol pluimen A2 Mogelijkheden versus beperkingen
Componenten van levensbeschouwelijke en Ervaringen en geloofsverhalen, Klasrituelen, religieuze groei belevingen geloofsbeelden, van kleuters Godsbeeld, feesten Dat verdient een pluim! Jezusbeeld GEVENDE
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieDe gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht
De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld
Nadere informatieInleiding Christendom
Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren
Nadere informatieZondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof
Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7
Nadere informatieMisschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?
25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,
Nadere informatieGodsdienstonderwijs vandaag
Godsdienstonderwijs vandaag Vragen stellen is belangrijker dan antwoorden geven Sabien Lagrain eigen biografie godsdienst in het vrij/officieel onderwijs symbool van de hoop inkijk in het kleuteronderwijs
Nadere informatieLevensbeschouwelijke vakken. Stedelijk Onderwijs - Basisonderwijs
Levensbeschouwelijke vakken Stedelijk Onderwijs - Basisonderwijs Beste ouders, Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hun eigen weg
Nadere informatieDeel 1 SCHOOLBEVOLKING. Hoofdstuk 8 : Onderwijs niet-confessionele zedenleer en godsdienst Basis- en secundair onderwijs
Deel 1 SCHOOLBEVOLKING 1 Hoofdstuk 8 : Onderwijs niet-confessionele zedenleer en godsdienst Basis- en secundair onderwijs Schooljaar 2006-2007 GEWOON LAGER Aantal leerlingen die een cursus godsdienst of
Nadere informatieVraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?
Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of
Nadere informatiezondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar
Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.
Nadere informatie-Onze school behoort tot het officieel gesubsidieerd onderwijsnet. Het schoolbestuur is de gemeente Olen.
Pedagogisch project 1. situering onderwijsinstelling 2. levensbeschouwelijke uitgangspunten 3. visie op ontwikkeling en opvoeding 4. het schoolconcept 1. Situering onderwijsinstelling 1.1 Een gemeenteschool:
Nadere informatieFeest van de heilige Familie en Oudjaar. viering zondag 20 dec jaar c. Antonius van Padua..
Feest van de heilige Familie en Oudjaar. viering zondag 20 dec. 2018 jaar c. Antonius van Padua.. Genade, vrede en verbondenheid, in de naam van de Vader, Zoon en Heilige Geest. Welkom U allen op deze
Nadere informatieProtestantse Gemeente De Levensbron te Rilland. Tweede zondag in de Advent, 6 december 2015 Kerkdienst van Woord en Sacrament
Protestantse Gemeente De Levensbron te Rilland. Tweede zondag in de Advent, 6 december 2015 Kerkdienst van Woord en Sacrament Voor de dienst luisteren we naar: In de hemel is de Heer (Andre van Zyl). In
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieApostolische rondzendbrief
oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de
Nadere informatieZondag 16 februari 2014. Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help!
Zondag 16 februari 2014 Protestantse Gemeente Biddinghuizen THEMA: Ho, stop, help! Voorganger: ds. Bram Bregman Organist: dhr. Klaas Keimpema Pianist en dirigent schoolkoor: dir. Adriaan Stuij Welkom -
Nadere informatieHandreiking bij een spirituele zoektocht.
Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is
Nadere informatieBezinning. Je mag op de bloem die je gekregen hebt een wens zetten, een voornemen voor deze vastentijd.
Bezinning Thema Andes, harmonie, schepping Aankleding Op de grond ligt een Wipalavlag of een mooie doek met erop een ondiepe schaal. Bij het binnenkomen krijgt iedereen een kommetje water, een brandend
Nadere informatieOntmoetingskerk Laren NH 1 mei Johannes 14
Ontmoetingskerk Laren NH 1 mei 2016 Johannes 14 Als iemand in deze tijd zou zeggen: Ik ben de weg, de waarheid en het leven, zouden we hem al snel fundamentalistisch noemen. We leven in een multiculturele
Nadere informatieSeksuele vorming: gave (op-)gave
Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld
Nadere informatieProtestants Christelijke Basisschool De Schakel
t Schakelaartje Protestants Christelijke Basisschool De Schakel Hoofdgebouw: Botter 40-77, 8243 KW Lelystad Telefoon: 0320-413001 Dependance: Kennemerland 17 8245 ER Lelystad Telefoon: 0320-413002 e-mail:
Nadere informatieHet belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft
Kunt u mij een (voor u) belangrijk verhaal over Jezus vertellen? Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft Zijn twee belangrijkste geboden: Heb je God lief
Nadere informatieVoorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs. enkele klemtonen. Elementen van visie
Voorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en buitengewoononderwijs enkele klemtonen Elementen van visie In juli 1996 als basis voor leerplannen door de bisschoppen aanvaard De context: een geseculariseerde
Nadere informatieSuggesties voor de naamopgave van de kandidaat-vormelingen
Suggesties voor de naamopgave van de kandidaat-vormelingen In de brochure Pastoraal bij het vormsel. Catechese en gemeenschap, wordt de eerste zondag van de advent gesuggereerd als een geschikt moment
Nadere informatieEucharistieviering van 11 mei 2014 Vierde Paaszondag - 51ste werelddag - roepingenzondag
Eucharistieviering van 11 mei 2014 Vierde Paaszondag - 51ste werelddag - roepingenzondag Openingslied: ZJ 713: God is de Herder. Begroeting P. Wij mogen ons gedragen weten door God, behoeder van alle leven,
Nadere informatiePastoor Reneerkens. De volgende mensen zijn er ook bij:
2 Papa Mama Peter Meter.... Pastoor Reneerkens De volgende mensen zijn er ook bij: 3 BEGROETING EN WELKOMSTWOORD Alles went, zeggen we wel eens, zelfs het wonder wat altijd weer opnieuw gebeurt, wordt
Nadere informatieGebedsboek. voor dagelijks gebruik. Dinsdag
Gebedsboek voor dagelijks gebruik Gemaakt door club 12-14 Marije Hoekstra Indra de Vries Delia Postma Ekyoci Amisi Shabani Jentje Hansma Johan Gjaltema Mendé Bosma Femke Veenhuizen Elzerd Elzinga Gert
Nadere informatieGerecht van je keuze. Kaarten op tafel. Hartstochten en verlangens. Uit je eigen keuken. Om aan te proeven. je eigen onderwerp
Uit je eigen keuken Gerecht van je keuze je eigen onderwerp We gaan rond de tafel met elkaar in gesprek over dat onderwerp dat jij graag aan wil kaarten in gezelschap van een groep vrienden en bekenden
Nadere informatieLeerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO
Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Bij 1 BSO worden sommige benadering door elkaar verweven. Het leven van Jezus uit de bijbelse benadering wordt geïntegreerd in het onderdeel
Nadere informatieKerstbezinning laat ons paraplumensen worden
Kerstbezinning laat ons paraplumensen worden Beste begeleider, Deze bezinning is geschikt als bezinnend moment bij een kerstfeest. Ze legt de link tussen Kerstmis en de campagne van Welzijnszorg 2014 Iedereen
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieEucharistieviering van 17 maart 2013 Vijfde zondag van de veertigdagentijd
Eucharistieviering van 17 maart 2013 Vijfde zondag van de veertigdagentijd Nieuwe kansen geven Openingslied: ZJ 576: Bouwen aan een wereld van rechtvaardigheid. Tijdens het intredelied en de intredeprocessie
Nadere informatieGeloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het
Geloven Geloven is vertrouwen GGeloven is ten diepste je vertrouwen hechten aan iets of iemand, de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het geloven in God zegt de Bijbel: Het geloof is de vaste
Nadere informatieDIENST VAN SCHRIFTLEZING EN GEBED. 7 e Zondag van Pasen. 8 mei 2016 Oud-katholieke parochie van de H. Georgius, Amersfoort
DIENST VAN SCHRIFTLEZING EN GEBED 7 e Zondag van Pasen 8 mei 2016 Oud-katholieke parochie van de H. Georgius, Amersfoort Welkom door een kerkmeester Openingslied:, hoe Hij zijn belofte houdt, die de mens
Nadere informatieDoopsel in een zondagse eucharistieviering
Doopsel in een zondagse eucharistieviering 1. OPENING VAN DE DIENST Intredeprocessie en intredelied Openingswoord met een bijzondere begroeting van de dopeling en zijn / haar familie. Ook de naamgeving
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieOpvoedingsproject. Nieuwen Bosch Humaniora Gent
Opvoedingsproject Nieuwen Bosch Humaniora Gent Onze school wil aan jongeren kwalitatief hoogstaand onderwijs bieden in een hartelijk klimaat van samenwerken en samenleven stimuleren we de leerlingen vanuit
Nadere informatieWerkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB
Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB Identiteit 1.5 Identiteitskaders Identiteit/Identiteitskaders Inhoudsopgave 1. De katholiek/oecumenische identiteit in de nieuwe stichting 3 2. Het
Nadere informatieINFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN
INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst
Nadere informatieewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten
Naam: Evaluatie Datum: ewogen en zoekende mensen vinden elkaar: Kerk - andere godsdiensten B 1. En dan, naar de grote school! (2/2) Volgend jaar ga je waarschijnlijk naar een andere school. Noem iets wat
Nadere informatieGemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be
Gemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be Elementen van een pedagogisch project 1 GEGEVENS M.B.T. DE SITUERING VAN
Nadere informatieDeel 1: Pedagogisch project Vrije Basisschool Lenteland
1 ONZE SCHOOL en de SCHOLENGROEP ARKORUM Het katholiek basisonderwijs brengt al vele jaren een aanbod van kwalitatief onderwijs en opvoeding aan kleuters en leerlingen in de regio Roeselare- Ardooie. In
Nadere informatiedat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.
1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012
Nadere informatieUitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is:
Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Een symbool is iets wat je helpt herinneren of je in
Nadere informatieDe leerlingen van Jezus zijn in afwachting. Ze voelen het.. er staat iets volkomen nieuws te gebeuren. Het is immers Jezus die spreekt over zijn vertrek bij hen. Voorgoed of is er nog wel een toekomst
Nadere informatie1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens
Voorbede Na de homilie van de diaken of de priester volgt de Voorbede. In de Voorbede bidden we als geloofsgemeenschap voor de intenties die in ons hart zijn. Uiteraard gaan de beden in het geval van een
Nadere informatieVOORBEELD-GEBEDEN. Veel succes ermee. Inhoudsopgave
VOORBEELD-GEBEDEN In deze bundel kan je enkele gebeden vinden die je kan gebruiken tijdens eucharistievieringen. Of als je creatief bent en wat tijd hebt, kan je je door deze gebeden laten inspireren en
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik had bedacht dat ik voor vandaag maar eens een ouderwetse preek in 3 punten ga houden. Het eerste punt gaat over het kijken naar de ander. De tweede
Nadere informatieDe basismodule `ontmoeten en denken' en de keuzemodule `multiculturele samenleving' werden gerealiseerd.
Op de dinsdag- en donderdagmiddag werden de lessen gegeven door vaste teams van 3 à 4 personen zodat de leerlingen konden wennen aan deze gastdocenten die wisselend les gaven. Gewoonlijk werd in vier groepen
Nadere informatieAlpha Cursus IGGDS DE HOEKSTEN Woensdag 22 april 2015 Restaurant Algorfa Bijeenkomst 12 Waarom en hoe zou ik het anderen vertellen?
Alpha Cursus IGGDS DE HOEKSTEN Woensdag 22 april 2015 Restaurant Algorfa Bijeenkomst 12 Waarom en hoe zou ik het anderen vertellen? Inleiding Paul van der Laan 1. IJsbreker: GOED NIEUWS VERSPREIDT ZICH
Nadere informatieIK GELOOF - Bijlage: Stellingen
IK GELOOF - Bijlage: Stellingen 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Geloven kan ook zonder naar de eucharis e te gaan. Geloven vraagt vandaag heel veel moed. Geloven is lie ebben. Geloven is ook bijgelovig zijn. Geloven
Nadere informatieLiefde. De sociale leer van de Kerk
Liefde De sociale leer van de Kerk De sociale leer van de Kerk Over de liefde Het evangelie roept ons op om ons in te zetten voor onze naasten. Maar hoe weet je nu wat er gedaan moet worden, zeker in een
Nadere informatieHet sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten
Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een
Nadere informatieDE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN
DE WEEK VOOR WE HET AV0NDMAAL VIEREN AVONDMAAL VIEREN Het Avondmaal is meer dan zomaar een maaltijd. Om dat te begrijpen, is dit boekje gemaakt. Vooral is daarbij gedacht aan de kinderen, omdat zij met
Nadere informatieLevensbeschouwelijke vakken op school. Informatiebrochure
Levensbeschowelijke vakken op school Informatiebrochre Beste oders Het is de droom van ieder van ons dat onze kinderen zich ontplooien tot fijne mensen die in staat zijn later hn eigen weg te gaan. Daarbij
Nadere informatieNEEN JOS WOUTERS, directeur basisschool De Horizon in Beringen-Mijn.
HollandseHoogte DE STANDAARD 14 BINNENLAND DONDERDAG 17 JUNI 2010 Kan De overste van de Broeders van Liefde, broeder René Stockman, pleit in Tertio voor lessen islamitische godsdienst in katholieke scholen
Nadere informatieUitbreiding: ingaan op een actueel conflict (uit de kleine of de grote wereld).
Bi-ba-Bijbel-oe 8+ LEERPLANDOELEN Kaïn en Abel 5.2.2.1 Vergeving en verzoening, p. 138 kinderen ontdekken wat vergeving en verzoening in de Bijbel inhouden. zich inleven in andere verhalen over vergeving
Nadere informatieDeel 1 Opvoedingsproject
Deel 1 Opvoedingsproject 1 Beste ouders, Welkom aan onze school. U kiest onze school voor het onderwijs en de opvoeding van uw kind. Wij zijn blij en dankbaar voor het vertrouwen in onze school. De directie
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatiePreek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I
Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of
Nadere informatieGIBO HEIDE. pedagogisch project
GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs
Nadere informatie1 Korintiërs 12 : 27. dia 1
1 Korintiërs 12 : 27 kerk in deze (21 e ) eeuw een lastige combinatie? want juist in deze tijd hoor je veel mensen zeggen: ik geloof wel in God maar niet in de kerk kerk zijn lijkt niet meer van deze tijd
Nadere informatieLees Zoek op Om over na te denken
Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieUitvaart voorbede Voorbeeld 1.
Uitvaart voorbede Voorganger: Genadige en barmhartige God. U ziet ons hier bijeen in ons verdriet rond het sterven van N. Hij / zij was één van ons, wij zullen hem / haar missen. Geef ons de kracht samen
Nadere informatielevensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één
levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één De scholen van Catent - afzonderlijk en gezamenlijk - zijn als een
Nadere informatieGemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Misschien heeft u er iets van meegekregen: afgelopen dinsdag is in de Rooms-katholieke kerk een Buitengewoon Jubeljaar begonnen: het Heilig Jaar van
Nadere informatie