Onderzoek: professionele speechschrijvers

Transcriptie

1 Onderzoek: professionele speechschrijvers Doel van dit onderzoek van de Universiteit Leiden en de Technische Universiteit Delft is een beeld te krijgen van de praktijk en opvattingen van de professionele speechschrijver. Het gaat daarbij zowel om de wijze waarop deze speeches tot stand komen, als om specifieke onderdelen van de speech, zoals de inleiding en het slot. In deze vragenlijst gaat het tenzij anders aangegeven - om uitgeschreven speeches. We spreken u aan in uw rol van speechschrijver voor de minister, staatssecretaris(sen) en de directie van uw ministerie. De gegevens uit deze vragenlijst zullen anoniem worden verwerkt. Persoonlijke gegevens a Welke waren de voor uw functie relevante opleidingen? Naam en plaats opleiding - bijvoorbeeld: School van Journalistiek Utrecht & Rechten Universiteit Leiden): b Welke journalistieke ervaring heeft u? Noem werkervaring (bijv. drie jaar dagbladjournalist): a Wat is de formele aanduiding van uw functie? (bijv. communicatie-adviseur; speechschrijver) b Hoe noemt u zelf uw beroep? Wat is uw geboortejaar? Vul het jaartal in. 4 Bent u man of vrouw? Kruis het juiste vakje aan. M V Scholing in presenteren en speechschrijven 5 Heeft u een cursus / module mondeling presenteren gevolgd? Vul in. Naam cursus / bedrijf: Interne of externe cursus: Aantal dagen 6 Heeft u een cursus / module speechschrijven gevolgd? Vul in. Naam cursus / bedrijf: Interne of externe cursus Aantal dagen Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft

2 7 Van wie hebt u het meest geleerd op het gebied van speechschrijven? (Noem naam van persoon of instelling) 8 Wat is/zijn voor u de belangrijkste bronnen op het gebied van speechschrijven? (Noem naam van boek / artikel / videoband / website): Beroepspraktijk 9 Uitnodigingen voor speeches. 9a - hoeveel komen er jaarlijks bij uw ministerie binnen? Vul een getal in 9b - hoeveel worden er van gehonoreerd? Vul een getal in 9c - hoe vaak bent u bij deze selectie betrokken? Vul een getal in 0 Bij hoeveel speeches was u afgelopen jaar betrokken? Vul een getal in. 0a - hoofdzakelijk als hoofdschrijver 0b - hoofdzakelijk als (eind)redacteur 0c - anders, nl.: Welke taken had u naast selectie en productie van speeches nog meer?. Hoeveel procent van de gehonoreerde spreekuitnodingen werkt u uit tot a - spreekschets (speaking notes) % b - volledig uitgeschreven speech % c - anders, nl.: % Sprekers wijken altijd wel enigszins af van de uitgeschreven tekst (lichte stilistische variatie). De afwijkingen kunnen ook sterker zijn. Geef aan voor de spreker voor wie u het meest schrijft waar en hoeveel die sterkere afwijking naar uw schatting het geval is. De spreker wijkt sterk af van de geschreven tekst in: Percentage a - inleiding % b - kern % c - slot % 4 Bij hoeveel procent van de door u geschreven en begeleide presentaties Uitgeschreven Spreekschets hebt u (vul een percentage in) speech 4a - een briefing met de spreker? % % 4b - een debriefing met de spreker? % % 4c - een briefing met de (pers)voorlichter/woordvoerder van de spreker? % % 4d - een debriefing met de (pers)voorlichter/woordvoerder van de spreker? % % 4e - de speech zelf bijgewoond? % % Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft

3 Waardering voor presentaties 5 Waaraan ergert u zich in speeches van bestuurders en bewindslieden (geschreven door anderen)? Noem maximaal drie zaken. 6 Wat waardeert u vooral in dergelijke speeches? Noem maximaal drie zaken. Technieken 7 Hieronder vindt u een aantal aspecten van het schrijven van een speech. - Geef met een getal aan hoe belangrijk u het aspect vindt [=zeer onbelangrijk -- 5 = zeer belangrijk] - Geef aan hoe moeilijk u het aspect vindt [=zeer gemakkelijk -- 5 = zeer moeilijk] Belangrijk Moeilijk a) Bepalen van de doelstelling van de speech b) Bepalen van relevante informatie / gegevens c) Afstemmen van de informatie op het publiek d) Selecteren van overtuigende argumenten e) Afstemmen van de lengte van de speech op de beschikbare tijd f) Aanbrengen van een structuur (lijn in het verhaal) g) Bedenken van een pakkende opening h) Bedenken van een pakkend slot i) Verduidelijken van de speech met sheets en andere visuele middelen j) Verlevendigen van de speech met voorbeelden k) Vasthouden van de lijn van de speech (niet uitweiden en geen onderdelen vergeten) l) Voorbereiden op mogelijke vragen uit het publiek m) Het strategisch inzetten van vaagheid om problemen te voorkomen n) Het bedenken van goede soundbites (makkelijk citeerbare uitspraken) o) Regisseren van interactie met het publiek p) Het maken van soepele lasjes of bruggetjes tussen speechonderdelen q) Het aanbrengen van rustpunten c.q. ritme in de speech r) Anders, nl.: Inleiding en slot 8 Uit welke onderdelen bestond de inleiding van de laatste twee, door u uitgeschreven speeches? U kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld een anekdote, een overzicht van de speech, de doelstelling van de speech, een compliment aan de organisatie, etc. Vul voor beide speeches het antwoord in. 8a Speech begon met [alleen inleidingselementen opnemen]: 4 5 Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft

4 8b Speech begon met [alleen inleidingselementen opnemen]: Geef met een getal aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stelling (=zeer oneens 5=zeer eens). Als ik een speech uitschrijf, maak ik veel werk van de inleiding 0 Een goede inleiding bevat doorgaans (Geef met een getal aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stelling: =zeer oneens 5=zeer eens): a) een grap of een anekdote b) een opening met een aandachtstrekker erin (bv. een prikkelende stelling, citaat of vraag) c) een doelstelling (aanduiding van wat de spreker wil bereiken met zijn presentatie) d) een structuuraankondiging (overzicht van de hoofdpunten van het verhaal) e) een passage over de spreker en zijn professionele achtergrond f) een compliment of andere vriendelijkheid ten opzichte van het publiek g) anders, namelijk Wat zijn volgens u de belangrijkste functies van de inleiding van de speeches die u schrijft?... Hebben de sprekers voor wie u schrijft bepaalde wensen (kenbaar gemaakt) voor de inleiding? Zo ja, geef voorbeelden ja nee In hoeverre hangt het soort inleiding dat u schrijft af van het type toespraak? Geef voorbeelden. 4 Een goed slot bevat doorgaans (Geef met een getal aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stelling: =zeer oneens 5=zeer eens): a) een grap of een anekdote b) een samenvatting van de belangrijkste punten of argumenten c) een conclusie d) een aanbeveling e) een prikkelende slotzin f) anders, namelijk 5 Geef met een getal aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stelling (=zeer oneens 5=zeer eens).. Als ik een speech uitschrijf, maak ik veel werk van het slot. Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft 4

5 Cultuurverschillen 6 Als de speech, die u schrijft, gehouden moet worden in een andere dan Nederlandse cultuur, heeft dat dan consequenties voor de inleiding? Zo ja, geef voorbeelden: ja nee weet niet Corpus speeches Een deel van het onderzoek bestaat uit het analyseren van een corpus van speeches, inclusief een deelcorpus Nieuwjaarstoespraken. Het ingestuurde materiaal zal natuurlijk met de nodige zorg en vertrouwelijkheid worden behandeld. Wilt u daarom voor dit onderzoek aan ons mailen: een nieuwjaarstoespraak van uw ministerie de twee laatste door u zelf begeleide of geproduceerde uitgeschreven speeches (evt. per post bij de ingevulde vragenlijst gevoegd). 7 Kruis aan [ ] Ja, ik zal een nieuwjaarstoespraak bijvoegen of mailen: j.c.de.jong@let.leidenuniv.nl [ ] Ja, ik zal twee speeches bijvoegen of mailen: j.c.de.jong@let.leidenuniv.nl [ ] Nee, ik ben niet in staat om een nieuwjaarstoespraak / twee speeches te leveren, omdat: Beantwoord onderstaande vragen voor iedere g de of bijgevoegde speech: 8 Speech : Nieuwjaarstoespraak [geef titel aan]: 8a Beschrijf het doel van deze speech: 8b Hoe lang duurde de speech? min 8c Hoeveel woorden telde de speech woorden 8d Hoe lang bedroeg uw voorbereidingstijd? uur 8e Hoeveel luisteraars waren er ongeveer aanwezig? pers. 8f Maakte de spreker gebruik van - Sheets Ja Nee - Powerpoint Ja Nee - Video Ja Nee - Anders (dia s, bord, e.d.) Ja Nee 8gGeef aan waar volgens u de inleiding van de toespraak eindigt (geef eerste vier woorden van de laatste zin aan) 8hGeef aan waar volgens u het slot van de toespraak begint (geef eerste vier woorden van de eerste zin aan) Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft 5

6 8i Welk cijfer geeft u voor de door u geschreven speech? Geef een cijfer tussen de en 0 9 Speech [geef titel aan]: 9a Beschrijf het doel van deze speech: 9b Hoe lang duurde de speech? min 9c Hoeveel woorden telde de speech woorden 9d Hoe lang bedroeg uw voorbereidingstijd? uur 9e Hoeveel luisteraars waren er ongeveer aanwezig? pers. 9f Maakte de spreker gebruik van - Sheets Ja Nee - Powerpoint Ja Nee - Video Ja Nee - Anders (dia s, bord, e.d.) Ja Nee 9gGeef aan waar volgens u de inleiding van de toespraak eindigt (geef eerste vier woorden van de laatste zin aan) 9hGeef aan waar volgens u het slot van de toespraak begint (geef eerste vier woorden van de eerste zin aan) 9i Welk cijfer geeft u voor de door u geschreven speech? Geef een cijfer tussen de en 0 0 Speech [geef titel aan]: 0a Beschrijf het doel van deze speech: 0b Hoe lang duurde de speech? min 0c Hoeveel woorden telde de speech woorden 0d Hoe lang bedroeg uw voorbereidingstijd? uur 0e Hoeveel luisteraars waren er ongeveer aanwezig? pers. 0f Maakte de spreker gebruik van - Sheets Ja Nee - Powerpoint Ja Nee - Video Ja Nee - Anders (dia s, bord, e.d.) Ja Nee 0gGeef aan waar volgens u de inleiding van de toespraak eindigt (geef eerste vier woorden van de laatste zin aan) 0hGeef aan waar volgens u het slot van de toespraak begint (geef eerste vier woorden van de eerste zin aan) 0i Welk cijfer geeft u voor de door u geschreven speech? Geef een cijfer tussen de en 0 Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft 6

7 Extra informatie Bent u bereid om telefonisch nadere informatie te verschaffen over uw beroepspraktijk? Ja Nee Zo ja, wilt u dan de volgende gegevens verstrekken? naam... tel.nr. overdag... adres Heeft u nog opmerkingen over het onderwerp van deze enquête? Hartelijk dank voor uw medewerking aan deze enquête. Zend de ingevulde vragenlijst en de speeches naar: Drs. J.C. de Jong Opleiding Nederlands, Kamer 05B Faculteit der Letteren Universiteit Leiden Postbus RA LEIDEN adres voor de speeches: J.C.de.Jong@let.leidenuniv.nl Onderzoek Speechschrijvers - Universiteit Leiden / Technische Universiteit Delft 7