Syteemtherapie en persoonlijkheidsstoornissen:

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Syteemtherapie en persoonlijkheidsstoornissen:"

Casper van Dijk
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 Syteemtherapie en persoonlijkheidsstoornissen: Hoe worden heftige emoties in families gehanteerd. Over de noodzaak van het betrekken van families en naastbetrokkenen. 31 oktober 2012, Oegstgeest Jan Baars

3 Omgaan met naastbetrokkenen; - Organisatorische vormgeving; modelregeling - Relationele vormgeving: Elementen uit de systeemtherapie

4 Probleemhaarden in de samenwerking tussen organisaties en de families/ naastbetrokkenen Verschil van visie op het probleem Verschil in betrokkenheid Verschil in organisatie Angst voor elkaar Wie is verantwoordelijk bij mislukte behandeling

5 Aanpak probleemhaarden Informatie uitwisseling Werkoverleg Medebehandelaars Mede patiënt Resocialisatie

6 Individu in relatie tot Systeemtheorie houdt zich bezig met patronen, die zich tússen mensen afspelen Individuele gedragingen, denkbeelden en verhalen worden als reacties op de ander beschouwd

7 Context De betekenis over het gedrag wordt bepaald door de context Context: een situatie waar de verhoudingen tussen mensen impliciet zijn gedefinieerd

8 Betekenis over gedrag Mensen ontwikkelen betekenis over elkaars gedrag: Belief-systems De betekenis over het gedrag van de andere beïnvloedt het gedrag van de ander

9 Interpunctie Waarheid bestaat niet: er bestaan slechts interpuncties op zoek naar de oorzaak is taboe Het punt van waar -uit je waar -neemt neem je voor waar aan Neutraliteit is meervoudige partijdigheid

10 (openlijk conflict) V M V M K Triangulatie (loyaliteitsconflict) K Ouder-kind-coalitie (parentificatie; rigide/perverse triade)

11 (toegedekt conflict) (toegedekt conflict) V M V M K Detouring-attacking (zondebok-mechanisme) K Detouring-supportive (overbescherming; kind als bliksemafleider )

12 Werkhypothese (I) Een structurele werkhypothese is een schematische weergave van een gezin - in zijn context- aan de hand van structurele concepten als grenzen, hiërarchie en conflict, inclusief de positie van de hulpverlener in het interactiepatroon. Het zijn werkmodellen over het verbindend patroon.

13 Werkhypothese (II) De structurele (of systeem-) visie is circulair: Het gedrag van het kind is oorzaak en gevolg Het gezin is niet oorzaak, maar context waarin de wisselwerking plaatsvindt: het gezinsfunctioneren heeft invloed op het probleem en vice versa

14 Werkhypothese (III) Een bepaalde gezinsstructuur is niet per definitie dysfunctioneel te noemen; slechts in relatie tot een bepaalde levensfase, een bepaald subsysteem of binnen een bepaalde context. NB: Het gaat er niet om of een hypothese waar is, maar of deze nuttig is om verandering te induceren.

15 Kluwen (te) grote verbondenheid Gesloten grenzen rond het gezin (te) open grenzen binnen het gezin Geringe differentiatie Rigide Vaste rollen Starre regels autoritair Meer van hetzelfde Los zand (te) grote autonomie Open grenzen rond het gezin (te) sterke grenzen in gezin Onvoldoende onderlinge steun Chaotisch Rolwisselingen Weinig regels laissez-faire Impulsieve oplossingen

16 Opbouw intake Wat is het probleem Wat is uw visie op het probleem Visie op het ontstaan van het probleem Wat heeft u er aan gedaan Visie op het niet helpen van hulp (leidt tot de verdieping probleembesef) Eén ding is zeker, zo kan het dus niet langer doorgaan (expliciet verkrijgen van toestemming voor het stellen van moeilijke vragen).

17 Vertaalslag Behandelactie Er is meer dan dsm-iv.. Systemische zorg op maat Auto -diagnose Invloed oude en nog actuele hlv.-netwerken Sociaal-maatschappelijke situatie Diagnostiek nivo s (On)mogelijkheden eigen werkorganisatie Invloed oude en nog actuele hlv.-netwerken Sociaal-maatschappelijke situatie ~> Interventie-nivo s Eigen werkorganisatie Nog actuele hulpverleningsnetwerken Sociaal-maatschappelijke situatie Gezin & netwerk Verleden en heden Gezin & netwerk Verleden en heden Gezin & netwerk Verleden en heden Partnerrelatie > Kwaliteit van de partnerrelatie ~> Partnerrelatie Individueel Biol/Psych. & bovennatuurlijk < Individueel Assesment & DSM IV ~> Individueel

18 Professionele huis Huis van de cliënt Cultuur en samenleving Werkcontext Ideologie/ referentiekader Zelf van de werker De zolder De bovenste verdieping De middelste verdieping De begane grond Familie mythen Grootouders van beide ouders De ouders De kinderen

19 Niveau s van interverniëren 1. Sprake van normale en gezonde context; psychoeducatie 2. Sprake van ontwrichting, gezinspatroon is georganiseerd rond problematiek; psycho-educatie + systeemtherapie 3. Gezin heeft al langer bestaande disfunctionele gezinspatronen los van de patiënt; naast psychoeducatie, systeemtherapie 4. Systeem heeft vergiftigende werking: schade beperken.

20 Systeem: operationeel In termen van posities In termen van regels In termen van betekenis In termen van taal

21 De Systeemtherapie Analyse van aanmelding en verwijzing Invoegen Taxatie Positief connoteren Van emotie naar reflectie Van ontstaan van een nieuw verhaal

22 Wat in de aanbieding Informatie avonden Psycho-educatie Gezinsgesprekken

23 Individuele kwaliteiten voor samenwerking Een houding van nieuwsgierigheid en respect Goed ontwikkeld gevoel van competentie op eigen vakgebied Mentaliteit gericht op meebrengen Verantwoording nemen voor teambesluiten, als er geen overwegend bezwaar tegen bestaat (consent)

24 Systemische toevoegingen aan het concept persoonlijkheidsstoornissen Ontwikkeling van een persoonlijkheidsstoornis vindt plaats in een circulair proces. De persoonlijkheid kan men definiëren als het mentale afschrift van de interactie tussen het gezin en het kind. In deze interactie zijn temperament en positie van het kind belangrijke variabelen. De aangemelde patiënt leert in dit proces moeilijk diffentiëren in gevoelens, leert nauwelijks met ambivalenties om te gaan en hun cognitief-affectief organisatieniveau schiet toenemend te kort. Binnen de relationele driehoeken hebben ze vaak het idee en het gevoel dat ze er buiten vallen, dat ze worden achtergesteld, verlaten of zelfs worden gedumpt.

25 Systeemtherapie heeft geen rol gespeeld in het internationale debat over de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen en in het ontwikkelen van de richtlijnen in Nederland vanwege: te weinig theorie en model over het individu en de persoonlijkheid geringe aandacht voor wetenschappelijk onderzoek plaatst problemen en symptomen in de context waarin het zich voordoen praktijk is meer gericht op verandering dan op diagnostiek.

26 De systeemtherapie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de huidige evidence based behandelingen Door de toevoeging van dit andere paradigma, waarin veel aandacht is voor de context van het gedrag en veranderingsprocessen. De systeemtherapie houdt zich niet alleen bezig met families, gezinnen en echtparen, maar tevens met de organisatie van de behandeling. Hierin is de relatievorming tussen de cliëntsysteem en de behandelorganisatie onderdeel van analyse en beïnvloeding.

27 Einde

Vergelijkbare documenten

MDFT Masterclass. Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt. Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool

MDFT Masterclass. Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt. Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool MDFT Masterclass Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool Medisch en Systeemmodel Medisch model Systeem model Individu gericht (Be)oordelen Accent op