Jaarverslag 2007 WERKGEVERSVERENIGING VOOR ENERGIE, KABEL & TELECOM, AFVAL & MILIEU

Transcriptie

1 Jaarverslag 2007 WERKGEVERSVERENIGING VOOR ENERGIE, KABEL & TELECOM, AFVAL & MILIEU

2 Colofon Werkgeversvereniging WENb Utrechtseweg 310 Postbus DL Arnhem T F E info@wenb.nl I

3 Jaarverslag 2007 WERKGEVERSVERENIGING VOOR ENERGIE, KABEL & TELECOM, AFVAL & MILIEU

4

5 Inhoudsopgave Voorwoord 6 Arbeidsvoorwaardennota 2007/ Afval & Milieu-sector 13 Energiesector 17 Kabel & Telecom-sector 23 WENb algemeen 25 Ledenlijst 28 Aangesloten bedrijven per Balans per 31 december Rekening van baten en lasten 33 Algemene toelichting 34 Accountantsverklaring 35

6 Voorwoord 6 Eind 2006 heeft de WENb met de vakorganisaties afgesproken geen nieuwe raam-cao meer af te sluiten. De onderwerpen uit de raam-cao worden voortaan op sectorniveau geregeld. Dit besluit past in het streven van de WENb naar meer ruimte voor zelfstandige beleidsbepaling van de sectoren. Daarnaast heeft het ook te maken met het feit dat de - in materieel opzicht - betrekkelijk smalle inhoud van de raam-cao aan partijen op centraal niveau nog nauwelijks ruimte tot onderhandelen bood. In 2007 is aan de nieuwe koers op verschillende manieren inhoud gegeven. In de eerste plaats zijn in het overleg over de sector-cao s ook de onderwerpen uit de raam-cao betrokken. Zowel in de sector Energie als in de sector Afval & Milieu is inhoudelijk over die onderwerpen onderhandeld. In dit jaarverslag meer daarover. De Kabel & Telecom-CAO is in verband met fusieperikelen met een jaar verlengd. De raam-cao wordt later meegenomen in de integrale modernisering van de Kabel & Telecom-CAO waarover in 2008 met de bonden onderhandeld wordt. De bepalingen van de raam-cao zijn vooralsnog als bijlage bij Kabel & Telecom-CAO opgenomen. Door de afspraken die in 2007 in de diverse sectoren gemaakt zijn, is de raam-cao definitief vervallen. Voor de WENb als vereniging betekent het vervallen van de raam-cao dat de sectoren meer ruimte krijgen voor eigen beleid. Dit heeft ook gevolgen voor de rol van het bestuur en van de ledenvergadering. Het bestuur heeft in 2007 met het bureau een voorstel voor een nieuwe verenigingsstructuur uitgewerkt. In deze structuur krijgen de sectoren en vooral het directeurenoverleg een meer autonome rol. Het voorstel is in oktober met de leden besproken. De leden hebben het voorstel goedgekeurd en ingestemd met een wijziging van de statuten. De WENb gaat door als één vereniging met drie sectoren. Aan het WENb-bureau de uitdaging om de sectoren te ondersteunen bij het ontwikkelen van collectieve arbeidsvoorwaarden die aansluiten op de ontwikkelingen in hun marktomgeving. Ook in de dienstverlening aan de sectoren zoekt het WENb-bureau naar maatwerk. Afspraken over inhoud en kwaliteit van deze dienstverlening worden komend jaar vastgelegd in een per sector af te spreken service-level agreement. De nieuwe structuur biedt meer mogelijkheden in te spelen op toekomstige veranderingen, per sector met hun eigen dynamiek. De WENb is toekomstgericht daarom is als centraal thema voor dit jaarverslag de horizon als symbool gekozen. Naast de sectorgerichte dienstverlening blijft de WENb uiteraard diensten voor alle leden aanbieden. De WENb biedt een platform voor professionals in het P&O- en HR-vakgebied. Voorbeelden hiervan zijn de jaarlijkse P&O-themadagen, de activiteiten in het kader van het project Goed Beter Best en de Masterclass Levensfasebewust Personeelsbeleid. Door voor de leden mantelcontracten af te

7 sluiten wordt bedrijven veel werk uit handen genomen en kunnen gunstige voorwaarden worden afgesproken voor bedrijven en voor werknemers. Dit is het geval voor de collectieve ziektekostenverzekering en voor de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering. Op deze manier wordt door de WENb heel concreet inhoud gegeven aan de collectieve belangenbehartiging voor de leden. Dit alles in een omgeving waarin de commerciële belangen van de bedrijven lang niet altijd meer dezelfde kant opwijzen. Ook binnen de WENb leiden tegengestelde opvattingen soms tot discussies over de wenselijkheid van bepaalde maatregelen. Het uitvoeren van de met de bonden gemaakte afspraak om de Energie-CAO algemeen verbindend te verklaren, vormde hier een voorbeeld van. Uit een dit jaar voor de tweede keer uitgevoerd tevredenheidsonderzoek onder de leden van de WENb (LTO) blijkt dat de leden de relatie met de WENb in het algemeen positief beoordelen. Onderwerpen waarop de WENb naar aanleiding van het in 2005 uitgevoerde LTO actie heeft ondernomen scoren duidelijk beter. Ook nu heeft het bestuur in overleg met de directeur naar aanleiding van de uitkomsten van het LTO 2007 een aantal actiepunten bepaald, onder andere op het terrein van strategische personeelsplanning en versterking van de contacten met het onderwijs. In combinatie met de concrete invulling van de ondersteuning van de sectoren zal hier komend jaar hard aan gewerkt worden. Ook hier ligt de horizon voor de WENb zeker niet op één jaar. De WENb maakt werk van goede arbeidsverhoudingen, die ook de komende jaren een belangrijke randvoorwaarde vormen voor het goed functioneren van de aangesloten ondernemingen. 7 Het is temeer een uitdaging om ook de komende jaren te komen tot gemeenschappelijk gedragen standpunten ten aanzien van de vraagstukken op het terrein van arbeidsvoorwaarden, personeelsvoorziening en arbeidsverhoudingen. Het komend jaar zal de WENb de werkgeversvisie zoals die in de WENb Arbeidsvoorwaardennota 2007/2008 is geformuleerd bij de leden toetsen en aanpassen aan de ontwikkelingen van de sectoren. De horizon wordt daarmee verlegd naar 2009/2010. Peter van der Vlugt Directeur WENb Marc van t Noordende Voorzitter bestuur WENb

8

9 Arbeidsvoorwaardennota 2007/ Deze nota met als ondertitel Sterke en aantrekkelijke bedrijven om in te werken geeft de visie van de WENb weer op het arbeidsvoorwaardenbeleid. De nota geeft informatie en achtergronden over de werkgeversinzet. Doel is om hiervoor draagvlak te creëren. In 2007 is de nota gebruikt bij het formuleren van de werkgeversinzet voor de onderhandelingen over de CAO s. De nota is opgebouwd rond twee thema s. Het eerste is aanpassingsvermogen ondernemingen vergroten en het tweede aantrekkelijk werkgeversschap. Aanpassingsvermogen ondernemingen vergroten Nieuwe toetreders tot de markt dwingen de bestaande bedrijven om scherp op hun kosten te letten, om effectief te kunnen reageren op de concurrentie. Bovendien veranderen de wensen van klanten voortdurend. Aanpassingsvermogen is dus belangrijk om mee te kunnen blijven doen in de markt. Aantrekkelijk werkgeverschap De arbeidsmarkt wordt krapper door onder andere de vergrijzing, de aantrekkende economie en het tekort aan (vooral technisch geschoold) personeel. Werkgevers doen er alles aan om interessant te blijven voor werknemers. Goede arbeidsvoorwaarden zijn daarbij van belang, maar ook doorgroeimogelijkheden, een goed gezondheids- en veiligheidsbeleid en de invoering van een levensfasebewust personeelsbeleid. Hieronder is aan de hand van een aantal voorbeelden te zien welke resultaten in 2007 geboekt zijn. Werkgeversvisie Voorbeelden van resultaten in 2007 Goede marktconforme arbeidsvoorwaarden De WENb streeft er naar om de collectieve arbeidsvoorwaarden zoveel mogelijk marktconform te houden of te maken, ten opzichte van die in concurrerende bedrijven. De WENb zoekt naar een goed evenwicht tussen een aantrekkelijke werkgever zijn en niet te hoge arbeidskosten. Voor alle drie de sectoren zijn loonafspraken gemaakt die de toets met andere bedrijfstakken kunnen doorstaan. De gemiddelde loonsverhoging van de WENb ligt in 2007 op circa 3 procent op jaarbasis. Bij de integratie van de Distributie- en Productie- CAO s zijn de meeste van de eerder in één van deze twee CAO s afgesproken moderniseringen overeind gebleven. De meest marktconforme regelingen zijn in de Energie-CAO opgenomen. Zoals: de regeling voor het werken in ploegendienst, het verruimde dagvenster, de verlofregeling en het buitengewoon verlof. Resultaatafhankelijk belonen Werknemers die plezier in hun werk hebben. Een herkenbare bijdrage leveren aan klanttevredenheid en aan het bedrijfsresultaat. Zulke factoren zijn bepalend voor het succes van een bedrijf. Een beloning die voor een deel afhankelijk is van de doelstellingen van het bedrijf werkt daarbij stimulerend. In de Afval & Milieu- en in de Energie-CAO is de vaste eindejaarsuitkering omgezet in een resultaatafhankelijke beloning. De Kabel & Telecom-sector kende al een resultaatafhankelijke uitkering. Naast het bedrijfsresultaat kunnen bijvoorbeeld ook klanttevredenheid, veilig werken en het beheersen van ziekteverzuim als doel gekozen worden.

10 Werkgeversvisie Voorbeelden van resultaten in Inzetbaarheid personeel op momenten dat het werk dit eist Om de effectieve werktijd, en dus de inzetbaarheid van werknemers, te vergroten zijn eerder in de CAO s Kabel & Telecom en in Afval & Milieu (services) afspraken gemaakt over de afschaffing van ADV. Maar ook uitbetaling van overuren kan bijdragen aan verhoging van de effectivieve werktijd In de nieuwe CAO voor de Afval-sector is afgesproken om de vergoeding voor overwerk primair in geld uit te betalen. In de Energie-CAO is ook voor het productiepersoneel een maximum saldo van 80 overuren opgenomen. Overuren boven dit saldo worden uitbetaald. Maatwerk in arbeidsvoorwaarden: differentiëren en decentraliseren De WENb wil in de sector-cao s arbeidsvoorwaarden die toegesneden zijn op de betreffende branche. De onderwerpen uit de raam-cao zijn overgeheveld naar de sector-cao s. Hierdoor kunnen de sectoren hun eigen CAO helemaal zelf vorm en kleur geven. In de Kabel & Telecom-CAO is afgesproken de CAO in 2008 geheel te moderniseren In de Energie-CAO is afgesproken onderzoek te doen naar specifieke (maatwerk) arbeidsvoorwaarden voor werknemers in de handelsactiviteiten Aantrekkelijke bedrijven om in te werken Om voldoende goed gekwalificeerd personeel aan te trekken en te behouden is het belangrijk dat bedrijven zich positief onderscheiden Het thema Hoe ben ik een aantrekkelijke werkgever stond centraal in de zeer geslaagde en inspirerende P&O tweedaagse. In 2007 volgden 18 deelnemers de Masterclass Levensfasebewust personeelsbeleid. De WENb ondersteunt de bedrijven hiermee bij het ontwikkelen en vorm geven van dit beleid. Veel aandacht is besteed aan de imagocampagne Watt? voor de energiebedrijven Met het project Goed Beter Best houdt de WENb het gezondheidsbeleid blijvend onder de aandacht van de bedrijven.

11 Werkgeversvisie Voorbeelden van resultaten in 2007 Scholing Scholing is noodzakelijk om goed gekwalificeerde werknemers te krijgen en te houden. Door productvernieuwing, nieuwe werkmethoden en de uitbesteding van werkzaamheden is het gewenste gemiddelde opleidingsniveau van werknemers gestegen. De bedrijven besteden veel tijd en geld aan het opleiden van hun personeel. Eigen bedrijfsscholen zijn weer nieuw leven ingeblazen. De bedrijven hebben ook in 2007 via de werkgelegenheidsprojecten een groot aantal schoolverlaters en langdurig werklozen werkervaring op laten doen. De in de CAO s afgesproken aantallen werden ruimschoots gehaald. Via het O&O fonds ENb worden diverse initiatieven genomen voor branchebrede opleidingsprogramma s en wordt het contact met onderwijsinstellingen inhoud gegeven. Een goed voorbeeld hiervan is de mentorbijeenkomst vmbo. 11

12 12

13 Afval & Milieu-sector Belangrijke trends voor de Afval & Milieu-bedrijven zijn: krapte op de arbeidsmarkt, de 13 toenemende aandacht voor milieu, internationalisering en schaalvergroting. Zo kreeg de sector te maken met een fusie van twee grote bedrijven. Een andere ontwikkeling in de markt is dat bedrijven zich steeds meer richten op het integrale beheer van de openbare ruimte, binnen de kaders die de opdrachtgever daartoe stelt. Tegelijkertijd dwingt de concurrentie de bedrijven tot bewaking van de kostenniveaus. CAO Flexibiliteit is noodzakelijk; bedrijven moeten kunnen inspelen op bewegingen in de markt. Bedrijven moeten kunnen concurreren, maar aan de andere kant zeker ook een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven. Eind oktober 2007 is een akkoord bereikt. De CAO loopt van 1 mei 2007 tot 1 juni Doordat de raam-cao vervalt, is een integrale CAO voor de Afval & Milieusector ontstaan die ook bepalingen bevat op het gebied van sociale zekerheid en pensioen. Salarisverhoging In de CAO is per 1 mei 2007 een salarisverhoging van 2,75 procent opgenomen. Een jaar later gaat de salarisverhoging van 3 procent in voor percentage zijn geldig voor de looptijd van deze CAO. Hierna worden weer nieuwe afspraken gemaakt voor de volgende CAO. ATW De nieuwe Arbeidstijdenwet is in werking getreden. Ten opzichte van de oude wet is deze vereenvoudigd. De CAO is aangepast aan de nieuwe wet. Overwerk De overwerktoeslag over het eerste uur is verhoogd van 25 naar 50 procent. Dit geldt voor alle doordeweekse overuren en die op zaterdag. De toeslag voor overwerk op zon- en feestdagen blijft 100 procent. Vanaf 1 mei 2008 worden overwerkuren als regel in geld uitbetaald. De werkgever kan echter, op verzoek van zijn werknemer, besluiten de overuren in tijd te vergoeden. Resultaatafhankelijke uitkering De eindejaarsuitkering maakt in 2008 plaats voor een resultaatafhankelijke uitkering. Deze bedraagt 3 procent op basis van de grondslag van de huidige eindejaarsuitkering en zal voor het eerst uitgekeerd worden in april Van het percentage van 3 procent is 2 procent gegarandeerd. De afspraken over de grondslag en het gegarandeerde

14 14 CAO-afspraken Looptijd 25 maanden (van 1 mei 2007 tot 1 juni 2009). Salarsverhoging 1 mei 2007: 2,75 procent en 1 mei procent. Met ingang van 2008: 3 procent resultaatafhankelijke uitkering in plaats van 2 procent eindejaarsuitkering. Ook voor de afvalinzamelbedrijven (Services) de mogelijkheid om met tijdelijke maatregelen in te spelen op een krappe arbeidsmarkt. Aanpassing van de CAO aan de nieuwe ATW. Verhoging toeslag eerste uur overwerk op doordeweekse dagen van 25 procent naar 50 procent. Vergoeding tweeploegendienst 7,5 procent voor zowel Services als Proces. Met ingang van 1 januari 2008 sluit de WENb een collectief contract voor een inkomensvervangende verzekering bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. De verzekering heeft een opting-out karakter: een werknemer is verzekerd, tenzij hij aangeeft van deelname af te zien. De bepalingen uit de ENb-raam-CAO zijn geïntegreerd in de sector-cao Afval en Milieu. Er komt een sector-specifieke Commissie van Advies voor interpretatieverschillen, dispensatieverzoeken en beroepszaken Er komst een studie arbeidsmarkt (benchmark CAO-lonen aan relevante markt, instroombevorderende maatregelen). Werkgevers en vakorganisaties zetten zich in voor een arbocatalogus met landelijke dekking voor de sector Afval & Milieu. Arbo-veiligheidsinstructie voor chauffeurs en beladers In opdracht van het O&O-fonds is een Arbo-veiligheidsinstructie voor chauffeurs en beladers ontwikkeld. Deze instructie is in 2007 bij de afvalbedijven geïntroduceerd. Binnen bedrijven in de Afval & Milieu-sector staat veiligheid hoog in het vaandel en vormt één van de belangrijkste scholingsactiviteiten. Deze Arbo-instructie past daarom ook prima binnen de scholingsbehoeften van bedrijven. De instructie wordt gegeven in de vorm van een veertig minuten durend interactief programma dat wordt afgesloten met een toets. Het programma is ook geschikt voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Er is gebruik gemaakt van audio en video, waarbij de humor zeker niet vergeten is. Hiermee is de theorie aantrekkelijk gemaakt voor de cursist. Onderwerpen als persoonlijke

15 veiligheid, de P90-norm en verschillende inzamelvoertuigen komen aan de orde. Arbo-catalogus De werkgeversverenigingen die actief zijn in de sector Afval & Milieu (VA, NVRD, WENb en BGZ Wegvervoer) ontwikkelen samen met de bonden een Arbo-catalogus voor de sector. TNO Arbeid voert dit project uit. 15 In de catalogus wordt voor diverse risico s bij het werk beschreven hoe werkgevers en werknemers kunnen voldoen aan de door de overheid in de Arbowet gestelde doelvoorschriften. Sociale partners, werkgevers en vakbonden, kunnen in een Arbocatalogus aangeven op welke manier zij vorm geven aan deze voorschriften. Hierdoor kan meer op de sector toegesneden maatwerk geleverd worden.

16 16

17 Energiesector Het jaar 2007 nam de overheid het besluit om alsnog een splitsing van de energiebedrijven op te leggen, waardoor in de toekomst aan de ene kant commerciële handels- en/of 17 productiebedrijven ontstaan en aan de andere kant publieke netwerkbedrijven. De energiebedrijven hebben vanaf 1 juli 2008 nog 2,5 jaar de tijd om de daadwerkelijke splitsing te realiseren. Ook op Europees niveau staan de ontwikkelingen niet stil. Onder andere het streven om te komen tot één Noordwest-Europese markt zal voor onze bedrijven gevolgen hebben. Te denken valt aan internationale samenwerkingsverbanden en fusies. Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de werknemers en werkgevers in de sector. Hoe precies valt nu nog niet te overzien. De WENb zal met de bedrijven deze ontwikkelingen op de voet volgen. CAO In 2005 is overeengekomen de sector-cao s Distributie en Productie samen te voegen tot één CAO. Hierdoor kan beter worden ingespeeld op de ontwikkelingen in de sector. Door harmonisering van de arbeidsvoorwaarden worden ook belemmeringen weggenomen om binnen de energiesector van functie te wisselen. Eind 2006 is zoals gezegd afgesproken om de raam-cao op te heffen en de bepalingen ervan over te hevelen naar de sector-cao s. Voor de sector Energie betekende dit dat drie CAO s tot één CAO moesten worden samengevoegd. Een ingewikkelde operatie die tot een goed einde kon worden gebracht, mede door al in een vroeg stadium de kaderleden van de vakorganisaties bij de voorbereiding te betrekken. Op 1 januari 2008 is de nieuwe Energie-CAO in werking getreden. Deze loopt tot 1 juli Het nieuwe arbeidsvoorwaardenpakket is gelijkwaardig aan het oude. Waar verschillen tussen beide pakketten optraden, is doorgaans gekozen voor de regeling in één van beide sector-cao s. Dit kon een verbetering betekenen voor de andere sector. Voor een aantal regelingen bracht een wijziging een versobering met zich mee. In verband met de vele veranderingen in de nieuwe Energie-CAO heeft de WENb, samen met een aantal arbeidsvoorwaardendeskundigen van de bedrijven, uitvoeringsrichtlijnen opgesteld. Deze zijn besproken met de vakorganisaties. Algemeen verbindendverklaring Tegelijk met de afspraak om de sector-cao s samen te voegen, zijn CAO-partijen overeengekomen om voor de nieuwe CAO een algemeen verbindendverklaring (AVV) aan te vragen. Zo worden grote delen van de CAO ook van kracht voor bedrijven die activiteiten verrichten binnen de werkingssfeer van de CAO, maar geen lid zijn van de WENb. Het minimum loongebouw van de CAO bijvoorbeeld, geldt dan ook voor energiebedrijven die geen lid zijn van de WENb.

18 18 Een aantal energiebedrijven heeft tijdens de achterbanraadpleging over de nieuwe Energie-CAO tegen het bereikte onderhandelingsakkoord gestemd. Deze bedrijven stonden weliswaar positief tegenover het inhoudelijke resultaat, maar zagen niet het nut van het samenvoegen van de oude sector-cao s en de daarmee samenhangende AVV van de nieuwe Energie-CAO. In een directeurenoverleg is het akkoord door de onderhandelingsdelegatie toegelicht. Hierna is besloten om over het akkoord te stemmen en is het met meerderheid van stemmen goedgekeurd. De wijzigingen Het samenvoegen van de sector-cao s Distributie en Productie en het integreren van de raam-cao brengt, zoals gezegd, een aantal wijzigingen met zich mee. Zo wordt de regeling ploegendienst uit de oude sector-cao Productie ingevoerd voor de hele energiesector. Enkele overwerktoeslagen zijn verbeterd. Deze toeslag wordt op maandag tot en met vrijdag ook voor het eerste uur 50 procent en op zaterdag 100 procent. De regeling buitengewoon verlof is uit de Productie-CAO overgenomen. Dit houdt een versobering in. Een andere verandering voor de distributieomgeving is de hoogte van de vervangingstoelage. Deze wordt vastgesteld op het verschil tussen het eigen salaris van de werknemer die vervangt en het salaris dat deze zou ontvangen als hij permanent in die functie benoemd zou zijn. Ook nieuw voor het distributiepersoneel is het persoonlijk ontwikkelingsbudget. Het gaat om een bedrag van 300 euro per jaar. Loondoorbetaling in de eerste twee ziektejaren In de raam-cao was geregeld dat in het eerste ziektejaar 100 procent loon werd doorbetaald. Na het eerste jaar daalde dit tot 70 procent. Het is bekend dat een financiële prikkel effectiever is naarmate deze vroeger in het ziektetraject is opgenomen. In de Energie-CAO is daarom een nieuwe regeling opgenomen: de eerste 26 weken van de ziekte ontvangt de werknemer zijn volle loon. Vanaf de 27e week tot het eind van het tweede ziektejaar wordt 85 procent van het loon doorbetaald. Een werknemer die voor het eind van de 39e ziekteweek weer blijvend aan het werk gaat, ontvangt alsnog zijn hele loon over het derde ziektekwartaal. Wanneer een langdurig zieke werknemer voor het einde van de 52e ziekteweek weer blijvend aan de slag gaat, krijgt hij over het derde en vierde ziektekwartaal alsnog zijn loon tot 90 procent aangevuld. Deze regeling stimuleert de werkhervatting en voorkomt tegelijkertijd een grote inkomensterugval in de eerste twee ziektejaren. Inkomen bij arbeidsongeschiktheid Ook dit onderwerp was geregeld in de oude raam-cao. De WAO is op 1 januari 2006 vervangen door de WIA (Wet Inkomen naar Arbeidsvermogen). Deze wet regelt de rechten (en plichten) bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Het ABP-pensioen is inmiddels aangepast aan de WIA. Voor werknemers die na twee jaar ziekte nog volledig en duurzaam arbeidsongeschikt of meer dan 35 procent arbeidsongeschikt zijn, is in de ABP-regeling een aanvullende inkomensbescherming opgenomen. Voor deze werknemers hoefden daarom in de CAO geen afspraken gemaakt te worden. Een verschil voor de productieomgeving is dat vergoedingen voor het verrichten van wacht- en storingsdiensten in de bedrijfsprotocollen worden geregeld. Een ander verschil is de vermindering van het aantal leeftijdsvakantiedagen. Een aantal in de raam-cao aanwezige bepalingen die doorbetaling van loon of een aanvulling van de uitkering van gewezen werknemers regelen, is komen te vervallen. Voor een werknemer die na het tweede ziektejaar minder dan 35 procent arbeidsongeschikt is, zijn geen uitkeringen opgenomen in de WIA en de ABP-regeling. Hij blijft in beginsel in dienst van zijn werkgever en zijn salaris wordt aangepast. De CAO geeft deze werknemer recht op een aanvulling op het aangepaste salaris: 70 procent van het verschil tussen het laatstverdiende en nieuwe salaris. Deze werknemer heeft daarmee een

19 inkomen dat minstens gelijk is aan zo n 90 procent van het oude salaris. Alleen als een zwaarwegend bedrijfsbelang verhindert dat de gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer in dienst blijft, kan het dienstverband worden beëindigd. In die situatie regelt de CAO een tijdelijke aanvulling op het salaris bij een nieuwe werkgever of op de WW-uitkering. tieve verzekering afgesloten om (deels) te kunnen voorzien in een inkomen bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid (de IPAP-verzekering). Om het belang van zo n verzekering te onderstrepen krijgt de werknemer die zich verzekert van de werkgever een tegemoetkoming in de premie van 0,25 procentpunt van het pensioengevend inkomen. 19 Collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering Wanneer een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer (gedeeltelijk) werkloos is, kan na verloop van tijd zijn inkomen aanzienlijk dalen. De WENb heeft daarom een collec- CAO-afspraken - De CAO loopt van 1 januari 2007 tot 1 juli In de eerste helft van 2008 onderzoeken partijen bij de CAO arbeidsvoorwaardelijke knelpunten in de CAO voor handelsbedrijven die energie voornamelijk tegen lage kosten via internet aanbieden. - De nieuwe regeling opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd treedt 1 juni 2008 in werking. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt omgezet in een overeenkomst voor onbepaalde tijd nadat deze drie jaar heeft geduurd of na zes opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde tijd. - De tegemoetkoming in de kosten van een aanvullende ziektekostenverzekering bij de verzekeraar waarmee de werkgever een collectief contract heeft, wordt voor werknemers verhoogd van 240 naar 270 euro. - In 2008 en 2009 zullen de energiebedrijven opnieuw 0,2 procent bijdragen aan het O&O fonds. - Ook tijdens deze contractperiode worden per jaar 140 werkplekken voor jeugdige werkelozen gecreëerd. - De werkgeversbijdrage aan de vakorganisaties wordt in 2008 verhoogd van 14 naar 16 euro per werknemer. - De toeslag voor werken in vijf ploegen volcontinudienst wordt in twee stappen verhoogd: via 27,9 procent per 1 januari 2008 tot 30 procent per 1 juli De lonen zijn structureel verhoogd met 2,5 procent per 1 juni 2007 en worden per 1 juli 2008 nog eens met 2,8 procent verhoogd. - De eindejaarsuitkering is in 2007 met 0,5 procent verhoogd. In 2008 wordt deze 3,7 procent. In 2009 wordt de eindejaarsuitkering omgezet in een resultaatafhankelijke uitkering van 4,5 procent. - In december 2008 is er een eenmalige uitkering van 0,5 procent.

20 20 Arbo-catalogus De WENb onderzoekt samen met EnergieNed of het gewenst en mogelijk is om een Arbo-catalogus te ontwikkelen voor de sector Energie. Voor het project van EnergieNed en WENb is een plan van aanpak opgesteld en een projectleider benoemd. Naar verwachting zal het project in 2008 worden afgerond. Promotiecampagne Watt? Op verschillende manieren wordt ingespeeld op de tekorten die verwacht worden op de arbeidsmarkt. Eén daarvan is jongeren interesseren en enthousiasmeren voor de energiesector. Hiervoor is de promotiecampagne Watt? opgezet. Initiatiefnemer voor Watt? is het O&O fonds ENb, het scholingsfonds van de sector. dergelijke projecten ondersteunen. Bedrijven kunnen het door Watt? ontwikkelde materiaal gebruiken om zich, met gebruikmaking van de eigen bedrijfsnaam en logo, herkenbaar te presenteren. Magazine Het magazine richt zich in het schooljaar niet alleen op het vmbo; maar ook voor het mbo komt een magazine. Het vmbo-magazine is vanwege het succes opnieuw uitgegeven en voor mbo-ers wordt een (beroep) technisch inhoudelijker magazine uitgegeven. Daarnaast is ook de website van Watt? aangepast en verdiept. Andere communicatiemiddelen die in de campagne worden ingezet zijn videofilms ( folders, posters en uiteraard lesmateriaal. In het schooljaar was de campagne vooral gericht op leerlingen in het vmbo. In het jaar erna zijn ook het mbo en daarna het hbo nadrukkelijk aan bod gekomen. Die uitbreiding zorgde dat de campagne meer inhoud en diepte kreeg. Dit bleek onder andere uit de presentatie van de Watt?-stand tijdens de landelijke Studiebeurs in Hier was doelgerichte informatie over concrete opleidingen tot beroepen in de energiesector te vinden. Regionaal Ook regionaal zijn de activiteiten rond Watt? uitgebreid in het tweede schooljaar dat de campagne draait. Watt? verzorgde praktische ondersteuning bij een regionale samenwerking, bijvoorbeeld tussen Nuon en ROC Rijn IJssel. De ondersteuning betrof praktische middelen voor de werving van leerlingen: folders, posters en website vermelding. Het komende jaar zal Watt? vaker Veiligheidsopleiding VIAG Voor medewerkers van energiebedrijven en voor derden die werken met gastechnische installaties is het verplicht om de veiligheidsopleiding VIAG te volgen. Een venieuwd e-learningpakket voor deze opleiding is sinds juni 2007 beschikbaar. Dit pakket bestaat onder andere uit videofilms van praktijksituaties en animaties met uitleg van de processchema's. Verder bestaat het VIAG-intstructiepakket uit een map waarin de complete regelgeving is opgenomen en cd-roms met het e-learningprogramma, inclusief de instructiebladen. De regelgeving wordt verduidelijkt aan de hand van vragen en antwoorden. Om cursisten voor te bereiden op de (eind)toets zijn verschillende oefentoetsen opgenomen. Ter toetsing van de verworven kennis heeft het ENb-bedrijf de beschikking over een online toetssysteem. Strategische Personeelsplanning Energiesector De ontwikkelingen in de beweeglijke energiemarkt hebben hun uitwerking op de werkgelegenheid en de organisatie van werkzaamheden bij de energiebedrijven.

21 Een onderzoek dat de Boston Consulting Group (BCG) in 2005 uitvoerde, gaf aan dat er in de komende jaren een groot aantal banen in deze sector zal verdwijnen. Tegelijkertijd zullen er in sommige functies tekorten ontstaan. De WENb en de bonden hebben daarom samen besloten een methode te ontwikkelen voor strategische personeelsplanning. Hiermee kunnen de energiebedrijven hun toekomstige behoefte aan personeel bepalen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Deze methodiek bestaat uit een handleiding met IT-applicaties voor het proces van Strategische Personeelsplanning, een EVC-structuur en een Arbeidsmarktmonitor. Pilots Bij drie energiebedrijven is in oktober van 2007 een pilot gestart met het instrumentarium. Deze pilots worden volgens planning in april 2008 afgerond. Een maand later zullen dan de resultaten aan de energiebedrijven ter beschikking worden gesteld. 21 Handleiding Bedrijven kunnen met de handleiding zelfstandig een hoogwaardige voortschrijdende personeelsplanning opzetten en onderhouden. In dit kader structureert de handleiding de strategische discussie die moet leiden tot een beeld van de gewenste ontwikkeling van het personeels bestand met een horizon van drie tot vijf jaar. Daarbij wordt een keuze geboden uit een aantal maatregelen dat kan bijdragen aan het realiseren van de gewenste bezetting. EVC-structuur EVC staat voor Erkenning van elders (of eerder) Verworven Competenties. EVC beoogt erkenning, waardering en verdere ontwikkeling van wat iemand geleerd heeft in elke mogelijke leeromgeving. Dus niet alleen wat geleerd is op school, maar ook op het werk of in de privéomgeving. Met gerichte om-, her of bijscholing kunnen onvoldoende gekwalificeerde werknemers met erkende certificaten of diploma s een passende functie binnen of buiten het bedrijf verwerven. Arbeidsmarktmonitor De arbeidsmarktmonitor geeft een prognose van de toekomstige vraag en aanbod op de arbeidsmarkt die relevant is voor de sector Energie.

22 22

23 Kabel & Telecom-sector De sector Kabel & Telecom is volop in beweging. Ontwikkelingen volgen elkaar in een hoog 23 tempo op, van de herstructurering van de sector tot productontwikkeling en schaalvergroting. Deze ontwikkelingen hebben uiteraard ook gevolgen voor medewerkers in deze sector. De herstructurering van de sector kreeg in 2007 vervolg door de definitieve verkoop aan een beleggingsmaatschappij. Het bedrijf ging deel uitmaken van Zesko Holding, die hiermee het grootste kabelbedrijf van Nederland is geworden. Onder de holding vallen de Casema en Multikabel. Technologische ontwikkelingen Naast de infrastructuur van de kabelbedrijven en het vaste net van KPN begint ook Fiber to the home (glasvezel) vorm te krijgen. Ook de technische ontwikkeling van de draadloze infrastructuur heeft een vlucht genomen. Satelliet, mobiele telefonie en digitale televisie hebben gezelschap gekregen van een aantal nieuwe mogelijkheden. Digital Video Broadcasting Handhelds (DVB-H) en breedbandige draadloze netwerken (WIMAX) zijn technologieën in opkomst. Toenemende concurrentie De traditionele aanbieders van telefonie enerzijds en televisie anderzijds begeven zich steeds meer op elkaars markten. Hierdoor neemt de concurrentie toe. Deze trend wordt onder andere veroorzaakt door eerder genoemde technische ontwikkelingen. Maar ook de verandering van de sociaal-economische en politieke omgeving, als toenemende mediaconsumptie, internationalisering, liberalisering van de markt en deregulering, spelen hier een rol in. CAO Binnen de kabel- en telecommunicatiemarkt nemen de kabelbedrijven vanwege de kenmerkende infrastructuur en hun achtergrond, een eigen positie in. Daarom hebben de CAO-partijen gekozen om tot een volwaardige Kabel-CAO te komen die optimaal moet aansluiten bij de behoeften van werkgevers en werknemers in de telecommunicatiemarkt en meer specifiek de kabelmarkt. Werkgevers en vakorganisaties hebben afgesproken de CAO die liep tot 1 april 2007, inclusief de bepalingen uit de raam-cao, met een jaar te verlengen. Dit biedt ruimte om in overleg met de vakorganisaties te werken aan een integrale modernisering van de Kabel-CAO. Daarbij worden ook vakbondsleden, OR-leden en het management van kabelbedrijven betrokken. Zo zal de nieuwe Kabel- CAO in 2008 inhoud krijgen. CAO afspraken De CAO wordt een jaar verlengd, tot 1 april Dit geldt ook voor de bepalingen van de ENb-raam-CAO, die als bijlage bij de CAO zijn gevoegd. De salarissen zijn op 1 juli 2007 verhoogd met 2,5 procent. De resultaatafhankelijke uitkering wordt met 1 procent verhoogd tot 3,5 procent bij een score van 100 procent op de afgesproken doelstellingen.

24 24

25 WENb algemeen Goed Beter Best Om ziekteverzuim omlaag te brengen en het reïntegratiebeleid te verbeteren, startte de WENb in 2006 met het project Goed Beter Best. Het eindrapport werd in januari 2007 gepresenteerd. Aansluitend was er een interactieve uitwisseling van best practices. De centrale vragen bij de uitwisseling waren: Hoe kunnen bedrijven de best practices overnemen en wat wordt er van de WENb verwacht in het implementatietraject? Hieruit kwam onder meer naar voren dat de leden behoefte hebben aan netwerkbijeenkomsten, niet alleen voor P&O-medewerkers, maar juist ook voor Arbo-deskundigen, casemanagers en dergelijke. Tijdens deze bijeenkomst werd ook het WENb-Arboloket Goed Beter Best gelanceerd. Dit is een website met relevante informatie. De eerste leer-netwerkbijeenkomst in het kader van Goed Beter Best werd in november 2007 gehouden. De deelnemers waren enthousiast en de formule wordt voortgezet. Gedurende een jaar hebben de deelnemers hun project uitgewerkt binnen hun organisatie. Hierbij is ondersteuning door diverse professionals geleverd. Om acceptatie en betrokkenheid van het onderwerp binnen de organisatie te verankeren, is ook het management intensief betrokken. De resultaten van de masterclass worden verzameld en onder meer op de website van de WENb gepubliceerd. P&O Themadagen 2007 Hoe word ik een aantrekkelijke werkgever? Deze vraag stond centraal tijdens de jaarlijkse tweedaagse P&O-themabijeenkomst van de WENb. De bijeenkomst is in 2007 gehouden op 27 en 28 september. Alle hoofden P&O en HR-adviseurs van de bij de WENb aangesloten bedrijven waren uitgenodigd in Hotel Jan van Scorel in Schoorl om hierover te discussiëren. Ongeveer 50 van hen hadden aan de uitnodiging gehoor gegeven. 25 Veilig werken loont was het thema van een geslaagde lunchbijeenkomst die in december 2007 plaats had. Een twintigtal P&O-ers, arbeids- en Arbo-deskundigen was hierbij aanwezig. Ook de lunchbijeenkomsten zullen in de toekomst herhaald worden. Levensfasebewust personeelsbeleid Om bedrijven te helpen met het invoeren van een Levensfasebewust Personeelsbeleid (LBPB) heeft de WENb de Masterclass LBPB ontwikkeld en samen met prof. dr. Michiel Schoemaker (van Radboud Universiteit Nijmegen en Twynstra Gudde) inhoud gegeven. Deze masterclass was bedoeld voor mensen die binnen hun bedrijf verantwoordelijk zijn voor de implementatie van het LBPB-project, zoals hoofden P&O of HRM, P&O-medewerkers en specialisten op het gebied van LBPB. Dagvoorzitter was Joep Bolweg, hoogleraar Strategisch HRM aan de Vrije Universiteit Amsterdam en directielid bij Berenschot. De eerste dag had als motto boeien en binden. Centraal stond de vraag wat in deze tijd goed HRM is. De dag werd ingekleurd met een bijdrage van Van Gansewinkel en Vitae, twee bedrijven die in hun branche werden verkozen tot beste werkgevers. De tweede dag stond in het teken van diversiteitbeleid. Dit werd ondermeer besproken aan de hand van praktijkvoorbeelden van de NS en Tempo-Team. Collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering (IPAP) Met de komst van de WIA en het nieuwe ABP arbeidsongeschiktheidspensioen is het arbeidsongeschiktheidsstelsel ingrijpend gewijzigd. In de sector-cao s Afval &

26 26 Milieu en Energie zijn in dat kader afspraken gemaakt met betrekking tot de financiële gevolgen van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Aanvullend is bij Loyalis een collectieve verzekering afgesloten om verder te voorzien in de inkomensderving bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. Deze verzekering heet IPAP. De premie is laag door de collectieve afspraken tussen WENb en Loyalis. De overheid verstrekt in geval van (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid van meer dan 35 procent een WIA uitkering en het ABP een arbeidsongeschiktheidspensioen. In de praktijk kan dit na verloop van tijd toch een veel lager inkomen dan daarvoor betekenen. In sommige gevallen valt de werknemer zelfs terug tot een minimum inkomen. Daardoor is deze verzekering zeker zinvol. Veel werknemers hebben deze verzekering in het verleden al afgesloten. Om de deelname te vergroten is een sectorbrede actie opgezet. Alle werknemers die nog niet verzekerd waren, kregen via hun werkgever een polis aangeboden. Als een werknemer zich niet wil verzekeren, kon deze dat kenbaar maken door de polis naar de werkgever terug te sturen. De werkgevers in de Energie- en in de Afval- & Milieusector betalen de werknemer op grond van hun CAO een bijdrage in de premie van respectievelijk 0,25 procentpunt en 0,2 procentpunt. Met deze werkgeversbijdrage kan de werknemer een groot deel van de premie betalen. De resterende premie wordt verrekend met het bruto salaris. IPAP kent zelfde systeem als de WIA De WIA heeft als uitgangspunt: hoe meer een gedeeltelijk arbeidsongeschikte zelf met arbeid verdient, des te hoger wordt zijn inkomen. IPAP kent hetzelfde systeem. De uitkering is 70 procent van het verschil tussen het oude en het nieuwe inkomen. Werkt een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer helemaal niet, dan garandeert deze verzekering zo toch een inkomen van 70 procent. Werkt hij wel, dan kan zijn totale inkomen oplopen tot 92 procent. Extra pensioenopbouw via IPAP Een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer bouwt in het nieuwe stelsel minder pensioen op dan voorheen. Met IPAP bouwt hij evenveel pensioen op als een volledig arbeidsongeschikte werknemer. Dat is 50 procent van de reguliere opbouw. Een uitkering bij een arbeidsgeschiktheid van 35 procent of minder Als na keuring door de UWV wordt vastgesteld dat een werknemer nog 65 procent of meer van zijn oude inkomen kan verdienen, dan is er formeel geen sprake van arbeidsongeschiktheid. Er volgt dan geen WIA-uitkering. De werknemer blijft in beginsel in dienst, met een aangepast salaris. Loyalis heeft de verzekering aangepast met een dekking voor deze categorie werknemers. De uitkering bedraagt gedurende 10 jaar 80 procent van het door UWV vastgestelde inkomensverlies (dus 80 procent van maximaal 35 procent van het inkomen). Voorwaarde is wel dat de werknemer minstens 65 procent van zijn oude loon verdient met arbeid. Voor de sectoren Afval & Milieu en Energie geldt deze dekking in aanvulling op de in de CAO gemaakte afspraken over een aanvullende inkomensvoorziening voor werknemers die minder dan 35 procent arbeidsongeschikt zijn. IPAP reïntegratiesubsidie Loyalis betaalt mee aan de reïntegratiekosten van langdurig zieken bij werkgevers met een IPAP-contract. Het gaat dan om kosten van werknemers die zes maanden of langer ziek zijn. Ook de reïntegratiekosten van zieke werknemers die zelf geen verzekering hebben, kunnen de werkgevers gedeeltelijk declareren. Met deze subsidie wil Loyalis de reïntegratie van langdurig zieken stimuleren.

27 Collectief contract Ziektekostenverzekering De WENb heeft samen met de Werkgeversvereniging voor de Waterbedrijven (WWb) een mantelcontract gesloten voor een collectieve ziektekostenverzekering met Zilveren Kruis Achmea. Dit contract loopt tot en met In het najaar heeft de Begeleidingsgroep Zorgverzekering van WENb/WWb met Zilveren Kruis Achmea onderhandeld over de premies en voorwaarden voor Basisverzekering De premie van de basisverzekering daalt voor werknemers van WENb/WWb-leden van 86,40 euro naar 82,80 euro per maand. Daar staat tegenover dat er een wettelijk verplicht eigen risico komt van 150 euro per jaar en dat de noclaimregeling wordt afgeschaft. Premieaanpassing aanvullende verzekering Toetreding tot de aanvullende verzekeringen blijft mogelijk zonder medische selectie. De premies zijn als gevolg van de onderhandelingen minder sterk gestegen dan de verzekeraar aanvankelijk voor ogen stond. Fysiotherapie Een heet hangijzer in de onderhandelingen was het maximaal aantal te vergoeden behandelingen fysiotherapie. Dit was in het drie sterrenpakket onbeperkt, maar met een beroep op bovenmatige consumptie wilde de verzekeraar dit terugbrengen tot 27. De WENb heeft kunnen bereiken dat het maximaal aantal te vergoeden behandelingen op 36 wordt gesteld. Aanvullend is afgesproken dat voor verzekerden met een driesterrenpakket voor alle noodzakelijke behandelingen boven de limiet van 36 naar een passende oplossing wordt gezocht. In de praktijk betekent dit dat alle noodzakelijke behandelingen voor vergoeding in aanmerking komen. Present Het pakket met arbeidsgerelateerde zorg wordt ongewijzigd voortgezet. De oorspronkelijke afspraak luidde dat deze verzekering, waarvoor de werkgever de premie betaalt, in 2006 en 2007 gratis zou zijn voor alle werknemers, maar in 2008 alleen voor werknemers die hun zorgverzekering bij Zilveren Kruis hebben afgesloten. De WENb heeft bereikt dat Present gratis blijft voor alle werknemers van de leden van de WENb, ongeacht of zij bij Zilveren Kruis Achmea verzekerd zijn. Onderzoek klanttevredenheid Zilveren Kruis Achmea en de WENb/WWb hebben in 2007 voor de tweede keer een klanttevredenheidsonderzoek laten uitvoeren. De verzekeraar krijgt in 2007 een gemiddeld rapportcijfer van 7,1. Dat is een stijging van een procentpunt ten opzichte van 2006, toen de verzekeraar het gemiddeld met een 6,1 moest doen. De teleurstellende score in 2006 was voornamelijk te wijten aan aanloopproblemen als gevolg van het nieuwe zorgstelsel. De meeste geënquêteerden zijn te spreken over de snelle en correcte afhandeling van declaraties. De waardering hiervoor is ten opzichte van 2006 sterk gestegen. Het imago van de verzekeraar wordt positief beoordeeld. Bijna iedere ondervraagde geeft aan Zilveren Kruis Achmea als betrouwbaar, kwalitatief goed, klantvriendelijk en deskundig te zien. Ook de inhoud van het pakket krijgt waardering. Het aantal verzekerden dat aangaf problemen met de verzekeraar te hebben ondervonden, is sterk gedaald. In 2007 gaf 16 procent aan een probleem te hebben ervaren, tegen zo n 50 procent in De zorgverzekering na 2008 Zoals hiervoor vermeld, loopt het huidige collectieve contract eind 2008 af. De WENb zal daarom samen met de WWb in 2008 opnieuw de markt voor de zorgverzekeringen verkennen. Na de zomer zullen de onderhandelingen worden geopend met enkele verzekeraars die als beste uit de voorselectie zijn gekomen. Het doel is om opnieuw te komen tot een kwalitatief hoogwaardige collectieve verzekering tegen een gunstige premie. 27

28 28 WENb-bestuur Voorzitter mr. M.M. (Marc) van t Noordende, lid Raad van Bestuur Essent N.V. Vice-voorzitter (tot 1 juli 2007) Ir. D. (Daan) den Ouden algemeen directeur Holding AVR-bedrijven N.V. Voorzitter onderhandelingsdelegatie Afval & Milieu (tot 1 juli 2007) Penningmeester Drs. E. (Edze)Tollenaar, Vice President Finance UPC Broadband Namens de Kabel & Telecom-sector Leden: mr. M.A.P.C. (Maus) van Loon, voorzitter directie Electrabel Nederland Namens de Energie-sector WENb-secretariaat mr. P.C.F. (Peter) van der Vlugt, Directeur WENb en Secretaris WENb-bestuur Bestuursfuncties / vertegenwoordiging Namens de WENb hebben de volgende personen zitting in: VNO-NCW Lid Dagelijks Bestuur en lid Algemeen Bestuur VNO- NCW mr. M.M. van t Noordende Lid Algemeen Bestuur VNO-NCW ir. D. den Ouden (tot 1 juli 2007) Lid Commissie Informatie en Beraad Arbeidsvoorwaarden VNO-NCW (CIBA) mr. P.C.F. van der Vlugt drs. F.J.A. (Frans) Duynstee MBA Msc, directeur Human Resources Nuon N.V. Namens de Energie-sector Voorzitter onderhandelingsdelegatie Energie mr. J.F. (Jeroen) de Haas, lid Raad van Bestuur Eneco Energie N.V. Namens de Energie-sector drs. G.J. (Ger) de Jong, directeur De Meerlanden N.V. Namens de Afval & Milieu-sector Voorzitter onderhandelingsdelegatie Afval & Milieu (vanaf 1 juli 2007) ing. H. (Henk) Eikenbroek, directeur ONS groep Namens de Afval & Milieu-sector ABP Werkgeversraad ABP mr. P.C.F. van der Vlugt en mr. N.J.H. Sijben AWVN Lid Hoofdbestuur AWVN drs. F.J.A. Duynstee MBA Msc Bedrijfscommissie voor de dienstverlening drs. F.J.A. Duynstee MBA Msc Stichting flexibel uittreden energie- en nutsbedrijven (Sfn) Sfn-bestuur drs. G.J. de Jong, G. Vesseur RA en J.C. Homan RA. Stichting Opleiding- en Ontwikkelingsfonds ENb Bestuur Stichting O&O fonds ENb R. Wilgenkamp en drs. F.J.A. Duynstee MBA Msc

29 Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (KBB) Lid Raad van Advies KBB ir. R.J.R. Waumans CPZ WENb is als buitengewoon lid aangesloten bij CPZ. Namens de WENb heeft de heer mr. J. (Joop) Sommer zitting in de ledenvergadering. 29

30 30 Aangesloten bedrijven per Groningen NV Afvalzorg Holding, Assendelft AE&E Nederland BV, Zevenbergen NV Area Reiniging, Emmen Holding AVR-bedrijven NV, Rotterdam - AVR Acquisitions BV - AVR-Afvalverwerking - AVR-Afvalwerking BV Rozenburg - AVR-Afvalverwerking BV Rotterdam - AVR-Afvalverwerking BV Duiven - NV Milieuservices AVR - AVR-West BV - AVR Interne Diensten BV - A&G Milieutechniek BV - AVR-Industrie NV - AVR KGA Services NV NV Afvalverbranding Zuid-Nederland, Moerdijk Brabants Afval Team Huishoudens NV, Tilburg Berkel Energie Diensten BV, Schiedam Berkel Milieu NV, Zuthphen CENNED Telecom BV, Leeuwarden Centraal Overijsselse Nutsbedrijven NV, Almelo - Cogas Facilitair BV - Energie Diensten Midden Overijssel BV - Energie Producten Midden Overijssel BV - Netbeheerder Centraal Overijssel BV - Cogas Infra Circulus BV, Apeldoorn Cyclus NV, Gouda Dar Milieudiensten NV, Nijmegen DELTA NV, Middelburg - DELTA Netwerkbedrijf BV - Energieservice Delta BV - DELTA Waterbedrijf BV - DELTA Milieu BV, Terneuzen Electrabel Nederland NV, Zwolle - Electrabel Nederland Retail BV - Electrabel Nederland Sales BV, Zwolle - Electrabel European Portfolio Management BV, Zwolle - Electrabel Nederland Services, Zwolle NV Eneco Groep, Rotterdam - CityTec BV - ENECO Energie Weert NV - ENECO Energie Zeist en Omstreken BV - ENECO Energiehandelsbedrijf BV - ENECO Energie Infra BV - ENECO Retail BV - ENECO Netbeheer BV - ENECO Energie Services BV - Energielease Holland BV - NV ENECO - NV ENECO Energie Holding Zuid-Kennemerland - NV ENECO Energie Noord-Oost Friesland - Enercen BV - NV Eneco Energie Utrecht EnergieNed, Arnhem E.ON Benelux NV, Rotterdam - NRE Q-Energy - NRE Energie BV E.ON Engineering BV, Capelle a/d Ijssel NV EPZ, Borssele Essent NV, Arnhem - Essent Netwerken - Essent Productie Geleen BV - Zebra Gasnetwerk BV - Essent Infra Products BV - Essent Personeel Services BV

31 - VOLTA Limburg BV - Gaswacht Friesland Facilities BV - Essent Domestiq Services - Essent Milieu BV GKN, Dodewaard Grondbank Midden-Gelderland BV, Arnhem Grondbereik, Lochem NV Haagse Milieu Services, Den Haag (AVR) HVC, Alkmaar - Flevocollect Gemeenten NV - Holland Collect NV - GEVUDO Afvalverwerking NV iconnext, Utrecht Intergas Energie BV, Oosterhout Kabel Noord Dokk1m Kiwa Gastec Holding NV, Apeldoorn - Kiwa Gastec Certification BV - Kiwa Gastec Technology BV - Kiwa Gastec Training BV De Meerlanden NV, Rijsenhout MidWaste NV, Nijmegen Multikabel BV, Alkmaar Nazorg Limburg BV, Maastricht BV Netbeheer Haarlemmermeer, Eindhoven Netwerk NV, Dordrecht NRE Group BV, Eindhoven - NRE Netwerk BV - NRE Holding BV NV Nuon, Amsterdam Obragas Net NV, Eindhoven Omrin (Afvalsturing Friesland NV), Leeuwarden Omrin (Fryslân Miljeu NV), Leeuwarden - Omrin (BV Fryslân Miljeu Noordwest) - Omrin (BV Fryslân Miljeu Noordoost) - Omrin (BV Fryslân Miljeu Zuidwest) - Omrin (BV Fryslân Miljeu Zuidoost) - Omrin (BV Fryslân Miljeu Bedrijfsservice) - Omrin (BV Fryslân Miljeu Estafette) ONS Groep, Schiedam - NV ONS Houdstermaatschappij - ONS Facilitair Bedrijf BV - NV ONS IBOR - NV IRADO - ONS Ingenieursbureau BV - ONS Beukenhof BV - ONS Custormer Services Reinigingsdienst RD4, Heerlen NV Reinis, Spijkenisse NV RENDO Holding, Hoogeveen - RENDO Netbeheer BV - NR RENDO NV - BV Energieservice Drenthe-Overijssel - RENDO Beheer BV NV ROVA Holding, Zwolle - NV ROVA Gemeenten RWE Haarlemmermeergas NV, Hoofddorp RWE Obragas NV, Helmond SAVER NV, Roosendaal Spaarnelanden NV, Haarlem Stadsverwarming Purmerend, Purmerend TenneT TSO BV, Arnhem Twence BV, Hengelo Twente Milieu NV, Enschede Twente Milieu Bedrijven BV, Twello UPC Nederland Services BV, Amsterdam NV Afvalcombinatie De Vallei, Ede - Afvalcombinatie De Vallei Gemeenten BV - Afvalcombinatie De Vallei Bedrijven BV Warmtebedrijf NV, Rotterdam NV Holding Nutsbedrijf Westland, Poeldijk - Westland Energie Services BV - Westland Energie Infrastructuur BV - Westland Energie Beheer BV 31

32 Balans per 31 december Actief Vaste activa Inventaris Vlottende activa Debiteuren Te vorderen omzetbelasting Overlopende activa Liquide middelen Deposito Banken en kas Passief Eigen vermogen Kapitaal Voorzieningen Jubileumvooziening Kortlopende schulden Pensioenverzekeringen Loonheffing Af te dragen omzetbelasting Crediteuren Restitutie contributie Overlopende passiva