Urban dynamics in the Flemish countryside

Transcriptie

1 Presentatie paper WP3 - Ruimtelijke transformaties ten gevolge van verstedelijking Urban dynamics in the Flemish countryside A comparative study on morphological patterns and local economy Barbara Tempels Thomas Verbeek Ann Pisman Georges Allaert

2 Paper Situering en inhoudstafel Literatuurstudie Resultaten

3 1. Situering en inhoudstafel

4 1. Situering en inhoudstafel

5 1. Situering en inhoudstafel Inleiding Stedelijke dynamieken op het Vlaamse platteland Verstedelijking en sprawl: feiten Oorzaken van verstedelijking en stedelijke sprawl Doel en onderzoeksvragen Methode Focus Data Verwerking van data Resultaten Overzicht van de casestudieresultaten Onderliggende dynamieken en drijvende krachten Discussie en conclusie

6 2. Literatuurstudie verstedelijking en sprawl: feiten Vlaanderen gezien als homogene urban sprawl area overal stedelijke invloed (morfologisch/mentaliteit en levensstijl) open ruimte: niet langer monofunctioneel open landbouwproductiegebied oorzaken - economisch en functioneel - fysisch-geografisch - socio-cultureel - politiek

7 2. Literatuurstudie verstedelijking en sprawl: feiten oorzaken - economisch en functioneel exogeen: economische groei (stijgende inkomens, technologische veranderingen, hoge reissnelheid, lage reiskost) endogeen: dalend economisch belang productielandbouw tgv internationale druk (industrialisatie, verbreding, schaalvergroting) - fysisch-geografisch - socio-cultureel - politiek

8 2. Literatuurstudie verstedelijking en sprawl: feiten oorzaken - economisch en functioneel - fysisch-geografisch historisch belang (dens netwerk van steden en dorpen: kruispunt, vruchtbare grond) weinig geografische/fysische beperkingen (alles ontwikkelbaar) - socio-cultureel - politiek

9 2. Literatuurstudie verstedelijking en sprawl: feiten oorzaken - economisch en functioneel - fysisch-geografisch - socio-cultureel veranderende perceptie platteland (vijandelijk vs. goeie leefomgeving) culturele mentaliteit (individuele vrijheid) - politiek

10 2. Literatuurstudie verstedelijking en sprawl: feiten oorzaken - economisch en functioneel - fysisch-geografisch - socio-cultureel - politiek platteland bereikbaar maken 19 de eeuw (buurtspoorwegen, privé-eigendom, vrijstaande woning) gewestplannen jaren 70 (verdere ontwikkeling mogelijk) - opvulregel RSV decreet ruimtelijke ordening 1999

11 analyse resultaten casestudy ruimtelijke typologie laag-dynamisch pendeldruk (Nevele, Boutersem) dynamisch recreatiedruk (Brakel, Kasterlee) dynamisch suburbaan veld (Keerbergen, Lebbeke) hoog-dynamisch stedelijk netwerk (Kontich, Lendelede) ruimtelijke structuur 3* 5* 4 1 1* 5 2 3

12 a. Morfologie

13 a. Morfologie informatie bebouwde oppervlakte morfologische samenstelling tijdsdiepte

14 a. Morfologie laag-dynamisch pendeldruk (Nevele, Boutersem) dynamisch recreatiedruk (Brakel, Kasterlee) dynamisch suburbaan veld (Keerbergen, Lebbeke) hoog-dynamisch stedelijk netwerk (Kontich, Lendelede) 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% linten korrels andere Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede bebouwingsdichtheid buitengebied bebouwingsdichtheid buitengebied

15 a. Morfologie laag-dynamisch pendeldruk (Nevele, Boutersem) dynamisch recreatiedruk (Brakel, Kasterlee) dynamisch suburbaan veld (Keerbergen, Lebbeke) hoog-dynamisch stedelijk netwerk (Kontich, Lendelede) bebouwingsdichtheid korrels bebouwingsdichtheid linten

16 a. Morfologie

17 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% 3. Resultaten a. Morfologie Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede linten korrels andere 1 3* * 5* 3* 5* 4 1 1* bebouwingsdichtheid buitengebied

18 a. Morfologie 3* 5* 4 1 1* bebouwingsdichtheid buitengebied 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% linten korrels andere 0,5% 0,0% Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede 3 3* * 5* locatie binnen ruimtelijke structuur Vlaanderen: nabijheid Vlaamse Ruit/stad: hogere dichtheid, meer linten perifere gebieden: lagere dichtheid

19 a. Morfologie bebouwingsdichtheid buitengebied

20 a. Morfologie dichtheid afhankelijk van ontwikkelingspad/moment van verstedelijking convex/recht: hogere bebouwingsdichtheid concaaf: lagere bebouwingsdichtheid bebouwingsdichtheid buitengebied

21 a. Morfologie bebouwingsdichtheid korrels bebouwingsdichtheid linten algemeen morfologische samenstelling continu korrels groeien trager

22 a. Morfologie natuurlijke structuur: samenhangend met beleid

23 a. Morfologie verkavelingen met lage dichtheid tussen verlinte invalswegen kern

24 b. Economie VKBO Keerbergen: totaal: 1576 localiseren controle indelen 1. lokaliseren in GIS op vestigingsadres manueel lokaliseren van niet-gelokaliseerde bedrijven enkel in onderzoeksgebied (buiten kern) weerhouden bedrijven in stopzetting of faillissement verwijderen economische constructies verwijderen - 87 = indelen in categorieën a. primaire sector 4 b. secundaire sector 132 i. bouw 115 ii. industrie 10 iii. ambacht 7 c. tertiaire sector 776 i. groothandel, transport, verhuur, distributie 121 ii. kleinhandel, overige zakelijke dienstverlening 284 iii. vrij beroep 304 iv. recreatie, toerisme 67 d. quartaire sector 4 e. niet gedefinieerd 4 7. tijdsdiepte weergeven o.b.v. oprichtingsdatum vestiging

25 b. Economie informatie aantal bedrijven type activiteit tijdsdiepte (ouderdom)

26 b. Economie informatie aantal bedrijven type activiteit tijdsdiepte (ouderdom)

27 b. Economie secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/overig recreatie ouderdom > 40j 36-40j 31-35j 26-30j 21-25j 16-20j 11-15j 6-10j < 5j aantal bedrijven per adres 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% aantal bedrijven per adres 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 0% Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/ overig recreatie

28 b. Economie laag-dynamisch pendeldruk (Nevele, Boutersem) dynamisch recreatiedruk (Brakel, Kasterlee) dynamisch suburbaan veld (Keerbergen, Lebbeke) hoog-dynamisch stedelijk netwerk (Kontich, Lendelede) secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/overig recreatie ouderdom > 40j 36-40j 31-35j 26-30j 21-25j 16-20j 11-15j 6-10j < 5j aantal bedrijven per adres 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% aantal bedrijven per adres 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 0% Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/ overig recreatie

29 b. Economie

30 b. Economie ouderdom > 40j 36-40j 31-35j 26-30j 21-25j 16-20j 11-15j 6-10j < 5j algemeen belang tertiaire sector, vooral vrije beroepen/overige zakelijke dienstverlening impact? aantal bedrijven per adres 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/ overig recreatie

31 aantal bedrijven per adres 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 3. Resultaten b. Economie secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/overig recreatie 3 3* * 5* 4 1 1* % Boutersem Nevele Brakel Kasterlee Lebbeke Keerbergen Kontich Lendelede 1* 5* locatie binnen ruimtelijke structuur Vlaanderen: nabijheid stad: weinig recreatieve bedrijven perifere gebieden: veel secundaire bedrijven

32 b. Economie aantal bedrijven per adres 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% secundaire sector groot/kleinhandel vrij beroep/overig recreatie bebouwingsdichtheid buitengebied 0% Boutersem Nevele Brakel Kasterlee relatie met morfologie lage densiteit - relatief weinig activiteit Lebbeke vroege ontwikkeling - secundaire sector recente verstedelijking - vrije beroepen/overige zakelijke dienstverlening Keerbergen Kontich Lendelede

33 Stand van zaken Timing Extra

34 1. Timing

35 1. Timing

36 2. Extra deelname workshop Alias Platteland (10 juni 2011) organisatie workshop rond evolutie platteland (22 juni 2011) deelname Cities without limits (track 4. Resilient metropolitan landscapes), congres EURA (European Urban Research Association, juni 2011, Kopenhagen, Denemarken) deelname Jonge Onderzoekers Open Ruimte (o.a. organisatie Alias Platteland 16 september 2011)