Polycentriciteit. Werkpakket 1

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Polycentriciteit. Werkpakket 1"

Emiel van der Laan
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Polycentriciteit Werkpakket 1

2 Polycentriciteit in Vlaanderen

3 Afbakening domein Ontwikkelen van een wetenschappelijk robuuste definitie van polycentriciteit die bruikbaar is voor de doelstellingen van de diverse sub-werkpakketten én die kan dienen voor transversale discussies

4 Afbakening domein Polycentriciteit in verschillende (ruimtelijk-) wetenschappelijke disciplines

5 Afbakening domein

6 Deelstudie 1. Intrastedelijke polycentriciteit en dagelijkse verplaatsingen Onderzoekers: Joren Sansen & Kobe Boussauw Promotoren: Frank Witlox & Veronique Van Acker - Relatie tussen polycentrische ruimtelijke structuur en dagelijkse (basis- )voorzieningen - Invloed van compacte/minder compacte verstedelijkingsmodellen op ruimtelijk gedrag - Invloed van compacte verstedelijking op detailhandelstructuur - Invloed van compacte verstedelijking op duurzaam ruimtegebruik Raakvlakken met steunpunten: Wonen, ondernemen en regionale economie, goederen en personenvervoer, TRADO, milieu en gezondheid

7 Deelstudie 1. Intrastedelijke polycentriciteit en dagelijkse verplaatsingen

8 Deelstudie 1. Intrastedelijke polycentriciteit en dagelijkse verplaatsingen Centrale plaatsen systeem van Noord-België volgens de woon-school verplaatsingen Brugge Genk Bron: Boussauw et al. 2014

9 Deelstudie 1. Intrastedelijke polycentriciteit en dagelijkse verplaatsingen Kleinhandel in centra en subcentra: De sleutel tot leefbaarheid en nabijheid? structuur rapport: Inleiding met drieledige onderzoeksvraag: voorzieningenclusters vs. leefbaarheid? lokale voorzieningen vs. korte verplaatsingen? typologie van subcentrumvorming in Vlaanderen? Literatuur: duurzame winkelverplaatsingen stads- en buurtdynamiek Onderzoek in België en Vlaanderen: woon-winkelonderzoek VVC detailhandel in Vlaanderen vastgoedprijzenmodel

10 Deelstudie 2. Interstedelijk en interregionaal polycentrische Stedelijke systemen: economische clustervorming en stedelijke netwerken Onderzoeker: Michiel van Meeteren Promotoren: Ben Derudder & Frank Witlox Onderzoekt: - Hoe interstedelijke systemen gezamenlijk als competitieve grotere eenheden kunnen functioneren - Metropoolvorming in België - De ruimtelijke (deel) structureren van de Vlaamse en Belgische arbeidsmarkt - Een herwaardering van de gereedschapskist van nederzettingengeografie d.m.v het drie-systemen model - Raakvlakken met steunpunten: Wonen, ondernemen en regionale economie, goederen en personenvervoer, TRADO, milieu en gezondheid, bestuurlijke slagkracht (cruciale samenwerking met Brussel) -

11 Deelstudie 2. Interstedelijk en interregionaal polycentrische Stedelijke systemen: economische clustervorming en stedelijke netwerken Bundeling van een 4-tal studies en overkoepelend kader - Historische analyse van de Belgische ruimtelijke-economie en haar articulatie - Het Belgisch metropolitaan kerngebied - Vlaamse subsystemen - Polycentrische arbeidsmarkten en gemeenten: hiërarchie en symmetrie

12 Deelstudie 2. Interstedelijk en interregionaal polycentrische Stedelijke systemen: economische clustervorming en stedelijke netwerken 1a-1c: Uitlopers MKG 2: Borinage 3: Ardennen 4: Waalse Driehoek 5: Vlaamse Ruit 6 Fragmentatie in Waalse as

13 Methode Vasanen De methode-vasanen vertrekt van een herkomst-bestemmingsmatrix voor de pendelbewegingen in het te bestuderen gebied en definieert de volgende analytische concepten: het connectivity field, het potential field, en het level of connectivity. Met het connectivity field van een bepaalde zone wordt de ruimtelijke distributie van de herkomst van de bewegingen die arriveren in de zone in kwestie bedoeld. Vertaald naar pendelstromen en gemeenten gaat het dus om de ruimtelijke distributie, in termen van spreiding of concentratie, van de werkgelegenheid. Het potential field is dan de ruimtelijke distributie van de vertrekbewegingen in het volledige studiegebied, met uitsluiting van de intra-zonale bewegingen. Als we dit concept vertalen naar pendelstromen en gemeenten dan gaat het om de ruimtelijke distributie van de woonplaatsen van dat deel van de actieve beroepsbevolking dat in een andere gemeente werkt dan waar ze woont. Het begrip level of connectivity wordt ingevuld als de Pearson s correlatie tussen het connectivity field en het potential field, en wordt voor elke zone apart berekend. Deze connectiviteit geeft aan in welke mate de ruimtelijke distributie van de inkomende pendel van de beschouwde zone lijkt op de ruimtelijke distributie van de uitgaande pendel in de volledige bestudeerde regio en drukt dit uit in een getal tussen -1 en 1 waarin (zeer) negatieve getallen theoretisch zeer onwaarschijnlijk zijn. Een hoge positieve waarde (richting de 1) geeft aan dat de lokale arbeidsmarkt ingebed is in de regio, terwijl een waarde richting nul of zelfs negatieve waarden aangeven dat de lokale arbeidsmarkt relatief autonoom functioneert, of zelfs gericht is op zones buiten de bestudeerde regio.

14 Deelstudie 2. Interstedelijk en interregionaal polycentrische Stedelijke systemen: economische clustervorming en stedelijke netwerken Oostelijk stedelijk systeem Polycentriciteit van Mechelen

15 Deelstudie 3. Polycentrische woonmilieus Onderzoeker: David de Kool Promotoren: Bruno De Meulder Onderzoekt: - Kleine Residentiële Nevelstedelijke Centraliteiten - Hoe deze aangemaakt, herijkt en afgebroken worden - De kenmerken, logica's en structuren in hedendaagse patronen - Onderwerpend onderzoek naar centraliteitsprojecten - Raakvlakken met steunpunten: Wonen, ondernemen en regionale economie, TRADO

16 Deelstudie 3. Polycentrische woonmilieus

17 Deelstudie 3. Polycentrische woonmilieus Resultaten: aangemaakt, herijking en afbraak - Longue durée verschillende variaties op vernevelings beleid - Wederzijdse invloed tussen bestaande (micro) centraliteiten, infrastructurele projecten en aanmaak centraliteit - Herbevestiging invloed niet enkel morfologisch, ook bij transformatie van winkelfunctie - supermarkten

18 Deelstudie 3. Polycentrische woonmilieus Resultaten: Hedendaagse patronen - Dens patroon van mini stedelijke centraliteit elke 2 km in dorpen, linten, voorsteden, etc. - Op kleine plaatsen een dubbelfiguur van historische centra en schaduw centra op uitvalswegen - Centraliteit is méér dan functies, morfologische zwaartepunten en gebruikspatronen: ook betekenis, tijdelijkheid en ambulantie

19 Deelstudie 3. Polycentrische woonmilieus Resultaten: Ontwerpen (i.s.m wp3) - Op veel plaatsen in nevelstedelijk vlaanderen situeren woonmilieus zich in een grid van centraliteiten: hier niet inzetten op direct proximiteitsmatch. - Via specifieke projecten kan er in specifieke gebieden geinvesteerd worden aan een woonmilieu met proximiteitsmatch met kleinstedelijke centraliteiten en collectievere mobiliteit.

20 Deelstudie 4. Infrastructuur en polycentrische netwerken Onderzoekers: Ward Ronse & Kobe Boussauw (afgerond) Promotoren: Dirk Lauwers Onderzoekt: - De invloed van infrastructuur op veranderingen in voorzieningengebruik - De invloed van voorzieningengebruik op de belasting van infrastructuur - Raakvlakken met steunpunten: Wonen, ondernemen en regionale economie, goederen en personenvervoer, TRADO, milieu en gezondheid

21 Deelstudie 4. Infrastructuur en polycentrische netwerken

22 Deelstudie 4. Infrastructuur en polycentrische netwerken Verloop van de bevolkingsdichtheid op de as stadscentrum winkelcentrum, voor 4 typerende winkelcentra

Vergelijkbare documenten

Vlaamse Ruit of ABC As?

Vlaamse Ruit of ABC As? De ruimtelijke structuur van de Centraal Belgische metropolitane arbeidsmarkt Michiel van Meeteren, Kobe Boussauw, Ben Derudder & Frank Witlox (Universiteit Gent: SEG, AMRP & Steunpunt