OVERBETUWE! Jaarverslag Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. Zorg voor een mooi

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015 OVERBETUWE Commissie Ruimtelijke Kwaliteit Zorg voor een mooi OVERBETUWE! GENOOTSCHAP Wilt u meer weten? Contactpersoon Hans Pietersma Arch. AvB Functie adviseur ruimtelijke kwaliteit Telefoon h.pietersma@geldersgenootschap.nl Website I Dit is een uitgave van het Gelders Genootschap GELDERS NOOTSCHAP

2 den en het belang van ruimtelijk kwali- Het was een goed bezochte en levendige teitstoezicht te kunnen toelichten. Het avond die veel input opleverde voor het was een bijzonder prettige avond waar nieuwe beleid. Het valt sowieso op dat de ik draagvlak ervoer voor het werk van de burgers zeer betrokken zijn, dat blijkt ook commissie. wel uit de 4 0 bezoekers die wij hebben mogen ontvangen. Het is zeer prettig om Ik ben blij met de ontwikkelingen rond met initiatiefnemers in gesprek te komen, Rijzenburg. De monumentale waarden in gezamelijkheid kom je altijd tot de werden bevestigd door de uitgevoerde meest optimale oplossing. waardestelling en zijn nu uitgangspunt bij de ontwikkeling van de locatie. Er zijn nog wat hobbels die moeten worden genomen maar we zitten al heel dicht bij een plan waar alle partijen mee kunnen instemmen. Een mooi verloop had het project Park15. Binnen het geldende beeldkwaliteitsplan bleek het niet mogelijk een grootschalig distributiecentrum van 6 à 7 hectare te ontwikkelen. Mijn advies om de kaders aan te passen, TERUGBLIK HANS PIETERSMA m.a.w. een aangepast beeldkwaliteitsplan te ontwikkelen werd overgenomen. Met het nieuwe BKP als kader kon vergunning In 2015 is er, op het gebied van ruimtelijke worden verleend voor een grootschalig ontwikkelingen weer veel gebeurd in de distributiecentrum, een gebouwconcept gemeente Overbetuwe. Het was ook een waar veel vraag naar is. druk jaar met 367 besproken plannen ten opzichte van 277 plannen in In In 2015 is het Gelders Genootschap in januari heb ik een presentatie gegeven in samenwerking met de gemeente begon- de raadscommissie over de werkwijze van nen met de actualisatie van de welstands- de commissie ruimtelijke kwaliteit. Het is nota. Voor het onderdeel reclame is in prettig om met de raadsleden in gesprek november een interactieve informatie- te komen, vragen te kunnen beantwoor- avond georganiseerd voor ondernemers.

3 Waaldijk 29 Slijk Ewijk 'ASSING "AARDWONING" WR AV4 m Í5Ũ 437 WS WK r LANDSCHAPPELIJKE INPASSING 2 IMPRESSIES

4 Waaldijk 29 Slïjk-Ewijk INPASSING "AARDWONING" ~2ľľLĪ 3 SCHETSONTWERP WONING Het initiatief voor een geheel zelfvoorzienende woning, grotendeels afgedekt met aarde aan de Waaldijk was zeer verrassend. Het plan is in eerste instantie besproken in de regiekamer waar gecon stateerd werd dat de woning zich als een gebiedsvreemd element zou gaan presenteren. Indien de woning volledig zou worden ingepakt door groenstructuren dan zou een "aardwoning" denkbaar zijn. De rayonarchitect is ook gevraagd te adviseren over het plan, ook hij constateerde dat de woning, wat betreft vormgeving sterk afwijkt van wat gebruikelijk is in het buitengebied. Het bebouwingsbeeld in het buitengebied wordt grotendeels bepaald door eenduidige, rechthoekige bouwmassa's die zijn voorzien van, in het beeld dominante kappen. Aangezien het welstandsbeleid aanstuurt op aansluiting op het bebouwingsbeeld kan vanuit het beleid niet worden ingestemd met het sterk afwijkende woningontwerp. Maar het zou jammer zijn als zo'n verrassend initi atief zou stranden vanwege "standaard" gemeentelijk beleid. Een mogelijkheid werd gezien om de woning te realiseren als "onderdeel van het landschap" In de schetsen was er sprake van bouwmassa's die op maaiveldniveau waren geplaatst en deels werden afgedekt met aarde. De woning toonde als toevoeging en niet geïntegreerd/versmolten met het landschap. De suggestie werd gedaan het landschap te laten opbollen of plooien en het programma te plaatsen in de vrijkomende holtes. Dan kan het geheel onderdeel worden van het landschap, of beter, landschap worden. De suggestie is overgenomen en heeft geleid tot een planop zet waar mee kon worden ingestemd.

5 DE KWALITEIT VAN OVERBETUWE De inwoners van Overbetuwe, de toe- nog wordt verbeterd. Ook om daarmee zoveel hetzelfde in Nederland en we wil- risten en de mensen die in de gemeente te bereiken dat u met plezier in uw straat len graag dat Overbetuwe als gemeente werken hebben het allang opgemerkt, of buurt woont en dat daarmee ook de herkenbaar blijft en zijn identiteit behoudt. Overbetuwe is een bijzonder mooie waarde van uw woning en woonomgeving Om de kwaliteiten en eigenheid van gemeente. Kenmerkend is het mooie behouden blijft. En ook om verloedering Overbetuwe te beschermen is de inzet rivierenlandschap met op de achtergrond van de omgeving te voorkomen en zo te van de inwoners en de gemeente essen- de stuwwallen en de, veelvuldig voorko werken aan de (sociale) veiligheid. Een tieel. De inwoner, door deelname in mende bijzondere bebouwing. Kortom, fraaie woonomgeving is ook een duur- dorpsraden, belangenverenigingen en een gemeente waar het prettig wonen, zame woonomgeving, de mens is geneigd plaatselijke politiek etc. en de gemeente werken en recreëren is. dingen van waarde in stand te houden. door gericht beleid, voorlichting en Het is dan ook van groot belang dat de Maar ook om de eigenheid en de identiteit stimulerende maatregelen. Gezamelijk kwaliteit van het landschap en de bebou- van een dorp of buurt of de landschappe- kunnen we er voor zorgen dat Overbe- wing zoveel mogelijk wordt behouden of lijke waarde van het buitengebied. Er is al tuwe aantrekkelijk blijft.

6 j n B 7^ e d r i j v e n t e r r e i n P a r k 1 5 t e O o s t e r h o u t INPASSING DISTRIBUTIECENTRUM Bí.-t'jwļ'î ionatrd tin Mntnbffţi anąoedřrenļv It,,» ļ * ^ * 0 I i p ï OÜDE ONTSLUITINGSSTRUCTUUR 2 NIEUWE ONTSLUITINGSSTRUCTUUR 3 ARTIST IMPRESSION cö

7 Bedrijventerrein Park 15 te Oosterhout INPASSING DISTRIBUTIECENTRUM 4 ARTIST IMPRESSION In 2014 is de inpassing van een grootschalig distributiecentrum, ter grootte van tien voetbalvelden besproken in de commissie. Een ontwikkeling van deze grootte was niet voorzien in het stedenbouwkundig plan en beeldkwaliteitsplan. De positie van de hoofdontsluitingsstructuurvan het bedrijventerrein, "De Ring" maakte het onmogelijk om kavels uit te geven voor dergelijke grootschalige gebouwen. De ontwikkelaar gaf aan dat in de markt grote behoefte is aan grootschalige distributiegebouwen. De gemeente wilde graag meewerken aan de ontwikkeling ook de commissie zag het als een goede ontwikkeling. Het probleem was echter dat de ontwikkeling niet paste binnen de vastgestelde, gemeentelijke kaders. Om de ontwikkeling mogelijk te maken, rekening houdend met alle ambities op het gebied van onder andere duurzaamheid, beeldkwaliteit, zorgvuldig ruimtegebruik etc. stelde de rayonarchitect voor om de kaders aan te passen. Tevens om te voorkomen dat de verdere ontwikkeling van het bedrijventerrein gefrustreerd zou worden door een niet zorgvuldige inpassing. De aanpassingen in het stedenbouwkundig plan en beeldkwaliteitsplan zijn enkele malen besproken in de commissie en uiteindelijk als kader vastgesteld. Met de nieuwe kaders kon begin 2015 het eerste distributiecentrum worden voorzien van een goed keuring.

8 n x i I- l 3 *5 * 1 -. h Í-! : Mr -Lí I

9 Elst RIJZENBURG -.ÿ cd om het complex aan te kopen en de plan- Begin 2015 is door De Bunte Vastgoed een voorstel ingediend om de ontwikkelingsmogelijkheden te bestuderen voor locatie Rijzenburg. Het is geen eenvoudige opgave om een complex met zo'n rijke geschiedenis te herbestemmen met behoud van de cultuurhistorische waar den. De commissie kon op hoofdlijnen instemmen met de plannen en gaf een aantal aanbevelingen om te komen tot een verantwoorde planopzet. De positieve grondhouding van de commissie gaf de ontwikkelaar voldoende vertrouwen nen verder uit te werken.

10 KWALITEIT à BELEID Hi De gemeente heeft de laatste jaren geïn- Het realiseren van kwaliteit kan alleen moeilijk in regels vastleggen. De ervaring vesteerd in de ruimtelijke kwaliteit van de maar slagen als mensen uit een dorp, heeft geleerd dat er ruimte moet zijn voor gemeente Overbetuwe. Door middel van buurt of wijk of ondernemers uit het cen- nieuwe en creatieve ontwikkelingen. Het beleidsdocumenten als bestemmings- trum samen met de gemeente daar aan is ook van belang dat er een mogelijkheid plannen, beeldkwaliteitsplannen en de werken. Er wordt dan ook voor gekozen moet zijn om met een initiatiefnemer in welstandnota is getracht de ruimtelijke de burger en ondernemer bij het ontwik- gesprek te komen, uiteindelijk ontstaat kwaliteit te versterken. Midden 2015 is kelen van beleid te betrekken. Het gaat kwaliteit in een dialoog. gestart met de actualisatie van het ons immers allemaal aan. welstandsbeleid, een traject dat midden 2016 zal worden afgerond. Bij ruimtelijk We hebben de afgelopen tijd ervaren dat kwaliteitsbeleid blijkt voortdurend dat de je er niet alleen komt met gedetailleerde gemeente dit niet alleen kan. regels en nota's. Kwaliteit laat zich maar

11 Porsche te Heteren UITBREIDING Pũrsche Classic Center Gelderland i I 1 ifŕt mm i I Lil, j. 7~\ 1 I.-.

12 Porsche te Heteren UITBREIDING Voor de huisvesting van het Porsche Classic Centrum was een uitbreiding van het Porsche Centrum Gelderland noodzakelijk. De garage/showroom is georiënteerd op de Ressenerbroek, de uitbreiding werd gerealiseerd achter het bestaande gebouw grenzend aan de achterliggende straat, de Muskushouwsestraat. ĩ i «r. ^ * r! I ' T" W a 1 «Voor de beoordeling van plannen op het bedrijventerrein Poort van Midden Gelderland Zuid is een stedenbouwkundig plan/beeldkwaliteitsplan vastgesteld. Op hoofdlijnen zetten de voorschriften in op een hoogwaardig bebouwings beeld en het realiseren van "voorkanten" richting openbare ruimte. Vanuit het functionele gebruik werd de uitbreiding door de initiatiefnemer gezien als de achterzijde van het gebouw. Door de relatieve geslotenheid van de gevel aan de Muskushouwsestraat ontstond een "achtergeveluitstraling" die onvoldoende aansloot bij de uitgangspunten van het stedenbouwkundige plan. In overleg met de initiatiefnemer en de architect is de "achtergevel" op onderdelen aange past waardoor een meer open uitstraling ontstond die echter nog niet voldeed aan het gemeentelijke beleid. Ondanks de op zich zelf hoogwaardige architectuur werd geconcludeerd dat de planopzet onvoldoende aansloot bij de stedenbouw kundige uitgangspunten. De uitstraling was op zich zelf niet het probleem. De uitbreiding sloot wat betreft architectuur naadloos aan op het bestaande Porsche gebouw en was hoogwaardig van uitstraling. Het architectuurbeeld is overigens tot in detail voorgeschreven vanuit het Porscheconcern en wordt wereldwijd toegepast. Het college is in dit specifieke geval afgeweken van het advies, een besluit waar de commissie begrip voor heeft. a cd CD 1^ cd cd

13 WERKEN AAN aan het gemeentelijke beleid. Door deze B E H A N D E L I N G P L A N N E N IN C R K open werkwijze is een negatief eindad De commissie vergaderde in 2015 diverse KWALITEIT vies een zeldzaamheid. De advisering van malen als daartoe aanleiding was, waarbij de adviseur ruimtelijke kwaliteit gebeurt vooral complexe plannen en projecten De gemeente Overbetuwe moet mooi onder mandaat van de commissie en met werden voorgelegd. Daarbij speelden en aantrekkelijk blijven voor inwoners en grote regelmaat in aanwezigheid van de naast welstand ook aspecten als ste toeristen, dat is het uitgangspunt. aanvragers. Afgelopen jaar hebben wij denbouw, landschap, cultuurhistorie of Daarnaast is Overbetuwe een dynami- ca. 140 bezoekers ontvangen tijdens de openbare ruimte mee. Om hierover goed sche gemeente, en dat biedt kansen. mandaat en commissievergaderingen. te kunnen adviseren, is de commissie Er wordt nog veel nieuw gebouwd en er Verder worden de vergaderingen regel samengesteld uit meerdere disciplines. zijn grote veranderingen bij bestaande matig bezocht door de journalist van De gebouwen en complexen. Bij al die veran- Gelderlander. Het is een efficiënte, laag De commissievergaderingen zijn in deringen wordt de vraag gesteld: blijft de drempelige en snelle werkwijze die erg principe openbaar en iedereen is welkom bestaande kwaliteit in stand of wordt er gewaardeerd wordt door aanvragers en om te zien hoe daar met initiatiefnemers een nieuwe kwaliteit toegevoegd? adviseurs. (inwoners, architecten, onder Bij cultuurhistorisch waardevolle gebou- įíį nemers) aan de plannen wordt wen wordt natuurlijk extra gekeken of de D E E L N A M E AAN gewerkt. Niet zoals vroeger pas aan monumentale waarde niet verloren gaat. KWALITEITSTEAMS het einde van de planvorming, maar De commissie ruimtelijke kwaliteit wordt De adviseur ruimtelijke kwaliteit Hans juist bij de eerste ideeën en schet bij dit soort plannen uitgebreid met drie Pietersma heeft verder zitting in het kwa sen, om samen te zoeken naar een leden die kennis inbrengen op het gebied liteitsteam Westeraam. De plannen die optimale kwaliteit in een bestaande van cultuurhistorie en monumenten. worden besproken bevinden zich nog in omgeving. Mooi en inspirerend werk, een vroegtijdig stadium en planaanpas waar we als commissieleden graag over MANDAAT A D V I S E U R singen om de kwaliteit te verbeteren zijn vertellen. Dat doen we ook iedere keer in R U I M T E L I J K E KWALITEIT makkelijk te realiseren. Door deze werk het jaarverslag. Om ieder te laten zien dat Onze adviseur ruimtelijke kwaliteit is het wijze is de latere beoordeling in het kader het in Overbetuwe wel ergens over gaat eerste aanspreekpunt voor gemeente en van de omgevingsvergunningaanvraag en dat het de moeite waard is om samen initiatiefnemers. Het merendeel, (90 Oŵ) een formaliteit. Daarnaast maakt hij deel een inspanning te leveren om er iets van de plannen wordt wekelijks ter plekke uit van het Q team dat is ingesteld voor moois van te maken! bij de gemeente door de adviseur voorzien de renovatie van de stuwcomplexen in van een positief advies. Een deel van de de Nederrijn. Voor de gemeente Overbe plannen (10 00)) wordt voorzien van een tuwe betreft dat de stuw bij Driel. advies met aanbevelingen hoe te voldoen

14 Valburgseweg 98 te Elst Ík 1 l o - \ I O I LU Cû LIJ > O Ã. mm fflĩ ffl rrajrr M yçē 1 EERSTE PLAN 2 GOEDGEKEURDE PLAN

15 valburgseweg 98 te Elst 'DE RONDEHOF' i I, A ~ Bk I II Het boerderijcomplex 'De Rondehof' is en de aanwezige cultuurhistorische tot gevolg dat cultuurhistorische waar- g e b o u w d in 1947 en kan gezien worden waarden van boerderijcomplex 'De den verloren gaan. Dankzij de inspanning als een zeer kenmerkend g e b o u w e n - Rondehof' is het zeer wenselijk om het van de commissie en de bereidheid van de ensemble uit de vroegere jaren van de complex nieuw leven in te blazen. In het initiatiefnemer rekening te houden met de wederopbouwperiode. Het ensemble kader van 'behoud door ontwikkeling' cultuurhistorische waarden is het plan op vormt een gaaf voorbeeld van architec- is het mogelijk extra woningen in het hoofdlijnen verbeterd. tuur in de stijl van de Delftse School met complex te ontwikkelen. Afgelopen jaar streekeigen elementen. Het complex is het eerste initiatief om een woning in heeft een zeer hoge cultuurhistorische het bedrijfsdeel te ontwikkelen bespro- waarde maar is jammer genoeg nog niet ken. Vanwege het feit dat het geen aangewezen als gemeentelijk monu- monument betreft kan de commissie ment. Gelet op de unieke kenmerken niet tot in detail adviseren en heeft dat

16 spoorallee-lndustrieweg STEDENBOUWKUNDIGPLAN + BEELDKWALITEITSPLAN BEDRIJVENTERREIN SPOORALL INDUSTRIEWEG Stedenbouwkundig plan en Beeldkwaliteitsplan IUİ1 Z015 OÜ:;TZI:I: Het stedenbouwkundige plan met daaraan gekoppeld een beeldkwaliteitsplan is besproken met de rayonarchitect. Er is inhoudelijk naar het plan gekeken of de uitgangspunten leiden tot een bedrijventerrein met een kwaliteit die aansluit bij zijn omgeving. Ook is gekeken of het stuk een bruikbaar kader is bij de ontwikkeling en beoordeling van initiatieven. Bij dit plan was de conclusie dat daar zeker sprake van was. Naast een goed kader is het van groot belang met een initiatiefnemer, vroegtijdig in gesprek te komen, kwaliteit ontstaat immers in een dialoog.

17 ANTICIPEREN OP DE OMGEVINGSWET -Xk žìfí door dzlaiák^ I VOÈT Hoewel het nog even duurt voor de nieuwe Omgevingswet in werking treedt, is de gemeente Overbetuwe, als een van de eerste gemeenten in Gelderland al bezig met het ontwikkelen van een omgevings visie. Onder de Omgevingswet komen nieuwe instrumenten die de welstandsnota vervangen: een omgevingsplan en omgevingsvisie. In een omgevingsplan worden regels opgenomen, vergelijkbaar met een bestemmingsplan. Een omgevingsvisie is bedoeld als integrale, strategische visie waarin keuzes worden gemaakt voor de inrichting van de leefomgeving. Daarmee is dit instrument hét middel voor de ruimtelijke ambities van de gemeente en biedt het houvast aan burgers en bestuurders. Daarbij staan niet de regels voorop, maar de vraag of een project bijdraagt aan een 'goede ruimtelijke kwaliteit'.

18 Zetten RECLAME-UITING Muttt íl ĩncfoctixtrc Mossaņe ü behandetlnqen īi 'iţvci111 i ü\ļi\\iļ Jĺ ConàitìetraSfííno - I urtťteiliľri Ook vandaag bent u bīj Jumbo weer het goedkùōprt uĩtt, goedkoop ï EERSTE VOORSTEL 2 GOEDGEKEURDE PLAN Voor een fitnesscentrum in Zetten dat is gevestigd op de eerste verdieping was een duidelijk zichtbare reclame van groot belang. In het eerste voorstel werd een groot aantal reclameteksten voorgesteld die zorgden voor een zeer overdadig en rommelig beeld. De commissie had ook twijfels of het wel effectief was. In een gesprek met de adviseur zijn een aantal suggesties gedaan om te komen tot een rustiger en verzorgder beeld en meer attentie en nadruk op de entree. De voorstellen zijn overgenomen en hebben geleid tot een zeer acceptabel reclamebeeld waar de ondernemer zich goed in kon vinden.

19 Bachstraat 14 te Elst DAKOPBOUW I I '. I I :.l Commissie rmmteliļke kwaliteit gemeente aanvraag akkoord OVERBETUWE voũmverleq datun rayonarchitect 1^ Met onderstaande aanpassingen is een eenzijdige, naar achteren gerichte dakopbouw mogelijk bij dit woningtype (komt 3x voor) yeide zijden gelijk aanlal ännen dakgoot.-ol- 1 DOORSNEDE 2 FOTO ACHTERGEVEL WONING Een "probleem" dat nog wel eens voor komt bij woningen met een relatief lage kap is dat men een dakkapel wil plaat sen om een extra kamer te realiseren. De nok van de kap is dan te laag om een dakkapel te realiseren met rondom voldoende dakvlak zoals gevraagd vanuit het welstandsbeleid. In deze situatie is geadviseerd een éénzijdige, naar achteren gerichte dakopbouw toe te passen. Deze oplossing past feitelijk niet binnen het beleid maar kan in bepaalde situaties, indien goed vormgegeven een prima alternatief zijn. Het levert bovendien meer inwendige ruimte en ruimtelijkheid ten opzichte van een dakkapel met een (te) beperkte inwendige hoogte.

20 SAMENSTELLING CRK Voorzitter N.E. (Niels) Joosten burgemeester gemeente Doetinchem Adviseur ruimtelijke kwaliteit J.N. (Hans) Pietersma Arch. AvB, Gelders Genootschap Architect ir. G.J.M. (Gé) König Adviseur cultuurhistorie drs. G.J.M. (Gerard) Derks, Gelders Genootschap Monumentenadviseur F.J.G. (Frits) Hoogveld Monumentenadviseur Drs. W.J.M. (Wim) Huijbrechts Burgerlid E.J.M. (Emil) Broekman Ambtelijke ondersteuning M. (Martijn) Wentzel 2015 IN CIJFERS Onze adviseur ruimtelijke kwaliteit behandelde 367 plannen, vaak in aanwezigheid van de aanvrager of ontwer per. In de cijfers is geen onderscheid gemaakt tussen formele aanvragen en (informeel) vooroverleg en interne adviezen over stedenbouwkundige plannen of beeldkwaliteitsplannen. Van deze plannen werden 204 plannen direct van een positief advies voorzien. Voor 74 plannen was een wijziging nodig om aan het beleid te voldoen. De voltallige commissie behandelde in totaal 18 plannen. Dit betroffen voornamelijk grote ruimtelijke I stedenbouwkundige ontwikkelingen. Voor 27 plannen bracht de commissie een gecombineerd welstands- en monumentenadvies uit.