De voorzitter opent de vergadering om uur en heet de aanwezigen welkom. Hij doet melding van de berichten van verhindering.

Transcriptie

1 NOTULEN van de vergadering van de commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken van de gemeente Bergen gehouden op 19 september 2013 om uur in het gemeentehuis te Bergen Aanwezig: dhr R.P.M. Arts (CDA), mw B.L.M. Bauer (CDA), dhr R.L.F. Beltjens (VVD), dhr A.H.M. Michiels (VVD, vervangt dhr Van der Kwast) dhr L.Th.A.M. Ponjee (PK), mw M.H.M. Raijmakers-van der Stap (KERN, vervangt dhr Smolenaars) en dhr P.C.M. Robben (KERN) Plv voorzitter: dhr W.R. van der Kwast (VVD) Portefeuillehouders: wethouder B.J.M. Buiting en wethouder dhr F.J.R. Pekema Raadsgriffier: dhr W.P.G.M. Scheepens Ambtelijk medewerker: dhr S.N.J. Kerkhoff Verslag: Afwezig: Voorzitter: Portefeuillehouder: Commissieleden: Buro Service Overasselt, dhr M.J.M. Geurts mw G. van Klaarbergen-van der Zalm burgemeester M.H.E. Pelzer dhr H.A. Mol (CDA), dhr W.P.M. Schijfs (VVD), dhr J.G.W.A. Smolenaars (KERN, vervangen door mw Raijmakers-van der Stap), dhr J.J.M. Steijvers/dhr. H.A. Mol, (CDA) en dhr A.H.E.M. Terwindt-Zhao (PK) 1. Opening De voorzitter opent de vergadering om uur en heet de aanwezigen welkom. Hij doet melding van de berichten van verhindering. 2. Burgers aan het woord Van dit agendapunt wordt geen gebruik gemaakt. 3. Definitieve vaststelling van de agenda De agenda wordt conform voorstel vastgesteld. 4. Verslag vergadering commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken van 15 augustus 2013 Het verslag wordt onder dankzegging aan de notulist ongewijzigd vastgesteld. 5. Actuele ontwikkelingen, toegelicht door een lid van het college MEDEDELINGEN DOOR WETHOUDER BUITING De Ombudsman is ingeschakeld inzake Kinderboerderij Wellerlooi. Gemeentesecretaris dhr Bakens was betrokken bij de gesprekken van de Ombudsman met beide partijen. Het was een goed overleg, dat mogelijk een basis voor verdere gesprekken biedt. Vanuit de dependance heeft de laatste verhuizing naar het hoofdgebouw van het gemeentehuis plaatsgevonden. Eventuele opstartproblemen zullen zo snel mogelijk worden opgelost. Vanaf 20 september 2013 is de dependance niet meer in gebruik: infrastructuur en voorzieningen worden hieruit gehaald. 1

2 Dhr Ponjee (PK) informeert of het klopt, dat ambtenaren s morgens in alle vroegte komen om een werkplek te kunnen claimen. Wethouder Buiting merkt op, dat het in het begin wennen is om een plekje te zoeken en met andere collega s in een ruimte te werken. Het gaat om een andere manier van werken, die zijn tijd nodig heeft en waarop de omgeving nog niet volledig is ingericht. Aansturing vindt plaats op output, kwaliteit en kwantiteit van werk. Dit proces zal de komende jaren nog het nodige vergen, maar de start was goed. Dhr Robben (KERN) vraagt per wanneer de dependance volledig ontmanteld is. Wethouder Buiting meldt, dat deze per 1 oktober 2013 wordt opgeleverd. De Zomerconcerten worden gemiddeld bijgewoond door zo n 350 tot 400 bezoekers. Het lijkt verstandig een volgend keer meer zitgelegenheid te organiseren. De deelnemers hebben kenbaar gemaakt het initiatief erg te waarderen. Er zal evaluatie plaatsvinden om te kijken naar verdere verbetering c.q. verfijning. 6. Presentatie Integraal Handhavingsbeleid en Handhavingsprogramma Omgevingsrecht 2013 Ambtenaar dhr Kerkhoff houdt een presentatie over het Integraal Handhavingsbeleid Omgevingsrecht en het Integraal Handhavingsprogramma Omgevingsrecht 2013, waarvoor kortheidshalve wordt verwezen naar de online versie op de gemeentelijke website. Aan de orde komen de personele capaciteit, doelstellingen, taken, prioriteiten en ambitieniveau van toezicht en handhaving op het omgevingsrecht, consequenties van alles bij het oude laten en wat extra nodig is om op een adequaat ambitieniveau te opereren. Dhr Ponjee (PK) zegt dank voor de heldere, maar wel sombere presentatie die getuigt van realiteitszin. De (kleine) criminaliteit baart ook in Bergen zorgen. Hij vraagt naar een vergelijking met regiogemeenten ook qua aantal hieraan bestede uren. Loopt Bergen echt gevaar of is het alleen maar allemaal wat minder? Ambtenaar dhr Kerkhoff geeft aan, dat het gemiddelde van de meeste gemeenten in de regio en landelijk aan de onderkant van ambitieniveau 3 ligt, terwijl de gemeente Bergen op ambitieniveau 1b zit. Dit komt overeen met een 5 als rapportcijfer. Bergen heeft te weinig toezichthoudende capaciteit. De gemeente Bergen kent natuurlijk niet de criminaliteit zoals in grote steden, maar heeft wel een groot buitengebied, dat lastig te controleren is. Niet bekend is waar de grootste overtredingen plaatsvinden: een duidelijk beeld ontbreekt. Dhr Arts (CDA) constateert, dat het gaat om het maken van keuzes. Hoe wordt momenteel met klachten omgegaan, worden dwangsommen geïnd? Ambtenaar dhr Kerkhoff geeft aan, dat de gemeente Bergen een beginselplicht tot handhaven heeft: alle klachten moeten worden behandeld en beantwoord. Op dit moment lopen er zo n 100 handhavingszaken, waarvan de insteek meestal is een praktische, minnelijke oplossing te zoeken en alles zoveel mogelijk uit de juridische sfeer te halen. Bij zwaardere situaties moet door de zure appel worden heen gebeten. Dwangsommen worden op het moment, dat zij verbeurd worden zonder uitzondering geïnd tenzij het onmogelijk is geld te halen. Dhr Arts (CDA) vraagt zich soms af waar de gemeente Bergen zich druk om maakt in vergelijking met wat in steden gebeurt. In hoeverre gelden wettelijke verplichtingen tot handhaving? Ambtenaar dhr Kerkhof merkt op, dat met de introductie van de Algemene wet bestuursrecht in 2010 ook het Besluit Omgevingsrecht van kracht is geworden. In hoofdstuk 7 daarvan staan de kwaliteitscriteria waaraan toezicht en handhaving moeten voldoen precies aangegeven Het gaat hierbij echter om vrij abstracte normen en er is nog steeds een speelruimte. Landelijk worden bijvoorbeeld de gemiddelden van alle gemeenten betreffende bouwcontroles verzameld. Wanneer uit een landelijke databank de gemiddelde controlefrequentie en intensiteit kan worden gedistilleerd, ontstaat een goede benchmark. Gezien de voorliggende gegevens en ervaringen van de afgelopen jaren, is sprake van een adequate handhaving bij ambitieniveau 2. Dhr Arts (CDA) merkt op, dat het bij een ambitieniveau erom gaat wat daaraan wordt gekoppeld: dit kan bij verschillende gemeenten uiteenlopen. Ambtenaar dhr Kerkhoff stelt, dat ambitieniveaus niet objectief zijn. Gezien de complexiteit en omvang is het moeilijk dit concreet te duiden. Landelijk is sprake van een enorme opmars aan regels en samenwerkingsverbanden om tot concretisering te komen. Dhr Arts (CDA) memoreert, dat zijn fractie tijdens het burgemeesterschap van dhr Klaverdijk heeft gevraagd bij visitaties een brief met bevindingen achter te laten. Op de begroting staat nog ,-- voor toezicht en handhaving. Ambtenaar dhr Kerkhoff geeft aan, dat dit wel gebeurt, echter niet tijdens de controle maar zo spoedig mogelijk daarna. In 2010 heeft een medewerkster toezicht en handhaving de gemeente Bergen verlaten, waarmee haar werkzaamheden 2

3 zijn vervallen. Zijn controleerde alle agrarische bedrijven op milieuregelgeving. De Regionale UitvoeringsDienst uit Venray is de afgelopen jaren hiervoor ingeschakeld en uit dit budget betaald. Dhr Robben (KERN) vraagt een nadere uitleg waarom ambitieniveau 1a risicoprofiel niet acceptabel is. Ambtenaar dhr Kerkhoff geeft aan, dat met ambitieniveau 1a alleen de overtredingen worden gecontroleerd die in de risicomatrix als zeer hoog gekwalificeerd zijn. Deze overtredingen zijn op de vingers van één hand te tellen en betreffen uitsluitend brandveiligheid in openbare gebouwen. In feite is dan sprake van een complete verwaarlozing van taken. Dhr Robben (KERN) ziet het als een kwalijke zaak, dat allerlei beleidsregels worden gesteld voor een leefbare omgeving, waarop vervolgens geen controle plaatsvindt. Zijn de prioriteiten die uit de matrix voortvloeien gebaseerd op de gestelde beleidsregels in onderliggende wet- en regelgeving? Zouden deze prioriteiten anders komen te liggen, als de burgers daarop inspraak zouden hebben? Ambtenaar dhr Kerkhoff merkt op, dat de prioriteiten in de matrix voortvloeien uit ervaringsgegevens van controles. Gekeken wordt naar de kans, dat overtredingen plaatsvinden en de ernst van de gevolgen als daartegen niet wordt opgetreden. Hieruit komt vervolgens een risicoprofiel. Hij kan zich voorstellen, dat prioriteiten bij burgers alsook bij bestuurders anders zouden liggen. De publieke ergernis is natuurlijk wel een belangrijke factor. Dhr Robben (KERN) heeft het gevoel, dat geschoven kan worden in prioriteiten om met de capaciteit uit te komen. Vraag is of verkeerd parkeren in het buitengebied een hoge prioriteit moet krijgen. Wellicht kan een kolom worden toegevoegd in de matrix om de raad of burgers erbij te betrekken om zo wellicht elders besparingen te realiseren. Ambtenaar dhr Kerkhoff merkt op, dat de gehanteerde systematiek een uitvloeisel is van landelijke gegevens. Het is altijd mogelijk hier van buitenaf nog eens naar te laten kijken. Mw Raijmakers (KERN) vraagt of het gevaar van willekeur niet op de hoek ligt. Wie bepaalt wie gecontroleerd wordt en waar gehandhaafd wordt? Is een anonieme klacht reden om te handhaven? Ambtenaar dhr Kerkhoff stelt, dat dit een onjuiste veronderstelling is. In geval van burenruzies kunnen burgers weleens over futiliteiten klagen. De wetgever vindt het belangrijk, dat burgers gehoord worden en hun klachten behandeld worden. Wanneer de gemeente niet tijdig op een verzoek om handhaving beslist, moet een dwangsom worden betaald. Alle klachten en verzoeken om handhaving moeten dan ook serieus worden genomen, ook al gaat het om futiliteiten. Zeker bij veelklagers die van de hoed en de rand weten, kan dit lastig zijn. Uiteindelijk worden in samenspraak met de coördinator Leefomgeving beslissingen genomen. In het Handhavingsprogramma Omgevingsrecht 2013 is een lijst met gestelde prioriteiten ten aanzien van de werkvoorraad opgenomen. De raadsgriffier vult aan, dat burgers bezwaar en beroep kunnen aantekenen, als een gemeente niets aan een klacht doet. Dhr Michiels (VVD) was blij verrast te horen, dat de helft aan fte s was bespaard, maar is onder de indruk van het lage ambitieniveau waarop gewerkt moet worden. Als de helft aan fte s is bespaard en gevraagd wordt om 2 extra fte s, is nog 0.5 fte bespaard. Gevraagd wordt echter om ,-- extra. Hij begrijpt, dat gehandhaafd moet worden, maar wellicht kan intern geschoven worden met ambtelijke capaciteit, bijvoorbeeld op de afdeling bouw waar het momenteel rustiger is. Ambtenaar dhr Kerkhoff wijst erop, dat het ambitieniveau in 2008 is bepaald inclusief de daarbij behorende personele formatie. De externe medewerkers zijn in 2010 de deur gewezen. Beleidstechnisch is niet gekeken naar de beleidsconsequenties van de personele onderbezetting. Nu wordt voorgesteld een stapje terug te zetten. Wethouder Buiting memoreert, dat in 2008 in opdracht van de raad een personele sanering heeft plaatsgevonden, waarna in ambitieniveau is gekelderd naar 1b. Om vandaar uit te komen op het gewenste ambitieniveau 2 zijn de gevraagde extra uren c.q. investering nodig. Binnen de organisatie zijn de afgelopen jaren allerlei dwarsverbanden gelegd en hebben diverse medewerkers er andere taken bijgekregen. Dit is een continu proces met steeds weer schuiven. Als voorbeeld is een gedeelte van het werk gaan zitten in het ontwerpen van het bestemmingsplan Buitengebied. Het is niet zo, dat er nu ambtenaren op de afdeling bouw over zouden zijn: zij voeren andere taken uit. Het gaat erom, dat het personeelsbeleid een dynamisch beeld is met alle taken die uitgevoerd moeten worden: er komen steeds nieuwe taken bij en er vallen steeds taken af. Continu wordt naar de meest effectieve werkwijze gezocht. Er zijn echt geen ambtenaren die niets te doen hebben en wachten op werk. Dhr Michiels (VVD) suggereert de buitengewoon opsporingsambtenaren niet een volledig jaar in dienst te nemen, maar een aantal maanden in te huren. Wethouder Buiting merkt op, dat er 300 uren per jaar staan voor een blauwe buitengewoon opsporingsambtenaar. Deze kan ook extern worden aangetrokken. Een eventueel structureel minder gebruik is een kwestie van beleidsuitvoering. Het voorstel is een bespreekstuk voor de raad. 3

4 7. Toetreding LiBel-gemeenten tot de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (GR BsGW) per 1 januari 2014 Dhr Michiels (VVD) constateert, dat de beoogde toetreding de gemeente Bergen geld opbrengt: het is een goede zaak op deze manier samen te werken. Hij is voor agendering als hamerstuk. Mw Bauer (CDA) leest op pag 2 van het memo van BsGW d.d. 13 mei 2013 bij punt 3, dat de waterschaps- en gemeentelijke aanslagen gecombineerd worden opgelegd op één aanslagbiljet van de uitvoeringsorganisatie BsGW. Geldt dit voor alle gemeenten die aangesloten zijn bij de BsGW? Geldt de op pag 4 genoemde besparing van 81 mln voor de LiBel-gemeenten die erbij komen of voor alle aangesloten gemeenten? Wordt langzamerhand geen verzadigingspunt bereikt wat betreft toetreding van gemeenten? Zijn de personele eisen uit de brief van de LiBel-gemeenten geregeld? Dhr Ponjee (PK) ziet de voorliggende constructie als typisch voorbeeld hoe goed gewerkt is om geld te verdienen door het niet uit te geven. Zijns inziens is het verzadigingspunt nog niet bereikt. Hij wil agendering als bespreekstuk, omdat hij zijn opmerking in de raadsvergadering wil herhalen. Wethouder Buiting merkt op, dat een gecombineerde aanslag geldt voor de huidige en de aansluitende gemeenten. Dit levert een structureel maatschappelijk voordeel van ,-- per jaar op voor heel Limburg over de deelnemende gemeenten. Mw Bauer (CDA) merkt op, dat destijds is benadrukt, dat voor de inwoners van Bergen helder moet zijn, dat het gaat om gemeentelijke belastingen. Wordt door de combinatie duidelijk, dat het enerzijds gaat om gemeentelijke belastingen en anderzijds de aanslag van het Waterschap? Wethouder Buiting stelt, dat duidelijke specificatie nodig is. Opzet is, dat zowel het logo van de betreffende gemeente als van het Waterschap op de aanslag worden vermeld. Het Waterschap hecht in elk geval sterk aan haar herkenbaarheid. Het maatschappelijk voordeel van 81 mln geldt voor alle deelnemende gemeenten in Limburg. Hiervan gaat nog wel 20 mln af voor frictiekosten, zodat voor de eerste 10 jaren 61 mln overblijft. Bij elke inwoners die erbij komen zal het te behalen voordeel kleiner zijn. Met de voorliggende uitbreiding wordt een grote slag geslagen, waarna een volgende uitbreiding aanzienlijk minder voordeel zal opleveren. In elk geval is geen sprake van nadeel. De frictiekosten van 20 mln worden gedeeltelijk betaald door de LiBel-gemeenten en Maastricht en gedeeltelijk door de huidige deelnemers. Toen Bergen instapte in BsGW kon het personeel voor 100% worden overgedaan. In het dagelijks bestuur is afgesproken, dat bij een volgende uitbreiding geen personeel in dienst wordt genomen, waarvoor geen werk is. Met de LiBel-gemeenten hebben stevige onderhandelingen plaatsgevonden: zij moeten 12,50 goodwill betalen. Om het laatste zetje te geven investeren de Waterschappen en de gemeente Venlo 2,5 mln in de frictiekosten. Beide partijen zijn tevreden over de onderhandelingen en ondervinden voordeel. De eerste 4 jaren is er door de deelname in de frictiekosten een verminderd voordeel voor de gemeente Bergen, daarna wordt het volle bedrag genoten. Structureel wordt vanaf de entree in BsGW ca ,-- per jaar verdiend. Dhr Michiels (VVD) ondersteunt het verzoek van dhr Ponjee om agendering als bespreekstuk. Het is niet verkeerd tijdens de raadsvergadering de loftrompet te steken. Het voorstel is een bespreekstuk voor de raad. 8. Voorstel tot vaststelling begrotingswijzigingen Dhr Arts (CDA) leest in het voorstel over de raadsinformatiebrief d.d. 18 juni 2013 over de financiële effecten van het leerlingenvervoer. Hij gaat ervan uit, dat de cijfers over de effecten op lange termijn tijdig beschikbaar komen voor de raad, zodat deze richting begroting kunnen worden meegenomen. Wethouder Buiting neemt het verzoek van dhr Arts mee. Het voorstel is zonder inhoudelijke behandeling een hamerstuk voor de raad. 9. Rondvraag Dhr Robben (KERN) vraagt wethouder Buiting om een reactie op de mail betreffende het verzoek van Maasland Radio over de plaatsing van een zendmast. Wethouder Buiting heeft de mail vlak voor de commissievergadering ontvangen, maar nog niet gelezen. De raadsgriffier meldt, dat de mail in zijn 4

5 opdracht is verzonden aan raad, college en managementteam en op de lijst van ingekomen stukken staat met de vermelding in handen stellen van het college voor nader advies en verslag. Dhr Michiels (VVD) begrijpt, dat de gemeente Bergen zich presenteert op de activiteit rond de Floriade op 28 en 29 september 2013 in het kader van het thema smaak. Is hierover meer nieuws te melden dan het verzoek te komen kijken en genieten. Wethouder Pekema roept op gehoor te geven aan de uitnodiging te komen kijken en genieten. Mw Bauer (CDA) zag in de infomap van de commissie Welzijn een raadsinformatiebrief Convenant samenwerking gemeenten Venlo, Bergen, Beesel, Zorgkantoor en VGZ. Aangezien het gaat over samenwerking vraagt zij waarom dit stuk niet in de infomap van de commissie Algemeen Bestuurlijke Zaken is opgenomen en verzoekt dit in het vervolg wel te doen. Wethouder Pekema merkt op, dat dergelijke stukken op de gebruikelijke wijze worden verzonden. Het onderhavige convenant gaat vooral de commissie Welzijn aan. Ieder commissie- en raadslid kan kennisnemen van welke infomap dan ook. Het Presidium gaat over de indeling van de agenda s. Zijns inziens is het logisch, dat stukken in de infomap van één commissie terechtkomen. De raadsgriffier geeft aan, dat de commissievoorzitters de agenda voorlopig vaststellen, waarna de commissie deze bekrachtigt. De voorzitter wijst op de afspraak, dat een stuk slechts door één commissie wordt besproken. Via het raadsinformatiesysteem kunnen alle stukken van alle commissies worden ingezien. Mw Bauer (CDA) vraagt zich af waarom stukken dan in een informatiemap van commissies worden gedaan. Zij raadt aan hier nog eens naar te kijken. Om het onderwerp samenwerking goed te kunnen volgen, is het fijn als de stukken op één centraal punt komen. De voorzitter spreekt af dit mee te nemen naar de presidiumvergadering. 10. Sluiting Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter om uur de vergadering. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de commissie ABZ van de gemeente Bergen op 24 oktober de secretaris, de voorzitter, 5