Nota reserves en voorzieningen. Gemeente Buren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nota reserves en voorzieningen. Gemeente Buren"

Transcriptie

1 Nota reserves en voorzieningen 215 Gemeente Buren

2 Nota reserves en voorzieningen 215 Inhoudsopgave 1. Algemeen Inleiding Leeswijzer Doelstelling Toekomstig proces Beleidskader Algemeen Reserves Voorzieningen Rentebeleid Reserves Algemene reserves (eigen kapitaal) Huidige bestemmingsreserves Voorstellen ten aanzien van bestemmingsreserves Voorzieningen Verplichtingen, verliezen en risico's Door derde beklemde voorzieningen Onderhoudsvoorzieningen Overige voorziening Voorstellen ten aanzien van voorzieningen Belangrijkste conclusies en aanbevelingen Relevante informatie per reserve en voorziening... 9 Bijlage: Overzicht meerjarig verloop reserves Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 2

3 Nota reserves en voorzieningen 215 Hoofdstuk 1 ALGEMEEN 1.1 Inleiding Reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van iedere gemeente. Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch oogpunt is het daarom gewenst de reserves periodiek duidelijk toe te lichten. De kaderstellende functie van een nota reserves en voorzieningen is vastgelegd in de Financiële Verordening van Buren ex. artikel 212 van de Gemeentewet. We onderzochten in deze nieuwe nota binnen welke reserves en voorzieningen vrijval mogelijk is. Deze vrijval gebruiken we om de algemene reserve aan te vullen. Door het nemen van verliezen binnen de grondexploitaties is de algemene reserve zeer beperkt. Een groot gedeelte kan niet vrijvallen. We geven per reserve een hiervan onderbouwing. Ook geven we inzicht in het gemeentelijke beleid ten aanzien van de reserves en voorzieningen. We actualiseren het gemeentelijke beleid niet. Mogelijk heeft de komst van de vennootschapsplicht gevolgen voor het beleid, maar het is nog te vroeg om hierop de anticiperen. Zodra dit mogelijk is leggen we dit ter besluitvorming aan u voor. De nota baseren we op het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording). Dit besluit is voor de lagere overheid, waaronder gemeenten, sinds 24 van toepassing. Ook houden we rekening met de aanbevelingen die door de commissie BBV deed. In de Financiële Verordening, ex. artikel 212 van de gemeente Buren staat de volgende afspraak: 1. Het college biedt de raad eens in de 4 jaar een nota reserves en voorzieningen aan. De raad stelt de nota vast. De nota behandelt: a. de vorming en besteding van reserves; b. de vorming en besteding van voorzieningen; c. de toerekening en verwerking van rente over de reserves. 2. Bij een voorstel voor de instelling van een reserve of voorziening wordt minimaal aangegeven: a. het specifieke doel; b. de voeding; c. de maximale hoogte; d. de maximale looptijd. 3. De jaarrekening bevat een aparte bijlage Reserves en Voorzieningen met daarin per reserve / voorziening de onder 2 genoemde onderdelen en de actuele omvang. 4. De voorziening oninbaarheid debiteuren wordt gezien als een reguliere voorziening en komt daarmee ook terug in de nota en de bijlage Reserves en Voorzieningen. 5. Een bestemmingsreserve valt vrij wanneer een investeringsvoornemen binnen de aangegeven maximale looptijd niet leidt tot een investering. Het vrijvallende deel wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Elk jaar actualiseren we de reserves en voorzieningen bij de jaarstukken. Het overzicht per reserve en voorziening staat in hoofdstuk 4 onderdeel toelichting op de balans. 1.2 Leeswijzer In hoofdstuk 2 vermelden we het beleidskader en hoe we handelen over gemeente-specifieke situaties. Wat is onder meer ons rentebeleid, hoe gaan we om met afschrijvings- en egalisatiereserves en onder welke voorwaarden vormen we voorzieningen. De nieuwe voorstellen ten aanzien van reserves en eventuele vrijval nemen we op in hoofdstuk 3. Vervolgens staan in hoofdstuk 4 de nieuwe voorstellen en eventuele vrijval ten aanzien van de voorzieningen. De belangrijkste conclusies en aanbevelingen staan in hoofdstuk 5. In hoofdstuk 6 lichten we alle reserves en voorzieningen toe. Bij elke reserve en voorziening gaan we in op de bestemming / doelstelling, de wijze waarop de reserve wordt gevoed en het verwachte verloop voor de toekomstige jaren. Ook is de toelichting inclusief een beleidsmatige en, waar nodig, een uitgebreidere cijfermatige toelichting. Als bijlage voegen we een kort meerjarig overzicht toe van de reserves. Met meerjarig bedoelen we t/m 218, de looptijd van de huidige meerjarenbegroting Doelstelling Hoofddoel is het inzichtelijk maken van de aanwezige reserves en voorzieningen in 215 en het in beeld brengen van mogelijk vrijval ten gunste van de algemene reserve. Verder is het van wezenlijk belang om naar aanleiding van nieuwe ontwikkelingen tussentijds adequaat te kunnen sturen. De nota stellen we dan ook bijtijds bij (zie hierna 1.4 toekomstig proces). Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 3

4 Nota reserves en voorzieningen Toekomstig proces Het format per reserve en voorziening nemen we jaarlijks op in de jaarstukken. Hiermee ontvangt u een jaarlijkse actualisatie van de reserves en voorzieningen. Eenmaal in de vier jaar ontvangt u een geactualiseerde nota reserves en voorzieningen. Naast een compleet overzicht van al onze reserves en voorzieningen, lichten we in deze nota ons rentebeleid toe en actualiseren we het beleid indien nodig. Omdat omstandigheden voortdurend wijzigen, toetsen we regelmatig het reserve- en voorzieningenbeleid aan die omstandigheden. De komst van de vennootschapsplicht heeft mogelijk gevolgen voor ons rentebeleid. Indien nodig komen we hier eerder dan vier jaar op terug. HOOFDSTUK 2 BELEIDSKADER 2.1 Algemeen In dit hoofdstuk gaan we in op specifieke aandachtspunten over reserves en voorzieningen. Reserves : het beleid rond de afschrijving- en egalisatiereserves (paragraaf 2.2). Voorzieningen : nadere toelichting op het beleid, de relatie met de beheerplannen en de onderhoudsvoorzieningen (paragraaf 2.3). Algemeen uitgangspunt : we streven naar zo min mogelijk aantal reserves en voorzieningen. 2.2 Reserves a. Afschrijvingsreserves (Bestemmingsreserve besteed) Het BBV noemt afschrijvingsreserves niet afzonderlijk. Zij maken echter onderdeel uit van bestemmingsreserves. Het specifieke karakter van de afschrijvingsreserve is dat we voor investeringen met economisch nut een specifieke bestemmingsreserve instellen ter dekking van kapitaallasten. Doelstelling van het inzetten van de afschrijvingsreserve is om (gedeeltelijke) budgettaire neutraliteit te bereiken. Vaak wordt dit gedaan, omdat er onvoldoende ruimte in de begroting aanwezig is om de kapitaallasten te dekken. Hoofdregel is om de kapitaallasten niet te dekken door een afschrijvingsreserve, tenzij er een gegronde reden is om dit wel te doen. Zodra de investering is afgeschreven, is er geen ruimte in de begroting om tot vervanging over te gaan. We kennen zeven bestemmingsreserves besteed. Zie hiervoor hoofdstuk 3.2. b. Egalisatiereserves Een andere specifieke vorm van een bestemmingsreserve is de egalisatiereserve. Een egalisatiereserve wordt in de regel benut voor het: afromen van voor- en nadelige saldi van bepaald beleid door de jaren heen (bijv. afvalstoffenheffing); gelijkmatige verdeling van kosten over de jaren heen om piekvorming van kosten te voorkomen. Wij kennen drie soorten egalisatiereserves: Egalisatie Beheer oppervlaktewater: om de schommeling in de kosten van het waterplan op te vangen. Egalisatie accres algemene uitkering: schommeling binnen de algemene uitkering op te vangen; Bouwleges: schommeling in de inkomst bouwleges op te vangen (eindigt 215). 2.3 Voorzieningen a. Algemeen beleid voorzieningen Het speelveld van de voorzieningen beperkt zich uitsluitend tot de exploitatiesfeer. Investeringen (van maatschappelijk nut) brengen we niet ten laste van een voorziening. b. Beleid onderhoudsvoorzieningen We vormen onderhoudsvoorzieningen om tot gelijkmatige verdeling van de lasten over een aantal begrotingsjaren te komen. Jaarlijkse storten we een vast bedrag in de voorziening. De uitgaven fluctueren en betalen we rechtstreeks uit de voorziening. Maar niet al deze kostenposten leiden tot een voorziening. Om duidelijkheid te scheppen welke posten we wél en welke posten we niet als voorziening inboeken, volgen hieronder criteria waaraan moet worden voldaan. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 4

5 Nota reserves en voorzieningen 215 De volgende criteria zijn algemene richtlijnen waarbij in individuele situaties afwijkingen mogelijk zijn: 1. Er moet sprake zijn van groot onderhoud. Klein onderhoud moeten we direct in de exploitatie verantwoorden; 2. Er moet sprake zijn van cyclisch onderhoud. Immers, het heeft geen toegevoegde waarde om jaarlijkse gelijkblijvende kosten ten laste van een voorziening te brengen; 3. Er moet altijd sprake zijn van een onderliggend actueel beheerplan met concrete en actuele ramingen, waarbij het beheerplan één op één loopt met de bijbehorende voorziening. Opmerking hierbij is dat periodiek sprake moet zijn van een actuele onderbouwing van de hoogte van de voorziening. c. Onderhoudsvoorziening riolering Met ingang van 214 kennen we ten aanzien van riolering een onderhoudsvoorziening en een voorziening waarin we sparen voor toekomstige vervangingsinvesteringen. Het onderhoud aan gemalen betalen we uit de voorziening en bekostigen we vanuit de rioolrechten. We sparen voor de vervanging van riolering. Tot 22 schrijven we de investeringen in riolering in 1 jaar af. Vanaf 22 bekostigen we de vervanging vanuit de voorziening. Het voordeel is dat we onszelf rentekosten besparen. 2.4 Rentebeleid a. Algemeen Conform het BBV is rentetoerekening aan de voorzieningen niet mogelijk. Motivatie hiervoor is dat een voorziening altijd op het juiste niveau moet zijn. Uitzondering op het verbod om rente aan een voorziening toe te rekenen is wanneer we de voorziening tegen contante waarde waarderen. In deze waardering houden we rekening met de toevoeging van rente of inflatiecorrectie aan de voorziening. Indien we dit niet doen dan ligt de voorziening niet op het noodzakelijke niveau. In onze gemeente is deze optie niet aan de orde. Bij de reserves hebben we beleidsvrijheid. Rentetoerekening is toegestaan, maar niet verplicht. Hierbij maken we onderscheid tussen structurele en incidentele rentebaten. Toerekening van rente aan bestemmingsreserves heeft min of meer een incidenteel karakter, aangezien deze rentebaten bij besteding van deze reserves (gedeeltelijk) wegvallen. Met andere woorden, de hoogte van bestemmingsreserves die we op enig moment aanspreken voor het doel waarvoor zij dienen, daalt en wordt ook niet op peil gehouden door periodieke rentetoerekening. Wanneer we rente toevoegen aan afschrijvingsreserves dan heeft het een structureel karakter. Rentetoevoeging aan de afschrijvingsreserves gelijk is aan de gevolgde systematiek. Want een afschrijvingsreserve is in het leven geroepen ter dekking van de kapitaallasten, welke bestaan uit een afschrijving- en rentecomponent. b. Rentebeleid gemeente Buren Investeringen mogen we financieren met eigen vermogen en/of met vreemd vermogen. Om de kostprijs van producten niet te laten beïnvloeden door de wijze van financiering (met eigen of vreemd vermogen) maken we in Buren, net als bij de meeste gemeenten, gebruik van de methodiek bespaarde rente. Deze methodiek houdt in dat we ook rente berekenen over de reserves. De bespaarde rente wordt berekend over de omvang van de reserves per 1 januari van het betreffende boekjaar. Bij de decentrale overheid is deze methodiek gebruikelijk, omdat ze door het gebruiken van reserves als financieringsmiddel rente besparen die ze anders over aan te trekken langlopende geldleningen moest betalen. Die bespaarde rente nemen we in de exploitatie als bate op. Een aantal gemeenten gebruikt deze bespaarde rente als dekkingsmiddel voor de begroting, andere gemeenten storten de bespaarde rente deels of volledig in de (algemene) reserve(s). We nemen in de paragraaf financiering bij de begroting jaarlijks het rentebeleid op. Voorheen stortten we 1% van de bespaarde rente in de algemene reserves. In 213 en 214 is een gedeelte van de bespaarde rente gestort in de algemene reserve. Alleen ter hoogte van de inflatie. In 215 gebruiken we de bespaarde rente volledig als dekkingsmiddel. Jaarlijks bekijken we de ruimte in de begroting. Uitganspunt is dat we de algemene reserve mee laten groeien met de inflatie. Het aanwenden van een deel van de bespaarde rente mag echter op termijn niet leiden tot een ondermijning van de reservepositie. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 5

6 Nota reserves en voorzieningen 215 De (bespaarde) rente wordt als volgt berekend en aangewend: De bespaarde rente wordt berekend over de algemene reserve (excl. het geblokkeerd gedeelte) en de overige bestemmingsreserves. Rentetoevoeging over de reserves vindt plaats aan het vrije gedeelte van de algemene reserve. Uitzondering hierop is de overige bestemmingsreserve besteed (de OBRB). Bij de OBRB voegen we de bespaarde rente toe aan de reserve zelf; Idealiter wordt de omvang van de algemene reserve afgestemd op de hoogte van de geïnventariseerde risico s. Het verdient dan ook aanbeveling om de rentetoevoegingen aan het vrije gedeelte van de algemene reserve volledig af te laten hangen van de ontwikkeling van het risicoprofiel. Wanneer de vrije reserves voldoende zijn om de risico s af te dekken, is geen storting van de bespaarde rente in de algemene reserve nodig. Met het huidige risicoprofiel is enige voorzichtigheid geboden. Bij de begroting bepalen we jaarlijks of we het inflatiepercentage (uit de meicirculaire) aan het vrije gedeelte van de algemene reserve toevoegen. Rentetoevoegingen vinden niet plaats aan de voorzieningen. N.B: Rente toerekenen aan het geblokkeerde gedeelte (het weerstandsvermogen) van de algemene reserve is niet wenselijk. Dit aangezien de hoogte van de algemene reserve veel meer verband houdt met de hoogte van de weerstandscapaciteit en de risico s waarvan op enig moment sprake is. In plaats van rentemutatie bepalen we jaarlijks de hoogte van het weerstandsvermogen. In de paragraaf hierna gaan we hier nader op in. c. Hoogte algemene reserve in relatie tot de weerstandscapaciteit De hoogte van de algemene reserve maakt onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. De hoogte moet dan ook in relatie staan met de weerstandscapaciteit. In dit verband kan men naast de gewenste hoogte van de weerstandscapaciteit ook denken aan afdekking van risico s op enig moment. In dit verband is het weerstandsvermogen van belang. Het weerstandsvermogen is in artikel 11 van het BBV gedefinieerd als De relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en alle risico s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin we in staat zijn om middelen vrij te maken om risico s op te vangen zonder dat dit betekent dat we het beleid moeten wijzigen. Er zijn (nog) geen wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van het weerstandsvermogen. De omvang van het weerstandsvermogen moet in verhouding staan tot de risico s die de organisatie loopt. En welke risico s we niet kunnen opvangen door stuur- en beheersmaatregelen en ook niet financieel kunnen afdekken door voorzieningen. We stellen jaarlijks de hoogte van het weerstandsvermogen vast. Daarnaast dient het vrije gedeelte van de algemene reserve als extra buffer om tegenvallers op te vangen. In de paragraaf weerstandsvermogen en risicomanagement nemen we bij de begroting en de jaarrekening op welke van de bestaande risico s zijn toegenomen, afgenomen of vervallen. Daarnaast voegen we nieuwe risico s toe met een toelichting. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 6

7 Nota reserves en voorzieningen 215 HOOFDSTUK 3 RESERVES 3.1 Algemene reserves (eigen kapitaal) a) Algemene reserve - Vrije gedeelte - Geblokkeerde gedeelte (weerstandsvermogen) Voor 215 stelde u het risicoprofiel vast op een bedrag van 7.57.,-. Hiermee is het geblokkeerde gedeelte van de algemene reserve voldoende voor het risicoprofiel voor Huidige bestemmingsreserves Per 1 januari 215 hebben we de volgende overige bestemmingsreserves (OBR): b) BTW-Compensatiefonds c) Omgevingsgerichte uitgaven & bovenplanse verevening d) Nieuw beleid 29 e) Bouwleges f) Egalisatie accres algemene uitkering g) Beheer oppervlaktewater h) Ontwikkeling (regisserende) gemeente Buren i) Afbouw subsidieverplichtingen j) Maatschappelijke investeringen k) Overlopende posten jaarrekening We hebben de volgende overige bestemmingsreserves besteed (OBRB), bedoeld om de kapitaallasten van de desbetreffende investering af te dekken: l) Risico s grondexploitatie m) Gemeentehuis Maurik n) Heractivering riolering o) Brandweerkazerne Beusichem p) Afbouw verplichtingen sport en dorpshuizen q) Nieuwbouw school Maurik-Oost r) Huisvesting politieke ambtsdragers s) Kapitaallasten IHP Voorstellen ten aanzien van bestemmingsreserves 1. We stellen voor om 342.,- vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve. Door ontwikkelingen in de loop der tijd maken we niet meer alle kosten. De vrijval komt uit de volgende reserves: g) Beheer oppervlaktewater 1. o) Brandweerkazerne Beusichem 24. q) Nieuwbouw school Maurik-Oost 38. Totaal bedrag van de vrijval Van deze vrijval stellen we voor om 15.,- te onttrekken uit de algemene reserve en her te bestemmen in een nieuw te vormen bestemmingsreserve Maatregelen maatschappelijk vastgoed. Bij de tweede bestuursrapportage 215 besloot u 15.,- voor maatregelen maatschappelijk vastgoed te storten in de reserve Overlopende posten. We stellen u nu voor deze gelden samen te voegen en 15.,- te onttrekken uit de reserve Overlopende posten en te storten in de nieuw te vormen bestemmingsreserve Maatregelen maatschappelijk vastgoed. Met de vorming van team Vastgoed en het optimaliseren van onze eigendommenportefeuille lopen we tegen onverwachte kosten aan. Voorbeelden zijn de PWA school in Beusichem en de Brede school in Maurik. Het doel is om een buffer te creëren om de onvoorziene omstandigheden op te lossen. Bij een bestuursrapportage doen we u voorstellen om gemaakte kosten te dekken uit deze reserve. 3. We stellen voor om de maximale looptijd van de volgende reserves verlengen. De reden hiervan is dat het doel van de reserves langer doorloopt of we het doel nog niet realiseerden: Oud Nieuw f) Egalisatie accres algemene uitkering h) Ontwikkeling (regisserende) gemeente Buren j) Maatschappelijke investeringen s) Kapitaallasten IHP Tot slot stellen we voor om de volgende reserves per op te heffen. De reden hiervan is dat het doel is bereikt en de reserve leeg is: d) Nieuw beleid 29 i) Afbouw subsidieverplichtingen e) Bouwleges o) Brandweerkazerne Beusichem Voor een nadere toelichting verwijzen we naar hoofdstuk 6: relevante informatie per reserve & voorziening. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 7

8 Nota reserves en voorzieningen 215 HOOFDSTUK 4 VOORZIENINGEN 4.1 Voorzieningen verplichtingen, verliezen en risico s Bij deze voorzieningen gaat het om onzekere verplichtingen die te zijner tijd tot schulden leiden. Of om voorzieningen die een schatting betreffen van de lasten voortvloeiend uit risico s die samenhangen met bedrijfsvoering. Op dit moment hebben we de volgende voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico s: a) Pensioenen wethouders b) Wachtgelden wethouders c) Nog te maken kosten bouwgrondcomplexen Nieuw Meerten 4.2 Door derden beklemde voorzieningen Deze voorzieningen worden gevormd door inkomsten van derden. Op dit moment hebben we de volgende voorzieningen waar inkomsten van derden tegenover staan: d) Afkoopsommen onderhoud begraafplaatsen 21 e) Afkoopsommen grafrechten begraafplaatsen 21 f) Goedkope woningbouw g) Onderhoud riolering (gemalen) h) Vervanging riolering (vrij verval) i) Gemeentelijk Rioleringsplan 4.3 Onderhoudsvoorzieningen Deze voorzieningen worden gevormd ter egalisering van in de tijd onregelmatig gespreide kosten. Het gaat dan over (toekomstige) lasten waar we niet onderuit kunnen. Hierbij valt te denken aan de terugkerende onderhoudswerkzaamheden. Op dit moment hebben we de volgende onderhoudsvoorzieningen: j) Onderhoud gebouwen k) Openbare verlichting l) Wegen m) Civiele kunstwerken n) Baggeren Watergangen o) Onderhoud IHP Overige voorziening Een voorziening voor risico's met betrekking tot oninbaarheid van debiteuren is geen voorzieningen (art. 63 lid 8 van het BBV) zoals hierboven (art. 44 van het BBV). Een voorziening dubieuze debiteuren kennen we administratief wel als voorziening, maar hoort niet thuis op een staat van reserves en voorzieningen. De voorziening brengen we namelijk in mindering op het totale debiteurensaldo. p) Voorziening dubieuze (oninbare) debiteuren 4.5 Voorstellen ten aanzien van voorzieningen 1. We stellen voor om het restant van de voorziening Onderhoud IHP van 4.,- vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve. Deze voorziening vervalt per 31 december 215, omdat we niet meer verantwoordelijk zijn voor het reguliere onderhoud aan scholen. 2. Van deze vrijval stellen we voor om 4.,- te onttrekken uit de algemene reserve en her te bestemmen in een nieuw te vormen bestemmingsreserve Maatregelen maatschappelijk vastgoed. Zie voor de toelichting voorstel 2 bestemmingsreserves. 3. Tot slot stellen we voor om de voorziening inzake Nieuw Meerten per op te heffen. Deze voorziening is leeg. Voor een nadere toelichting verwijzen we naar hoofdstuk 6: relevante informatie per reserve & voorziening. HOOFDSTUK 5 BELANGRIJKSTE CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN De belangrijkste conclusies en aanbevelingen zijn de volgende: We bekijken jaarlijks bij de jaarrekening of we bepaalde reserves en voorzieningen nog wel moeten behouden. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten: volledigheid, integraliteit en eenduidige redactie van de verstrekte informatie. Informatie over de rente voegen we, indien van toepassing, toe aan de blokken. Hierbij vermelden we het rentepercentage en het rentebedrag. De meest actuele informatie over nieuw ingestelde reserves en voorzieningen, de actuele standen en informatie van voorgaande boekjaren vermelden we jaarlijks in de jaarstukken en eenmaal per vier jaar in de nota conform deze formats. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 8

9 Nota reserves en voorzieningen 215 HOOFDSTUK 6 RELEVANTE INFORMATIE PER RESERVE EN VOORZIENING Relevante informatie per reserve en voorziening De standen per 1 januari, de jaarlijkse stortingen en onttrekkingen, de stand per 31 december en de rentebedragen zijn in duizendtallen vermeld. Vanaf kenmerken we de bedragen als voorlopig. Mogelijk neemt u daarna besluiten die betrekking hebben op reserves en/of voorzieningen. Deze zijn niet verwerkt in deze nota en zijn nog van invloed op de stand per Algemene reserves Binnen de reserves maken we onderscheid in de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Dit is een wettelijke verplichting (artikel 43 BBV). Het vrije gedeelte van de algemene reserve heeft een algemeen karakter en is vrij aanwendbaar. Een deel van de algemene reserve blokkeren we en is als buffer oftewel het weerstandsvermogen benoemd. Over het geblokkeerde gedeelte schrijven we geen rente (inflatie) bij. Algemene reserve Bedrijfsvoering Niet van toepassing 2.5 Niet van toepassing Vrij gedeelte* Geblokkeerd** ¹ 9.65¹ Doel: * De reserve dient als dekkingsmiddel bij het opvangen van financiële tegenvallers en calamiteiten. In beginsel is de algemene reserve vrij besteedbaar. Er ligt geen bestemming op deze reserve. **Van de algemene reserve is een gedeelte geblokkeerd (specificatie blz. 1). Dit is de buffer oftewel het weerstandsvermogen om calamiteiten op te vangen. Jaarlijks maken we een nieuwe inventarisatie van de risico s. Daarmee bepalen we opnieuw het weerstandsvermogen. Besluit / grondslag: bij het vaststellen van de begroting en de jaarrekening stelt u jaarlijks de hoogte van de mutaties op de algemene reserve vast. Het exploitatieresultaat onttrekken of voegen we jaarlijks toe aan de algemene reserve. Voeding: Rentetoevoeging (inflatie), positief rekeningresultaat en vrijval overige reserves en voorzieningen. 213 RV/12/21 Regionale brandweer buffer nalopende kosten RV/13/231 Rente (inflatie) RV/13/359 Krediet particuliere initiatieven RV/13/37 Rente (inflatie) RV/13/332 Rente risico grondexploitaties RV/13/332 Toevoegingen weerstandsvermogen 675 Totaal stortingen RV/13/371 Rente (inflatie) RV/13/371 Krediet particuliere initiatieven RV/14/451 Vrijval reserve Toekomstig Bestendige Begroting RV/14/452 Toevoegingen weerstandsvermogen Totaal stortingen RV/14/551 Toevoegingen risicoreserve afboeking Maurik-West RV/14/497 Toevoeging weerstandsvermogen Totaal stortingen ¹ De stand per 1/1 wijkt af van de stand van 31/12 voorgaand jaar. Het verschil is het rekeningresultaat: 213 = 122. positief, 214 = negatief Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 9

10 Nota reserves en voorzieningen 215 Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: De algemene reserve dient als buffer om tegenvallers op te vangen. De algemene reserve vormt dan ook samen met onder andere de onbenutte belastingcapaciteit en stille reserves onderdeel van de weerstandscapaciteit. Deze weerstandscapaciteit dient om risico s op te vangen. De mate waarin de weerstandscapaciteit risico s kan opvangen is het weerstandsvermogen. De omvang van het risicoprofiel is belangrijk om te kunnen bepalen of een deel van de algemene reserve vrij aanwendbaar is. Het actuele risicoprofiel is als volgt opgebouwd: 1 Aansprakelijkheid 4 2 Opvang bij rampen en calamiteiten 23 3 Verbonden partijen 5 4 Openeinderegelingen Decentralisatie rijkstaken naar gemeenten 39 6 Grondexploitaties Rentewijzigingen 2 8 Waarborgfonds Sociale Woningbouw 3 9 Diverse risico s 875 Totaal risicoprofiel begroting Saldo weerstandsvermogen : Onttrekking: Afboeking Maurik West Extra nodig voor risico s 215: Totaal weerstandsvermogen : 7.57 Risico van opheffen: u kunt de algemene reserve niet opheffen omdat de algemene reserve het eigen vermogen van de gemeente is, waaraan u nog geen bestemming gaf. Elk jaar verrekenen we het rekeningresultaat zonder bestemming met de algemene reserve. Daarnaast houden we ieder geval een minimale buffer aan om tegenvallers op te vangen (geblokkeerd gedeelte). Verlaging van de algemene reserve en de overige bestemmingsreserves houdt daarnaast automatisch in dat er een lagere vergoeding ten gunste van de exploitatie komt voor het financieren met eigen vermogen. Onttrekkingen Algemene Reserve: 213 RV/12/235 Regisserende gemeente Organisatieontwikkeling RV/13/292 Voorziening baggeren watergangen RV/13/332 Accres algemene uitkering RV/13/332 Overheveling budgetten RV/13/346 Reserve woning politieke ambtsdragers RV/13/353 Werkzaamheden fysieke archivering RV/13/359 Kosten particuliere initiatieven RV/13/332 Onttrekkingen weerstandsvermogen 2.4 Totaal onttrekkingen RV/13/371 Kosten particuliere initiatieven RV/14/451 Overlopende posten RV/14/451 Onttrekkingen weerstandsvermogen Totaal onttrekkingen RV/14/497 Onttrekkingen weerstandsvermogen RV/14/497 Onttrekking afboeking Maurik-West RV/14/497 Overlopende posten 1.29 Totaal onttrekkingen Nog lopende verplichting: Duurzaam veilig buiten 71 In 22 nam u het besluit om de kern Ingen duurzaam veilig in te richten. De kosten hiervan dekken we uit de algemene reserve. We starten pas zodra er geen bouwverkeer meer is in de kern Ingen. In combinatie met riool- en wegbeheerwerkzaamheden voeren we de werkzaamheden uit. Planning: Voorbereiding 216, uitvoering en oplevering 217. Bij geen verdere mutaties bedraagt het vrije gedeelte van de algemene reserve na deze verplichting: 215.,- Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 1

11 Nota reserves en voorzieningen 215 Overige bestemmingsreserves (OBR) Deze worden door u gevormd en zijn bestemd voor specifieke doelen. U heeft zelf de bevoegdheid om de specifieke doelen te wijzigen of de reserve op te heffen. Als het doel is bereikt, houdt de bestemmingsreserve sowieso op te bestaan. BTW-Compensatiefonds (BTW-cf) Bedrijfsvoering Niet van toepassing ,25% Doel: De in 23 ontvangen vergoeding bij de invoering van het BTW-cf brengen we door een jaarlijkse onttrekking t/m 216 ten gunste van de exploitatie. Deze constructie is opgezet omdat in de oude investeringen voor nog een btw-component is opgenomen. De jaarlijkse onttrekking uit de reserve compenseert de hogere kapitaallasten. Besluit / grondslag: Raadsbesluit 23. Voeding: De reserve wordt niet gevoed. De reserve is in 23 eenmalig gevoed door een storting van het aandeel van de gemeente in de uitname uit het Gemeentefonds vanaf 24. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Zie doel. Risico van opheffen: In de begroting houden we rekening met extra kapitaallasten t/m 216. Als u de reserve opheft, komen de extra kapitaallasten ten laste van de exploitatie. De dekking van deze extra kapitaallasten vervalt. Voor 216 moeten we op zoek naar alternatieve dekking. Onttrekkingen: Jaarlijkse onttrekking ten gunste van de exploitatie ter compensatie van de kapitaallasten van oude investeringen, die nog inclusief BTW waren aangeschaft. Omgevingsgerichte uitgaven en bovenplanse verevening Ruimte Niet bepaald Doel: De reserve is bedoeld voor de uitvoering van ruimtelijke ontwikkelingen, zoals we die opnemen in de Structuurvisie Buren Besluit / grondslag: In de vergadering van oktober 212 stelde u middelen beschikbaar voor uitvoering van de projecten uit het uitvoeringsprogramma van de structuurvisie Buren Voeding: Marktpartijen en particulieren die een ruimtelijke ontwikkeling realiseren, betalen een bijdrage die we storten in deze reserve. De hoogte van de bijdrage staat in de nota kostenverhaal. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: In de Wet ruimtelijke ordening staat dat elke gemeente een Structuurvisie voor haar grondgebied moet vaststellen. In deze Structuurvisie staat dat we als gemeente aan een initiatiefnemer bij realisatie van een ruimtelijke ontwikkeling een bijdrage vragen. Ook staat hierin voor welke projecten we de ontvangen bijdragen aanwenden. Risico van opheffen: De projecten genoemd in de uitvoeringsparagraaf van de structuurvisie kunnen we niet uitvoeren en de ontvangen bijdragen van de initiatiefnemers moeten we terugbetalen. Onttrekkingen: 213 RV/13/228 Uitvoering programma Structuurvisie RV/13/37 Kunstobjecten RV/13/371 Herstel historische lanen RV/13/371 Leefbaar maken Limes-traject RV/13/371 Ontvlechten fietsnetwerk (Rhenense Brug) RV/14/497 Herstel historische lanen RV/14/497 Leefbaar maken Limes-traject Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 11

12 Nota reserves en voorzieningen 215 Nieuw beleid Bedrijfsvoering Niet van toepassing Doel: Betreft middelen voor de speerpunten (doelen) uit de begroting 29. Alle doelen voerden we inmiddels uit, behalve het Landschapsontwikkelingsplan. De kosten voor dit plan tot en met 215 onttrekken we uit deze reserve. Besluit / grondslag: Deze reserve is gevormd door een meevaller van de septembercirculaire bij het raadsbesluit van 13 januari 29. Voeding: Deze reserve voeden we niet meer. Eind 215 is de reserve leeg en wordt de reserve opgeheven. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Uitvoeren van landschapsprojecten in 213 en later. Risico van opheffen: Geen kostendekking van de genoemde speerpunten meer. Onttrekkingen: 213 RV/13/226 Landschapsprojecten RV/13/371 Landschapsprojecten RV/14/497 Landschapsprojecten 15 VOORSTEL: De reserve per op te heffen. De reserve is leeg. Bouwleges Ruimte Niet van toepassing % Doel: Vanaf 29 werd een lagere opbrengst verwacht van het aantal bouwvergunningen. Om deze daling van opbrengsten trapsgewijs op te kunnen vangen, voerden we deze reserve in. De reden voor deze lagere opbrengsten had te maken met minder aanvragen bouwvergunningen als gevolg van de recessie. Besluit / grondslag: Deze reserve is gevormd door de incidentele meeropbrengst bouwleges 28 met een bedrag van 75.. Voeding: De reserve wordt niet gevoed. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Zie doel. Risico van opheffen: Geen dekking van de lagere legesopbrengst in de exploitatie. Onttrekkingen: Jaarlijkse onttrekking ten gunste van de exploitatie ter compensatie van lagere opbrengst bouwleges. VOORSTEL: De reserve per op te heffen. De reserve is leeg Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 12

13 Nota reserves en voorzieningen 215 Egalisatie accres algemene uitkeringen Bedrijfsvoering Niet van toepassing Doel: Het egaliseren van schommelingen binnen de algemene uitkering. Besluit / grondslag: Vastgesteld bij de kadernota 21 op 2 juli 29. Voeding: 213 RV/12/332 Algemene Reserve RV/12/231 Primitieve begroting RV/13/371 Primitieve begroting RV/14/496 Overschot algemene uitkering Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Overschotten bij de jaarrekening op het product algemene uitkering storten we in deze reserve. Oorspronkelijk zouden we de reserve in stand te houden tot en met 215. We stellen voor de looptijd te verlengen tot en met 22 en het restantbedrag in te zetten als dekkingsmaatregel in de komende jaren. Risico van opheffen: Geen mogelijkheid meer om grote schommelingen in de exploitatie op te vangen. Het wegvallen van dekking in de jaren 216 en 218. Onttrekkingen: 213 RV/12/231 Primitieve begroting RV/14/497 Primitieve begroting Voorlopige raming Voorlopige raming 1 VOORSTEL: De looptijd verlengen naar De komende jaren onttrekken we nog op basis van uw besluit bij de meerjarenbegroting 215. Beheer oppervlaktewater Ruimte Niet van toepassing Doel: Op landelijk niveau zijn in 23 afspraken gemaakt over het waarborgen van de waterbelangen. Een onderdeel hiervan was het opstellen van waterplannen door gemeenten en waterschappen waarbij we anticiperen op de doelstellingen van de Europese Kader Richtlijn Water. Op besloot u een egalisatiereserve Beheer Oppervlaktewater in te stellen. We gingen bijdragen in de kosten van het waterplan waarmee Waterschap Rivierenland in 26 begon. Het proces van opstellen van het plan kostte veel tijd. Dit kwam door het plaatsen van kanttekeningen bij de omvang van de opdracht, het functioneren van het rekenmodel en de kostenverdeelsleutel. Nu ligt er een breed gedragen waterplan. Besluit / grondslag: Raadsbesluit 29 B Voeding: 213 RV/13/37 Tweede Bestuursrapportage Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Een belangrijk deel van de investeringen wordt veroorzaakt door het uitvoeren van achterstallig baggerwerk. Dit is gestart in 212. Daarnaast is het realiseren van waterberging een relevante kostenpost. Dit vullen we in de periode tot 217 per kern nader in. Risico van opheffen: We komen onze afspraken met het waterschap niet na. Directe gevolg is dat we de stedelijke watersystemen niet klimaatbestendig maken. Onttrekkingen: Dekking van kosten die vallen onder programma 3, beheerproduct Beheer oppervlaktewater. VOORSTEL: We stellen voor om 1.,- vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve. Gebleken is dat een aantal knelpunten vooral theoretisch zijn. Daardoor kunnen we de hoogte van de reserve bijstellen Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 13

14 Nota reserves en voorzieningen 215 Ontwikkeling (regisserende) gemeente Buren Bedrijfsvoering % Doel: Het bekostigen van frictiekosten en extern advies in het kader van de organisatieontwikkeling. Besluit / grondslag: Raadsbesluit 9 november 21 (B ). Samenvoegen resterend saldo per van twee vervallen reserves Frictiekosten bedrijfsvoering ( ) en Organisatieontwikkeling ( ). Totaalbedrag 214.,- Verder besloot u met ingang van 213 voor drie jaar in totaal 865. toe te voegen vanuit de exploitatie voor de reorganisatie. Voeding: Restant van de reserve per 1 januari RV/12/339 Algemene Reserve RV/13/371 Begroting RV/14/497 Begroting Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Restant van de samengevoegde reserves: 974 Af: Onttrekkingen (zie onder) - 597,5 Resteert 376,5 Voorstellen waarover u nog moet besluiten: Incidentele dekking frictiekosten Incidentele dekking frictiekosten Incidentele dekking frictiekosten Het restant na goedkeuring van de voorstellen bedraagt 76.5 We verwachten in 216 nog een kredietvoorstel organisatieontwikkeling aan u voor te leggen. Mogelijk dat we het cultuurtraject niet volledig afronden in 215. Tot slot ontstaan mogelijk nog frictiekosten. Deze ontwikkelingen kunnen we nu nog niet nader financieel specificeren. Risico van opheffen: Geen dekking voor de gestelde doelen. Onttrekkingen: 213 RV/13/364 Opvang capaciteitsprobleem RV/13/363 Inhuur Maatschappelijk Vastgoed RV/14/415 Kredietvoorstel organisatieontwikkeling RV/15/415 Kredietvoorstel organisatieontwikkeling 19,5 215 RV/15/612 Tweede bestuursrapportage 215 (frictiekosten) 149 = totaal 597,5 VOORSTEL: De looptijd verlengen naar De komende jaren maken we nog frictiekosten om de reorganisatie af te ronden. Afbouw subsidieverplichting Bedrijfsvoering Niet van toepassing % Doel: Bekostigen afbouw van de subsidieverplichtingen in de periode Besluit / grondslag: Toekomstbestendige begroting, raadsbesluit van 9 november 21 (B ). Voeding: Reserve is gevormd ten laste van de algemene reserve. De reserve wordt niet gevoed. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Zie doel. Risico van opheffen: Geen dekking in de afbouwperiode van de subsidieverplichtingen. Onttrekkingen: 213 RV/12/231 RV/11/89 Meerjarige besluiten afbouw RV/13/226 Achterstallig onderhoud sport RV/13/371 RV/11/89 Meerjarige besluiten afbouw RV/14/497 RV/11/89 Meerjarige besluiten afbouw 1 VOORSTEL: De reserve per op te heffen. De reserve is leeg Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 14

15 Nota reserves en voorzieningen 215 OBR Overlopende posten jaarrekening Bedrijfsvoering Niet bepaald Niet van toepassing , Doel: Niet uitgegeven middelen in het ene jaar, hevelen we over naar het jaar waarin we uitgeven. Besluit / grondslag: Overhevelen gebeurt via de tweede bestuursrapportage en vanuit de resultaatsbestemming van de jaarrekening. Voeding: De reserve voeden we jaarlijks met restant budgetten die we later pas uitgeven. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Ruimtelijke plannen (Bestemmingsplannen Buitengebied en De kernen) Maatregelen maatschappelijk vastgoed Opheffen beschikbaarheidsknelpunten (aanpassing de Dries en parkeren Buren) Bijdrage Rijnbrug (verkeersveiliger maken toe en afritten) Versterken Limes door de bouw van Limestorens Informatie- & automatiseringsplan (implementatiekosten) Kosten actie buurtjutters 5 = totaal 863 Risico van opheffen: Geen dekking voor verplichtingen welke voortvloeien uit het voorgaande jaar. Onttrekkingen: Gelijk aan de stortingen, behoudens uitgaven verplichtingen in latere jaren. Maatschappelijke investeringen Inwonerszaken Niet van toepassing Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina % 8 Doel: De reserve is bedoeld voor investeringen met maatschappelijke doeleinden. Besluit / grondslag: Amendement heffen precariorechten kabels en leidingen 6 november 212. Voeding: De reserve is gevoed door de precariobelasting 213. Via de eerste bestuursrapportage 213 (RV/13/33) voegden we een bedrag van 544.,- toe aan deze reserve. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Financieren van de bijdrage Maatschappelijke investeringen op het gebied van vormgeving bibliotheeksteunpunten. Voorgesteld wordt om de looptijd van de reserve te verlengen tot en met 218. Risico van opheffen: Er is geen budget meer beschikbaar voor maatschappelijke doeleinden vanaf 216. Onttrekkingen: 214 RV/13/371 Primitieve begroting 214 (pilot bibliotheek Lienden) RV/14/497 Primitieve begroting 215 (pilot bibliotheek Lienden) RV/15/541 Onderhoud Klokhuis Maurik 2 VOORSTEL: De looptijd verlengen naar Doel(en) van de reserve is/zijn nog niet bereikt. Risico s grondexploitaties Ruimte Niet bepaald Niet van toepassing Doel: Creëren van een buffer om maatregelen binnen de grondexploitaties op te vangen. Besluit / grondslag: Raadsbesluit 4 november 214, RV/14/52 Voeding: Door het opnemen van extra bezuinigingsmaatregelen (BOP218). Structurele storting vanaf 218. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Zie doel. Maatregelen moeten we nog bepalen. Risico van opheffen: Het niet kunnen opvangen van nadelige resultaten grondexploitaties Onttrekkingen: Nog niet van toepassing. Indien nodig ter dekking nadelige effecten in de grondexploitatie

16 Nota reserves en voorzieningen 215 Overige Bestemmingsreserves besteed (OBRB) De bestemmingsreserves besteed hebben allemaal als doel om de kapitaallasten van de desbetreffende investering af te dekken. Als u de reserve opheft, is er (meerjarig) geen dekking meer voor de kapitaallasten in de exploitatie. Gemeentehuis Maurik Bedrijfsvoering , Doel: Dekking kapitaallasten (rente en afschrijvingen) gemeentehuis Maurik. Besluit / grondslag: Bij raadsbesluit van 6 februari 21 stelde u krediet beschikbaar voor de nieuwbouw van het gemeentehuis in Maurik. Vanaf het moment van ingebruikname dekken we de afschrijving en rente uit deze reserve. Voeding: Jaarlijks voegen we rente aan de reserve toe. Berekent op basis van over de stand per 1 januari. Door deze toevoeging dekken we toekomstige rentelasten. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: De hoogte van de reserve is gelijk aan de boekwaarde van het gemeentehuis. Het gaat hier om de oorspronkelijke investering. De kapitaallasten van vervangingsinvesteringen komen niet ten laste van deze reserve, maar komen ten laste van de exploitatie. Risico van opheffen: Als we de reserve opheffen, komen de kapitaallasten van het gemeentehuis ten laste van het exploitatiesaldo. Hiervoor is op de exploitatie geen ruimte. Onttrekkingen: Jaarlijks onttrekken we een bedrag ter hoogte van de kapitaallasten van het gemeentehuis. Heractivering riolering Afdeling Max. looptijd Min. Bedrag Max. bedrag Ruimte Doel: Dekking kapitaallasten (rente en afschrijvingen) oude investeringen riolering. Besluit / grondslag: In de tweede bestuursrapportage 24 melden we dat we de extra afgeschreven investeringen in riolering weer activeerden. In totaal activeerden we ruim 5,3 miljoen. Uit jurisprudentie blijkt dat dit nodig is voor een zuivere berekening van de hoogte van de rioolrechten. De werkelijke lasten en baten van de riolering (rioolrechten) nemen we hierdoor op een duidelijk controleerbare wijze in de exploitatie op. Voeding: Jaarlijks voegen we rente aan de reserve toe. Berekent op basis van over de stand per 1 januari. Door deze toevoeging dekken we toekomstige rentelasten. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Vervroegd afschrijven met andere middelen dan verkregen uit rioolheffing leidt tot onrechtmatigheid in de tariefstelling van de rioolheffing. Risico van opheffen: Door onrechtmatig handelen kunnen we claims krijgen. Onttrekkingen: Jaarlijks onttrekken we een bedrag ter hoogte van de kapitaallasten van her activeerde rioleringslasten Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 16

17 Nota reserves en voorzieningen 215 Brandweerkazerne Beusichem Bedrijfsvoering Niet van toepassing n.v.t Doel: Gedeeltelijke dekking kapitaallasten (rente en afschrijvingen) brandweerkazerne Beusichem. Besluit / grondslag: 214 Voeding: Tot en met 215 voegen we rente aan de reserve toe. Berekent op basis van over de stand per 1 januari. Door deze toevoeging dekken we toekomstige rentelasten. Vanaf 216 voegen we geen rente meer toe. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: We verkochten de brandweerkazerne Beusichem per 1 april 215. Risico van opheffen: Geen Onttrekkingen: Tot en met 215 onttrekken we een gedeelte van de kapitaallasten (rente en afschrijvingen) van de brandweerkazerne Beusichem. VOORSTEL: We stellen voor om 24.,- vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve en de reserve per op te heffen. Een gedeelte ( 15.,-) willen we her bestemmen en storten in een nieuw te vormen reserve Maatregelen Vastgoed. Mogelijk moeten we de kazerne in Buren technisch splitsen van de gemeentewerf. Uiteindelijke doel is om de kazerne in Buren ook te verkopen aan de Veiligheidsregio. Afbouwverplichting sport en dorpshuizen Inwonerszaken Doel:. Dekking kapitaallasten sportaccommodaties, dorpshuizen en het kunstgrasveld BZS. Besluit / grondslag: In de Raadsvergadering van 13 februari 26 besloot u een krediet van 726.,- beschikbaar te stellen voor het aanleggen van een kunstgrasveld en het renoveren van één hoofdveld en trainingsveld van voetbalvereniging BZS te Beusichem. In het kader van het bezuinigingsproject Toekomst Bestendige Begroting besloot u in 212 een extra bedrag van 346. te storten in deze reserve. Dit is bedoeld om een gedeelte van de kapitaallasten van sportvoorzieningen en dorpshuizen af te dekken. Voeding: Geen. De reserve is voldoende om zowel de afschrijvingslasten als de rentelasten te dekken. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Hoogte komt overeen met de verplichting. In het kader van de TBB is in 212 is een extra bedrag van 346. gestort in deze reserve. Dit is bedoeld om een gedeelte van de kapitaallasten van sportvoorzieningen en dorpshuizen af te dekken. Risico van opheffen: Als we de reserve opheffen, komen de kapitaallasten van de sportaccommodaties, dorpshuizen en het kunstgrasveld BZS ten laste van het exploitatiesaldo. Hiervoor is op de exploitatie geen ruimte. Onttrekkingen: Jaarlijks onttrekken we een bedrag ter hoogte van de kapitaallasten van de sportaccommodaties, dorpshuizen en het kunstgrasveld BZS. n.v.t n.v.t. Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 17

18 Nota reserves en voorzieningen 215 Nieuwbouw School Maurik Oost Inwonerszaken Niet van toepassing Doel: Gedeeltelijke dekking kapitaallasten (rente en afschrijvingen) Brede school Maurik-Oost. Hiervoor onttrokken we in 29 een bedrag van 232. uit de algemene reserve. Besluit / grondslag: Bij raadsbesluit van 27 mei 28 stelde u krediet beschikbaar voor de nieuwbouw van de Brede school Maurik-Oost. Tot en met 217 dekken we gedeeltelijk de afschrijving en rente uit deze reserve. Voeding: Jaarlijks voegen we rente aan de reserve toe. Berekent op basis van over de stand per 1 januari. Door deze toevoeging dekken we toekomstige rentelasten. Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: Het oorspronkelijke besluit was bedoeld om de kapitaallasten te dekken tot en met 217. Risico van opheffen: Als we de reserve opheffen, komen de kapitaallasten van de Brede school ten laste van het exploitatiesaldo. Hiervoor is op de exploitatie geen ruimte. Onttrekkingen: Tot en met 217 onttrekken we een gedeelte van de kapitaallasten (rente en afschrijvingen) van de Brede school Maurik-Oost. VOORSTEL: We stellen voor 38.,- vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve. Naar nu blijkt is de reserve te hoog. Eind 217 zou de reserve conform planning leeg moeten zijn. Kapitaallasten IHP Inwonerszaken Niet van toepassing Doel: Dekking kapitaallasten huisvesting scholen vanaf 21. Besluit / grondslag: Raadsbesluit B (bij vaststelling jaarrekening 29). Deze reserve vormden we per op advies van Deloitte. Het betreft een gedeeltelijke afsplitsing van de voorziening Integraal Huisvestingsplan (IHP). Voeding: Jaarlijks voegen we rente aan de reserve toe. Berekent op basis van over de stand per 1 januari. Door deze toevoeging dekken we toekomstige rentelasten. Tot slot stortten we in het verleden extra: 213 PV/12/231 Aanvulling conform boekwaarde investering RV/13/371 Primitieve begroting RV/14/487 Aanvulling conform boekwaarde investering 317 Actuele onderbouwing van de noodzaak en omvang: De hoogte van de reserve is gelijk aan de boekwaarde. Door de extra stortingen is de reserve voldoende om alle toekomstige kapitaallasten te dekken. Risico van opheffen: Als we de reserve opheffen, komen de kapitaallasten ten laste van het exploitatiesaldo. Hiervoor is op de exploitatie geen ruimte. Onttrekkingen: Jaarlijks onttrekken we een bedrag ter hoogte van de kapitaallasten. VOORSTEL: De looptijd verlengen naar In 214 stelde u de reserve op het juiste niveau vast door middel van een extra storting. De looptijd verlengen we, omdat we nu alle toekomstige kapitaallasten te kunnen dekken Nota reserves en voorzieningen 215 Pagina 18

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Titel: Nota reserves en voorzieningen gemeente Someren 2018 Versie: 4 Datum: 14 mei 2018 Auteur(s):

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen November 2017 1 Inhoudsopgave 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3 2. Reserves... 4 2.1

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen

Nota Reserves en voorzieningen Nota Reserves en voorzieningen December 2018 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Visie en wettelijke kaders... 3 1.1 Visie... 3 1.2 Wettelijke kaders... 3 1.2.1 Reserves... 3 1.2.2 Voorzieningen... 3

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel

Nota Reserves en. Voorzieningen. Gemeente Ferwerderadiel Nota Reserves en Voorzieningen 2004 Gemeente Ferwerderadiel Inhoudsopgave Blz. 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen. Onderscheid reserves en voorzieningen 4.

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert

Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Nota Reserves en Voorzieningen 2014 Gemeente Zundert Intern document 2014/10084 behorende bij B&W nota 2014/10024 Colofon Uitgave Mei 2014 Gemeente Zundert Markt 1 4881 CN Zundert Postbus 10.001 4880 CA

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Eijsden-Margraten. Nr. 180003 20 december 2016 Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten 1 Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient conform

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen RMH

Nota Reserves en Voorzieningen RMH Nota Reserves en Voorzieningen RMH 1. Inleiding De reserves en voorzieningen vormen een belangrijk onderdeel van de vermogenspositie van de Regio Midden Holland (RMH). Zowel vanuit bestuurlijk als bedrijfseconomisch

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 0. Inleiding 1. Doelstelling van deze nota 2. Functies reserves en voorzieningen 3. Onderscheid reserves en voorzieningen 4. Rentetoerekening 5. Reserves

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018

Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 Nota reserves en voorzieningen BghU 2018 1 1. Inleiding Artikel 11 van de verordening financieel beheer BghU 2018 bevat de volgende bepalingen 1. De directie legt minimaal eens per vijf jaar (een herijking

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 OPENBAAR LICHAAM NOABERKRACHT DINKELLAND TUBBERGEN Nota reserves en voorzieningen 2014 GR - pagina 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland

Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018. Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 Gemeente Dinkelland Nota Reserves (en Voorzieningen) 2015-2018 gemeente Dinkelland Raad 21 april 2015 pagina 1 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Doel van de nota...

Nadere informatie

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019

Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Nota reserve- en voorzieningenbeleid 2016-2019 Inhoud Inleiding... 2 1. Vorming van reserves en voorzieningen... 3 1.1. Vorming van reserves... 3 1.2. Vorming

Nadere informatie

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen)

Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) 2 januari 2014 2 Beleidsnotitie reserves en voorzieningen (inclusief risicomanagement / weerstandsvermogen) Inhoudsopgave

Nadere informatie

Richtlijnen van de commissie BBV

Richtlijnen van de commissie BBV Richtlijnen van de commissie BBV Stellige uitspraken gelden met ingang van begrotingsjaar T+1, het jaar nadat de uitspraak is gepubliceerd. 1. Notitie Software, mei 2007 1.1 Software (als afzonderlijk

Nadere informatie

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves

Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Bijlage nota reserves en voorzieningen Reserves Algemene reserve Stand per eind 2014 1.894.000 Buffer De algemene reserve is gevormd uit rekeningresultaten uit het verleden en is de primaire buffer voor

Nadere informatie

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog

Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorzien in reserves? Een geactualiseerde nota over reserves en voorzieningen bij de gemeente Schiermonnikoog Voorwoord De gemeente is verplicht om één keer per vier jaar een nota reserves en voorzieningen

Nadere informatie

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel,

Voorstel: Wij stellen uw raad voor bijgaande Nota Reserves en Voorzieningen 2013 vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Ferwerderadiel, AAN: De raad van de gemeente Ferwerderadiel. Sector : II Nr. : 06/52.13 Onderwerp : Vaststelling Nota Reserves en Voorzieningen 2013. Ferwert, 9 september 2013. Inleiding: Normaliter wordt de Nota Reserves

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016

GEMEENTEBLAD. Nr Nota Reserves en Voorzieningen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Ferwerderadiel. Nr. 134255 30 september 2016 Nota Reserves en Voorzieningen 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Doelstelling van deze nota 3. Functies reserves

Nadere informatie

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen

Gemeente Purmerend. Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen Gemeente Purmerend Workshop voor raadsen commissieleden over Reserves en voorzieningen 1. Aanleiding 2. Doel / resultaat workshop 3. Theorie 4. Praktijk van Purmerend 5. Resume 1. Aanleiding Actualiseren

Nadere informatie

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN

DOEL EN OMVANG RESERVES EN VOORZIENINGEN R1 9111001 Algemene Reserve Algemene buffer voor de exploitatie en voor de opvang van (negatieve) rekeningssaldi. Rekeningsvoordelen. In de afgelopen jaren is het rekeningsresultaat toegevoegd /onttrokken.

Nadere informatie

Themaraad financiën 3 april

Themaraad financiën 3 april Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit

Nadere informatie

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015

Provincie Zuid Holland. Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Provincie Zuid Holland Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Versie GS 26 mei 1 1. Inleiding en achtergrond Deze nota gaat in op het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen van de provincie

Nadere informatie

Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein. Informerende Commissie. Bespreken.

Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein. Informerende Commissie. Bespreken. Raad VOORBLAD Onderwerp Herschikking van de reserves Agendering x Commissie Bestuurlijk Domein x Gemeenteraad Commissie Ruimtelijk Domein Lijst ingekomen stukken Commissie Sociaal en Economisch Domein

Nadere informatie

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN NOTA RESERVES & VOORZIENINGEN RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Rottemeren Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020 September 2014 1.

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014

Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7. Doetinchem, 22 mei 2013. Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 7 Bijstellen begroting rentekosten met ingang van begrotingsjaar 2014 Voorstel: 1. Met ingang van de programmabegroting 2014-2017 een bijstelling doorvoeren van de wijze van

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Kadernota reserves en voorzieningen

Kadernota reserves en voorzieningen Gemeente Almere 11 januari 2017 Kadernota reserves en voorzieningen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 2 UITGANGSPUNTEN RESERVES EN VOORZIENINGEN... 4 2.1 2.2 2.3 Onderscheid reserves en voorzieningen... 4

Nadere informatie

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020

GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 GEMEENTE TERSCHELLING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Inhoudsopgave 1 Inleiding en doelstelling Blz. 2 2 Begrippen en kaders 3 3 Uitgangspunten van beleid 5 4 Weerstandsvermogen 8 5 Voorstellen

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer

Nota Reserves en Voorzieningen. Gemeente Landsmeer Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Landsmeer Pagina 1 Pagina 2 Inhoudsopgave Samenvatting 5 1. Inleiding 6 2. Ontwikkeling totale omvang reserves en voorzieningen 7 3. Wettelijk kader 8 3.1. Reserves...

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE DIEMEN 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding...1 2. Algemene theorie over reserves en voorzieningen...2 3. Rente en reserves...5 4. Wijzigingen in regelgeving...8 5. Huidige

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het

Nadere informatie

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland

Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland Nota reserves en voorzieningen Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland 2017-2020 1 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2. OMSCHRIJVING RESERVES EN VOORZIENINGEN 3 2.1. RESERVES 3

Nadere informatie

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland

Nota. Reserves en voorzieningen. Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland Nota Reserves en voorzieningen Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding... 3 1.1 Algemeen... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2 Begripsbepalingen... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2

Nadere informatie

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES VOORZIENINGEN NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 1. Inleiding Reserves maken een onderdeel uit van de vermogenspositie van een organisatie. Sinds de start van de Omgevingsdienst zijn een beperkt aantal reserves gevormd.

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2015 2018 september 2015 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 gemeente Dalfsen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 5 2. Begrippen en juridisch kader... 6 2.1. Reserves...

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

B&W Informatieavond 11 oktober Gericht investeren in de toekomst

B&W Informatieavond 11 oktober Gericht investeren in de toekomst B&W Informatieavond 11 oktober 2017 Gericht investeren in de toekomst Programma B&W infoavond Opening Toelichting Grondexploitatie & Vastgoedexploitatie 2017 Toelichting Begroting 2018 Slotwoord Einde

Nadere informatie

Nota Reserves en. Voorzieningen

Nota Reserves en. Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2009 1 1. Inleiding Hierbij bieden wij u de Nota Reserves en Voorzieningen 2009 aan. Deze nota is een actualisatie van de Nota Reserves en Voorzieningen zoals die in de raadsvergadering

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening

Nadere informatie

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven

Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven Wijzigingen nota financieel beleid 2018 tov 2013: Samenvatting Weerstandvermogen: BBV wijziging verplichte kerngetallen toegevoegd. Hoofdstuk 1 Activeren, waarderen en afschrijven 1. Inleiding De volgende

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE WAALWIJK NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2. Begripsbepaling... 4 2.1 Reserves... 4 2.2 Voorzieningen... 7 3 Beleid en beheer van reserves... 9 3.1 De instellingscriteria...

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2015 Versie 2.0 2 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding... 5 1.2 stelling... 5 1.3 Wettelijk kader... 5 1.4 Leeswijzer... 5 2. Begrippen en kaders...

Nadere informatie

Hoe financieel gezond is uw gemeente?

Hoe financieel gezond is uw gemeente? Hoe financieel gezond is uw gemeente? drs. R.M.J.(Rein-Aart) van Vugt RA A.(Arie)Elsenaar RE RA 1 Hoe financieel gezond is uw gemeente? In dit artikel geven de auteurs op hoofdlijnen aan welke indicatoren

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN GEMEENTE BERGEN OP ZOOM NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM "Maximale eenvoud en transparantie" Bergen op Zoom, oktober 2015 I. INLEIDING 3 Doelstelling van de nota 3 Wat is nieuw in deze Nota Reserves

Nadere informatie

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen

Versie Deelraad April 2012. Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Versie Deelraad April 2012 Beleidsnotitie Reserves en Voorzieningen Inhoud 1. Inleiding 4 2. Begripsbepaling 5 2.1 Reserves 5 2.2 Voorzieningen 7 2.3 Verschil tussen een bestemmingsreserve en een voorziening

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /

Nadere informatie

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Onderwerp: Tweede bestuursrapportage 2015 Beslispunten: 1. De begroting 2015 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Bijlage: Tabellen reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Bijlage: Tabellen reserves en voorzieningen : Tabellen reserves en voorzieningen Per reserve en voorziening zijn de belangrijkste gegevens vastgelegd in de nu volgende tabellen. Tevens is indien van toepassing een toelichting gegeven en wordt een

Nadere informatie

Foech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen.

Foech ried/kolleezje: De raad is bevoegd het gemeentelijk reservebeleid aan te passen en vast te stellen. Riedsútstel Ried : 26 maart 2015 Status : Besluitvormend Eardere behandeling : Opiniërend dd. 19 maart 2015 Agindapunt : niet invullen Portefúljehâlder : Gerda Postma Amtner : W. Kobus Taheakke : Nota

Nadere informatie

Nota reserves. en voorzieningen

Nota reserves. en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen Inhoudsopgave Samenvatting... 3 Inleiding... 4 Het regelgevend kader... 4 Algemene reserves... 4 Bestemmingsreserve... 5 Stille reserve... 5 Voorzieningen... 6 Bevoegdheden...

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014

Nota reserves en voorzieningen. Concept, oktober 2014 Nota reserves en voorzieningen Concept, oktober 2014 Autorisatie OPSTELLERS: Dennis Ellenbroek FUNCTIONARIS Financieel specialist Versiegegevens VERSIE: DATUM: OMSCHRIJVING: 0.1 20 oktober Definitief concept

Nadere informatie

Bergen op Zoom. Gemeente RVB Voorlegger Raadsvoorstel

Bergen op Zoom. Gemeente RVB Voorlegger Raadsvoorstel Gemeente Bergen op Zoom Voorlegger Raadsvoorstel Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder(s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummer en -naam

Nadere informatie

Beleidsnota reserves en voorzieningen

Beleidsnota reserves en voorzieningen Beleidsnota reserves en voorzieningen 2015 Gemeente Cuijk Datum vaststelling: 14 december 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 1.1 Aanleiding herziening beleidsnota reserves en voorzieningen 2 1.2 Doel van

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk

Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk *0010100120132873* KNDK/2013/2873 Nota reserves en voorzieningen 2014 Gemeente Korendijk Concept 19-10-2013 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Begrippen 3 3. Beleidsuitgangspunten en kaderstelling 5 4.

Nadere informatie

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming B en W - advies Gemeente Elburg Afdelingshoofd Portefeuillehouder Afdeling Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. afdeling(en) I.o.m. wijkcontactambtenaar M. Boukema Bouwen 81 Milieu Jans Drost en

Nadere informatie

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011

Beleidsnota. Reserves en voorzieningen. Versie: 9 november 2011 Beleidsnota Reserves en voorzieningen Versie: 9 november 2011 I N H O U D S O P G A V E 1. Inleiding... 3 2. Wettelijk kader... 3 3. Functies van reserves en voorzieningen... 3 4. Onderscheid tussen reserves

Nadere informatie

2015 Onvoorzien Primitieve begroting voor begrotingsbehandeling

2015 Onvoorzien Primitieve begroting voor begrotingsbehandeling Eerste bestuursrapportage 2015 In onderstaand overzicht geven we de stand van de post onvoorzien weer en het verwachte rekeningresultaat 2015. De bedragen ronden we af op 250,--. (+ = positief / - = negatief)

Nadere informatie

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM

NOTA RENTEBELEID GEMEENTE BERGEN OP ZOOM l lllllll llll lllll llll llllll 111111111111111111111111111111111 815-023068 NOTA RENTEBELEID 2015 GEMEENTE BERGEN OP ZOOM Bergen op Zoom, oktober 2015 1. INLEIDING.""""""""""""""""""""""""""""""""""

Nadere informatie

NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG

NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG NOTA WEERSTANDSVERMOGEN RECREATIESCHAP VOORNE-PUTTEN-ROZENBURG Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel.: 010-2981010 Fax: 010-2981020

Nadere informatie

Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018

Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018 Vergadering gemeenteraad d.d. 21 juni 2018 Agenda nummer 5 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Actualisatie reserves voorjaar 2018 Korte inhoud: De gemeentelijke reserves zijn

Nadere informatie

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting Actueel financieel beeld voor de jaren 2018-2022 Met dit overzicht schetsen wij het actuele financiële beeld voor de gemeente Gooise Meren voor de komende jaren. Dit overzicht dient meerdere doelen. Ten

Nadere informatie

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Nummer Onderwerp : B-2.14.2006 : Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Korte inhoud : Voor de voorjaarsnota moet de begrote algemene uitkering worden verhoogd met 144.637 en de

Nadere informatie

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp

Financiële kadernota Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Financiële kadernota 2017-2020 Samen kom je verder! Gemeente Leiderdorp Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Nr. Onderwerp i/s 2017 2018 2019 2020 401 Minder opbrengst precario S 40.000

Nadere informatie

Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer

Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer 1. Inleiding In 2008 heeft Aniek Geerts, student Master of Business Administration met begeleiding vanuit de Rijksuniversiteit Groningen door de heer B.J.W.Pennink

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015

Nota reserves en voorzieningen 2015 Datum: 27-08-2015 Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. Algemene kenmerken van reserves en voorzieningen... 3 2.1 Begripsbepaling reserves... 3 2.2 Begripsbepaling voorzieningen...

Nadere informatie

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting

Gemeente. Beoordeling begroting Samenvattend overzicht kengetallen. Maak keuze. Begroting. Maak keuze Meerjarenbegroting Behandelend ambtenaar Begroting 2014 is Meerjarenbegroting 2015-2017 is Datum vaststelling begroting 2014 Datum ontvangst begroting 2014 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2014 Aantal woonruimten per 1-1-2014

Nadere informatie

Uitgangspunten: Met de volgende aspecten is rekening gehouden bij het opstellen van deze nota reserves en voorzieningen:

Uitgangspunten: Met de volgende aspecten is rekening gehouden bij het opstellen van deze nota reserves en voorzieningen: GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Best Nr. 80896 16 mei 2017 Nota reserves en voorzieningen 2016 1. Inleiding Algemeen: De huidige nota Reserves en Voorzieningen is vastgesteld in 2011. Op

Nadere informatie

1. Inleiding en richtlijnen

1. Inleiding en richtlijnen NOTITIE RENTE 2017 1. Inleiding en richtlijnen 1.1 Inleiding Bij de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de invoering van de Vennootschapsbelasting (VPB) voor de lagere overheden

Nadere informatie

Beslisdocument college van Peel en Maas

Beslisdocument college van Peel en Maas Beslisdocument college van Peel en Maas Zaaknummer: 1894/2019/1449840 Documentnummer: 1894/2019/1456433 Besluitnummer: 28 8.7 Onderwerp: Nota reserves en voorzieningen 2019 Openbaarheid Het collegevoorstel

Nadere informatie

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel

Gemeente Breda ~Q~ ~,,~ Registratienr: [ 40523] Raadsvoorstel ~,,~ Raadsvoorstel Agendapuntnummer: Registratienr: [ 40523] Onderwerp Instemmen met het doonoeren van een stelselwijziging voor de verantwoording- en dekkingswijze van investeringen met maatschappelijk

Nadere informatie

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen Datum : 16 december 2013 Van : College Bijlagen : Onderwerp : Financiën Kulturhus Haaften Zaak- / Docnummer : 06/09892 KENNISNEMEN VAN: Financiële tussenstand Kulturhus Haaften Inleiding Op 11 februari

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018

Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Nota Reserves en voorzieningen gemeente Papendrecht 2018 Inhoud 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 stelling... 3 1.3 Wettelijk kader... 3 1.4 Leeswijzer... 3 1.5 Samenvatting... 3 2. Begrippen en

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 2013-2016 Gemeente Westerveld Inhoudsopgave Inleiding 3 Aanleiding 3 Leeswijzer 3 Hoofdstuk 1 Beleid ten aanzien van de reserves 4 Soorten reserves 4 Functies van reserves

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

Bestuurswisseling Financiën

Bestuurswisseling Financiën Bestuurswisseling 2018 Financiën Agenda 1. Budgettair beeld Huidige begroting 2. Budgettair beeld Structurele ruimte Ontwikkelingen Algemene uitkering Rentekosten grondbedrijf Tarievenbeleid 3. Budgettair

Nadere informatie

Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0

Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0 Aanbiedingsformulier Onderwerp Bestemming van het saldo van de rekening van baten en lasten 2001 en het instellen van een reserve en voorziening 0 In te vullen door Bestuurssecretariaat Ontwerper Parafanten

Nadere informatie

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard

Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Nota beleid reserves en voorzieningen voor het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Inhoudsopgave 1. INLEIDING 4 2. BEGRIPPENKADER 4 3. RESERVES 5 3.1 ALGEMENE RESERVES 5 3.2 BESTEMMINGSRESERVES

Nadere informatie

Notitie Rentebeleid 2007

Notitie Rentebeleid 2007 Notitie Rentebeleid 2007 Inhoudsopgave Inleiding 3 De positie van de nota rentebeleid 3 De werking van het marktconform percentage 3 Totaalfinanciering versus project- of objectfinanciering 4 Rentetoerekening

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2015-2018 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Algemene regels met betrekking tot het reserve- en voorzieningenbeleid... 5 2.1. Inleiding...

Nadere informatie

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017 1 Balans per 31 december 2017 Activa Vaste activa Rekening 2017 Rekening 2016 Materiële vaste activa 192 384 Vlottende activa Voorraden 0 0 Vorderingen 1.262

Nadere informatie

Uitgangspunten stresstest

Uitgangspunten stresstest Uitgangspunten stresstest Hoofdzakelijk op basis van openbare bronnen: Begroting Jaarrekening CBS-statistieken Atlas van de lokale lasten Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2014 Januari 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Begripsbepaling... 5 2.1 Reserves... 5 2.2 Voorzieningen... 8 3 Beleid en beheer van reserves... 11 3.1 De instellingscriteria... 11 3.2 De wijze van

Nadere informatie

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)

Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Wijzigingen in Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Notitie rente 2017/2018 In notities over specifieke onderwerpen doet de commissie BBV stellige uitspraken die de gemeente verplicht moet opvolgen

Nadere informatie

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle

Nadere informatie

Voor de grondexploitaties is voor de rentetoepassing de notitie grondexploitaties van de commissie BBV leidend.

Voor de grondexploitaties is voor de rentetoepassing de notitie grondexploitaties van de commissie BBV leidend. Corsanr. 19B.03350 Uitgangspunten begroting 2020-2023 Inleiding In dit document leggen we de uitgangspunten vast voor de kaderbrief 2019 als voorbereiding op de begroting 2020 en de meerjarenramingen 2021-2023.

Nadere informatie