NIEUWE TAP- TECHNIEKEN. dr. M.F.Stevens, anesthesioloog Academisch Medisch Centrum Amsterdam
|
|
- Frieda Driessen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 XII e DARA/ESRA Nederland Symposium Heeze, Februari 2012 NIEUWE TAP- TECHNIEKEN dr. M.F.Stevens, anesthesioloog Academisch Medisch Centrum Amsterdam Het transversus abdominal plane (TAP) blok is een locoregionale techniek die pas in 2006 voor het eerst werd beschreven. 1 Sindsdien wordt deze techniek vooral bij onderbuiksingrepen toegepast. Volgens de originele beschrijving van het TAP- blok wordt de ruimte tussen musculus transversus abdominis en musculus obliquus internus ter hoogte van de midaxillaire lijn door hydro- dissectie opgevuld, waardoor de segmentale neurovasculaire bundels (T9/10- L1) verdoofd raken. (zie afb. 1) Hierdoor ontstaat een goede anesthesie van de onderbuik. Een eenzijdig TAP- blok biedt alleen goede pijnbestrijding bij ingrepen zoals open liesbreukcorrecties of appendectomieën. Voor mediane onderbuikslaparotomieën en ingrepen met een Pfannenstiel- incisie is altijd een bilateraal TAP- blok noodzakelijk. Het blok werd in het begin als landmark techniek uitgevoerd, maar is nu ook echogeleid door beginners eenvoudig te leren. De eerste resultaten van gerandomiseerde gecontroleerde studies waren indrukwekkend met een duidelijke afname van pijn score en morfine consumptie (tot 70%). Inmiddels zijn er 14 RCT s gepubliceerd met sterk uiteenlopende resultaten (z. Tabel 1) Ondanks deze hoeveelheid van data is de meerwaarde van het TAP- blok voor postoperatieve pijnbestrijding nog steeds niet duidelijk. Zo concludeerde een Cochrane review in 2010, dat er slechts beperkt bewijs is dat een TAP- blok de opioïd consumptie of de pijnscores vermindert. Bovendien is er geen enkel bewijs dat een TAP de frequentie van PONV of de mate van sedatie beperkt. 16 Het is opmerkelijk dat er zo veel studies tot zulke uiteenlopende resultaten komen. Misschien heeft het te maken met kleine nuances in de techniek of de grote variabiliteit in spreiding van het lokaal anestheticum. Zo heeft Chiono et al. aangetoond dat de spreiding bij een TAP- blok zowel naar craniaal als naar caudaal over 4 segmenten kan variëren bij een zelfde techniek en een zelfde hoeveelheid lokaal anestheticum. 17 Recent hebben Latzke et al. de spreiding van lokaal anesthetica bij vrijwilligers in kaart gebracht door spiegels van lokaal anesthetica te
2 2 bepalen in zowel het bloedplasma als ook plaatselijk met behulp van microdialyse katheters caudaal (richting bekkenkam) en craniaal (richting ribbenboog). Daarbij varieerden de weefselconcentraties tussen 8 proefpersonen zelfs een factor honderd. Deze sterk variabele spreiding, die ook bij experts in echogeleide regionale anesthesie zoals de Wenen- groep van Peter Marhofer optrad, zou de wisselende resultaten tussen de diverse RCT s deels kunnen verklaren. Een meer caudale en dorsale benadering zou tot een betere spreiding kunnen leiden. De groep van McDonnell heeft aanvankelijk de driehoek van Petit beschreven, waarbij een meer dorsale en caudale benadering wordt gesuggereerd. Op basis van hun afbeeldingen kan men zich voorstellen dat een spreiding richting paravertebraal mogelijk is en op deze wijze dus een beter effect zou kunnen bewerkstelligen (zie afb. 2). 2-4 Echter, deze zelfde groep heeft in een eerder onderzoek bij kadavers en vrijwilligers aangetoond dat de spreiding uitsluitend in het vlak tussen de twee buikspieren plaats vindt en niet richting paravertebraal. 19 Uiteindelijk blijft het speculeren wat de reden is van de sterk uiteenlopende resultaten bij TAP- blokken. Ook in studies, waar andere technieken van het TAP- blok werden vergeleken, zijn de resultaten niet eenduidig. Zo liet Fredickson et al. zien dat een echogeleid ilioinguinaal blok bij kinderen tot een betere pijnbestrijding en minder behoefte aan rescue pijn medicatie na een liesbreukcorrectie leidde dan een echogeleid TAP- blok. 20 Daarentegen vond Aveline et al. in een grote RCT bij volwassen patiënten juist een gunstiger effect van echogeleide TAP blokken ten opzichte van landmark uitgevoerde ilioinguinalis blokken. 21 Al Hebbard beschreef uitsluitend op internet een subcostale TAP techniek, die geschikt zou zijn voor bovenbuikingrepen. Gezien de recente publicaties over het hogere percentage ernstige complicaties bij epidurale anesthesie dan voorheen verondersteld werd, zou een dergelijk TAP- blok een goed alternatief kunnen bieden. In een onlangs verschenen publicatie werd dan ook epidurale pijnbestrijding met pijnstrijding middels een bilateraal subcostaal TAP- blok vergeleken. 22 Er bleek geen verschil te bestaan in pijn scores in rust of bij hoesten tussen de groepen. Dit is eigenlijk een gunstig resultaat, aangezien de epidurale techniek nog altijd superieur is bij pijn bij hoesten in vergelijking tot de systemische pijnbestrijding. Kritische kanttekening hierbij is dat patiënten met een subcostale katheter een dubbele dosis tramadol (400mg vs. 200mg) nodig hadden en de subcostale katheters 6 keer vaker opnieuw geplaatst moesten worden dan de epidurale katheters. Aanvankelijk wekte deze
3 3 eerste vergelijkende studie bij bovenbuiksingrepen enige hoop, maar er zijn nog te veel vraagtekens om een subcostale TAP nu als standaard techniek in de praktijk aan te bevelen. Het pararectale blok kan als distale variant van een TAP worden beschouwd. Ook bij dit blok is een duidelijke pijn reductie en reductie aan postoperatieve pijn medicatie aangetoond. 16 Toch zijn de resultaten hiervan zeer summier. Gezien de eenvoud, het gemak en de snelheid van de midaxillaire TAP, wordt dit blok steeds vaker toegepast bij peri- umbilicale operaties. Samenvattend is de meerwaarde van een single shot TAP blok voor onderbuiksoperaties wel aangetoond, ook al zijn de resultaten hiervan niet altijd even duidelijk. Er is tot dusver sporadisch onderzoek verricht naar katheter technieken en hun meerwaarde. Voorts bestaat er nog behoefte aan een vergelijking van de midaxillaire techniek met de meer distale technieken zoals het ilioinguinale en pararectale blok, maar bovenal met meer proximale technieken zoals een meer dorsocaudaal TAP blok, paravertebrale blokken en epiduralen. De bilaterale subcostale TAP katheters zouden in de toekomst een alternatief kunnen zijn voor een thoracale epiduraal, maar momenteel kan deze techniek niet in de praktijk worden aanbevolen.
4 4 Afbeelding 1: Anatomie van de transversus abdominis plane blok gemodificeerd naar Hebbard, 2007 ( 2009) De segmentale zenuwen van T9/10 t/m L1 verlopen ter hoogte van de midaxillaire lijn tussen de musculus obliquus internus en de musclulus transversus abdominis. Van ventraal of van anteriolateraal wordt bij een in- plane techniek een naald tussen deze twee spierlagen ingebracht en met intermitterende injecties met lokaal anestheticum wordt ruimte gecreëerd tussen de spierlagen (Hydro- dissectie). Daardoor komen de zenuwbanen die tussen deze spieren verlopen in contact met lokaal anestheticum en raken verdoofd.
5 5 Afbeelding 2: Anatomie van het TAP- blok volgens McDonnell JG, Anesth Analg In deze tekening wordt het TAP- blok duidelijk meer dorsaal geprikt dan volgens de gebruikelijke midaxillaire beschrijving. Dit zou de aanmerkelijk betere resultaten van deze Ierse groep kunnen verklaren. Echter, deze groep onderzocht zelf de spreiding van lokaal anesthetica bij kadavers en toonde uitsluitend een spreiding tussen musculus transversus en musculus obliquus internus aan. Uiteindelijk is er geen eenduidige verklaring voor de sterk uiteenlopende resultaten bij TAP blokken.
6 6 Tabel 1: Placebo- gecontroleerde RCT van klassieke TAP blokken De grote variabiliteit in de resultaten van verschillende onderzoekers is opvallend. Uit dit overzicht is niet op te maken welke grote verschillen sommige onderzoekers opmerken qua pijnbestrijding, terwijl andere onderzoekers dit helemaal niet vinden. Bij gelijkvormige anesthesie en een standaard multimodaal pijnbeleid is er geen verborgen oorzaak voor de tegenstrijdige resultaten bij het TAP- blok te vinden. Ook de techniek van de TAP blok tenminste zo wordt in de artikelen beschreven lijkt niet de oorzaak te zijn. Afhankelijk van de studie kan een TAP- blok of de morfine consumptie tot 70% (58,5mg) reduceren of kan helemaal geen invloed hebben op de postoperatieve pijnbestrijding.
7 7 Literatuur 1. O'Donnell BD, McDonnell JG, McShane AJ: The transversus abdominis plane (TAP) block in open retropubic prostatectomy. Reg Anesth Pain Med 2006; 31: McDonnell JG, Curley G, Carney J, Benton A, Costello J, Maharaj CH, Laffey JG: The analgesic efficacy of transversus abdominis plane block after cesarean delivery: a randomized controlled trial. Anesth Analg 2008; 106: , table of contents 3. McDonnell JG, O'Donnell B, Curley G, Heffernan A, Power C, Laffey JG: The analgesic efficacy of transversus abdominis plane block after abdominal surgery: a prospective randomized controlled trial. Anesth Analg 2007; 104: Carney J, McDonnell JG, Ochana A, Bhinder R, Laffey JG: The transversus abdominis plane block provides effective postoperative analgesia in patients undergoing total abdominal hysterectomy. Anesth Analg 2008; 107: Belavy D, Cowlishaw PJ, Howes M, Phillips F: Ultrasound- guided transversus abdominis plane block for analgesia after Caesarean delivery. Br J Anaesth 2009; 103: Costello JF, Moore AR, Wieczorek PM, Macarthur AJ, Balki M, Carvalho JC: The transversus abdominis plane block, when used as part of a multimodal regimen inclusive of intrathecal morphine, does not improve analgesia after cesarean delivery. Reg Anesth Pain Med 2009; 34: El- Dawlatly AA, Turkistani A, Kettner SC, Machata AM, Delvi MB, Thallaj A, Kapral S, Marhofer P: Ultrasound- guided transversus abdominis plane block: description of a new technique and comparison with conventional systemic analgesia during laparoscopic cholecystectomy. Br J Anaesth 2009; 102: Niraj G, Kelkar A, Fox AJ: Oblique sub- costal transversus abdominis plane (TAP) catheters: an alternative to epidural analgesia after upper abdominal surgery. Anaesthesia 2009; 64: Puddy E, Edwards B, Wrench I, Roberts F: Does the transversus abdominis plane (TAP) block improve analgesia following subarachnoid anaesthesia with intrathecal diamorphine? A randomised double blinded control trial. Anaesthesia 2010; 65: Shin HJ, Kim ST, Yim KH, Lee HS, Sim JH, Shin YD: Preemptive analgesic efficacy of ultrasound- guided transversus abdominis plane block in patients undergoing gynecologic surgery via a transverse lower abdominal skin incision. Korean J Anesthesiol 2011; 61: De Oliveira GS, Jr., Fitzgerald PC, Marcus RJ, Ahmad S, McCarthy RJ: A dose- ranging study of the effect of transversus abdominis block on postoperative quality of recovery and analgesia after outpatient laparoscopy. Anesth Analg 2011; 113: Baaj JM, Alsatli RA, Majaj HA, Babay ZA, Thallaj AK: Efficacy of ultrasound- guided transversus abdominis plane (TAP) block for postcesarean section delivery analgesia- - a double- blind, placebo- controlled, randomized study. Middle East J Anesthesiol 2011; 20: Sandeman DJ, Bennett M, Dilley AV, Perczuk A, Lim S, Kelly KJ: Ultrasound- guided transversus abdominis plane blocks for laparoscopic appendicectomy in children: a prospective randomized trial. Br J Anaesth 2011; 106: McMorrow RC, Ni Mhuircheartaigh RJ, Ahmed KA, Aslani A, Ng SC, Conrick- Martin I, Dowling JJ, Gaffney A, Loughrey JP, McCaul CL: Comparison of transversus abdominis plane block vs spinal morphine for pain relief after Caesarean section. Br J Anaesth 2011; 106: Bharti N, Kumar P, Bala I, Gupta V: The efficacy of a novel approach to transversus abdominis plane block for postoperative analgesia after colorectal surgery. Anesth Analg 2010; 112: Charlton S, Cyna AM, Middleton P, Griffiths JD: Perioperative transversus abdominis plane (TAP) blocks for analgesia after abdominal surgery. Cochrane Database Syst Rev 2010: CD Chiono J, Bernard N, Bringuier S, Biboulet P, Choquet O, Morau D, Capdevila X: The ultrasound- guided transversus abdominis plane block for anterior iliac crest bone graft postoperative pain relief: a prospective descriptive study. Reg Anesth Pain Med 2010; 35: Latzke D, Marhofer P, Kettner SC, Koppatz K, Turnheim K, Lackner E, Sauermann R, Muller M, Zeitlinger M: Pharmacokinetics of the local anesthetic ropivacaine after transversus abdominis plane block in healthy volunteers. Eur J Clin Pharmacol McDonnell JG, O'Donnell BD, Farrell T, Gough N, Tuite D, Power C, Laffey JG: Transversus abdominis plane block: a cadaveric and radiological evaluation. Reg Anesth Pain Med 2007; 32: Fredrickson M, Seal P, Houghton J: Early experience with the transversus abdominis plane block in children. Paediatr Anaesth 2008; 18: Aveline C, Le Hetet H, Le Roux A, Vautier P, Cognet F, Vinet E, Tison C, Bonnet F: Comparison between ultrasound- guided transversus abdominis plane and conventional ilioinguinal/iliohypogastric nerve blocks for day- case open inguinal hernia repair. Br J Anaesth 2011; 106: Niraj G, Kelkar A, Jeyapalan I, Graff- Baker P, Williams O, Darbar A, Maheshwaran A, Powell R: Comparison of analgesic efficacy of subcostal transversus abdominis plane blocks with epidural analgesia following upper abdominal surgery. Anaesthesia 2011; 66:
Rapid Recovery. Anesthesiologische mogelijkheden. Xander Eijsbouts Xeijsbouts@fzr.nl Anesthesioloog Franciscus Ziekenhuis Roosendaal
Rapid Recovery Anesthesiologische mogelijkheden Original in the Royal College of Surgeons of England, London. 18th Century Surgery October 17, 1846: First public demonstration of the use of ether in anesthesia
Nadere informatieErector spinae plane blok
Erector spinae plane blok Pijnstilling bij (oa.) ribfracturen Casuistiekbespreking IC 12-09-2018 Lianne van de Wetering AIOS Anesthesiologie Vraagstelling Wat is het precies? Hoe werkt het? Hoe prik je
Nadere informatieSamenvatting. Psoas compartiment nervus ischiadicus blokkade voor. prothetische heup chirurgie. Klinische effectiviteit versus ongewenste bijwerkingen
Psoas compartiment nervus ischiadicus blokkade voor prothetische heup chirurgie Klinische effectiviteit versus ongewenste bijwerkingen In dit proefschrift presenteren wij een risk / benefit analyse van
Nadere informatiePerifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014
Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Vraag Maskeert een perifere zenuwblokkade het optreden van
Nadere informatieIntroductie van Rapid Recovery voor primaire THP. een retrospectieve cohort studie
Introductie van Rapid Recovery voor primaire THP een retrospectieve cohort studie Y.M. den Hartog N.M.C. Mathijssen dr. S.B.W. Vehmeijer Afdeling Orthopedie en Traumatologie Reinier de Graaf Gasthuis,
Nadere informatieDisclosure belangenverstrengeling van de sprekers van de AZO-scholingsavond
(potentiële) belangenverstrengeling Geen Disclosure belangenverstrengeling van de sprekers van de AZO-scholingsavond Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieInhoud. Fascia Iliaca Compartiment Block. Introductie. Doel Dr. Laleh Fallah, ASO-anesthesiologie Ochtendkrans
Inhoud Fascia Iliaca Compartiment Block Dr. Laleh Fallah, ASO-anesthesiologie Ochtendkrans 25-05-2018 Introductie Doel Indicaties/beperkingen FICB Contra-indications Geschiedenis Anatomie Techniek Double-pop
Nadere informatieMDO september 2014 CAT: bewijs voor nimodipine bij SAB
MDO september 2014 CAT: bewijs voor nimodipine bij SAB B. J. Snel AIOS anesthesiologie Rowland MJ, Hadjipavlou G. Delayed cerebral ischemia after subarachnoid haemorrage: looking beyond vasospasm. Br J
Nadere informatieRemimazolam. S.J.A. van Bilsen
Remimazolam S.J.A. van Bilsen Remimazolam Ontwikkeld door PAION Ultra kort werkende benzodiazepine. Vraag naar veiligheid, diepe sedatie en korte duur (=Soft) Antonik et al. A placebo- and midazolam controlled
Nadere informatieEveline Claes Co-assistentAnesthesie Dr. F. De Buck
Eveline Claes Co-assistentAnesthesie 2011-2012 Dr. F. De Buck Anterieure spinale heelkunde Posterieure spinale fusie Discectomie voor een gehernieerde discus Laminectomie Echografie als hulpmiddel Discussie
Nadere informatieEchogeleide locoregionale technieken bij kinderen
DISCLAIMER Protocollen geven aan hoe lokaal uitvoering wordt gegeven aan beroepskaders, -normen, standpunten en richtlijnen. Protocollen worden lokaal/plaatselijk vastgesteld, rekening houdend met de typische
Nadere informatieDe 5 klassieke blocks. De 5 klassieke blocks. Deze uiteenzetting
De 5 klassieke blocks LOCO-REGIONALE ANESTHESIE: ENKELE NUTTIGE TECHNIEKEN NAAST DE 5 KLASSIEKE BLOCKS dr. Philippe Van Loon Adjunct-Kliniekhoofd Anesthesie UZ Leuven 5 blocks everyone should know (cfr.
Nadere informatieIn Search of the Best Analgesic Solution using Interscalene Block for postop pain after Day-case Shoulder Surgery
In Search of the Best Analgesic Solution using Interscalene Block for postop pain after Day-case Shoulder Surgery Ons probleem Huidige praktijk: ssisb +/- plaatsen catheter met elastomeer pijnpomp (5ml/h)
Nadere informatieEchografie van de schouder door de reumatoloog: toy or tool?
Echografie van de schouder door de reumatoloog: toy or tool? Henk Martens, reumatoloog Sint Maartenskliniek Nijmegen 29-11-2013 inleiding echografie in de reumatologie/door de reumatoloog echogeleide interventies
Nadere informatieStudy of unexplained neurologic deficit following neuraxial anesthesia or analgesia strategies
Study of unexplained neurologic deficit following neuraxial anesthesia or analgesia strategies Vrijdag 5 april 2013 Bram Peeters, Medical Student René Heylen, MD, PhD Guy Wilms, MD, PhD Marc Van de Velde,
Nadere informatieDexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015
Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale
Nadere informatieChapter 9 Summary 79
Summary 79 Summary Chapter 1 Although intrathecal morphine is used to achieve postoperative pain relief for more than 20 years the primary goal to realize: selective spinal analgesia without adverse effects
Nadere informatieANESTHESIE: ENKEL- EN VOETCHIRURGIE
ANESTHESIE: ENKEL- EN VOETCHIRURGIE Locoregionale anesthesie Het poplitea blok voor enkel- en voetchirurgie. Wat is locoregionale anesthesie? Locoregionale anesthesie is een techniek waarbij slechts een
Nadere informatiepijnbestrijding bij de zuigeling: wat zijn de opties?
pijnbestrijding bij de zuigeling: wat zijn de opties? Erasmus MC Rotterdam, the Netherlands KU Leuven, Belgium karel allegaert euroanaesthesia london 28052016 treatment maturational aspects unexplained
Nadere informatieMethadon... als pijnstiller?
Methadon... als pijnstiller? Amon Heijne AIOS anesthesiologie Imago probleem Ook iets voor de OK? Inhoud Waar of niet waar? Historisch perspectief Wat gebeurt er in het lichaam met methadon? Waarom zouden
Nadere informatieHemodynamische effecten van thoracale paravertebrale blokkade. Valerie Dekoninck Dr. G. Poortmans
Hemodynamische effecten van thoracale paravertebrale blokkade Valerie Dekoninck Dr. G. Poortmans Hemodynamische effecten van thoracale paravertebrale blokkade Inleiding Thoracale epidurale blokkade Thoracale
Nadere informatieWordt u geconfronteerd met prostaatkanker? Wij vertellen u waarom da Vinci -chirurgie uw beste optie kan zijn voor de behandeling
Wordt u geconfronteerd met prostaatkanker? Wij vertellen u waarom da Vinci -chirurgie uw beste optie kan zijn voor de behandeling De behandeling van prostaatkanker Prostaatkanker is een van de meest vastgestelde
Nadere informatieAnesthesiologisch beleid bij heupfracturen. Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon
Anesthesiologisch beleid bij heupfracturen Vrijdagochtendkrans 26/09/2014 Sarah Cornelis DrP Van Loon Anesthesie en heupfracturen Inleiding Pre-operatieveaandachtspunten Pre-operatiefmanagement Intra-operatief
Nadere informatieLIA Cocktail Jacqueline Jansen Anesthesioloog. Rapid Recovery symposium 11 april 2013 Fokker terminal Den Haag
LIA Cocktail Jacqueline Jansen Anesthesioloog OMC Sittard-Geleen Rapid Recovery symposium 11 april 2013 Fokker terminal Den Haag LIA cocktail Local infiltration Analgesia De cocktail Per operatief infiltratie
Nadere informatieKritische reflectie over alternatieve geneeswijzen voor rugpijn
Kritische reflectie over alternatieve geneeswijzen voor rugpijn N. Fraeyman Maart 2012 1 Scope van de presentatie 1. Afbakening van het onderwerp 2. Alternatieve therapieën en rugpijn 3. Bestuderen van
Nadere informatieMedicatie: ml ropivacaïne0,75% 15 ml ropivacaïne 0,375% 20 ml ropivacaïne0,5%
ACB = Magisch verhaal? Ideaal block voor knie-ingrepen Goede analgesie Snelle mobiliteit door behoud spieractiviteit en minder motorblock Geen epidurale katheters meer Revalidatie Hematomen 1 Naam: Kanaal
Nadere informatieHuisarts of hometrainer?
Huisarts of hometrainer? In het literatuuroverzicht werden zes studies opgenomen. Vier studies onderzochten het effect van training op ziekteverzuim, drie daarvan bestudeerden tevens de effecten op klachten
Nadere informatieAnesthesie en Ouderen
Dr B T Veering Afd Anesthesiologie LEIDS UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM Rembrandt 1606-1669 1890 2005 I. Inleiding II. Peri-operatief risico III. Intraoperatief IV. Postoperatieve periode verkoeverkamer
Nadere informatiePlaatselijke of locoregionale verdoving PATIËNTENBROCHURE
PATIËNTENBROCHURE Plaatselijke of locoregionale verdoving Plaatselijke of Locoregionale verdoving Afhankelijk van het type ingreep kiest de anesthesist voor een regionale verdoving waarbij enkel het te
Nadere informatieAmbulante infuuspomp CADD -Solis v3.0. Met PIB infusiemodus
Ambulante infuuspomp CADD -Solis v3.0 Met infusiemodus AMBULANTE INFUUSPOMP CADD -SOLIS V3.0 MET INFUSIEMODUS Bestaande conventionele behandelprotocollen voor epidurale pijnbestrijding bij bevallingen
Nadere informatieLess cancer recurrence with locoregional anesthesia: fact or myth? Matthias Van Houwe Promotor: dr S. Coppens
Less cancer recurrence with locoregional anesthesia: fact or myth? Matthias Van Houwe Promotor: dr S. Coppens Literatuur Basis tumorbiologie Hypotheses Conclusie Literatuur 2006 Retrospectief 129 patiënten
Nadere informatieRichtlijn toediening van intranasale medicatie (algemeen) Inleiding
Richtlijn toediening van intranasale medicatie (algemeen) M.F. Kok, SEH-arts KNMG Intranasale toediening is een niet-invasieve, snelle en effectieve manier van medicatietoediening, met name geschikt voor
Nadere informatiePatiënt onderschat soms het effect van dagbehandeling. Björn Stessel MD, PhD
Patiënt onderschat soms het effect van dagbehandeling Björn Stessel MD, PhD The prevalence of postoperative pain in a cross-sectional group of patients after day-case surgery in a university hospital.
Nadere informatieLOCOREGIONALE ANESTHESIE / PERIFERE BLOCKS
LOCOREGIONALE ANESTHESIE / PERIFERE BLOCKS Regionale anesthesie is gebaseerd op het concept dat pijn is overgebracht door zenuwvezels, die geblokkeerd kunnen worden op elke plaats van hun verloop. Zenuwblokkade
Nadere informatiein modern anesthesia.
The role of BIS monitoring in modern anesthesia. Stefanie Goris, Dago Berckman ns, Prof. S. Rex Inhoud 1. BIS monitoring en awarene ess - Awareness with recall - Bi-spectral Index - Preventie van awareness:
Nadere informatieDe WHO-trapladder : een kritische reflectie. Marijke Dejaeger Co-assistent Anesthesie-Reanimatie Promotor : Prof. Dr. Bart Morlion
De WHO-trapladder : een kritische reflectie Marijke Dejaeger Co-assistent Anesthesie-Reanimatie Promotor : Prof. Dr. Bart Morlion WHO richtlijnen gelanceerd in 1989 Hoe goed is pijncontrole vandaag bij
Nadere informatieEchogeleide chirurgie voor mammacarcinoom
Echogeleide chirurgie voor mammacarcinoom Een prospectief gerandomiseerd onderzoek N.M.A. Krekel M.H. Haloua M.P. van den Tol S. Meijer Chirurgische oncologie VU Universitair Medisch Centrum Incidentie
Nadere informatieDe patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties
De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties Postoperatieve wondinfecties? Hoe groot is het gevaar? 1 op 20 operaties leidt tot een postoperatieve wondinfecties Staphylococus aureus is de
Nadere informatieFast Track Het ontwikkelen van een database: orthopedie TKA en THA.
Fast Track Het ontwikkelen van een database: orthopedie TKA en THA. Isala Anouk Spijkerman & Marieke Hollewand 24 september 2014 Introductie Veel voorkomende operaties in Nederland: Totale knie prothese:
Nadere informatieAnesthesiologische behandelmogelijkheden schouderpijn
Anesthesiologische behandelmogelijkheden schouderpijn Xander Eijsbouts Anesthesioloog Pijnspecialist GOED Medisch Centrum Breda Bravis Ziekenhuis Roosendaal Picavet, Schouten. Klachtern van het bewegingsapparaat
Nadere informatieWordt u geconfronteerd met prostaatkanker? Wij vertellen u waarom da Vinci -chirurgie uw beste optie kan zijn voor de behandeling
Wordt u geconfronteerd met prostaatkanker? Wij vertellen u waarom da Vinci -chirurgie uw beste optie kan zijn voor de behandeling De behandeling van prostaatkanker In 2002 is bij meer dan 670.000 mannen
Nadere informatiePCEA BIJ HET KIND INDICATIES VOOR EPIDURALE/PCEA ANATOMISCHE AANDACHTSPUNTEN ANATOMISCHE AANDACHTSPUNTEN KIND VS VOLWASSEN
INDICATIES VOOR EPIDURALE/PCEA PCEA BIJ HET KIND JORIS VUNDELINCKX 20-06-2014 Deel van de multimodale anesthesie Management van de postoperatieve pijn Heelkundige procedures : Orthopedie van het onderste
Nadere informatieAnesthesie Gelrebreed
Trefwoord Pijnbestrijding Epidurale pijnbestrijding PCA (Patiënt Controlled Analgesia) PCA pomp (Numeric Rating Scale) Sedatiescore Bestemd voor Verpleegkundigen van de verpleegafdelingen waar patiënten
Nadere informatieDisclosures. GON-blokkades: Uitvoering en effect bij clusterhoofdpijn. Casus. Outline. Gebruikelijke behandeling. Enquete
GON-blokkades: Uitvoering en effect bij clusterhoofdpijn VNHC JAARSYMPOSIUM 2016, WOERDEN SPREKER: TIJMEN BALVERS Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieWAT ALS IK PIJN HEB? Dr. P Vanfleteren Dienst Anesthesie
WAT ALS IK PIJN HEB? Dr. P Vanfleteren Dienst Anesthesie WAT IS PIJN? De manier waarop pijn wordt ervaren is verschillend voor iedereen en afhankelijk van Emotie Bewustzijn Motivatie Sociaal Cultureel
Nadere informatiePerioperative ventilation in health and disease. Patrick Prud homme
Perioperative ventilation in health and disease Patrick Prud homme Inhoud Inleiding Wat is het probleem bij ventilatie? Perioperatieve ventilatie Gerichte aanpak voor bepaalde groepen Conclusie Literatuurlijst
Nadere informatiePA 9623PB 9623PC 9623PE 9623PG 9623PH 9623PJ 9623PK 9623TH PA 9624PB
1 9616 9616TC 9616TH 9616TM 9617 9617AA 9617AN 9617AR 9617AT 9617AV 9617TB 9617TC 9618 9618PA 9618PB 9618PC 9618PD 9618PE 9618PG 9618PH 9619 9619PA 9619PD 9619PL 9619PM 9619PR 9619PS 9619PT 9619TA 9619TB
Nadere informatieRanglijst woongebied land van matena 1 januari 2019
Toelichting Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Hieronder treft u de geanonimiseerde ranglijst per 1 januari 2019 aan voor het woongebied van Land van Matena. Het betreft een momentopname.
Nadere informatieSplit-skin grafts & de REMBRANDT trial: Evidence-based behandelingen voor donor sites Dr Hester Vermeulen
Split-skin grafts & de REMBRANDT trial: Evidence-based behandelingen voor donor sites Dr Hester Vermeulen Drs Anne Eskes Drs Fleur Brölmann Dr Dirk Ubbink Inhoud Nationale Inventarisatie Validiteit WCS-schema
Nadere informatieCRITICAL APPRAISED TOPIC Schouderluxatie. Merel Trijzelaar Onderwijsdag 6 mei 2014
CRITICAL APPRAISED TOPIC Schouderluxatie Merel Trijzelaar Onderwijsdag 6 mei 2014 INLEIDING 50% van alle gewrichtsluxaties op de SEH 95-97% anterieure luxatie 65% van de ziekenhuizen hebben een protocol
Nadere informatieSignificante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?
Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Dr. L. Dirix Medische Oncologie Behandeling van vaste tumoren Adjuverende therapie Uitgezaaide ziekte Gerandomizeerd onderzoek
Nadere informatieADDENDUM Cataractrichtlijn betreffende endophthalmitis (18-12-2008)
ADDENDUM Cataractrichtlijn betreffende endophthalmitis (18-12-2008) Inleiding Uiteenlopende factoren dragen bij aan het ontstaan van endophthalmitis na een cataractextractie. Recent werd het gebruik van
Nadere informatieIs geboren worden pijnlijk? Is geboren worden pijnlijk? Is geboren worden pijnlijk? Pijn bij pasgeborenen en de gevolgen voor het latere leven
Pijn bij pasgeborenen en de gevolgen voor het latere leven Richard van Lingen has nothing to disclose It is easier to build strong children than to repair broken men Frederick Douglass 700 612 600 500
Nadere informatieANESTHESIE TIJDENS LACTATIE
ANESTHESIE TIJDENS LACTATIE Inleiding Borstvoeding is momenteel gouden standaard WHO en AAP bevelen borstvoeding gedurende 6 maanden aan meer en meer moeders die operatie (vb. Sterilisatie-curretage) ondergaan
Nadere informatieFactsheet Indicator Pijnstilling bij Atraumatische Buikpijn op Spoedeisende Hulp
Factsheet Indicator Pijnstilling bij Atraumatische Buikpijn op Spoedeisende Hulp Samenvatting Achtergrond Pijn is een van de belangrijkste redenen voor patiënten om naar de Spoedeisende Hulp te komen.
Nadere informatiePijnbestrijding na de operatie
Pijnbestrijding na de operatie Anesthesie alle aandacht Pijnbestrijding na de operatie U wordt binnenkort geopereerd in het Westfriesgasthuis. Het is belangrijk dat u na de operatie zo min mogelijk last
Nadere informatieInvasieve pijnbestrijding bij oncologische pijn in de palliatieve fase. RDH de Boer anesthesioloog
Invasieve pijnbestrijding bij oncologische pijn in de palliatieve fase. RDH de Boer anesthesioloog 1 Inleiding Incidentie van kanker: 2005: 74.500 2015: 95.000 2 Inleiding Incidentie van kanker: 2005:
Nadere informatiePijnbestrijding met de pijnpomp na uw operatie
Pijnbestrijding met de pijnpomp na uw operatie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD 1. INLEIDING...4 2. VOOR DE OPERATIE...5 3. WAARUIT BESTAAT EEN PCA-SYSTEEM?...5 4. VOORDELEN VAN EEN PCA-SYSTEEM?...5
Nadere informatieEnkele vragen als opwarmer: II. Enkele vragen als opwarmer: I. Enkele vragen als opwarmer: IV. Enkele vragen als opwarmer: III
De richtlijn pijn bij patiënten met kanker. K.Vissers, K. Besse. R. van Dongen Academisch centrum voor pijn- en palliatieve geneeskunde. UMC St Radboud, Nijmegen Enkele vragen als opwarmer: I Acute pijn
Nadere informatieEpidurale en periradiculaire injecties bij chronische rugklachten is geen te verzekeren prestatie
Onderwerp: Epidurale en periradiculaire injecties bij chronische rugklachten is geen te verzekeren prestatie Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 10 juli 2007 Uitgebracht aan: Er is onvoldoende evidence
Nadere informatieOp 2 november 2010 is het volgende advies (A10.099) gegeven.
Op 2 november 2010 is het volgende advies (A10.099) gegeven. 1. Het verzoek van X: X brengt het geneesmiddel A op de markt. Elke geneesmiddel A bevat 250 mg A1. Elke ml bevat na bereiding van het concentraat
Nadere informatiePostoperatieve misselijkheid en braken
DISCLAIMER Protocollen geven aan hoe lokaal uitvoering wordt gegeven aan beroepskaders, -normen, standpunten en richtlijnen. Protocollen worden lokaal/plaatselijk vastgesteld, rekening houdend met de typische
Nadere informatieBij gebrek aan bewijs
Bij gebrek aan bewijs kennis is macht! internet in de spreekkamer P.A. Flach Bedrijfsarts Arbo- en milieudienst RuG 09-10-2006 1 3 onderdelen 1. Wat is EBM 2. Zoeken in PubMed 3. Beoordelen van de resultaten
Nadere informatieTRADITIES. Hennie Verburg. Orthopedisch Chirurg Reinier de Graaf Groep Delft
TRADITIES Hennie Verburg Orthopedisch Chirurg Reinier de Graaf Groep Delft TRADITIES Hennie Verburg Orthopedisch Chirurg Reinier de Graaf Groep Delft TRADITIES Zo doen we het hier altijd Dit is in de literatuur
Nadere informatieBasisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019):
Basisbegrippen in de anesthesie tijdens verdiepende stage (groep 2 - startend 8 april 2019): Aanpassingen op 19/03/2019 in t groen Aanpassingen op 25/03/2019 in t rood Maandag 8 april leslokaal 1 (1400-1830)
Nadere informatieCognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial
Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (summary in Dutch)
(summary in Dutch) Type 2 diabetes is een chronische ziekte, waarvan het voorkomen wereldwijd fors toeneemt. De ziekte wordt gekarakteriseerd door chronisch verhoogde glucose spiegels, wat op den duur
Nadere informatieRobot geassisteerde slokdarm chirurgie. Dr. P.C. van der Sluis MD, PhD, Msc. AIOS Heelkunde jaar 6
Robot geassisteerde slokdarm chirurgie Dr. P.C. van der Sluis MD, PhD, Msc. AIOS Heelkunde jaar 6 P.C.vandersluis-2@umcutrecht.nl Slokdarmkanker Jaarlijks: +/- 2000 nieuwe diagnoses Incidentie: 6% toename
Nadere informatieProtocol. Echogeleide Nervus Radialis Block
Protocol Echogeleide Nervus Radialis Block Auteur: Matthijs Kreeft Met medewerking van: Amber Hoek, Yvonne van de Pas, Roy Welsing, Roy Pigge, Anouk Figee, Joris Datema, Vincent Rietveld April 2018 Protocol
Nadere informatieWinst in de zorg. Door pijnbestrijding integraal benaderd
Winst in de zorg Door pijnbestrijding integraal benaderd Integrale pijnbestrijding, het gehele traject van pomp tot patiënt Nauwkeurige en effectieve medicatiedosering, afgeleverd op de juiste plaats,
Nadere informatieANESTHESIEBROCHURE. - Patiëntinformatie -
ANESTHESIEBROCHURE - Patiëntinformatie - 1 1. Wat is anesthesie? Anesthesie is de verzamelnaam van alle soorten verdoving voor operaties en wordt ook wel narcose genoemd. Het betekent gevoelloosheid. In
Nadere informatieDISCLOSURE ADENOMYOSE BEHANDELING VAN A TOT Z ADENOMYOSE ADENOMYOSE ADENOMYOSE FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING
DISCLOSURE VAN A TOT Z Grant Celonova / Boston Scientific: QUESTA studie SYMPOSIUM 24-04-2017 Wouter Hehenkamp Gynaecoloog VUmc FIGO: ABNORMAL UTERINE BLEEDING Kinderwens? Tevens myomen? Endometriose?
Nadere informatiePijnbehandeling na heup- of knievervangende operatie
Onderzoek Pijnbehandeling na heup- of knievervangende operatie Ingrid M.M. van Haelst, J. (Suzanne) T.H. Bocxe, Bart J. Burger, H. (Jeroen) J. Doodeman, Eric C.G. de Roode, Wilco E. van Genderen Doel Opzet
Nadere informatieL i mb u r g s e L a n d m a r k s
L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o
Nadere informatieDE ROTATOR CUFF. Hennie Verburg
DE ROTATOR CUFF Hennie Verburg INLEIDING Anatomie Prevalentie en Demografie Ruptuur types Wanneer opereren ANATOMIE Anatomie cuff insertie The Footprint: Curtis et al Arthroscopy 2006 Anatomie cuff insertie
Nadere informatieZiekenhuizen. Desinfectie van huid en slijmvliezen
Ziekenhuizen Desinfectie van huid en slijmvliezen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: maart 2008 Wijziging: oktober 2010 Wijziging: december 2011 Revisie: maart 2013 Aan de samenstelling van deze
Nadere informatieDiep blok waarom eigenlijk?
Diep blok waarom eigenlijk? Bart Torensma Klinisch epidemioloog (Drs/ PhD.c) Anesthesie ass 11 oktober 2016 Nederlandse OK dagen Introductie De slappe feitjes: Incidentie van post-operatieve rest curarisatie
Nadere informatieOSAS peri-operatief. Queenayda Kroon Peter Huybrechts
Queenayda Kroon Peter Huybrechts Inhoud Casus Slaap apnee Obstructief slaap apnee syndroom (OSAS) 1. Preoperatief 2. Peroperatief 3. Postoperatief Take home messages Casus Man, 66jaar, BMI 31, ASA3 Medische
Nadere informatieRuggenprik. 1 Anesthesie en pijnbehandeling. 2 Over regionale anesthesie
16/01/2019 Ruggenprik 1 Anesthesie en pijnbehandeling U heeft met uw arts besproken dat u geopereerd wordt in de Sint Maartenskliniek. Met behulp van de moderne anesthesie kan uw lichaam deze operatie
Nadere informatieProgramma. Parallellezingen Groep 6 10 komen terug in auditorium Groepsnummer staat op programma
Programma 9.30 uur Opening congres Dr. A.W.M.M. Koopman-van Gemert, anesthesioloog-intensivist ASz 9.40 uur Luchtwegmanagement anno 2013 C. Grass, anesthesioloog Erasmus MC 10.15 uur Uitleg workshops 10.20
Nadere informatieCardiale problemen op de PAZA. Dr. Decoster Schockaert Bernard
Cardiale problemen op de PAZA Dr. Decoster Schockaert Bernard Inleiding Complicaties op de PAZA (incidentie 23,7%) (1) PONV (9,8%) Bovenste luchtweg problematiek (6,9%) Hypotensie (2,7%) Dysritmie (1,4%)
Nadere informatieITDD revisie / vervanging pomp
ITDD revisie / vervanging pomp Algemeen Patientcode Vervanging/ Revisie ITDD Datum vervanging pomp ITDD / / dd / mm / yyyy Datum van de revisie ITDD / / dd / mm / yyyy AB profylaxe? (0) nee (1) ja Duur
Nadere informatieEmbolisatie (UAE) Louisette Peters
Embolisatie (UAE) Louisette Peters 1 Disclosures Geen 2 De procedure Interventieradioloog Aanprikken arteria femoralis en selectief aa. uterina angiografisch in beeld brengen Embolisatie 4 5 Hoe het begon
Nadere informatiePijn en herstel na dagchirurgie: ruimte voor verbetering? Björn Stessel MD, PhD
Pijn en herstel na dagchirurgie: ruimte voor verbetering? Björn Stessel MD, PhD The prevalence of postoperative pain in a cross-sectional group of patients after day-case surgery in a university hospital.
Nadere informatieEchografie bij het prikken van diepe veneuze katheters bij kinderen. Maarten Brusseleers Promotor: Dr. J. De Coster
Echografie bij het prikken van diepe veneuze katheters bij kinderen Maarten Brusseleers Promotor: Dr. J. De Coster Echografie Bij volwassenen en kinderen Niet altijd standaard Moeilijke puncties Als rescue
Nadere informatieMYOMEN BEHANDELEN MET PILLEN, WIE ZOU DAT NIET WILLEN? OF TOCH PILLEN VOOR MYOMEN: IN JE DROMEN!
MYOMEN BEHANDELEN MET PILLEN, WIE ZOU DAT NIET WILLEN? OF TOCH PILLEN VOOR MYOMEN: IN JE DROMEN! Judith Huirne Gynaecoloog VUmc Uterine Repair Center Wouter Hehenkamp Robert de Leeuw Freek Groenman Norah
Nadere informatieBD Insyte Autoguard BC
MET BLOEDCONTROLETECHNOLOGIE Maakt veiligheid nog veiliger voor u Het is bewezen dat BD Insyte Autoguard BC het risico op blootstelling aan bloed vermindert 1 De gezondheidsindustrie heeft al veel inspanningen
Nadere informatiePiriformis blokkade. (verdoving van de bilspier) Anesthesie. Locatie Hoorn/Enkhuizen
Piriformis blokkade (verdoving van de bilspier) Anesthesie Locatie Hoorn/Enkhuizen Piriformis blokkade (verdoving van de bilspier) Deze folder is bestemd voor patiënten die in aanmerking komen voor een
Nadere informatieStand van zaken rond orale behandeling van de ziekte van Fabry. Carla Hollak, internist AMC
Stand van zaken rond orale behandeling van de ziekte van Fabry Carla Hollak, internist AMC Chaperone behandeling Substraat remming De ziekte van Fabry natuurlijk beloop Klassieke mannen Eerste verschijnselen
Nadere informatiePijnstilling via de pijnpomp
Infobrochure Pijnstilling via de pijnpomp Patiënt-gecontroleerde pijnbestrijding Anesthesie - Pijntherapie - Intensieve zorgen Tel: 011 826 227 mensen zorgen voor mensen Inleiding Binnenkort ondergaat
Nadere informatieRobot chirurgie: Wat een luxe! Sjoerd Klaver Uroloog Maasstadziekenhuis Rotterdam
Robot chirurgie: Wat een luxe! Sjoerd Klaver Uroloog Maasstadziekenhuis Rotterdam Robot chirurgie: waarom een luxe? Robot Console Toren 3 delen vormen 1 geheel Waarom dit ingewikkelde systeem ontwikkeld?
Nadere informatieVene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP. Carine van Rijn
Vene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP Carine van Rijn Inleiding Verhoogde intracraniële druk zou een contra-indicatie zijn voor cannulatie van de v. jugularis interna v. subclavialijn
Nadere informatieDe interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?
De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid
Nadere informatieBloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC
Bloeddruk en CV risico Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Beter bloeddruk meten Hoe is het nu? Waarom moet het anders? Wat is de ideale bloeddrukmeting? CVRM risicotabel 10-yr CVD risk 20%
Nadere informatieAddendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011. Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014
Addendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011 Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014 Uitgangsvraag: Leidt een rescue -behandeling met corticosteroïden
Nadere informatiePostoperatieve pijnbestrijding: richtlijnen, organisatie en technieken
RICHTLIJNEN Postoperatieve pijnbestrijding: richtlijnen, organisatie en technieken Hans F. Gramke, Marco A.E. Marcus, Micha Sommer en Maarten van Kleef Een van de frequentste complicaties direct na een
Nadere informatieCitation for published version (APA): Wegener, J. T. (2013). Educational and clinical aspects of peripheral nerve blockade
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Educational and clinical aspects of peripheral nerve blockade Wegener, Jessica Link to publication Citation for published version (APA): Wegener, J. T. (2013). Educational
Nadere informatieSciatica MED Trial resultaten na 1 jaar
Sciatica MED Trial resultaten na 1 jaar Micro endoscopische operatie (buisjesmethode) voor lage rughernia minder effectief U doet mee aan de Sciatica MED Trial, het doelmatigheidsonderzoek naar de behandeling
Nadere informatieNeuralgie n. iliohypogastricus & n. ilioinguinalis
Neurogene liespijn Neuralgie n. iliohypogastricus & n. ilioinguinalis Iliohypogastricus L1(+Th12) Anatomie Ventraal quadratus lumborum, dorsaal nieren Tussen transversus abd. en obliquus int. Penetreert
Nadere informatie