Radio-immunotherapie bij indolent B-cel non-hodgkinlymfoom: achtergronden en overzicht van literatuur
|
|
- Quinten Vermeiren
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Radio-immunotherapie bij indolent B-cel non-hodgkinlymfoom: achtergronden en overzicht van literatuur Auteurs Trefwoorden O.J. Visser, M.J. Wondergem, P.C. Huijgens en J.M. Zijlstra indolent, jodium--tositumomab, non-hodgkinlymfoom, radio-immunotherapie, yttrium--ibritumomab tiuxetan Samenvatting Radio-immunotherapie is een nieuwe behandelingsmodaliteit, die de voordelen van radiotherapie en immunotherapie combineert. Bij radio-immunotherapie wordt een radionuclide gekoppeld aan een monoklonaal antilichaam dat gericht is tegen een tumorantigeen. Non-hodgkinlymfoom (NHL) is de meest voorkomende hematologische maligniteit. De behandelingsmogelijkheden voor NHL bestaan uit chemotherapie, radiotherapie en immunotherapie met monoklonale antilichamen. Recentelijk is radioimmunotherapie geïntroduceerd als behandelingsoptie voor NHL. Hierbij dient het CD20, dat op bijna alle B-lymfocyten tot expressie komt, als antigeen. De meeste studies zijn verricht bij indolent NHL. Resultaten zijn veelbelovend met betrekking tot het bereiken van complete remissie en overallrespons, ook bij patiënten die eerder met niet-gelabelde monoklonale antilichamen zijn behandeld. De precieze plaatsbepaling van radio-immunotherapie bij de behandeling van NHL is nog niet duidelijk. In dit overzichtsartikel worden de principes van radio-immunotherapie toegelicht en wordt een overzicht gegeven van klinische studies met yttrium--ibritumomab tiuxetan en jodium-- tositumomab. Nieuwe toepassingen van radioimmunotherapie bij NHL zijn in ontwikkeling: behandelingen in de eerste lijn in combinatie met chemotherapie, dosisescalatie en combinaties met stamceltransplantatie. (Ned Tijdschr Hematol 2007;4:118-24) Inleiding Ongeveer 4% van alle nieuw gediagnosticeerde maligniteiten betreft het B-cel non-hodgkinlymfoom (NHL). NHL is de meest gediagnosticeerde hematologische maligniteit. Voor laaggradig of indolent B-cel NHL zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar: chemotherapie, radiotherapie en immunotherapie. 1 Radio-immunotherapie (RIT) is een inwendige vorm van radiotherapie, waarbij radionucliden gekoppeld worden aan monoklonale antilichamen die gericht zijn tegen specifieke tumorantigenen. Na injectie van deze antilichamen binden ze aan tumorcellen en kunnen zo lokaal het weefsel bestralen. Onderzoek naar RIT richt zich vooral op het optimaliseren van de biodistributie van het monoklonale antilichaam, dosimetrie en keuzes van tumorantigenen en radionuclides. De specifieke kenmerken van NHL maken dat deze ziekte uitermate geschikt is voor therapie met RIT. Er is een hoge expressie van CD20 op bijna alle B-cel NHL-cellen, terwijl er geen expressie is op hematologische stamcellen of niet-hematologische weefsels. CD20 wordt niet gemoduleerd of geïnternaliseerd na binding aan een monoklonaal antilichaam. Ongelabelde CD20 monoklonale antilichamen worden tegenwoordig frequent toegepast bij de behandeling van NHL. Antilichamen gericht tegen andere antigenen die op lymfoomcellen voorkomen, zoals CD19 en CD22, zijn in ontwikkeling. Een ander kenmerk van lymfoomcellen is dat ze erg n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e v o l. 4 n r
2 Tabel 1. Kenmerken van yttrium- en van jodium-. yttrium- jodium- Halfwaardetijd 64 uur 8 dagen β-straling (kev) γ-straling (kev) Maximale weefseldoordringing (mm) 11 2,9 Voordelen Nadelen - hoge β-energie - poliklinische behandeling mogelijk geen afbeeldend onderzoek mogelijk door het ontbreken van γ-straling - gemakkelijk te labelen - goedkoop stralingsbelasting voor behandelaars en omgeving (bij hogere dosering) radiosensitief zijn. Bij conventionele, uitwendige radiotherapie wordt g-straling intermitterend en kortdurend toegepast. Bij RIT is de piekdosering lager, maar vindt continue bestraling van de tumorcellen plaats gedurende enkele dagen, terwijl het radionuclide vervalt. De effecten op het DNA van de tumorcellen zijn daarbij verschillend. De toegediende dosis is de therapeutische hoeveelheid radioactiviteit die aan de patiënt wordt toegediend. Deze wordt uitgedrukt in millicurie (mci) of megabequerel (MBq). Dosimetrie is het bepalen van de hoeveelheid stralingsenergie (geabsorbeerde dosis) in verschillende weefsels. De geabsorbeerde dosis wordt uitgedrukt in Gray of centigray (cgy) en wordt gebruikt om de antitumoreffecten en de toxiciteit te voorspellen. Patiënten met een recidief of een therapieresistent indolent NHL die eerder met ongelabeld anti- CD20 zijn behandeld, kunnen een respons tonen op RIT. 2,3 Dit duidt op een belangrijke therapeutische rol van de radionucliden die aan het monoklonale antilichaam zijn gekoppeld. 4-6 Op dit moment zijn 2 commercieel verkrijgbare producten beschikbaar: yttrium- ( Y)-ibritumomab tiuxetan (Zevalin, Biogen Idec Inc. en Schering AG) en jodium- ( I)-tositumomab (Bexxar, Corixa corporation en GlaxoSmithKline). Beide monoklonale antilichamen zijn van muizen afkomstig, waardoor zich ook zogenoemde human-anti-mouse-antibodies of HAMA s kunnen ontwikkelen. Y wordt door middel van de chelator tiuxetan aan ibritumomab gebonden, terwijl I direct gebonden wordt aan tositumomab. Y en I stralen β-straling, die in staat is lymfoomcellen te doden. De verschillen tussen Y en I worden samengevat in Tabel 1. Ook grotere lymfomen kunnen efficiënt bestraald worden, omdat β-straling, afhankelijk van de energie, het weefsel tot enkele millimeters kan binnendringen. Dit wordt het crossfire-effect genoemd. Behandeling in de klinische praktijk Voor patiënten die met RIT behandeld gaan worden, bestaan selectiecriteria. 4 Patiënten moeten een redelijke beenmergreserve hebben en de beenmerginfiltratie door NHL mag niet meer dan 25% bedragen. Voor de behandeling dient dosimetrie plaats te vinden, zodat de optimale dosis voor de individuele patiënt berekend kan worden. Voor de behandeling krijgen patiënten ongelabeld antilichaam toegediend om accumulatie van gelabeld antilichaam in normaal weefsel, organen (zoals milt en lever) en circulerende lymfocyten zo veel mogelijk te voorkomen. Dit wordt het antigenic sink principe genoemd en verbetert de biodistributie van gelabeld anti-cd20. De CD20- expressie op maligne lymfoomcellen is vele malen groter dan op normale B-lymfocyten, zodat voldoende antigenen op lymfoomcellen beschikbaar blijven voor binding met gelabelde monoklonale antilichamen. Binnen enkele uren na de injectie van de ongelabelde antilichamen wordt een zogenoemde tracerdosis van het radionuclide ingespoten. Omdat Y een pure β- emitter is, wordt een surrogaatemitter (bijvoorbeeld 111-indium) die wel g-straling straalt, gebruikt voor gammacameraonderzoek (SPECT). Op verschillende momenten na de injectie worden verschillende gammacameraopnames gemaakt voor dosimetrie en voor het bepalen van de biodistributie. Als er een ongunstige biodistributie is met een onverwachte hoge opname van het radionuclide in beenmerg of andere vitale organen of als er geen opname in de tumor is, is behandeling te toxisch en niet zinvol. In Europa is het niet noodzakelijk om dosimetrie te verrichten bij de behandeling met Y-ibritumomab tiuxetan indien een vaste dosis gerelateerd aan het lichaamsgewicht van de patiënt gebruikt wordt: 0,4 mci/kg (maximaal 32 mci) of bij trombocytopenie ( x 10 9 /l) 0,3 mci/kg. Bij behandeling met I-tositumomab wordt de klaring van het anti- 119 v o l. 4 n r n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e
3 lichaam beïnvloed door de tumorgrootte, splenomegalie en beenmerginfiltratie door NHL. Deze factoren veroorzaken een grote variatie in de effectieve beschikbaarheid van I-tositumomab. Bij deze behandeling dient dus wel eerst dosimetrie verricht te worden om de targetdosis te berekenen (75 cgy totale lichaamsbelasting, bij trombocytopenie 65 cgy). 6 De daadwerkelijke behandeling wordt opnieuw voorafgegaan door een gift met het ongelabelde antilichaam. In tegenstelling tot I is Y een pure β-emitter, die geen schadelijke straling buiten het lichaam geeft, waardoor de behandeling volledig poliklinisch kan plaatsvinden. Bij een standaarddosering I-tositumomab (maximumdosering van 75 cgy) kan de behandeling, na instructie en richtlijnen voor de patiënt, ook poliklinisch verricht worden. Y-ibriumomab tiuxetan is commercieel verkrijgbaar in Europa en de Verenigde Staten, I-tositumomab is momenteel alleen in de Verenigde Staten beschikbaar. Tot nu toe is geen vergelijkend onderzoek gedaan tussen beide producten. Bij een behandeling met RIT is een multidisciplinaire aanpak vereist. Verschillende afdelingen binnen een ziekenhuis zijn betrokken bij de bereiding, de controle en de toediening van het product, en bij de instructies aan en de controle van de patiënt. Toxiciteit en veiligheid Infusiegerelateerde toxiciteit bij RIT is zeldzaam en is vergelijkbaar met infusie van ongelabelde antilichamen. Bij de standaarddosering is geen orgaanspecifieke, niet-hematologische toxiciteit te verwachten. De dosislimiterende factor is de beenmergtoxiciteit. Neutropenie en trombocytopenie ontstaan bij de meeste patiënten na ongeveer 7 tot 9 weken na de behandeling en duren ongeveer 1 tot 4 weken. Men dient er op te letten dat cytopenie later na de behandeling optreedt in vergelijking met conventionele chemotherapie. 4,5 In de meeste klinische studies worden patiënten geëxcludeerd als meer dan 25% beenmerginfiltratie door NHL-cellen bestaat (bepaald door middel van botbiopsie). Recentelijk is een studie gepubliceerd waarin het ontstaan van therapiegerelateerde myelodysplastische syndromen (MDS) en acute myeloïde leukemie (AML) na RIT is onderzocht. 7 Data uit 7 verschillende onderzoeken zijn geëvalueerd, waarin in totaal patiënten met I-tositumomab zijn behandeld: 995 patiënten hadden een recidief of therapieresistent indolent NHL en 76 patiënten waren niet eerder behandeld. Na een eenmalige behandeling met I-tositumomab zijn beenmergdata verzameld en geanalyseerd. Therapiegerelateerde MDS of AML werd bij 35 (3,5%) patiënten uit de uitgebreid behandelde groep gerapporteerd (gemiddelde follow-up 6 jaar na diagnose, 2 jaar na behandeling met RIT, jaarlijkse incidentie 1,6%). De diagnose kon bij 52% van de patiënten worden bevestigd door herbeoordeling van de beenmergpreparaten (jaarlijkse incidentie 1,1%). Deze incidentie van therapiegerelateerde MDS of AML is te verklaren door de uitgebreide chemotherapeutische voorbehandeling, aldus de auteurs. In de niet eerder behandelde groep is geen therapiegerelateerde MDS of AML vastgesteld (follow-up 4,6 jaar). Voor een patiëntengroep na een behandeling met Y-ibritumomab tiuxetan werd een incidentie van therapiegerelateerde MDS of AML van 10/770 (1,3%, follow-up 9 jaar) gerapporteerd. 8 Meer data over een langere termijn zijn nodig voor de definitieve berekening van het risico op het ontstaan van therapiegerelateerde MDS of AML na RIT. Effectiviteit van RIT Er zijn diverse studies gepubliceerd waarin de effectiviteit van I-tositumomab of Y-ibritumomab tiuxetan bij patiënten met een recidief of therapieresistent indolent NHL is onderzocht Een recente publicatie toont een overzicht van 5 klinische studies waarin 250 patiënten met tositumomab en I-tositumomab zijn behandeld. 2 Van deze groep patiënten met indolent NHL had 43% 4 of meer eerdere behandelingen ondergaan, waarvan 36% geen respons meer toonde op de laatst gegeven behandeling. Na de behandeling met I-tositumomab varieerde de respons (47-68%), met een complete remissie (CR) van 20-38%, bij deze intensief voorbehandelde groep patiënten. Na een gemiddelde follow-up van 5,3 jaar was de 5-jaars progressievrije overleving ( progression free survival, PFS) 17%. Een gemiddelde tijd tot progressie van meer dan 1 jaar na de behandeling werd bij 81/250 (32%) aangetoond. In deze groep met een langdurige respons na I-tositumomab was de gemiddelde duur van de respons 45,8 maanden. Deze groep bevatte ook patiënten met ongunstige ziektekenmerken, zoals beenmerginvasie, bulky ziekte en getransformeerd NHL. Tabel 2 op pagina 121 toont een overzicht van klinische studies met Y-ibritumomab tiuxetan en met I-tositumomab bij patiënten met een indolent NHL. De responspercentages op een behandeling met Y-ibritumomab tiuxetan variëren van 74% tot 83%, CR van 15% tot 47%. Een langdurige respons (tijd tot progressie >1 jaar) werd bij 14/30 (47%) aangetoond. n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e v o l. 4 n r
4 Tabel 2. Overzicht van klinische studies bij patiënten met recidief of therapieresistent indolent NHL met Y-ibritumomab tiuxetan en I-tositumomab. NHL Behandeling Patiënten (n) Respons Referentie indolent, refractair op anti-cd20 refractair, indolent of recidief + trombocytopenie ( x 10 9 /l) recidief, indolent of getransformeerd recidief en refractair, indolent (1 centrum) eerste of tweede recidief, indolent indolent, folliculair grootcellig, getransformeerd, progressief na anti-cd20 Y-ibritumomab tiuxetan Y-ibritumomab tiuxetan Y-ibritumomab tiuxetan versus rituximab; gerandomiseerd 57 15% CR; 59% PR; responsduur 6,8 maanden 30 47% CR; 36% PR; responsduur 11,5 maanden; gemiddelde follow-up 36,5 maanden % versus 56% totale respons; 30% versus 16% CR (significant); responsduur 14,2 versus 12,1 maanden Witzig et al. 13 Schilder et al. 10 Witzig et al. 14 I-tositumomab 59 34% CR; 37% PR Kaminski et al. 15 I-tositumomab 41 49% CR[u]; 27% PR; totale responsduur 1,3 jaar (niet bereikt voor CR[u]) Davies et al. 16 I-tositumomab 40 32% CR; 36% PR Horning et al. 17 NHL=non-hodgkinlymfoom, CR=complete remissie, PR=partiële remissie, CR[u]=complete remissie unconfirmed (niet bevestigd). Een herhaalde behandeling met I-tositumomab is mogelijk. Dit is aangetoond bij 32 patiënten die een recidief indolent NHL kregen na eerdere behandeling met I-tositumomab. 12 De totale respons bedroeg 56% (gemiddelde duur 15,2 maanden) en CR was 25%. Deze resultaten waren vergelijkbaar met die na initiële behandeling met I-tositumomab. Tien van de 18 patiënten die opnieuw een respons toonden, hadden in tweede instantie een langere responsduur. Er zijn verschillende onderzoeken gepubliceerd waarbij is aangetoond dat (opnieuw) chemotherapeutische behandeling na RIT mogelijk is zonder toename van toxiciteit indien er sprake is van recidief of progressie van de ziekte. 18 Bij patiënten met indolent NHL zijn dus goede responspercentages aangetoond na een behandeling met RIT, ook in groepen patiënten die eerder meerdere behandelingen met chemotherapie of radiotherapie hebben ondergaan. Een belangrijk percentage patiënten toont een langdurige respons na een behandeling met RIT. Bij een recidief is eventueel herhaald behandelen met RIT mogelijk (alleen I- tositumomabgegevens), maar er kan ook voor chemotherapie worden gekozen zonder toename van toxiciteit van de behandeling. Toekomstige ontwikkelingen van RIT Diverse nieuwe strategieën worden ontwikkeld waarin RIT bij stamceltransplantatie of juist als eerstelijns therapie wordt ingezet. Tevens vindt onderzoek plaats naar dosisescalatie van RIT in combinatie met stamceltransplantatie. Onderzoek naar de eerstelijns behandeling met I- tositumomab monotherapie bij 76 patiënten met een indolent NHL (stadium III of IV) is gepubliceerd. 19 De totale respons bedroeg 95%, met 75% CR. Na een gemiddelde follow-up van 5,1 jaar was de 5-jaars PFS voor alle patiënten 59%, met een gemiddelde PFS van 6,1 jaar. Van de 57 patiënten met een CR hadden 40 patiënten een remissieduur van 4,3 tot 7,7 jaar. De resultaten van de HOVON 48-studie, waarin als eerstelijns behandeling na chemotherapie met cyclofosfamide, vincristine en prednisolon bij patiënten met een partiële remissie (PR) of CR, werd gerandomiseerd voor wel of geen consolidatie met Y-ibritimomab tiuxetan, worden medio 2007 verwacht. De combinatie van chemotherapie en RIT in eerste lijn is interessant, omdat eventuele beenmerginfiltratie van NHL door de behandeling kan worden verkleind, waardoor patiënten alsnog in aanmerking kunnen 121 v o l. 4 n r n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e
5 Aanwijzingen voor de praktijk 1. Radio-immunotherapie is onderdeel geworden van het standaardbehandelarsenaal van indolent non-hodgkinlymfoom (NHL). 2. Klinische effectiviteit als eerstelijns en vervolgbehandeling is aangetoond. 3. Prospectieve gerandomiseerde onderzoeken zijn gaande en zullen duidelijkheid verschaffen over de plaatsbepaling van radio-immunotherapie bij de behandeling van indolent NHL. 4. De gunstige resultaten leiden tot nieuwe toepassingsgebieden bij agressief NHL, waarbij hoge doseringen radio-immunotherapie in combinatie met autologe stamceltransplantatie worden ingezet. komen voor RIT. Dit concept werd ook onderzocht in een groep van 35 niet eerder behandelde patiënten met stadium III/IV indolent NHL met de combinatie van fludarabine (3 kuren) en I-tositumomab. 20 De respons was indrukwekkend: 86% CR en 14% PR met een gemiddelde follow-up van 58 maanden. Bij 5 van de 6 patiënten verminderde door de initiële chemotherapie de beenmerginfiltratie van NHL tot <25%, waardoor zij met de normale dosis RIT behandeld konden worden. In deze studie werd ook het belang van de Follicular Lymphoma International Prognostic Index (FLIPI) onderzocht: laag- of intermediairrisicopatiënten hadden een significant betere progressievrije ziekteperiode. 21 De auteurs concludeerden dat fludarabine beenmerginfiltratie van NHL kan verminderen, waardoor een optimale behandeling met RIT mogelijk is en tegelijkertijd het ontstaan van HAMA s kan worden voorkomen. Deze hoopgevende resultaten moeten in toekomstige, prospectieve en gerandomiseerde studies verder onderzocht worden, waarbij ook risicostratificatie door middel van de FLIPI-score toegepast kan worden. Bij patiënten met een indolent NHL kunnen de lymfoompakketten fors zijn. Bij deze specifieke groep kan herhaalde RIT met lagere doseringen overwogen worden, omdat het cross-fire-effect slechts een beperkte afstand heeft. Dit concept verdient nader onderzoek. Tot nu toe worden standaarddoseringen RIT gebruikt waarbij de hematologische toxiciteit poliklinisch te begeleiden is. Hogere doseringen RIT kunnen toegepast worden om een betere of langduriger respons te verkrijgen, maar dan dient tevoren dosimetrie- en biodistributieonderzoek plaats te vinden, om onacceptabele stralingschade aan gezonde organen te voorkomen. Hiervoor kan SPECT worden gebruikt, maar ook PET-CT. In vergelijking met SPECT biedt PET-CT een hogere resolutie en betere sensitiviteit. Daarnaast is PET beter geschikt voor het kwantificeren van diverse tracers. Om deze PET-techniek te combineren met monoklonale antilichamen (immuno-pet) is een klinisch toepasbare positronemitter noodzakelijk. Recent onderzoek toont aan dat zirkonium-89 ( 89 Zr) een uitermate geschikt alternatief voor Y is. De potentie van 89 Zr-immuno-PET is in diermodellen en klinisch onderzoek bij patiënten met een hoofd-halsmaligniteit aangetoond. 22 Klinische studies bij patiënten met NHL zijn gestart. De toxiciteit van hoge doseringen RIT kan worden ondervangen door intensieve, klinische hematologische ondersteuning of door een autologe stamceltransplantatie. Over agressief NHL zijn diverse studies gepubliceerd waarin patiënten met hoge doseringen RIT, myeloablatieve chemotherapie en autologe stamceltransplantatie behandeld werden. 23,24 De voorlopige resultaten zijn uiterst bemoedigend. Telkenmale kan een verbetering van de overleving, in de overigens geselecteerde patiëntengroepen, worden aangetoond. Onlangs zijn de eerste resultaten van een fase I/II-onderzoek gepresenteerd, waarin zeer hoge doseringen Y-ibritumomab tiuxetan (tot 4 keer de standaarddosis: 1,5 mci/kg) in combinatie met autologe stamceltransplantatie toegepast werd. 25 Deze behandeling bleek veilig toepasbaar, ook bij oudere patiënten en patiënten die al eerder intensief waren behandeld. De resultaten van bovengenoemde onderzoeken naar nieuwe strategieën in het gebruik van RIT zijn van belang voor de precieze plaatsbepaling van RIT n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e v o l. 4 n r
6 voor de behandeling van patiënten met indolent NHL. Risicostratificatie met behulp van FLIPI verdient nadere analyse. Het effect van dosisescalatie van RIT en de combinatie met autologe stamceltransplantatie wordt verder onderzocht. De rol van RIT in de behandeling van recidief agressief NHL is hoopgevend, maar meer onderzoek is noodzakelijk. Het normale, langdurige beloop van indolent NHL maakt klinisch onderzoek naar het effect op de uiteindelijke overleving erg tijdrovend. Conclusie RIT is onderdeel geworden van de standaardmogelijkheden voor de behandeling van patiënten met een indolent NHL. De precieze inzet en positie in het behandelarsenaal is echter nog niet duidelijk. Klinische effectiviteit ten aanzien van respons en progressievrije ziekteperiode is aangetoond in diverse studies, ook bij patiënten die al meerdere behandelingen ondergaan hebben. In een subgroep van patiënten worden zeer lange responsen aangetoond. RIT is geschikt voor jongere en oudere patiënten en er zijn weinig bijwerkingen en complicaties. Bij recidief NHL na RIT zijn nieuwe chemotherapeutische behandelingen mogelijk zonder een toename van de toxiciteit. Langetermijnresultaten naar het risico op therapiegerelateerde MDS of AML zijn nog niet beschikbaar. Op dit moment zijn prospectief gerandomiseerde fase 3-studies gaande, die meer inzicht zullen geven in de precieze plaatsbepaling van RIT bij de behandeling van indolent NHL: als eerstelijns behandeling, bij chemotherapieresistentie of na het optreden van een recidief? Dosisescalatie van RIT in combinatie met stamceltransplantatie wordt eveneens nader onderzocht. De goede resultaten van RIT bij indolent NHL hebben geleid tot nieuwe strategieën en onderzoeken bij patiënten met agressief NHL. Referenties 1. Hiddemann W, Buske C, Dreyling M, Weigert O, Lenz G, Forstpointner R, et al. Treatment strategies in follicular lymphomas: current status and future perspectives. J Clin Oncol 2005;23: Fisher RI, Kaminski MS, Wahl RL, Knox SJ, Zelenetz AD, Vose JM, et al. Tositumomab and iodine- tositumomab produces durable complete remissions in a subset of heavily pretreated patients with low-grade and transformed non- Hodgkin s lymphomas. J Clin Oncol 2005;23: Gordon LI, Witzig T, Molina A, Czuczman M, Emmanouilides C, Joyce R, et al. Yttrium -labeled ibritumomab tiuxetan radioimmunotherapy produces high response rates and durable remissions in patients with previously treated B-cell lymphoma. Clin Lymphoma 2004;5: Witzig TE. Efficacy and safety of Y ibritumomab tiuxetan (Zevalin) radioimmunotherapy for non-hodgkin s lymphoma. Semin Oncol 2003;30: Hagenbeek A. Radioimmunotherapy for NHL: experience of Y-ibritumomab tiuxetan in clinical practice. Leuk Lymphoma 2003;44:S Rao AV, Akabani G, Rizzieri DA. Radioimmunotherapy for Non-Hodgkin s Lymphoma. Clin Med Res 2005;3: Bennett JM, Kaminski MS, Leonard JP, Vose JM, Zelenetz AD, Knox SJ, et al. Assessment of treatmentrelated myelodysplastic syndromes and acute myeloid leukemia in patients with non-hodgkin lymphoma treated with tositumomab and iodine I tositumomab. Blood 2005;105: Czuczman M, Witzig TE, Gaston I. ZevalinTM radioimmunotherapy is not associated with an increased incidence of secondary myelodysplastic syndrome (MDS) or acute myelogeneous leukemia (AML). Am Soc Hematol 2002;abstract Wiseman GA, Gordon LI, Multani PS, Witzig TE, Spies S, Bartlett NL, et al. Ibritumomab tiuxetan radioimmunotherapy for patients with relapsed or refractory non-hodgkin lymphoma and mild thrombocytopenia: a phase II multicenter trial. Blood 2002;99: Schilder R, Molina A, Bartlett N, Witzig T, Gordon L, Murray J, et al. Follow-up results of a phase II study of ibritumomab tiuxetan radioimmunotherapy in patients with relapsed or refractory low-grade, follicular, or transformed B- cell non-hodgkin s lymphoma and mild thrombocytopenia. Cancer Biother Radiopharm 2004;19: Kaminski MS, Zelenetz AD, Press OW, Saleh M, Leonard J, Fehrenbacher L, et al. Pivotal study of iodine I tositumomab for chemotherapy-refractory low-grade or transformed low-grade B-cell non-hodgkin s lymphomas. J Clin Oncol 2001;19: Kaminski MS, Radford JA, Gregory SA, Leonard JP, Knox SJ, Kroll S, et al. Re-treatment with I- tositumomab in patients with non-hodgkin s lymphoma who had previously responded to I- tositumomab. J Clin Oncol 2005;23: Witzig TE, Flinn IW, Gordon LI, Emmanouilides C, Czuczman MS, Saleh MN, et al. Treatment with ibritumomab tiuxetan radioimmunotherapy in patients with rituximabrefractory follicular non-hodgkin s lymphoma. J Clin Oncol 2002;20: Witzig TE, Gordon LI, Cabanillas F, Czuczman MS, Emmanouilides C, Joyce R, et al. Randomized controlled trial of yttrium--labeled ibritumomab tiuxetan radioimmunotherapy versus rituximab immunotherapy for pa- 123 v o l. 4 n r n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e
7 tients with relapsed or refractory low-grade, follicular, or transformed B-cell non-hodgkin s lymphoma. J Clin Oncol 2002;20: Kaminski MS, Estes J, Zasadny KR, Francis IR, Ross CW, Tuck M, et al. Radioimmunotherapy with iodine I tositumomab for relapsed or refractory B-cell non-hodgkin lymphoma: updated results and long-term follow-up of the University of Michigan experience. Blood 2000;96: Davies AJ, Rohatiner AZ, Howell S, Britton KE, Owens SE, Micallef IN, et al. Tositumomab and Iodine I tositumomab for recurrent indolent and transformed B-cell non-hodgkin s lymphoma. J Clin Oncol 2004:22; Horning SJ, Younes A, Jain V, Kroll S, Lucas J, Podoloff D, et al. Efficacy and safety of tositumomab and Iodine- tositumomab (Bexxar) in B-cell lymphoma, progressive after rituximab. J Clin Oncol 2005;23: Ansell SM, Ristow KM, Habermann TM, Wiseman GA, Witzig TE. Subsequent chemotherapy regimens are well tolerated after radioimmunotherapy with yttrium- ibritumomab tiuxetan for non-hodgkin s lymphoma. J Clin Oncol 2002;20: Kaminski MS, Tuck M, Estes J, Kolstad A, Ross CW, Zasadny K, et al. I-Tositumomab therapy as initial treatment for follicular lymphoma. N Engl J Med 2005;352: Leonard JP, Coleman M, Kostakoglu L, Chadburn A, Cesarman E, Furman RR, et al. Abbreviated chemotherapy with fludarabine followed by tositumomab and iodine I tositumomab for untreated follicular lymphoma. J Clin Oncol 2005;23: Solal-Celigny P, Roy P, Colombat P, White J, Armitage JO, Arranz-Saez R, et al. Follicular lymphoma international prognostic index. Blood 2004;104: Borjesson PK, Jauw YW, Boellaard R, De Bree R, Comans EF, Roos JC, et al. Performance of immuno-pet with zirconium-89-labeled chimeric monoclonal antibody U36 in the detection of lymphnode metastases in head and neck cancer patients. Clin Cancer Res 2006;12: Cilley J, Winter JN. Radioimmunotherapy and autologous stem cell transplantation for the treatment of B-cell lymphomas. Haematologica 2006;91: Nademanee A, Forman S, Molina A, Fung H, Smith D, Dagis A, et al. A phase 1/2 trial of high-dose yttrium-- ibritumomab tiuxetan in combination with high-dose etoposide and cyclophosphamide followed by autologous stem cell transplantation in patients with poor-risk or relapsed non- Hodgkin lymphoma. Blood 2005;106: Vanazzi A, Ferrucci P, Ferrari M. High dose Zevalin ( Y-Ibritumomab Tiuxetan) treatment with PBSC support in refractory resistant NHL patients: preliminary results of a phase I/II study. Blood 2005;106:abstract 488. C o r r e s p o n d e n t i e a d r e s Drs. O.J. Visser, internist-hematoloog Mw. drs. M.J. Wondergem, internist-hematoloog Prof. dr. P.C. Huijgens, internist-hematoloog Mw. drs. J.M. Zijlstra, internist-hematoloog VU medisch centrum Afdeling Hematologie Secretariaat Hematologie - secr. PK 2 brug 018 Postbus MB Amsterdam Tel.: adres: o.visser@vumc.nl Correspondentie graag richten aan de eerste auteur. Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. Ontvangen 27 juni 2006, geaccepteerd 3 november n e d e r l a n d s t i j d s c h r i f t v o o r H E M a t o l o g i e v o l. 4 n r
Radio-immunotherapie bij het B-cel non-hodgkin lymfoom. O. Visser 1, M.J. Wondergem 1, P.C. Huijgens 1, J.M. Zijlstra 1.
Radio-immunotherapie bij het B-cel non-hodgkin lymfoom. O. Visser 1, M.J. Wondergem 1, P.C. Huijgens 1, J.M. Zijlstra 1. [1] Afdeling Hematologie VUmc, Amsterdam [Deels] eerder gepubliceerd in: Radio immunotherapie
Nadere informatieRadio-immunotherapie bij het B-cel-non-hodgkinlymfoom
capita selecta Radio-immunotherapie bij het B-cel-non-hodgkinlymfoom O.J.Visser, J.M.Zijlstra, G.A.M.S.van Dongen en P.C.Huijgens Zie ook het artikel op bl. 2350. Radio-immunotherapie is een nieuwe behandelmogelijkheid
Nadere informatieWelkom in Meander Medisch Centrum. Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014
Welkom in Meander Medisch Centrum Informatieavond non-hodgkinlymfoom en stamceltransplantatie 25 november 2014 Indolent non Hodgkin lymfoom en chronischlymfatischeleukemie Van oorzaaktot (nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieVraagstelling doelmatigheidstoets [ 90 Y]-ibritumomab tiuxetan (Zevalin ) bij recidief/refractair CD20 + folliculair non-hodgkin lymfoom
26066347 def. versie beoordeling vraagstelling doelmatigheid ibritumomab tiuxetan (Zevalin ) Vraagstelling doelmatigheidstoets [ 90 Y]-ibritumomab tiuxetan (Zevalin ) bij recidief/refractair CD20 + folliculair
Nadere informatieNederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden
Chapter 9 Beeldvorming rond transformatie: diagnose en behandeling van getransformeerd folliculair lymfoom. Nederlandse samenvatting voor medisch niet-ingewijden Het getransformeerd folliculair lymfoom
Nadere informatieChronische Lymfatische Leukemie. anno 2015
Chronische Lymfatische Leukemie anno 2015 Marten R. Nijziel, internist-hematoloog Máxima Medisch Centrum Eindhoven/Veldhoven Hematon Leukemiedag Soesterberg, 3 oktober 2015 Wat is CLL? Wat is nodig voor
Nadere informatieHodgkin lymfoom. Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018
Hodgkin lymfoom Elly Lugtenburg 11 de nascholing hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 11 de nascholing Hematologie verpleegkundigen 16 Maart 2018 Disclosure belangen: PJ Lugtenburg Voor bijeenkomst
Nadere informatieHOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015
HOVON-Hematologie scholingsdag donderdag 1 okt 2015 Josée Zijlstra VUMC www.hematologie.nl/ j.zijlstra@vumc.nl Thomas Hodgkin 1798-1866 Hodgkin lymfoom Diagnostiek Pathologie Epidemiologie Symptomen Beeldvorming
Nadere informatieHOVON 77 NHL 19 dec 2005 VUMC Version: UMCG feb 08
Patiënteninformatie Patiënten-informatie behorende bij de studie: Een klinisch fase II onderzoek naar de werkzaamheid en veiligheid van een enkele dosis 90 Y-ibritumomab tiuxetan ("Zevalin") bij oudere
Nadere informatieHOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie
HOVON 93 (Leukemie, AML) / acute myeloïde leukemie Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met acute leukemie (acute myeloïde leukemie (AML) of myelodysplasie (MDS) type RAEB of RAEB-t) die
Nadere informatieFarmacotherapeutisch rapport rituximab (Mabthera ) bij de indicatie onderhoudsbehandeling van folliculair lymfoom
Farmacotherapeutisch rapport rituximab (Mabthera ) bij de indicatie onderhoudsbehandeling van folliculair lymfoom 1. Samenvatting De Commissie Farmaceutische Hulp (CFH) heeft een farmacotherapeutisch rapport
Nadere informatieMultipel myeloom 2012
Multipel myeloom 2012 Op weg naar genezing? Prof. Dr. R Schots MYELOOMKLINIEK UZ Brussel Mijlpalen in de geschiedenis 1969 2008 1996 Mijlpalen in de behandeling van multipel myeloom Autologe stamceltransplantatie
Nadere informatieUitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma. Hedwig Blommestein
Uitkomstenonderzoek in non-hodgkin lymphoma ~Kansen en uitdagingen~ Hedwig Blommestein Inleiding Inhoud presentatie Uitkomstenonderzoek Casus rituximab maintenance Achtergrond Resultaten t Conclusie Uitkomstenonderzoek
Nadere informatiebelangrijke cijfers over hematologische kankersoorten
belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hematologische kankersoorten gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie
Nadere informatieVoorwaarden. Wordt er geloot? Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol.
PSCT 19 (Leukemie, ALL, AML, Multipel Myeloom, CLL, MDS, Hodgkin Lymfoom, Non-Hodgkin lymfoom) / acute lymfatische leukemie, acute myeloïde leukemie, chronische lymfatische leukemie, hodgkinlymfoom, leukemie
Nadere informatieNon-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat?
Non-Hodgkin Lymfomen: naar therapie op maat? LYMMCARE Patiëntensymposium 13 november 2014 Rien van Oers non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen Behandeling anno 2014 Nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieHOVON 85 NHL. Locale versie UMCG 10/09/09
Locale versie UMCG 10/09/09 Patiënteninformatie behorende bij de studie: HOVON 85: Onderzoek naar de haalbaarheid en effectiviteit van de behandeling met 90 Y- ibritumomab tiuxetan bij patiënten met een
Nadere informatie26 Behandeling van de ziekte van Waldenström
26 Behandeling van de ziekte van Waldenström 26 Behandeling van de ziekte van Waldenström Drs. J.M.I. Vos, dr. M.J. Kersten en dr. P.W. Wijermans Inleiding De ziekte van Waldenström behoort volgens de
Nadere informatieNieuwe middelen in acute lymfatische leukemie. Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam
Nieuwe middelen in acute lymfatische leukemie Anita W Rijneveld Erasmus MC, Rotterdam EFS bij volwassenen 100% 80% 1989-1994 1995-2000 2001-2006 2007-2012 RSR 60% 40% 2007-2012 20% 0% 1989-1994 0 1 2 3
Nadere informatieFolliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling. Rondzending beenmerg morfologie Marie Jose Claessen
Folliculair lymfoom Diagnostiek en Behandeling Rondzending beenmerg morfologie 07 01 2014 Marie Jose Claessen Casus I 45 jarige vrouw (1968). Verwijsbrief: Palpabele zwelling hals. Uitslag punctie: Cytologie:
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 147 148 Maligne lymfomen zijn kwaadaardige woekeringen van verschillende typen witte bloedcellen. Deze aandoeningen ontstaan meestal in lymfklieren, maar in ongeveer 40% van de
Nadere informatieToedienlijst HOVON 85, R-PECC, Rituximab/Zevalin
Naam Pat.: Geb.dat.: Start kuur: Toedienlijst HOVON 85, R-PECC, Rituximab/Zevalin Specialisme: IHMP R-PECC Kuur1/ Dag 1 (langzame schema) 01:30 01:00 RR, pols, temp Prednisolon 40 mg/m² iv bolus 30 min
Nadere informatieTitel: HOVON 105. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek
Titel:. Rituximab bij het primair centraal zenuwstelsel lymfoom. Een gerandomiseerd HOVON / ALLG onderzoek Officiële titel: Rituximab in Primary Central Nervous system Lymphoma. A randomized HOVON / ALLG
Nadere informatieINFORMATIEBLAD. Beste patiënt(e),
INFORMATIEBLAD Studie waar het nut van 6 chemotherapie kuren met CHOP en Rituximab gevolgd door een radiochemotherapie aan myeloablatieve dosis met toediening van autologe perifere stamcellen, vergeleken
Nadere informatieChronische lymfatische leukemie Arnon Kater
Chronische lymfatische leukemie Arnon Kater http://www.lymmcare.nl/ CLL Epidemiologie Prognostische factoren Biologie en targeted therapy Huidige behandeling en studies CLL: epidemiologie CLL is de meest
Nadere informatieBehandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl
Behandeling van patiënten met Hodgkin lymfoom: wikken en wegen? Josée Zijlstra Hematoloog Vumc j.zijlstra@vumc.nl Wikken en wegen Wat is de beste behandeling? Beste behandeling? Grootste kans op genezing..
Nadere informatieImmuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen
Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd
Nadere informatieAcute myeloïde leukemie. Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014
Acute myeloïde leukemie Annoek Broers 7e nascholing hematologie 20-03-2014 Bloedcelvorming - hematopoiese selfrenewal Multilineage differentiation Acute myeloïde leukemie - AML Normaal beenmerg Bloedarmoede
Nadere informatieHodgkin lymfoom 2014. Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge
Hodgkin lymfoom 2014 Dr. A. Van Hoof, hematologie Brugge Wat is Hodgkin lymfoom? Waarom bij mij? Diagnose en stadiumbepaling Behandeling Laattijdige verwikkelingen Lymfomen Ziekte van Hodgkin of Hodgkin
Nadere informatieOLIJFdag 3 oktober 2015
OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening
Nadere informatieRadium 223 therapie bij botmetastasen
Radium 223 therapie bij botmetastasen PKS nov 2017 Dr. J. Lavalaye Nucleaire Geneeskunde Disclosure belangen spreker: lavalaye Bijeenkomst titel en datum: PKS (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatiePrognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom
Workshop Flowcytometrie in MDS 5 september 2012 Prognostische toepassing van flowcytometrie bij het myelodysplastisch syndroom Canan Alhan VU Medisch Centrum Cancer Center Amsterdam Klinische prognostische
Nadere informatieHoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom?
Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Prof. dr. D. Van den Weyngaert UZA / ZNA Middelheim Symposium Hoofd en Hals kanker - Erica Algemeen Ziekenhuis Campus Geel - 21 september
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen in de diagnostiek en primaire behandeling van indolent folliculair non-hodgkinlymfoom
Nieuwe ontwikkelingen in de diagnostiek en primaire behandeling van indolent folliculair non-hodgkinlymfoom Auteurs Trefwoorden J.M. Kerst, S. Heisterkamp, D. de Jong, R.L.M. Haas en M.J. Kersten diagnostiek,
Nadere informatieRondzending Beenmerg Morfologie. Hodgkin. 16 juni 2016
Rondzending Beenmerg Morfologie Hodgkin 16 juni 2016 Dr. C. Siemes, Hematoloog Inhoud 1. Inleiding 2. Epidemiologie & Etiologie 3. Symptomen 4. Diagnostiek 5. Criteria 6. Prognose 7. Behandeling 8. Follow
Nadere informatieAcute myeloïde leukemie. Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen
Acute myeloïde leukemie Dimitri A. Breems, MD, PhD Internist-Hematoloog Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Normale bloedcelvorming Acute myeloïde leukemie (AML) Klonale proliferatie van immature hematopoëtische
Nadere informatieHOVON EDUCATIONAL MYELOOM. Case 2
HOVON EDUCATIONAL MYELOOM Case 2 NIELS VAN DE DONK SONJA ZWEEGMAN Department of Hematology, Amsterdam, Netherlands Amsterdam, Netherlands Clinical case: presentation 54-year-old patient with a diagnosis
Nadere informatieWait and See. Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein. Rien van Oers. Afdeling Hematologie AMC Amsterdam
Wait and See Hematon, 29 maart 2014 Nieuwegein Rien van Oers Afdeling Hematologie AMC Amsterdam Keuze menu voor uw vragen Wait and See beleid Algemene aspecten non-hodgkin lymfomen Indeling lymfomen Klachten
Nadere informatieOntwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium
Ontwikkelingen in de behandeling van het indolente non-hodgkin lymfoom Hematon/LVN Patiëntensymposium 13 september 2014 Marie José Kersten non-hodgkin lymfomen Inleiding: indeling non-hodgkin lymfomen
Nadere informatieDe achilleshiel van CLL
De achilleshiel van CLL Dr. S.H. Tonino 22 november 2012 Afdeling Hematologie AMC, Amsterdam Chronische lymfatische leukemie 1. wat is chronische lymfatische leukemie (CLL?) 2. behandeling anno 2012 3.
Nadere informatieBIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Zevalin 1,6 mg/ml, kit voor radiofarmaceutisch preparaat voor infusie 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Zevalin
Nadere informatieDe ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden als de ziekte terugkomt. Marie José Kersten AMC, Amsterdam
De ziekte van Waldenström: nieuwe behandelingsmogelijkheden als de ziekte terugkomt Marie José Kersten AMC, Amsterdam www.lymmcare.nl Behandeling recidief MW Behandeling recidief ziekte van Waldenstrom
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het multipel myeloom of de ziekte van Kahler is een kwaadaardige celwoekering van plasmacellen in het beenmerg die een monoklonale zware of lichte keten immunoglobuline produceren.
Nadere informatieHematologische tumoren hoever is IO therapie? Monique Minnema, hematoloog UMC Utrecht Cancer Center 2 de multidisciplinair IO symposium
Hematologische tumoren hoever is IO therapie? Monique Minnema, hematoloog UMC Utrecht Cancer Center 2 de multidisciplinair IO symposium Vraag 1: Behandelt u patiënten met Morbus Hodgkin? 1. ja 2. nee Vraag
Nadere informatieTRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden
TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden Triple negatief borstkanker TNBC Geen ER Geen PR Geen HER2 (Nog) geen target
Nadere informatieInnovatie in de Hematologie. het belang van onderzoek en toetsing. Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam
Innovatie in de Hematologie het belang van onderzoek en toetsing Prof. Dr. P. Sonneveld Afdeling Hematologie Erasmus MC Rotterdam Hematologie Ziekten van bloed, beenmerg en lymfeklieren Acute en chronische
Nadere informatieHOVON 132 AML/SAKK 30/13
Patiënteninformatie ten behoeve van het verzamelen van beenmerg, bloed en speeksel voor wetenschappelijk onderzoek Informatie behorende bij het hoofdonderzoek HOVON 132 AML/SAKK 30/13: Onderzoek naar de
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Dikkedarmkanker is een groot gezondheidsprobleem in Nederland. Het is de derde meest voorkomende vorm van kanker bij mannen en de tweede meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. In 2008
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Chapter 8: Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Colorectale kanker (kanker aan de dikke darm of endeldarm) is de belangrijkste oorzaak van uitzaaiingen (metastasen)
Nadere informatieB-Cel lymfomen en hun behandeling. K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017
B-Cel lymfomen en hun behandeling K. Van Eygen Symposium LVV 14 oktober 2017 B-cel lymfomen Inleiding B-cel lymfomen: waarover praten we? De belangrijkste wapens in de strijd tegen lymfomen: enkele begrippen
Nadere informatieChapter 8. Nederlandse samenvatting
Chapter 8 Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Er is in de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt in de ontwikkeling van doelgerichte behandelingen tegen kanker. Helaas wordt ook
Nadere informatieNon Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113
Non Hodgkin lymfoom Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne
Nadere informatieHOOFDSTUK 6. Samenvatting, discussie en toekomstperspectieven
HOOFDSTUK 6 Samenvatting, discussie en toekomstperspectieven Samenvatting, discussie en toekomstperspectieven 89 SAMENVATTING INFLAMMATOIRE DARMZIEKTEN De ziekte van Crohn en colitis ulcerosa zijn beide
Nadere informatieAlfaradio-immunotherapie: een behandeling met toekomst?
Alfaradio-immunotherapie: een behandeling met toekomst? Auteurs Trefwoorden K. Vandenbulcke en F. Offner acute myeloïde leukemie, bismuth-, lymfoom, radio-immunotherapie Samenvatting Bij radio-immunotherapie
Nadere informatieMaligne hematologie. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014
Maligne hematologie Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Leukemie acuut AML (acute myeloïde leukemie) ALL (acute lymfoïde leukemie) chronisch CML (chronische myeloïde
Nadere informatieMyelo-Dysplastisch Syndroom
Myelo-Dysplastisch Syndroom 1938 Refractory anemia, Rhoades 1949 Chronic erythremic myelosis, Dameshek 1963 Smoldering acute leukemia, Rheingold 1973 Pre-leukemic syndrome, Saarni 1982 Myelodysplastic
Nadere informatieTamil Study version 1.0 PatInfo (NKI)/ (AMC)
Titel van het onderzoek Onderzoek naar door de behandeling veroorzaakte veranderingen in de omringende cellen van het folliculaire Non Hodgkin lymfoom. De TAMIL studie Inleiding Geachte heer/mevrouw, Wij
Nadere informatieNon-Hodgkin lymfoom. Jeanette Doorduijn hematoloog Erasmus MC
Non-Hodgkin lymfoom Jeanette Doorduijn hematoloog Erasmus MC Disclosures I received honoraria from Celgene and Roche: Presentaties: ASH review, Dutch hematology day. Sponsoring van congresbezoek: ASH,
Nadere informatiePegfilgrastim. Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid12
Pegfilgrastim Jacqueline Wallage AIOS Anesthesiologie 21 augustus 2017 Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid2 is niet aangetroffen in het bestand. Casus Man met lymfoom en darmperforatie Na CHOP-kuur
Nadere informatieSamenvatting. Inleiding
Samenvatting Inleiding Indolente en agressieve lymfomen Dit proefschrift gaat over maligne lymfomen, ook wel lymfeklierkanker genoemd. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 3000 mensen een maligne lymfoom.
Nadere informatieChronische lymfatische leukemie 2018
Chronische lymfatische leukemie 2018 Arnon Kater Afd. Hematologie Academisch Medisch Centrum, Amsterdam beenmerg plaatjes witte bloedcellen rode bloedcellen antistof producerende cel milt en lymfekier
Nadere informatieInfoblad. Non-hodgkin-lymfomen Behandeling
Infoblad Non-hodgkin-lymfomen Behandeling De meest toegepaste behandelingen bij non- Hodgkin-lymfomen zijn: Bestraling (radiotherapie) Chemotherapie (behandeling met celdodende of celdelingremmende medicijnen)
Nadere informatiehematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)
Non-Hodgkin lymfoom Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. 1 Inleiding U heeft
Nadere informatieNK cellen of Natural Killer cellen bieden een aangeboren bescherming tegen
Nederlandse samenvatting NK cellen of Natural Killer cellen bieden een aangeboren bescherming tegen ziekteverwekkende indringers zoals virussen maar ook tegen kankercellen. In patiënten met kanker functioneren
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De afgelopen jaren heeft de ontwikkeling van vele nieuwe geneesmiddelen de behandelmogelijkheden voor patiënten met kanker aanzienlijk uitgebreid. Het grote aantal beschikbare
Nadere informatieWaldenström s Macroglobulinemia familie en secundaire maligniteiten
familie en secundaire maligniteiten Patient Session October 9, 2016 Amsterdam, The Netherlands Robert A. Kyle, MD Mayo Clinic Rochester, MN, USA Scottsdale, Arizona Rochester, Minnesota Jacksonville, Florida
Nadere informatieWel of Niet starten?
Chemotherapie in de palliatieve setting van het pancreascarcinoom Wel of Niet starten? Dick Richel AMC / MST 3 e Verpleegkundig Congres 10 januari 2014 Pancreascarcinoom feiten Incidentie in Nederland
Nadere informatieOligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut
Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)
Nadere informatieRadiotherapie bij restziekte van agressief non-hodgkinlymfoom
Radiotherapie bij restziekte van agressief non-hodgkinlymfoom Auteurs Trefwoorden E.C. Moser, J.C. Kluin-Nelemans en E.M. Noordijk agressief non-hodgkinlymfoom, partiële remissie, radiotherapie, restziekte
Nadere informatieOpmerkingen: Inductie 1, level 2, kuur 1 LET OP: alleen kuur 1 (langzaam R schema):
In studieverband :.. Buiten studieverband HOVON 109 inductie 1, level 2 Rituximab, Chloorambucil, Lenalidomide Therapielijst\ aftekenlijst\aanvraag cytostatica Patiëntsticker: Datum aanvraag Afdeling 12-NAT
Nadere informatieStamceltransplantatie
Autologe en allogene Stamceltransplantatie -een wereld van verschil - Dr. S.K. Klein internist-hematoloog 41 Geschiedenis 1950 eerste beenmergtransplantatie 1990 Edward DonnallThomas & Joseph Edward Murray
Nadere informatieSymposium Lymfklierkanker Vereniging Vlaanderen vzw
Symposium Lymfklierkanker Vereniging Vlaanderen vzw 14-10-2017 T cel lymfomen: zeldzamere types van lymfomen en hun behandeling Dr. Snauwaert Sylvia AZ Sint-Jan Brugge Wat is een T cel lymfoom? 10-15%
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse samenvatting Longkanker is een ziekte waaraan jaarlijks in Nederland ongeveer evenveel mensen overlijden als borst-, prostaat- en darmkanker bij elkaar. Ondanks de
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Analyse van chromosomale afwijkingen in gastrointestinale tumoren In het ontstaan van kanker spelen vele moleculaire processen een rol. Deze processen worden in gang gezet door
Nadere informatieImmunotherapie met CAR-T-cellen. Sébastien Anguille, MD, PhD
Immunotherapie met -cellen Sébastien Anguille, MD, PhD Gezond beenmerg Inleiding GEZOND BEENMERG B-lymfocyte lymfoplasmocyte plasmacel Multiple myeloom Inleiding GEZOND BEENMERG MULTIPLE MYELOOM B-lymfocyte
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nieuwe vooruitzichten in de karakterisering en behandeling van acute myeloïde leukemie Nederlandse samenvatting 134 Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van bloedkanker, een kwaadaardige aandoening
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In dit proefschrift worden diagnostische en therapeutische aspecten van acute leukemie bij kinderen beschreven, o.a. cyto-immunologische en farmacologische aspecten en allogene
Nadere informatiePresentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal.
CASUS 2 Presentatie Een 24-jarige vrouw presenteert zich met hypermenorrhoea, veel hematomen en bloedneuzen. Haar vorige menstruatie verliep normaal. Lichamelijk onderzoek Bleek, veel hematomen, veel bloed
Nadere informatieDe behandeling van Non-Hodgkin Lymfomen
De behandeling van Non-Hodgkin Lymfomen Er zijn verschillende soorten behandelingen mogelijk wanneer een patiënt lijdt aan kanker, deze kunnen verschillende doelen hebben. Een behandeling kan curatief
Nadere informatieHairy cell leukemie (HCL)
Interne geneeskunde Patiënteninformatie Hairy cell leukemie (HCL) U ontvangt deze informatie, omdat bij u hairy cell leukemie (HCL) is geconstateerd. Hairy cell leukemie (HCL) is een zeldzame aandoening,
Nadere informatieImmuunmodelutoire interventies rond allogene stamceltransplantaties
Immuunmodelutoire interventies rond allogene stamceltransplantaties Moderator Dr E. Meijer Speaker Dr. M.D. Hazenberg Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg
Nadere informatieCAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN
DIENST HEMATOLOGIE UZ GENT CAR-T THERAPIE VOOR ACUTE LEUKEMIE: SUCCESSEN, UITDAGINGEN, OPEN VRAGEN PENTALFA 15 NOVEMBER 2018 Prof. Dr. Tessa Kerre UZG ACUTE LEUKEMIE: ALL VS AML VS MPAL 2 ALL VS AML Hematopoëse
Nadere informatiePET-CT. Moderator Rosa Veldhoen. 1st author / speaker Judit A. Adam Nucleair geneeskundige
PET-CT Moderator Rosa Veldhoen 1st author / speaker Judit A. Adam Nucleair geneeskundige Afdeling nucleaire geneeskunde en radiologie Academisch Medisch Centrum Amsterdam Belangenverklaring In overeenstemming
Nadere informatieSamenvatting 129. Samenvatting
Samenvatting 128 Samenvatting 129 Samenvatting Het mammacarcinoom is de meest voorkomende maligniteit bij vrouwen, met wereldwijd een jaarlijkse incidentie van 1,67 miljoen. De prognose van patiënten met
Nadere informatieVeelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie
NIEUWE PERSPECTIEVEN Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie De diagnose leukemie, lymfklierkanker of multipel myeloom heeft een enorme impact op het leven van patiënten en hun omgeving. Vaak
Nadere informatieEen patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie
Thema: Leukemie Een patiente met acute leukemie Bloed en beenmerg Acute leukemie Chronische leukemie Prof.dr. Hanneke C. Kluin-Nelemans Afdeling Hematologie Samenstelling van onstolbaar gemaakt bloed Bloedcellen
Nadere informatieStamceltransplantatie
Stamceltransplantatie Wat is een stamceltransplantatie? Een stamceltransplantatie is het toedienen van bloedvormende (hematopoietische) stamcellen. Deze stamceltoediening gebeurt eenvoudigweg langsheen
Nadere informatieMantelcellymfoom Versie 18 augustus
Mantelcellymfoom Versie 18 augustus 2016 -------------------------------------------------------------------------------- HOVON studies HOVON 119: 1e lijn 65 jaar (of > 60 jaar en ineligible voor SCT),
Nadere informatieNut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk
Nut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk Moderator P.J. Lugtenburg speaker Jeanette Doorduijn Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen bij aggressief lymfoom en Hodgkin lymfoom in 15 minuten
Nieuwe ontwikkelingen bij aggressief lymfoom en Hodgkin lymfoom in 15 minuten Gregor Verhoef, KU Leuven Symposium Lymfklierkanker UZ Leuven, BOPP, 15 oktober 2016 Wat is een lymfoom! Kanker of kwaadaardige
Nadere informatieLeven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017
Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker Judith Herder 2017 Deze presentatie Enkele feiten over kanker Wat is longkanker nou eigenlijk? Behandeling bij uitgezaaid longkanker
Nadere informatieCHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting
CHAPTER XII Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift behelst een aantal klinische en translationele studies met betrekking tot de behandeling van het primair operabel mammacarcinoom. Zowel aspecten van
Nadere informatieBIJLAGE I LIJST MET NAMEN, FARMACEUTISCHE VORM, STERKTE VAN HET GENEESMIDDEL, TOEDIENINGSWEG, AANVRAGERS IN DE LIDSTATEN
BIJLAGE I LIJST MET NAMEN, FARMACEUTISCHE VORM, STERKTE VAN HET GENEESMIDDEL, TOEDIENINGSWEG, AANVRAGERS IN DE LIDSTATEN 1 Lidstaat EU/EER Oostenrijk België Denemarken Finland Frankrijk Ierland Italië
Nadere informatieVeranderingen bij bestraling van patiënten met een nodaal non-hodgkinlymfoom
Veranderingen bij bestraling van patiënten met een nodaal non-hodgkinlymfoom Changes in radiation therapy for patients with nodal non-hodgkin lymphoma dr. B.M.P. Aleman 1 en dr. R.L.M. Haas 1 Samenvatting
Nadere informatieLocally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg
Locally advanced rectum carcinoom: wat gaat er veranderen na de RAPIDO studie? Dr B. van Etten, Oncologisch GE-Chirurg Geen Disclosures Locally advanced rectum carcinoom Definitie o.b.v. MRI ct3 MRF+ ct4a/b
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33832 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33832 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Krens, Lisanne Title: Refining EGFR-monoclonal antibody treatment in colorectal
Nadere informatieB. BIJSLUITERBijsluiter: informatie voor de gebruiker
B. BIJSLUITERBijsluiter: informatie voor de gebruiker Zevalin 1,6 mg/ml, kit voor bereiding van radiofarmacon voor infusie [ 90 Y]-Ibritumomabtiuxetan Lees goed de hele bijsluiter voordat dit geneesmiddel
Nadere informatieHairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc
Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische
Nadere informatieSignificante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?
Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Dr. L. Dirix Medische Oncologie Behandeling van vaste tumoren Adjuverende therapie Uitgezaaide ziekte Gerandomizeerd onderzoek
Nadere informatieM.J. Kersten, J.K. Doorduijn, D. de Jong, J.M. Zijlstra-Baalbergen, W. Ghidey, M. Spiering, M. Steijaert, I. Meulendijks en A.
Trends in trials HOVON 110: ReBeL-studie: een gerandomiseerde fase I/II-studie naar de effectiviteit en veiligheid van behandeling met lenalidomide en rituximab, met of zonder bendamustine, bij volwassen
Nadere informatie