Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging groepen 1 t/m 8

Transcriptie

1 Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging groepen 1 t/m 8 Willibrordusschool Alphen NB November 2013 Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 1

2 Inhoud Inleiding Standpunt van de school Leertijdverlenging Kleuterverlenging Doubleren in de groepen 3 tot en met Versnellen Versnellen in groep 1 tot en met De procedure De procedure voor groep Stap 1; Signaleren Stap 2; Analyseren en diagnosticeren Stap 3; Criteria versnelde leertijd/leertijdverlenging Stap 4; Besluitvorming Stap 5; Continuering van aanbod De procedure voor groep Stap 1; Signaleren Stap 2; Analyseren en diagnosticeren Stap 3 a; Criteria versnelde leertijd Stap 3 b; Criteria leertijdverlenging Stap 4; Besluitvorming Stap 5; Continuering van het aanbod Bijlagen; Bijlage 1; Besluitvormingsformulier versnelde leertijd/leertijdverlenging gr Bijlage 2; Beslissingsmomenten Bijlage 3; Stappenplan Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 2

3 Inleiding Tot 1986 bepaalde de 1 oktoberregeling of een leerling van de kleuterschool overging naar de lagere school. Met de invoering van de Wet Basis Onderwijs en daarna de Wet Primair Onderwijs is er geen duidelijke verandering in gekomen. Veel scholen blijken nog steeds deze datum te hanteren bij het besluit of een leerling in groep 2 blijft of overgaat naar groep 3, ondanks het feit dat dit geen wettelijke verplichting meer is. De inspectie geeft aan dat de school moet bevorderen dat een leerling 8 aaneengesloten jaren primair onderwijs krijgt. In uitzonderingsgevallen mag het 9 jaar zijn. Dat betekent concreet dat de basisschool verlengingen zoveel mogelijk dient te vermijden. Dit geldt voor alle verlengingen/doublures tijdens de gehele schoolloopbaan. 1 Overgangsregels vallen onder het beleid van de school. In de wet op het primair onderwijs komt de term zittenblijven/doubleren niet voor. Wat wel in de wet staat is dat een leerling in elk geval de basisschool moet verlaten aan het einde van het schooljaar waarin deze de leeftijd van 14 jaar heeft bereikt. Bron; Loket Onderwijsinspectie. De inspectie stelt specifiek bij de herfstkinderen de school de vraag of een leerling door kan naar groep 3 los van de geboortedatum. Zij geeft geen oordeel over de aard van het besluit. Voor sommige leerlingen blijkt de 8 jaar niet haalbaar/nodig doordat: zij meer tijd nodig hebben om de aangeboden leerstof beter te kunnen volgen en begrijpen. zij de leerstof van het primair onderwijs versneld doorlopen. zij sociaal emotioneel nog niet aan het volgende leerjaar toe zijn. De school moet inzichtelijk maken op basis van welke criteria een besluit tot het vertraagd of versneld doorlopen van de basisschool is genomen. Daartoe is een procedure opgesteld aan de hand waarvan alle basisscholen van 1 Ook het verlengen van de kleuterperiode en zittenblijven zijn doorgaans geen effectieve maatregelen (Roeleveld & Van der Veen, 2007; Van de Grift, 2005). Een extra jaar onderwijs kan zeker zinvol zijn, maar alleen als het aanbod in dat extra jaar doelgericht inspeelt op de problemen van leerlingen. Bij het traditionele zittenblijven herhalen leerlingen alleen de stof die ze in een eerder stadium niet onder de knie kregen. Uit; De staat van de Nederlandse onderwijs onderwijsverslag van de inspectie van het onderwijs. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 3

4 stichting Het Groene Lint met ouders komen tot het nemen van een besluit. De uiteindelijke beslissing ligt bij de directie van de school. De school specifieke zaken worden in dit document schuin gedrukt. Doelen van deze procedure: 1. Helderheid geven over het standpunt van de school in de procedure vertragen/versnellen. 2. Inzicht geven in de procedure die de school volgt. 3. Het vaststellen van de doelgroep. 4. Het opstellen van een stappenplan dat vooraf gaat aan de besluitvorming. 5. Het benoemen van de verschillende betrokkenen. 6. Het definiëren van de te ondernemen acties na besluitvorming. 7. Evaluatie Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 4

5 1. Standpunt van de scholen binnen Het Groene Lint. De HGL scholen delen de mening van de onderwijsinspectie: de school bevordert acht jaar aaneengesloten primair onderwijs. Bij uitzondering mag dat negen jaar zijn. Een extra jaar onderwijs kan zeker zinvol zijn, maar alleen als het aanbod in dat extra jaar doelgericht inspeelt op de aandacht- en zorgpunten in de ontwikkeling van leerlingen. 1. De schoolloopbaan van een kind wordt niet bepaald door de ouders en ook niet door de inspectie, maar door de school. 2. Niet de leeftijd, maar het ontwikkelingsniveau en het ontwikkelingsverloop bepalen de schoolloopbaan van een kind. 3. Niet de sociaal-emotionele problematiek is doorslaggevend, maar het totaalbeeld van een kind. 4. Niet doubleren is zinvol, maar de functionele leertijdverlenging. Bron; Luc Koning, Pravoo-instituut. Uit Praxisbulletin mei Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 5

6 1.1. Leertijdverlenging Kleuterverlenging De HGL scholen zijn van mening dat kleuters die niet toe zijn aan groep 3 in aanmerking (moeten kunnen) komen voor de optie van kleuterverlenging. De kinderen zullen op alle ontwikkelingsgebieden nauwkeurig geobserveerd worden, met de nadruk op de sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit gebeurt aan de hand van het leerling registratieformulier van Kleuterplein. de Willibrordusschool heeft een drietal beslissingsmomenten waarop we de leerlingen screenen. We willen duidelijk hebben of de ontwikkeling van een kind normaal/gemiddeld verloopt. Soms zullen we n.a.v. de screening besluiten tot vervroegde doorstroming en soms tot een verlengde kleuterperiode. Het beslissingsmodel dat we hebben ontwikkeld, is daarbij de leidraad. Tevens zullen deze leerlingen onderwerp van gesprek worden (na een planperiode) in het overleg tussen de leerkracht en de Intern Begeleider. In principe gaan deze leerlingen mee naar groep 2 of naar groep 3, tenzij dit aantoonbaar niet haalbaar is. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van dit protocol. Hierbij dient te worden opgemerkt dat kinderen geboren in de maanden oktober, november en december, vaak geen specifieke ontwikkelingsproblemen hebben. Gezien hun geboortedatum hebben zij een kortere kleuterperiode wat soms niet voldoende blijkt te zijn. Indien bij een bepaald beslissingsmoment blijkt dat een kind nog niet toe is aan doorstromen naar de volgende groep (1, 2 en/of 3), wordt gebruik gemaakt van dit protocol Doubleren in de groepen 3 tot en met 8 Een extra jaar onderwijs kan zinvol zijn als dat doelgericht inspeelt op de onderwijsbehoeften van de leerling. Bij traditioneel zittenblijven herhalen de leerlingen alleen de leerstof die zij in een eerder stadium niet onder de knie kregen. De HGL scholen willen dat de kinderen de basisschool in acht aaneengesloten jaren doorlopen. Doubleren of verlengde leertijd proberen wij te vermijden. Soms zal het voorkomen dat een leerling toch een leerjaar overdoet omdat de ontwikkelingskansen vergroot kunnen worden door leertijdverlenging. Hierbij kunnen kind- en omgevingsfactoren een rol spelen. Het kind wordt dan besproken met de Intern begeleider en in geval van twijfel opgenomen in de procedure versnelde leertijd/leertijdverlenging. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 6

7 1.2. Versnellen Versnellen in groep 1 t/m 8 Daarnaast hebben wij ook te maken met leerlingen die de school versneld kunnen doorlopen. Zij doorlopen de basisschool in 7 schooljaren en slaan één jaar in de basisschool over. Dan hebben wij te maken met de versnelde leertijd. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 7

8 2. De procedure Om in een overzicht de resultaten van de te nemen stappen te kunnen overzien is een besluitvormingsformulier opgenomen dat de leerkracht, IB er en ouders ten behoeve van een leerling doorlopen en invullen. Tijdens de intake en in de schoolgids wordt aan ouders aangegeven welke procedure er gehanteerd wordt m.b.t. de leerlingen op onze school De procedure voor groep Stap 1 Signaleren Stap 2 Analyseren en diagnosticeren Stap 3 Criteria versnellen / vertragen Stap 4 Besluitvorming Stap 5 Continuering van aanbod Stap 1 : Signaleren Het signaleren gebeurt voor de verschillende beslissingsmomenten. Dit gebeurt nadat er minimaal één keer het leerling registratieformulier van Kleuterplein is ingevuld in combinatie met het leerlingvolgsysteem (Cito Taal voor Kleuters en Cito rekenen voor Kleuters). Voor beslissingsmoment 1 betekent dit dat kinderen die vanaf het begin van het schooljaar t/m december van dat schooljaar zijn ingestroomd aan de vraag worden onderworpen of zij al een dusdanige ontwikkeling hebben doorgemaakt dat ze wel of niet naar groep 2 kunnen doorstromen. Hier worden uit het groepsoverzicht de stimulerende en belemmerde factoren meegenomen en de geformuleerde onderwijsbehoeften. De leerkracht is in eerste instantie verantwoordelijk voor de signalering en kan hierbij ondersteuning krijgen van de IB er. De ouders worden betrokken bij de signalering en de resultaten worden besproken en gedeeld. Ouders melden ook signalen die zij thuis waarnemen. Alle gegevens die gedurende het schooljaar verzameld zijn moeten steeds meegewogen worden in de beoordeling. De leerling gegevens worden bewaard in het leerlingendossier/parnassys. Eind groep 2, bij overgang naar groep 3, worden de resultaten van Kleuterplein uitgeprint en bewaard in de map van groep 3. De school bepaalt de afnamefrequentie van de kleutertoetsing. Het is verstandig nog een afnamemoment te wachten wanneer de leerling nog geen drie maanden op de basisschool zit of ten tijde van de eerste afname nog twee jaar in de kleutergroep blijft. Bron: Cito handleiding Rekenen / Taal voor kleuters. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 8

9 Stap 2 : Analyseren en diagnosticeren Het analyseren en diagnosticeren vindt plaats op basis van de resultaten van de Kleuterplein registratie, de groeps/handelingsplannen, de groepsbespreking en het leerlingvolgsysteem. Specifieke informatie kan verkregen worden vanuit bijvoorbeeld eventuele toetsingsmomenten van Beginnende geletterdheid, protocol hoogbegaafdheid of uit informatie van externen (b.v. GGD, logopedist, AB en onderzoeksgegevens). Tijdens de groepsbespreking, drie keer per schooljaar, tussen IB er en leerkracht wordt de ontwikkeling van de leerling besproken. Indien de groepsbespreking onvoldoende handelingsadviezen oplevert, wordt het kind besproken binnen het zorgteam. Het zorgteam bespreekt de leerling en werkt daarbij volgens een vaststaand protocol (zie bijlage 1). Observatie of onderzoek door externen (Fontys Fydes of andere onderzoekbureaus) kan behoren tot een van de zorgteam-adviezen. Indien nodig kunnen ouders hun kind extern laten onderzoeken. De bevindingen en de advisering van de externen zullen bij de besluitvorming worden meegenomen. Op basis van beschermende en belemmerende factoren wordt de zorgroute voor de leerling bepaald. De uitkomst van het advies zal met de ouders besproken worden door de leerkracht, indien nodig zal de intern begeleider de leerkracht ondersteunen. Tijdens dit overleg wordt samen gekeken naar de onderwijsbehoefte van de leerling Stap 3 : Criteria versnelde leertijd / leertijdverlenging Voorafgaand aan het besluit tot versnellen of verlengen moeten vastgestelde criteria beoordeeld worden. Om voor versnellen/vertragen in aanmerking te komen moet het kind een ontwikkeling vertonen die een achterstand of voorsprong laat zien op de in Kleuterplein genoemde en aan de kalenderleeftijd van de leerling gebonden mijlpalen op de volgende gebieden; Taal en lezen praten en luisteren informatie overdragen en begrijpen gespreksvaardigheid verhalen vertellen mening geven / reageren reflectie verhalen boekoriëntatie Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 9

10 klanken en letters krabbelen en schrijven woordenschat verhaalbegrip functioneel lezen leesplezier fonologisch bewustzijn fonemisch bewustzijn letterkennis relatie gesproken geschreven taal functies geschreven taal functioneel schrijven informatie ordenen schrijfplezier basiswoorden uitbreidingswoorden Rekenen tellen en rekenen opzeggen telrij werken met telbare hoeveelheden erbij en eraf van 1 of 2 werken met getalsymbolen meten en wegen vergelijken en ordenen afpassen geld Sociaal Emotioneel ruimte en vormen (meet kunde) tijd sociaal emotionele ontwikkeling zelfstandigheid oriënteren construeren opereren met vormen en figuren chronologie patronen en cycli zelfkennis zelfvertrouwen zelfbeheersing rekening houden met anderen samen spelen en werken werkmotivatie concentratie overzicht structuur zelfredzaamheid Motoriek grove motoriek sterker worden: sjouwen sterker worden: tillen sterker worden: trekken en duwen balans: klimmen balans: rollen en duikelen balans: springen Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 10

11 fijne motoriek balans: balanceren balans: huppelen en hinkelen met de bal: gooien en vangen met de bal: schoppen hardlopen: rennen hardlopen: remmen en zwenken groepsspelen: tikken groepsspelen: dans werken met papier: prikken werken met papier: vouwen werken met papier: construeren werken met papier: scheuren werken met papier: knippen werken met klei werken met stof tekenen potlood en kwast hanteren (schrijfhouding) verven mengen De bovenstaande criteria worden vergeleken met de eigen leeftijdsgenoten. Het ontwikkelingsniveau van de leerling moet leeftijdsadequaat zijn. De scores van het LOVS (Cito Rekenen voor Kleuters en Cito Taal voor Kleuters) ondersteunen de resultaten van Kleuterplein. De scores van de toetsen moeten minimaal ruim voldoende zijn. (A/B/ hoge C-score). Bij kleuters die doubleren in groep 2 worden de Cito toetsen van groep 2 afgenomen, ook al is in maart al duidelijk dat een kleuter doubleert Stap 4: Besluitvorming Uiterlijk 6 weken voor het einde van het schooljaar wordt het definitieve besluit omtrent verlening/versnelling genomen en vult de leerkracht het besluitvormingsformulier in. De besluitvorming gebeurt volgens de verschillende beslissingsmomenten. (Schema zie bijlage 2). Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 11

12 Beslissingsmoment 1: juni (s) Hier worden de leerlingen die vanaf het begin van een schooljaar t/m december van dat schooljaar zijn ingestroomd (en dus groep 1-er zijn) onderworpen aan de vraag of zij al een dusdanige ontwikkeling hebben doorgemaakt dat ze wel of niet naar groep 2 kunnen doorstromen. Is hier het antwoord ja (stap 1) dan volgt deze leerling een normale/reguliere leerweg. Is het antwoord nee (stap 2) dan blijft de betreffende leerling in groep 1 en onderbouwen we de gemaakte keuze. Ook worden bij dit beslissingmoment de leerlingen die vanaf januari tot aan de laatste 6 schoolweken van dat schooljaar zijn ingestroomd (en dus ook groep 1-er zijn) ook aan dezelfde vraag onderworpen. Is het antwoord ja (stap 3) dan onderbouwen we onze keuze en is het antwoord nee (stap 4) dan volgt er een nieuw beslissingsmoment in oktober. Beslissingsmoment 2: oktober (s + 1) Hier worden de leerlingen van stap 2 en stap 4 van beslissingsmoment 1 onderworpen aan de vraag of zij nu wel of niet kunnen doorstromen naar groep 2. Is het antwoord ja (stap 5) dan wordt de keuze onderbouwd. Is het antwoord nee (stap 6) dan wordt de keuze ook onderbouwd. Beslissingsmoment 3: juni (s + 1) Allereerst worden de leerlingen van stap 1 en stap 3 van beslissingsmoment 1 beoordeeld n.a.v. de vraag of zij door kunnen stromen naar groep 3. Is het antwoord ja (stap 7) dan onderbouwen we de keuze. Is het antwoord nee (stap 8) dan onderbouwen we waarom de leerling in groep 2 blijft. Er is dan sprake van een verlengde kleuterperiode. Ook wordt bij de leerlingen van stap 5 van beslissingsmoment 2 bekeken of doorstroming naar groep 3 mogelijk is. Het schema wordt doorlopen. Als bij de leerlingen van stap 6 van beslissingsmoment 2 ja (stap 9) wordt geantwoord, dan is er sprake van een verlengde kleuterperiode. Is het antwoord nee (stap 10), dan is er sprake van zeer ernstige zorg. Bij de besluitvorming worden bovenstaande criteria meegenomen. Er wordt een korte motivering gegeven en de leerachterstand / leervoorsprong wordt bezien in relatie met de sociaal emotionele ontwikkeling en/ of taakwerkhouding. De leerkracht vult uiterlijk zes weken voor het einde van het schooljaar hiervoor het besluitvormingsformulier (bijlage 1) in. Bij de besluitvorming zijn de ouders, de leerkracht en de intern begeleider betrokken. Indien de meningen uiteenlopen ligt de uiteindelijke beslissing bij de directeur van de school. Het besluit wordt opgenomen in het leerlingdossier/parnassys. De groepsleerkracht draagt hier zorg voor. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 12

13 Stap 5: Continuering van aanbod Het kind dat de procedure heeft doorlopen zal de in een groepsplan / handelingsplan vastgelegde extra zorg ontvangen op basis van zijn onderwijsbehoeften. Dit wordt tevens vastgelegd in het leerling dossier. Dit is conform de 1-zorgroute zoals deze op de Willibrordusschool gehanteerd zal worden, vanaf de schoolplanperiode De procedure voor groep Stap 1 Signaleren Stap 2 Analyseren en diagnosticeren Stap 3 Criteria versnellen / vertragen Stap 4 Besluitvorming Stap 5 Continuering van aanbod Stap 1: Signaleren Alle kinderen worden opgenomen in het groepsoverzicht conform de HGW cyclus / 1-Zorgroute. Daarbij wordt uitgegaan van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Bij het signaleren maakt de leerkracht gebruik van methode gebonden toetsen, Cito toetsen en SEO-observaties 2. Eventueel kunnen andere aanvullende observaties van o.a. de intern begeleider of collegiale consultatie ook van meerwaarde zijn. De informatie verkregen uit evaluaties van de 1- Zorgroute en/of groepsplan of handelingsplan, gesprekken met leerlingen en ouders behoren eveneens tot de signaleringsfase. De leerkracht is de verantwoordelijke in deze fase en kan op verzoek hierbij worden ondersteund door de intern begeleider. Vanuit deze signalering benoemt de leerkracht de onderwijsbehoeften van een leerling. Op basis van clustering van deze onderwijsbehoeften wordt het onderwijsaanbod van de (sub)-groep bepaald. Signalering kan in principe het hele jaar plaatsvinden maar wordt tenminste drie keer per jaar 3 besproken tijdens het groepsgesprek. Deze vindt plaats tussen de leerkracht en de intern begeleider. 2 ZIEN 3 Groepsbesprekingen vinden plaats in de periode november/december, maart/april en juni/juli. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 13

14 Stap 2: Analyseren en diagnosticeren Indien de leerkracht onvoldoende gegevens heeft om de onderwijsbehoeften van een leerling te benoemen, worden aanvullende gegevens verzameld om een beeld te vormen. Dit wordt besproken tijdens de groeps-leerling bespreking met de intern begeleider. De ouders worden door de leerkracht geïnformeerd over de uitkomst van deze bespreking. Indien dit onvoldoende handelingsadviezen oplevert, wordt het kind aangemeld voor (externe) consultatie. Op basis van stimulerende en belemmerende factoren wordt de zorgroute voor de leerling bepaald. De uitkomst van deze consultatie wordt met de ouders besproken. Voor leerlingen die onvoldoende uitdaging hebben van de aangeboden leerstof, cognitief meer aankunnen (de zogenaamde (hoog)begaafden) en specifieke gedragskenmerken laten zien, kan het Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid 4 worden doorlopen Stap 3a: Criteria versnelde leertijd Bij de criteria is het belangrijk om steeds het totaal beeld van het kind in ogenschouw te houden. Per criterium bekijken wat het voor deze leerling, in deze groep, met deze leerkracht en ouders op onze school betekent. Voorafgaand aan het besluit moeten vastgestelde criteria beoordeeld worden: Bij versnelde leertijd gaat het over kinderen die: Onvoldoende uitdaging hebben van de aangeboden leerstof. Cognitief meer aankunnen (zgn.(hoog)begaafden) en gedragskenmerken laten zien die aangeven dat het welbevinden in geding is. De school handelingsverlegen is in het begeleiden van de leerling in de huidige groep. 4 Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid (DHH) Gerven E. van, Drent S. (2007, 2 e online editie). Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 14

15 Criteria versnelde leertijd 1. Sociaal emotioneel Basiskenmerken (relatie, autonomie, competentie) moeten op leeftijd voldoende ontwikkeld zijn: betrokkenheid / welbevinden relatie met volwassenen relatie met kinderen spelontwikkeling weerbaarheid welbevinden / plezier op school (observaties en gesprekken met de leerling) SEO overzicht uit het leerlingvolgsysteem 5 2. Taak- werkhouding kan taak zelfstandig uitvoeren taakbesef/ doorzettingsvermogen zelfsturing heeft interesse om te leren motivatie (vanuit observatie en gesprek) 3. Leervorderingen taal lezen: technisch en begrijpend rekenen zaakvakken Voor versnelde leertijd zijn vooral de leervorderingen voor rekenen en begrijpend lezen belangrijke gegevens. Bij versnelde leertijd moeten de toetsen conform het LOVS minimaal 1 jaar vooruit goed worden gemaakt (Cito niveau A of B) en na invullen van het DHH de versnelling ook als wenselijk aangegeven worden. Bij het doortoetsen dient in acht genomen te worden wat het leerstofaanbod is geweest. 5 ZIEN. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 15

16 Stap 3b: Criteria leertijdverlenging Bij de criteria is het belangrijk om steeds het totaal beeld van het kind in ogenschouw te houden. Per criterium bekijken wat het voor deze leerling, in deze groep, met deze leerkracht en ouders op onze school betekent. Bij leertijdverlenging gaat het om kinderen die: Een duidelijke achterstand laten zien in de leervorderingen. In combinatie met enkele aandachtspunten of specifieke onderwijsbehoeften op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling en taakwerkhouding. De school handelingsverlegen is in het begeleiden van de leerling in de huidige groep. Criteria leertijdverlenging 1. Sociaal emotioneel Basiskenmerken zijn gezien de leeftijd onvoldoende ontwikkeld: betrokkenheid / welbevinden relatie met volwassenen relatie met kinderen spelontwikkeling weerbaarheid welbevinden / plezier op school (observaties en gesprekken met de leerling) SEO overzicht uit het leerlingvolgsysteem 6 (ingevuld door de leerkracht) 2. Taak- werkhouding taak zelfstandig uitvoeren taakbesef / doorzettingsvermogen zelfsturing interesse om te leren motivatie (vanuit observatie en gesprek) 3. Leervorderingen taal lezen: technisch en begrijpend rekenen zaakvakken 6 ZIEN. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 16

17 Bij vertraagde leertijd moet aangegeven worden welke onderdelen van de leerstof de leerling onvoldoende beheerst en wat het effect van het extra aanbod zal zijn tijdens de verlengde leertijd. Voor zowel a en b geldt dat de uitkomsten van de beoordeling aan de hand van de criteria worden vergeleken met die van de eigen leeftijdsgroep. Steeds weer dient de vraag gesteld te worden in welke groep de ontwikkelingskansen voor het betreffende kind het grootst zijn in relatie tot de ontwikkelingsbehoeften van het kind. Het ontwikkelingsperspectief is hierbij belangrijk. Daarbij wordt concreet aangegeven wat het onderwijsaanbod zal zijn Stap 4: Besluitvorming Wanneer er een besluit ten aanzien van vertragen/versnellen genomen gaat worden zullen bovenstaande criteria beoordeeld worden. Daarnaast wordt een korte motivering omschreven en wordt de leervoorsprong of de leerachterstand bezien in combinatie met de sociaal emotionele ontwikkeling en/of taakwerkhouding. In het besluit wordt meegenomen in welke groep het kind de meeste ontwikkelingskansen heeft. Hiervoor wordt een besluitvormingsformulier ingevuld. Bij de besluitvorming zijn de ouders, de leerkracht en de intern begeleider betrokken. Indien de meningen uiteenlopen ligt de uiteindelijke beslissing bij de directeur van de school. Het besluit wordt opgenomen in het leerlingdossier. De groepsleerkracht draagt hier zorg voor Stap 5: Continuering van het aanbod Het kind dat de procedure heeft doorlopen zal in het groepsoverzicht en/of in een (groeps-) handelingsplan vastgelegde extra zorg ontvangen op basis van zijn onderwijsbehoeften. Dit is conform de 1-zorgroute zoals dit op de Willibrordusschool wordt gehanteerd. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 17

18 Bijlage 1: Besluitvormingsformulier versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-2 Naam: Groep: Groepsverloop: Leerkracht: Intern begeleider: Datum: Start Datum: Notities Stap Stap Stap Stap 4 Signaleren Kleuterplein Info leerkracht Gesprek IB Gesprek ouders Info uit groepsplan/handelingsplan Gegevens LVS Analyseren/diagnosticeren Periode genoten onderwijs: maanden Diagnostiek: Cito Signalering dyslexie/beginnende geletterdheid. Gesprek leerkracht-ib Gesprek ouders Leerlingbespreking Informatie externen *Criteria ontwikkelings mijlpalen? Sociaal emotioneel basiskenmerken. Speel- en werkgedrag. Motoriek. Zintuiglijke waarneming. Mondelinge taalontwikkeling. Lichaamsoriëntatie. Ruimtelijke oriëntatie. Tijdsoriëntatie. Symboolverkenning. Functieontwikkeling/leervoorwaarden. Taal voor kleuters/ Rekenen voor Kleuters Besluitvorming Datum Beslissingsmomenten Datum vermelden Verwijzen naar gespreksverslagen en observaties. Samenvattend conclusies hier opnemen. Datum vermelden Resultaten cito Samenvattende conclusies Datum vermelden. Resultaten Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 18

19 Stap 5 Continuering van zorg Zorg wordt vastgelegd in: Groepsplan / handelingsplan Specifieke aandacht voor: Handtekening voor akkoord: d.d. Ouders: d.d. IB, namens de school: Criteria versnellen: Leerling scoort minimaal leeftijdsadequaat op de ontwikkelingsgebieden van Kleuterplein. Hierbij ligt de nadruk op de leerdoelen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Op het gebied van de ontluikende geletterdheid en gecijferdheid en op de leervoorwaarden heeft de leerling een duidelijke voorsprong op leeftijdgenoten. Op de kleutercito s scoort de leerling op een A of A+ niveau. Criteria verlengde leertijd: Leerling scoort op meerdere ontwikkelingsgebieden van Kleuterplein niet leeftijdsadequaat. Ook hier ligt de nadruk op de leerdoelen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Op het gebied van ontluikende geletterdheid en gecijferdheid en op de leervoorwaarden laat de leerling een achterstand zien. Op de kleutercito s scoort de leerling op C D E niveau. Enkele algemene uitgangspunten bij dit protocol, zoals benoemd door Luc Koning ( bron: praxis mei 2011) De schoolloopbaan van een leerling wordt niet bepaald door de ouders en ook niet door de inspectie, maar door de school. Niet de leeftijd, maar het ontwikkelingsniveau en het ontwikkelingsverloop bepalen de schoolloopbaan van een leerling. Niet de sociaal emotionele problematiek is doorslaggevend, maar het totaalbeeld van een leerling. Niet het doubleren is zinvol, maar de functionele leertijdverlenging. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 19

20 Bijlage 2: Beslissingsmoment 1 (juni) (s) Lln. die begin schooljaar tot aan kerst is ingestroomd Vraag: Kan deze leerling doorstromen naar groep 2? Lln. die vanaf januari tot aan laatste 6 schoolw. is ingestroomd. Vraag : Kan deze leerling doorstromen naar groep 2? Ja + onderbouwing 1 Nee +onderbouwing 2 Ja + onderbouwing 3 Nee +onderbouwing 4 Beslissingsmoment 2 (oktober) (s+1) Leerling van 2 of 4 Vraag: Kan deze lln. doorstromen naar groep 2? Ja + onderbouwing 5 Nee + onderbouwing 6 Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 20

21 Beslissingsmoment 3 (juni) (s+1) Lln. van 1 en 3 (beslissingsmoment 1) en 5 (beslissingsmoment 2) Vraag: Kan deze lln. doorstromen naar groep 3? Lln. van 6 (beslissingsmoment 2) Vraag: Kan deze lln. doorstromen naar groep 2? Ja + onderbouwing 7 Nee + onderbouwing 8 Ja + onderbouwing 9 Nee + onderbouwing 10 Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 21

22 Bijlage 3: School specifiek stappenplan Welke stappen worden er uitgevoerd voordat het besluit versnellen of verlengen wordt genomen en door wie. 1. De leerkracht signaleert cognitieve-.,motorische-, sociaal-emotioneleen/of gedragsproblemen bij de leerling. De leerkracht signaleert een ontwikkelingsvoorsprong bij de leerling. Dit kan aan de hand van de methodegebonden toetsen, CITO toetsen, observaties in de groep, het ZIEN observatie systeem, het Kleuterplein registratiesysteem, de hoogbegaafdheidsscan, de motorische screening. (zie voor de details de toetskalender). De leerkrachten gaan hierover in gesprek met de ouders. 2. De leerkracht bekijkt of hij/zij dit zelf kan oplossen in de groep of dat hij/zij advies en hulp nodig heeft. Indien de leerkracht advies en/of hulp nodig heeft voor een bepaalde leerling kan hij/zij dit in een groepsgesprek met de IB-er bespreken of verder gegaan met stap 3. Belemmerende en stimulerende factoren worden hierbij omschreven in het groepsoverzicht. 3. Leerling wordt aangemeld via een hulpvraagformulier door de leerkracht ingevuld en aan de intern begeleider gestuurd. Hierin wordt zo duidelijk mogelijk de onderwijsbehoeften op de vijf IVO-velden beschreven. (te vinden op de server in gezamenlijke mappen ) 4. De leerkracht bespreekt samen met het zorgteam de hulpvraag en houdt ouders op de hoogte van het proces. 5. Het Zorgteam kan nader onderzoek (laten) doen. Dit kan een onderzoek zijn n.a.v. de cognitieve-, sociaal emotionele en of motorische ontwikkeling van een kind. Daarbij valt te denken aan observaties (door IB-er of externen), gesprekken met de leerling, maar ook onderzoek/verwijzing naar een huisarts, een kinderarts, een ergotherapeut, fysiotherapeut, GGZ, een onderzoeksbureau, logopediste, CJG-coach, de Plusklas coördinator, de MRT leerkracht e.a.. Hierna wordt een advies gegeven en worden handelingsadviezen uitgevoerd. Deze staan beschreven in het groepsplan. Ook in deze fase zijn de ouders nauw betrokken. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 22

23 6. Als blijkt dat de leerling geen of onvoldoende vooruitgang boekt, wordt de remedial teacher of de intern begeleider opnieuw benaderd. 7. Leerkracht, IB-er en een lid van het zorgteam maken gebruik van het protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging. De daarin vermeldde stappen worden genomen. Criteria worden gebruikt om de uiteindelijke beslissing te nemen. 8. In het protocol is vernoemd wie verantwoordelijk is voor de beslissingen die genomen moeten worden. Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 23

24 Dit protocol m.b.t. versnelde leertijd/leertijdverlening voor groepen 1-8 is vastgesteld en goedgekeurd door de M.R. van de Willibrordusschool: Datum:. namens de M.R. (oudergeleding) namens de M.R. (personeelsgeleding) Protocol versnelde leertijd/leertijdverlenging gr 1-8, november 2013 Pagina 24