Werkdocument resultaatafspraken vroegscholen (basisschool groep 1-2)

Transcriptie

1 Werkdocument resultaatafspraken vroegscholen (basisschool groep 1-2) Geadviseerd wordt om elk jaar het formulier verantwoording te downloaden zodat de meest recente versie wordt gebruikt. Omdat er met verschillende kindvolgsystemen wordt gewerkt in het basisonderwijs is geprobeerd een uitwerking te maken waarmee alle scholen toch resultaten kunnen formuleren. Voor de twee kindvolgsystemen KIJK! en CITO is een uitgebreide beschrijving voor gemaakt. Hiervoor is gekozen omdat de voorscholen ook met deze systemen werken. Werkt uw school met geen van beide systemen vragen wij om aan de hand van de gegevens die u heeft toch resultaten te formuleren. Scholen die werken met KIJK! Korte toelichting op het observatie-instrument KIJK! KIJK! is een observatie-instrument waarmee het ontwikkelingsverloop van kinderen op diverse ontwikkelgebieden over langere tijd kan worden geobserveerd en geregistreerd. Door professioneel observeren bepaalt de leerkracht per ontwikkelingsaspect van het kind in welke fase het kind zich bevindt. Wenselijk is om het registratiemodel elk half jaar in te vullen. De observatiegegevens zijn zowel op individueel niveau als op groepsniveau te analyseren. De observatiegegevens die op basis van KIJK! worden verkregen, zijn in twee categorieën te verdelen: basisgegevens en ontwikkelingslijnen. De Basisgegevens De basisgegevens zijn een voorwaarde voor een goede ontwikkeling op de verschillende domeinen. Eén van de basisgegevens is het begrip basiskenmerken. De basiskenmerken zijn: 1. Vrij zijn van emotionele belemmeringen; 2. Nieuwsgierig, ondernemend en onderzoekend zijn; 3. Zelfvertrouwen hebben en over een stabiel en gezond zelfbeeld beschikken. Deze worden gescoord op een 4-puntsschaal: ++ altijd of bijna altijd De basiskenmerken zijn aanwezig. Het kind zit lekker in zijn vel. Het is van nature nieuwsgierig naar de wereld om hem heen. Nieuwe dingen schrikken hem niet af, maar zijn juist interessant en vormen een uitdaging om spelenderwijs te ontdekken en te ervaren. + - meer wel dan niet De meeste basiskenmerken zijn aanwezig. Sommige kenmerken verdienen enige aandacht, zeker als deze de ontwikkeling van het kind belemmeren. - + meer niet dan wel Een aantal kenmerken is aanwezig en een aantal niet of de meeste kenmerken zijn meer niet dan wel aanwezig. De basiskenmerken verdienen de aandacht. - - nooit of bijna nooit De basiskenmerken zijn meestal niet aanwezig. Het kind is onzeker, niet ondernemend en voelt zich niet vrij. Extra aandacht voor de basiskenmerken is noodzakelijk. 1

2 De ontwikkelingslijnen Voor alle ontwikkelingsdomeinen zijn ontwikkelingslijnen opgesteld. Bij de versie voor kleuters gaat het om: omgaan met zichzelf omgaan met volwassenen, spelontwikkeling, mondelinge taalontwikkeling, beginnende geletterdheid, beginnende gecijferdheid, visuele waarneming, auditieve waarneming, lichaamsoriëntatie, logisch denken, ruimtelijke oriëntatie, tijdsoriëntatie, taakgerichtheid en zelfstandigheid, zelfbeeld. Per domein worden verschillende niveaus voor het functioneren omschreven, die elk een mijlpaal van ongeveer een half jaar ontwikkeling markeren. Per niveau kan de leerkracht in een 3-puntsschaal inkleuren, hoe ver het kind op dat niveau is gevorderd. Ieder vakje staat dan voor ongeveer twee maanden. Door een denkbeeldige lijn te trekken van de leeftijd van het kind naar de ingekleurde vakjes per domein, kan worden gecontroleerd op welke domeinen het kind een achterstand of een voorsprong heeft. Bij de beoordeling of een bereikte ontwikkelingsleeftijd wel of niet in overeenstemming is met wat normaal gesproken mag worden verwacht, adviseren de makers om een marge van zes maanden te hanteren. De ontwikkeling van jonge kinderen verloopt immers verschillend en sprongsgewijs. Een achterstand of voorsprong van een half jaar, kan dan worden opgevat als een eerste signaal dat er op het betreffende domein sprake is van een ontwikkelingsvoorsprong dan wel -achterstand. Bij een achterstand van zes maanden of meer, is er dus sprake van een achterstand en deze is ingelopen is als deze minder dan zes maanden bedraagt. In het geval van meerdere observatiemomenten kan het kind met zichzelf worden vergeleken. Daarmee heeft KIJK! een tweeledig doel: vergelijking met de voorgaande ontwikkeling en vergelijking met de gangbare ontwikkeling. De ontwikkelingslijnen van KIJK! maken het mogelijk om de ontwikkelingsleeftijd van de kinderen af te zetten tegen hun chronologische leeftijd. Dat biedt een aanknopingspunt voor het stellen van een groeinorm. Een leeftijdsadequate groei wil zeggen dat de groei in ontwikkelingsleeftijd in deze periode minimaal even groot is als de groei in chronologische leeftijd van de kinderen. De richtlijn van 75% is gesteld in overleg met de makers van KIJK!. Voor meer informatie over de basiskenmerken en de ontwikkelingslijnen verwijzen wij naar de handleiding van KIJK! of naar de website van Bazalt: Toelichting op de ambitie en resultaatafspraken KIJK! A) Ambitie basiskenmerken, sociaal emotionele ontwikkeling. Een doelgroepkind scoort aan het eind van de vroegschoolse periode per basiskenmerk een +/- of laat een groei zien van minimaal 1 punt hoger op de 4 puntschaal voor basiskenmerken dan aan het begin van de vroegschoolse periode. A) Resultaatafspraak basiskenmerken, sociaal- emotionele ontwikkeling. 2

3 B) Ambitie ontwikkelingsgebieden sociaal emotionele ontwikkeling, taal en rekenen in KIJK!: Een doelgroepkind laat aan het eind van groep 2 een leeftijdsadequate groei zien op de ontwikkelingsgebieden* zichtbaar in KIJK! groep 1 en 2. het gaat hierbij om de volgende gebieden: Mondelinge taalontwikkeling Beginnende geletterdheid Beginnende gecijferdheid Omgaan met zichzelf Omgaan met andere zelfredzaamheid *bovenstaande ontwikkelingsgebieden moeten minimaal worden ingevuld voor de doelgroepkinderen. B) resultaatafspraak ontwikkelingsgebieden sociaal emotionele ontwikkeling, taal en rekenen in KIJK! 75% van de doelgroepkinderen voldoet aan bovenstaande ambitie Met deze ambitie resultaatafspraak wordt bedoeld dat er aan het einde van de vroegschoolse periode op bovengenoemde punten een leeftijdsadequate groei is te zien. Wat wordt bedoeld met leeftijdsadequate groei staat hierboven beschreven. Scholen die werken met het volgsysteem PO van CITO. Met het Cito Volgsysteem volgt de leerkracht de ontwikkeling van de kinderen en kan deze vergelijken met die van leeftijdgenoten. Het Cito Volgsysteem primair onderwijs bestaat voor groep 1 en 2 o.a. uit de toetsen Taal voor kleuters en Rekenen voor kleuters. Gedurende de gehele basisschool periode is het mogelijk om de ontwikkeling van de kinderen te volgen met het Cito Volgsysteem primair onderwijs, om zodoende het ontwikkelingsperspectief van het kind in beeld te brengen. Het aantal goed beantwoorde opgaven bij de ene toets is niet zomaar vergelijkbaar met het aantal goed op een andere toets van dezelfde vaardigheid. De toetsen zijn verschillend qua inhoud, lengte en moeilijkheidsgraad. Om de prestatie op verschillende toetsen te vergelijken, worden toetsscores omgezet naar vaardigheidsscores. Deze vaardigheidsscores worden gebruikt om de toetsgegevens te interpreteren, om het niveau van een leerling vast te stellen, om doelen te stellen voor de kinderen en om te evalueren. De resultaatafspraak op basis van Cito is bedoeld om aan te sluiten bij wat de school met het leerlingvolgsysteem wil: de ontwikkeling van de leerling in kaart brengen en daarop handelen, rekening houdend met het ontwikkelingsperspectief van die specifieke leerling. Een toets is een momentopname, die bij jonge kinderen zoals kleuters, heel wisselende resultaten kan opleveren, binnen een kort tijdsinterval. De achterliggende gedachte van deze resultaatafspraak is, dat je wilt voorkómen dat de achterstand van een leerling, binnen zijn eigen ontwikkelingsperspectief, verder toeneemt. De resultaatafspraak is dus niet bedoeld als vergelijking met andere leerlingen. En indien een kind toch verder achteropraakt ten opzichte van zijn eigen ontwikkelingsperspectief, dan is daar veelal een goede verklaring voor te vinden. Dit is tevens voor de leerkracht een signaal om verder actie te ondernemen. 3

4 Toelichting op de ambitie en resultaatafspraken CITO C) Ambitie taalontwikkeling CITO: Een doelgroepkind laat de minimale groei zien in vaardigheidsscore tussen E1 en E2. Het minimale aantal punten wat een kind zou moeten behalen is uitgebreid beschreven in het werkdocument. C) Resultaatafspraak taalontwikkeling CITO D) Ambitie rekenontwikkeling CITO Een doelgroepkind laat de minimale groei zien in vaardigheidsscore tussen E1 en E2. Het minimale aantal punten wat een kind zou moeten behalen is uitgebreid beschreven in het werkdocument. D) Resultaatafspraak rekenontwikkeling CITO 4

5 De minimale groei tussen deze twee toets momenten is afhankelijk van het niveau waarin een kind zit. Voorbeeld van de minimale groei: Groep 1-2 Rekenen voor kleuters (2010) toets Minimale en maximale vaardigheidsscores niveau E D C B A A (hoogste 10%) M E M E Een compleet overzicht met alle tabellen voor taal en rekenen is te vinden op blz in het overzicht in de onderstaande link: Kijk elk jaar bij deze link of er weer nieuwe overzichten zijn gemaakt. Scholen die niet werken met KIJK! of CITO Werkt uw school niet met KIJK! of met CITO dan vult u op het gebeid van sociaal emotionele ontwikkeling dit in bij onderdeel A). Hierbij kunt u gebruik maken van de toelichting van de normering bij de basisgegevens van KIJK! Voor de onderdelen taal en rekenen geeft u een toelichting in het vak aanvullende informatie. Hierbij geeft u aan wat de resultaten zijn van de doelgroepkinderen aan de hand van de gegevens die u heeft verzameld in uw systeem. Wat vul je in op het formulier verantwoording vroegschoolse instantie? Voor de meeste punten op het formulier, spreekt het voor zich welke informatie moet worden ingevuld. - Vul bij het punt ambitie in: het aantal kinderen dat voldoet aan de ambitie beschreven bij 3.8 in de handleiding Voor- en Vroegschoolse educatie gemeente Barneveld. - Bij is voldaan de resultaatafspraak streep je door wat niet van toepassing is. - Je vult het formulier in met de gegevens van het afgelopen schooljaar. Dus op 1 oktober 2015 neem je de gegevens die je hebt van tot Kun je als school niet kan voldoen aan de resultaatafspraak, beschrijf dan kort de oorzaak over het niet voldoen van de resultaatafspraken in het vak Aanvullende informatie. Voorbeelden van mogelijke oorzaken: een kind dat langdurig ziek is geweest of in de thuissituatie van een kind hebben zich situaties voorgedaan die de ontwikkeling van het kind negatief hebben beïnvloed. Het meesturen van overzichten of rapporten is niet nodig. 5