Stagewijzer Bachelor in het Onderwijs, Kleuteronderwijs, 2BaKO GROEP lerarenopleiding Campus Comenius

Transcriptie

1

2 Inhoudstafel 1 Coördinatoren en coördinaten De stages over de drie opleidingsfasen Doelstellingen, evaluatiecriteria en leerlijnen Observatie-participatiedagen De eerste observatie-participatiedag ~ contactname met mentor Overleg- en observatietaken Differentiatie voorbereiden (vanaf stageperiode 2) Participeren Afsluitverhaal vertellen Poppenspel...15 Onderling af te spreken met betrokken docent. De opdracht hieromtrent kan doorheen het...15 academiejaar nog wijzigen/aangepast worden De volgende observatie-participatiedagen Observatie-participatie Zelf uitproberen 1 activiteit Voorbereiding weekstage De laatste halve observatie-participatiedag Voorleggen van de voorbereidingen Participeren Doestage Aanbod van activiteiten Dagelijkse Impressie-activiteit Vier activiteiten muzikale opvoeding Dagelijks lichamelijke opvoeding Taalactiviteiten Groepsgericht aanbod : WIG (werktijd in groepen) Dagelijks beeldende opvoeding Opvoedende spelen (inclusief voorbereidend lezen & schrijven, wiskundige initiatie) R. K. Godsdienst: 2 bezinningsmomenten per week Niet confessionele zedenleer Opdracht muzische vorming Horizontale samenhang, integratie Milieuverrijking Differentiatie (vanaf stageperiode 2 in maart) Dagverloop en extra samenhang De studenten voorzien klassikale onthaalmomenten en afsluitmomenten Extra samenhang Stagemap M.b.t. lesvoorbereidingen M.b.t. milieuverrijkingsfiches M.b.t. het weekrooster Evaluatie Afspraken Stagescholen zoeken Ondertekenen stageovereenkomst Gebruik van e-pos Wat is e-pos? Hoe werken met e-pos? Functionaliteiten Stagescholen Weekrooster Feedback Stagedocumenten Deadlines Data inleveren administratie Cesuurbepaling STAGE BaKO

3 1 COÖRDINATOREN EN COÖRDINATEN Lerarenopleiding Stagecoördinatie Kleuter Onderwijs Groep lerarenopleiding Campus Comenius Tiensevest Leuven Tel: Fax: Helene Stragier Lokaal: C104 Tel: Fax: Opleidingscoördinator Onderwijs Verantwoordelijke gezondheidstoezicht Kleuter Thu Dang Glenn Debruyn Lokaal: C104 Tel: Fax: DE STAGES OVER DE DRIE OPLEIDINGSFASEN Eerste opleidingsfase: twee stageperioden Periode 1: observatie-participatieweek voorbereidingsweek met twee observatie-participatiedagen één week doestage Periode 2: voorbereidingsweek met twee observatie-participatiedagen één week doestage Tweede opleidingsfase: drie stageperioden Periode 1: wekelijks hele observatie-participatiedagen voorbereidingsweek met één volledige observatiedag één week doestage Periode 2: wekelijks hele observatie-participatiedagen voorbereidingsweek met één volledige observatiedag twee weken doestage Periode 3: wekelijks hele observatie-participatiedagen voorbereidingsweek met één volledige observatiedag één week doestage Derde opleidingsfase: eerste semester periode + praktijksemester Eerste semester periode: observatie-participatiedagen 2 voorbereidingsdagen twee weken doestage 3

4 Praktijksemester: keuze tussen reguliere stage bestaande uit: weken doestage weken keuzestage of weken keuzestage (telkens voorafgegaan door één observatie-participatiedag) zelfstandige stage van 6 à 9 weken in binnen- of buitenland (eventueel aangevuld met een reguliere- of een keuzestage). 4

5 3 DOELSTELLINGEN, EVALUATIECRITERIA EN LEERLIJNEN Legende: De doelstellingen van opleidingsfase 1 (OF1) blijven geldig. De doelstellingen van opleidingsfase 1 (OF1) en opleidingsfase 2 (OF2) blijven geldig. Voorbereidingswerk OF1 OF2 OF3 Stagemap De student voorziet per stage een uitgewerkte stagemap. Lesvoorbereidingen Inzet en werkkracht De stagemap is op de eerste dag van de doestage volledig, overzichtelijk en verzorgd (zoals beschreven in document structuur stagemap ). De stagemap is dagelijks op een zichtbare plaats aanwezig in de klas, ter inzage van de mentor en/of de bezoekende lector. De student gebruikt per stageles/activiteit een lesvoorbereidingsformulier van de hogeschool. De lesvoorbereidingen worden correct qua structuur en taal ingevuld en voldoende gestoffeerd volgens de instructies uit de colleges. De student voegt bij een lesvoorbereiding (lesfiche en lesverloop) volgende bijlagen toe (indien van toepassing): verhalen, versjes, partituren, prenten, creavoorbeeld. De student bezorgt de lesvoorbereidingen aan de mentor, zoals beschreven in de stagewijzer. De student geeft begeleidende brief, stagewijzer en beoordelingsformulier tijdig ter inzage aan mentor (zie jaarwijzer). De student brengt wijzigingen aan in de lesvoorbereidingen na feedback van de mentor. Van het weekrooster moet de originele en de aangepaste versie aanwezig zijn in de stagemap. De student post weekrooster tijdig op e-pos (zie stagewijzer). De student toont een groot engagement en gedrevenheid tijdens de OP-dagen/doestage en is een meerwaarde in de kleuterklas voor kleuters en mentor. De student neemt een actieve houding aan gedurende de hele stageperiode. De student werkt zichtbaar hard om de hele stageperiode succesvol te beëindigen (komt verplichtingen en afspraken na, is tijdig aanwezig, werkt taken succesvol af, brengt mentor tijdig op de hoogte van zijn plannen, ). Taalvaardigheden OF1 OF2 OF3 De student gebruikt correcte en verstaanbare mondelinge en De student gebruikt gevarieerd De student communiceert gepast schriftelijke taal. De student kan schriftelijke boodschappen naar externen toe taalgebruik met doelbewuste woordenschat, aangepast aan doelgroep. met anderstalige leerlingen. correct formuleren. De student reageert constructief De student kan een op taalgebruik van kleuters om 5

6 lesvoorbereiding zonder taal- en spellingsfouten schrijven. De student kan een overtuigende lichaamshouding aannemen. De student heeft een sprekende mimiek waarmee hij kleuters kan boeien. ontluikende geletterdheid van kleuters te stimuleren. De student gebruikt gepaste instructies/activiteiten om de taalontwikkeling van kleuters te stimuleren. De student laat kleuters kennis maken met Franse taalinitiatie. Attitudes OF1 OF2 OF3 Leergierigheid De student neemt initiatief om bij te leren door gerichte vragen te stellen. De student kan op een positieve en constructieve manier feedback integreren in zijn onderwijspraktijk. Verantwoordelijkheidszin De student neemt verantwoordelijkheid op ten aanzien van eigen professioneel handelen (vb. afspraken nakomen, tijdig aanwezig zijn, klas opruimen, deadlines respecteren ). De student informeert mentor tijdig van zijn plannen, alsook wijzigingen of afwezigheden. Flexibiliteit Veranderingsbekwaamheid De student past zich op vraag van mentor aan aan wijzigende omstandigheden. Creativiteit De student is creatief bij maken en zoeken van low- en no budget materialen. De student heeft originele en vernieuwende ideeën om het thema in de klas binnen te brengen. De student leert zijn eigen creatieve De student kan individuele noden detecteren en signaleren onder leiding van de mentor. De student heeft zelf aandacht voor wijzigende omstandigheden en past zich hieraan aan in overleg met mentor. De student kan op een originele en creatieve manier kleuters bewust tot ontwikkeling brengen. De student heeft oog om talenten van kleuters te ontdekken en te ontwikkelen. De student kan spontaan verantwoordelijkheid opnemen ten aanzien van de individuele noden van kleuters. De student past zich spontaan aan aan wijzigende omstandigheden. De student kan loskomen van zijn lesvoorbereiding en inspelen op de actuele situatie. De student durft zijn eigen creatieve zelf te zijn en dit ook bij kleuters te stimuleren. 6

7 Reflectievermogen talenten ontdekken in verschillende domeinen. De student denkt na over eigen functioneren in de kleuterklas. De student staat open voor feedback. De student heeft een realistische kijk op zijn eigen onderwijspraktijk. Beslissingsvermogen De student durft, in overleg met de mentor, beslissingen nemen. De student neemt gerichte maatregelen voor zijn valkuilen. De student kent zijn talenten en past deze toe en laat ze groeien in zijn handelen. De student kan zelfstandig beslissingen nemen m.b.t. het klasgebeuren. De student reflecteert over zijn eigen visie op onderwijs en handelt hier consequent naar. BC 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen Beginsituatie De student onderzoekt de beginsituatie op vlak van kleuters, leerkracht, klas, school en situatie en houdt hier in de mate van het mogelijke rekening mee. Ontwikkelingsdoelen/lesdoelen OF1 OF2 OF3 De student selecteert de juiste ontwikkelingsdoelen per activiteit of werkvorm. De student formuleert concrete en evalueerbare lesdoelstellingen rekening houdend met de verschillende netten. De student vertrekt vanuit concrete lesdoelen om een activiteit op te bouwen. Uitwerking thema De student kan m.b.v. van de 10 stappen van een thema-analyse De student houdt in lesvoorbereiding en klaspraktijk volwaardig rekening met de beginsituatie. De student houdt in lesvoorbereiding en klaspraktijk rekening met de diversiteit binnen de klasgroep. De student voorziet een De student kan spontaan inspelen op de verschillende noden en behoeften van elke kleuter. De student hanteert spontaan de verschillende doelstellingen, naar gelang het onderwijsnet. 7

8 een thema laten leven in de kleuterklas. De student kan een weekthema verdelen in verschillende dagthema s op een voor kleuters logische en leerrijke wijze, met begeleiding van de mentor. Aanbod activiteiten De student maakt gebruik van gevarieerde didactische werkvormen, op basis van input uit de hoor- en werkcolleges. Lesopbouw De student bouwt een les gestructureerd en doelgericht op in leerfasen (inleiding, kern, slot). Begeleiding en interactie De student heeft klasoverzicht. De student gaat in interactie met de kleuter. De student benadert de kleuter waarderend. De student heeft oog voor het welbevinden en de betrokkenheid van kleuters. De student heeft aandacht voor het groei en leerproces van kleuters. Integratie zang/beweging De student zingt de gebruikelijke geplande opruim-, stilte- en overgangs-liedjes van de mentor De student voorziet gepaste en voldoende geplande bewegingstussendoortjes in lesvoorbereiding. Integratie initiatie rekenen, lezen, schrijven samenhang doorheen de weekdagen, rekening houdend met de noden, behoeften, voorkennis van de doelgroep (rode draad). De student gebruikt passende activerende en uitdagende werk- en groeperingsvormen in functie van beginsituatie, doelstellingen, materialen en evaluatie. De student past een lesopbouw flexibel aan tijdens de les met begeleiding van de mentor. De student geeft gerichte impulsen om de kleuter tot exploratie en experimenteren te brengen. De student stimuleert de zelfredzaamheid van de kleuter. De student heeft aandacht voor het groei en leerproces van de individuele kleuter. De student zingt spontaan tussendoor, afhankelijk van de actuele situatie. De student gebruikt spontaan bewegingstussendoortjes als ontladingsmoment of beloning, afhankelijk van de actuele situatie. De student biedt schriftelijke en rekengerelateerde afbeeldingen aan in de klas. De student maakt gebruik van verschillende werkvormen om de talenten van kleuters te ontdekken, te ontwikkelen en te benutten. De student past een lesopbouw flexibel aan tijdens les. De student past werk- en groeperingsvormen spontaan aan tijdens de les. De student gebruikt werk- en groeperingsvormen die verschillende talenten aanspreken en benutten. De student maakt de kleuters bewust van de 8

9 De student vertoont modelgedrag ten aanzien van ontluikende geletterdheid/gecijferdheid. De student biedt een variatie aan lees-, schrijfen rekenmaterialen. functie van taal en rekenen. De student heeft continue aandacht voor voorbereidende vaardigheden i.v.m. lezen, schrijven en rekenen. Leermiddelen/milieuverrijking De student voorziet voldoende gepaste, veilige en verzorgde materialen. (rekening houdend met low- en nowbudget). De student verrijkt en versiert de klas op een visueel aantrekkelijke wijze voor kleuters. De student selecteert en benut materialen en multimedia om activiteiten doelgericht te ondersteunen en om maximale betrokkenheid van de kleuters te realiseren. Differentiatie De student neemt gepaste en individuele differentiatiemaatregelen op in lesvoorbereidingen. De student probeert gekozen differentiatiemaatregelen uit. De student reflecteert over gekozen differentiatiemaatregelen en past aan waar nodig. De student stimuleert het gebruik van multimedia door de kleuter zelf. De student past spontaan differentiatiemaatregelen toe, op basis van actuele observaties. De student voorziet klasdifferentiatie in aanbod van werkvormen en activiteiten. Zorgverbreding De student neemt kennis van zorgbeleid van stageschool. De student kan interventies bedenken, voorstellen en uitproberen met het oog op een zorgbrede aanpak in de kleuterklas. BC 2: De leraar als opvoeder OF1 OF2 OF3 Positief leefklimaat De student gaat op een waarderende en zachtaardige manier om met elke kleuter. De student stimuleert en bekrachtigt gewenst gedrag van kleuters positief. De student treedt consequent op ten aanzien van straffen/belonen. De student (h)erkent en waardeert de talenten van elke kleuter. De student reageert met respect op gevoelens van de kleuters. De student heeft oog voor de eigenheid van elke kleuter. De student leert kleuters omgaan met emoties. 9

10 Welbevinden Attitudevorming BC 3: De leraar als inhoudelijk expert Kennis thema Kennis ontwikkelingsniveau kleuters Kennis m.b.t. specifieke werkvormen binnen verschillende domeinen De student is streng genoeg om de klasgroep te (bege)leiden. De student heeft oog voor het goed en veilig voelen van elke kleuter in de kleuterklas. De student vertoont voorbeeldgedrag op vlak van waarden en normen. De student doet een klasscreening en neemt gerichte maatregelen in samenspraak met mentor. De student stimuleert en bespreekt gepast gedrag op vlak van waarden en normen. De student kan zelfstandig alternatieven en interventies bedenken met het oog op een hoog welbevinden. OF1 OF2 OF3 De student beheerst zelf de te onderwijzen inhoud/vaardigheid. De student verdiept zichzelf in het te geven thema a.d.h.v. literatuur en multimedia. De student selecteert passende leerinhouden met begeleiding van de mentor. Zie ook differentiatie De student kan het ontwikkelingsniveau van de kleuters inschatten na een gerichte observatie. De student kent de didactische principes van elke werkvorm/activiteit en probeert deze toe te passen tijdens oefenmomenten en stages. De student kan zelf passende leerinhouden selecteren. De student kan leerinhouden begrijpelijk en op niveau van de kleuters uitleggen. De student kan geschikte werkvormen aanbieden op niveau van de kleuters. De student voelt aan wanneer een activiteit/werkvorm te moeilijk/makkelijk is en past in overleg met mentor aan. De student past de didactische principes vlot toe met een geïntegreerde en gevarieerde aanpak over de verschillende domeinen heen. De student schat het ontwikkelingsniveau van de kleuters correct in en past activiteit, indien nodig, flexibel en spontaan aan. 10

11 BC 4: De leraar als organisator OF1 OF2 OF3 Klasmanagement De student kan klasactiviteiten veilig organiseren. De student is een leider met een actieve houding. De student behoudt klasoverzicht. De student kan activiteiten op een efficiënte manier opstarten en afronden. Dag- en weekverloop Administratie BC 5: De leraar als innovator en onderzoeker De student heeft bij het lesverloop aandacht voor vooropgestelde timing. De student reflecteert met kleuters op wat geweest is en wat nog komen zal. De student gebruikt, indien aawezig, de dag- en weeklijn. De student kan, met begeleiding van de mentor, een logisch opgebouwd dag- en weekrooster opstellen. De student vult het aanwezigheidsregister in. De student gebruikt feedbackschriftje dagelijks en reflecteert hierover samen met mentor. Ondernemingszin De student heeft oog voor onderzoeksresultaten om de eigen praktijk te verbeteren. De student tracht vooropgestelde timing te respecteren en laat lesovergangen vlot verlopen. De student kan zelfstandig een logisch dag- en weekrooster opstellen. De student kan flexibel om met opgestelde dag- en weekrooster en past zich aan, aan actuele situatie. De student gebruikt het agenda correct en reflecteert dagelijks. De student neemt verantwoordelijkheid op voor taken i.v.m. financiële aspecten. De student neemt verantwoordelijkheid op voor taken i.v.m. externen (bijv.oudercontact, briefing ouders, ).? OF1 OF2 OF3 De student durft vernieuwende/ creatieve didactische werkvormen toepassen in de kleuterklas. De student kan m.b.v. onderzoek vernieuwend didactisch materiaal/thema aanbieden. De student ontwerpt vernieuwende activiteiten/werkvormen aan op basis van persoonlijke visie. 11

12 BC 6 t.e.m. 9: De leraar als verantwoordelijke voor de school/onderwijsgemeenschap Omgang met mentor Omgang met teamleden/medestudenten OF1 OF2 OF3 De student communiceert open en eerlijk met de mentor. De student bouwt een positieve relatie op met stagementor. De student kan op een constructieve manier samenwerken met medestudenten. Omgang met ouders De student stelt zich in duidelijke en aangepaste taal voor aanvang van stage schriftelijk voor aan ouders. Omgang met externen De student werkt op een constructieve manier samen met teamleden. De student kan ouders informeren indien nodig. De student kan een luisterend oor bieden voor ouders indien nodig. De student integreert zich in het schoolteam door een positieve interactie met het schoolteam op te bouwen (bijv. aanwezigheid in het leraarslokaal, volgen van studiedagen, helpen met schoolse activiteiten, ). De student stelt zich bereikbaar op voor ouders en komt in duidelijke en aangepaste taal tegemoet aan noden/wensen van ouders. De student bouwt een positieve en actieve samenwerking op met externe partners, indien nodig. BC 10: De leraar als cultuurparticipant cultuureducatie OF1 OF2 OF3 De student past leerinhouden aan aan de interesse en leefwereld van kleuters aan. De student is zich bewust van de invloed van cultuur/leefwereld op het gedrag van de kleuter. De student durft uit zijn klas breken en de wereld/omgeving te verkennen. De student kan de wereld in de klas brengen en kleuters prikkelen. De student kan huidige actualiteit gepast vertalen naar de doelgroep. De student integreert op een gepaste en leerrijke wijze actualiteit, diversiteit en pluraliteit in de klas. De student kan op een didactische en waardevolle manier omgaan met de diversiteit in de kleuterklas. De student laat kleuters de culturele identiteit van ieder waarderen en respecteren. 12

13 4 OVERZICHT STAGES TWEEDE FASE 4.1 Programma Periode 1: Contactname + 1 e O-P* dag: O-P dagen met 1 activiteit: Voorbereidingsweek: Doestageweek: dinsdag 5/10/2015 dinsdag 13/10-20/10 27/10-10/11 maandag 26/10 t.e.m. donderdag 29/10 + vrijdag 12/11 maandag 16/11 t.e.m. vrijdag 20/11/2015 Periode 2: Contactname + 1 e O-P dag: O-P dagen met 1 activiteit: Voorbereidingsweek: Doestageweek: dinsdag 01/12/2015 dinsdag 8/12/- 16/02-23/02/2016 maandag 15/02 t.e.m. donderdag 18/02 + vrijdag 26/02 maandag 29/02/ t.e.m. vrijdag 04/03/2016 maandag 07/03 t.e.m. vrijdag 11/03/2016 Periode 3: Contactname + 1 e O-P dag: O-P dagen met 1 activiteit: Voorbereidingsweek: Doestageweek: dinsdag 19/04/2016 dinsdag 26/04 03/05/2016 maandag 02/05 t.e.m. woensdag 04/05/2016 maandag 09/05 t.e.m. vrijdag 13/05/2016 *O-P= observatie-participatie 4.2 Doelstellingen en evaluatiecriteria We verwijzen naar de aangestipte doelstellingen voor de tweede opleidingsfase (OF) in de tabel onder 3. In de stages van de tweede opleidingsfase ligt de klemtoon op de eerste vier competenties. Het contact met ouders (competentie 6) willen we zien opstarten. De stageopdrachten zijn, in vergelijking met de eerste opleidingsfase, veel zelfstandiger uit te werken. De thema s worden door de stagementoren opgelegd. Er zijn meer stageopdrachten uit te voeren dan in OF 1, zowel voor de weekvoorzieningen als voor het aanbod van activiteiten. De overige competenties in de categorie leraar in de school beperken we in OF 2 tot een eis van algemene sociale vaardigheid. De studenten respecteren elementaire regels van wellevendheid. Zij staan open voor sociaal contact en communicatie, zijn bereid te luisteren naar feedback, zijn bekwaam zich nader te verklaren en kunnen voor zichzelf opkomen op een assertieve manier (zonder enige vorm van agressief gedrag te vertonen). Zij zijn erkentelijk voor elke vorm van hulp die ze krijgen. Zij gaan uitermate discreet om met de informatie die zij over de school en over de kleuters verwerven. Bij de lijst van attitudes (zie tabel onder 3) voegen we werklust toe. Kleuteronderwijzers hebben veel voorbereidend werk (zowel denkwerk als handenarbeid). In de klas kan er niet gerust worden, integendeel, kleuteronderwijzers zijn continu alert, energiek, dynamisch, enthousiast en bovendien opgewekt van nature. De studenten kunnen ook de fysieke inspanningen van het werken met kleine kinderen aan. 13

14 5 OBSERVATIE-PARTICIPATIEDAGEN Elke doestageweek wordt voorafgegaan door wekelijks hele observatie-participatiedagen. De data (op dinsdagen) zijn opgegeven en worden gerespecteerd. De studenten worden tijdens deze observatieparticipatiedagen lesvrij gemaakt. Zij moeten de hele dag aanwezig zijn. De studenten mogen zelf extra observatie-participatiemomenten (bv. voor gebruikelijke namiddagactiviteiten) afspreken met de mentor op momenten dat zij zelf vrij zijn (zij mogen dus geen colleges missen) maar mits de toestemming van de directie en de mentor. 5.1 De eerste observatie-participatiedag ~ contactname met mentor De student bezorgt de eerste O-P-dag, de stagewijzer en de begeleidende brief aan de mentor. De stagementor krijgt aan de hand van de stagewijzer zicht op de verwachtingen t.a.v. student, mentor en hogeschool. De stagewijzer wordt in de intreeweek meegegeven in de infobundel aan de student. De student kan voor het afgeven van de stagewijzer dit kopiëren voor zichzelf (zit verplicht in stagemap) of digitaal raadplegen op E-POS bij stagedocumenten Overleg- en observatietaken De student observeert de algemene beginsituatie aan de hand van de vijf beginsituatievariabelen ( kind, leerkracht, klas, school en omgeving, situatie). Dit is de eerste stap van de thema-analyse (zie hoorcollege opvoedkunde en didactiek). Het blanco formulier van de thema-analyse vind je terug op e-pos onder stagedocumenten Differentiatie voorbereiden (vanaf stageperiode 2) De studenten vragen de stagementor twee kleuters aan te duiden voor wie differentiatiemaatregelen wenselijk zijn. Dit zijn geen kinderen met zware problemen, daarbij zullen de effecten van het differentiëren immers niet zo snel aan het licht komen. Aan de hand van het leerlingvolgsysteem PKK CEGO (formulierenset 2, zie bijlage projectwijzer II,2) observeert de student tijdens deze dag de twee aangeduide kinderen. De student vult m.a.w. voor elk van de twee kleuters formulierenset 2 (p. 4 t.e.m. 9) in Agenda De student vraagt aan de mentor welke klasagenda hij/zij gebruikt en of hij deze mag overnemen. De studenten informeren naar de agenda. Zij vullen de agenda in voor hun stageweek volgens de gewoonten van de stageschool. Ze vragen een blanco bladzijde uit de agenda om te kopiëren, en vullen het in volgens de richtlijnen van de mentor. Indien de stageschool een digitaal agendag gebruikt, dan maakt de student alsnog een papieren versie hiervan. Voor het invullen van de agenda wordt de lijst van de ontwikkelingsdoelen ( gebruikt. Voor 1 willekeurige dag noteren de studenten naast de ontwikkelingsdoelen ook de leerplandoelstellingen (OVSG/ GO!/ VVKBaO) die je online of in de stageschool kan raadplegen. Na elke klasdag vullen de studenten ook de kolom evaluatie in. De ingevulde agenda (met evaluatie) wordt na de stage afgegeven aan Mevr. Martens en wordt i.f.v. het werkcollege didactiek geëvalueerd Participeren De studenten helpen de stagementor actief tijdens de dag, zo leren ze de kleuters ook sneller kennen. Dit betekent: mee in de groep zitten, mee begeleiden tijdens werktijd in groepen, meehelpen bij 14

15 verzorgingsmomenten, speeltijd- en reftertoezicht, meewerken bij het opruimen van het lokaal en het verzorgen van het materiaal Afsluitverhaal vertellen Op het einde van de dag vertellen de studenten zelf een verhaal aan de hand van een prentenboek uit de klasbibliotheek, om zo te ervaren hoe deze groep kinderen is (de voorbereiding gebeurt tijdens de observatiedag zelf schriftelijke voorbereiding hoeft niet) Poppenspel Onderling af te spreken met betrokken docent. De opdracht hieromtrent kan doorheen het academiejaar nog wijzigen/aangepast worden. 5.2 De volgende observatie-participatiedagen Gedurende de periode van de volgende observatie-participatiedagen proberen de studenten de klas zo goed mogelijk te leren kennen door observatie en participatie, ze proberen zelf al wat uit en ze bereiden hun weekstage voor. Indien de student omwille van omstandigheden niet op de afgeproken data de OP-dagen kan doen, dan spreekt hij met de mentor zelf nieuwe data af, op moment dat hij geen college moet volgen aan de hogeschool Observatie-participatie De student werkt verder aan de taken vermeld onder Zelf uitproberen 1 activiteit Vanaf de 2de O-P dag bereidt de student telkens 1 activiteit voor en voert deze uit tijdens die dag dat hij aanwezig is. De andere activiteiten van de dag worden begeleid door de mentor zelf, de student ziet de mentor bezig en participeert waar mogelijk. Welke activiteit de student op de O-P dag begeleidt wordt bepaald in onderling overleg met de mentor. Er kunnen ook suggesties gedaan worden vanuit de hoorcolleges. Als er op de O-P dagen ook nog een afsluitverhaal wordt verteld, zal de student dit ook op zich nemen (bovenop de door hem voorbereide activiteit). De activiteit op de O-P dag wordt niet officieel geëvalueerd, de mentor geeft wel feedback zodat de student kan groeien naar de weekstage toe. Het is mogelijk, maar niet gegarandeerd dat een lector van de hogeschool langskomt om deze activiteit bij te wonen Voorbereiding weekstage Uitschrijven overleg- en observatietaken De verzamelde gegevens van de O-P dagen worden uitgeschreven. De thema-analyse De studenten bestuderen het thema, zoeken informatie en inspiratie. Ze analyseren het thema tot 5 infopakketten (5 dagthema s) die in een logische en verrijkende opbouw geschikt worden. Ze houden ook rekening met de eventuele stageopdrachten van de lectoren van de hogeschool. Ze zoeken naar Impressie-activiteiten die het meest relevant zijn voor elk dagthema, ze zoeken ideeën voor alle activiteiten. Ze vullen de gegevens in op de fiche thema-analyse of aan de hand van een zelfgekozen stappenplan (zie didactische werkvormen 2LK) 15

16 Het weekrooster invullen Als leidraad geven wij volgend dagplan mee: Voormiddag 1. Onthaal, vertrouwelijk gesprek, kalenders en takenbord,. 2. Impressie-activiteit 3. WIG (Werktijd in groepen) 4. Klassikaal gerichte activiteit. of collectief gerichte activiteiten 5. Afsluiten van de voormiddag Namiddag 6. Onthaal na de middag 7. Klassikaal gerichte korte activiteit 8. WIG 9. De namiddag eindigt met een klassikaal aanbod van gezelligheid en ontspanning en een afsluitverhaal Stageopdrachten en weekvoorzieningen De studenten verzamelen ideeën voor de verschillende activiteiten, verzamelen leermiddelen voor die activiteiten en voor de milieuverrijking. 5.3 De laatste halve observatie-participatiedag De week voor de doestageweek is een voorbereidingsweek. Op de hogeschool zijn er dan geen colleges, de studenten leggen de laatste hand aan de voorbereidingen van de weekstage. Op dinsdag van de voorbereidingsweek gaann de studenten nog een laatste halve dag observeren/participeren. Bij aanvang van deze laatste halve OP-dag in de voorbereidingsweek bezorgt de student zijn volledige weekrooster digitaal of op papieren versie aan de mentor (af te spreken), zodat de mentor al inzage heeft in het document en constructieve feedback kan geven aan de student. Tijdens deze laatste OP-dag werkt de student op basis van suggesties en aanvullingen van de mentor, zijn weekrooster af en geeft informatie aan zijn stagementor over zijn plannen voor de doestage: hij kan concreet vertellen welke verrijkingen hij in het klasmilieu wil aanbrengen, welke inhouden hij in zijn activiteiten rond het opgegeven thema wil brengen (bijv. welke verhalen hij wil gebruiken, welke stageopdrachten hij bedacht heeft voor het beeldend werk, enz). De student bezorgt uiterlijk op de laatste OP-dag van de voorbereidingsweek de lesvoorbereidingen digitaal of op papierenversie aan de mentor ter inzage (af te spreken met de mentor). Zo heeft de mentor voldoende tijd en ruimte om alsnog suggesties/aanpassingen ter verbetering voor te stellen. De student neemt deze feedback in acht en past zijn lesvoorbereidingen aan. Uiterlijk op de eerste dag van de doestageweek zitten de aangepaste en aldus definitieve lesvoorbereidingen in de stagemap. De student laat het controle-document met betrekking tot het stagerooster en de lesvoorbereidingen op de laatste OP-dag in de voorbereidingsweek ondertekenen door de mentor als bewijs van de aanwezigheid van de gemaakte voorbereidingen. Dit ondertekend document voegt de student verplicht bij het beoordelingsformulier dat dient afgegeven te worden op het stagesecretariaat, uiterlijk de eerste maandag na de doestageweek. (zie verder bij evaluatie). Tijdens deze voorbereidingsweek (maar dit mag ook op vrije momenten tijdens de voorafgaande collegeweken), kunnen de studenten bijkomend activiteiten/lessen bijwonen die niet plaatsvonden op de O-P dinsdagen (bv. L.O.-activiteit). Indien de student omwille van omstandigheden niet op de laatste afgesproken OP-dag aanwezig kan zijn, dan spreekt hij met de mentor zelf nieuwe data in de voorbereidingsweek af. De voorwaarden voor het afgeven van weekrooster en lesvoorbereidingen blijven identiek. 16

17 5.3.1 Voorleggen van de voorbereidingen Stagewijzer Bachelor in het Onderwijs, Kleuteronderwijs, 2BaKO De studenten kunnen aan de stagementor, op papier, de thema-analyse, de lesvoorbereidingen en het weekrooster ter controle voorleggen. De studenten kunnen aan de stagementor, tonen welke de inhoud zal zijn van de verschillende activiteiten en van de milieuverrijking. De stagementor kan, via een gesprek, deze voorstellen corrigeren zonder echter zelf inhoud aan te reiken. De stagementor schrijft op de keerzijde van het weekrooster een algemene beoordeling (voldoet aan de verwachtingen, er zijn nog heel veel hiaten, welke vragen blijven onbeantwoord, welke afspraken werden niet nagekomen, ). Het weekrooster kan nog verbeterd worden. De studenten binnen eenzelfde school leggen hun weekroosters naast elkaar om bijv. dubbelboekingen van de zaal te voorkomen. De definitieve versie van het weekrooster is klaar op het einde van de O-P dag en wordt ten laatste op de woensdag voor de stageweek ge-post op E-POS (zie verder) Participeren Zie 1 ste observatie-participatiedag. 6 DOESTAGE In Doelstellingen, evaluatiecriteria & leerlijn beschreven we de vaardigheden die de studenten tegen het einde van het tweede fase in voldoende mate moeten verworven hebben. De beschrijvingen zijn vaak direct te vertalen in opdrachten. Voor sommige doelstellingen volstaan de beschrijvingen, voor andere doelstellingen is meer concrete informatie nodig. Deze concrete informatie volgt nu. We beginnen met een overzicht tevens checklist van alle zaken die vooraf schriftelijk moeten voorbereid worden. Weekvoorzieningen Origineel + verbeterde versie weekrooster Kopie controledocument Thema-analyse Woordenschatlijst Milieuverrijkingsfiches A B C D Agenda Documenten reflectie en portfolio Activiteiten/week Vijf Impressie-activiteiten Vier MO-activiteiten Vijf LO-activiteiten Vier T-activiteiten Min drie (3-4j) of min zes (5j) volwaardige BO-activiteiten Vijf (1 ste en 2 de periode) tot zes (3 de periode) Opvoedende Spellen Twee bezinningsmomenten 6.1 Aanbod van activiteiten De studenten werken hun activiteiten uit volgens de methodische richtlijnen die ze van hun lectoren op de hogeschool hebben meegekregen. Informatie over het schriftelijk werk, zie 6.6 stagemap. De lijst met activiteiten die de studenten moeten maken is een lijst met schriftelijke voorbereidingen. Of ze de activiteit effectief kunnen uitvoeren / of alles haalbaar is, zal afhangen van de beginsituatie van de kleuters (aantal kleuters, tempo, ). De student bereidt wel alle activiteiten voor. De student zal voor aanvang van de stage een UITVOERIG gesprek hebben met de mentor over de haalbaarheid van zijn volledige weekrooster. Indien de mentor aangeeft dat er teveel activiteiten ingeroosterd zijn, dan maakt de student aantekeningen en noteert welke activiteiten mogen wegvallen. Natuurlijk willen we dat jullie zoveel mogelijk doelstellingen nastreven om het leerproces van de kleuters te stimuleren. We geven hier enkele suggesties hoe jullie verschillende leergebieden en activiteiten kunnen integreren. 17

18 BEWEGING MET Poppenspel Versje Verhaal Lied aanleren Ritmiek TAALSPELLETJES MET Waarneming Prentlezen Verhaal MUZIEK (Lied aanleren is aparte activiteit, andere kunnen geïntegreerd: zingen, lied herhalen, spelen met instrumenten, muziek beluisteren, ritmische ontwikkeling) MET Poppenspel waarneming Verhaal Beweging Inleiding WIG Dagelijkse Impressie-activiteit Dit zijn de activiteiten waarin kleuters informatie opdoen over het thema. Kinderen leren over de wereld (natuur, technologie, maatschappij, zichzelf en de anderen, vroeger en elders, ). De inhoud moet dus realistisch correct zijn en in de inkleding (inleiding en afsluiten) moeten relaties gelegd worden met de leefwereld van de kleuters. Zelfs bij pure fantasieonderwerpen blijven aspecten van overeenkomst mogelijk (bijv. van sociale en emotionele aard). Impressie-activiteiten zijn waarnemingsactiviteiten en sommige taalactiviteiten (verhaal, poppenkast en prentlezen). De keuze van de activiteit is afhankelijk van het thema: soms dringen zich meerdere waarnemingen op, soms zijn verhalen en prenten eerder aangewezen. We dringen in het tweede fase aan op het gebruik van mengvormen. Vb1. Een verhaal kan ingeleid, afgesloten maar ook onderbroken worden door een stukje waarneming van voorwerpen waarover gesproken werd in het verhaal ( = mengvorm: vertellen en waarnemen). Vb2. Tijdens de waarneming kunnen ook prenten getoond worden waarover we de kinderen laten praten ( = mengvorm: waarneming en prentlezen). Taalactivering is altijd doelgericht geïntegreerd (zie verder: taalactiviteiten). Vanuit elke Impressie-activiteit worden verbanden gelegd met elke andere activiteit van dezelfde dag (zie verder extra samenhang) Vier activiteiten muzikale opvoeding De studenten voorzien wekelijks minimum 2 volwaardige activiteiten i.v.m. met liedjes, met instrumenten en/of ritmiek + 2 auditief geïllustreerde afsluitverhalen + meermaal zingen tijdens de dag (zie weekvoorzieningen). Keuzemogelijkheden voor de MO-activiteiten : 18

19 o o o o o liedjes: aanleren spelen met liedjes vingerpopliedje muziekinstrumenten: waarneming orkest dirigent spelen als illustratie bij verhalen ritmiek: tegenstellingen ervaren ritmische bouwstenen muzikaal poppen- of schimmenspel muziek beluisteren In deze muzikale activiteiten is altijd beweging en taal geïntegreerd aanwezig. Doorheen de dag wordt meermaals gezongen: organisatieliedjes, liedjes geïntegreerd in andere activiteiten, herhalingen van aangeleerde liedjes. Er worden actief minimum vijf verschillende liedjes gebruikt gedurende de week. Sommige kunnen overgenomen worden van de mentor (klasgewoonten), andere worden zelf geïntroduceerd Dagelijks lichamelijke opvoeding Er zijn wekelijks twee volwaardige LO-activiteiten die in een zaal doorgaan. De onderwerpen zijn zeer gevarieerd : ballenspel, loopspel, werken met klein materiaal, parcours, aerobics, enz. en er zijn verschillende organisatiemogelijkheden. Voor de andere drie dagen worden bewegingsmomenten voorzien. Dit zijn korte activiteiten die ook in de hall of speelplaats kunnen doorgaan. Er is zeker een volwaardige doelstelling qua beweging, deze korte activiteiten worden dus ook schriftelijk voorbereid. De studenten zorgen voor bewegingsmogelijkheden gedurende de gehele dag : geïntegreerd in andere activiteiten of als ontspanning en/of als aandachtsversterkers. Dit noemen wij bewegingstussendoortjes. Integratie van muziek (minstens één liedje) van taalactivering (bijv. ruimtelijke begrippen). Opm: zwemmen: Wanneer de stageklas een zwembeurt heeft in de loop van de stageweek, zullen de studenten hierbij minstens actief participeren. Dan vervangt deze zwemles een bewegingsmoment voor die dag. Wanneer zij zelf een zwemles voorbereiden en deze ook geven, kan deze een volwaardige LO-activiteit vervangen.!! Naast deze stageopdrachten voorzien de studenten ook een bewegingshoek in de klas: Creëer in tenminste één van je stages in OF2 (minstens 2 dagen - zelf te kiezen!) een bewegingshoek in de klas/gang/ Geef daarvan een visueel én tekstueel verslag af in de les LO waarin volgende zaken toegelicht worden: Tenminste 4 verschillende foto s van je hoek Geef aan: o Voor welke doelgroep o Hoe het binnen je thema past o Welke ontwikkelingsdoelen aan bod komen + licht telkens toe adhv. een concreet voorbeeld. o Welke variatie/differentiatiemogelijkheden er waren + effect (!refereer naar specifieke leerlijnen!) o Enkele (+/- 5) positieve reacties van je kleuters o Enkele (+/- 5 negatieve reacties van je kleuters o Indruk dat je mentor over deze hoek had. o Wat heb je uit dit experiment geleerd Taalactiviteiten De studenten werken doorheen de dag continu aan de begeleiding van de taalontwikkeling bij de kleuters. Alle gesprekken (bij onthaal, tijdens begeleidingen, tijdens verzorgingsmomenten) zijn tegelijk taalactiviteit. Deze worden niet schriftelijk voorbereid maar wel mentaal. Tijdens de novemberstage voorzien de studenten 2x per week een taalspelletje. 19

20 Tijdens de maartstage voorzien de studenten 2x per week een taalspelletje en voorzien ze een activiteit dramatiserend vertellen. Tijdens de meistage voorzien de studenten 2x per week een taalspelletje én in week 1 een poppenspel; in week 2 een schimmenspel. De studenten luisteren steeds gericht naar de gebruikte kindertaal en reageren daarop door deze te verrijken (bijv. kleuters woordenschat bijbrengen) of attent te verbeteren (bijv. woorden of zinnen correct herhalen). Attent betekent: kinderen niet doen dichtklappen en opletten dat de boodschap niet ondergeschikt wordt aan het verbale. Taalactivering wordt geïntegreerd in elke activiteit: wiskundige initiatie, opvoedende spelen, LO, MO, enz., maar vooral in de Impressie-activiteiten. Deze activiteiten worden op vlak van taalactivering volwaardig voorbereid en doelgericht opgebouwd. o De studenten zorgen voor afwisseling in illustratie-mogelijkheden bij vertellen (visuele : losse figuren, prenten per fasen los of in draaiboek of op draairol, boekje, losse voorwerpen, schimmenspel, auditieve : geluiden, instrumenten, stem). o Poppenkastverhalen worden technisch goed gebracht en voorzien productieve inbreng van de kleuters. Er wordt gezorgd voor gepaste poppen en decors. o Prentlezen heeft als hoofddoel de kinderen te doen spreken. Deze actviteit vraagt om goed voorbereide vragen, een beperkte groep kleuters en variatie in het gebruik van de prenten (1 grote deelsgewijs ontbloten, ingebouwde verrassingen, losse prenten, prenten in boeken, ). Andere taalactiviteiten die aan bod kunnen komen zijn: o voordragen (aanleren van een versje), o drama o voorlezen, (bij 5j volgens de Luc Depondt-methode, cfr. cursus voorbereidend lezen) o taalspelletjes (bijv. articulatieoefeningen, woordenschat, ) en eventueel o samen met de kleuters versjes of verhaaltjes maken. De studenten maken een woordenschatlijst van zelfstandige naamwoorden (enkelvoud met gepast lidwoord - de of het vermelding van m. of vr., meervoudsvorm, verkleinwoord), werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden en uitdrukkingen die horen bij het thema. Deze woordenschatlijst wordt consequent gedurende de gehele week gebruikt. Pop en spel: specifieke afspraken rond pop en spel worden in onderling overleg met de betrokken docent afgesproken. Franse taalinitiatie: In de eerste stageperiode werken de studenten rond een vers. De tweede stageperiode brengen de studenten taalinitiatie aan de hand van een lied. In de laatste stageperiode wordt taalinitiatie geïntegreerd in hoekenwerk. De gekozen activiteiten sluiten telkens aan bij het weekthema Groepsgericht aanbod : WIG (werktijd in groepen) Beeldende opvoeding gecombineerd met opvoedend spel en/of met zelfstandig spel in de speelhoeken en aan de resterende tafels. Er wordt opvang voorzien voor kleuters die klaar zijn met een opdracht. De studenten zorgen er zelf voor dat de gekozen activiteiten combineerbaar zijn. De kleuters kunnen kiezen voor een aanbod. Indien in de stageklas een vorm van contractwerk gehanteerd wordt, wordt dat door de studenten overgenomen. Differentiatie volgens leeftijdsgroep: o bij 3- jarigen: telkens één begeleid aanbod (crea-opdracht of opvoedend spel) gecombineerd met vrij spel o bij 3-4 jarigen: telkens drie aanbiedingen (begeleid/zelfstandig) gecombineerd met vrij spel o bij 4- jarigen: telkens twee aanbiedingen (begeleid/zelfstandig) gecombineerd met vrij spel o bij 4-5 jarigen: telkens drie aanbiedingen (begeleid/zelfstandig) gecombineerd met vrij spel. o bij 5- jarigen: telkens drie aanbiedingen (begeleid/zelfstandig). Er wordt gestreefd naar opdrachten voor alle kleuters, na het afwerken kan er onderling gewisseld worden of is vrij spel als opvang mogelijk. Zorg ervoor dat alle tafels in de klas in gebruik zijn (speelgoed op tafels aanbieden) zodat er nooit teveel kleuters tegelijk in de speelhoeken zijn. 20

21 In principe worden tijdens de WIG van de voormiddag opdrachten aangeleerd en uitgevoerd, tijdens de WIG van de namiddag kan er afgewerkt en herhaald worden Dagelijks beeldende opvoeding De studenten voorzien: - bij 3- jarigen: 3 crea-lessen per week. Dit zijn steeds begeleide aanbiedingen. De overige twee dagen besteed je tijd aan de afwerking van je crea-opdrachten of de herhaling van de crea-les. - Bij mengklassen 3-4 jarigen: 3 crea-lessen per week. De overige twee dagen besteed je tijd aan de afwerking van je crea-opdrachten of de herhaling van de crea-les. Elke les voorzie je 1 crea-opdracht voor 3 jarigen en één 1 crea-opdracht voor 4 jarigen waarbij je vertrekt vanuit de opdracht voor 3 jarigen. Je differentieert de opdracht voor 3 jarigen zodat ze geschikt is voor 4 jarigen. Elke les heb je dus 2 verschillende crea-opdrachten. Op één week heb je dan samen 6 verschillende crea-opdrachten. - bij 4- jarigen: 3 crea-lessen per week. Dit zijn begeleide of zelfstandige aanbiedingen. De overige twee dagen besteed je tijd aan de afwerking van je crea-opdrachten of de herhaling van de crea-les. - bij mengklassen 4/5 jarigen: 3 crea-lessen per week. De overige twee dagen besteed je tijd aan de afwerking van je crea-opdrachten of de herhaling van de crea-les. Elke les voorzie je 1 crea-opdracht voor 4 jarigen en één crea-opdracht voor 5 jarigen waarbij je vertrekt vanuit de opdracht voor 4 jarigen. Je differentieert de opdracht voor 4 jarigen zodat ze geschikt is voor 5 jarigen. Elke les heb je dus 2 verschillende crea-opdrachten. Op één week heb je dan samen 6 verschillende crea-opdrachten. - bij 5- jarigen: 3 crea-lessen per week. Per les voorzie je 2 crea-opdrachten. Dit zijn begeleide of zelfstandige aanbiedingen. Op het einde van je stageweek bij 5 jarigen heb je dus 3 crea-lessen uitgevoerd met in totaal 6 crea-opdrachten. De overige twee dagen besteed je tijd aan de afwerking van je crea-opdrachten of de herhaling van de crea-les. Dit aanbod is groepsgericht, er zijn altijd verschillende activiteiten tegelijk gaande (= WIG): Per werktijd in groepen komt 1 aanbod (in de 1 ste kleuterklas) of komen 2 aanbiedingen (in de 2 de kleuterklas) of komen 3 aanbiedingen (in de 3 de kleuterklas of een mengklas 3-4 jarigen of 4-5jarigen) aan bod. De andere kinderen spelen in de speelhoeken, beschreven op de formulieren Milieuverrijking A en Milieuverrijking B. De resterende kinderen kunnen ook spelen aan de vrije tafels met crea-middelen of met klein speelgoed uit de klas, zoals beschreven wordt op formulier Milieuverrijking C. WIG (dagelijks) Lesvoorbereiding Milieuverrijking A + B Milieuverrijking C 1 e kleuterklas 1 aanbod (crea of os) Spel in de speelhoeken Vrije tafels Mengklas aanbiedingen (2 crea + 1 os) Spel in de speelhoeken Vrije tafels jarigen 2 e kleuterklas 2 aanbiedingen (crea + 1 os) Spel in de speelhoeken Vrije tafels Mengklas 4/5 jarigen 3 aanbiedingen (2 crea + 1 os) Spel in de speelhoeken Vrije tafels 3 e kleuterklas 3 aanbiedingen (2 crea + 1 os) Spel in de speelhoeken Vrije tafels Beeldende opvoeding (per week) Lesvoorbereiding 1 e kleuterklas 3 crea-lessen Mengklas 3 4 jarigen 3 crea-lessen 2 e kleuterklas 3 crea-lessen Mengklas 4/5 jarigen 3 crea-lessen 3 e kleuterklas 3 crea-lessen 21

22 Er worden geen crea s mee naar huis genomen om verder afgewerkt te worden door de stagiair Opvoedende spelen (inclusief voorbereidend lezen & schrijven, wiskundige initiatie) Opvoedende spellen zijn spellen waarin de verstandelijke functies spelenderwijs geoefend worden. Dergelijke functietraining gebeurt zeker ook in andere activiteiten (bijv. waarneming, LO, Beeldende opvoeding, ). De doelstellingen van opvoedende spellen zijn terug te vinden in verschillende leergebieden, vooral Wiskundige initiatie, ook Taal (Lezen, Schrijven en Taalbeschouwing), Muzische vorming (Beeld), e.a. De studenten ontwikkelen elke stageperiode 4 spellen (ongeacht of de stageperiode 1 of 2 weken is; in de tweede stageweek mag de student de spellen gerust herhalen). Er is variatie in de onderwerpen (waarneming, geheugen, denken) en in organisatie (klassikaal, samenspel, gezelschapsspel, individueel werk). Een lijst met stageopdrachten wordt door de lector op de hogeschool opgelegd. Sommige spellen zijn te begeleiden, sommige kunnen zelfstandig, alle spellen moeten verzorgd aangeleerd worden. Elk spel wordt gedifferentieerd naar elke leeftijd toe. De spellen worden opgenomen in een presentatiemap (zie verdere instructies in college Mevr. Kusters). De map van opvoedende spelen dient vanaf dag 1 en gedurende de ganse stageperiode samen met de stagemap ter inzage worden voorgelegd aan de stagementor en bezoekende lector. Vanuit het college initiatie rekenen, lezen en schrijven worden 3 opdrachten gegeven, telkens uit te voeren in een stageperiode (stageperiode 1: boekenhoek; stageperiode 2: functionele schrijfactiviteit; stageperiode 3: rekenpop). De praktische info omtrent de opdrachten wordt tijdens het college gegeven. Integratie van taalactivering, van sociale vorming en attitudevorming R. K. Godsdienst: 2 bezinningsmomenten per week Enkel de studenten die stage lopen in een vrije school, een katholieke school dus, hebben de toelating om godsdienst te geven. Wie lesgeeft in een gemeenteschool of GO! school, mag dit bij wet onder geen enkele voorwaarde doen. De studenten die in een vrije school stage lopen (dit zijn enkel studenten die optie Rooms Katholieke Godsdienst volgen), geven per volledige stageweek minstens 2 bezinningsmomenten die 15 à 20 minuten duren. Indien de school de gewoonte heeft om meer bezinningen te geven per week, dan past de student zich hieraan aan. Indien het om een katholieke school gaat waar niet of nauwelijks een bezinningsmoment plaatsvindt, is de student dus verplicht twee lessen per volledige week te geven. De inhoud van de bezinningen: - sluit aan bij het weekthema van de student tenzij dit niet haalbaar is. (vb. thema kriebelbeestjes : over insecten is niet zo vaak sprake in de bijbel Dan kan de student het thema verbreden naar dieren in het algemeen.) - ofwel: sluit aan bij belangrijke perioden van het kerkelijk (liturgisch) fase zoals: advent, veertigdagentijd, paastijd ) Elke student met optie Rooms Katholieke Godsdienst moet tenminste 1 van de 3 stageperiodes in een Katholieke school stage lopen Niet confessionele zedenleer Het vak zedenleer is geen onderwijsvak in de kleuterklas en wordt als dusdanig niet apart onderwezen in de kleuterklas. 22

23 Tijdens de eerste stageperiode integreert de student in een les verhaal vertellen, prentlezen of poppenspel twee werkvormen uit de doos vol gevoelens. De inhoud van de activiteit gaat in op de vier basisemoties (blij, boos, bang, verdrietig). De student hanteren hier hun lesvoorbereiding verhaal vertellen of prentlezen of poppenspel en verwijzen in de lesvoorbereiding duidelijk naar de link met N.C. Z.. In de lesfiche noteer je onder aan van deze activiteit: Verhaal Vertellen / N.C.Z. Tijdens de tweede stageperiode integreert de student in een les verhaal vertellen, prentlezen of poppenspel minimum twee werkvormen uit de de reeks Soemo kaarten. De inhoud van de activiteit gaat in op de waarden en normen bij kleuters. De student hanteren hier hun lesvoorbereiding verhaal vertellen of prentlezen of poppenspel en verwijzen in de lesvoorbereiding duidelijk naar de link met N.C. Z.. In de lesfiche noteer je onder aan van deze activiteit: Verhaal Vertellen / N.C.Z. Tijdens de derde stageperiode begeleidt de student een activiteit filosoferen met kinderen. Dit aan de hand van de gespreksmethodieken, thema s etc die aangeboden worden tijdens het werkcollege NCZ Opdracht muzische vorming Af te spreken met de docent van muzische vorming. 6.2 Horizontale samenhang, integratie Dit betekent dat in elke activiteit duidelijk ontwikkelingsdoelen worden nagestreefd uit verschillende leergebieden. Elke activiteit wordt benoemd door de naam van de hoofdactiviteit. Bij elke activiteit wordt minstens één andere discipline of leergebied geïntegreerd. Deze wordt correct benoemd, de doelstellingen worden vermeld en nagestreefd. Enkele afspraken : In een MO-activiteit wordt altijd beweging geïntegreerd In een LO-activiteit wordt altijd muziek gebruik In alle activiteiten worden taaldoelstellingen nagestreefd Wiskundige initiatie wordt geïntegreerd waar mogelijk (Waarneming, LO, Crea, OS, ) Bij verhalen wordt muzische vorming (drama) geïntegreerd 6.3 Milieuverrijking De studenten brengen het thema in de klas via extra speelgoed dat de speelhoeken verrijkt. Ook klasverrijkingen in functie van andere leergebieden (bijv. beweging) zijn mogelijk. De studenten bouwen thema-hoek/koffer op, die vanaf maandag aanwezig is en die in de loop van de week stelselmatig aangevuld of veranderd wordt afhankelijk van de geobserveerde betrokkenheid van de kleuters. Ze geven blijk van ondernemingslust, creativiteit én realiteitszin. De studenten volgen het gebruikelijke speelhoekreglement. In geval dit er niet is, introduceren zij zelf een basisreglement (pictogrammen voor gesloten/open en voor maximum aantal kleuters). Na de stageweek wordt het klaslokaal terug gebracht in de staat waarin de studenten het aantroffen. Alle veranderingen in de klas worden (bijv. bij het onthaal, in het slot van de Impressieactiviteit of bij de start van de eerstvolgende werktijd in groepen) worden medegedeeld aan de kleuters. Eventueel worden bij die gelegenheid ook de nodige afspraken verwoord i.v.m. het vrije spel. 23