Woordenlijst SoE werkgroep Stagebegeleiding april 2013

Transcriptie

1 Woordenlijst SoE werkgroep Stagebegeleiding april 2013 Deze woordenlijst is een uitbreiding van het glossarium dat werd opgesteld door de inter-enwwerkgroep Stage met als doelstelling te komen tot een eenduidige terminologie in verband met stages. Aanvullingen door de SoE-projectgroep Stagebegeleiding moeten het gebruik van de ontwikkelde materialen mogelijk maken en staan cursief genoteerd. INSTELLINGEN EN OPLEIDINGEN OPLEIDINGSINSTELLING SPECIFIEKE (SLO) GEÏNTEGREERDE (GLO) VOORTGEZETTE (BANABA) STAGEPLAATS De instelling (universiteit, hogeschool of centrum voor volwassenenonderwijs), die de lerarenopleiding aanbiedt. Een opleiding georganiseerd door hogescholen, universiteiten en centra voor volwassenenonderwijs die leidt tot het diploma van leraar. De studiebelasting van deze opleiding telt 60 studiepunten, waarvan 30 studiepunten voor de praktijkcomponent. De opleiding kan in twee vormen worden aangeboden: - als een op zich staande opleiding; - als een opleiding die deels is ingebouwd in een masteropleiding: indien een specifieke lerarenopleiding aan een universiteit of hogeschool aansluit bij een master van minstens 120 studiepunten, kan ze voor 30 studiepunten indalen in de masteropleiding. Een professionele gerichte bacheloropleiding georganiseerd door hogescholen die leidt tot de graad van bachelor in onderwijs (kleuteronderwijs, lager onderwijs of secundair onderwijs) en het diploma van leraar. De studiebelasting van deze opleiding telt 180 studiepunten, waarvan 45 studiepunten voor de praktijkcomponent. Een bachelor-na-bacheloropleiding georganiseerd door hogescholen die toegankelijk is voor houders van een bachelor- of masterdiploma. De opleiding leidt tot specifieke competenties (vb.: de graad bachelor in het onderwijs: buitengewoon onderwijs). De studiebelasting van deze opleiding telt 60 studiepunten. Een school, centrum of instelling waar stageactiviteiten plaatsvinden. ACTOREN STAGIAIR LERAAR-IN-OPLEIDING (LIO) De student/cursist die een stage doet. De student/cursist die een inservicetraining doet.

2 MENTOR STAGEBEGELEIDER STAGECOÖRDINATOR Een personeelslid van de stageplaats, dat zorgt voor de ondersteuning van de stagiair/lio tijdens de stage. De meest voorkomende benamingen voor mentoren: KLASMENTOR Een leraar van de stageplaats in het basisonderwijs die de directe begeleiding van de stagiair/lio op zich neemt. VAKMENTOR Een leraar van de stageplaats (meestal in het secundair onderwijs) die de directe begeleiding van de stagiair/lio in een bepaald vakgebied op zich neemt. SCHOOLMENTOR Een leraar van de stageplaats in het basis- of secundair onderwijs die de stage op de stageplaats coördineert. Een personeelslid van de opleidingsinstelling dat de stage begeleidt. Een personeelslid van de opleidingsinstelling dat de stage coördineert, dwz organisatorische en administratieve beheersarbeid. ACTIVITEITEN PRAKTIJKCOMPONENT PRAKTIJKGERICHTE ONDERWIJS- ACTIVITEITEN STAGE Het geheel van - praktijkgerichte onderwijsactiviteiten in de opleidingsinstelling en - de stage op (de) stageplaats(en) in de vorm van preservicetraining en/of inservicetraining van een lerarenopleiding. Het deel van de praktijkcomponent van een lerarenopleiding dat plaatsvindt in de opleidingsinstelling. De stage: het deel van de praktijkcomponent van een lerarenopleiding dat plaatsvindt op (de) stageplaats(en) en wordt vervuld in de vorm van preservice- en/of inservicetraining. Een stage: het samenhangend geheel van stageactiviteiten dat de student/cursist van een lerarenopleiding uitvoert, gewoonlijk in één stageperiode op één stageplaats. PRESERVICETRAINING INSERVICETRAINING STAGEACTIVITEIT Een vorm van stage van de specifieke en geïntegreerde lerarenopleiding die wordt vervuld als student/cursist. Een vorm van stage van de specifieke lerarenopleiding die wordt vervuld als personeelslid (LIO) van een centrum, instelling of school (decretaal LIO-baan genoemd). Een activiteit die deel uitmaakt van de stage van een lerarenopleiding en die de student/cursist uitvoert op de stageplaats. 2

3 PROCEDURES EN DOCUMENTEN STAGEOVEREENKOMST LIO- BAANOVEREENKOMST RAAMOVEREENKOMST STAGEHANDLEIDING STAGERICHTLIJNEN STAGEPLANNING STAGEPERIODE STAGEBEZOEK BEOORDELING of EVALUATIE De overeenkomst over een stage van een student/cursist, afgesloten tussen de student/cursist, de opleidingsinstelling en de stageplaats. De overeenkomst over een inservicetraining van een LIO, afgesloten tussen de LIO, de opleidingsinstelling en de stageplaats. De overeenkomst over een stage, afgesloten tussen de opleidingsinstelling en de stageplaats voor één of meerdere studenten/cursisten. Een informatieve bundel over een/de stage opgesteld door de opleidingsinstelling. De specifieke richtlijnen die stageplaatsen, scholengroepen, of -gemeenschappen opstellen met betrekking tot de stageprocedure. Het overzicht waarin aangegeven wordt waar en wanneer de student/cursist welke stageactiviteiten uitvoert. Een periode waarin de student/cursist stageactiviteiten uitvoert op de stageplaats. Het bezoek dat een stagebegeleider brengt aan een student/cursist tijdens een stageactiviteit. Het uitspreken van een oordeel dat kan gebeuren: - tussentijds of op het einde van de stage, - over een of meerdere stageactiviteiten, - door de mentor en/of stagebegeleider. In de benaming van de beoordeling of evaluatie zit een verwijzing naar deze drie elementen. Bijvoorbeeld: - tussentijdse beoordeling van een stageactiviteit door de vakmentor, - eindevaluatie van een stage door de stagebegeleider. LIO-ASSESSMENT Het beoordelingsproces van de inservicetraining van de LIO. ANALYSESCHEMA ANALYSESCHEMA / ANALYSE-INSTRUMENT Lijst van kwaliteitscriteria voor stage(begeleiding) o.b.v. analysekader en input van resonantiegroep die kwalitatieve verkenning mogelijk maakt van de stagepraktijk binnen de eigen opleiding en leidt tot de keuze van gepaste vormen van stagebegeleiding die apart worden toegelicht in informatiefiches en voor 3 situaties uitgebreid worden beschreven in/als scenario. 3

4 ANALYSEKADER Tekst met theoretisch kader o.b.v. literatuur- en materiaalstudie dat aan de basis ligt van de rest van ons materiaal en dus de verantwoording is voor de (keuze van) kwaliteitscriteria voor stage en stagebegeleiding. DESCRIPTIEVE CRITERIA NORMATIEVE CRITERIA Criteria die toelaten de stage te situeren binnen de eigen specifieke opleidingspraktijk. Kwaliteitscriteria die stagebegeleiding helpen situeren op een continuüm van meer opleidingsgestuurd naar meer studentgericht. OBSERVATIESTAGE PARTICIPATIEVE/ ACTIEVE STAGE ZELFSTANDIGE STAGE Een vorm van stage waarbij de student/cursist niet zelf lesgeeft, maar de lespraktijk van een ervaren leerkracht observeert. Een vorm van stage waarbij de student/cursist mee de les verzorgt, samen met een ervaren leerkracht. Een vorm van stage waarbij de student/cursist zelf de les verzorgt, eventueel met toezicht van een ervaren leerkracht. INDIVIDUELE STAGETOEWIJZING ADMINISTRATIEF AANGESTUURDE STAGETOEWIJZING STAGETOEWIJZING IN OVERLEG MET BETROKKEN PARTNERS De student/cursist kiest zelf zijn/haar stageplaats. De koppeling van een student/cursist en de stageplaats gebeurt op basis van een match van criteria; door iemand (begeleider of administrator) vanuit de opleidingsschool of de stageschool. De koppeling van een student/cursist en de stageplaats gebeurt na afstemming van de verwachtingen van de stagebegeleider, de mentor en de student/cursist zelf. IK-GERICHTE TAAKGERICHTE LEERLINGGERICHTE vooral bezig met overleven ( blijf ik in mijn rol als docent? ). vooral bezig met de lesinhoud en het les geven zelf ( krijg ik alle voorbereide leerstof afgewerkt? ). vooral bezig met het leerproces van leerlingen ( hebben alle leerlingen het begrepen? ). WERKBEGELEIDING LEERBEGELEIDING cursist de praktische aspecten van het werk te leren ( kan student het werk? ). cursist, behalve de praktische aspecten van het werk, te leren de koppeling te maken met de eigen beleving ( wat vindt student van het werk? ). 4

5 LOOPBAANBEGELEIDING cursist, behalve de praktische en belevingsaspecten van werk, te leren de koppeling te maken met het eigen toekomstdoel ( wil student dit werk ook zelf doen? ). LEERDOELEN ZELFSTURING DIALOGISCH GESTUURD Worden hier niet gelijkgesteld met eindtermen; het gaat om wat de student/cursist van de stage moet/kan/wil leren. De student/cursist kan het eigen leren (mee)richting geven door invullen van leerdoelen en plannen hoe die te bereiken. In onderling overleg met de stagebegeleider en de mentor legt de student/cursist leerdoelen vast met het oog op de noden van de werkplek en de eigen leerkansen. BASISCOMPETENTIES De kennis/vaardigheden/attitudes waarover iedere afgestudeerde moet beschikken om als leerkracht te kunnen starten (en door te groeien naar het beroepsprofiel). TRIALOOG Gesprek tussen student/cursist, stagebegeleider en mentor. PRE-KRITISCH KRITISCH INCIDENT CONFORMISTISCH KRITISCH-REFLEXIEF De student/cursist stelt zich weinig of geen vragen over hoe zaken lopen. Situatie die de student/cursist confronteert met de grenzen van zijn/haar begripskader. Wanneer het eigen begripskader niet langer blijkt te volstaan, neemt student/cursist kritiekloos het kader vanuit de praktijk over. Wanneer het eigen begripskader niet langer blijkt te volstaan, stelt student/cursist kritisch de gang van zaken in vraag vooraleer hij/zij voor een nieuw kader kiest. PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAP PRODUCEREND LEREN De opleidings- en de stageschool vormen een partnerschap, waarbij ze samen doelen en werkwijzen invullen. Helpen ontwikkelen, processen verbeteren en creëren van meerwaarde met win-win voor 3 partijen. PERSOONLIJK OPLEIDINGSPLAN PERSOONLIJK ONTWIKKELINGSPLAN SUMMATIEF FORMATIEF Uitgangspunt van zo n plan zijn leerdoelen door de opleiding vooropgesteld, maar de student/cursist maakt hier keuzes in. Uitgangspunt van zo n plan zijn leerdoelen die flexibel zijn gekozen, in trialoog, ten behoeve van de persoonlijke ontwikkeling van de student/cursist. Met het oog op het toekennen van een cijfer voor het al of niet bereiken van de doelstellingen. Met het oog op het verzamelen van informatie (over leerresultaten, sterke/zwakke punten, ) die voor feedback kunnen worden gebruikt. 5