Pestprotocol. b c b r o e k h i n. R o e r m o n d - S w a l m e n - R e u v e r

Transcriptie

1 Pestprtcl BC Brekhin wil een veilige en sciale leermgeving zijn met een pedaggisch klimaat, waarin leerlingen zich p harmnieuze wijze kunnen ntwikkelen b c b r e k h i n R e r m n d - S w a l m e n - R e u v e r m e i 2015 Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 0

2 Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver 1. Inleiding BC Brekhin wil een veilige en sciale leermgeving zijn met een pedaggisch klimaat, waarin leerlingen zich p een harmnieuze wijze kunnen ntwikkelen. Iedereen die bij de schl betrkken is, draagt verantwrdelijkheid vr zichzelf en vr de ander dr met zrg, tewijding en met respect naar elkaar te handelen. BC Brekhin vindt het belangrijk dat een leerling kan en mag zijn wie hij f zij is. Leerlingen en andere betrkkenen geven elkaar de ruimte en respecteren elkaar. BC Brekin pakt het pesten aan vanuit de begeleidingsstructuur. Hierin spelen vakdcenten, mentren en teams een belangrijke rl. Dit pestprtcl heeft als del: Dat leerlingen zich veilig kunnen velen tijdens hun schlperide, zdat zij zich z ptimaal mgelijk kunnen ntwikkelen. Het prtcl maakt regels en afspraken zichtbaar en herkenbaar vr uders, verzrgers en medewerkers. Wanneer er zich ngewenste gedragssituaties vrden kan men elkaar binnen schl aanspreken p deze regels en afspraken. 2. Pesten 2.1 Wat is pesten? We spreken van pesten als dezelfde persn regelmatig en systematisch bedreigd en geïntimideerd wrdt. Pesten is een vrm van geweld en daarmee grensverschrijdend en een vrm van geweld. Een klimaat waarin gepest wrdt, tast iedereen aan. In een klas waar gepest wrdt, kunnen alle leerlingen en dcenten slachtffer wrden. Pestgedrag met dan k dr iedereen serieus wrden genmen. Het lastige is dat veel pestgedrag zich heimelijk afspeelt, zdat het meilijk is m er greep p te krijgen. En zelfs als het pestgedrag wrdt pgemerkt, weten mstanders niet altijd he ze ermee m kunnen gaan. Dat is k de reden van dit pestprtcl. Dcenten en nderwijsndersteunend persneel hebben nder andere als taak samen met de uders,verzrgers,verzrgers en de leerlingen zelf het pesten tegen te gaan. Leerlingen p BC Brekhin meten weten dat ze hulp kunnen krijgen van het persneel. 2.2 Verschil tussen plagen en pesten Onder pesten wrdt verstaan dat een en/f meerdere jngere(n) een andere jngere f een grepje meer dan eens en gedurende een langere peride lichamelijk f geestelijk geweld aandet met als del de ander pijn te den. Bij pesten is er altijd sprake van een machtsverschil: de pester is machtig en de gepeste is ndergeschikt. Plagen vindt incidenteel plaats en er is geen sprake van machtsverschil. De plager en de geplaagde zijn gelijkwaardig. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 1

3 2.3 Verschillende vrmen van pesten Klassieke vrmen van pesten: Duwen, slaan spugen, laten struikelen, schppen en ander fysiek geweld; Negeren, kleineren, uitlachen, rddelen, buitensluiten, vernederen en ander geestelijk geweld; Schelden en treiteren; Een bijnaam geven; Opwachten, drgang versperren, achtervlgen; Spullen van de ander afpakken, kaptmaken f verstppen; Afpersen, bedreigen, tt slaaf maken; Stalken f laten stalken. Digitaal pesten kan veel harder zijn dan pesten in het gewne dagelijkse leven. Deze vrm van pesten gebeurt via de digitale en sciale media. Het gaat m het gebruik van digitale middelen zals de smartphne, Facebk, Twitter, chatten, msn en dergelijke. Deze vrm heet cyberpesten en is vele malen grter dan de traditinele vrmen van pesten. Slechts 25 % van de jngeren meldt (cyber)pesten bij schl f de uders,verzrgers. Vrmen van cyberpesten zijn: Uitschelden, buitensluiten f rddelen in een chatbx; (annieme) Dreigmails; Versturen van een mailbm waardr zveel mails binnenkmen dat de cmputer vastlpt; Stalking met mails, sms jes, enz.; Privégegevens van een ander p het internet zetten en hiermee de persn inschrijven bij een dating-, escrtsite, chatrm enz.; Hacken: misbruiken f stelen van wachtwrden en inlggegevens en je z vrden als een ander; Bestellen van ngewenste pst; Sexting: het sturen van seksueel getinte ft s en vide s; Bezemen: Plaatsen van intieme en gemanipuleerde ft s en filmpjes p het internet; Bangalijsten: Via het internet versturen van lijsten met daarp een tp tien van de grtste sletten ; Happy slapping: Het filmen en nline zetten van iemand die mishandeld f verkracht wrdt. Het grte prbleem van cyberpesten is dat de afzender vaak lastig is te achterhalen. In bijlage 1 staat he te handelen bij digitaal/cyberpesten en staan er tips vr veilig internetgebruik en tips bij cyberpesten. 2.4 De betrkkenen De gepeste leerling. Smmige leerlingen lpen meer kans gepest te wrden dan anderen. Dat kan met hun gedrag, uiterlijk, gevelens en sciale uitingsvrmen te maken hebben. Kinderen wrden meestal gepest in situaties, waarin pesters de kans krijgen m een slachtffer te pakken te nemen, dus in nveilige situaties. Een kind dat wrdt gepest, praat er thuis en p schl niet altijd ver. Redenen hiervr kunnen zijn: Schaamte; Angst dat de uders,verzrgers met de schl f met de pester gaan praten en dat het pesten dan ng erger wrdt; Het prbleem lijkt nplsbaar; Het idee dat het niet mag klikken. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 2

4 De pester. Pesters zijn vaak de sterkeren in de grep. Zij zijn f lijken ppulairder maar zijn dat uiteindelijk niet. Ze dwingen hun ppulariteit af dr ster en nkwetsbaar gedrag. Van binnen zijn ze vaak nzeker. Daarm prberen ze zichzelf grter te maken en de ander kleiner. Pesters krijgen vaak andere kinderen mee. Onder andere mdat wie meelpt maakt zelf minder kans m slachtffer te wrden. Over het algemeen velen pesters zich niet schuldig. Ze vinden dat het slachtffer er zelf m vraagt m gepest te wrden. Pesten kan een aantal rzaken hebben: Een vaak gevelde annimiteit (ik besta niet); als een pester zich verlren velt binnen een grte grep kan hij zich belangrijker maken dr een ander mlaag te halen; Een vrtdurende strijd m de macht in de klas; Een niet-demcratisch leefmilieu binnen de schl; iemand is autritair en laat p een nprettige wijze blijken dat hij de baas is. Deze spanningen kunnen p een zndebk wrden afgereageerd; Een gevel van incmpetentie p schl (slechte cijfers f een laag niveau); Een zwak gevel vr autnmie (te weinig zelfstandigheid en verantwrdelijkheid) f juist een te sterk gevel vr autnmie; Een negatief zelfbeeld, weinig eigenwaarde; Een prblematische thuissituatie, negatief vrbeeldgedrag van uders,verzrgers/verzrgers. De meelpers. Meelpers zijn mstanders die incidenteel actief f passief meeden met het pesten. Dit gebeurt meestal uit angst m zelf in de slachtfferrl terecht te kmen, maar het kan k z zijn dat meelpers ster gedrag wel interessant vinden en dat ze denken in ppulariteit mee te liften met de pester. Verder kunnen leerlingen meelpen uit angst vrienden f vriendinnen te verliezen. De meeste leerlingen huden zich afzijdig als er wrdt gepest. Ze velen zich wel vaak schuldig ver het feit dat ze niet in de bres springen vr het slachtffer f hulp inschakelen. Het is belangrijk deze leerlingen tt helpers te maken. 2.5 Signalen die p pesten kunnen wijzen Opvallende gedragsverandering en een pvallende daling van de cijfers; Het ptreden van lichamelijke klachten znder medische rzaken, zals buikpijn, hfdpijn enz.; Tename van het verzuim f spijbelen; Ouders,verzrgers geven aan dat de leerling s mrgens niet naar schl wil mdat de leerling ziek is; Teruggetrkken gedrag, geen antwrd willen geven p vragen; Verminderde cncentratie, waardr de cijfers vaak achteruitgaan; Niet tegelijk met andere leerlingen p schl kmen en naar huis gaan; Slecht slapen; Tijdens de pauzes de kantine en het schlplein mijden; Lpen langs muren en staan vaak met hun rug tegen de muur; Treuzelen zdra een keuze als bedreigend wrdt ervaren; Buiten de grep liggen; Niets vertellen ver schl; Blauwe plekken, schaafwnden, kaptte f besmeurde kleding; Thuis stemmingswisselingen en driftbuien. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 3

5 2.6 De gevlgen van pesten Het effect van pesten p jngeren is grt. Ok p latere leeftijd kan pesten ng veel impact hebben. De geestelijke schade is z grt dat pesten tt ver in de vlwassen leeftijd kan leiden tt negatieve effecten. Negatieve effecten van pesten zijn: Een negatief zelfbeeld, gevelens van minderwaardigheid en een ernstig gebrek aan zelfvertruwen; Gevelens van grte nzekerheid en wantruwen ten pzichte van anderen; De ntwikkeling van sciale vaardigheden stagneert en er ntwikkelt zich sciaal nhandig gedrag; Het ntwikkelen van permanente stressreacties met daarbij behrende (psychsmatische) klachten: hartklppingen, buikpijn, braken, hfdpijn, slecht slapen enz.; Cncentratie- en vaak k mtivatieprblemen; Depressie, uitzichtlsheid en suïcidale gedachten. 3. Te verwachten prblemen bij de aanpak van pesten Bij de gepeste leerling: De gepeste leerling schaamt zich vaak en vldet niet aan de nrmen die de uders,verzrgers graag in hun kind terugzien. De angst wrdt aanvankelijk ng grter als het pesten bespreekbaar gemaakt wrdt dr de uders,verzrgers. Als vergelding kan er namelijk ng heviger gepest wrden dan daarvr. Daarm den veel gepeste leerlingen er maar het zwijgen te. Ze vereenzamen. Bij de pester: De pester ziet zijn machtsspel bedreigd en dat met ten kste van alles wrden vrkmen. Bij een duidelijke aanpak blijkt de pester sms net z pgelucht als het slachtffer. De meelpers: Het is ged te weten dat er altijd leerlingen zijn die zich schuldig velen mdat ze niet p kunnen kmen vr het slachtffer dr actief te helpen f een vlwassene te hulp te repen. Ok zijn er leerlingen die helemaal niet in gaten hebben dat er wrdt gepest. Bij de uders,verzrgers: Ouders,verzrgers van leerlingen hebben vaak meite m hun kind terug te zien in de rl van meelper f pester. Ouders,verzrgers hebben niet altijd de juiste infrmatie. Een pester p schl heft thuis geen pester te zijn. Smmige uders,verzrgers zien k de ernst van de situatie nvldende in. Behalve de pester meten in dit geval k de uders,verzrgers wrden drdrngen van het ngewenste karakter van het vertnde pestgedrag. Bij de dcent: Leerkrachten meten het pestgedrag kunnen signaleren en vervlgens duidelijk stelling nemen tegen het pesten. Vr een leerkracht is het meilijk de ernst van het pestgedrag in te schatten. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 4

6 3.1 Cnflictpiramide Hgste alarmfase Er is geen uitweg. Alle plssingen van de lagere niveaus helpen niet en het leven wrdt bedreigd. Alarmfase C Vrtdurende valse beschuldigingen, duwen, schppen, slaan, achterstellen, bedreigen. Je bent een blijvend slachtffer Alarmfase B Valse beschuldigingen, duwen, schppen, slaan, vrdringen, spullen afpakken, bedreigen, de baas spelen. Cnflict en basisniveau A Uitschelden. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 5

7 4. Het Pestprtcl 4.1 Uitgangspunten van het pestprtcl 1. Als pesten en pestgedrag plaatsvinden, ervaart de schl dat als een prbleem vr zwel de gepeste leerling, de pester, de grep leerlingen daar m heen, de leerkrachten en de uders,verzrgers. De schl ziet het als haar gezamenlijke verantwrdelijkheid dit aan te pakken. 2. De schl heeft de verplichting zich in te spannen m pestgedrag te vrkmen en aan te pakken dr het scheppen van een veilig pedaggisch klimaat waarbinnen pesten als ngewenst gedrag wrdt ervaren en niet wrdt geaccepteerd en getlereerd. 3. Leerkrachten en andere partijen meten alert zijn p pestgedrag. Er wrdt een berep gedaan p de verantwrdelijkheid van uders, verzrgers en leerlingen ten aanzien van hun eigen rl in het prces. 4.2 De preventieve aanpak van het pesten Alle medewerkers van de schl dragen de verantwrding alle leerlingen in alle gevallen p ngewenst (pest)gedrag te wijzen en stelling te nemen tegen dit pestgedrag. De mentr besteedt in zijn mentrgrep aandacht aan het mgaan met elkaar en er wrden samen met de leerlingen afspraken gemaakt m pesten te vrkmen. Maatregelen m pestgedrag te vrkmen: Elke mentr maakt algemene afspraken ver het vermijden, signaleren en mgaan met pestgedrag, waarnder k het digitaal pesten bespreekbaar (vrbeeld grepsregels bijlage 2); Indien ndig wrdt er ngmaals expliciet aandacht besteed aan pestgedrag dr middel van een grepsgesprek. (in bijlage 3 zijn diverse te gebruiken materialen pgenmen); Leerkrachten kunnen gebruik maken van diverse preventieve (les)prgramma s en binnen elke lcatie bestaat in verleg met de zrgcördinatr de mgelijkheid p vrijwillige basis van individuele begeleiding vr de pester en de gepeste; Leerlingen wrdt de mgelijkheid gebden m pestgedrag (anniem) te melden bij de vertruwenspersn van schl; Alle betrkkenen bij schl laten merken pesten als een prbleem te zien; Leerkrachten gaan serieus m met pestgedrag; Leerkrachten blijven werken aan een psitieve sfeer in de grep; Leerkrachten nemen de verantwrdelijkheid leerlingen te allen tijde cnsequent en p dezelfde manier aan te spreken ten aanzien van de gezamenlijke grepsregels; In de leerlingenenquêtes in het kader van het integraal persneelsbeleid wrden leerlingen bevraagd naar hun beleving ver het mgaan van persneel van BC Brekhin met pesten, In de jaarlijkse uderpanels/klankbrdbijeenkmsten met uders,verzrgers wrdt het nderwerp pesten aan de rde gesteld. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 6

8 4.3 De curatieve aanpak van het pesten gerganiseerd vlgens het Cascademdel. Algemeen uitgangspunt van de pestprblematiek p BC Brekhin is dat de aanpak erte bijdraagt dat de leerling zijn persnlijk ntwikkelperspectief bereikt en zijn cmpetenties ntwikkelt vr zijn tekmstig maatschappelijk functineren. Er wrdt gewerkt vanuit de vijfsprenaanpak waarbij alle partijen, het slachtffer, de pester, klasgenten, vlwassenen binnen de schl en de uders,verzrgers wrden ingezet m het pesten te stppen (zie bijlage 4). De cncrete rganisatie van de ndersteuning en zrg vr de leerling wrdt beschreven vanuit het Cascademdel. Het Cascademdel geeft de niveaus van ndersteuning van de zrg weer. Basisndersteuning niveau 1: het mentr en dcentenniveau. Dit is het niveau van de dagelijkse praktijk. Hier vindt de signalering van het pesten plaats. 1. Wanneer het pesten plaatsvindt in grepsverband, praat de mentr eerst met de gepeste en later met de pester apart. Vervlgens rganiseert de mentr een gesprek tussen beide leerlingen en prbeert tt gede afspraken te kmen. 2. Bij herhaling van het pesten bespreekt de mentr het vervlgtraject (punt 3 t/m 6) met de pester en de gepeste leerling. 3. De mentr neemt cntact p met de uders,verzrgers van de pester en de gepeste en betrekt hen bij de plssing; 4. De mentr praat met zijn grep leerlingen. Dit is belangrijk in verband met het herstellen van de grepssfeer en m te benadrukken welke verantwrdelijkheid ieder grepslid heeft. 5. Indien de interventies van de mentr niet tt een plssing leiden meldt de mentr de prblematiek aan de leerlingencördinatr/teamleider van de leerling(en). De mentr legt in een beknpt dssier de gebeurtenissen en de afspraken vast die zijn gemaakt. 6. Indien de interventies van de mentr niet tt een plssing leiden wrden de uders,verzrgers/verzrgers p de hgte gesteld en z ndig betrkken bij het vinden van een plssing. Basisndersteuning niveau 2: het teamniveau. De mentr signaleert samen met de dcenten dat de ntwikkeling van een gepeste leerling niet gaat cnfrm zijn ntwikkelperspectief. Er is sprake is van zdanige nderwijsprblemen en/f gedragsprblemen dat extra ndersteuning ndzakelijk is. Afstemming hierver vindt plaats in het intern zrgverleg/i-lebe. De interne ndersteuningsmgelijkheden van de schl wrden benut: mentr, team, leerlingencördinatr, teamleider, vakgrep, grepsbesprekingen, cllegiale cnsultatie, ndersteuning dr leerlingbegeleiding, zrgcördinatr, gz-psychlg/rthpedagg en teamleider. Ouders,verzrgers wrden betrkken bij het vinden van een plssing is vanzelfsprekend. De teamleider/leerlingencördinatr neemt na verleg, de rl van de mentr ver bij escalatie van het pestgedrag en/f wanneer het pesten het grepsverband verstijgt. De teamleider/leerlingencördinatr heeft z ndig een gesprek met de gepeste en de pester apart f rganiseert direct een gesprek tussen beiden. In het cntact met de pester is het del drieledig, namelijk: - cnfrnteren - mgelijke achterliggende prblematiek p tafel krijgen - helderheid geven ver het vervlgtraject bij herhaling van pesten. In het cntact met de gepeste wrdt gekeken f hij bepaald gedrag vertnt, waardr hij een gemakkelijk delwit vrmt vr pesters. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 7

9 De teamleider/leerlingencördinatr adviseert z ndig, zwel aan de pester als de gepeste, hulp p vrijwillige basis dr de cunselr/leerlingbegeleider De teamleider/leerlingencördinatr stelt de uders,verzrgers van de pester en de gepeste leerling p de hgte wanneer er sprake is van recidief gedrag, verzekt hen m met hun kind te praten en stelt hen p de hgte van de vijfsprenaanpak en de niveaus van ndersteuning. De teamleider/leerlingencördinatr bespreekt de mgelijkheden tt hulp met de uders,verzrgers. De teamleider/leerlingencördinatr kppelt alle infrmatie weer terug naar de mentr. Basisndersteuning niveau 3: het individueel leerlingenniveau. Op dit niveau wrdt vr een individuele leerling een verbetertraject in en buiten de grep pgesteld. Een nderwijsperspectiefplan wrdt pgesteld en uitgeverd, samen met uders,verzrgers en leerling. Binnen de schl wrdt, buiten de afdeling/team ingezet: de gz-psychlg/rthpedagg, de rthpedaggisch medewerker, de interne begeleider, de decaan, de leerplichtambtenaar, de functinarissen van het Centrum vr Jeugd en Gezin. De mentr is als het gaat ver schlse zaken case-manager en draagt er samen met de teamleider/leerlingencördinatr zrg vr dat de leerling in het interne zrgadviesteam besprken wrdt. Breedte ndersteuning niveau 4: het niveau van het externe zrgadviesteam. De prblemen van de leerling zijn dermate cmplex dat de interne ndersteuningsmgelijkheden tekrt schieten. De mentr blijft case-manager wanneer het gaat ver schlse zaken. Bespreking in het externe zrgadviesteam (vereist gedkeuring van de uders,verzrgers dr middel van een ndertekende verklaring), waarbij externe partners en het Samenwerkingsverband betrkken wrden. Het nderwijsperspectiefplan wrdt in het interne en externe zrgadviesteam p elkaar afgestemd en verder pgebuwd en uitgeverd. De uders,verzrgers en de leerling wrden hier bij betrkken. Mentr en leerlingencördinatr wrden dr interne deskundigen in begeleidende zin ndersteund. Wanneer de pester pnieuw in pestgedrag vervalt, is het mgelijk dat hij dr de schl erte verplicht wrdt m individueel een prgramma te vlgen. Dit vindt plaats in de eigen tijd, niet tijdens schltijd. Het del van dit prgramma is reflectie en het gevelig maken van de pester vr wat hij aanricht bij de gepeste leerling. De uders,verzrgers wrden van dit prject p de hgte gesteld. Dieptendersteuning niveau 5: de verwijzing Op dit niveau is er structurele interventie dr een externe rganisatie. Het Samenwerkingsverband en het Bvenschls Tetsingsrgaan (BTO) wrden bij dit prces betrkken. De mentr blijft de case-manager waar het gaat m schlse zaken. Afspraken wrden gemaakt in interne en externe zrgadviesteam. De uders,verzrgers en de leerling wrden hierbij betrkken. Wanneer een leerling ndanks alle inspanningen van de betrkken partijen kppig blijft vlharden in het ngewenste pestgedrag liggen er geen perspectieven meer tt verandering. De schl kan en wil geen verantwrdelijkheid meer nemen vr de veiligheid van de verige leerlingen. Op dit niveau treedt het reglement van schrsing en verwijdering in werking. NB: de taak van dcenten De dcenten hebben vral een signalerende rl. Wanneer zij pesten waarnemen f redenen hebben m pesten te vermeden, wrdt er van hen verwacht dat zij hierp adequaat reageren en een melding den bij de mentr m hulp en verleg in gang te zetten. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 8

10 De rl van de cunselr/leerlingbegeleider - De cunselr/leerlingbegeleider ndersteunt, in verleg met de zrgcördinatr, waar ndig mentren en Leerlingencördinatren tijdens de verschillende fasen in het prces - De cunselr/leerlingbegeleider biedt, in verleg met de zrgcördinatr, p vrijwillige basis individuele begeleiding aan de pester en de gepeste. - De cunselr /leerlingbegeleider biedt, in verleg met de zrgcördinatr, een sciaal-emtinele training aan vr het eerste en tweede leerjaar. - De cunselr/leerlingbegeleider kan waar ndig een inbreng hebben tijdens de mentrlessen. - De cunselr/leerlingbegeleider biedt, in verleg met de zrgcördinatr, kleinere trainingen aan bij specifieke hulpvragen, zals bijvrbeeld een assertiviteitstraining. Algemene pmerking De hierbven weergegeven niveaus van ndersteuning vrmen een algemene leidraad; als een interventie succes heeft, kunnen vervlgstappen achterwege blijven. Op elk niveau wrdt steeds bekeken welke ndersteuning vr de leerling het meest passend is. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 9

11 Bijlage 1: Digitaal pesten/cyberpesten Digitaal pesten kan veel harder zijn dan pesten in het gewne dagelijkse leven. Dit kmt drdat de daders gemakkelijk anniem kunnen blijven en de reikwijdte van het internet veel grter is. Kinderen kmen er p steeds jngere leeftijd mee in aanraking. Bij digitaal pesten wrdt gehandeld vereenkmstig het bepaalde in punt 4.3: de curatieve aanpak van het pesten. Pesten f misbruik via het internet en via de mbiele telefn: Hierbij kan gedacht wrden aan pestmail, stalking (= het stelselmatig lastig vallen van iemand dr het blijven sturen van haat-mail f het dreigen met geweld in chatrms), ngewenst materiaal zals: prn en kinderprn, hacken (= gegevens stelen f instellingen aanpassen) en happy slapping (= iemand slaan vr het g van een camera met als del de beelden p internet te plaatsen). He te handelen na een melding van digitaal pesten: 1 Bewaar de berichten. Prbeer de berichten te bewaren, waarin het pestgedrag vrkmt. Vertel leerlingen he ze dat kunnen den (selecteren, kpiëren, MSN-gesprekken pslaan, zie k Bijlage VII). 2 Blkkeren van de afzender. Leg de leerling z ndig uit he hij/zij de pestmail kan blkkeren. 3 Prbeer de dader p te spren. Sms is de dader te achterhalen dr uit te zeken van welke cmputer het bericht is verznden. 4 Neem cntact p met de uders,verzrgers van de gepeste leerling. Geef de uders,verzrgers vrlichting ver welke maatregelen zij thuis kunnen nemen. 5 Verwijs de uders,verzrgers z ndig dr. Er zijn twee telefnnummers die uders,verzrgers kunnen bellen met vragen, namelijk: : de nderwijstelefn : de Vertruwensinspectie. Verder is er de (jeugd)plitie. 6. Stalking. In het geval de leerling stelselmatig wrdt belaagd is er sprake van stalking en kunnen uders,verzrgers en leerlingen aangifte den. Ok wanneer het slachtffer lichamelijk letsel f materiële schade is tegebracht, kan de plitie wrden ingeschakeld. tips vr veilig internetgebruik: Gebruik steeds een apart htmailadres m je te registreren p websites. Kies een adres dat niet je vr- en/f achternaam weergeeft; Gebruik altijd een bijnaam als je chat; Verwijder nbekende mensen uit je MSN-cntactlijst, Facebk enz.; Ga weg uit een chatbx als er iets vervelends gebeurt; Bel f mail niet zmaar met mensen die je via het internet kent en spreek niet met ze af znder dat je uders,verzrgers dat weten; Geef geen persnlijke infrmatie aan mensen die je alleen maar van het chatten kent (naam, adres, e- mailadres, telefnnummer, wachtwrd enz.); Ben vrzichtig met het plaatsen van ft s p het internet. Deze kunnen gemakkelijk wrden gekpieerd en p een andere website wrden geplaatst; Gebruik geen webcam bij persnen die je niet (persnlijk) kent f die je niet vertruwt. De beelden kunnen vr andere deleinden wrden gebruikt; Gebruik veilige wachtwrden en geef je wachtwrden nit aan anderen. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 10

12 Tips bij cyberpesten: De leerling vertelt aan de uders,verzrgers/mentr dat cyberpesten plaats vindt; Het is nit de schuld van de leerling dat een ander iets vervelends naar hem/haar testuurt p internet. Niemand heeft het recht m te pesten! Bewaar alles wat met pesten te maken heeft p de cmputer als bewijsmateriaal; Reageer niet p het cyberpesten. Ok niet gaan terugschelden; Blkkeer mensen die pesten p internet; Bij vervelende yutubefilmpjes lees de tips p de plitiesite. De eerst aangifte bij de plitie vrdat het filmpje dr yutube wrdt verwijderen (i.v.m. bewijsmateriaal); Meld (internet)pesten van medeleerlingen p schl. Overleg met de uders,verzrgers de te nemen stappen. Overleg wie wat gaat den; Pesten zelf is niet strafbaar. Wat wel strafbaar is, en dat gebeurt vaak bij pesten, is bedreigen en steeds pnieuw pesten (stalken). Beledigen (via de sciale media) kan k strafbaar zijn. Uiteraard met het bewijsbaar zijn. Denk hierbij aan getuigen en/ f camerabeelden. Bijlage 2: vrbeelden grepsregels Ik accepteer de ander zals hij is en ik discrimineer niet; Ik scheld niet en de niet mee aan uitlachen en rddelen; Ik blijf van de spullen van een ander af; Als er ruzie is, speel ik niet vr eigen rechter; Ik bedreig niemand, k niet met wrden; Ik neem geen wapens f drugs mee naar schl; Ik gebruik geen geweld; Als iemand mij hindert vraag ik hem f haar duidelijk daarmee te stppen; Als dat niet helpt, vraag ik de leerkracht m hulp. Bijlage 3: vrbeelden te gebruiken materialen Vr leerlingen: Pesten mijn bek ver durf en zelfvertruwen (vanaf 10 jr.) Astrid Tulleners ISBN X De pestkp Rb (10 jr) wrdt p schl gepest en heeft het thuis k meilijk Tm van Rssum ISBN Pesten det pijn Heidi wrdt gepest p schl en heeft het thuis k meilijk (> 10 jr) J.F.vd.Pel ISBN Online Iris wrdt gepest (vanaf 10 jaar) Iris Bter ISBN Buitenspel Bek vr 9-13 jarigen ver pesten en respect Richard Backers ISBN Ik weet je te vinden meisje krijgt tijdens chatten nare pmerkingen (vanaf 10 jr) Netty van Kaathven ISBN Mickey Magnus ver een slim jngetje dat gepest wrdt (> 10 jr) Petra Cremers ISBN En de greten van grep 8 ver schlkamp met grep 8 waar gepest wrdt Jacques Vriens ISBN Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 11

13 0525 Knpen in je tuw Flr van bijna 11jr. heeft het niet makkelijk Kirstin Rzema-Engelman ISBN Tirannen ver een treiteraar in grep 8 Aiden Chambers ISBN Spijt! ver Jchem die in de brugklas zit, gepest wrdt en zelfmrd pleegt Carry Slee ISBN Offline vanaf 11 jaar Caja Cazemier ISBN De kningin van 1b bek vr tieners ver meidenvenijn Anja Vereijken ISBN Chatgevaar vanaf 13 jaar Pieter fellert ISBN Pesten wat vind jij zelfhulpbek; helpt kinderen m te gaan met het verdriet Trix van Dugteren ISBN Fluiten in het dnker ver een jngen die pest mdat hij in de knel zit Gnneke Huizing ISBN Mes p de keel ver een brugpieper die gepest wrdt Gnneke Huizing ISBN He verleef ik de brugklas ver vriendschap en pesten, jezelf zijn etc. Francine Omen ISBN Bledige vete (12 jr. en uder) TimPratt ISBN Films: Ben X (2007 Spijt (2012) Stella (2009) Het geheim van Bram Achste grepers huilen niet (2012) Vr uders,verzrgers: Pesten bij kinderen adviezen aan vlwassenen Bb van der Meer ISBN Pesten p schl wat uders,verzrgers kunnen den Bb van der Meer ISBN X Kinderen en pesten analyse + stappenplan vr de aanpak Bb van der Meer en Ineke de Grt ISBN Ik ga weer graag naar schl Brenda Kenter ISBN Pesten bij kinderen He u als uder kunt helpen Sheila Munr ISBN Pesten infrmatief bek ver daders en slachtffers A.Charlish ISBN Jij mag niet meeden ver relatinele agressie bij kinderen Daisy Michiele e.a. ISBN Verliefd p internet vr uders,verzrgers van pubers ver hun internetgedrag Justine Parden, Remc Pijpers ISBN Pesten is laf, cyberpesten is laffer Liesbeth Hp, Bamber Delver ISBN Brchures: Help! He ga ik m met pesten? Brchure van Ouders,verzrgers en C, bestellen via tel Pesten als plagen uit de hand lpt vr kinderen en vlwassenen Brchure Fnds Psychische Gezndheid 0,45 bestellen via Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 12

14 Aanbevlen websites: Bijlage 4: de Vijfsprenaanpak Het belangrijkste del van de vijfsprenaanpak is dat alle betrkken partijen wrden ingezet m het pesten te stppen. De vijf partijen zijn: het slachtffer, de pester, klasgenten, vlwassenen binnen de schl en de uders,verzrgers. Bij deze aanpak krijgt ieder een taak f een pdracht. De kern van de vijfsprenaanpak is dat niet alleen het slachtffer hulp krijgt en met veranderen, maar iedereen zijn steentje bijdraagt. Een veel gebruikt stappenplan hierbij is het vlgende: Bied steun aan het slachtffer: Luister en neem het prbleem serieus; Zek samen met het slachtffer naar mgelijke plssingen; Werk samen met het slachtffer deze plssingen uit; Schakel indien ndig deskundige hulp in; Denk k aan gesprekken met een cach f het vlgen van een sciale vaardigheidstraining f een weerbaarheidstraining (Rts en Water); Smmige slachtffers hebben baat bij intensief sprten. Vral jud heeft psitief effect; Blijf mnitren en in gesprek met het slachtffer en de uders,verzrgers. Bied steun aan de pester: Laat de pester ervaren wat zijn gedrag vr het slachtffer betekent; Geef tips p welke wijze de pester p een psitieve manier relaties met anderen kan nderhuden; Spreek de pester rechtstreeks aan p regels en afspraken; Vertel wat de schl gaat den m pesten een halt te te repen; Zrg vr veiligheid; Stel duidelijke grenzen en maak afspraken ver de cnsequenties; Organiseer regelmatig vrtgangsgesprekken. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 13

15 Steun vr uders,verzrgers van het slachtffer en de pester: Neem de verhalen, verzeken en wensen van de uders,verzrgers serieus; Breng de uders,verzrgers p de hgte als een leerling gepest wrdt en wel z snel mgelijk; Infrmeer de uders,verzrgers ver de visie en aanpak bij pesten; Verwijs de uders,verzrgers z ndig naar een deskundige. Betrek de meelpers bij het plssen van het pestprbleem: Infrmeer de meelpers en grepsgenten tijdens een mentrles f een speciale thematische bijeenkmst ver pesten in een kringgesprek. Bespreek de rllen bij pesten en de vraag welke rl zij hebben; Overleg met deze grep welke invled zij (kunnen) hebben m het pestprbleem te stppen en laat hen zelf ideeën en vrstellen pperen; Geef deze grep een actieve rl in het stppen en vrkmen van pesten. Deze grep kan namelijk het verschil maken. Rl van de schl: Zrg dat iedere vlwassene binnen de schl infrmatie heeft en p de hgte is van de regels en afspraken, de visie en de aanpak rndm pesten. En bied vldende veiligheid vr iedereen; Tlereer als schl nit pestgedrag. Zdra er pestgedrag wrdt gesignaleerd, wrdt er direct gehandeld; De schl werkt nauw samen met het Centrum vr Jeugd en Gezin, het schlmaatschappelijk werk, het bureau HALT, de leerplichtambtenaar en de plitie. Prtcl pesten BC Brekhin Rermnd-Swalmen-Reuver Pagina 14