Inzicht in bedrijfs- voeringskosten Oud-Beijerland

Transcriptie

1 BEZUINIGEN EN VERNIEUWEN IN PUBLIEKE ORGANISATIES Inzicht in bedrijfs- voeringskosten Oud-Beijerland Andreas de Graaf, Rienk van Wingerden & Sebastiaan van den Bogaard Sebastiaan van den Bogaard

2 CONTEXT VERANDERT FINANCIËLE UITGANGSPOSITIE RELATIE SAMENLEVING EN PUBLIEKE ORGANISATIES BEELD VAN PRESTERENDE PUBLIEKE ORGANISATIES

3 AMBITIE IS VERNIEUWEND BEZUINIGEN Het gaat vandaag-de-dag niet zozeer over het beëindigen van overheidsactiviteiten, maar over het veranderen van onze prestaties. Vernieuwend bezuinigen gaat verder dan het enkelvoudig herstellen van de balans tussen inkomsten en uitgaven. We hebben de ambitie om uitgaven te verlagen door onze producten sneller te leveren, door intensiever samen te werken met onze partners en door gebruik te maken van technische innovatie. Directeur overheidsorganisatie

4 WAT IS VERNIEUWEND BEZUINIGEN?

5 INDELING HELPT BEZUINIGINGEN TE TYPEREN Bezuinigen blijkt een verwarrend begrip. Samen met de Universiteit Utrecht hebben wij geprobeerd dit begrip te duiden. De uitkomst van een uitgebreide literatuurstudie, in het kader van een promotieonderzoek, is wetenschappelijke literatuur over het managen van bezuinigingen bestudeerd. 46 publicaties beschrijven zowel de conceptuele verkenningen van het begrip als de resultaten van empirische studies naar het managen van bezuinigingen in private en publieke organisaties. Een vergelijking laat zien dat bezuinigingsmaatregelen op twee manieren verschillen. Ten eerste zijn ze ofwel primair gericht op de begroting of op de organisatie. Daarnaast zijn maatregelen vooral gericht op het behouden van de status quo of gericht op vernieuwing.

6 CATEGORISEREN BEZUINIGINGSMAATREGELEN Begroting Stabiliteit Vacaturestop, stopzetten externe inhuur, generieke taakstelling, beëindigen subsidies Sluiten faciliteiten, beperken omvang en kwaliteit services, verhogen toelatingseisen, verlagen niveau onderhoud, versoberen arbeidsvoorwaarden Introduceren of verhogen belastingen, doorbelasten kosten aan derden, uitstellen van investeringen, aanpassen ramingen en stelposten Verandering Procesoptimalisatie, digitaliseren services, samenvoegen afdelingen, outsourcing, moderniseren werkplekken, keten/netwerk optimalisatie Organisatie Overmans & Noordegraaf (2013) Rhetorical and real responses to fiscal stress in local government

7 TOEGEVOEGDE WAARDE De indeling kan gebruikt worden om het karakter van bezuinigingspakketten inzichtelijk te maken. Zonder waardeoordeel over goed of fout, laten we zien welke besluiten tot op heden zijn genomen. Hierdoor ontstaat een gedeeld perspectief op het concept bezuinigen en wordt duidelijk welke keuzes tot op heden zijn gemaakt. De uitkomsten blijken een zinvolle opstap om richting te geven aan een nieuwe bezuinigingsronde. De afgelopen periode hebben we de bezuinigingspakketten van zo n 20 grote en kleine gemeenten in beeld gebracht. In totaal gaat het om ruim maatregelen ter waarde van een miljard euro.

8 MOGELIJKE UITKOMST ANALYSE

9 INZICHT ALS BASIS VOOR GESPREK Het inzichtelijk maken van bezuinigingspakketten is geen doel op zich. Onze analyse is altijd de basis voor een gesprek met bestuurders of topmanagement: Algemeen bestuur: welke keuzes hebben we gemaakt, hoe fair bezuinigen wij, welke kaders kunnen we meegeven? Dagelijks bestuur: in welke richting moeten we het zoeken, welke keuzes maken vergelijkbare organisatie, welke opdracht geven we mee aan directie? Ambtelijke top: hoe concretiseren we zoekrichtingen, hoe gaan we naar ons college, welke maatregelen van vergelijkbare organisaties zijn nog buiten beeld? Medewerkers: hoe betrekken we medewerkers bij onze opgave van bezuinigen en vernieuwen?

10 CONTACTGEGEVENS Sebastiaan van den Bogaard Organisatieadviseur Ottelien Holla Organisatieadviseur vries.nl