Driekoningen. Tulband van de driekoningen Driekoningenbrood Driekoningentaart Suikerwafels

Transcriptie

1 Driekoningen Tulband van de driekoningen Driekoningenbrood Driekoningentaart Suikerwafels Greet Lybaert (Diëtiste) Polenstraat 169a 9940 Sleidinge tel: 09/ fax: 09/ Gemeentelijke Jeugddienst Wippelgemdorp Evergem tel: 09/ greet.lybaert@greetlybaert.be

2 Driekoningen Hoe zit dat? 6 januari 2005 Drie koningen is een katholiek feest dat herinnert aan de reis drie koningen Caspar, Balthasar en Melchior. Ze worden ook wel de drie wijzen uit het Oosten genoemd. Ze hadden veel verstand van sterren en konden de toekomst voorspellen. ln de bijbel staat dat ze op zoek waren naar de nieuwe koning van het joodse volk. Een heldere ster wees hun de weg naar het dorp Bethlehem. Daar vonden ze in een stal het pasgeboren kindje Jezus. Hij kreeg dure cadeaus van de koningen: goud, wierook en mirre. Mirre is lekker ruikende hars die in zalf wordt gebruikt. Het feest van de drie koningen wordt nog steeds gevierd. ln sommige steden en dorpen in Nederland en Vlaanderen gaan kinderen verkleed als koning langs de huizen. Ze dragen een ster, zingen een lied en halen snoep op. Soms bakken vaders of moeders een koek met drie bonen erin verstopt: twee witte en een bruine. Dat is om de mensen eraan te herinneren dat twee van de koningen wit waren en één bruin. Het kind dat de bruine boon krijgt, mag die dag koning zijn en is dan de baas over iedereen. Ook in andere christelijke landen wordt driekoningen gevierd. ln veel Spaanse steden bijvoorbeeld trekken grote optochten door de straten. Je kunt dan de drie koningen zien met hun hele gevolg van dienaren, prinsen, prinsessen, paarden en kamelen. Driekoningen[ ClipboardPageNumber ]

3 Biep en Zwiep Driekoningen[ ClipboardPageNumber ]

4 Tulband van de driekoningen Volgens de liturgische kalender is 6 januari de dag van de drie koningen die de pas geboren Jezus komen aanbidden. Deze drie wijzen kwamen volgens de verhalen uit het oosten en dat is de verklaring voor de traditie in mijn familie om op die dag een tulband te eten. Tulbanden zijn immers de hoofddeksels van oosterlingen. Mijn moeder maakte een tulband en vóór het bakken verstopte ze drie bonen in het beslag: twee witte en één bruine. Omdat er ook rozijnen en krenten in meegebakken werden bleef het een verrassing waar de bonen zich bevonden. Op 6 januari aten we dan s middags bij de thee allemaal een dikke plak van die tulband. Het was altijd heel spannend, wie kauwt er op een boon? Al snel riep de een of de ander: ik heb hem. Daarmee waren de koningen bekend. De twee die een witte boon aantroffen in hun gebak werden omgekleed tot blanke koningen en de geluksvogel met een bruine boon werd bovendien ook nog eens zwart geschminkt. De rest van het gezin- we waren met tien kinderen-mocht kameel of kameeldrijver worden. Voor een kameel had je minstens twee personen en een groot kleed nodig. Wanneer er nog wat vriendjes of buurkinderen waren ook, dan hadden we voor elke koning wel een kameel en ook nog genoeg drijvers, allemaal aangekleed met spullen uit de verkleedkoffer. Maria, Jozef en het kind kwamen er in deze verkleedpartij niet aan te pas. Aldus uitgedost werden er allerlei spelletjes gedaan. Het spannendste en gevaarlijkste daarvan was kaarsje springen. In die lange, wapperende gewaden sprongen koningen, drijvers en hele kamelen over een brandende kaars heen. Als die uitging was je af en de rest bleef springen tot er maar één persoon over was of de kaars was opgebrand. Als het begon te schemeren mochten we, een kaars in de hand, in optocht langs de buren. Wanneer er na het aanbellen werd opengedaan zongen we het driekoningenlied (Drie koningen, drie koningen geef mij een nieuwe hoed, mijn oude is versleten, mijn moeder mag het niet weten, mijn vader is niet thuis, piep zei de muis in het voorhuis) wat bij nader inzien een onzinnig samenraapsel van rijmwoorden is. De buurman of -vrouw deelde dan snoepjes uit en zo gingen we van huis tot huis. De tulband is gebleven, de rest van de traditie is met het kleiner worden van de gezinnen verdwenen helaas. Maar elk jaar bij het aansnijden van deze driekoningen lekkernij worden de herinneringen weer levend. Misschien hebt U ook een verhaal over een familietraditie? Trees van Herpen Driekoningen[ ClipboardPageNumber ]

5 Tulband cake Boodschappenlijstje 2 pakjes boter 1 pak suiker 6 eieren 1 pak zelfrijzende bloem 1 doosje vanillesuiker 1 doosje bakpoeder Nesquick 1 Zet het keukengerei klaar: 2 potjes om af te wegen schaaltje om boter af te wegen mixer met kloppers weegschaal pannenlikker keukenwekker pannenlappen lange naald Tulbandvorm/kom taartrooster vork Driekoningen[ 5 ]

6 Driekoningen[ 6 ]

7 Cake Dit heb je nodig: 300 gram malse boter 300 gram suiker 6 eieren 300 gram zelfrijzende bloem 20 gram (= 2 zakjes vanillesuiker) een half zakje bakpoeder Nesquick Werkwijze : Zet alles klaar. Weeg af. 1 Verwarm de warmeluchtoven voor op 160 C. 2 Roer de boter met de suiker romig. 3 Doe er beetje bij beetje de eieren en de gezeefde bloem bij. Klop met de mixer tot het deeg er bleek uitziet. 4 Vet een tulbandvorm in. Schud er bloem in. 5 Doe de helft van het deeg in de vorm. 6 Meng nesquick onder de rest van het deeg. Goed mixen. Doe het bruine deeg in de vorm. Meng met behulp van een vork het bruine deeg al draaiend onder het witte deeg. 7 Bak 60 minuten op 160 C. Prik met een lange naald in de cake om te zien of het deeg uitgebakken is. Haal de cake uit de oven.ontvorm. Laat afkoelen op een taartrooster. Driekoningen[ 7 ]

8 Driekoningenbrood In vroeger eeuwen was driekoningen hét grote huiselijke winterfeest en zelfs Willem Barentsz en zijn mannen vierden het tijdens hun barre verblijf op Nova Zembla. Op driekoningenavond (de avond voor driekoningen) werd het driekoningenbrood gegeten. Degene, die de amandel in zijn brood trof, was koning en had het in huis voor het zeggen. De gelukkige werd - door hem met stoel en al in de lucht te tillen - gehuldigd en kreeg een kroon van goudkleurig karton op zijn hoofd. Behalve het driekoningenbrood kwamen traditioneel ook schalen met wafels en pannenkoeken op tafel. Driekoningen[ 8 ]

9 Driekoningenbrood Boodschappenlijstje 1 pak suiker 1 pak bloem 1 pakje verse gist 1 pakje boter 1 pak zout 6 eieren een halve liter melk 100 g amandelen 100 g rozijnen 1 pak bloemsuiker 1 brickje room amandelschifers Zet het keukengerei klaar: eef ixer met kneedhaken/keukenmachine eegschaal koffielepels om eker /schaaltje/borstel eukenwekker om / mixer met kloppers /maatbeker lopper/bloemsuikerzeef Driekoningen[ 9 ]

10 Driekoningenbrood 2deeg Dit heb je nodig: voor 8 stuks: 25 gram suiker 500 gram bloem 30 gram verse gist 110 gram boter anderhalve koffielepel zout 1 ei 2 dl melk of water Verder: 100 g geplette amandelen 100 g rozijnen 100g bloemsuiker 1 eiwit 2 soeplepels room amandelschilfers Werkwijze: 1 Zet alles klaar. 2 Weeg de bloem, de boter en de suiker af. 3 Meet 2 dl melk af. 4 Verwarm 2 dl melk tot ze lauw is. Doe de gist en een beetje lauwe melk in een beker. Maak met 2 koffielepels de verse gist vloeibaar. 5 Zeef de bloem met het zout en de suiker in een kom. 6 Maak in het midden een kuiltje 7 Giet de vloeibare gist in de kuil 8 Doe de rest van de melk, het ei, de suiker en de boter erbij. 9 Kneed goed met de mixer. Dek het deeg af en Laat een half uur rusten. Driekoningen[ 10 ]

11 3 Driekoningenbrood Voor de deegvulling: 10 Splits het ei. Klop het eiwit lichtjes op. 11 Voeg de bloemsuiker toe. 12 Maal de amandelen grof met een keukenmachine. 13 Doe de grof gemanen amandelen en de rozijnen bij het eiwit. 14 Verdeel het deeg in porties van 100 gram. 15 Rol de stukken deeg uit. 16 Leg de vulling in het midden. 17 Maak aan de zijkant schuine inkervingen met een mes. 18 Plooi de boven en de onderkant naar binnen. 19 Plooi de zijkanten met inkervingen boven elkaar zodat je een gevlochten band bekomt. 20 Vet de bakplaat in. Leg de broodjes erop. 21 Klop het ei met de room los in een kommetje. 22 Bestrijk het deeg met losgeklopt ei. 23 Bestrooi met de geschaafde amandelen. Dek af (met een omgekeerde bakplaat)en laat nog een half uur rijzen. 24 De warme lucht oven voorverwarmen op 180 graden. 25 Bak de broodjes 30 minuten. Tip van Roland : Na het bakken bestrijken met gesmolten goede boter. Bij afkoeling lichtjes bestrooien met bloemsuiker. (Het komt de houdbaarheid van het broodje ten goede. Driekoningen[ 11 ]

12 Driekoningentaart Boodschappenlijstje 1 Zet het keukengerei klaar: springvormpjes kom/vork/lepel/appelboor aardappelmes/dunschiller kleine kookpot onderzetbordje 2 doosjes kookpot lepels maatbeker klopper weegschaal potje om ei te splitsen 2 kg bladerdeeg 1 l melk maïzena 6 eieren fijne griessuiker vanillesuiker Bruine suiker pakje boter 50g broyage 50/50 kaneelpoeder 8 jona gold appelen 1kg abrikozenjam Driekoningen[ 12 ]

13 Driekoningen[ 13 ]

14 Driekoningentaart 2 banketbakkersroom Werkwijze: 1 Weeg de suiker en maïzena af. 2 Breek de maïzena met een deel van de melk. 3 Splits de eieren.eiwit opzij zetten! 4 Meng het ei + de dooier onder de gebroken maïzena. 5 De melk samen met de suiker en de vanillesuiker in een grote pan aan de kook brengen. Zonder erin te roeren! 6 Van het vuur af, al kloppend de warme melk aan het mengsel toevoegen. Dit heb je nodig: 1 l melk 80 gram maïzena 2 eieren+2 eierdooiers 200 gram fijne griessuiker 20 gram vanillesuiker 7 Giet het mengsel terug in de pan. Breng al roerend aan de kook. Driekoningen[ 14 ]

15 3 Driekoningentaart erkwijze: Verwarm de warmeluchtoven voor op 175 C. Bruine suikersaus: Meng de slappe boter met de ruine suiker, de broyage en kaneel in een kom. 0 Vet springvormpjes in. 1Leg een onderzetbordje omgekeerd op het bladerdeeg. nijd de vorm 14 keer uit.duw het bladerdeeg in de vormpjes. 2 Prik het bladerdeeg in met vork. 3 Breng een dun laagje crème aan in de vorm. 4 Boor het klokhuis uit de appelen. 5 Schil de appelen in de ronde. 6 Snijd de appelen overlangs in twee. 7 Leg de appelen in het midden van het vormpje. 8 Vul de openingen van de appels met bruine suikersaus. 9 Vouw de hoekjes van het deeg naar boven. Dit heb je nodig: voor 14 personen 2 kg bladerdeeg koude banketbakkkersroom 50 gram Bruine suiker 50g slappe boter 50g broyage 50/50 een halve kofffielepel kaneelpoeder 1 kg jona gold appelen (8 stuks) abrikozenjam 0 Laat de taartjes 15 minuten staan om het bladerdeeg de nodige rusttijd te geven. 1 Bak de taartjes 12 minuten. Laat afkoelen en ontvorm.leg ze op een rooster. 2 Verwarm abrikozenconfituur.breng een laagje abrikozenkonfituur aan op de taartjes. Driekoningen[ 15 ]

16 Suikerwafelhartjes Boodschappenlijstje 1 Zet het keukengerei klaar: mixer met kneedhaken zeef weegschaal 2 koffielepels kom beker keukenwekker grote plank soeplepel koffielepel taartrooster hartjeswafelijzer borsteltje dubbele vleespen 1 pak suiker 1 pak bloem 1 pakje verse gist 1 pakje boter 1 pak zout 6 eieren 1 doos parelsuiker Driekoningen[ 16 ]

17 Driekoningen[ 17 ]

18 Suikerwafelhartjes 2 Het deeg Dit heb je nodig: voor 7 suikerwafels Werkwijze: 1 Zet alles klaar. 2 Weeg de bloem, de boter en de parelsuiker af. 3 Verwarm 2 soeplepels water + 1 koffielepel water tot het lauw is. Doe de gist en een beetje lauw water in een beker. Maak met 2 koffielepels de verse gist vloeibaar. 4 Zeef de bloem met het zout en de suiker in een kom. 5 Maak in het midden een kuiltje 6 Giet de vloeibare gist in de kuil 7 Doe de rest van het water het ei en de boter erbij. 8 Kneed goed met de mixer. Dek het deeg af en laat 15 minuten rusten. 120 gram bloem 10 gram verse gist 75 gram boter 12 gram suiker een mespunt zout 2 soeplepels water 1 koffielepel water 1 ei verder 90 gram parelsuiker Driekoningen[ 18 ]

19 3 Suikerwafelhartjes 9 Kneed 90 gram suikerparels in het deeg. 10 Laat het deeg 10 minuten rusten. 11 Verwarm het wafelijzer voor op stand 4. Vet het in. 13 Leg 1 grote eetlepel deeg in het wafelijzer. Druk het wafelijzer goed dicht. Tel tot 15 en de wafels zijn gebakken. 14 Haal de wafels uit het ijzer. Laat ze afkoelen op een taartrooster. Tip: Het beste resultaat bekomt men wanneer men de deegstukjes in olie dompelt. Driekoningen[ 19 ]

20 Begin nog niet met kleuren! Ruim eerst de rommel op. Zing het opruimlied! Opruimen, opruimen, we ruimen alles op. Opruimen, opruimen, de keuken staat op zijn kop. (Marian Maerschalk) Was eerst de glazen af, dan de borden, het bestek, en laatst de kookpotten. Droog de vaat af. Zet alles terug in de kast. Veeg de vloer. De keuken is vuil. Dat stoort mama helemaal niet. Morgen is het poetsdag. Opruimlied Driekoningen[ 20 ]

21 Verjaardagsfeestje? zoekt u iets origineels voor het verjaardagsfeestje van uw zoon/dochter? Koken voor kinderen! Verschillende thema s Koken met het aapje choco Kinderen baas Wanneer? Tijdens de schoolvakanties: alle werkdagen Tijdens het schooljaar: op zaterdag Meer info? Greet Lybaert Polenstraat 169a 9940 Evergem Tel Fax Greet.Lybaert@lacetrading.be Driekoningen[ 21 ]