ADEQUATE AANPAK IN 7 STAPPEN VOORKAMERFIBRILLATIE
|
|
- Erika van Dam
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ADEQUATE AANPAK IN 7 STAPPEN VOORKAMERFIBRILLATIE
2 Aanpak in 7 stappen 1/ diagnose stellen 2/ anticoaguleren 3/ ritmevertraging 4/ reconversie 5/ etiologie, voorbeschikkende factoren 6/ structureel hartlijden 7/ ablatie 2 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
3 1./ DIAGNOSE STELLEN 3 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
4 STAP 1: de DIAGNOSE stellen VKF is een frequente ritmestoornis en neemt progressief toe met de leeftijd: zeldzaam voor 60 jaar, op 80 jaar heeft 10% VKF 1/3 van alle VKF patiënten zijn > 80j Vanaf 65 jaar moet men actief patienten screenen op VKF patiënt onderzoeken, pols voelen, ausculteren : bij vaststellen van aritmie zo snel mogelijk een EKG nemen of laten nemen want: aritmieën zijn soms slecht intermittent!
5 1./ Diagnose stellen Niet alle onregelmatige ritme zijn VKF! frekwente extrasystolen kunnen VKF nabootsen 12 afleidingen EKG is noodzakelijk om de correcte diagnose te stellen medicolegaal belang: als u patient zou anticoaguleren die achteraf geen VKF bleek te hebben en hij doet een bloedingscomplicatie dan kan de voorschrijver veroordeeld worden
6 EKG nodig om juiste diagnose te stellen P toppen! Dit is een sinusritme met stoornissen basislijn die een automatisch protocol als VKF kan benoemen
7 EKG nodig om juiste diagnose te stellen P toppen
8 EKG nodig om juiste diagnose te stellen V1 V2 Vkf is snel, onregelmatig ritme, steeds wisselende RR intervallen, geen duidelijke P toppen, onbehandeld rond 100 à 150 per minuut
9 2. / ANTICOAGULEREN 9 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
10 2./ Anticoaguleren CVA is de belangrijkste verwikkeling van VKF VKF: - geeft een 5x hoger risico op CVA - is verantwoordelijk voor 15 à 20 % van alle CVA s en 45% van alle embolige CVA s - Het CVA risico is even groot voor paroxysmale als voor permanente VKF - CVA s door VKF meestal erger dan door andere oorzaken: * grotere fibrinetrombi die zich in een groter cerebraal vat vastzetten dan de kleinere plaatjesrijke trombi uit carotisplaques. * mortaliteit na 1 jaar dubbel ivm niet-vkf CVA.
11 : majeure risicofactor voor CVA 2/ anticoaguleren Linkervoorkamer : trage flow door VKF Klontervorming in LA appendix 11 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
12 ... Cardio-emboligeen CVA 12 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch Opstopping groter meer proximaal bloedvat= groter 03 oktober CVA 2015
13 2/Anticoaguleren RISICOFACTOREN voor CVA bij voorkamerfibrillatie MAJEURE RISICOFACTOREN - Vroeger CVA of TIA - Vroegere systeemembolisatie bv perifeer embool in ledematen - Mitraalstenose - Metalen kunstklep vooral in mitraalpositie - Leeftijd 75 jaar MINEURE RISICOFACTOREN - Chronische hartdecompensatie of significant gedaalde LV functie (EF<30%) - Arteriële hypertensie - Diabetes mellitus - Leeftijd 65 - < 75 jaar - Vroegere arteriele complicaties (bv vroeger infarkt, CABG, vasculaire ingreep ) - Vrouwelijk geslacht - Hyperthyroidie 13 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
14 : 2/Anticoagulatie CHA²DS²-VASc score: efficiënt middel voor emboolrisicobepaling 14 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
15 Emboolrisico stijgt met hogere CHA²DS² VASc score CHA²DS² VASc score Jaarlijks CVA risico
16 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie Patienten met VKF hebben een veel hoger CVA-recidief risico dan CVA door andere oorzaken
17 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie Patienten met CHA²DS² VASc score van 2 of meer: orale antistolling aangewezen Patienten met score van 1 of 0 : geen antistolling of ASA Welke antistollingstherapie? Heparinederivaten: in acute setting, bv Clexane 1 mg/kg/12u of Fraxodi Bij elk type antistolling : dosis reduceren bij nierfunktievermindering!
18 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie Vitamine K antagonist: Marcoumar (of ander coumarine) o Traag inzetten van antistollingseffect o INR houden maar zeer frekwent ontregeling door bv medicamenteuze interacties (antibiotica bv) of variatie in vit.k aanvoer via voeding (meer in zomer dan in winter) o In studies amper 2/3 van de tijd in therapeutische range o Maximale tussenperiode INR controle 3 weken o Bij afwijkende waarde dosis aanpassen en reeds na 1 week terug controleren, dan wekelijks controle tot terug stabiele INR o Bij introductie nieuwe medicatie INR controle vervroegen o INR onder de 2,0 geeft geen voldoende protectie! o Bloedingsrisico hoog bij INR 5,0
19 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie Welke patienten moeten of kunnen nog Marcoumar krijgen? o bij valvulaire VKF, bv matige tot belangrijke mitralisklepstenose o Bij patienten met metalen kunstkleppen o Bij stabiel geregelde patienten die geen bezwaar hebben voor de 2 à 3 wekelijkse PTT controles: patient goed geïnformeerd de keuze laten o Patienten die in de studies van NOAC s niet geincludeerd waren, zoals de hoogbejaarden met multipele co-morbiditeiten o Patienten waarbij een twijfel bestaat of ze hun medicatie stipt innemen, want labocontrole voor het antistollingseffect van NOAC s is er niet. o Gezien het kort halfleven van NOAC s is het overslagen van inname meer risicovol dan met het langwerkende Marcoumar
20 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie Nieuwe antistollingsmiddelen (NOAC s) o Systematisch non-inferieur aan anti vit K Dabigatran 2 x 150 en Apixaban 2 x 5 zelfs statistisch superieur aan Marcoumar o Geen dosisaanpassing nodig, geen regelmatige PTT controle o Snel inzetten van werking (enkele uren), kort halfleven o Minder intracraniele bloedingen, de meest gevreesde complicatie van antistollingstherapie: min 50 % o Minder majeure bloedingen: min 28% : Hoewel veel artsen indruk hebben van iets hoger voorkomen van gastrointestinale bloedingen dan met Marcoumar, in alle studies steeds minder of hoogstens evenveel majeure bloedingen dan met anti-vit K
21 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie -> NOAC s o Wel oppassen voor nierfunktie, vooral voor Pradaxa dat 80% renaal geklaard wordt; niet geven aan patienten met egfr < 30 ml/min; Xarelto en Eliquis : egfr moet 15 ml/min Xarelto 15 mg bij egfr ml/min; Eliquis 2 x 2,5 zo egfr ml/min (ook bij creat 1,5 + >80 j of < 60 kg) o Regelmatige controle nierfunktie blijft nodig, bv alle 6 maand, zeker bij patienten met egfr tussen 30 en 60 ml/min; o Pradaxa geeft soms maagklachten, eventueel PPI bijgeven o Ook geneesmiddeleninteracties: bv met verapamil en in mindere mate met Cordarone: dosis aanpassen
22 Possible drug-drug interactions Effect on NOAC plasma levels Dabigatran Apixaban Edoxaban Rivaroxaban Atorvastatin P-gp/ CYP3A4 +18% no data yet no effect no effect Digoxin P-gp no effect no data yet no effect no effect Verapamil P-gp/ wk CYP3A % no data yet + 53% (slow release) minor effect Diltiazem P-gp/ wk CYP3A4 no effect +40% No data minor effect Quinidine P-gp +50% no data yet +80% +50% Amiodarone P-gp % no data yet no effect minor effect Dronedarone P-gp/CYP3A % no data yet +85% no data yet Ketoconazole; itraconazole; voriconazole; posaconazole; P-gp and BCRP/ CYP3A % +100% no data yet up to +160% Red contraindicated; orange reduce dose; yellow consider dose reduction if another yellow factor present; hatching no data available; recommendation made from pharmacokinetic considerations 19
23 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie -> NOAC s o Wel oppassen voor nierfunktie, vooral voor Pradaxa dat 80% renaal geklaard wordt; niet geven aan patienten met egfr < 30 ml/min; o Regelmatige controle nierfunktie blijft nodig, bv alle 6 maand, zeker bij patienten met egfr tussen 30 en 60 ml/min; o Pradaxa geeft soms maagklachten, eventueel PPI bijgeven o Ook geneesmiddeleninteracties: bv met verapamil en in mindere mate met Cordarone: dosis aanpassen o Terughoudendheid bij veel geneesheren en patienten voor NOAC s tov Marcoumar omdat: Geen controle laboparameter Geen antidotum bij bloedingen
24 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie -> NOAC s o Nog geen directe antidota beschikbaar, vermoedelijk wel vanaf 2016 Recente studie in NEJM (6 aug 2015): Idarucizumab for Dabigatran Reversal => Monoclonale antistof die dabigatran bindt en het effect ervan binnen zeer korte tijd volledig neutraliseert en dit voor 72 uur Antidota voor factor Xa inhibitoren worden actueel in studies getest o Bloedingen onder anticoagulantia hebben altijd een hoge mortaliteit, ook onder Marcoumar; bij IC bloeding zelfs 50%. Bij patienten met een voorgeschiedenis van maagulcus of maagbloeding kan het aangewezen zijn een PPI bij te geven o Bij patiënten met een absolute contra-indicatie voor antistollingstherapie kan een percutaan sluiten van het linker hartoortje overwogen worden
25 Een alternatief voor OAC? Percutaan sluiten linker hartoortje Echter geen gevens over efficientie op lange termijn Ook levenslang aspirine nodig met ook bloedingsrisico Wordt geplaatst via katheter in vena femoralis=> vena cava inferior => transseptale punktie
26 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie o Bloedingsrisico inschatten: HASBLED score - Mag niet gebruikt worden om te beslissen of iemand al dan niet antistollingstherapie moet krijgen, maar wel wie men van nabij moet volgen en welk anticoagulans of dosis men gaat gebruiken
27 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie o Bloedingsrisico inschatten: HASBLED score - Verhoogd bloedingsrisico vanaf score 3 - Bloedingsrisico verhoogt sterk bij combinatie antistolling/antiplaatjestherapie ( tripletherapie verdubbelt bloedingsrisico ivm antistolling alleen)
28 2./Voorkamerfibrillatie: anticoagulatie o Terugbetalingscriteria Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOAC s): vanaf 75 jaar bij elke patient na doorgemaakt embool (CVA / TIA / perifeer embool), bij symptomatisch hartfalen NYHA klasse II of hoger, of bij LVEF <40%: steeds terugbetaald Vanaf 65 jaar indien bijkomende risicofactor: hypertensie, diabetes, coronairlijden
29 3./ RITMEVERTRAGING 29 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
30 3./RITMEVERTRAGING Onbehandelde VKF heeft meestal een snel ventrikelantwoord rond /minuut Geeft dikwijls klachten van palpitaties, dyspnee, thoracale pijn, angstgevoel, benauwdheid Medicaties ter ritmevertraging: Betablokker: per os bisoprolol 2,5 à 5 mg of nebivolol 5 mg; intraveneus Seloken 5 mg (over 5 min, te herhalen zonodig na 15 en 30 minuten) of Trandate (niet selectieve β ènαblokker, 10 à 20 mg IV).
31 3./RITMEVERTRAGING Bradycardiserende calciumantagonist: o diltiazem 60 à 120 mg kortwerkend (Tildiem) of 120 à 180 mg langwerkend (Progor, Tildiem); of o verapamil 80 mg (Isoptine) of langwerkend (Lodixal); oppassen voor AV blok bij gelijktijdig betablokker! Oppassen voor interactie met NOAC s
32 3./RITMEVERTRAGING Digoxine 0,5 mg IV vooral als ook patient met hartfalen of lage bloeddruk bij presentatie; o als onderhoudsmedicatie laatste tijd gecontesteerd gezien vermoeden van verhoogde mortaliteit; o heeft veel interacties, spiegels laag houden (< 1 ng/ml houden); o werkt via vagaal effect op de AV knoop en werkt derhalve niet bradycardiserend bij inspanning o toxiciteit hoger bij ionenstoornissen zoals hypok+ en hypomg++
33 3./RITMEVERTRAGING Bij patienten met gekende extrabundel (pre-exitatiesyndroom of WPW) bij VKF geen AV knoop vertragende medicaties geven gezien dan preferentiële geleiding via de Kentbundel, hetgeen kan aanleiding geven tot zeer snelle ventrikelantwoorden en evolutie naar ventrikelfibrillatie Bij een VKF met een breed QRS, wanneer men niet weet of patient een voorafbestaand bundeltakblok heeft, geen AV blokkerende medicaties geven maar snel overgaan tot electrische reconversie! FBI = Fast, Broad, Irregular is een urgentie want kan conductie via een extrabundel met snelle geleiding betekenen.
34 Snel, onregelmatig, breed QRS = VKF met snelle conductie via extrabundel : WPW hier 230/min
35 3./RITMEVERTRAGING Acuut het ritme vertragen geeft dikwijls al reconversie als de VKF recent ontstaan is Bij chronische VKF is men soms genoodzaakt om betablokkers en calciumblokkers te combineren om een voldoende frekwentievertraging te bekomen; ook als betablokkers in hoge dosis niet goed getolereerd worden kan men beter combineren. Recente studies tonen aan dat matige (rustpols <110/min) even goede resultaten geeft dan strikte frekwentiecontrole (rustpols < 80/min) wat betreft risico op complicaties zoals hartfalen, embolisaties, hospitalisaties.
36 4./ RECONVERSIE VKF 36 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
37 4./ RECONVERTEREN Bij acute voorkamerfibrillatie (<48 u) kan men direct reconverteren, medicaal of electrisch, omdat emboolrisico laag is Bij patienten die de VKF slecht verdragen ondanks frekwentievertraging Bij patienten met hartsdecompensatie die in VKF gaan, dikwijls verergering door wegvallen atriale contributie aan LV vulling en sneller ritme, vooral bij diastolisch hartfalen en hypertrofe cardiomyopathie.
38 4./ RECONVERTEREN Wanneer VKF langer dan 48 uur bezig is of duur niet gekend: o Klassieke weg: 3 à 4 weken effectieve antistolling, dus met Marcoumar een INR van minstens 2,0, of met een NOAC die patient stipt moet innemen >>>> dan reconversie, ofwel medicatie (sotalol, flecaïnide, amiodarone), ofwel electrisch; >>>>na de reconversie nog 4 weken verder antistolling, >>>>nadien hangt het af van emboolrisico (CHA²DS² VASc score) o Snelle weg: starten met antistolling (Clexane), transoesofagale echo doen (TEE) - zo geen trombus in L auriculum>>> reconversie gevolgd door 4 weken antistolling
39 4./ RECONVERTEREN o Na reconversie voor persisterende VKF is behandeling met antiaritmicum dikwijls noodzakelijk om snel recidief te voorkomen o Welk anti-aritmicum? Zo geen onderliggend significant structureel hartlijden: klasse 1c, bv flecaïnide (Tambocor, Apocard Retard), propafenone (Rythmonorm) Zo onderliggend ischemisch hartlijden: klasse III, sotalol (Sotalex) of amiodarone (Cordarone) Zo duidelijk structureel hartlijden (bv oud infarkt, cardiomyopathie): amiodarone o Anti-aritmica hebben veel nevenwerkingen! Amiodarone: schildklier, huid, lever, interstitieel longlijden (zeldzaam) Sotalol: niet selectieve betablokker (astma!), verlenging QTc tijd >>> risico torsades de pointes! Flecainide: negatief inotroop, pro-aritmogeen, neurologische nevenwerkingen
40 5./ ETIOLOGIE VKF? VOORBESCHIKKENDE FACTOREN? 40 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
41 5/ etiologie, voorbeschikkende factoren Arteriele hypertensie is de meest frekwente risicofactor om VKF te ontwikkelen Hartsdecompensatie: na 5 jaar is 25 % van de patienten met HDC in VKF (Framinghamstudie) door atriale dilatatie secundair aan verhoogde LV vullingsdruk; anderzijds is VKF een risicofactor om HDC te ontwikkelen (door de snelle en onregelmatige ventriculaire respons en het verlies aan AV synchroniciteit)
42 5/ etiologie, voorbeschikkende factoren Kleplijden, vooral mitraalkleplijden Hyperthyroidie steeds uitsluiten: sinusritme kan moeilijk bewaard worden voordat euthyroidie bereikt is Ionenstoornissen: hypokalemie en hypomagnesemie( bijvoorbeeld door diuretica) steeds corrigeren want anders grote kans op snel recidief! (K > 4 meq/l; hypokalemie gaat meestal ook gepaard met hypomagnesemie)
43 5/ etiologie, voorbeschikkende factoren Alcoholgebruik: excessief drinken ( binge drinking ) is bij jonge personen dikwijls een uitlokkende factor voor VKF Erfelijke factoren: er is soms een genetische voorbeschiktheid om VKF te ontwikkelen
44 6./ IS ER ONDERLIGGEND STRUCTUREEL HARTLIJDEN? 44 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
45 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? VKF is dikwijls een uiting van onderliggend cardiaal lijden Dilatatie van de atria of drukverhoging in atria geeft aanleiding tot weefselfibrose en verstoring van electrische geleiding in de atria Mogelijke of frequente onderliggende oorzaken, vooral bij ouderen: Ischemisch hartlijden Kleplijden Hypertensief hartlijden
46 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Ischemisch hartlijden EKG tijdens VKF toont soms ischemie, of VKF kan door het hoger zuurstofverbruik gepaard gaan met angor, dikwijls als lang duurt ook met een myocardinfarct type NSTEMI (non ST-elevatie myocardinfarct) meestal type II = infarct dat ontstaat door onevenwicht vraag/aanbod in het myocard daardoor geregeld transiënte stijging troponines bij VKF
47 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Ischemisch hartlijden In die gevallen dient significant coronairlijden uitgesloten te worden: - Inspanningstest - Persantine MIBI myocardscan - Coronaire CT - Coronarografie
48 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Gedilateerde cardiomyopathie Langdurig bestaan van een snel hartritme kan aanleiding geven tot ontstaan van gedilateerde cardiomyopathie: TACHYCARDIOMYOPATHIE met hartsdecompensatie als gevolg Echocardiografie
49 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Kleplijden Vooral mitralis of tricuspidalisinsufficientie - Auscultatie! - Echocardiografie Indien ernstig indicatie tot heelkundige correctie
50 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Hypertensief hartlijden Linkerventrikelhypertrofie - Geeft toename van de vullingsdruk van de LV waardoor dilatatie linkeratrium - Diagnose : - EKG beeld van LV hypertrofie (hoge voltages, strainbeeld) en LA vergroting (P mitrale) - Echocardiografie
51 6/ IS ER STRUCTUREEL HARTLIJDEN AANWEZIG? Hypertensief hartlijden Linkerventrikelhypertrofie - Indien aanwezig best hypertensie behandelen met inhibitor van het RAA systeem: ACE inhibitor of sartaan -> zijn antifibrotisch en verminderen de remodellering van de LV en het LA
52 7./ VKF-ABLATIE 52 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
53 7/ VKF ablatie of pulmonaalvene isolatie VKF vereist een anatomisch substraat en triggers Relative Importance Trigger dependent (Initiation) AF Duration Substrate dependent (Maintenance) Paroxysmal Khan IA. Int J Card. 2003;87: Permanent Anatomisch substraat Na verloop van tijd structurele en electrische veranderingen in de atria ( remodeling ) zodat VKF meer en meer 53 frequent wordt -> interactie tussen de trigger (electrische ontladingen) en het onderliggend atriaal weefsel zodat VKF gemakkelijker optreedt en onderhouden wordt
54 7/ VKF ablatie of pulmonaalvene isolatie - Het anatomisch substraat Vena pulmonalis 54 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
55 7/ VKF ablatie of pulmonaalvene isolatie VKF vereist een anatomisch substraat en triggers - De triggers: - electrische ontladingen die meestal beginnen in de pulmonaalvenen waar nog slierten atriaal weefsel aanwezig zijn - extrasystolen worden uitgelokt voor veranderingen in het autonoom zenuwstelsel (vagaal: dikwijls s nachts, sympatisch: dikwijls overdag bij stress, zware inspanning, alcohol, caffeïne..) 55
56 VKF ablatie Types ablatie 56 Toegang tot L atrium via vena femoralis transseptale punktie SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
57 7./ ABLATIE Bij wie? Symptomatische patienten die reeds behandeld werden met 1 of 2 anti-aritmica maar blijven recidieven doen ondanks antiaritmica (tweedelijnstherapie) Als eerstelijnstherapie voor PAROXYSMALE VKF, bij erg symptomatische, relatief jonge patienten die dit verkiezen boven medicatie Minder succesvol naargelang VKF langer bestaat: meer structurele veranderingen in de atria (fibrose) Bij patienten onder Marcoumar dient deze voor de ablatie niet gestopt te worden, er is immers rond de procedure een ietwat verhoogd risico op CVA Patienten onder NOAC: nog weinig gegevens over al dan niet stoppen
58 7./ ABLATIE Niet zonder risico! Voornaamste doel is symptoomreductie, daling van embolische complicaties is niet aangetoond Vroegtijdig recidief VKF de eerste 3 maanden ( blanking period ) tot 40% Laattijdige recidieven (na 3 maand) rond 25 à 30%, hoe meer onderliggend structureel hartlijden, hoe meer kans op recidief Ernstige complicaties zeldzaam: mortaliteit rond 0,1 à 0,4 %; harttamponnade (door perforatie atrium of ventrikelwand), TIA of stroke, vasculaire toegangcomplicaties, atrio-oesofagale fistel 58 SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
59 TAKE HOME MESSAGES 59 -Stel juiste diagnose -Overweeg antistolling, evalueer het emboolrisico! -Vertraag het ritme indien te snel -Acute VKF snel reconverteren: 48 uur limiet! -Denk aan de uitlokkende factoren -VKF ongekende duur eerst anticoaguleren, dan reconverteren -Baseer je op de symptomen van patient om de meest aangewezen therapie te bepalen: reconversie, aanvaarden VKF, ablatie overwegen SEMINARIE CARDIOLOGIE AZ DIEST - Harry Vanden Bosch 03 oktober 2015
60 Dank voor uw aandacht Nog vragen?
Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten
Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Inhoud o Epidemiologie Prevalentie Prognose Associatie met CV en andere aandoeningen o Definities & types
Nadere informatieZorgpad Atriumfibrilleren (AF)
Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica
De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense
Nadere informatieCardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli)
Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Uw afspraak Plaats : d.d om uur : Polikliniek cardiologie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De AF-poli... 1 Atriumfibrilleren... 2 Het ontstaan van atriumfibrilleren...
Nadere informatieCardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli)
Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Uw afspraak U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:... Inhoudsopgave Inleiding... 1 De AF-poli... 1 Atriumfibrilleren... 2 Het ontstaan van atriumfibrilleren...
Nadere informatieAtriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen
Atriumfibrilleren anno 2014 Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Onderwerpen Epidemiologie Atriumfibrillerren (AF ) Indeling AF Behandeling AF - rate versus ritme therapie - ontstolling anno 2104
Nadere informatieCasus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert
Casus geriatrie Symposium klinische farmacie 06 oktober 2012 Veerle Grootaert VG: permanente VKF, TIA, syst. Hartfalen, Dementie (MMSE = 15/30) RVO op geriatrie: val met rugpijn ontregelde INR =7 hartslag
Nadere informatiePerioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners
Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of
Nadere informatieNOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog
NOAC s Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog Antistollingsmedicatie Toegepast ter preventie en behandeling van arteriële en
Nadere informatieAtriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Definitie, indeling, risico s Pathofysiologie Farmacotherapie atriumfibrilleren Ritmecontrole Frequentiecontrole Diverse middelen afzonderlijk
Nadere informatieAcute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis
Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis 5-6-2019 Inhoud Introductie Instabiele patiënten Stabiele patiënten Rhythm control vs rate control ECV vs
Nadere informatieCardiale oorzaken CVA
CVA Up to Date in RZ Tienen 2/2017 Cardiale oorzaken CVA Opening STROKE-Unit 2/2017 Dr DE WOLF Axel, Cardiologie Is er een cardio-emboligene bron? Voorkamerfibrillatie Endocarditis Myocardinfarct + akinesie
Nadere informatiePILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND. Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren
PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren INHOUD Presentatie (20-25 minuten) Inleiding Medicamenteuze behandeling atriumfibrilleren Geneesmiddelgroepen Bijwerkingen
Nadere informatieMijn patiënt heeft palpitaties. Dr. Joris Schurmans 26/9/2015
Palpitaties Mijn patiënt heeft palpitaties Dr. Joris Schurmans 26/9/2015 Palpitaties Palpitaties Hartritme-stoornissen Diagnostische work-up Hartritme-stoornissen Hartritme-stoornissen Palpitaties Palpitaties
Nadere informatieBehandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen
Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Arrhythmia Unit, Hartcentrum OLV Aalst Atriale Fibrillatie Atriale fibrillatie is de meest voorkomende hartritmestoornis: Eén kans op 4 om
Nadere informatieCardiale medicatie. Dr Selleslagh Nov 2014 INFORMATIE VOOR PROFESSIONELEN. DEHARTKLINIEK preventie diagnose & persoonlijke opvolging
Cardiale medicatie Dr Selleslagh Nov 2014 Anti arritmica Cordarone Tambocor/Apocard (niet bij hartfalen) Sotalex, b-blokkade, digitalis Gebruik bij VKF, VT, SVT B-blokkers Bisoprolol: Emconcor Carvedilol:
Nadere informatieartseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel
i artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel 2 Inhoud 1 Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase...
Nadere informatieBoezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB
Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere
Nadere informatieProblematiek 17/01/2011. Dr. Patrick Schoeters PREVENTIEF ANTISTOLLINGSBELEID BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES
Preventief antistollingsbeleid bij endoscopische procedures : een bloedstollend verhaal PREVENTIEF BIJ ENDOSCOPISCHE PROCEDURES Dr. Patrick Schoeters Problematiek Thrombusvorming cruciaal in cardiovasculaire
Nadere informatieBoezemfibrilleren bij ouderen
Boezemfibrilleren bij ouderen Thema Jong tot Oud CarVasZ 20 november 2015 Cyril Camaro, cardioloog Programma: boezemfibrilleren 1. is een ziekte van de oudere patiënt! 3. een casus uit de praktijk Probleemstelling,
Nadere informatieGeneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren
27-10-2016 Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren Wobbe Hospes, ziekenhuisapotheker Agenda Waarom en wanneer antistolling? Stollingscascade en aangrijpingspunten geneesmiddelen
Nadere informatieRobert Bolderman cardioloog - PhD - fellow electrofysiologie. Palpitaties
Robert Bolderman cardioloog - PhD - fellow electrofysiologie Palpitaties Een belangrijk probleem? Palpitaties - Hartkloppingen gevoel van abnormaal hartritme of een abnormale kloppende sensatie als normaal
Nadere informatieNieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)
Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Regionaal Formularium Zwolle Daphne Bertholee, ziekenhuisapotheker i.o. Douwe van der Meer, coördinator Regionaal Formularium Zwolle FTO 15 oktober 2013 Isala Inleiding
Nadere informatieNOAC s: New Oral Anticoagulants
NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog
Nadere informatieAntitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge
Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Hemostase Anticoagulantia / anti-aggregantia: allebei bloedverdunners PRIMARY AGGREGATION Platelet Aggregation
Nadere informatieProgramma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014
Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
Chapter 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING Boezemfibrilleren is een zeer frequent voorkomende hartritmestoornis en daardoor een belangrijk klinisch probleem. Onder de westerse bevolking is de kans op boezemfibrilleren
Nadere informatieANTITROMBOTISCHE BEHANDELING: INDICATIES EN PRAKTISCHE PROBLEMEN
ANTITROMBOTISCHE BEHANDELING: INDICATIES EN PRAKTISCHE PROBLEMEN Het doel van dit themanummer is een synthese te geven van de beschikbare informatie over antitrombotische behandeling in de eerste lijn,
Nadere informatieVoorkamerfibrillatie. Informatiebrochure patiënten
Voorkamerfibrillatie Informatiebrochure patiënten 1. Het hart...4 2. Wat is voorkamerfibrillatie?...5 3. Wat zijn de symptomen van voorkamerfibrillatie?...6 4. Wat zijn de gevolgen van voorkamerfibrillatie?...6
Nadere informatieInfospot. Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Oktober - November - December 2014
Infospot Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Oktober - November - December 2014 Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) - Oktober - November - December 2014 1 I. Definitie Nieuwe Orale Anticoagulantia
Nadere informatieAtriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?
Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog? Epidemiologie 1 op de 4 volwassenen in westerse wereld ontwikkelt AF In 2030 naar schatting 120.000 tot 215.000 nieuw AF per jaar Prevalentie hoger bij oudere,
Nadere informatieAanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia
Aanbevelingen perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers en anticoagulantia dr. Tom Vydt, cardioloog AZ Sint-Maarten GR0034AV versie 04-2014 ALGEMEEN YK Perioperatief beleid van patiënten
Nadere informatieTime is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal,
Time is brain Getallen, waar doen we het voor Prevalentie en incidentie beroerte Sterfte NL / Lokaal Prevalentie en incidentie, NL 2015 437.100 mensen met een beroerte 53.800 nieuwe TIA patiënten 41.300
Nadere informatieJohan Vijgen. ECG bij hartritmestoornissen
Johan Vijgen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft ritmestoornissen De patiënt had ritmestoornissen De patiënt wordt behandeld voor ritmestoornissen ECG bij hartritmestoornissen De patiënt heeft
Nadere informatieDR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016
DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016 Bloedverdunners en voorkamerfibrillatie Probleem van voorkamerfibrillatie 1% wereldbevolking Prevalentie : x3 tegen 2050 5x meer risico op ischaemisch
Nadere informatieAtriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!
Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! ATRIUMFIBRILLEREN EN ANTISTOLLING RECENTE ONTWIKKELINGEN WETENSCHAPPELIJKE BIJEENKOMST 2012 Drs. S Rutten- de Jong, cardioloog Elkerliek ziekenhuis
Nadere informatieESC richtlijn boezemfibrilleren 2016
ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016 Thema Beeldvorming CarVasZ 2017 24 november 2017 Cyril Camaro, cardioloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatiePraktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners. Cardio december 2012
Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners Cardio 2013 1 december 2012 Inhoud Nieuwe orale anticoagulantia () bij VKF Dabigatran 2012 Rivaroxaban 2012 Nieuwe plaatjes anti-aggregantia bij ACS Prasugrel
Nadere informatieNOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren
NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren Uitgangspunten Handige websites NHG standaard Atriumfibrilleren M79 European Society of Cardiology Atrial Fibrillation (ESC) Leidraad begeleide introductie NOAC
Nadere informatieDOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen
DOACs in 15 dia s - 2018 - Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Wat zijn DOACs? DOACs zijn bloedverdunners: Directe Orale Anti Coagulantia Die worden gebruikt bij atriumfibrilleren (AF) en
Nadere informatieDr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier
De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan
Nadere informatieAtherotrombose. Fig. 1: Vorming van de trombus op de plaque. Fig. 2: Dilatatie. Fig. 3: Stenting. Fig.
Atherotrombose Fig. 1: Vorming van de trombus op de plaque Fig. 2: Dilatatie Fig. 3: Stenting Fig. 4: Endoprothese SABE.ENO.17.06.0273 Fig. 5: Bypass Atherotrombose Hebt u een hartaanval gehad? Heeft uw
Nadere informatieAtriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis
Atriumfibrilleren Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis Inhoud Atriumfibrilleren De polikliniek Atriumfibrilleren in het MZH Casuïstiek
Nadere informatiePraktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn
Praktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn Aafke Snoeijen, huisarts te Asten, kaderhuisarts Hart- en Vaatziekten Ineke van Woerkom, apotheker te Asten Programma Casuïstiek
Nadere informatieAtriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel
Atriumfibrilleren & NOAC s Dionne van Kessel S Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of
Nadere informatieBoekje over de nieuwe orale anticoagulantia. Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan
Boekje over de nieuwe orale anticoagulantia Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan GEGEVENS PATIËNT Naam Adres Tel HUISARTS Naam Adres Tel SPECIALIST Naam Ziekenhuis Tel ANTISTOLLINGSMEDICATIE
Nadere informatieAntistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp
Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp ESC Guidelines 2010 ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van
Nadere informatieQTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie
QTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie 01-11-2018 Waarom QT-tijd? - Verhoogd risico op levensbedreigende ritmestoornissen - Verlenging van QT-tijd bij veel medicijnen, derhalve
Nadere informatieHartfalensymposium
Hartfalensymposium 22-05-2018 Hartfalen: medicatie en meer? Dr. Ward Heggermont Inleiding 3 A bowl a day keeps the doctor (or the HF nurse) away? 4 Explain, explain, explain! 5 Medicatie: deel van het
Nadere informatieOefenboek ECG 2e master Geneeskunde. Prof. Dr. Rik Willems
Oefenboek ECG 2e master Geneeskunde Prof. Dr. Rik Willems ECG protocol Ritme Frequentie P- golf Duur P- golf PR- segment Besluit ritme QRS- as QRS- duur QRS- ST- segment Duur QT T- top Algemeen besluit
Nadere informatieChecklist 1 e aflevering Pradaxa
Checklist 1 e aflevering Pradaxa 1. Juiste product 5. Bevorderen therapietrouw 2. Indicaties en dosering 6. Controleer interacties 3. Werkingsmechanisme 4. Leg belang therapietrouw uit 7. Geef patiëntenmateriaal
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieAtriumfibrilleren in de 2e lijn
Atriumfibrilleren in de 2e lijn Robert Tieleman Martini Ziekenhuis Inhoud Waarom werkt de cardioloog mee aan ketenzorg AF? Uitgangspunt van AF behandeling Antistolling, wie doet wat? Ritme controle in
Nadere informatieProtocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen
Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen Indicaties: Boezemfibrilleren met CHADSVASC2 score 2 bij hartfalen door zowel HFREF (hartfalen door systolische dysfunctie) als bij HFPEF (hartfalen door
Nadere informatieChecklist 1 e aflevering Pradaxa
Checklist 1 e aflevering Pradaxa 1. Juiste product 5. Bevorderen therapietrouw 2. Indicaties en dosering 6. Controleer interacties 3. Werkingsmechanisme 4. Leg belang therapietrouw uit 7. Geef patiëntenmateriaal
Nadere informatieHF & AF: Antistolling
HF & AF: Antistolling Ron Pisters Cardioloog - Rijnstate ziekenhuis, Arnhem Nationale Hartfalendag 2017, Zeist Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieVOORKAMERFIBRILLATIE WAT U MOET WETEN. - Patiëntinformatie -
VOORKAMERFIBRILLATIE WAT U MOET WETEN - Patiëntinformatie - 1 Voorkamerfibrillatie (vkf) of boezemfladderen, zoals onze noorderburen het zo mooi zeggen, is een veel voorkomende aandoening, die 1 op de
Nadere informatieAntitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde
Antitrombotisch beleid Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde 300616 Achtergrond Initiatief door NIV, geschreven door multidisciplinaire werkgroep internisten, huisartsen, orthopeden, longartsen,
Nadere informatieAANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA
AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA Dr. Anna Vantilborgh Hematologie - UZ Gent 13 september 2013 ALGEMENE PRINCIPES IN BEHANDELING VAN BLOEDINGEN AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER ORALE DIRECTE
Nadere informatiePerioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten
Perioperatief beleid voor patiënten behandeld met vitamine K antagonisten Algemene principes: De voorgeschreven werkwijze is afhankelijk van 3 factoren: 1. Het bloedingsrisico gepaard met de ingreep. Dit
Nadere informatieMyocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG
Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek
Nadere informatieProf. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum. Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning
Prof. dr. F. C. Visser Cardioloog Erasmus Medisch Centrum Electrocardiografische & fysiologische veranderingen tijdens inspanning Indicaties voor inspannings ECG Evaluatie van patienten met pijn op de
Nadere informatieAnti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie
Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie Syncope Syncope als bijwerking van geneesmiddelen: Anti-aritmica Diuretica Anti-depressiva Antihypertensiva Geneesmiddelen
Nadere informatieCasus 2. Casus 2. Medicatiehistoriek: Amiodarone 200 mg EG 60 co. Coversyl 5 mg 90 co. Furosemide 40 mg 50 co. Mixtard 30/70. Lanoxin 125.
Casus 2 Medicatiehistoriek: Amiodarone 200 mg EG 60 co Coversyl 5 mg 90 co Furosemide 40 mg 50 co Mixtard 30/70 Lanoxin 125 Lanoxin 250 Marcoumar 3 mg Perindopril 4 mg 30 co Sipralexa 10 mg 56 co Sotalex
Nadere informatieVoorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier
Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno 2014 Frank Provenier 26/4/2012 Voorkamerfibrillatie, definitie eerste episode voorkamerfibrillatie paroxysmale voorkamerfibrillatie persisterende voorkamerfibrillatie
Nadere informatieWat is nieuw in Antistollingswereld?
Wat is nieuw in Antistollingswereld? Peter Verhamme Bloedings- en vaatziekten UZ Leuven NOACs/DOACs - Antistolling bij VKF: Waarom we NOACs verkiezen! - Peri-operatief beleid 1 Nieuwe orale anticoagulantia
Nadere informatieVentriculaire Ritmestoornissen. Ventriculaire Extrasystolen. Geinterpoleerde Ventriculaire Extrasystole. Prof. Dr. Hein Heidbüchel
KU Leuven Ventriculaire Ritmestoornissen Prof. Dr. Hein Heidbüchel Ventriculaire Extrasystolen LBTB morfologie, rechter as Unifocaal Bigeminie Retrograde P-toppen Geinterpoleerde Ventriculaire Extrasystole
Nadere informatieScholingsset. Connect Atriumfibrilleren
Scholingsset Connect Atriumfibrilleren Versie 180613 Paul Smits, Huug van Duijn, Erik van Duin kaderhuisartsen hart- en vaatziekten disclosure dia van de sprekers (potentiële) belangenverstrengeling voor
Nadere informatieTHEMA-AVOND ELEKTROCARDIOGRAFIE
THEMA-AVOND ELEKTROCARDIOGRAFIE Drs. E. Göbel; J. Rademakers Differentiaaldiagnose in tachy-aritmieën AV nodale reentry tachycardie (AVNRT) Twee gescheiden geleidingsbanen in AV knoop Snel geleidend,
Nadere informatieIndicatorensets Meetbaar Beter
Indicatorensets Meetbaar Beter 2015 Uitkomstindicatoren Uitkomstindicator Definitie Coronairlijden Aortakleplijden Atriumfibrilleren PCI CB AVR TAVI CB Procedurele 30-daagse 120-daagse 1-jaars 30-daagse
Nadere informatieGender differences in heart disease. Dr Danny Schoors
Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen
Nadere informatieInformatiebrochure voorkamerfibrillatie 4B. Patiënteninformatie
Informatiebrochure voorkamerfibrillatie 4B Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure voorkamerfibrillatie 2 Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Het hart: Anatomie en functie... 6 3. Wat
Nadere informatieDr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier
De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan
Nadere informatieHartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie
Hartfalen Manon van der Meer AIOS cardiologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieNieuwe orale anticoagulantia (NOAC) Apr. S. Vandepoele, Apr. A. Verhaeghe, Apr. S. Desmet, Apr. K. Verhelle, Dr I. Elegeert, Dr. G.
Switch/ stop Farmacologische parameters Contra-indicaties en interacites Indicaties Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC) Apr. S. Vandepoele, Apr. A. Verhaeghe, Apr. S. Desmet, Apr. K. Verhelle, Dr I. Elegeert,
Nadere informatieCardiologie. Verder na het hartinfarct.
Cardiologie Verder na het hartinfarct. Machiel van de Wetering Sylvia de Waal 18-3-2014 presentatie 1 inleiding 2 Richtlijn/protocol aan de hand van voorbeelden 3 samenvatting / discussie inleiding - Informatieoverdracht
Nadere informatieCardiovasculaire medicatie en kwetsbaarheid
Cardiovasculaire medicatie en kwetsbaarheid Martin van Leen Specialist ouderengeneeskunde Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieHartcentrum Hasselt. Voorkamerfibrillatie. Informatie voor patiënten
Hartcentrum Hasselt Voorkamerfibrillatie Informatie voor patiënten Inhoudstafel 1. Een normale hartfunctie 1. Een normale hartfunctie 3 2. Wat is voorkamerfibrillatie? 4 3. Wat zijn de symptomen van voorkamerfibrillatie?
Nadere informatiePerioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden
Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden Anticoagulantia Vitamine K antagonisten (VKA) Trombocytenaggregatieremmers
Nadere informatie13/07/2018. Myocardinfarct. in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3. Voorstelling nieuwe huisstijl SEZZ
Myocardinfarct in house mortaliteit 4 12% 1 jaar mortaliteit 10% Pagina 3 Woman paradox Presentatie AMI leeftijd 7 10 jaar later dan mannen Hoofdoorzaak sterfte bij vrouwen Atypische klachten Latere presentatie
Nadere informatieHartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog
Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht
Nadere informatieHartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene
Hartlijden en zwangerschap Dr. Alexander Van De Bruaene Belangenconflicten Belangenconflicten Doel van de presentatie Casus Vrouw 27 jaar A0G1P0, 6 weken zwanger Geen klachten, hartgeruis Casus Vrouw 24
Nadere informatieMEDISCH PROTOCOL Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners
JESSA ZIEKENHUIS MEDISCH PROTOCOL 09.01.01.19.01 Peri-operatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Datum opmaak: 01/12/2010 Datum laatste herziening: 15/10/2014 Pagina s protocol: 16 Pagina
Nadere informatieNOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016
NOAC en coronairlijden Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016 Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Geen
Nadere informatieProf. Dr. Hein Heidbuchel. Bouwen aan een gestructureerd netwerk voor VKF-patiënten
Prof. Dr. Hein Heidbuchel Bouwen aan een gestructureerd netwerk voor VKF-patiënten Een dame van 67 jaar Voorgeschiedenis Hypertensie (goed behandeld) Overslagen waarvoor beta-blokker Obees (75 kg, 165
Nadere informatieDisclosure. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven
Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven Sponsering of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoedingen. Aandeelhouder.
Nadere informatieTransmurale zorg: Casus geriatrie 1/02/2018. Achtergrond. Thuismedicatie. Casus. Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent
Andreas Capiau, ZAIO3 Apotheek UZ Gent Achtergrond Klinische farmacie op dienst geriatrie: Door ZAIO2, vier maanden dezelfde ZAIO (drie ZAIO s per jaar) Twee halve dagen per week (0,2 FTE) Transmurale
Nadere informatieUw patiënt geboren op / / wordt op / / geopereerd en wordt hiervoor op / / opgenomen. Aard van de ingreep Links / Rechts.
DIENST ANESTHESIE FORMULIER 5 Patiëntenvignet INFORMATIE VOOR DE HUISARTS Geachte collega, Uw patiënt geboren op / / wordt op / / geopereerd en wordt hiervoor op / / opgenomen. Aard van de ingreep Links
Nadere informatieIndicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme
Indicatie antistolling NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Behandeling DVT/ longembolie Atriumfibrilleren Mechanische hartklep Arterieel vaatlijden Hartfalen met kamerdilatatie ( alleen
Nadere informatieScholingsset. Connect Atriumfibrilleren
Scholingsset Connect Atriumfibrilleren Versie 171129 Paul Smits, Huug van Duijn, Erik van Duin kaderhuisartsen hart- en vaatziekten disclosure dia van de sprekers (potentiële) belangenverstrengeling voor
Nadere informatieIndicatorensets Meetbaar Beter
Indicatorensets Meetbaar Beter 2016 2015 Uitkomstindicatoren Uitkomstindicator PCI CB AVR TAVI CB Procedurele mortaliteit 30-daagse mortaliteit 120-daagse mortaliteit 1-jaars mortaliteit Lange-termijn
Nadere informatie(N)OAC s bij atriumfibrilleren. Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol
(N)OAC s bij atriumfibrilleren Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol Casus 1 mw Grote Bromhaar Mw GB 68 jr CVRM 3 maandelijkse controle VG: Hypertensie, Diabetes Mellitus II, stress-incontinentie,
Nadere informatieStolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie
Stolling en antistolling Esther Kragten, arts trombose en trombofilie Inhoud Antistolling peri-operatief onderbreken continueren Risico op trombose Arterieel Veneus Risico op bloeding: Peri-operatief Nabloeding
Nadere informatieRichtlijnen voor tromboseprofylaxie
Richtlijnen voor tromboseprofylaxie s Herenbaan 172 2840 Rumst tel: 03 880 90 11 (algemeen) tel: 03 880 91 90 (afspraken) informatiebrochure artsen e-mail: info@hfr.be www.azheiligefamilie.be meer info
Nadere informatieHartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties
Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Disclosure Bart Kremers Werkzaam bij Apotheek Ravenstein en GIC-helpdesk van de KNMP Geen contacten/belangen mbt farmaceutische industrie Hartfalen-medicatie
Nadere informatieDe behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010
De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie
Nadere informatieBoezemfibrilleren. Cardiologie
Boezemfibrilleren Cardiologie Inhoudsopgave Inleiding...4 Wat is boezemfibrilleren?...4 Wat gebeurt er bij een normaal ritme?...5 Wat veroorzaakt boezemfibrilleren?...6 Hoe wordt de diagnose gesteld?...6
Nadere informatieVragen/ Antwoorden n.a.v. Boezemfibrilleren-bijeenkomst 05-11-2011 in het Martini Ziekenhuis te Groningen
Vragen/ Antwoorden n.a.v. Boezemfibrilleren-bijeenkomst 05-11-2011 in het Martini Ziekenhuis te Groningen Algemeen Wat is de rol van de omschakeling van waak- naar slaapsituatie? Twee verschillende zenuwsystemen
Nadere informatieSessie Electrofysiologie
Multidisciplinaire aanpak van de cardiale patie nt Sessie Electrofysiologie Dr Vanhuffel Christian Situatie Man, 68j Sociaal: Gepensioneerd Sportief, loopt nog frequent Geen ethyl abusus, occasioneel roker
Nadere informatieFTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn
FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn Publicatiedatum: maart 2019 1 Casus: mevrouw AF Hart 79 jaar Mevrouw komt op uw spreekuur voor controle van haar bloeddruk Anamnese: Sinds enkele maanden
Nadere informatie