VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding
|
|
- Jasper Brouwer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Campus Centrum Hallershofstraat Deurne Tel. (03) Fax (03) Campus Noord Markt Ekeren Tel. (03) Fax (03) Campus Noord Gagelveldenstraat Merksem Tel. (03) Fax (03) Campus Oost Hallershofstraat Deurne Tel. (03) Fax (03) Campus Zuid Boomsesteenweg Antwerpen Tel. (03) Fax (03) TOELICHTING GEMOTIVEERD VERSLAG DYSCALCULIE LAGER ONDERWIJS 1. Visie Het doel van een gemotiveerd verslag is tweeledig: - de diagnose dyscalculie meedelen en verantwoorden - aanbevelingen voor effectieve ondersteuning in het lager onderwijs of bij de start in het secundair onderwijs te geven, door de onderwijs- en opvoedingsbehoeften van de leerling met dyscalculie in kaart brengen. Naar gelang het zorgbeleid op school, de vraag van de ouders en de ernst van de problemen kan er al in de loop van het lager onderwijs een attest dyscalculie en gemotiveerd verslag opgemaakt worden om een goede begeleiding te verzekeren. 2. Handelingsgericht werken Bij het maken van een gemotiveerd verslag doorloop je zoals bij elke andere hulpvraag, de fasen van handelingsgerichte diagnostiek. Je start steeds met een intakegesprek met de ouders en de school. In de strategiefase beslis je of verder onderzoek nodig is om voldoende zicht te krijgen op de onderwijs- en opvoedingsbehoeften van het kind. Mogelijk ga je onmiddellijk over naar de indiceringsfase waarin je een aantal ondersteunende maatregelen in kaart brengt. In de adviesfase bespreek je met de leerling, ouders en school welke interventievoorstellen zullen opgenomen worden in het gemotiveerd verslag. 3. Positieve kenmerken en protectieve factoren Dit belangrijke uitgangspunt van handelingsgericht werken verdient ook voldoende aandacht in het gemotiveerd verslag: bv. een goede werkhouding, een goede motivatie, sterke cognitieve vaardigheden, positieve ondersteuning thuis, Toelichting bij de rubrieken In een gemotiveerd verslag dyscalculie opgemaakt door het VCLB De Wissel- Antwerpen komen volgende rubrieken aan bod. Het verslag wordt meegegeven met de ouders zodat ze ook bij de start in een secundaire school over voldoende gegevens beschikken. x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 1
2 1. Doel gemotiveerd verslag Het gemotiveerd verslag geeft informatie over de ernst en de hardnekkigheid van de rekenproblemen en verantwoordt waarom de diagnose dyscalculie werd gesteld. Er worden aanbevelingen geformuleerd voor een effectieve ondersteuning van de leerling. We hopen dat dit verslag een bijdrage kan leveren aan het verder zetten van een gepaste aanpak en begeleiding. 2. Definitie dyscalculie Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het vlot/accuraat oproepen van rekenfeiten en /of het leren en vlot/accuraat toepassen van rekenprocedures. De diagnose dyscalculie gebeurt aan de hand van de volgende criteria: 1. Er is een ernstige achterstand op een gestandaardiseerde rekentest (score beneden percentiel 10) voor het vaardigheidsniveau van rekenen ten aanzien van een relevante vergelijkingsgroep. De leerling presteert significant lager dan wat gevraagd wordt van het individu, gegeven diens leeftijd en omstandigheden (achterstandscriterium) 2. en de achterstand, in kaart gebracht door metingen op minimum twee momenten, blijft bestaan ook wanneer voorzien is in een periode van adequate remediërende instructie en oefening van minstens 3 tot 6 maand (criterium van didactische resistentie/hardnekkigheid) Denk hierbij ook aan het begrip respons to instruction : voldoende kwaliteitsvolle ondersteuning op niveau van basiszorg, verhoogde zorg en van zorg. 3. én er is geen afdoende alternatieve verklaring voor de ernstige achterstand en de didactische resistentie, zoals: langdurige ziekte, tekorten in de methode, verandering van school, (exclusiviteitcriterium) De kernkenmerken van dyscalculie hebben betrekking op: o telhandelingen o getallen lezen en schrijven o hoofdrekenen tot 10: optellen, aftrekken en splitsen; ook toepassing in groter getalbereik o maal- en deeltafels; ook toepassing in groter getalbereik o kennis getalopbouw o elementaire wiskundeprocedures: hoofdrekenen, cijferen, klok lezen, breuken en % berekenen,... Hoe meer kernkenmerken aanwezig zijn, hoe meer evidentie we hebben voor de diagnose dyscalculie. (Definitie en criteria volgens Protocol rekenproblemen en vermoeden dyscalculie, oktober 2010/ kernkenmerken: Traject bij vermoeden dyscalculie. VCLB Service, 2008) x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 2
3 3. Verloop ontwikkeling wiskunde De hardnekkigheid en ernst van het probleem moet blijken uit deze gegevens: - Hoe verliep het verwerven van wiskundige vaardigheden? Sinds wanneer is er sprake van een achterstand? In welke wiskundedomeinen? Vinden we problemen bij de kernkenmerken? - Hoe groot was de achterstand op verschillende meetmomenten. Voor deze informatie doen we in de eerste plaats beroep op het leerlingvolgdossier van de school, ev. aangevuld met gegevens van (vroeger) testonderzoek die de diagnose dyscalculie verantwoorden. - Gegevens over de geboden hulp (duur, frequentie, aard, inhouden) moeten de hardnekkigheid aantonen (didactische resistentie: goede basiszorg, verhoogde zorg en van zorg op school, ondersteuning door ouders, logopedie ). 3.1 Relevante anamnesegegevens - familiaal voorkomen - positieve kenmerken - bijkomende risicofactoren of problemen/ co-morbiditeit - schoolverloop - gegevens over voorbereidende rekenvaardigheden kleuterschool: zie o.a. lijst Early Markers in Traject bij vermoeden dyscalculie 3.2 Gegevens ontwikkeling wiskundeprestaties LVS VCLB wiskunde: totaalscores (schoolgegevens) Percentiel Zone Beoordeling Begin 1 Midden 1 Einde 1/ Begin 2 Midden 2 Einde 2/ Begin 3 Midden 3 Einde 3/ Begin 4 Midden 4 Einde 4/ Begin 5 Midden 5 Einde 5/ Begin 6 Midden 6 percentiel = % leerlingen dat dezelfde of lagere uitslag behaalt x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 3
4 Toelichting: Je kan ook het volgrooster uit het LVS gebruiken. Bespreek de evolutie. Ev. heb je nog bijkomende informatie van andere algemene wiskundetoetsen Ev. kan je opvallende trends i.v.m. onderdelen wiskunde (wat lukt er wel goed?) weergeven die je terugvindt in de individuele analysebladen van het LVS. LVS VCLB wiskunde: parate kennis hoofdrekenen (schoolgegevens) Einde 1/ Begin 2 Midden 2 splitsen optellen aftrekken tot 10 tot 10 tot 10 optellen & aftrekken tot 100 zonder brug maaltafels maal- en deeltafels totaal HR Einde 2/ Begin 3 tot 20 tot 20 Midden 3 tot 100 Einde 3/ Begin 4 Midden 4 tot 100 tot 1000 Einde 4/ Begin 5 Midden 5 tot 1000 tot 1000 Einde 5/ Begin 6 Midden 6 tot tot Uitbreiding maal-/deeltafels M4/E4/B5/M5: xt, x15, x25, delen met rest Uitbreiding maal-/deeltafels E5/B6/M6: tot , delen met rest pc = percentiel = % leerlingen dat dezelfde of lagere uitslag behaalt zones: A (pc ) zeer goed, B (pc 50 70) goed, C (pc 25 45) voldoende, D (pc 15 20) zwak, E (pc 1 10) zeer zwak Toelichting: Deze informatie moet je verzamelen vanuit de individuele analysebladeren LVS. Ev. heb je nog bijkomende informatie van andere tempotoetsen hoofdrekenen 3.3 Geboden hulp en effect x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 4
5 4. Actueel niveau wiskunde We baseren ons op recente, gestandaardiseerde en objectieve testgegevens en observatiegegevens, verkregen vanuit het diagnostisch onderzoek door school, CLB of externe hulpverlener. Algemeen wiskundeniveau Zie Traject bij vermoeden van dyscalculie : overzicht onderzoeksinstrumenten: keuze uit totaaluitslag LVS VCLB, KRT-R, SIBOtoetsen Dudal, Analytische toetsen Dudal, Signaleringstoetsen Goessaert, CDR Analyse Kernkenmerken Zie Traject bij vermoeden van dyscalculie : keuze uit lijsten analyse-instrumenten kernkenmerken per graad Je kan het individueel analyseblad van de LVS-toets gebruiken en/of informatie van bijkomende toetsen. diagnostisch interview interview leerkracht interview ouders en/of kind o Telhandelingen o Getallen lezen en schrijven o Hoofdrekenen tot 10 o Maal- en deeltafels o Kennis getalopbouw o Elementaire wiskundeprocedures Andere wiskundedomeinen o o Verbaal geformuleerde rekenopdrachten, rekentaal en vraagstukken Metend rekenen, meetkunde en ruimtelijke oriëntatie, gebruik rekenmateriaal en schematische voorstellingen in deze domeinen kan je ev. ook aangeven of het gaat om moeilijkheden met rekenfeiten en/of - procedures (bv. symbolen en voorstellingswijzen, specifieke rekenterminologie, omzetting van meeteenheden) of dat het gaat om meer inzichtelijke aspecten. 5. Aanvullende recente relevante informatie Hier kunnen positieve kenmerken en problemen van de leerling gemeld worden zoals bv.: o invloed dyscalculie op ander schoolvakken o intelligentie/ CHC-profielanalyse cognitieve vaardigheden: visuele informatieverwerking, korte termijn geheugen,... o taalvaardigheid o werkhouding o competentiebeleving, motivatie, faalangst,... o co-morbide stoornissen: ADHD, dyslexie, DCD,... x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 5
6 Er kan ook aandacht besteed worden aan protectieve omgevingsfactoren (ondersteuning door ouders bij huiswerk, aanvaarding van de problematiek door de ouders, ) en risicofactoren. Zie Traject bij vermoeden van dyscalculie, p Besluit Diagnostische conclusie Effectieve ondersteunende maatregelen Je geeft aan welke remediërende en compenserende maatregelen momenteel een positief effect hebben op de leerling. Advies In overleg met school, ouders en leerling kan bekeken worden welke remediërende en ondersteunende maatregelen kunnen gerealiseerd worden. Voor de compenserende en ev. dispenserende maatregelen kan na overleg een keuze gemaakt worden uit de lijst in bijlage. Naam Campus x toelicht.gemotivverslagdyscal BaO-Wi 6
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be TOELICHTING GEMOTIVEERD VERSLAG DYSCALCULIE
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be Campus Centrum Hallershofstraat 7 2100 Deurne Tel. (03) 285 34 50 Fax (03) 285 34 51 Campus Noord Markt 3 2180
Nadere informatieVCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding TOELICHTING ONDERZOEKSVERSLAG DYSLEXIE BIJ DE OVERSTAP NAAR HET SECUNDAIR ONDERWIJS
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be TOELICHTING ONDERZOEKSVERSLAG DYSLEXIE BIJ DE OVERSTAP NAAR HET SECUNDAIR ONDERWIJS 1. Visie Het doel van een
Nadere informatieProtocol dyscalculie januari 2016 DYSCALCULIE PROTOCOL
DYSCALCULIE PROTOCOL 1 Inhoud Wat is dyscalculie?... 2 Vermoeden dyscalculie... 2 Signalering... 3 Stappenplan onderzoek en begeleiding... 4 Vergoeding... 5 Dyscalculieverklaring... 5 Wat is dyscalculie?
Nadere informatiePROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen
PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Stichting Primair Onderwijs Achterhoek Lohmanlaan 23 7003 DJ Doetinchem INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Visie en uitgangspunten... 3 Route... 4 Wat
Nadere informatieAndere psychometrische kenmerken. www.prodiagnostiek.be/ diagnostisch materiaal
Rekenbegrip Verachtert P., Dudal P., VCLB-Service, Schaarbeek, 2004 Een betrouwbaar beeld geven van de voorbereidende rekenvaardigheden en inzichten van kleuters. De toets bestaat uit de onderdelen: vergelijken
Nadere informatieWORKSHOP DYSCALCULIE. SSgN studiedag 21 maart 2014
WORKSHOP DYSCALCULIE SSgN studiedag 21 maart 2014 6 + 3 =? Volgens Jelle (2Jn): 6 + 3 = 8??? Hoe doet Jelle dat? 6 x 7 =? Volgens Jelle: 6 x 7 = 44 Of 49? Jelle heeft het eerste uur vrij. Het tweede uur
Nadere informatiePLD de Spindel, bijlage 4
Checklist Onderkenning Dyslexie Edux Beoordeling van de ernst en hardnekkigheid van de lees- en/of spellingproblemen t.b.v. de continuïteit van de zorg in het primair en voortgezet onderwijs Naam leerling
Nadere informatieProtocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose
Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose Als een kind rekenproblemen heeft, is het belangrijk om dit snel aan te pakken. Tijdig ingrijpen kan heel wat voorkomen. Maar
Nadere informatieRID, daar kom je verder mee. Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling
RID, daar kom je verder mee Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling Waarom het RID? Wat is dyscalculie? Een gestructureerde aanpak Ruim 25
Nadere informatieGEMOTIVEERD VERSLAG M-DECREET
GEMOTIVEERD VERSLAG M-DECREET IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING Voor- en achternaam Geboortedatum Geslacht Adres OUDERS Voor- en achternaam moeder Voor- en achternaam vader Adres (indien anders dan adres
Nadere informatiePresentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten
Presentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten Programma Invoering van referentieniveaus en rekentoetsen in het onderwijs. Wat zijn ernstige rekenproblemen
Nadere informatieHet ABC van de leerstoornissen
Het ABC van de leerstoornissen 23 oktober 2012 K.A. Redingenhof Leuven Nadia Gielen Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek PraxisP Inhoud Leerstoornissen, dyslexie, dyscalculie een beknopt overzicht
Nadere informatieDyscalculieprotocol Cluster Jenaplan
Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan Eerste versie 2015-2016 Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie De vier
Nadere informatieVerantwoording door het CLB. Inhoud II - 1
Verantwoording door het CLB Inhoud Elk gemotiveerd verslag start met het invullen van de verantwoording: wat maakt dat deze leerling op deze school deze specifieke onderwijsbehoeften heeft? Voldoet de
Nadere informatieDyscalculiebehandeling
Dyscalculiebehandeling De weg vrij voor talent Wat is dyscalculie? Werken in je eigen tempo Dyscalculie komt voor bij ongeveer 3 tot 6% van de basisschoolleerlingen. Het kan erfelijk zijn, maar soms komt
Nadere informatieAanmelding dyscalculie-onderzoek
Aanmelding dyscalculie-onderzoek Aanmeldingsformulier school Leerlinggegevens Geb.datum Geslacht m v Groep Doublure nee ja, in groep Op deze school sinds groep Schoolgegevens Adres Postcode Plaats Telefoon
Nadere informatieProtocol Dyscalculie
Protocol Dyscalculie Inhoud Inleiding... 2 Signaleren... 3 Interventies... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op rekenuitval door de leerkracht... 4 Handelingsgerichte interventies gericht op rekenuitval
Nadere informatieBEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN
BEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en/of dyscalculie Definitie van dyscalculie Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt
Nadere informatieHet zorgbeleid in het Pierenbos
Het zorgbeleid in het Pierenbos Indien je als ouder vragen hebt, stap je in de eerste plaats naar de klasleerkracht. Deze zal overleggen met de ondersteuner en/of zorgcoördinator en bekijken welke trajecten
Nadere informatieProtocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting)
0 Protocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting) 1 Inhoud Inleiding 2 Onderscheid tussen ernstige reken-wiskunde problemen en dyscalculie 3 Wat wordt verstaan onder dyscalculie
Nadere informatieDr. Bert De Smedt - KULeuven 1
Kinderen met rekenproblemen of dyscalculie Dr. Bert De Smedt Overzicht Inleiding Definitie + Prevalentie Recente wetenschappelijke inzichten Cognitieve kenmerken van kinderen met dyscalculie Neurobiologische
Nadere informatieelk kind een plaats... 1
Elk kind een plaats in een brede inclusieve school Deelnemen aan het dagelijks maatschappelijk leven Herent, 17 maart 2014 1 Niet voor iedereen vanzelfsprekend 2 Maatschappelijke tendens tot inclusie Inclusie
Nadere informatieHet Project. Congres Netwerk Leerproblemen Vlaanderen - 7 feb work. Prodia doelstellingen. Algemeen Diagnostisch Protocol = Rode Draad
Prodia @ work Het Project 2 Prodia doelstellingen Ontwikkeling van diagnostische protocollen - meer gestandaardiseerd en gelijklopend - wetenschappelijk onderbouwd - gedragen door onderwijs, CLB, overheid
Nadere informatieparate rekenvaardigheden
parate rekenvaardigheden Rinske Stelwagen & Teun Hommersom parate rekenvaardigheden wie zijn wij workshop tijdens de vorige conferentie de som van de dag een wiskunde- / reken-website een diagnostische
Nadere informatieHoe rekent ons brein?? Recente neurowetenschappelijke inzichten in de ontwikkeling van rekenen en dyscalculie
Overzicht Inleiding Hoe rekent ons brein?? Recente neurowetenschappelijke inzichten in de ontwikkeling van rekenen en dyscalculie Prof. Dr. Bert De Smedt (number sense) Bewerkingen Hersenstructuur en rekenen
Nadere informatieVCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be Campus Centrum Hallershofstraat 7 2100 Deurne Tel. (03) 285 34 50 Fax (03) 285 34 51 Campus Noord Markt 3 2180
Nadere informatieHet advies voor school is om te handelen volgens het protocol Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie (ERWD, 2011).
Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij onderzoek naar rekenproblemen/ dyscalculie Voorwaarden voor een aanmelding
Nadere informatieProgramma ERWD. Dyscalculie. ERWD-presentatie Mieke van Groenestijn, HU, Utrecht 1
-presentatie 17-5-2011 Programma Programma Inleiding Hoofdlijnen Handelingsmodel Werken met het handelingsmodel Fasen Motto Ernstige RW-problemen en Dyscalculie Motto 1 Passend begint bij goed Ernstige
Nadere informatieDyslexie / dyscalculie
/ dyscalculie Dev os, qedeer en het beir qatmen sheet. In petijb qat beqeiren nog konbendraten, Waren ze pe deste vreinqen. Pas later is bat veranqerb. Oq een pag stuurben ze qe vos naar het dalies van
Nadere informatieOp stap naar 1 B Minimumdoelen wiskunde
Campus Zuid Boomsesteenweg 265 2020 Antwerpen Tel. (03) 216 29 38 Fax (03) 238 78 31 www.vclbdewisselantwerpen.be VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Op stap naar 1 B Minimumdoelen
Nadere informatieDyscalculie. Tempo-test-rekenen
Dyscalculie Tempo-test-rekenen Tempo-test-rekenen ( TTR ) Teije de Vos 1992 Vaardigheidsniveau van elementaire rekenbewerkingen / automatisatie 1 lj tot en met 6 de lj Vlaamse normen vanaf 2 de leerjaar
Nadere informatieHandelingsplan. Dyscalculie
Handelingsplan Dyscalculie Datum van invullen: Omschrijving van dit plan: Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de basisvaardigheden van het
Nadere informatieExperts in diagnostiek
Experts in diagnostiek Het beste in een kind naar boven halen Elk kind heeft zijn eigen talenten. Dit betekent niet dat alle kinderen even goed mee kunnen komen op school. Sommige kinderen hebben onvoldoende
Nadere informatieDYSCALCULIEPROTOCOL. Beekdal Lyceum Datum: Auteur: Martin Jager
DYSCALCULIEPROTOCOL Beekdal Lyceum 2017 2018 Datum: 26-09-2017 Auteur: Martin Jager Inhoudsopgave 1. Signalering en diagnose 3 2. Dyscalculieverklaring 4 3. Mogelijke faciliteiten 4 4. Examen 5 5. Communicatie
Nadere informatieRekenverbeterplan Basisschool Crescendo: algemeen
Rekenverbeterplan Basisschool Crescendo: algemeen Visie Doel Concreet te bereiken In het schooljaar 2011-2012 Uitgangspunten Concrete actiepunten Het rekenverbeterplan richt zich op: het optimaliseren
Nadere informatieZorgaanbod. De weg vrij voor talent
Zorgaanbod De weg vrij voor talent Het RID Sinds 1989 is het RID (Regionaal Instituut voor Dyslexie) specialist in onderzoek naar en behandeling van dyslexie. Sinds een aantal jaren verzorgen wij ook onderzoek
Nadere informatieProdiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie
Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie Het Project 2 Prodia doelstellingen Ontwikkeling van diagnostische protocollen - meer gestandaardiseerd en gelijklopend - wetenschappelijk onderbouwd
Nadere informatieDyscalculie een diagnose alleen maar zinvol om leerlingen te helpen
Dyscalculie een diagnose alleen maar zinvol om leerlingen te helpen Annemie Desoete 2.12.2010 Ugent, Arteveldehogeschool & Sig Inhoud lezing Inleiding : DC, hoe vaak? Begrippen/ oorzaken Varianten DC -
Nadere informatiePersoonsgegevens leerling Naam leerling: Geboortedatum: Geslacht: jongen meisje. Groepsverloop: Huidige groep: Huidige leerkracht: School:
Vragenlijst voor de school bij rekenproblemen en/of dyscalculieonderzoek Uw leerling is aangemeld voor een rekendiagnostisch onderzoek. Om dit onderzoek goed te kunnen uitvoeren, is het nodig dat wij informatie
Nadere informatieDyslexie en dyscalculie in het hoger secundair onderwijs
Dyslexie en dyscalculie in het hoger secundair onderwijs Prof. dr. Wim Tops (Rijksuniversiteit Groningen) Dr. Frauke De Weerdt (IVV Sint-Vincentius Gent) Overzicht deel I 1. Definities dyslexie en dyscalculie
Nadere informatieDyscalculieprotocol Het volgen van - en begeleiding bij
Dyscalculieprotocol 2017-2018 Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie De vier fasen vanuit het protocol ERWD
Nadere informatieRol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet
Rol van het CLB en samenwerking met schoolexterne hulpverleners in het M-decreet Jan Coppieters Inge Lootens PVOC-medewerkers Doelen Je kent het zorgcontinuüm en denkt na over de samenwerking met het CLB
Nadere informatieMBO. Protocol ERWD3 - MBO. Programma. Uitgangspunten ERWD3 ERWD. Doelgroepen in MBO. ERWD3 - MBO 5 en 7 juni Mieke van Groenestijn, HU 1
3 - MBO 5 en 7 juni 2012 Programma 2 Protocol 3 - MBO MBO Mieke van Groenestijn Kenniscentrum Educatie Hogeschool Utrecht 3 Uitgangspunten 3 Opet 3-MBO: - deel 1: rekenbeleid (inclusief visie en stappenplan)
Nadere informatie2012/2014. Beleid diagnostiek dyslexie. Samenwerkingsverbanden voor Primair Onderwijs. Katwijk/Rijnsburg/Valkenburg & Duin- & Bollenstreek
Beleid diagnostiek dyslexie 2012/2014 Beleidsdocument ten aanzien van dyslexieonderzoek binnen de samenwerkingsverbanden Katwijk/Rijnsburg/Valkenburg en de Duin- & Bollenstreek. Het beleid geldt tot de
Nadere informatieVeelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal
Veelgestelde vragen (FAQ) EED Ernstige Enkelvoudige Dyslexie-ondersteuning SWV Brabantse Wal Inhoud Basisondersteuning: waarvoor zijn scholen verantwoordelijk, op het gebied van lees- en/of spellingsproblemen?...
Nadere informatie7. DYSLEXIE. Hoe voelt dyslexie aan?
7. DYSLEXIE Hoe voelt dyslexie aan? Testje voorlezen (klassikaal lezen is geen goed idee, tenzij het koorlezen is). Voor de persoon met dyslexie: genant, frustratie, gokken of raden, opgeven, niet begrijpen
Nadere informatieDag jongens en meisjes,
Dag jongens en meisjes, Leuk zeg! Je hebt het scheurblok Arithmos hoofdrekenen in je hand. Een blokje vol met rekenoefeningen uit het derde leerjaar. Je kunt er zelf mee aan de slag, in de klas of thuis.
Nadere informatieWETENSCHAP VANDAAG OVER DYSCALCULIE
DYSCALCULIE BIJ VOLWASSENEN Dr. Wim Tops Neurolinguïst Psycholoog De Kronkel Rijksuniversiteit Groningen WETENSCHAP VANDAAG OVER DYSCALCULIE één hardnekkige rekenstoornis 2 veel voorkomende stoornis drie
Nadere informatieVan onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling
Van onderwijs naar zorg: doorverwijzen bij een vermoeden van dyslexie in het kader van de vergoedingsregeling Het onderwijs en de gezondheidszorg dragen samen de verantwoordelijkheid voor het voorkomen
Nadere informatieVERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING OUDERS. Voor- en achternaam Klik hier als u tekst wilt invoeren. invoeren.
VERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING Geboortedatum Geslacht Adres Kies een item. OUDERS moeder vader Adres (indien anders dan adres leerling) Tel / mail: Klik hier als u tekst
Nadere informatieIntake vragenlijst bij onderzoek naar rekenproblemen/dyscalculie
Orthopedagogenpraktijk Athena drs. Simone Verhoeven W.M. Dudokweg 10 a-b 1703 DB Heerhugowaard info@athenaweb.nl Intake vragenlijst bij onderzoek naar rekenproblemen/dyscalculie Voorwaarden voor een aanmelding
Nadere informatieVergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie
Vergoedingsregeling ernstige, enkelvoudige dyslexie Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie voor
Nadere informatieVisie op zorg voor leerlingen in het secundair onderwijs
Visie op zorg voor leerlingen in het secundair onderwijs Joost Laeremans Stafmedewerker Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Edegem 15 november 2011 1. Inleiding Het is mei 2011. Robbe
Nadere informatie3 Uitbreiding van zorg Fase 2
3 Uitbreiding van zorg Fase 2 Wanneer en hoe loopt een CLB een handelingsgericht diagnostisch traject bij een leerling met wiskundeproblemen? Dit vind je terug in Uitbreiding van zorg, het derde deel van
Nadere informatieLeidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0
Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie VERSIE 2.0 Samenstelling van de werkgroep: Maud van Druenen, Expertisecentrum Nederlands Femke
Nadere informatieHet Odulphuslyceum gebruikt voor dit Protocol de volgende definitie van dyscalculie (Ruijssenaars et al. 2004)
Dyscalculieprotocol Odulphuslyceum I Wat is dyscalculie? Het Odulphuslyceum gebruikt voor dit Protocol de volgende definitie van dyscalculie (Ruijssenaars et al. 2004) Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt
Nadere informatieLeerstoornissen in een notendop
Leerstoornissen in een notendop Sprankel Vlaams-Brabant 21/09/2015 Nadia Gielen Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek PraxisP Inhoud een inleiding in het domein van de leerstoornissen Leerstoornissen,
Nadere informatieStappenplan groep 1-2
Stappenplan Protocol E rnstige R eken W iskunde-problemen en D yscalculie (ERWD) Stappenplan groep 1-2 Moment Actie Uitwerking Stap 0 Aanvang, september Beginsituatie vastleggen met behulp van Bosos groep
Nadere informatieVisietekst en stappenplan M decreet VCLB De Wissel-Antwerpen
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be Campus Centrum Hallershofstraat 7 2100 Deurne Tel. (03) 285 34 50 Fax (03) 285 34 51 Campus Noord Markt 3 2180
Nadere informatieVoor leerlingen met een v erslag, zie Bijlage 12: Dy slexie Dyscalculie voor leerlingen met een verslag in BuO 4
januari 2017 SDP WISKUDE OVERZICHT DIAGOSTISCH MATERIAAL Gestandaardiseerd diagnostisch materiaal kan een beeld geven van het niveau en de evolutie van w iskundige competenties en de ernst van w iskundeproblemen.
Nadere informatieStappenplan Dyslexietraject
Stappenplan Dyslexietraject Een leerling komt in aanmerking voor dyslexie-onderzoek wanneer: Criterium van de achterstand: er sprake is van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spelling
Nadere informatieLeerlingdossier ONL Dyslexie Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie
Leerlingdossier ONL Dyslexie Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / intern begeleider Voor wij een aanmelding in behandeling nemen, is het nodig dat ouders/verzorgers hun
Nadere informatieDyscalculie. Linette van Oijen
Dyscalculie Linette van Oijen In deze workshop Korte ervaring met rekenen Diagnose dyscalculie Protocol (ernstige) rekenproblemen en dyscalculie Tips voor in de les Evt. regelgeving omtrent de rekentoets
Nadere informatieProtocol Leesproblemen en dyslexie
www.pcpokrimpenerwaard.nl Protocol Leesproblemen en dyslexie Geloof in onderwijs DE ARK - DE WEGWIJZER - ICHTHUSSCHOOL - DE RANK - KON. JULIANASCHOOL - KON. WILHELMINASCHOOL - EBEN-HAËZER - DE BRON Inhoudsopgave
Nadere informatieLijst STICORDI-maatregelen wiskunde secundair onderwijs
VCLB De Wissel Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding www.vclbdewisselantwerpen.be Campus Centrum Hallershofstraat 7 2100 Deurne Tel. (03) 285 34 50 Fax (03) 285 34 51 Campus Noord Markt 3 2180
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo. Juni 2012
Studiesucces met dyslexie en dyscalculie mbo Bert de Vos Marga Kemper - b.devos@aps.nl - mkemper@cinop.nl Juni 2012 Vraag bij binnenkomst Wat zie je in de klas, waarbij je denkt: dit zou door dyslexie
Nadere informatieLeerlingdossier Dyslexie
Leerlingdossier Dyslexie Om te bepalen of een leerling in aanmerking komt voor vergoede diagnostiek in het kader van de vergoedingsregeling dyslexie, is uitgebreide schoolinformatie nodig. Door dit aanmeldformulier
Nadere informatieStudiesucces met dyslexie mbo
Studiesucces met dyslexie mbo Karin Lukassen, APS Marga Kemper, Cinop Oktober 2012 Wat is dyslexie? Wat is dyslexie? Definitie en kenmerken Vaardigheidsniveau Criterium van de didactische resistentie Criterium
Nadere informatieProtocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie
Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie Daar waar leerlingen problemen ervaren bij rekenen-wiskunde dient het onderwijs te worden afgestemd op de problematiek van de leerling. Voor elk
Nadere informatieDyscalculie een werkwoord
Dyscalculie een werkwoord Annemie Desoete 1.03.2010 Ugent, Arteveldehogeschool & Sig Inhoud lezing Inleiding : DC, hoe vaak? Begrippen/ oorzaken Varianten DC - angst : STICORDI Conclusies 3 perspectieven
Nadere informatieZorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften
Deel 4.2 Zorg voor kinderen met specifieke instructie- of ondersteuningsbehoeften 1. Omschrijving van de zorg De kinderen behalen bij rekenen herhaaldelijk niet het gewenste niveau of lijken een achterstand
Nadere informatieOver dyscalculie en rekenproblemen
De Dyscalculie-Survivalgids 19 Hoofdstuk 1 Over dyscalculie en rekenproblemen Voor we verder ingaan op dyscalculie, moeten we toch eerst even vertellen wat dyscalculie eigenlijk is. Dat gaan we doen in
Nadere informatieWiskundeonderwijs : Is er een relatie met motoriek? En zijn er clusters binnen het rekenen? Ruth Vanderswalmen, Stefanie Pieters en Annemie Desoete
Wiskundeonderwijs : Is er een relatie met motoriek? En zijn er clusters binnen het rekenen? Ruth Vanderswalmen, Stefanie Pieters en Annemie Desoete Vakgroep Experimenteel-Klinische en Gezondheidspsychologie
Nadere informatieStichting Haagsche Schoolvereeniging
Stichting Haagsche Schoolvereeniging Toelatingsrichtlijnen Preambule: 1. De Stichting Haagsche Schoolvereeniging kent diverse scholen en afdelingen. De leerling wordt ingeschreven als leerling van één
Nadere informatieinhoud Dyscalculie Rekenproblemen Presentatie_gebruikersdag_najaar2013 1 Onderhoudsproblemen
inhoud Rekenblokken voor de zwakke rekenaar Over wie hebben we het? Welke problemen zijn er zoal? Wat is er aan te doen? Rekenproblemen Dyscalculie Onderhoudsproblemen Beschikbaarheidsproblemen Ernstige
Nadere informatieVroegtijdig signaleren en preventie van rekenwiskunde problemen.
Vroegtijdig signaleren en preventie van rekenwiskunde problemen. IDJK 2017 Ine van de Sluis Stijgen en Dalen 1. Eén persoon stelt een gesloten vraag. 2. Is het antwoord op jou van toepassing, ga je staan.
Nadere informatieVrij CLB Waas & Dender NIEUWE ARBEIDSORGANISATIE
Vrij CLB Waas & Dender NIEUWE ARBEIDSORGANISATIE Visie VCLB Waas en Dender Als VCLB Waas en Dender willen we het verschil maken voor alle kinderen en jongeren in hun ontwikkeling, met speciale aandacht
Nadere informatiePARAGRAAF Protocol bij ernstige rekenwiskunde-problemen en/of dyscalculie 1. Doel van het protocol. 2. Signalering
Samengesteld door BZT WPC Versie 23-06-2015 Bestuur Door DO vastgesteld op 02-07-2015 DO Door BG als voorgenomen besluit vastgesteld op 09-07-2015 GMR Door GMR van advies/instemming voorzien op nvt Medewerkers
Nadere informatieDyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs. De Meent
DE DE DE DE MEENT MEENT MEENT MEENT MAARN MAARN MAARN MAARN Dyslexiebeleid van Openbare basisschool voor Daltononderwijs De Meent Inhoud 1. Inleiding... 1 2. Wat is dyslexie... 1 3. Van signaleren tot
Nadere informatiePROTOCOL DYSCALCULIE ANNIE M.G. SCHMIDTSCHOOL, DEN HAAG. 1.Inleiding
1.Inleiding In dit protocol wordt beschreven hoe op de Annie M.G. Schmidtschool wordt gewerkt aan het voorkomen, onderkennen en aanpakken van rekenproblemen of dyscalculie. Dit protocol maakt onderdeel
Nadere informatieDyscalculie protocol Rotterdamse Montessorischool
Dyscalculie protocol Rotterdamse Montessorischool Inleiding Het doel van rekenwiskunde-onderwijs is functionele gecijferdheid, afgestemd op de mogelijkheden van iedere individuele leerling. Het Protocol
Nadere informatieVRAGENLIJST SCHOOL IN GEVAL VAN VERMOEDEN DYSCALCULIE
VRAGENLIJST SCHOOL IN GEVAL VAN VERMOEDEN DYSCALCULIE Basisgegevens leerling en school Voor- en achternaam leerling: Geboortedatum: Groep: School: Groepsleerkracht: Groepsverloop: Intern Begeleider: Adresgegevens
Nadere informatieAdviesburo Comenius bestaat al ruim 20 jaar en is in Midden Nederland bij ouders, scholen en huisartsen inmiddels een begrip.
1 2 INFORMATIE OVER COMENIUS Adviesburo Comenius bestaat al ruim 20 jaar en is in Midden Nederland bij ouders, scholen en huisartsen inmiddels een begrip. Wij mogen daarom met recht zeggen een ruime ervaring
Nadere informatieRekentrappers in de eerste graad beroepsonderwijs
7// Rekentrappers in de eerste graad beroepsonderwijs Door Ann Tobback leerkracht in de Provinciale Middenschool Sint-Godelieve Mijn doel, mijn uitdaging Leerlingen zonder angst laten rekenen Leerlingen
Nadere informatieesther dyslexiepraktijk
esther dyslexiepraktijk molema Dyslexiepraktijk Esther Molema Dyslexiepraktijk Esther Molema is een praktijk waar kinderen met dyslexie en hun ouders terecht kunnen voor behandeling, advisering en coaching.
Nadere informatieDraaiboek bij Prodia-protocol : gedrag, emotie en vermoeden van een ontwikkelingsstoornis FASE 2 : uitbreiding van zorg. ONTHAAL
Draaiboek bij Prodia-protocol : gedrag, emotie en vermoeden van een ontwikkelingsstoornis FASE 2 : uitbreiding van zorg. 1. Wat is de hulpvraag? Wie stelt de hulpvraag? ONTHAAL Centrale vraag : IS DIT
Nadere informatieparate rekenvaardigheden
parate rekenvaardigheden Adrie van Binsbergen & Teun Hommersom parate rekenvaardigheden wie zijn wij casus: Jan Erwd hoe is website ontstaan? basis-rekenvaardigheden 15 diploma s diagnostische toets in
Nadere informatieWerken met leerlingvolgsystemen
Werken met leerlingvolgsystemen 14 november 2005 Lieven Coppens De drie noodzakelijke componenten Signaleren Wat? Hoe? Hoe lang? Objectieve toetsresultaten Observaties Analyseren Sterke en zwakke kanten
Nadere informatieLeerlingdossier Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie
Leerlingdossier Onderzoek en behandeling van ernstige dyslexie Bestemd voor school / interne begeleider Datum invullen Gegevens leerling Achternaam Voornaam (voluit) Geslacht M / V* Adres Postcode en plaats
Nadere informatieAanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen
ONL Leerlingdossier Aanmelding Achterstand, scores, meetmomenten, doublure Geboden hulp, ondersteuningsniveaus, interventies lezen en spellen Comorbiditeit Verwachtingen naar ouders Aanmelden Wie? Ouders
Nadere informatieDag jongens en meisjes,
Dag jongens en meisjes, Leuk zeg! Je hebt het scheurblok Arithmos hoofdrekenen in je hand. Een blokje vol met rekenoefeningen uit het tweede leerjaar. Je kunt er zelf mee aan de slag, in de klas of thuis.
Nadere informatieAutomatiseren in de rekenles: Wat je moet weten
Automatiseren in de rekenles: Wat je moet weten Er is veel aandacht voor het verbeteren van basisvaardigheden rekenen. Terecht, want deze vaardigheden zijn onmisbaar voor het succes van kinderen in andere
Nadere informatieVeel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter
Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Rekenproblemen bij: n Verlenen van betekenis aan getallen en bewerkingen n Hardnekkig
Nadere informatieProtocol Dyscalculie
Protocol Dyscalculie Inhoud Inleiding 2 Visie en uitgangspunten 3 Wat wordt verstaan onder dyscalculie? 4 Leren rekenen en rekenproblemen 4 Drie pijlers 5 Interne diagnostiek 5 Externe diagnostiek 6 Stappenplan
Nadere informatieDyscalculie: Stagnaties in het leren rekenen. E. Harskamp. Terug naar eerste pagina. Pedagogiek in Beeld Hoofdstuk 22
Dyscalculie: Stagnaties in het leren rekenen E. Harskamp Rekenstoornissen (een voorbeeld) Susanne eind groep 5 van de basisschool. optelsommetjes over het tiental vaak fout het getalinzicht (welke getal
Nadere informatiedyscalculieverklaring gebruikt wordt, staat in het onderstaande kader vermeld.
Dyscalculieprotocol Dit dyscalculieprotocol heeft als doel meer duidelijkheid te scheppen over wat leerlingen met dyscalculie kunnen verwachten van het dyscalculiebeleid op onze school. Dyscalculie Dyscalculie
Nadere informatieTips voor het diagnostische gesprek. Marisca Milikowski Rob Milikowski
Tips voor het diagnostische gesprek Marisca Milikowski Rob Milikowski Herkent u deze leerling? Zwakke automatisering, Tellend rekenen vaak op de vingers Nieuwe kennis zakt snel weg Eenvoudige bewerkingen
Nadere informatieHandelingsgerichte diagnostiek van leerproblemen: een wetenschappelijk kader. Prof. Dr. Pol Ghesquière K.U. Leuven - Orthopedagogiek
Handelingsgerichte diagnostiek van leerproblemen: een wetenschappelijk kader Prof. Dr. Pol Ghesquière K.U. Leuven - Orthopedagogiek Handelingsgerichte diagnostiek een proces waarbij men onderwijs- en opvoedingsproblemen
Nadere informatieEen doelgericht en efficiënt handelingsplan bevat wenselijk de volgende onderdelen:
HULPMIDDEL WERKEN MET EEN HANDELINGSPLAN Een mogelijke manier om de planmatige aanpak op school efficiënt te organiseren is het werken met een handelingsplan. Dat beschrijft de concrete aanpak en de interventies
Nadere informatieInstemming MR PROTOCOL DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN
Instemming MR 2016-06-30 2015-2016 PROTOCOL DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN Inleiding Dit dyscalculie-protocol is samengesteld om ouders, leerlingen docenten en onderwijs ondersteuners te informeren
Nadere informatie