Bijlage I: Voortgangsrapportage vier programmalijnen

Transcriptie

1 Bijlage I: Voortgangsrapportage vier programmalijnen Inleiding Het programma Arbeidsmarktbeleid, opgezet en gecoördineerd door de gemeente Dordrecht en integraal onderdeel van het Regionaal MJP , is in het najaar van 2010 van start gegaan. Het programma arbeidsmarktbeleid richt zich op het verbeteren van de werking van de arbeidsmarkt in onze regio door het optimaliseren van een drietal transities, te weten de transities: (1) van school naar werk, (2) van werk naar werk en (3) van uitkering naar werk. Het uitgangspunt voor het arbeidsmarktbeleid en de daaruit voortvloeiende veranderopgaven is de volgende missie: wij ontwikkelen een arbeidsmarkt die aansluit op de (toekomstige) vraag van het bedrijfsleven. Deze arbeidsmarkt sluit mensen in door het talent van mensen centraal te stellen in plaats van mensen uit te sluiten op basis van wat ze niet kunnen. Het programma arbeidsmarktbeleid richt zich op de sectoren (martieme) techniek, zorg en toerisme en verdeelt zijn inspanningen over vier programmalijnen: (1) Vergroten uitstroom uit uitkering; een betere match tussen vraag/aanbod (2) Beperken van instroom in uitkering door betere aansluiting onderwijs/arbeidsmarkt (3) Verstevigen van de kennisinfrastructuur in de regio; het organiseren van hoger onderwijs in de regio en het aantrekken van studenten (4) Het vergroten van het urgentiebesef bij werkgevers over toekomstige (sectorale) tekorten op de arbeidsmarkt d.m.v. regionale arbeidsmarktinformatie en communicatie. Bovenop de vier programmalijnen zijn in het eerste jaar van de uitvoering vijf veranderopgaven geïnitieerd: (1) Impuls Onderkant Arbeidsmarkt (2) Werkschool (3) Leer/Werk- en Werk naar Werk bedrijven (4) Maritieme Campus Drechtsteden (5) Voorbereiding implementatie Wet werken naar vermogen Deze bijlage geeft een beschrijving van de uitgevoerde activiteiten van de vier programmalijnen in het eerste uitvoeringsjaar ( ) van het regionaal programma. De stand van zaken over de eerste 4 veranderopgaven wordt in bijlage II beschreven. De voorbereiding van de Wet werken naar vermogen is middels een bestuursopdracht belegd bij een projectgroep bestaande uit de directeur Programma Arbeidsmarktbeleid, directeur SDD en de directeur van Drechtwerk. Over de voortgang de uitwerking van de bestuursopdracht wordt separaat gerapporteerd. 1. Programmalijn Matching Vraag en Aanbod op de arbeidsmarkt 1

2 Mensen die niet op eigen kracht aan het werk komen ondersteunen en stimuleren, dat zij mee kunnen gaan doen op de arbeidsmarkt. Deze programmalijn beoogt de inzet van alle mogelijke instrumenten om de mismatch voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weg te nemen. De volgende activiteiten en instrumenten zijn ingezet om de matching van vraag en aanbod op de regionale arbeidsmarkt een extra impuls te geven Baanbrekend Drechtsteden Een duurzame uitstroom van uitkering naar werk is het doel van de intensieve samenwerking tussen de Sociale Dienst Drechtsteden en de Randstad Groep Nederland. In 2011 zijn 554 personen geplaatst; de ambitie voor 2011 was 632 duurzame plaatsingen. Voor 2012 wordt op dit moment de ambitie nader bepaald. Het programma Arbeidsmarktbeleid faciliteert Baanbrekend Drechtsteden op twee manieren: Beschikbaar stellen van financiële middelen om netwerkbijeenkomsten met werkgevers te organiseren die tot directe matches moeten leiden; de 1 e netwerkbijeenkomst is in oktober 2011 georganiseerd in de business lounge van FC Dordrecht; de 2 e bijeenkomst wordt op 26 januari 2012 georganiseerd. Regionale en branchegerichte netwerken die door het programma Arbeidsmarktbeleid worden ontwikkeld toegankelijk te maken voor bemiddelingsactiviteiten van Baanbrekend Drechtsteden. Zoals werving van personeel voor de Ark van Noah en de samenwerking die in DelTriverband voor bedrijven in de logistiek en maintenance wordt ontwikkeld. 1.2 Branche Servicepunten In 2011 zijn twee branche servicepunten operationeel geworden nl. het Servicepunt Techniek en het Servicepunt Zorg en Welzijn. In de servicepunten werken werkgevers, kenniscentra, branche organisaties zoals de O&O fondsen samen met het UWV en het Onderwijs. De branche servicepunten zijn onderdeel van de dienstverlening aan werkgevers door het UWV Werkbedrijf. De servicepunten richten zich in het algemeen op promotie en voorlichting over werken in een bepaalde branche (Imagoverbereing), organiseren van duale trajecten en behoud van vakmanschap door te werknemers die met ontslag worden bedreigd van werk naar werk te bemiddelen. In 2011 zijn de voorbereidingen getroffen voor een derde servicepunt nl. voor de sector Transport & Logistiek. Het Servicepunt Techniek heeft de volgende resultaten gerealiseerd: 80 mensen zijn van werk naar werk bemiddeld. Er zijn netwerken opgebouwd met bedrijven en intermediairs Promotie en voorlichting over de sector via deelname aan Skillsmasters, Fenexpo, Game On en organisatie van de dag van de techniek Organisatie van een MKB-netwerkbijeenkomst in de Techniek met circa 30 bedrijven. De voorzitter van de werkgeversvereniging voor Zorg en Welzijn Drechtsteden is als voorzitter de aanjager van het Servicepunt Zorg & Welzijn. De resultaten van servicepunt Zorg en Welzijn in 2011 zijn: 50 werkzoekenden zijn begeleid naar werk in de sector (o.a. bij het Parkhuis, ASVZ, De Merwelanden en Rivas) Via een speciale banenmarkt voor de Zorg en werkcafés hebben 300 bezoekers informatie gekregen over werken in de Zorg en Welzijnssector 26 HRM en opleidingscoördinatoren van totaal 18 instellingen w.o. Yulius, ASZ, AV Zorggroep en Zorgwaard hebben deelgenomen aan een themabijeenkomst over het terugdringen van uitval tijdens opleidingen. Er is en sociale kaart van de sector voor de Drechtsteden opgesteld Met verschillende Zorginstellingen zijn instroom projecten ontwikkeld voor werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt w.o. het Project Welslagen en de Z-factor. 2

3 Er is een tool ontwikkeld voor personeelsfunctionarissen om de personeelsontwikkeling in kaart te brengen. Hiermee is een meer strategsiche personeelsplanning mogelijk. Er is een P&O overleg van aangesloten instellingen om periodiek arbeidsmarktontwikkelingen te bespreken. De Arbeidsmarktmonitor Drechtsteden is binnen dit netwerk verspreid. Het programma Arbeidsmarktbeleid heeft in haar faciliterende rol draagvlak verkregen van werkgevers uit de sector Transport & Logistiek, onderwijs, kenniscentra (TLN en VTL) en het UWV werkbedrijf om een Servicepunt voor de Transport en Logistiek op te zetten. Dit servicepunt in oprichting organiseert in mei 2012 van een dag voor de logistiek in de Drechtsteden. De directeur van Mondial Movers (Alblasserdam) is inmiddels bereid om als aanjager dit servicepunt verder te trekken. Het programma Arbeidsmarktbeleid ondersteunt de Servicepunten door incidenteel middelen te verstrekken voor scholingsprojecten zoals het project Welslagen en de Z-factor, het mede organiseren van netwerkbijeenkomsten met werkgevers om het vraagstuk van strategisch personeelsbeleid hoger op de agenda te krijgen of door sturing te geven aan gewenste ontwikkelingen via deelname in de stuurgroep. Vanwege de arbeidsmarkt ontwikkelingen in de Zorg en de mogelijkheden in deze sector is een inzet vanuit het regionaal programma van 0,5 FTE (40.000,- euro) nodig om de bemiddelingstaak te versterken en bij te dragen aan de veranderopgaven van het regionaal programma zoals de realisering van sectorale Werk naar Werkbedrijven. De werkgevers en het UWV Werkbedrijf nemen samen 1 FTE voor hun rekening. De bemensing van het Servicepunt Techniek en het Servicepunt Transport en Logistiek wordt geleverd door het UWV Werkbedrijf en de betrokken brancheorganisaties. Het programma faciliteert in de opstart fase door het vervullen van een tijdelijk kwartiermakerschap en het bij elkaar brengen van relevante partijen Banenmarkten Het UWV Werkbedrijf organiseert voor de matching van kansrijke werkzoekenden eenmaal per twee weken zg. Meet & Match bijeenkomsten. Gemiddeld zijn per bijeenkomst circa 10 uitzendbureaus en/of detacheringorganisaties aanwezig om werkzoekenden te selecteren en te bemiddelen naar werk. Om vraag en aanbod bij elkaar te brengen worden tevens zg brancheweken georganiseerd zoals de Week van de Zorg, Detailhandel etc. Tot slot wordt voor de matching de jaarlijkse landelijke banenmarkt op het Werkplein georganiseerd; de banenmarkt van het afgelopen jaar is door ruim 2000 werkzoekenden bezocht Actieplan Jeugdwerkloosheid Speciaal de matching van jongeren op stage, leerwerkbanen of reguliere vacatures is het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid Geef Jongeren een kans ontwikkeld was het laatste jaar van het convenant waarmee extra middelen zijn ingezet voor het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid. Mede door de inzet van dit actieplan is de jeugdwerkloosheid in de regio na een aanvankelijke stijging sneller afgenomen dan de landelijke daling van jeugdwerkloosheid. Landelijk is tussen augustus 2010 en augustus 2011 het aantal jongeren in het bestand NWW-ers met personen afgenomen. Dit is een afname van 11,5 %. Het aantal werkloze jongeren in de arbeidsmarktregio Drechtsteden bedraagt per eind augustus 2011 totaal 953 personen. Ten opzichte van augustus 2010 betekent dit cijfer een afname van 27,1%. De samenwerking tussen overheid, ondernemers en het beroepsonderwijs zowel in de stuurgroep van het regionaal actieplan als in de uitvoering van projecten heeft geleid tot duurzame aanpakken. Het project Metalent is als good practice (werving, selectie, scholing, begeleiding en ontzorgen van de werkgever) beschreven in de estafette succesvolle projecten die het ministerie van SZW voor 30 arbeidsmarktregio s heeft opgesteld. De lessen van de regionale aanpak van jeugdwerkloosheid en de daarbij ontwikkelde samenwerking tussen de drie O s zijn gepresenteerd in een afsluitende regionale conferentie met circa 175 deelnemers. De projectmatige aanpak wordt als volgt geborgd in het regionaal arbeidsmarktbeleid: De ontwikkelde netwerken (o.a. werkgevers en kenniscentra) worden ingezet voor uitvoering van de Wet werken naar vermogen 3

4 De bestuurlijke structuur wordt verbreed andere domeinen zoals voortijdig schooluitval, de Werkschool en het platform beroepsonderwijs De afzonderlijke sectorale leerwerktrajecten worden gebundeld in de Stichting talent voor techniek of Leerwerkbedrijven zoals voor de bouwsector. In 2012 wordt een aantal projecten voor jongeren voortgezet met ESF subsidie. Voor een uitgebreide verantwoording over de uitvoering en resultaten van het actieplan wordt verwezen naar het bijgevoegde evaluatieonderzoek van RadarAdvies Lessons learned: Evaluatie actieplan Jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid, november 2011 (Bijlage 1.1.) Lunchbijeenkomsten Om meer synergie te bereiken tussen de drie decentralisaties (AWBZ, Jeugdzorg en WwvN) zijn met verschillende stakeholders van de drie werkvelden 10 lunchbijeenkomsten georganiseerd. Deze lunchbijeenkomsten hebben een aantal concrete plannen opgeleverd voor verdere uitwerking van de Wet werken naar vermogen alsook draagvlak voor het opzetten van voorschakeltrajecten voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. 2. Programmalijn Verbeteren aansluiting Onderwijs Arbeidsmarkt De acties binnen deze programmalijn dragen bij tot het beperken van de instroom in uitkeringen het vergroten van de instroom in opleidingen (m.n. Techniek en Zorg). Het Masterplan Beroepsonderwijs 2.0 vormt de kern van deze programmalijn Masterplan beroepsonderwijs vmbo-mbo Drechteden Positionering Masterplan binnen de programmalijn De vo- en mbo-scholen in de Drechtsteden hebben te maken met een dalend aantal leerlingen in vmbo en mbo. Dit leidt tot knelpunten op de arbeidsmarkt in met name de sectoren techniek en zorg. De centrale vraag binnen het Masterplan Beroepsonderwijs is dan ook wat kunnen voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs in de Drechtsteden doen om te zorgen dat leerlingen worden opgeleid voor beroepen waar de arbeidsmarkt behoefte aan heeft. De ontwikkeling van het Masterplan is een noodzakelijke stap van het onderwijs om: Te voorkomen dat (techniek)opleidingen in de Drechtsteden verdwijnen Versnippering van vmbo- en mbo opleidingen te voorkomen Om op te leiden voor de vraag uit de arbeidsmarkt Samen te werken met bedrijfsleven en opleidingsbedrijven Wat is in 2011 gerealiseerd?/doorkijk 2012 Gerealiseerd is een door alle vmbo scholen, Wellant College en Da Vinci College gedeeld kader over de Aansluiting tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven. Dit kader is vastgelegd in een Kaart Aansluiting beroepsonderwijs en arbeidsmarkt in de Drechtsteden (Bijlage 1.2). Deze kaart vormt de basis voor een door alle vmbo besturen te ondertekenen convenant. De ondertekening van dit convenant staat gepland op 6 maart Voor de realisering van de doelstellingen van het Masterplan hebben deelnemende scholen afgesproken een proces te starten voor de vorming van een entiteit Masterplan beroepskolom. De vorm van de entiteit is afhankelijk van de taken, bevoegdheden en zeggenschap die scholen en eventueel gemeente hierin willen onderbrengen. Het streven is de contouren van de entiteit duidelijk te hebben per 1 mei Tevens is onderdeel van het Masterplan om te komen tot regionale herschikking van vmbo beroepsgerichte opleidingen. Basis voor de herschikking wordt mede gevormd door de grote vervangingsvraag naar technische 4

5 vakmensen en de economische structuur van de regio waarin de maritieme sector een belangrijke plaats inneemt. Met dit laatste is er een directe verbinding tussen het Masterplan en de Maritieme Campus. Door het programma AMB is de start van het proces van herschikking gefaciliteerd door een bijdrage aan een onderzoek naar de ontwikkeling van de vraag en aantal leerlingen in het technisch beroepsonderwijs. Dit onderzoek met als titel Trek in Techniek (te raadplegen op de was een co-productie van het OCD en het IVA (Universiteit Tilburg) en is in september 2011 aan de scholen in het beroepsonderwijs beschikbaar gesteld. Scholen spannen zich in de voorstellen van herschikking te hebben afgerond uiterlijk 1 oktober Naast het traject van de scholen is door de onderwijs wethouders in de Drechtsteden in 2011 een traject gestart waarmee wordt onderzocht op welke de onderwijshuisvesting voor het vmbo beroepsonderwijs doorgedecentraliseerd kan worden. In 2012 moet dit onderzoek zijn afgerond. De uitrol van het Masterplan Beroepsonderwijs wordt in 2012 ondersteund door het organiseren van expertmeetings, aanvullend onderzoek en het opzetten van het platform beroepsonderwijs Drechtsteden Stichting Talent voor techniek i.o. In 2011 is gestart met de vorming van een Stichting Talent voor Techniek (STvT). In deze stichting werken alle opleidingsbedrijven in de techniek samen. Er ontstaat hiermee voor het beroepsonderwijs, bedrijfsleven en programma AMB één partner die alle opleidingbedrijven in de techniek vertegenwoordigd. Met deze partij kunnen afspraken gemaakt worden over: Gezamenlijke promotie instroom techniek vmbo Creatie van Leerwerkplekken voor BBL trajecten en werk-werk trajecten Hieronder een overzicht van het huidig aantal leerlingen dat een traject volgt en het aantal verbonden bedrijven. Opleidingsbedrijf Leerlingen Bedrijven Bouwschakel Metalent SSPB Installatiewerk ZH Spg Infra vakopleidingen 140 VSB opleidingsbedrijf (steiger) Schilder scool Verbinding STvT Arbeidsmarktbeleid De opgave voor het arbeidsmarktbeleid is de doelstelling van STvT instroom vmbo techniek te verbinden met het Masterplan, de Maritieme Campus en het Platform stimulering Wetenschap en Techniek in het primair onderwijs. Met deze verbinding moet een gezamenlijke inspanning ontstaan van beroepsonderwijs vmbo-mbo, opleidingsbedrijven, primair onderwijs en bedrijfsleven om de promotie van techniek vorm te geven. Met de doelstelling van het STvT acquisitie Leerwerkplekken kan de stichting zich ontwikkelen als een belangrijke partner in het opleiden van de doelgroepen 2 en mogelijke 3 van de Wwnv Platform Promotie Wetenschap en Techniek in het Primair Onderwijs Dordrecht In 2011 is een platform Promotie Wetenschap en Techniek Dordrecht in het basis- en voortgezet onderwijs gestart. Aan dit platform nemen de onderwijskoepels uit primair onderwijs, Leonardo experience, de Pabo s van Inholland en HRO, opleidingsbedrijven techniek, de gemeente Dordrecht en het CED deel. In 2011 heeft het platform samengewerkt met Kamer van Koophandel en Werkgevers Drechtsteden bij promotie activiteiten. Verder worden in het platform praktische afspraken gemaakt over samenwerking. Verbinding Platform en Arbeidsmarktbeleid 5

6 In het platform zitten partijen om afspraken mee te maken over instroom techniek in Dordrecht. Dit gebeurd op dit moment op kleine schaal binnen het platform. Door het platform te verbinden met het Masterplan Beroepskolom, De STvT en de maritieme campus kan meer massa worden gemaakt met Dordtse primair onderwijs instellingen Leren en Werken Drechtsteden De projectmatige aanpak is eind 2010 afgerond. De projectdoelstelling om 900 duale en EVC trajecten te realiseren is met 1050 trajecten gehaald. Het projectmanagement is in 2011 door het programma overgedragen aan het UWV Werkbedrijf. De ontwikkelde samenwerking en dienstverlening van het Leerwerkloket wordt voortgezet door het UWV Werkbedrijf. Tot en met oktober 2011 hadden de scholingsmakelaars van het Leerwerkloket totaal 500 zg. informatie & adviesgesprekken gevoerd. 45 kandidaten zijn doorverwezen naar een BBL-traject, 23 naar een BOL opleiding, 60 naar een EVC procedure en 29 zijn bemiddeld naar werk is een transitiejaar voor het Leerwerkloket. De re-design van de dienstverlening heeft in 2012 nog geen gevolgen voor het leerwerkloket. De inzet vanuit het programma is om in het businessplan 2012 meetbare doelstellingen op te nemen. 2.5.Deelname KMR In 2011 wordt door het programma Arbeidsmarktbeleid bestuurlijk deelgenomen aan KMR. Begin 2012 wordt met een aantal regionale partners besproken in hoeverre KMR een rol speelt bij de versterking van onze regionale doelstellingen AMB. Dit gesprek vormt een belangrijk input voor de beslissing om deelname aan KMR te continueren. 6

7 3. Programmalijn Verbeteren kennisinfrastructuur De inzet van deze programmalijn is gericht op versterking van het hoger onderwijs in de regio en het aantrekken van meer studenten. In 2011 zijn de volgende zaken opgepakt University College Drechtsteden De University College bevindt zich in een fase waarin het een Kwartiermaker gaat aantrekken die als boegbeeld fungeert en leiding geeft aan een kleine en slagkrachtige Werkorganisatie.De Werkorganisatie, die een eigen juridische en organisatorische entiteit is, zal concreet vorm en inhoud geven aan de realisatie van de University College op het gebied van water, maritiem en deltatechnologie. Er is een Startnotitie in voorbereiding die bij een positief besluit van B&W (verwacht januari 2012) de start markeert van een opleiding die vanaf maart 2012 in (de beoogde locatie) De Waag in Dordrecht zal werken aan de komst van de eerste bachelorstudenten, naar verwachting in de loop van het jaar Aantrekken van Hoger Onderwijs Hoger onderwijs voor Volwassenen (Hovo): Uit vrijwel afgerond onderzoek van de Erasmus universiteit blijkt dat ouderen dagelijks gelukkiger worden van regelmatig studeren. Een groot aantal Hovo-studenten heeft aan dit onderzoek meegewerkt, dus de conclusies zijn mede afkomstig van de mensen die de cursussen volgen. Al langer is bekend dat mensen die gelukkiger zijn, ook gezonder zijn, en een langere levensverwachting hebben van 2 tot maar liefs 7 jaar, die in grotere gezondheid doorgebracht. Gesprekken met de programmamanager HOVO Rotterdam, om ook in Dordrecht een aanbod aan Hovo cursussen Algemene ontwikkeling, te verzorgen kunnen positief afgesloten worden als Dordrecht de wensen van de EUR m.b.t. de leslocatie in Oude Binnenstad en faciliteiten tegen een redelijke prijs gaat aanbieden. 3.3.Magneetproject In samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede is eind 2011 de businesscase `Magneetproject`afgerond Het magneetproject is een speciaal ontwikkelde pilot flexibel onderwijs waarmee MBO opgeleide werknemers in de Zorgsector al werkend het HBO diploma kunnen behalen. De Christelijke hogeschool Ede zal dit programma i.s.m. het Top Klinisch Instituut van Albert Schweitzer Ziekenhuis in de Drechtsteden uitvoeren. Nu de businesscase is afgerond heeft de Christelijke Hogeschool tot einde 2012 nodig om de uitvoering voor te bereiden. 3.4.Behoud/uitbouw HBO Behoud/uitbouw bestaande opleidingen: PaBo opleidingen InHolland en Hogeschool Rotterdam(HRO) blijven in Dordrecht. De HBO opleidingen van het Da Vincicollege lopen met uitzondering van de opleiding ondernemerschap goed. Voor deze laatste wordt momenteel een herstelprogramma opgezet. In het kort komt het hierop neer dat de opleiding wil inzetten in E- learning het pakket modulair aanbieden. Om te onderzoeken of deze vorm van leren aanspreekt zal hij (tegen een gereduceerd tarief worden aangeboden aan (startende) ondernemers. Over de financiering hiervan is nog niet gesproken. Bedoeling is dat ZZPers niet (opnieuw) in het uitkeringcircuit terecht komen. 3.5.Doorlopende leerlijnen Bevorderen van doorlopende leerlijnen (VMBO-MBO-AD), in september 2011 is InHolland i.s.m. Da Vinci College het nieuwe AD-traject Business economie gestart. Da Vinci College werkt i.s.m. InHolland en HRO AD trajecten uit op de speerpunten Zorg, Toerisme en (maritieme)techniek. Deze mogelijkheid is vruchtbaar omdat het ministerie heeft besloten meer AD trajecten in de toekomst toe te staan. 7

8 4. Programmalijn Vergroten urgentiebesef Het hoofddoel van deze programmalijn is het vergroten van het urgentiebesef, met name bij ondernemers en HRM, dat de situatie op de arbeidsmarkt op de lange termijn wezenlijk anders is dan die van de korte termijn. Daarbij is uiteraard voor elke onderneming de situatie verschillend; enerzijds vanwege de specifieke personele samenstelling en anderzijds vanwege de specifieke eisen op het gebied van opleiding, ervaring etc. Actuele en betrouwbare informatie over vraag en aanbodontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt is daarvoor essentieel. In 2011 zijn de volgende producten ontwikkeld en bijeenkomsten georganiseerd met bedrijven en onderwijs Regionale arbeidsmarktanalyse De arbeidsmarktmonitor is bedoeld om de huidige situatie en de vooruitzichten op de regionale arbeidsmarkt in beeld te brengen. Een achterliggend doel is om daarmee input te hebben om het urgentiebesef van werkgevers over het dreigende tekort aan arbeidskrachten op de middellange en lange termijn te verhogen. Met de gegevens uit de Arbeidsmarktmonitor wordt het mogelijk om het scholingsaanbod beter af te stemmen op de vraag van het bedrijfsleven. De nulmeting Arbeidsmarktmonitor Drechtsteden is door het OCD ontwikkeld en in december 2011 vastgesteld door het Drechtstedenbestuur. Voor de speerpuntsectoren van het arbeidsmarktbeleid (Techniek/maritieme maakindustrie, Zorg en Toerisme) worden zogenaamde verdiepingsstudies verricht. De eerste verdiepingsstudie voor de Techniek is min of meer parallel aan de monitor uitgevoerd. Deze studie (Trek in Techniek) heeft het OCD in samenwerking met het IVA uitgevoerd. In 2012 wordt de vraagontwikkeling voor het cluster Maritiem in kaart gebracht. Dit betreft een verdere verdiepingsstudie voor dit cluster. In 2012 wordt een communicatietraject uitgevoerd om de uitkomsten van de monitor met ondernemers, onderwijs en intermediairs te bespreken (Rondetafelgesprekken en Netwerkbijeenkomsten per gemeente). Een beleidsmatige actie betreft het aan elkaar koppelen van de monitoren economie en arbeidsmarkt, waarbij ook enkele indicatoren van de Crisismonitor opgenomen zullen worden. Begin 2012 wordt een voorstel voor een geïntegreerde monitor aan het Drechtstedenbestuur voorgelegd Programmacommunicatie Voor communicatie over het Programma Arbeidsmarktbeleid is een basisstructuur vereist. Deze structuur is in 2011 gerealiseerd en bestaat uit de volgende middelen. Website Dordt werkt Deze nieuwe website (gelanceerd tijdens het Prinsjesdag ontbijt) vormt een portal voor iedereen die geïnteresseerd is in de arbeidsmarkt en heeft als doel informatie uitwisselen en interactie mogelijk te maken. E-nieuwsbrief Arbeidsmarktbeleid De bestaande nieuwsbrief van het Actieplan jeugdwerkloosheid is doorontwikkeld tot een electronische nieuwsbrief over het programma Arbeidsmarktbeleid. In 2011 zijn 4 nieuwsbrieven gemaakt; het mailingsbestand is gegroeid tot ruim 600 adressen. Aktiviteitenkalender De website bevat een actueel activiteitenkalender met regionale activiteiten voor werkgevers en andere stakeholders. Flyer Voor de algemene communicatie over het programma is een zg. uitdeel flyer gemaakt. Netwerkbijeenkomsten Urgentiebesef Urgentiebesef is niet als gemeente alleen tot stand willen brengen. Verbinding zoeken is essentieel voor het vergroten van het urgentiebesef. Die verbinding waarmaken én volhouden is een gezamenlijke verantwoordelijkheid die niet vrijblijvend is, maar waar alle betrokken partijen mee aan de slag zullen moeten gaan. Tegen deze achtergrond heeft het programma in 2011 de volgende bijeenkomsten georganiseerd: 8

9 werkconferentie Insluitende arbeidsmarkt op 4 juli 2011 met grote ondernemingen en als gastspreker professor Ton Wilthagen netwerkbijeenkomst voor het MKB in de Techniek op 20 september Conferentie Benutten we al het talent op 1 december 2011 is met medewerking van het Ministerie van SZW, werkgevers en het onderwijs over de regionale aanpak van jeugdwerkloosheid en de Wet werken naar vermogen. Met deze fysieke netwerkbijeenkomsten zijn in 2011 totaal circa 300 vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven, onderwijs, intermediaire organisaties en overheid bereikt. Wekelijkse highlights Sinds het najaar van 2011 worden aan het eind van de week de highlights van het programma met een interne groep van ambtenaren uit de regio gedeeld. Externe presentaties De programmatische aanpak van het arbeidsmarktbeleid in de regio Drechtsteden trekt ook buiten de regio de aandacht. Het programma heeft in zeker opzicht een ambassadeursrol voor de regio. Behalve op conferenties in de regio (Werkconferentie R27) zijn inleidingen verzorgd op een werkconferentie van de Universiteit Tilburg / ReflecT en tijdens een van de leercirkels die de VNG organiseert voor de 30 arbeidsmarktregio s. 4.3 Leerwerk en Werk naar Werkbedrijven De werk naar werkbedrijven worden om de volgende redenen ontwikkeld: Een werk naar werkbedrijf biedt bedrijven de mogelijkheid om (werkgerelateerd) overbodig personeel, waarbij expertise en vaardigheden nog volop aanwezig zijn, de kans te beiden dit over te brengen naar de instromers, die in het vakgebied nog moeten groeien. Op deze manier is er een verbinding tussen de bedrijven die mensen zoeken en onderwijs en opleiding. Voor de overheid ligt er een verbinding naar de werk naar werkbedrijven, om potentiële kandidaten met een uitkering op een beschermde manier (weer) naar werk te geleiden. Ook kan het zijn dat op deze manier zij-instroom naar nieuwe kansen wordt doorgeleid. Op kleine schaal geeft het werk naar werkbedrijf op deze wijze aan mensen zonder perspectief uitzicht op werk en daarmee deelname aan de maatschappij. Een werk naar werkbedrijf vraagt wel om een goede afstemming tussen aanbieders en afnemers. Op dit moment wordt er gewerkt aan de oprichting van 5-6 werk naar werkbedrijven, waarbij Metalent, een al bestaand concept van een werk naar werkbedrijf als voorbeeld dient. Electrobus. Dit is electrisch vervoer, als aanvulling op openbaar vervoer, gereden door mensen in opleiding in stadswijken van de Drechtsteden, gericht op duurzaamheid en toekomst. De electrobus rijdt al in Overschie. De ontwikkelaars daar zullen ons ook helpen om dit hier op te gaan zetten. De bedoeling is uiteindelijk 60 opleidingsplaatsen te realiseren in de regio. Doorgeleiding kan plaatsvinden naar de transportsector, waar binnen afzienbare tijd een tekort aan gekwalificeerde mensen gaat ontstaan. De ontwikkeling van een businesscase (afronding gepland in april 2012) wordt bekostigd met middelen uit het actieplan jeugdwerkloosheid. Met de regionale uitrol van de electrobus wordt begonnen in een wijk in Dordrecht. Bouw Het Bedrijfsmodel werkbedrijf bouw wordt op dit moment uitgewerkt SSPB, BST en Herbouw gaan samen kar trekken. Er wordt toegewerkt naar een intentieovereenkomst of convenant Het model zoals dat met de Biesboschhal (actieplan J) is gehanteerd is een leidend voorbeeld. Hierbij is 50% ingezet op SROI. Er komt een bedrijfsbureau, die de kar moet trekken en dat zorgt voor werk op basis van SROI. Scholing moet gaan lopen via Herbouw. Van belang is te onderzoeken of bij onderhoud van vastgoed van gemeenten en corporaties het werkbedrijf permanent kan worden ingeschakeld, zodat er een vaste buffer aan werk ontstaat (minimaal 60%). Dekking vooralsnog: 60% uit uitkeringsgelden en onderwijs (inverdieneffect) en 9

10 40% uit opbrengsten. Dit jaar moet ook gekeken worden hoe de wet WNV in een dergelijke constructie kan worden ingepast. De acquisitie leiding en administratie wordt bekostigd uit een verrekenfactor die gegund wordt door aannemers (Talent voor Techniek). Op deze manier wordt een buffer gecreëerd voor nieuw personeel voor de bouw in de toekomst (gunnend karakter, compromis in opdrachten). In de voorwaardelijke sfeer is het belangrijk dat er een opdrachtgever komt voor overheidsprojecten en werk vergelijkbaar met de rol van het Ingenieursbureau bij het opknappen van de Bieschboshal, waarbij het Werk naar Werkbedrijf Bouw als onderaannemer fungeert. Er is behoefte aan een proefproject om het gunnend karakter te toetsen (Orangerie of Holland) en waarbij experimenteel gekeken kan worden of het construct werkt. Per werk moet er een garantiestelling zijn (SROI). Ook zal het SROI percentage bij BIA aangekaart worden met de vraag dit te verhogen (momenteel 10%). Hierbij is het belangrijk regionale aannemers en corporaties te koppelen aan opdrachten. Voor dit initiatief dat uiteindelijk ca 50 jongeren per jaar aan een baan kan helpen, wordt vrijgemaakt uit de resterende middelen van het actieplan J. Transport en Logistiek (T&L) Er is een servicepunt T&L opgericht. Deze heeft nu een stuurgroep met een voorzitter uit het bedrijfsleven. De activiteit voorlopig bestaat uit het organiseren van de dag van Transport en logistiek op 12 mei Hiermee wordt het startsein gegeven om te gaan kiezen voor T&L (met een nadrukkelijke koppeling aan maritiem), omdat er in deze sector de komende jaren een heel groot tekort gaat ontstaan. Daarnaast wil men op deze dag laten zien dat T&L veel breder is dan vrachtwagenchauffeur. Ook scholen kunnen op deze wijze met de sector kennis maken. Voor de organisatie van deze dag zijn middelen vrijgemaakt uit het actieplan Jeugdwerkloosheid. De discussie over begeleiding van werk naar werk moet eigenlijk nog starten, maar biedt voldoende perspectief om tientallen mensen aan een baan te helpen. Binnenvaart Afgeleid van T&L heeft Trivium een plan MATE opgesteld om een werkbedrijf te starten om, in eerste instantie normaal begaafde maar problematische jongeren te interesseren voor de binnenvaart. Het onderzoek hiernaar start in januari. Vooralsnog gaat het om zo n 20 jongeren per jaar. MKB Er zal gekeken worden of het mogelijk is in Dordrecht een leerwerkbedrijf te starten op het gebied van stadse outlet en/of supermarkt. Onderzocht zal worden of er voldoende draagvlak bij de MKB-ondernemers in de stad is, om een dergelijk initiatief van de grond te krijgen. In eerste instantie zijn middelen uit het Actieplan Jeugdwerkloosheid vrijgemaakt om dit initiatief te laten starten. Toerisme Voor het toerisme in de regio wordt verder onderzocht hoe we dit in kunnen zetten om mensen aan een baan te helpen. Ook de vorm (leerwerkbedrijf, werk naar werkbedrijf) moet nog verder worden onderzocht. De uitwerking van deze branche is gerelateerd aan de regionale inspanningen op dit gebied zoals opgenomen in het Uitvoeringsprogramma Economie en Arbeidsmarkt. 10

11 11

12 Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid Lessons Learned RadarAdvies Jerry Galesloot en Klaske Gonlag November 2011

13

14 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid

15 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Samenvatting 4 1 Inleiding 8 2 Regionaal actieplan: van voorbereiding naar uitvoering Landelijk Actieplan Jeugdwerkloosheid Regionaal actieplan Geef jongeren een kans Middelen convenant Facilitering Ministerie SZW Samenwerking projectdirectie Inhoud regionaal actieplan Uitvoeringsstructuur Diversiteit in aanpak Meet & greet Samenvattend 18 3 Jongeren in beeld Ontwikkeling jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid Plaatsingen van jongeren op baan, leerwerkbaan of stage 22 4 Evaluatie inhoud actieplan Communicatie Scholing Arbeidsbemiddeling Begeleiding naar werk Preventieve maatregelen 36 5 Evaluatie opzet en organisatie actieplan Netwerken en samenwerken Organisatiestructuur Regionale aanpak ESF aanvraag Duurzaamheid 47 Bijlagen 50 1 Overzicht respondenten 50 2 Projectoverzicht 51

16 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 3 Voorwoord De regio Zuid-Holland Zuid heeft in de afgelopen twee en een half jaar een forse inspanning geleverd bij het bestrijden en voorkomen van jeugdwerkloosheid. Schoolverlaters en andere jongeren konden moeilijk aan het werk als gevolg van de economische crisis. Ondernemers, het beroepsonderwijs in de regio, het UWV WERKbedrijf, verschillende regionale sociale diensten en private organisaties hebben zich samen ingezet. Dit heeft voor veel jongeren in de regio nieuwe perspectieven en kansen op de arbeidsmarkt opgeleverd. Deze gezamenlijke inzet heeft tot nieuwe verbindingen en innovatieve aanpakken geleid. De arbeidsmarkt reikt verder dan de gemeentegrenzen. Er is een projectstructuur ontwikkeld waarin zowel bestuurlijk als uitvoerend bovenregionaal is gewerkt. Zo konden alle mogelijkheden zo goed mogelijk benut worden. Op het schaalniveau van Zuid-Holland Zuid hebben de drie O s (overheid, onderwijs en ondernemers) aangetoond daadwerkelijk acties te kunnen ontwikkelen. Zo zijn jongeren aan een stage, een leerwerkbaan of een baan geholpen. Het regionaal actieplan loopt eind dit jaar af. In de regio gaan wij onverminderd door met verschillende inspanningen om de participatie op de arbeidsmarkt te verhogen. Daarbij is het zinvol om lessen te trekken uit de aanpak van jeugdwerkloosheid. Deze lessen kunnen van pas komen bij de implementatie van de Wet werken naar vermogen (Wwnv). En ook breder bij het ontwikkelen en uitvoeren van regionaal arbeidsmarktbeleid. Ik heb RadarAdvies, bureau voor sociale vraagstukken, opdracht gegeven het regionaal actieplan Geef jongeren een kans te evalueren. Daarvoor hebben zij veel mensen gesproken. Waaronder: bestuurders, werkgevers, professionals uit het beroepsonderwijs, medewerkers van sociale diensten, het UWV WERKbedrijf en verschillende uitvoerders van projecten. Deze openhartige gesprekken hebben veel bruikbare informatie opgeleverd. De resultaten van de gesprekken, documenten analyses en projectbeschrijvingen vindt u in dit evaluatierapport. Dit rapport bevat veel bruikbare lessen voor verschillende organisaties die zich met scholing, werk of arbeidsbemiddeling bezig houden. Daarom vind ik het belangrijk om de informatie breed te verspreiden. Dat doe ik in de eerste plaats via de conferentie Benutten we al het talent? op 1 december Ik hoop dat de informatie in dit rapport u inspireert en uitdaagt om een gezamenlijke inspanning te blijven leveren om meer mensen aan de slag te helpen. Ik nodig u uit met innovatieve voorstellen te komen om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken. Bert van de Burgt Coördinerend wethouder regionaal arbeidsmarktbeleid en voorzitter van de Stuurgroep van het Actieplan Jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid

17 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 4 Samenvatting Inleiding Eind 2009 is in de regio Zuid-Holland Zuid het regionaal actieplan Geef jongeren een kans gestart. Dit actieplan is onderdeel van het landelijke Actieplan Jeugdwerkloosheid. Het doel was de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Na twee en een half jaar loopt het landelijke actieplan en de bijbehorende financiering en ondersteuning door het ministerie van SZW ten einde. Tegelijkertijd komen er veranderingen aan op het gebied van sociale zekerheid, met name waar het gaat om de wetgeving. Tijd voor een evaluatie van het regionaal actieplan. Bedoeld om terug te blikken: wat hebben we met elkaar gedaan en bereikt in de regio? Maar ook bedoeld om vooruit te kijken: welke werkende elementen kunnen we meenemen? En welke lessen zijn er te trekken voor het toekomstige arbeidsmarktbeleid en de regionale uitrol van de Wwnv? In deze samenvatting vindt u de hoofdlijnen van de evaluatie. Die is uitgevoerd door RadarAdvies, in opdracht van centrumgemeente Dordrecht. Regionaal actieplan Het regionaal actieplan is, onder regie van de centrumgemeente Dordrecht, met alle relevante betrokkenen uit de regio gemaakt. Dit gebeurde in de zomer van 2009 onder hoge tijdsdruk en met urgentie: de jeugdwerkloosheid moet nú aangepakt worden om erger te voorkomen. De manier waarop regionaal invulling en uitvoering is gegeven aan de plannen, was vernieuwend. Ook de aansturing door het ministerie en de vereiste verantwoording van de regio aan het ministerie was anders. Hiermee is zowel het landelijke Actieplan als de regionale inkleuring een interessant en waardevol proces geweest. Bijvoorbeeld wat betreft: het hoe en wat van regionaal samenwerken op het terrein van arbeidsmarktbeleid; de manier waarop werkgevers een rol krijgen bij het oplossen van werkloosheidsvraagstukken; de manier waarop verschillende groepen jongeren benaderd, begeleid en geplaatst worden; de manier waarop de structuur van het actieplan regionaal is opgezet (stuurgroep, projectgroep, projectmatig werken). Regionale samenwerking De regionale samenwerking betekende samenwerking tussen de twee subregio s Drechtsteden en Gorinchem en omstreken. En samenwerking tussen de drie O s: onderwijs, ondernemers, overheid. Deze regionale samenwerking is gerealiseerd in netwerken en samenwerkingsverbanden. Deze verbanden zijn sterk geworden. Het is belangrijk om die te onderhouden en hier in de toekomst ook in te blijven investeren. Werkgeversbenadering Werkgevers in de regio willen en kunnen aan de slag met de jongeren uit het actieplan jeugd werkloosheid. Hierbij is ontzorgen heel belangrijk. Werkgevers willen zo weinig mogelijk extra werk bij het aannemen van een jongere. Aanvullende begeleiding en financiële constructies zijn een manier om werkgevers te ontzorgen. Een succesvolle aanpak is werken met arrangementen. Deze arrangementen bevatten elementen van werk, onderwijs, ondersteuning en samenwerking tussen de verschillende partijen die bij een jongere betrokken zijn. Vooral de arrangementen die voortkomen uit een concrete vraag op de arbeidsmarkt waren

18 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 5 succesvol. Arrangementen kunnen branchegericht opgezet worden in samenwerking met overheid, werkgevers(branche) en onderwijs. Jongeren centraal Jongeren tot 27 jaar zijn dé centrale doelgroep van het actieplan. Er is in hen geïnvesteerd met gerichte communicatie, onderzoek en voorlichting. Bij de keuze van projecten is heel nauwkeurig bekeken of ze aansloten bij wat jongeren nodig hadden. Als dit niet of onvoldoende het geval was, dan was er in het actieplan ruimte en flexibiliteit om projecten eerder te stoppen of bij te sturen. Structuur In het actieplan is gewerkt met een stuurgroep en een projectteam. Het projectteam stond onder leiding van de projectleider. De projectleider was werkzaam voor de programmamanager arbeidsmarktbeleid van de gemeente Dordrecht. De rollen van de verschillende partijen in deze structuur waren duidelijk. De rolinvulling verschilde soms per persoon, functionaris of organisatie. Er is gewerkt met een projectmatige aanpak, gecombineerd met extra menskracht op de Werkpleinen en gerichte communicatie met de doelgroep. Transparantie, vertrouwen en duidelijke communicatie waren randvoorwaarden om deze structuur ook echt te laten werken. Resultaten Met de verschillende projecten die in de regio zijn uitgerold, zijn veel jongeren bereikt. De groep jongeren in de regio Zuid-Holland Zuid is geen homogene groep. Daarom waren er verschillende projecten nodig om groepen jongeren met verschillende wensen, behoeften, capaciteiten, mogelijkheden en achtergronden te bedienen. Verschillende projecten, maar met één gemeenschappelijk hoofddoel: begeleiden en plaatsen van jongeren naar werk of scholing. Als gevolg van het actieplan zijn van 2010 tot en met het tweede tertaal jongeren met startkwalificatie en 385 jongeren zonder startkwalificatie aan een baan geholpen. De reguliere plaatsingen van het UWV WERKbedrijf zijn hierin niet mee gerekend. Voor een leerwerkbaan zijn in dezelfde periode 68 en 230 jongeren geplaatst. En nog eens 23 en 120 jongeren hebben een stage gedaan. Ook deze cijfers zijn exclusief de reguliere plaatsingen. Onder meer door inzet van actieplanmiddelen en trajecten is de jeugdwerkloosheid in deze regio gedaald van circa in 2010, naar iets meer dan jongeren in 2011.

19 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 6 Lessons learned Communicatie Bij de inzet van communicatiemiddelen moet rekening worden gehouden met de kennis en kunde van de doelgroep (wel/niet vaardig op de digitale snelweg). Communicatieplan met analyse van de verschillende doelgroepen die moeten worden bereikt, wat de moeilijkheidsgraad van deze doelgroepen is, welke boodschap overgebracht moet worden en op welke manier dit het beste kan. Van belang dat het communicatieplan flexibel is, zodat kan worden ingespeeld op nieuwe ontwikkelingen. Kennis van jongeren over en bereikbaarheid van jongeren via de digitale snelweg is beperkt; hou daar rekening mee bij de keuze van communicatiemiddelen. Persoonlijke en outreachende benadering met een voor jongeren duidelijke en eenduidige boodschap heeft de voorkeur. Vooral voor de doelgroep kwetsbare jongeren. Eigenaarschap van communicatiemedium is belangrijk om goed te regelen. Dit vergroot het bereik. Vooral voor media die een ontmoetingsplaats moeten zijn. Laagdrempelig en vrijblijvend zoeksysteem voor werkgevers die werknemers zoeken belangrijk (soort digitale kaartenbak). Externe communicatie over de aanpak is belangrijk om betrokkenen te informeren over geboekte successen en anderen te interesseren mee te doen (vertellen en verkopen van successen). Interne communicatie van belang in het kader van draagvlak onder de achterban en het kunnen aanspreken en motiveren van de achterban om mee te doen (delegeren van taken). Scholing Om arbeid en scholing meer op elkaar aan te laten sluiten, kan gekeken worden naar schoolcarving en jobcarving. Bekijk meerdere mogelijkheden (buiten vijf procentsregel) om invulling te geven aan de gemeentelijke eis van SROI / maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bijvoorbeeld door (gemeentelijke) projecten in de openbare ruimte (bouw, techniek) mede laten uitvoeren door jongeren, worden deze projecten betaalbaar en realiseerbaar. Bij projecten gericht op scholing is het van belang dat hier altijd een werkcomponent in zit. Op deze manier krijgen de jongeren een beter beeld van waar de opleiding echt voor opleidt en kan (tussentijdse) uitval voorkomen worden. Om samenwerkingsverbanden op het snijvlak van werk en opleiding ook in de toekomst te blijven benutten, is aandacht voor borging belangrijk. Hier moet expliciet op ingezet worden. Duurzaam samenwerken gaat niet vanzelf en betekent wat van de eigen autonomie inleveren. Aandacht nodig voor het matchen van de concrete opleidingsvraag van de werkgever en het aanbod van het ROC. En voor het samenwerken tussen ROC en gemeente op het gebied van werkgevers benadering (meer gebruikmaken van elkaars netwerk). Stimuleren van verbindingen tussen het reguliere aanbod van het ROC en partners die hier (mogelijk) gebruik van kunnen maken. Arbeidsbemiddeling Ontzorgen van werkgevers is een kernwoord om werkgevers méé te krijgen. Belangrijke factoren bij een succesvolle arbeidsbemiddeling: pro-actieve houding; draagvlak onder jongeren en werkgevers; outreachend werken, zowel naar jongeren als werk gevers; ervaring en kennis in de sectoren en de regio. Inzet jongerencoaches een goede manier om toeleiding van jongeren naar werk of opleiding te versterken. Website om digitale ontmoeting tussen verschillende spelers op de arbeidsmarkt te faciliteren (werkgevers, jongeren, gemeente en onderwijs) Fysieke ontmoeting faciliteren tussen jongeren en werkgevers (speedmeets bij bedrijven). Jongeren bij elkaar brengen, zodat ze ook van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen motiveren. Ook aandacht nodig voor jongeren die niet op de Werkpleinen te vinden zijn. Het werkt als deze jongeren door één vaste regisseur (werkcoach of

20 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 7 werkmakelaar) outreachend worden benaderd en begeleid naar werk, scholing en eventueel hulpverlening. Duurzame relatie met werkgever bevordert matching vraag en aanbod. Persoonlijk contact, één contactpersoon en duurzame relatie zijn belangrijk voor een werkgever. Digitaal platform én persoonlijke aandacht nodig voor toeleiding naar werk of school. Gedeelte van de jongeren vindt werk of opleiding via de digitale weg. Minder kansrijke jongeren hebben meer persoonlijke begeleiding nodig. Ervaring is belangrijk voor jongeren voor het vinden van een passende baan of opleiding. Instrumenten daarvoor zijn: banen,- en scholingsmarkten, bedrijfs bezoeken, werkervaringsplekken en stages. Begeleiding naar werk Inzet van arrangementen zorgt voor goede aan - slui ting van jongeren, werk(gevers) en onderwijs. Zet arrangementen vraaggericht op, gebaseerd op behoefte van sectoren of werkgevers. Projecten die gekoppeld zijn aan werk zijn het meest succesvol gebleken. Ook kleinschalige projecten werken goed, doordat er minder risico is en snel gestart en bijgestuurd kan worden. Jongeren kunnen werkervaring opdoen. Ze doen werknemersvaardigheden op en volgen een gerichte opleiding. Zowel werkgever als jongere hebben de tijd om in de praktijk elkaar te leren kennen. Vaste begeleider vanuit arrangement. Arrangementen ontzorgen werkgevers. Weinig risico voor werkgevers door proefperiode, minder kosten, jongere wordt gericht opgeleid en begeleid door vast contactpersoon vanuit arrangement. Preventieve maatregelen Jongeren en andere kwetsbare doelgroepen zijn gebaat bij een pro-actieve, vindplaatsgerichte en persoonlijke benadering. Het netwerk en de onderlinge samenwerking rondom kwetsbare jongeren is extra belangrijk. Vooral in de overgang van onderwijs naar de arbeidsmarkt. Ook bij de aanpak van kwetsbare jongeren moet de focus op werk en scholing op de voorgrond blijven. Persoonlijke aanpak is belangrijk, bij voorkeur door één vast contactpersoon. Er kan nog meer gebruik gemaakt worden van de eigen kracht van jongeren en hun netwerk. Jonge - ren aanspreken op de eigen verantwoordelijk heid. Binnen de drie O s is meer diversiteitsbewustzijn nodig. Het gaat om de sensitiviteit voor diversiteit bij professionals. Meer awareness, bredere diversiteit en meer borging in de eigen organisatie. Regionale samenwerking Regionaal samenwerken op het niveau van de regio Zuid-Holland Zuid heeft meerwaarde. Vooral door betere resultaten, schaal- en efficiencyvoordeel. Urgentie en actiebereidheid zorgde voor succesvolle resultaten. Samenwerking tussen onderwijs, ondernemers en overheid heeft voor het actieplan gewerkt, maar dient nog meer verstevigd te worden. Verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt door werkgeversdienstverlening, school- en jobcarving. Bestuurlijk draagvlak is noodzakelijk voor regionale samenwerking. Regionale samenwerking wordt verstrekt door het projectteam samen te stellen met mensen uit de regio. Zo wordt input, bemensing en betrokkenheid uit de hele regio geborgd. Vertrouwen, transparantie en heldere communicatie (intern en extern) zijn kernwoorden voor een succesvolle, regionale samenwerking. Aangevuld met gedrevenheid en een sense of urgency om je samen voor iets in te zetten. Borging van deze samenwerking en succesvolle projecten verdient aandacht, regionaal samenwerken gaat niet vanzelf. Voor het regionaal arbeidsmarktbeleid en de regio - nale invulling van de Wet werken naar vermogen kunnen deze leerpunten van meerwaarde zijn. Ze gelden namelijk niet uitsluitend voor jongeren, maar voor een bredere doelgroep die actief moet worden op de arbeidsmarkt in Zuid-Holland Zuid.

21 Lessons Learned Evaluatie actieplan jeugdwerkloosheid Zuid-Holland Zuid 8 1 Inleiding Regionaal actieplan Geef jongeren een kans Om de toenemende jeugdwerkloosheid tegen te gaan heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een convenant afgesloten. Er zijn in 2009 middelen beschikbaar gesteld voor de dertig arbeidsmarktregio s. Dit budget mocht tot eind 2011 ingezet worden. De arbeidsmarktregio Zuid-Holland Zuid bestaat uit 18 gemeenten. Onder regie van centrumgemeente Dordrecht hebben zij het regionaal actieplan Geef jongeren een kans opgesteld en uitgevoerd. De aanpak van de jeugdwerkloosheid maakt onderdeel uit van het regionaal arbeidsmarktbeleid. Voor dit beleid is een programma opgesteld voor de periode Een deel van de acties worden dus na afloop van de convenantperiode voortgezet. Evaluatieopdracht Ter afsluiting van het actieplan Geef jongeren een kans en voor het voortzetten van succesvolle projecten binnen het regionale arbeidsmarktbeleid, wordt op 1 december een bijeenkomst georganiseerd. Hiervoor is de vraag uitgezet om te inventariseren wat er tijdens de uitvoering van het actieplan is gedaan en wat de succesfactoren en leerpunten zijn. In dit kader heeft er in oktober - november 2011 een evaluatie van het actieplan plaatsgevonden. De opdracht luidde: Evalueer de uitvoering van het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid en de daarbij opgezette aanpakken en instrumenten. Achterhaal de succes,- en faalfactoren van de uitvoering van het actieplan en de ingezette aanpakken en instrumenten. Doelstellingen De evaluatie is uitgevoerd met de volgende doelstellingen: inzicht krijgen in de aanpakken en instrumenten binnen het regionale actieplan jeugdwerkloosheid. En in de ervaringen, succes- en faalfactoren; beeld krijgen van de meerwaarde van het regionale actieplan voor de regio. En de manier waarop dit actieplan in de regio is uitgevoerd en aangestuurd. Met deze evaluatie ligt de focus op het doorgronden van de aanpak en het inzichtelijk maken wanneer iets heeft gewerkt en waarom. Delen, verduurzamen en motiveren De uitkomsten van deze evaluatie worden in de regio met betrokken partijen gedeeld. Met als doel om de succesvolle aanpakken in de reguliere dienstverlening te verduurzamen. Maar ook om partijen te inspireren en te stimuleren om zich in te blijven zetten. Zowel voor de jeugd als voor andere doelgroepen. Ook zijn de succes- en faalfactoren te gebruiken voor andere beleids - domeinen en toekomstige ontwikkelingen. Bijvoorbeeld de komst van de Wet werken naar vermogen. Beoogde lezers van dit rapport Dit evaluatierapport heeft verschillende doelgroepen. Om te beginnen is het geschreven voor de colleges en de gemeenteraden. Een tweede doelgroep zijn alle betrokken partijen vanuit de drie O s. Ondernemers, onderwijs en overheid hebben zich samen ingespannen. Voor hen is het belangrijk om te weten wat er de afgelopen tweeënhalf jaar is ondernomen, bereikt en geleerd. Deze informatie kan gebruikt worden bij nieuwe ontwikkelingen en uitdagingen, onder meer voor het regionaal arbeidsmarktbeleid.