Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/duaal] Hogeschool van Amsterdam

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/duaal] Hogeschool van Amsterdam

2

3 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica [voltijd/deeltijd/duaal] Hogeschool van Amsterdam CROHO-nummer:34404 Hobéon Certificering BV Datum: 1 december 2010 Auditteam: Drs. W.G. van Raaijen Prof. J. Roos Dr. Ir. K.A.M. Lemmen M.J. Castelein Secretaris: Mr. T. Vis

4

5 INHOUDSOPGAVE Deel MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Samenvattende beoordeling 1 2. INLEIDING 5 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Positionering opleiding bedrijfskundige Informatica binnen de HvA De opleiding BI 7 4. VORIGE ACCREDITATIE 11 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 13 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 13 Internationalisering 14 Facet 1.2. Niveau: Bachelor 15 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 17 Facet 2.1. Eisen hbo 17 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 20 Facet 2.3. Samenhang programma 22 Facet 2.4. Studielast 24 Facet 2.5. Instroom 26 Facet 2.6. Duur 28 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 29 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel Facet 3.1. Eisen hbo Facet 3.2. Kwantiteit personeel 35 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 39 Facet 4.1. Materiële voorzieningen Interne kwaliteitszorg 42 Facet 5.1. Evaluatieresultaten 42 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 44 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 47 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 47 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN BIJLAGE I Programma en gesprekspartners BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 61 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheids-verklaringen auditoren 63 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 71 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 73

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de NVAO de hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, CROHO-nummer in al haar varianten en locaties te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd. Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool van Amsterdam (HvA) Bedrijfskundige Informatica (BI) voltijd, deeltijd en duaal Amsterdam Leeuwenburg en Amsterdam Fraijlemaborg Naam VBI: Hobéon Certificering B.V. Datum visitatie: 30 september 2010 Datum adviesrapport: 1 december 2010 Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003). Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: drs. W.G. van Raaijen (voorzitter), lead-auditor Hobéon Certificering; Prof. J. Roos (werkvelddeskundige), zelfstandig adviseur op het gebied van informatiemanagement, oud-directeur Rijks Computer Centrum (RCC) en emeritus hoogleraar Informatiesystemen (Universiteit van Tilburg); Dr. ir. Karel Lemmen (vakdeskundige), universitair hoofddocent bij de faculteit Informatica van de Open Universiteit, vakgebied informatiesystemen en bedrijfsprocessen ; M.J. Castelein (studentlid), vierdejaars student van de opleiding Bedrijfskundige aan de Informatica Haagse Hogeschool. Het auditteam werd ondersteund door mr. T. Vis als secretaris Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Bedrijfskundige Informatica op de volgende overwegingen: Algemeen beeld De opleiding Bedrijfskundige Informatica heeft een duidelijke visie ontwikkeld op het beroep van de bedrijfskundige informaticus. Zij leidt studenten op tot beroepsbeoefenaren die een brugfunctie vervullen tussen business en informatica. De opleiding heeft in de drie varianten een bewuste keuze gemaakt voor een verschillende didactische aanpak, gegeven de specifieke doelgroep per variant. Het auditteam trof een enthousiast, kundig en op onderlinge samenwerking gericht docententeam aan. Samenwerking met lectoraten en met de kenniskring binnen het domein is nog in ontwikkeling. Het auditteam ziet de samenwerking met de Onderwijs Advies Raad (OAR) en het werkveld als een sterk punt van de opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 1

8 Implementatie van actuele ontwikkelingen in het curriculum vinden op zorgvuldige wijze en in overleg met het werkveld plaats. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De doelstellingen van de opleiding zijn afgeleid van het landelijk competentieprofiel, ontwikkeld vanuit de HBO-I stichting, het landelijk samenwerkingsverband van ict-opleidingen en vanuit de landelijke domeincompetenties Business Administration. De opleiding heeft de samenhang tussen beide competentieprofielen op inzichtelijke wijze vastgelegd. De opleiding heeft een visie ontwikkeld op het beroep van bedrijfskundige informaticus, waarin bedrijfskundige vraagstukken centraal staan, gelet op de brugfunctie die de afgestudeerde te vervullen heeft tussen bedrijfskunde en informatica. In de uitwerking naar het programma en in de afstudeerwerkstukken ligt de nadruk vooral op vraagstukken die betrekking hebben op het raakvlak tussen bedrijfskunde en ict. Het opleidingsprofiel is inzichtelijk en gespecificeerd naar beroepshandelingen en beroepsproducten. De opleiding beschikt door de OAR over een werkend mechanisme voor een regelmatige bijstelling en actualisering van de eindkwalificaties en het opleidingsprogramma. Wel verdient een meer regionale inkleuring van de OAR aandacht. De gehanteerde eindkwalificaties zijn gerelateerd aan de kernkwalificaties voor een hbobachelor en verbonden aan de gehanteerde beroepscompetenties van de opleiding. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding biedt een actueel programma en zorgt er goed voor dat studenten die kennis en vaardigheden ontwikkelen die zij nodig hebben in de beroepspraktijk. Een groot deel van het programma is gericht op de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en vindt plaats in de beroepspraktijk. Naast de stages, de werkperiode (duaal) en het afstuderen, werkt de student gedurende het programma aan diverse projecten die veel interactie met de praktijk vereisen of in samenspraak met externe opdrachtgevers worden uitgevoerd. Bij de deeltijd en duale varianten vinden opdrachten plaats in de praktijkcontext waarbinnen de student werkzaam is. Naast de ontwikkeling van beroepsvaardigheden heeft de opleiding ook aandacht voor de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. Ze heeft hiertoe een visie ontwikkeld voor het structureren van de onderzoekslijn in het curriculum. Samenwerking met lectoraten en de kenniskring binnen het domein Economie & Management is nog in ontwikkeling. Wel vindt incidenteel en op individuele basis samenwerking met lectoraten binnen andere domeinen plaats (bijv. het lectoraat Informatica in het domein Techniek). Het auditteam beveelt aan deze contacten te intensiveren. Relevante ontwikkelingen in de beroepspraktijk worden op zorgvuldige wijze ingepast in het onderwijs. De opleiding maakt gebruik van gastdocenten die de band met de beroepspraktijk actueel houden. De literatuurlijst is actueel en relevant en bevat ook Engelstalig onderwijsmateriaal. Het auditteam is van mening dat het programma studenten in staat stelt om de geformuleerde eindkwalificaties te behalen. De opleiding bereidt studenten ook voldoende voor op een buitenlandstage of minor. Voor deeltijdstudenten is de internationale oriëntatie vervlochten in het curriculum. De opleiding geeft bij elke onderwijseenheid de relatie aan tussen de competentie waaraan wordt gewerkt en welk gedrag de student op welk niveau moet tonen met de daarbij behorende kennis, inzicht en vaardigheden. Dit toetst en beoordeelt de opleiding vervolgens op een adequate wijze met behulp van verschillende toetsvormen. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 2

9 De kwaliteit van de toetsen borgt de opleiding o.a. via de toetscommissie die een selectie van toetsen vooraf beoordeelt en achteraf analyseert en door scholing van docenten in het toetsen en beoordelen. Wel vraagt het auditteam aandacht voor een meer uniforme weging van de scores bij de eindbeoordeling. Samenhang in het programma heeft de opleiding aangebracht door de competenties in alle studiejaren terug te laten komen in steeds complexere situaties. Horizontale samenhang komt onder andere tot uiting in de beroepstaken die ieder semester centraal staan. Verticale samenhang komt sterk naar voren in de leerlijnen die de opleiding hanteert. De samenhang wordt geborgd door het werken met leerplanschema s, door overleg en afstemming tussen de docenten en door de bewakende rol van het CROHO-beraad. Het programma is studeerbaar en kent een reële studiebelasting. De opleiding zorgt er voldoende voor dat de studielast redelijk is en de studievoortgang optimaal verloopt. Dit doet zij o.a. door een evenwichtige spreiding van de toetsen, door duidelijke informatie en modulebeschrijvingen en door voldoende contacturen. De opleiding hanteert duidelijke toelatingseisen en besteedt veel aandacht aan instroomactiviteiten en voorlichting voor vo- en mbo-leerlingen, met name aan het beroepsbeeld van de BI er. In alle varianten worden intakegesprekken gehouden. Aandacht voor studievaardigheden, diagnostische toetsen en mogelijkheden tot het verkrijgen van vrijstellingen dragen bij aan een goede aansluiting op het voorafgaande onderwijs. Studenten en werkveld zijn tevreden over de opzet en inhoud van het programma. Onderwerp Inzet van personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De kwaliteit en kwantiteit van het docententeam staan garant voor de uitvoering van goed onderwijs. Het onderwijs wordt uitgevoerd door docenten die kennis hebben van het werkveld en van de ontwikkelingen daarbinnen. Een deel van het onderwijs wordt verzorgd door freelance docenten, gastdocenten uit de praktijk en docenten met een parttime aanstelling, die daarnaast nog werkzaam zijn in de voor de opleiding relevante beroepspraktijk. De actualiteit van het onderwijs wordt tevens geborgd door contacten met stagebedrijven, begeleiding van afstudeerwerkstukken, het eigen netwerk van docenten en lidmaatschappen van beroepsverenigingen. De docent-studentratio is voldoende om de opleiding met de gewenste kwaliteit te kunnen verzorgen. De docenten beschikken over relevante kwalificaties in vakinhoudelijk en didactisch opzicht. De opleiding heeft een goed beeld van de competenties van de docenten en voert een actief scholingsbeleid. Het auditteam waardeert de onderlinge samenwerking van docenten door onder meer inhoudelijke afstemming en uitwisseling van ervaringen. Studenten zijn zeer tevreden over de docenten, hun (vak)deskundigheid, hun kennis van de beroepspraktijk en hun betrokkenheid. Twee van de drie facetten van onderwerp 3 Inzet van Personeel worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding is gehuisvest op twee locaties, te weten Leeuwenburg (deeltijd en duaal) en Fraijlemaborg (voltijd). Het auditteam acht de voorzieningen meer dan toereikend. De opleiding besteedt veel tijd en aandacht aan studie(loopbaan)begeleiding. Met name in de eerste studiejaren biedt de opleiding goede ondersteuning bij het studeren en studenten waarderen dit. Het studiebegeleidingsprogramma is aangepast op de verschillende varianten. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 3

10 Wel zou de begeleidingstijd in de afstudeerfase vanwege de daaraan gestelde verzwaarde eisen verruimd kunnen worden. Het systeem van informatievoorziening werkt met verschillende instrumenten en is volgens het auditteam adequaat. Verder is er een goed systeem voor de registratie van de studievoortgang. Eén facet van onderwerp 4 Voorzieningen wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel gevoegd. Onderwerp Interne kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat de opleiding systematisch de tevredenheid van de diverse stakeholders evalueert en deze via diverse instrumenten betrekt bij de interne kwaliteitszorg. Er vinden volgens de bekende HvA-systematiek structureel evaluaties plaats. Daarnaast evalueert de opleiding ook op andere manieren de kwaliteit van het programma, het functioneren van de docenten en de organisatie van het onderwijs. Daar waar nodig treft de opleiding aantoonbaar verbetermaatregelen. Er is op diverse punten in de interne kwaliteitszorg ruimte voor verbetering. De opleiding is zich hier terdege van bewust en neemt daartoe gericht actie. Verbeteringen liggen onder andere op het vlak van het tegengaan van de non-respons bij enquêtes en de terugkoppeling van genomen verbeteracties naar alle stakeholders. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding borgt op voldoende wijze dat de studenten die afstuderen, het gewenste niveau hebben behaald. Er zijn heldere richtlijnen voor de afstudeeropdrachten, de beoordeling van de afstudeeropdrachten en de afstudeerprocedure ontwikkeld. Afstudeervoorstellen en plan van aanpak moeten voorafgaand aan de start van het afstudeertraject worden goedgekeurd. Er is altijd een tweede lezer als medebeoordelaar aanwezig en vanaf studiejaar is er bij alle varianten bij de deeltijd is dit reeds gerealiseerd ook een extern gecommitteerde aanwezig. Afstudeerwerkstukken worden achteraf steekproefsgewijs beoordeeld door de OAR. Het auditteam acht dit een goede bijdrage aan de borging van het eindniveau. Het auditteam heeft een aantal afstudeerwerkstukken bekeken en vindt dat deze van voldoende niveau. De onderwerpen zijn vooral gericht op de raakvlakken tussen bedrijfskunde en informatica. In een aantal werkstukken kan de methodologische verantwoording beter, maar het auditteam verwacht dat de in gang gezette ontwikkeling van de inbedding van de onderzoeksleerlijn in het programma hierin verbetering zal brengen. De opleiding analyseert de rendementsgegevens jaarlijks en treft waar mogelijk verbetermaatregelen ter verhoging van de rendementen. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 4

11 2. INLEIDING Dit rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie (VBI) is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbobacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, verzorgd door Hogeschool van Amsterdam, CROHO-nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd, deeltijd en duaal. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is geweest Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) De audit heeft plaatsgevonden op 30 september Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door drs. W.G. van Raaijen, Prof. J. Roos, Dr. Ir. K.A.M. Lemmen, M.J. Castelein en mr. T. Vis. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter drs. W.G. van Raaijen, werkvelddeskundige prof. J. Roos vakdeskundige Dr. Ir.K. A.M. Lemmen studentlid M.J. Castelein, secretaris Mr. T. Vis werkveld vak / discipline x x x x onderwijs x x x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 6

13 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 3.1. Positionering opleiding bedrijfskundige Informatica binnen de HvA De opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI) maakt deel uit van het domein Economie & Management van de HvA. Het domein Economie & Management verzorgt veertien CROHOgeregistreerde bacheloropleidingen, met verschillende varianten (voltijd, deeltijd en duaal). De varianten van deze opleidingen zijn ondergebracht in vijf afdelingen. Op de locatie Leeuwenburg (LB) zijn dat de afdelingen voltijd Leeuwenburg, deeltijd en duaal. Op de locatie Fraijlemaborg (FMB) zijn het de afdelingen voltijd Fraijlemaborg en Internationaal. De opleiding BI wordt verzorgd op FMB (voltijd) en op LB (deeltijd en duaal). Het domein heeft de speerpunten van Leren excelleren, het instellingsplan HvA ( ), vertaald naar grondslagen en prioriteiten binnen onderwijs en onderzoek. Deze punten zijn vastgelegd in de strategische nota De Beste Business School (BBS), een meerjarig onderwijsvernieuwingstraject voor alle opleidingen binnen het domein. De opleidingsvarianten richten zich op de diverse doelgroepen die zij bedienen. De BBS-doelstellingen voor het onderwijs sluiten hierbij aan: competentiegericht onderwijs, het ontwikkelen van een helder onderwijsaanbod in een transparante organisatie, maximale talentontwikkeling, de beroepspraktijk die richting geeft aan het onderwijs (met praktijkgericht onderzoek als een van de speerpunten), internationalisering en geborgenheid in communities. Deze doelstellingen zijn op de verschillende afdelingen op eigen wijze uitgewerkt. Wel is het zo dat de varianten gemeenschappelijke uitgangspunten kennen, zoals één opleidingsprofiel dat voor alle varianten is uitgewerkt in dezelfde beroepstaken en dezelfde algemene HES-competenties, eenzelfde opleidingsstructuur van basisfase, kernfase en profileringfase, en een domeinbreed gezamenlijk eerste basissemester (Business Basics). Alle varianten werken volgens het principe van competentiegericht leren De opleiding BI Profilering opleiding Bedrijfskundige Informatica De opleiding Bedrijfskundige Informatica (BI) van de HvA leidt studenten op tot beroepsbeoefenaars die een brugfunctie vervullen door te werken op het raakvlak van business en ict, in de profit- en non-profitsector, op nationaal en internationaal niveau. De BI-afgestudeerde heeft een duidelijk begrip van mogelijkheden en ontwikkelingen op ict-gebied en van ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie. Deze ontwikkelingen moet de afgestudeerde kunnen vertalen naar organisatieveranderingen waarbij ict-toepassingen toegevoegde waarde hebben. De afgestudeerde BI er is in staat de eisen die organisaties stellen aan ict-ondersteuning te beschrijven en de ontwikkeling en implementatie van ict-toepassingen te begeleiden. BI ers werken voornamelijk in multidisciplinaire teams. Voor het uitvoeren van hun werk speelt communicatie en sensitiviteit ten aanzien van organisaties, groepen en individuen een belangrijker rol dan voor andere I-opleidingen. De opleiding geeft aan zich in haar profilering meer dan andere BI-bacheloropleidingen in Nederland te richten op bedrijfskunde en economie dan op informatica. De opleiding hecht veel waarde aan een profilering op de bedrijfskundige component met het oog op de brugfunctie die de afgestudeerde in de beroepsuitoefening kan vervullen. Het auditteam is van mening dat uit de door de opleiding gemaakte vergelijking met andere BI-bacheloropleidingen en uit de gesprekken tijdens de audit het beeld naar voren komt dat de opleiding zich vooral richt op de raakvlakken tussen bedrijfskunde en informatica. Ook de door het auditteam ingeziene (afstudeer)werkstukken bevestigen dit beeld. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 7

14 Algemene karakteristieken van de opleiding De drie varianten (voltijd, deeltijd en duaal) hebben eenzelfde opleidingsprofiel met dezelfde beroepstaken en dezelfde competenties op gelijk niveau. Onderscheid is er in de didactische vormgeving van de basis- en kernfase, welke is afgestemd op de karakteristieken van de doelgroepen. Er worden binnen de varianten verschillende keuzes gemaakt met betrekking tot de volgorde, waarop de inhouden aan bod komen en ook de gebruikte literatuur verschilt. Binnen de opleiding komt de student tijdens zijn gehele studie in aanraking met de actuele beroepspraktijk. In de opleiding staan beroepstaken centraal. De opleiding heeft de opbouw van het curriculum per variant in afzonderlijke leerschema s beschreven. De varianten zijn opgebouwd langs verschillende leerlijnen. In de voltijd- en duale variant is een onderverdeling in drie leerlijnen te onderkennen: de geïntegreerde leerlijn, de kennis- en vaardighedenleerlijn en de coachingsleerlijn. De deeltijdvariant kent alleen de geïntegreerde leerlijn. De opbouw van het voltijdcurriculum bestaat uit een gezamenlijk basissemester, gevolgd door drie kernsemesters (ICT Delivery en Beheer, Analysis and Design en Business Process Analysis). In de kernfase komt de theoretische en praktische kern van het beroep aan bod. De inhoud van deze kernsemesters is voor de duale en de deeltijdvariant gelijk, maar kan in programmering verschillen. De profileringfase bestaat uit de stage, een profileringssemester (Business Consultancy), een minor en het afstuderen. Voltijd- en duale studenten kunnen hun stage, een minor of afstuderen in het buitenland uitvoeren. Uitgangspunt van het minorenbeleid van de HvA is dat de minor moet aansluiten bij de competenties van de opleiding. Studenten hebben keuze uit minoren die direct verbonden zijn aan de opleiding. De minor Business Intelligence in de praktijk wordt gekozen door voltijd- en duale studenten, en de minor Business Intelligence door deeltijdstudenten. Keuze voor minoren behoeft de goedkeuring van de examencommissie. Ook is het onder voorwaarden mogelijk een academische minor te volgen (Premaster Programme Business Studies) die aansluiting biedt op de universitaire masteropleiding Business Studies van de UvA. De lectoraten in het domein Economie & Management zijn in ontwikkeling. De opleiding werkt incidenteel en op individuele basis (promotietrajecten) samen met lectoraten uit andere domeinen, zoals het lectoraat Informatica (domein Techniek). In het curriculum wordt aandacht besteed aan praktijkgericht onderzoek. Binnen alle semesters is sprake van een of meer beroepstaken, waar toegepast onderzoek deel van uitmaakt. In het eerste semester wordt daar in de module Business Basics door het opstellen van een ondernemingsplan vorm aan gegeven. Studieonderdelen met een relatief grote onderzoekscomponent zijn de onderdelen Business ICT Consultancy en praktijkgericht onderzoek (voltijd), Business Intelligence (duaal) en Business Process Analysis (deeltijd). Studenten ontwikkelen bij de onderdelen een onderzoeksplan en voeren praktijkonderzoeken uit. In de afstudeerfase voeren studenten zelfstandig een toegepast onderzoek uit binnen een van de BI-beroepstaken. Een meer structurele onderzoekslijn is in ontwikkeling. De implementatie van het onderwijsvernieuwingstraject BBS verschilt nog per variant. De herziene propedeuseprogramma s en tweedejaarsprogramma s zijn ingevoerd. Het derdejaarsprogramma voltijd is ingevoerd en vanaf september 2010 de duale variant. De vierdejaarsprogramma s volgen daarna. In de deeltijdvariant zijn bij de start van BBS in 2006 de programma s van alle studiejaren tegelijk geïmplementeerd. Sinds 2007 werken de voltijd- en de duale variant met hetzelfde docententeam. Hierdoor hebben docenten zicht op beide varianten en kunnen adequaat adviseren bij een eventuele overstap tussen deze varianten. Deze docenten werken op beide locaties. De deeltijdvariant werkt overwegend met freelance docenten. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 8

15 Instroom Het aantal studenten (instroom en totaal) in de opleiding voor de huidige varianten BI Fraijlemaborg voltijd, BI Leeuwenburg deeltijd en duaal over de afgelopen jaren is te zien in onderstaande tabel. Cohort Instroom Totaal aantal studenten voltijd Deeltijd duaal voltijd deeltijd duaal * * In deze tabel zijn de studentaantallen van de huidige varianten opgenomen. Er waren in studenten voltijd en 50 studenten deeltijd Fraijlemaborg. In het zelfevaluatierapport van BI Fraijlemaborg van 2004 staan daarom 177 studenten vermeld. De deeltijdvariant is later opgenomen in deeltijd Leeuwenburg. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 9

16 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam,

17 4. VORIGE ACCREDITATIE Ten tijde van de vorige accreditatie bestond de opleiding uit twee HvA-varianten: deeltijd en duaal en twee HES-varianten: voltijd en deeltijd. Het resultaat van de externe audit van deeltijd en duaal was over het algemeen positief: zeven facetten werden als goed en veertien facetten als voldoende beoordeeld. De positieve elementen bij deeltijd en duaal waren de betrokkenheid van de Onderwijs Advies Raad (OAR), de interactie met de beroepspraktijk, de wijze waarop de doelstellingen in het programma werden geconcretiseerd, de wijze waarop rekening werd gehouden met de instroom, de aansluiting van het didactisch concept bij de competenties en de praktijkgerichtheid van de docenten. De NVAO zag op onderdelen verbeterpotentieel. Het betrof het formuleren van internationaliseringsbeleid, het structureren van het relatienetwerk, de validatie en objectiviteit van assessmentmethoden, de modernisering van het ict-platform, de eigenheid van rendementssturing en het verhogen van de rendementen. Voor voltijd was het beeld anders. Vier facetten werden met goed beoordeeld, veertien met voldoende en drie met onvoldoende. Onvoldoende scoorde voltijd op de facetten beoordeling en toetsing, evaluatieresultaten en rendementen. Daarnaast werd een aantal verbetersuggesties gegeven. Voorts uitte de NVAO in een sideletter haar zorg over de dalende instroom, de toepassing van het toetsbeleid en het ontbreken van recente praktijkervaring bij docenten. De opleiding geeft aan dat inmiddels maatregelen zijn genomen met betrekking tot alle opmerkingen en onvoldoendes. In de paragrafen 2.8 (beoordeling en toetsing), 5.1 (evaluatie resultaten), 5.2 (maatregelen tot verbetering) en 6.2 (onderwijsrendement) leest u hier meer over. In het voorjaar van 2009 is een interne audit bij de opleiding uitgevoerd voor alle varianten. Uit de uitkomsten blijkt dat op bovenstaande punten van de NVAO adequaat was gereageerd. Ook vond de commissie, gesteund door het oordeel van de studenten, de docenten zeer praktijkgericht en zowel didactisch (vooral voltijd- en duale docenten) als vakinhoudelijk (alle docenten) ruim voldoende onderlegt. Zij constateerde dat de opleiding van goed niveau was en aansloot bij de beroepspraktijk. Ook waren de opleidingscommissies van de drie varianten actief en werden haar adviezen door de opleiding goed opgepakt. De commissie gaf daarnaast aanbevelingen. Eén daarvan was het zichtbaar maken van de keuze van de opleiding om zich te profileren ten opzichte van andere BI-opleidingen als Bachelor of Business Administration (BBA), naast het voldoen aan de landelijke profielbeschrijving Bachelor of ICT. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam,

18 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam,

19 DEEL 2 OORDEEL OP FACETNIVEAU 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Overwegingen Beroepsprofiel De opleiding BI is aangesloten bij de HBO-I stichting, het landelijk samenwerkingsverband van ict-opleidingen in het hoger onderwijs. Het HBO-I-kwalificaties voor de Bachelor of ICT zijn beschreven in het beroeps- en opleidingsprofiel HBO-I (2004). Het betreft acht bouwstenen voor algemene ict-competenties en vijf bouwstenen voor de specifieke beroepscompetenties van de afzonderlijke opleidingen. In oktober 2009 is in HBO-I-verband een aangevulde en aangepaste domeinbeschrijving vastgesteld. Daarin worden de vijf bouwstenen analyseren, adviseren, ontwerpen realiseren en beheren onderscheiden in vijf architectuurlagen, te weten: gebruikersinteractie, bedrijfsprocessen, software, infrastructuur en hardware interfacing. De opleiding baseert zich voor de invulling van de I-component op de domeinbeschrijving ict. De opleiding BI van de HvA geeft aan zich meer dan andere BI-opleidingen in Nederland nadrukkelijk te profileren op de bedrijfskundige component dan op de informatica. De afgestudeerde benadert volgens de opleiding vraagstukken in deze visie niet vanuit de ictsystemen, maar vanuit businessvraagstukken (zie par. 3). Het auditteam constateert dat de opleiding hiertoe tevens aansluiting heeft gezocht bij de landelijke domeincompetenties Bachelor of Business Administration (december 2005). Afgestudeerden van de opleiding BI ontvangen de titel Bachelor of Business Administration. Het auditteam stelt vast dat de opleiding de samenhang tussen beide profielen en de te bereiken domeincompetenties op inzichtelijke wijze heeft vastgelegd. Opleidingsprofiel Het auditteam constateert dat de opleidingscompetenties zijn gebaseerd op zowel de landelijk vastgelegde profielbeschrijving van HBO-I als op de domeincompetenties Bachelor of Business Administration (BBA). De opleiding heeft in samenspraak met het bedrijfsleven en met de Onderwijs Advies Raad (OAR) vanuit beide profielen het opleidingsprofiel afgeleid in termen van acht beroepstaken die naar het oordeel van het auditteam op inzichtelijke wijze via een matrix zijn gekoppeld aan zowel de domeincompetenties BBA als aan de ict-competenties. In het opleidingsprofiel zijn de beroepstaken gespecificeerd in beroepshandelingen en beroepsproducten, en is de onderliggende basis van kennis en vaardigheden beschreven (Body of Knowledge and Skills). Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam,

20 De beroepstaken worden aangevuld met tien competenties die voor alle afgestudeerden van het domein Economie & Management van de HvA relevant zijn (HES-competenties). Deze domeinbrede competenties liggen ten grondslag aan de beroepstaken. Het auditteam stelt vast dat de opleiding een inzichtelijk opleidingsprofiel hanteert. Beginnend beroepsbeoefenaar Van de BI-afgestudeerde wordt verwacht dat hij een brugfunctie kan vervullen tussen ict en de business. Hiertoe moet de afgestudeerde BI er een duidelijk begrip kunnen verwerven van mogelijkheden en ontwikkelingen op ict-gebied en op ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie. Hij is in staat deze ontwikkelingen te vertalen naar organisatieveranderingen, waarbij ict-toepassingen toegevoegde waarde hebben. Functies waar de opleiding BI voor opleidt zijn onder meer functioneel beheerder, ict-projectmanager, informatieanalist, business proces analist/designer, ict-consultant en ict-architect. Uit de gesprekken tijdens de audit en uit de afstudeerwerkstukken die het auditteam heeft ingezien, komt naar het oordeel van het auditteam inderdaad het beeld naar voren dat de opleiding zich in de uitvoering richt op vraagstukken die betrekking hebben op de raakvlakken tussen bedrijfskunde en informatica. Het auditteam is van oordeel dat juist hierop ook in de voorlichting meer nadruk zou moeten liggen. Validatie door het beroepenveld Het auditteam stelt vast dat de opleiding regelmatig overlegt met het beroepenveld over de opleidingscompetenties (beroepstaken en generieke DEM-competenties). De Onderwijs Advies Raad (OAR) heeft het opleidingsprofiel positief beoordeeld. De OAR telt 15 leden die afkomstig zijn uit het werkveld. Het auditteam is van oordeel dat de samenstelling van de OAR dekkend is voor het profiel van de opleiding. Wel verdient naar het oordeel van het auditteam een meer duidelijke regionale inkleuring van de OAR aandacht. Het auditteam heeft inzage gehad in de notulen van de OAR en stelt vast dat de opleiding met de OAR een werkend mechanisme heeft om informatie te verkrijgen over de actuele ontwikkelingen in het werkveld. Het overleg met de OAR vindt tenminste tweemaal per jaar plaats. Daarnaast worden ook de stage- en werkplekbedrijven betrokken bij de curriculumontwikkeling van de opleiding. Deze informatie wordt teruggekoppeld naar de OAR. Internationalisering De opleiding is zich ervan bewust dat de afgestudeerde BI er werkzaam is in een internationaal georiënteerd werkveld en schenkt derhalve aandacht aan de ontwikkeling van internationale competenties. De domeinbrede competentie interculturele sensitiviteit is hier een voorbeeld van. De aandacht voor internationalisering in het curriculum van de opleiding vindt binnen de varianten op verschillende manieren plaats (zie facet 2.2). Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Bedrijfskundige Informatica, Hogeschool van Amsterdam,