Adviesrapport accreditatie. hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool van Amsterdam

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool van Amsterdam

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Hogeschool van Amsterdam Croho-nummer: Hobéon Certificering BV Datum 1 december 2010 Auditteam Drs. WG.. van Raaijen Prof. Dr. F. Kluijtmans Drs. K. van der Valk S. Bijkerk Secretaris R.G. Peters

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Samenvattende beoordeling 1 2. INLEIDING Functie van het rapport De audit 3 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 5 4. VORIGE ACCREDITATIE 6 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 7 1. Doelstellingen opleiding 7 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 7 Facet 1.2. Niveau bachelor 9 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 11 Facet 2.1. Eisen hbo 11 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 13 Facet 2.3. Samenhang programma 15 Facet 2.4. Studielast 17 Facet 2.5. Instroom 18 Facet 2.6. Duur 20 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 21 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel Facet 3.1. Eisen hbo Facet 3.2. Kwantiteit personeel 25 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 27 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 27 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 30 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 30 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 31 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 33 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 33 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 39 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 41 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 43 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen 45 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 51 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 53

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de voltijd- en deeltijd-hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, croho-nummer te accrediteren. Dit advies wordt in dit rapport gefundeerd. Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool van Amsterdam Personeel en Arbeid voltijd en deeltijd Amsterdam Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 5 oktober 2010 Datum adviesrapport: 1 december 2010 Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003). Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. W.G. van Raaijen, partner van Hobéon Certificering als voorzitter en onderwijsdeskundige, prof. dr F. Kluijtmans, hoogleraar Strategisch HRM aan de Open Universiteit als vak- en onderwijsdeskundige, drs. K. van der Valk MEM, zelfstandig adviseur Bright MC en onderwijsdeskundige en S. Bijkerk, vierdejaars student P&A aan de Hogeschool Utrecht als student-auditor. Het auditteam werd ondersteund door R.G. Peters als secretaris. Bijlage III bevat een uitgebreide CV van de auditoren Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Personeel & Arbeid van de Hogeschool van Amsterdam op de volgende overwegingen: Algemeen beeld De voltijd- en deeltijdopleiding Personeel & Arbeid heeft een opleidingsprogramma dat is gebaseerd op het landelijke beroepsprofiel uit 2008 en de onderwijsvisie van de hogeschool en het Domein Economie en Management (DEM). Leidraad in het programma is de brede generieke opleiding tot hr-professional. De opleiding maakt daarbij gebruik van vijf hrmresultaatsgebieden die als leerlijnen dienen. De opleiding heeft een sterke band met het bedrijfsleven, een goed werkende beroepenveldcommissie, kent projectmatig en probleemgestuurd onderwijs en gebruikt veel casuïstiek uit het hr-domein. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 1

8 Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende De opleiding leidt hr-professionals op in een generiek profiel. Het curriculum is gevalideerd door het werkveld rond de opleiding en kent een stevige internationale component. Verdieping is mogelijk door het volgen van minoren. De premaster geeft direct toegang tot de universiteit. Er is sprake van een stevige hbo-opleiding, waarbij het onderwerp Doelstellingen de extra aantekening goed verdient. Onderwerp Programma: voldoende Het programma van de voltijd- en deeltijdvarianten is competentiegericht en steunt op casuïstiek die is ontleend aan de beroepspraktijk. Deze is actueel en relevant. Het programma dat is uitgewerkt in tussenniveaus en een eindniveau kent een goede samenhang. Toegepast onderzoek vindt plaats in de Human Resources Research-leerlijn. De voorlichting aan de poort en de selectie in het propedeusejaar is goed uitgewerkt. Er wordt formatief en summatief getoetst en beoordelingen en toetsen zijn valide en betrouwbaar. De opleiding geeft aandacht aan begeleiding van de studenten, waardoor de studie voor voltijd- en deeltijdstudenten goed te doen is. Onderwerp Inzet van personeel: voldoende Het onderwijs wordt gegeven door 28 docenten. 65 Procent van hen heeft relevante werkervaring in het hr domein en 85 procent van hen een masteropleiding. Docenten hebben veel relaties in het werkveld. De werkdruk is hoog, wat is veroorzaakt door curriculumvernieuwing en door het invoeren van het concept van resultaatverantwoordelijke docententeams. Door dit laatste voelen docenten zich eigenaar van het onderwijs, wat een sterke binding met het onderwijs oplevert. Het docententeam is enthousiast en gedreven.het onderwerp Inzet van personeel verdient de extra aantekening goed. Onderwerp Voorzieningen: voldoende De mediatheekvoorzieningen zijn zondermeer goed, evenals de digitale leeromgeving. De studiebegeleiding is gericht op persoonlijke ontwikkeling en op studievoortgang. Op beide onderwerpen zet de opleiding in, tot tevredenheid van de studenten. Onderwerp Interne kwaliteitszorg: voldoende De resultaatverantwoordelijke onderwijsteams houden de vinger aan de pols bij het uitvoeren van het programma. Zij zijn verantwoordelijk voor het formuleren en doorvoeren van veranderingen, volgens het vigerende kwaliteitszorgsysteem. Alle stakeholders zijn betrokken bij het onderwijs, waarbij de stevige rol van de beroepenveldcommissie eruit springt. Het onderwerp Interne kwaliteitszorg verdient de extra aantekening goed. Onderwerp Resultaten: De studenten bereiken het eindniveau van hr-professional op hbo-niveau. Dit blijkt uit de eindwerkstukken, presentaties en eindgesprekken. In hun afstudeerfase worden zij goed begeleid. De rendementen van de opleiding zijn in voldoende mate in overeenstemming met de streefcijfers. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 2

9 2. INLEIDING 2.1. Functie van het rapport Dit rapport bevat het advies aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo-opleiding Personeel & Arbeid (hierna P&A), verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam (hierna HvA), croho-nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering is de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland van 14 februari De audit De audit heeft plaatsgevonden op 5 oktober Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door drs. W.G. van Raaijen, prof. Dr. F. Kluijtmans, drs. K. van der Valk en S. Bijkerk. Het auditteam werd ondersteund door R. Peters als secretaris. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter drs W.G. van Raaijen, partner Hobéon werkvelddeskundige drs K. van der Valk MEM, Bright MC vakdeskundige prof. dr. F. Kluijtmans, hoogleraar strategisch HRM, Open Universiteit student S. Bijkerk, 4 e jaars P&A Hs van Utrecht secretaris R. Peters, associé Hobéon werkveld vak / discipline x x X onderwijs x x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x De opleiding P&A van de HvA kent de voltijd- en deeltijdvariant. De Management Review van de opleiding handelt over deze beide varianten en het locatiebezoek op 5 oktober is op beide varianten gericht. Daar waar dat aan de orde is maken wij in dit rapport onderscheid tussen deze varianten in de waarnemingen en overwegingen en de beoordeling. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 3

10 Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 4

11 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING De voltijd- en deeltijdopleiding Personeel & Arbeid (hierna: P&A) is gesitueerd binnen het Domein Economie en Management (hierna: DEM)van de HvA. De opleiding P&A wil hr-professionals afleveren die het verschil maken in arbeidsorganisaties en hiervoor de talenten inzetten die zij tijdens hun opleiding hebben ontwikkeld. De opleiding P&A biedt hiervoor een opleidingsprogramma gebaseerd op het beroeps- en opleidingsprofiel van Basis hiervoor zijn geweest de eigen visie die zij heeft op de bachelor-hrm-professional, het nieuwe landelijke LOPA profiel en de onderwijsvisie van het DEM. Het beroeps- en opleidingsprofiel voldoet aan de European Qualifications Framework (EQF) niveau 6 bachelor-eisen. Het profiel behandelt vijf basis-hrm-resultaatgebieden, die als inhoudelijke leerlijnen fungeren. Het profiel heeft de instemming van het werkveld. De voltijdopleiding In de voltijdopleiding ligt de verantwoordelijkheid voor de vertaling van het beroeps- en opleidingsprofiel naar de onderwijsprogramma s per jaar bij jaarteams, die zorgen voor afstemming met het voorafgaande en opvolgende studiejaar. Per jaarprogramma zijn de studielast, leerdoelen, het studiemateriaal, het aantal EC s en de onderwijs- en toetsvorm vastgelegd. Het onderwijs is probleemgestuurd en projectmatig. Vanaf het studiejaar is het volledige P&A-curriculum, gebaseerd op het vernieuwde beroeps- en opleidingsprofiel, gereed en ingevoerd. De deeltijdopleiding Bij de deeltijdopleiding is het kernteam verantwoordelijk voor de inrichting van het curriculum en de kwaliteitsbewaking ervan. Het curriculum kent jaarthema s met opbouw per semester. Het curriculum is grotendeels identiek aan de voltijdopleiding. De opleiding eist dat de deeltijdstudent in zijn tweede leerjaar in een voor P&A relevante beroepspraktijk moet werken. Het curriculum voor de deeltijdopleiding is vanaf het studiejaar gebaseerd op het vernieuwde beroeps- en opleidingsprofiel. Feedback krijgt de opleiding van de beroepenveldcommissie, van stagebedrijven en afstudeeropdrachtbedrijven, van alumni en de studenten zelf. De opleiding houdt zich op de hoogte van ontwikkelingen in het beroepenveld door participatie in diverse hrm-netwerken. Input van recente hrm-ontwikkelingen krijgt de opleiding ook via het lectoraat Gedifferentieerd HRM. Minoren zijn los van opleidingen gepositioneerd en georganiseerd. De hogeschool kent een groot aantal minoren. Enkele minoren zijn ontworpen door de opleiding P&A en bieden verdieping in onderwerpen van het hrm-domein. Over de toegang van P&A-studenten tot niet door de opleiding P&A ontworpen minoren beslist de examencommissie. Enkele kerncijfers van de opleiding Aantal studenten per juni 2010: voltijd 650; deeltijd 120; totaal 780 Instroom propedeuse september 2009: voltijd 238; deeltijd 29 Het rendement propedeuse na twee jaar ligt rond de 55 procent; het diplomarendement na vier jaar ligt voor de voltijdopleiding op 77 procent en voor de deeltijdopleiding op 33 procent. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 5

12 4. VORIGE ACCREDITATIE De opleiding P&A is in 2005 geaccrediteerd door de NVAO. Bij die accreditatie werden de volgende verbeterpunten opgemerkt: Het vergroten van de beroepscomponent in de voltijdopleiding; Meer gebruik maken van internationale literatuur; Duidelijker formuleren van leerdoelen van de programmaonderdelen; Specifiek voor de deeltijdopleiding: het op verantwoorde wijze toekennen van studiepunten aan relevante werkervaring; Verdeling van de studielast over de kwartalen. De opleiding heeft binnen het proces van onderwijsvernieuwing deze verbeterpunten aangepakt. De studielast is beter verdeeld, de contacttijd is vergroot en het curriculum is verzwaard ten opzichte van de voorafgaande periode. In een interne audit in 2008 is de opleiding nagegaan hoe de verbeteringen zijn doorgevoerd. De conclusie van dat interne auditteam was dat de opleiding goede aansluiting kende bij de beroepspraktijk, dat het onderwijs werd gegeven door een betrokken docentencorps, dat het lectoraat aantoonbaar betrokken is bij de ontwikkeling van het opleidingsprogramma en de professionalisering van docenten en dat de opleiding state of the art was. Opmerkingen had dit auditteam bij de sturing van het opleidingsprofiel voor het programma en de duidelijkheid van een toetsbeleid. Inmiddels heeft de opleiding hierin verbeteringen aangebracht. Bij de onderscheiden onderwerpen en facetten in Deel 2 komen wij daarop terug. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 6

13 DEEL 2 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Beroepsprofiel De opleiding heeft het curriculum geënt op het landelijke beroepsprofiel Format 2008+, dat is opgesteld door het Landelijk Overleg Personeel en Arbeid (LOPA). Dit beroepsprofiel beschrijft negen kerntaken van de hr-functionaris. Naast deze domeinspecifieke kerntaken hanteert de opleiding tien competenties die gelden voor alle bacheloropleidingen in het domein Economie en Management (de DEM-competenties). Opleidingsprofiel De negen beroepskerntaken en tien domeincompetenties heeft de opleiding ondergebracht in vijf hrm-resultaatsgebieden: (i) hrm in de context van organisatie en maatschappij, (ii) administratieve processen bij en ondersteuning door, (iii) in- door- en uitstroom, (iv) de ontwikkeling van individu, teams en organisaties en (v) professionalisering van de hr-functie. Per resultaatgebied formuleert het opleidingprofiel de kenmerkende beroepshandelingen en het daarmee verbonden pakket aan kennis, vaardigheden en DEM-competenties. Validatie door vakgenoten en het beroepenveld Validering van het beroepsprofiel geschiedt door vakgenoten in het LOPA. Het opleidingprofiel is besproken met de beroepenveldcommissie (hierna: bvc) die bestaat uit acht vertegenwoordigers van het werkveld. De bvc heeft het opleidingsprofiel gevalideerd. Het lectoraat HRM onderhoudt contacten met de opleiding en signaleert ontwikkelingen in het hrm-veld. De opleiding werkt samen met de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en Organisatieontwikkeling (NVP) aan bijeenkomsten. Een van de docenten van de opleiding is (bijzonder) bestuurslid van de NVP. De opleiding werkt met een groot aantal externe opdrachtgevers, wat tot uitwisseling van kennis en ervaringen leidt en invloed toelaat op het opleidingsprogramma. Internationale referentie De opleiding kent een stevige internationale referentie. Internationale aspecten in het opleidingsprogramma komen over de hele voltijd- en deeltijdopleiding aan de orde. Studenten kunnen in het tweede jaar kiezen voor een Engelstalige route, voor een internationale minor en voor een internationale stage in het buitenland of bij een in Nederland gevestigd internationaal opererende bedrijf In opdracht van het LOPA wordt in 2011 een internationale benchmark uitgevoerd voor alle P&A-bacheloropleidingen. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 7

14 Onderzoekscompetenties Het lectoraat HRM heeft praktijkgericht onderzoek geïntroduceerd en uitgerold in het opleidingsprogramma. De opleiding en het lectoraat geven in de gesprekken hiervan voorbeelden. Het doen van onderzoek vanuit het lectoraat en kenniskring in relatie tot de beroepspraktijk is in ontwikkeling; de opleiding P&A is daarin ten opzichte van andere opleidingen het verst. In de discussie beluistert het auditteam de wens van het lectoraat om nog meer betrokken te raken bij de opleiding. Overwegingen Tijdens de audit hebben de vertegenwoordigers van de opleiding gediscussieerd met het auditteam over de profilering van de opleiding, de internationale tendensen, de rol van toegepast onderzoek en over ontwikkelingen in het vakgebied. Voor het auditteam is komen vast te staan dat de opleiding een goed beeld heeft van wat zij wil bereiken en dit doorlopend afstemt met vakgenoten en het beroepenveld in haar omgeving. Het auditteam respecteert de door de opleiding gemaakte keuzes. Het auditteam is van oordeel dat hier sprake is van een stevige hogere beroepsopleiding met een generiek profiel, waarbij het eindniveau op goede wijze aansluit bij hetgeen vakgenoten en de beroepspraktijk vragen. Het auditteam beoordeelt het facet Doelstellingen opleiding voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 8

15 Facet 1.2. Niveau bachelor De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Relatie tussen de eindkwalificaties en de Dublin Descriptoren De opleiding heeft een matrix opgesteld waarin duidelijk wordt hoe zij de Dublin Descriptoren verbindt aan de generieke hbo-kwalificaties en de DEM-competenties. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Dublin Descriptoren DD 1: Kennis en inzicht DD 2: Toepassen kennis en inzicht hbokernkwalificaties 1: Brede professionalisering 2: Multidisciplinaire integratie 3: Probleemgericht werken 4: Creativiteit en complexiteit in handelen 5: Toepassing van de wetenschap DEM-competenties Behaald door het uitvoeren van de beroepstaken, -handelingen en de volgende competenties: C1: Vakkundigheid. Indicatoren:conceptueel vermogen, analytisch vermogen, oordeelsvermogen C2: Innovatief vermogen Indicator:visie C3: Resultaatgerichtheid Indicator:doelgericht werken C10: Ontwikkelingsgerichtheid Indicatoren:zelfsturend vermogen, reflecterend vermogen Behaald door het uitvoeren van de beroepstaken, -handelingen en de volgende competenties: C1: Vakkundigheid Indicatoren:onderzoekend vermogen, conceptueel vermogen, analytisch vermogen, oordeelsvermogen C2: Innovatief vermogen Indicator:creativiteit C3: Resultaatgerichtheid Indicatoren:oplossingsgerichtheid, efficiency et cetera.. Tabel 1: matrix Dublin Descriptoren competenties/eindkwalificaties bachelor P&A HvA Het auditteam heeft kennisgenomen van de vertaling van de Dublin Descriptoren naar de generieke hbo-kwalificaties en de competenties die de opleiding nastreeft en komt tot de slotsom dat alle Dublin Descriptoren op adequate wijze aan de orde komen. Overwegingen Het auditteam beoordeelt de door de opleiding overlegde matrix als compleet en ziet dat de eindkwalificaties aansluiten bij de internationaal vastgelegde Dublin Descriptoren. De mogelijkheid van een drempelloze instroom via de premaster-minor in een wetenschappelijke master bewijst mede het hbo-niveau van de opleiding. Het auditteam beoordeelt het facet Niveau bachelor als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam, 1.0 9

16 Facet 1.3. Oriëntatie hbo De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging, dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve identiek is. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

17 2. Programma Facet 2.1. Eisen hbo Kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen De gerichtheid van het programma op de beroepspraktijk blijkt uit het volgende: Kennisontwikkeling Blijkens de literatuurlijst neemt de voltijd- en deeltijdstudent kennis van actuele internationale literatuur via boeken, artikelen uit tijdschriften en dergelijke. Docenten bepalen de inhoud van de literatuurlijst, maar ook studenten zelf leveren literatuur aan die zij tegenkomen in door hen uitgevoerde projecten. Het lectoraat HRM signaleert eveneens actuele ontwikkelingen. Via docenten in de kenniskring komt deze informatie terecht bij de opleiding. De lector wil dit beter structureren. Interactie met de beroepspraktijk Voltijdstudenten werken aan projecten die qua casuïstiek zijn ontleend aan de beroepspraktijk, waarbij een opbouw in complexiteit is van het eerste naar het vierde jaar. In het eerste jaar zijn snuffelstages en interviews met bedrijven onderdeel van het programma. In het tweede jaar leggen bedrijven hrm-vraagstukken voor aan studenten. In het derde of vierde jaar, na de stage van een half jaar, worden de studenten voor een complexe opdracht gesteld waarbij zij een opdrachtgever dienen te overtuigen. Afgevaardigden van die bedrijven beoordelen, samen met docenten, de eindpresentaties van studenten van dergelijke opdrachten. Voor deeltijdstudenten vormt de beroepspraktijk een instroomeis in de hoofdfase. Zij integreren hun eigen beroepspraktijk in het onderwijs. De opleiding onderzoekt voor de instroom in de hoofdfase de inhoud van de functie en werkplek van de individuele deeltijdstudent gedegen. Toegepast onderzoek De opleiding kent de Human Resources Research-leerlijn in het programma. De lector HRM en hrm-docenten hebben deze lijn mede ontwikkeld en bewaken de plaats en het niveau van het onderzoek in het curriculum van de voltijd- en deeltijdopleiding. De opleiding formuleert als doel van het kunnen uitvoeren van toegepast onderzoek dat de student daardoor kritisch leert reflecteren op de hr-functie; onderzoek wordt daarom niet beschouwd als een stand-alone vak. Actualiteit van het programma Zoals al bij facet 1.1 genoemd is de bvc actief betrokken bij het actueel houden van het programma. Andere betrokkenen zijn: docenten en hun netwerken (NVP, LinkedIn HR Community), bedrijfsleven via opdrachten, stages en afstuderen en reflectie daarop, het lectoraat en promoverende docenten binnen de kenniskring, docenten die een masteropleiding volgen, alumni, praktijkbegeleiders, hr-functionarissen die gastcolleges verzorgen en gecommitteerden bij eindgesprekken. In de gesprekken met vertegenwoordigers van het werkveld zijn hiervan tal van voorbeelden gegeven. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

18 De opleiding heeft een generiek profiel. In de opleidingsspecifieke minoren in het vierde jaar kunnen studenten zich verdiepen in onderwerpen van het hr-domein. De opleiding beschouwt deze minoren niet als afstudeerrichtingen. Studenten die zijn geselecteerd voor de premaster-minor studeren af binnen de kenniskring en voeren toegepast praktisch onderzoek uit voor het lectoraat. Het lectoraat stuurt daarbij op praktisch bruikbare adviezen. Beroepsvaardigheden De beroepsvaardigheden worden verworven door het uitvoeren van externe projecten in het binnenschoolse programma, via de stages en het afstuderen. De stage in het eerste jaar is gericht op oriëntatie; de derdejaars stage is de operationele stage en duurt twintig weken (28 EC s). De afstudeeropdracht staat in het teken van het verrichten van een onderzoek en daarover adviseren aan de externe opdrachtgever. Bij deeltijdstudenten is er sprake van wisselwerking van leren vanuit de theorie en leren in de eigen praktijk. Beroepsvaardigheden worden zowel in de projecten, de professionaliseringslijn als in de eigen werksituatie opgedaan. In het gesprek met vertegenwoordigers van het werkveld komt het voorbeeld aan bod van studenten die een door hen opgesteld advies verdedigen tegenover hrm-managers van een bedrijf. De betreffende werkgever merkt daarbij op: Het was een presentatie in het Engels. En het viel me niet tegen hoe zij hun standpunten verdedigden en de discussie met ons durfden aan te gaan. Dit zit echt in hun rugzakje. Oordeel van studenten De voltijd- en deeltijdstudenten geven in de Studententevredenheidmonitor (hierna: STM 2010) aan tevreden te zijn over de aansluiting van het programma op de beroepspraktijk (score 3,6 op een vijfpuntsschaal) en aandacht voor theoretische kennis (score 3,7). Overwegingen Het auditteam heeft een stevige bacheloropleiding P&A gezien, waarin de interactie met de beroepspraktijk centraal staat en ontwikkeling van de studenten tot beginnende beroepsbeoefenaren steunt op een gedegen kennisbasis. De opleiding heeft goede verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het auditteam beoordeelt het facet Eisen hbo daarom voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

19 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Opbouw programma Basis voor het curriculum van de voltijd- en deeltijdopleiding is het opleidingprofiel met de vijf hrm-resultaatsgebieden die daarin zijn uitgewerkt. Aan die resultaatsgebieden zijn beroepstaken en competenties gekoppeld. Dit programma is vernieuwd en wordt ten tijde van de audit uitgerold. In september 2012 zal het volledig zijn geïmplementeerd. Vertaling van de eindkwalificaties naar niveaus en leerdoelen Het curriculum is de eerste twee jaren opgebouwd uit onderwijseenheden van tien weken, daarna in semesters van twintig weken. Elke eenheid heeft een studiehandleiding met daarin de leerdoelen, de koppeling met de resultaatsgebieden, de beroepstaken en de competenties, de lesinhoud, de studielast, het studiemateriaal inclusief de opdrachten, de gebruikte werkvormen en de toetsvorm(en). Het auditteam heeft de studiehandleidingen gezien en stelde vast dat deze redelijk compleet zijn. De internationale component kan naar het oordeel van het auditteam in kennisvakken en projecten sterker worden aangezet. Het auditteam ziet veel onderwijseenheden met maar één of twee studiepunten en geeft in overweging om te streven naar onderwijseenheden van 5 studiepunten of meer. De opleiding is hier mee bezig; in het nieuwe ontwerp van de deeltijd opleiding is dat al het geval. Mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te behalen Het curriculum van de voltijd- en deeltijdopleiding bouwt op in zwaarte van het eerste naar het vierde jaar. Zie verder facet 2.3 voor de samenhang. Door formatieve en summatieve toetsen (zie verder facet 2.8) wordt beoordeeld of een student aan de eindstreep de beoogde competenties bezit. De opbouw van het programma is zodanig dat alle competenties aan bod komen en toetsbaar is of deze uiteindelijk zijn behaald. In het derde of vierde jaar volgt de student een minor van 30 EC s, die dient bij te dragen aan de competenties die de opleiding beoogt. De opleiding kent een lijst met toegelaten minoren, die voor studenten toegankelijk zijn zonder een individueel verzoek van hen aan de examencommissie. Voor elke minor zijn instapvoorwaarden geformuleerd. De student kan kiezen voor een verdiepende minor, een verbredende minor binnen het domein, een vrije minor (waarvoor toestemming van de examencommissie nodig is) of voor de doorstroomminor, die deel uitmaakt van het premastertraject en hem voorbereidt op de universitaire studie Arbeidsen Organisatiepsychologie aan de UvA. Voor deze laatste minor gelden specifieke eisen. Het vernieuwde programma wordt ten tijde van de visitatie uitgerold. Het komende jaar zal de opleiding de taken bij groepsopdrachten nog verder uitwerken, waarbij casuïstiek centraal staat. Oordeel studenten en werkveld De studenten zijn tevreden over de inhoud van het programma (scores voltijd: 3,9 en deeltijd 4,0). Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

20 Uit de regelmatige contacten die de opleiding heeft met bedrijven die stagiairs en afstudeerders ontvangen blijkt dat deze te spreken zijn over het niveau van de studenten en de opleiding. Overwegingen Het auditteam heeft het onderwijsprogramma bestudeerd en is op basis hiervan en van de informatie uit de gesprekken van oordeel dat sprake is van een studeerbaar programma met geformuleerde leerdoelen dat de eindkwalificaties in voldoende mate concretiseert Het auditteam heeft de overtuiging dat het verder uitrollen van het vernieuwde programma ertoe leidt dat in 2012 de opleiding ook dan zal beschikken over een actueel en studeerbaar programma. Het auditteam beoordeelt het facet Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma als voldoende omdat het programma nog niet helemaal is uitgerold. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

21 Facet 2.3. Samenhang programma Het studieprogramma is inhoudelijk samenhangend Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Verticale en horizontale samenhang voltijdopleiding Het programma van de voltijd- en deeltijdopleiding is gestructureerd door inhoudelijke en didactische leerlijnen. De vijf inhoudelijke leerlijnen zijn al genoemd bij facet 1.1. De opleiding hanteert het uitgangspunt van competentiegericht leren en onderscheidt daarbij drie leerlijnen: (i) de geïntegreerde leerlijn met projecten, (ii) de kennis- en vaardighedenleerlijn met trainingsvaardigheden gecombineerd met de onderzoeksleerlijn en (iii) de studieloopbaanbegeleiding en persoonlijke professionalisering. De opleiding heeft in een matrix vastgelegd welke beroepstaken op welk moment terug komen in het curriculum. Zichtbaar is een verticale opbouw in deze beroepstaken langs de lijn: basis context van de complexe organisatie toepassing, analyse en synthese in de relevante beroepspraktijk (stage) verdieping via minoren, academische vaardigheden via de premaster en afstuderen. Gedurende de studie krijgt de student te maken met steeds complexere contexten en worden hogere eisen gesteld ten aanzien van het ontwikkelen van een eigen visie op het beroep. Ieder studiejaar is een verdieping van het voorafgaande. Uit de studieschema s van de opvolgende jaren blijkt dat parallel aan projecten per blok theoretische kennis wordt aangeboden op de vakken die van belang zijn voor de hr-functie, zoals schriftelijke vaardigheden, (arbeids)recht, sociaal verzekeringsrecht, organisatiekunde, arbeidsverhoudingen, et cetera. Kennis van en uitvoeren van onderzoek zijn vervlochten in het programma van de leerjaren. Het auditteam heeft dit kunnen verifiëren. Samenhang binnen- en buitenschools programma voltijdopleiding Het onderwijs is probleemgestuurd en projectgericht. Alle projecten zijn ontleend aan beroepssituaties uit de praktijk van de hr-functionaris. In de stage in het derde jaar past de student het geleerde toe in de praktijk en bij het afstuderen bewijst hij over het bachelorniveau te beschikken. De studiebegeleiding en professionaliseringsleerlijn ondersteunt de student in het verwerven van de juiste beroepshouding. Opbouw en samenhang deeltijdopleiding Voor deeltijdstudenten die werken in een relevante beroepspraktijk vormt de eigen organisatie in alle studiejaren een onderdeel van de studie. In de deeltijdopleiding komt per onderwijsblok een beroepstaak volledig aan de orde, waarbij de student praktijkgerichte opdrachten uitvoert en beroepsproducten maakt. Daarbij benodigde kennis en trainingen worden in het binnenschoolse programma aangeboden. De verticale opbouw is zodanig dat in de loop van de opleiding de complexiteit van de vraagstukken toeneemt en de inbreng uit de praktijk groter wordt. De leerlijn persoonlijke professionaliteit ondersteunt de deeltijdstudent in het verwerven van de juiste beroepshouding. Studenten,alumni en werkveld over de ervaren samenhang De studenten zijn tevreden over de samenhang tussen de programmaonderdelen. De scores zijn voltijd 3,7 en deeltijd 4,0. In een tevredenheidsmeting onder alumni geven deze aan de samenhang te hebben gewaardeerd (score 3,4). Uit het gesprek met vertegenwoordigers van het werkveld blijkt dat ook zij de samenhang in het programma als positief beoordelen. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

22 Overwegingen Het auditteam ziet een programma voor de voltijdvariant dat goede samenhang vertoont. Er is een duidelijke opbouw in complexiteit van de casuïstiek waarmee de studenten worden geconfronteerd en het aanbieden van theorie loopt daarmee in de pas. In de deeltijdvariant is de beroepspraktijk van de student de basis voor het maken van beroepsproducten. De opleiding controleert op gedegen manier of de functie en werkomgeving van de student zich hiervoor leent. Het auditteam beoordeelt het facet Samenhang programma voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

23 Facet 2.4. Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Contacturen Het aantal contacturen in de voltijdopleiding in het eerste jaar is 16 per week; in het tweede jaar 15 per week en in het derde en vierde jaar minimaal 12 per week. sin de deeltijdopleiding is sprake van gemiddeld 8 contacturen per week, verdeeld over twee avonden. Studielast De voltijdstudenten geven in de STM 2010 aan dat de studielast in het eerste en tweede jaar gemiddeld 31 uur is. In het derde en vierde jaar is die gemiddeld 28 uur per week. Deeltijdstudenten geven aan dat de studielast het eerste jaar rond de 24 uur ligt en dan daalt naar gemiddeld 20 uur per week. In de gesprekken bevestigen de studenten deze studielast. Studievoortgang De opleiding werkt met semesters van 30 EC s. Bij de voltijdopleiding zijn in het eerste en tweede jaar de semesters opgedeeld in onderwijsblokken van tien weken en 15 EC s. Per blok zijn er dan zeven onderwijsweken en drie toets- en feedbackweken. Per semester (en onderwijsblok) zijn toets- en feedbackmomenten ingeroosterd met herkansingen. De studievoortgang wordt bewaakt door het bindend studieadvies. De student moet 40 EC s in het eerste jaar hebben behaald om te mogen doorstuderen. Voor de studiebegeleiding van studenten: zie facet 4.2. Bij de deeltijdopleiding is de volgorde van de semesters deels chronologisch en deels vrij. Dit biedt de deeltijdstudent flexibiliteit in zijn studieprogramma. Deeltijdstudenten geven aan dat de studielast, de combinatie tussen werk, privéleven en studie, en de studieplanning bespreekbaar zijn binnen de opleiding. Met een goede planning is de deeltijdstudie te doen. De opleiding heeft de studielast van de propedeuse van de voltijdopleiding verzwaard, omdat deze door de studenten als te gemakkelijk werd bevonden. De oriënterende en selecterende functie van de propedeuse is verscherpt, wat heeft geleid tot een hoge uitval van 50 procent in de propedeusefase. De resterende 50 procent behaalt echter 90 procent van de studiepunten in het tweede jaar. De opleiding concludeert hieruit dat de selectie in het eerste jaar adequaat is. Studenten over studielast en studeerbaarheid De voltijd- en deeltijdstudenten zijn tevreden over de verdeling van de studielast (score vt 3,2; dt 3,3), over het aantal contacturen (score vt 3,2, dt 3,9), over de voorbereidingstijd tussen de toetsen (score vt en dt 3,0) en over de tijdige beschikbaarheid van het studiemateriaal (score vt 3,2,dt 3,8). Ontevreden zijn de voltijdstudenten over de tijdige beschikbaarheid van roosters (score 2,5); deeltijdstudenten zijn daarover wel tevreden (score 3,5). De opleiding onderzoekt regelmatig wat de studenten vinden van de studielast en studeerbaarheid. Als deze gegevens daartoe aanleiding geven, worden ze verder geanalyseerd. Overwegingen Het auditteam is van oordeel dat de opleiding door middel van studiebegeleiding en coaching voldoende inspanningen levert om het programma studeerbaar te maken en te houden. De studielast is voldoende. Het auditteam beoordeelt daarom het facet Studielast voor beide varanten als voldoende. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

24 Facet 2.5. Instroom Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: hbo-bachelor: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (web) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Instroom De instroom van de voltijdopleiding is een mix van mbo-4-afgestudeerden, havisten en vwo ers. Analyse van de uitval laat zien dat het afgelopen jaar veel studenten van Antilliaanse afkomst uitvielen. Deeltijdstudenten zijn gemiddeld 28,5 jaar oud en werken. De opleiding geeft voorlichting over het beroeps- en opleidingsprofiel en over studeren aan de HvA via de website, open dagen, landelijke studiebeurzen en manifestaties. De opleiding heeft contact met decanen in het voortgezet onderwijs en verzorgt regelmatig voorlichting op v.o.- scholen. Deze voorlichting begint al in havo 3 en wordt voortgezet in havo 4 en havo 5, wanneer de v.o.-leerlingen een dagdeel en een meeloopdag naar de HvA komen. Voor belangstellenden voor de deeltijdopleiding zijn voorlichtingsbijeenkomsten met informatie over de inhoud van de studie, de studielast, combinatie werk, studeren en privé et cetera. Mbo-hbo-traject In hun derde jaar van het mbo kunnen leerlingen gedeeltelijk onderwijs volgen bij de HvA. De opleiding heeft daarnaast, samen met Hogeschool INHolland, een mbo-hbo-convenant met het ROC van Amsterdam. Leerlingen van dit ROC krijgen een specifiek driejarig programma aangeboden in de mbo-4-opleiding Medewerker personeel en arbeid (crebo 94900), waardoor zij kunnen doorstromen naar een verkorte route op de HvA. Dit programma is gestart in september 2010; de verwachting is dat de eerste studenten uit dit mbo-programma instromen in De instroom in dit mbo-hbo-traject is nog klein. Toelating Toegelaten worden studenten met een havo-, een vwo- en een mbo-4-diploma. Studentendie ouder zijn dan 21 jaar en die niet over een dergelijk diploma beschikken, worden toegelaten via een 21+-toets. Mbo-4-studenten met een verwante vooropleiding kunnen vrijstellingen krijgen, op basis van een intake- en beoordelingsgesprek. De examencommissie beslist over de vrijstellingen. De mogelijkheid bestaat dan dat deze doorstromers kunnen instappen in het tweede studiejaar van de voltijdopleiding; dit is echter geen automatisme. Oriëntatie en verwijzing tijdens de propedeuse Met ingang van is het eerste semester van de propedeusefase binnen het DEM een generiek semester. Na dit semester kunnen de studenten overstappen naar een andere opleiding of andere variant binnen het domein Economie en Management. In het tweede semester biedt de opleiding meer opleidingsspecifieke elementen, ter oriëntatie op het beroep. Ook na het tweede semester kan de student nog zonder tijdverlies overstappen naar een andere opleiding of variant binnen het cluster. Dit kan dan gepaard gaan met een parallel herstelprogramma. Deficiënties Studenten ondergaan in het eerste semester een taaltoets Nederlands. Is deze onvoldoende dan moeten de studenten hun kennis van het Nederlands op peil brengen via cursussen taalondersteuning van het Taal- en Schakelonderwijscentrum van de HvA. De toets moet uiteindelijk met een voldoende worden afgelegd. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

25 Voor studenten die een verkeerde keuze blijken te hebben gemaakt, bestaat een heroriëntatietraject van vijf maanden, waarbinnen de student wordt begeleid bij een hernieuwde studiekeuze. Aansluiting De deeltijdopleiding werkt met een gecertificeerde EVC-procedure, waarbij onafhankelijke assessoren de al bereikte competenties in beeld brengen. Vrijstellingen worden op basis van het EVC-onderzoek verleend door de examencommissie voor maximaal één semester (30 EC s). Indien de deeltijdstudent al een h.o-diploma bezit kan de examencommissie vrijstelling geven voor een minor. De opleiding kan dan in 3,5 jaar worden doorlopen. Er wordt geen vrijstelling verleend voor de persoonlijke professionalisering leerlijn. Ook voltijdstudenten kunnen op basis van eerdere opleiding gedeeltelijke vrijstellingen krijgen en daardoor de opleiding in minder dan vier jaar afronden. De examencommissie beslist hier over. Studenten over de aansluiting op hun vooropleiding Van de voltijd- en deeltijdstudenten vindt circa 60 procent de inhoud en het niveau van hun vooropleiding aansluiten bij de hbo-studie. Ongeveer 30 procent is daarover neutraal en circa 10 procent vindt die aansluiting niet goed. Overwegingen Het auditteam ziet dat de opleiding een goed beeld heeft van de instroom en de kenmerken van de studenten. De opleiding past een scala aan maatregelen toe om de instroom te reguleren en de studenten voor te lichten en hen te begeleiden bij hun studiekeuze. Het auditteam heeft waardering voor het mbo-hbo-traject en het daarvoor gesloten convenant. Het auditteam beoordeelt het facet Instroom voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

26 Facet 2.6. Duur De opleiding voldoet aan de formele eis (240 studiepunten) m.b.t. de omvang van het curriculum van een hbo-bachelor: 240 studiepunten Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarneming en overweging. Duur Uit de beschrijving van alle onderdelen uit het curriculum blijkt dat de omvang van de voltijden deeltijdopleiding 240 EC s is. De major beslaat 210 EC s en de minor 30 EC s. De opleiding voldoet daarmee van de formele eis met betrekking tot de omvang van het curriculum van een hbo-bacheloropleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

27 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Didactisch concept Zoals al op andere plaatsen is aangegeven gaat de opleiding uit van competentiegericht leren door het aanbieden van probleemgestuurd en projectgericht onderwijs. Met competentiegericht onderwijs ontwikkelt de student de beoogde set aan kennis, vaardigheden, inzicht en houding. De student werkt daarbij aan beroepstaken die exemplarisch zijn voor het werk van de hrfunctionaris; beroepshandelingen staan daarbij centraal. Van belang voor hr-functionarissen is dat zij beschikken over een arsenaal aan vaardigheden. De opleiding gebruikt in de trainingslijn de methode van De Galan; de docenten/trainers zijn hierin getraind. In de studieloopbaanbegeleiding en persoonlijke professionaliseringsleerlijn (slb/pp-lijn) ontwikkelt de student zich als een kritische beroepsbeoefenaar, die kan reflecteren op zijn eigen handelen als hr-functionaris. Werkvormen De voltijd- en deeltijdopleiding maken gebruik van een scala aan werkvormen, waaronder casussen, real-life-opdrachten, interactieve werkcolleges en workshops, trainingen, bedrijfssimulaties, gastcolleges, trainingen en presentaties. De deeltijdstudenten werken aan praktijkopdrachten in hun eigen organisatie. Werkplekleren Door het uitvoeren van externe projectopdrachten, de stage en het afstuderen integreert de student leerstof met reeds bestaande ervaringen. In de projecten, stages en tijdens het afstuderen komen competenties aan bod die de student dient te gebruiken in zijn latere beroepsuitoefening. In het gesprek met vertegenwoordigers van het werkveld merken dezen op dat de praktijkopdrachten de realiteit van alledag benaderen. Hiervan geven zij voorbeelden. Studenten over de didactische kwaliteit van de opleiding De studenten waarderen het didactische model en de daarbij horende werkvormen positief. De voltijdstudenten geven voor het werken aan projecten de score 3,8, deeltijdstudenten de score 3,6. Beide groepen vinden dat het didactische model de student uitdaagt om zelfstandig te werken. Overwegingen Het auditteam ziet dat de opleiding de vormgeving heeft gebaseerd op een duidelijk didactisch concept en adequaat heeft uitgewerkt. Elders is al gezegd dat de opleiding bestaat uit veel kleine onderwijseenheden. Qua vormgeving adviseert het auditteam de opleiding om dit onder de loep te nemen. Het auditteam beoordeelt het facet Afstemming tussen vormgeving en inhoud voor beide varianten als voldoende. Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,

28 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Algemeen, organisatie Het domein Economie en Management kent een Handboek Toetsing en Toetsbeleid, op basis waarvan de voltijd- en deeltijdopleiding een toetsplan en een handleiding Toetsen hebben opgesteld. Hierin is vastgelegd wat de uitgangspunten zijn bij toetsen, welke toetsvarianten worden gebruikt, aan welke kwaliteitseisen toetsen moeten voldoen en hoe de kwaliteit van toetsen wordt geborgd. Ook is vastgelegd op welke wijze de beoordeling tot stand komt en welke formulieren daarbij worden gebruikt. Het auditteam merkt hierover op dat formulieren niet altijd volledig bleken te zijn ingevuld, waardoor de beoordeling niet transparant is. De organisatie van het toetsen en het examenprogramma is vastgelegd in de Onderwijs- en Examen Regeling (OER). In deze OER zijn ook de taken en bevoegdheden van de Examencommissie DEM vastgelegd, inclusief de procedure van bezwaar en beroep. Onder de Examencommissie DEM fungeren examencommissies per afdeling (P&A voltijd en P&A deeltijd). De voorzitters van deze afdelingexamencommissies zijn lid van de Examencommissie DEM. Toetsvormen voltijdopleiding De gebruikte toetsvormen zijn per leerlijn vastgelegd. Voor de geïntegreerde leerlijn zijn de competentiegerichte toetsen: beroepsproduct, verslag of essay, peer assessment en selfassessement, toetsen van casus en een overall toets. Per project is er sprake van een groepsproduct en individueel product. Bij groepsproducten wordt bij de presentatie de actieve bijdrage van elk groepslid individueel beoordeeld door hem of haar te bevragen op de inhoud van het product. In de vaardighedenlijn worden vaardighedentoetsen, assessments en reflectieverslagen gebruikt om de voortgang in de competentieontwikkeling te beoordelen. In de slb/pp-lijn wordt via assessments en essays beoordeeld in welke mate de student een eigen visie op het vakgebeid heeft ontwikkeld en hoe zijn persoonlijke ontwikkeling is verlopen. Tijdens stage en afstuderen vindt tussentijds een formatieve beoordeling en aan het eind een summatieve beoordeling plaats. Voor afstuderen zie verder facet 6.1. Toetsvormen deeltijdopleiding Bij de deeltijdopleiding zijn het praktijksituaties, praktijkopdrachten en beroepsproducten die worden getoetst. Toetsvormen zijn: assessmentgesprekken, portfolio assessment, beroepsproducten, verantwoordingsverslag, tentamens, trainingstoetsen en presentaties. Voor afstuderen, zie verder facet 6.1. Kwaliteitsborging toetsen en beoordelen Bij het toetsen en beoordelen werkt de opleiding volgens het vier-ogen-principe, wat inhoudt dat docenten elkaars toetsen beoordelen alvorens deze worden ingezet. Studenten over de toetskwaliteit De voltijdstudenten vinden dat de inhoud van de toetsen aansluit bij het voorafgaande onderwijs (score 3,3) en dat er sprake is van heldere en juiste beoordelingscriteria (score 3,1). De terugkoppeling en feedback door docenten scoort 3,1. Minder tevreden zijn de voltijdstudenten over het optreden tegen meeliftgedrag (score 2,9). Hobéon Certificering Adviesrapport accreditatie hbo-bacheloropleiding Personeel & Arbeid, Hogeschool van Amsterdam,