Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding Personeel & Arbeid Voltijd en deeltijd Saxion

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Personeel & Arbeid Voltijd en deeltijd Saxion

2

3 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Personeel & Arbeid Voltijd en deeltijd Saxion CROHO nr Hobéon Certificering BV Datum: 7 oktober 2010 Auditteam: F.M. Brouwer Prof dr. F. Kluijtmans P.P.F. Filippini S.R. Bijkerk Secretaris: R.G. Peters

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Samenvattende BEOORDELING 1 2. INLEIDING 5 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 7 4. VORIGE ACCREDITATIE 9 DEEL 2 OORDEEL OP FACETNIVEAU ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 11 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 11 Facet 1.2. Niveau: Bachelor 13 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Programma 15 Facet 2.1. Eisen HBO 15 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 17 Facet 2.3. Samenhang programma 19 Facet 2.4. Studielast 21 Facet 2.5. Instroom 23 Facet 2.6. Duur 25 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 26 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 29 Facet 3.1. Eisen HBO 29 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 30 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 34 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 34 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 38 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 38 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 40 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 43 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 43 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 49 Bijlage I Programma en gesprekspartners Bijlage II Kwantitatieve gegevens opleiding Bijlage III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen Bijlage IV Werkwijze, beoordelingsprocedure, beslisregels Hobéon Bijlage V Geraadpleegde documenten

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de NVAO de hbo bacheloropleidingen Personeel & Arbeid, verzorgd door Hogeschool Saxion, croho nummer in al haar varianten en locaties te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd. Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool Saxion Personeel & Arbeid voltijd en deeltijd Deventer en Enschede Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 2 juni 2010 Datum adviesrapport: 7 oktober 2010 In de navolgende tekst wordt de term Saxion gebruikt, waarmee zowel Saxion Hogeschool Deventer als Saxion Hogeschool Enschede worden bedoeld. Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003). Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: F.M. Brouwer, lead auditor en senior adviseur bij Hobéon Certificering Prof. dr. F. Kluijtmans, hoogleraar Strategisch HRM aan de Open Universiteit P.P.F. Filippini, zelfstandig loopbaanadviseur en voorzitter van de NOLOC, vereniging van loopbaan professionals S.R. Bijkerk, derdejaars student P&A aan de Hogeschool Utrecht. Het auditteam werd ondersteund door R.G. Peters als secretaris 1.2. Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Personeel & Arbeid op de volgende overwegingen: Algemeen beeld De opleiding Personeel & Arbeid van Saxion kent één opleidingsprofiel met twee uitstroomprofielen en wordt verzorgd in de voltijd- en deeltijdvariant op de locaties Deventer en Enschede. De profielen van Deventer, gericht op loopbaanoriëntatie en personeel & organisatie en Enschede, vooral gericht op personeel & organisatie zijn in de afgelopen jaren geharmoniseerd. Dit heeft veel inspanningen gevraagd van management en docententeams. Het auditteam ziet dat dit harmonisatieproces succesvol is geweest. Deventer is met 684 studenten de grootste locatie; Enschede telt 489 P&A studenten. Beide locaties, gezamenlijk aangestuurd door één manager en twee teamleider (één per locatie) hebben een stevige band met het regionale bedrijfsleven. Het lectoraat en de kenniskring HRM is actief en betrekt docenten en studenten bij toegepast onderzoek. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 1

8 De opleiding heeft voldoende internationale contacten om uitwisseling van studenten mogelijk te maken en geeft binnen diverse vakgebieden aandacht aan internationale aspecten van hrm. De opleiding wil dit laatste nog versterken. De opleiding heeft een grote instroom van jonge voltijdstudenten. Er wordt stevig getoetst op zowel de kennisbasis als beroepsvaardigheden en -houding, wat resulteert in een gerealiseerd niveau dat voldoet aan de basiskwaliteit. Het personeel op beide locaties is vakinhoudelijk van voldoende niveau en heeft verankering in het werkveld; er is sprake van een enthousiast en toegewijd docententeam. De interne kwaliteitszorg is goed ontwikkeld, mede door centrale aansturing van de hele pdca-cyclus. Onderwerp 1 Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding heeft het landelijke beroepsprofiel als uitgangspunt genomen, maar haar specialisatie op het gebied van loopbaanontwikkeling en arbeidsre-integratie behouden. Met dit uitstroomprofiel onderscheidt de opleiding zich. De opleiding en medewerkers hebben veel werk verzet om twee opleidingen in Enschede en Deventer op één curriculum samen te brengen. Het opleidingsprofiel en de uitstroomprofielen zijn op zorgvuldige wijze besproken met het werkveld. De opleiding heeft de competenties zorgvuldig uitgewerkt op drie niveaus. In beide opleidingsvarianten worden de Dublin Descriptoren door de competenties afgedekt. De oriëntatie op het hoger beroepsonderwijs is daarmee goed. Twee facetten van onderwerp Doelstellingen opleiding worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp 2 Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De kennisontwikkeling en ontwikkeling van de beroepsvaardigheden is geborgd bij zowel de voltijd- als deeltijdstudenten. De opleiding heeft veel openingen gemaakt naar de beroepspraktijk. Vanuit de doelstelling is een voltijd- en deeltijdprogramma opgebouwd voor beide locaties, dat consequent is uitgewerkt in de zogenoemde complexe vaardigheden en daarbij horende leerwerkpakketten. Het programma neemt in de loop van tijd toe in zwaarte, waarbij toetsbaar verschillende, elkaar opvolgende niveaus moeten zijn bereikt om te kunnen doorstuderen. Het didactisch model zorgt voor verticale en horizontale samenhang, waarbij just-in-time informatie wordt aangeleverd. Er wordt regelmatig teruggegrepen op kennis die binnen andere vakgebieden wordt aangeboden. De studielast is voor beide varianten op beide locaties gespreid over de kwartielen. De opleiding onderzoekt de werkelijke studielast en past daarop de opzet van de kwartielen aan. Studenten kunnen flexibel studeren en versnellen als zij dat willen en kunnen. De opleiding kent voldoende contacturen en de studenten zijn daar tevreden over. De opleiding maakt werk van voorlichting aan aspirant studenten en het binden van nieuwe studenten op hun studietaak. Het auditteam vindt het gestarte mbo-hbo traject in samenwerking met regionale ROC s een goede zaak. Het curriculum van de bacheloropleiding heeft een omvang van 240 studiepunten en is opgebouwd uit een majordeel van 210 studiepunten en een minordeel van 30 studiepunten. De opleiding kent een goed didactisch concept en een daarbij horende mix van werkvormen; de studenten zijn hierover tevreden. Het bereiken van competenties wordt getoetst, door gebruik te maken van een verscheidenheid aan toets-vormen. Er is in meer dan voldoende mate sprake van individuele beoordeling van studenten. De kwaliteitsborging van de toetsen is goed en voldoet in ruime mate aan de basiskwaliteit. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 2

9 Onderwerp 3 Inzet van Personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Een ruime meerderheid van de docenten heeft recente werkervaring in het werkveld van P&O en L&A (Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie) terwijl enkelen daar, naast hun onderwijstaak, een nevenfunctie hebben. De studenten beoordelen de werkveldkennis van docenten als goed. De docent:student ratio is met 1: 24,4 voldoende. Docenten ervaren de werkdruk als hoog, wat mede wordt veroorzaakt door de grote inspanningen die zij hebben moeten leveren en nog leveren rond het harmoniseren van de curricula van Deventer en Enschede. Het management heeft inmiddels op signalen rond de werkdruk gereageerd (zie facet 3.2). De opleiding heeft een toegewijd en enthousiast docententeam, dat werkt in een goed georganiseerde opleiding, die een succesvol verandertraject heeft doorgemaakt. Vanuit twee culturen (Deventer en Enschede) zijn twee teams samengebracht op één opleidingsprofiel. Er is sprake van goede onderlinge afstemming en van elkaar willen leren. Twee facetten van onderwerp Inzet van Personeel worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp 4 Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De huisvesting, bibliotheek en mediatheek en het studielandschap is voor de studenten adequaat maar de huisvesting van de docenten vraagt aandacht. De studieloopbaanbegeleiding is adequaat uitgewerkt met gesprekken waarin met studenten het portfolio en het POP worden besproken. De opleiding zit de propedeusestudent van meet af aan op de huid. Onderwerp 5 Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding evalueert periodiek, waarbij toetsbare streefdoelen worden gehanteerd. De evaluatie vindt zijn neerslag in managementrapportages. De processen in de pdca-cyclus zijn zichtbaar en evaluaties leiden daadwerkelijk tot verbeteringen. Studenten, medewerkers, alumni en het werkveld zijn betrokken bij de interne kwaliteitszorg. Het auditteam geeft de opleiding in overweging om de betrokkenheid van de werkveldbegeleiders van stagiairs en afstudeerders nog verder te versterken. Onderwerp 6 Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het niveau van de afstuderende bachelor is geborgd door een solide proces van afsluitende toetsen. De eindwerkstukken van het laatste cohort dat in 2009 nog in het oude profiel afstudeerde, zijn van voldoende niveau. Het auditteam heeft er alle vertrouwen in dat de in gang gezette onderwijsvernieuwing een goed afstudeerniveau borgt. De rendementen zijn in overeenstemming met de door de hogeschool gehanteerde streefwaarden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 3

10 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 4

11 2. INLEIDING Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo bachelor opleiding Personeel & Arbeid, verzorgd door Saxion, croho nummer De opleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd op de locaties Deventer en Enschede. De inhoudelijke aansturing van het programma en het docententeam geschiedt door één manager en twee teamleiders. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering waren de Management Review van de opleiding en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is geweest het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003). De audit heeft plaatsgevonden op 2 juni 2010 in Deventer. Het programma hiervan staat in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door F.M. Brouwer, prof dr. F. Kluijtmans, P.P.F. Filippini en S.R. Bijkerk en werd ondersteund door R.G. Peters. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter F.M. Brouwer, senior adviseur Hobéon Certificering werkvelddeskundige P.P.F. Filippini, directeur LoopbaanProfessionals vakdeskundige prof dr F. Kluijtmans, hoogleraar strategisch hrm, Open Universiteit student S.R. Bijkerk, derdejaars student P&A Hogeschool Utrecht secretaris R.G. Peters, associé Hobéon Certificering werkveld vak / discipline X X x onderwijs x x kwaliteitszorg /audit x x studentperspectief x Beoordeling centraal beleid op instellingsniveau Hobéon Certificering beoordeelt zoveel mogelijk facetten en onderwerpen op een zo hoog mogelijk aggregatieniveau. Voor de Hogeschool Saxion heeft Hobéon een instellingsaudit uitgevoerd 1 in februari 2010, waarbij is nagegaan welke bedrijfsprocessen op centraal niveau worden aangestuurd en hoe de borging daarvan is geregeld. Dit heeft geleid tot de vaststelling dat een aantal bedrijfsprocessen op strategisch en tactisch niveau vanuit de Raad van Bestuur van Saxion, via de academies, doorwerkt tot op het niveau van de opleidingen. In de beoordeling van de onderwerpen en facetten in Deel 2 komt dit aan de orde. 1 Deze instellingsaudit werd uitgevoerd door W.L.M. Blomen, partner/directeur van Hobéon Certificering en G. de Raad, oud-secretaris Generaal EFQM in Brussel, voormalig Algemeen Directeur van de Raad voor Accreditatie en oud-voorzitter van de Industriële Kring Twente. Ten tijde van de instellingsaudit is De Raad voorzitter van onder meer het Career Center Twente, de Stichting Kwaliteit Twente, de Stuurgroep Versterking Industriepotentieel Twente en bestuurslid van INK. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 6

13 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Algemene beschrijving Het onderwijs van de opleiding P&A is vanaf het studiejaar vernieuwd. Aanleiding hiervoor was het samenvoegen van de opleidingen in Enschede en Deventer tot één opleiding met elk een voltijd- en deeltijdvariant, de wens van Saxion tot onderwijsintensivering en het nieuwe landelijke beroepsprofiel format P&A Ten tijde van de audit in juni 2010 studeren de vierdejaars studenten nog volgens het oude curriculum. De vernieuwde opleiding P&A van Saxion gaat bij het ontwikkelen van het onderwijs uit van de 4 Components/Instructional Design model (4C/ID model) van Van Merriënboer. Kenmerk van dit model is dat leren geschiedt in de vorm van leertaken die echte beroepssituaties behelzen, waarbij de benodigde kennis en vaardigheden in samenhang, direct gerelateerd aan die beroepssituaties op het juiste moment wordt aangeboden. De opbouw van het programma is als volgt: Studiejaar Complexe Vaardigheid Jaar 1 Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie 1 Psychologisch Onderzoek 1 Arbeid & Verzuim 1 Oplossen Organisatievraagstukken 1 Werving & Selectie 1 Beleid, Management & Leidinggeven 1 Arbeidsvoorwaarden 1 Professionaliseringslijn 1. Deze bestaat uit (i) mondelinge en schriftelijke vaardigheden, (ii) onderzoeksvaardigheden en (iii) psychologische aspecten Jaar 2 Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie 2 Opleiden & Trainen 1 Oplossen organisatievraagstukken 2 Werving & Selectie 2 Beleid, Management & Leidinggeven 2 Arbeidsvoorwaarden 2 Professionaliseringslijn 2 Uitstroomprofiel P&O Beleid, Management & Leidinggeven 3 Arbeidsvoorwaarden 3 Arbeid & Verzuim 2 Jaar 3 Stage Uitstroomprofiel L&A Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie 3 Psychologisch Onderzoek 2 Opleiden & Trainen 2 Arbeids & Verzuim 2 Stage Uitstroomprofiel P&O Minor Jaar 4 Afstuderen Uitstroomprofiel L&A Minor Afstuderen Tabel 1: overzicht programmaopbouw bachelor P&A, Hogeschool Saxion Aan het eind van het tweede jaar beschikt de student over een allround P&A basis en maakt hij/zij de keuze voor zijn/haar uitstroomrichting: Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie (L&A) of Personeel & Organisatie (P&O). Het uitstroomprofiel bestaat uit drie componenten: (i) de theoretische verdieping, (ii) de stage en (iii) de afstudeeropdracht. Internationalisering In leerwerkpakketten komen internationale trends aan de orde, wordt de student geconfronteerd met verschillen in cultuur bij onderhandelen en conflicthantering en komen de arbeidsverhoudingen in Europees perspectief en internationale fusies aan bod. Colleges worden daarbij gegeven in het Engels en de student wordt geconfronteerd met Engelstalige literatuur. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 7

14 De student krijgt voorlichting over het belang van stages in het buitenland en een internationale tweedaagse met Engelstalige workshops, verzorgd door buitenlandse sprekers, is verplicht voor alle studenten. Studenten kunnen kiezen voor een uitwisseling met Karlstad (Zweden), waar de EU arbeidsmarkt en de invloed daarvan op het hr-terrein wordt behandeld. Vanaf het studiejaar is er voor de studenten een niveaubepaling van het Engels en de mogelijkheid een cursus Business English te volgen. In het derde en vierde studiejaar kan de stage, een minor of de afstudeeropdracht in het buitenland worden uitgevoerd. De opleiding neemt deel in verschillende internationale netwerken, waarbinnen studentconferenties worden georganiseerd. Vanaf november 2009 is, met financiële steun van de EU, de opleiding bezig met het opzetten van een Europees netwerk rond loopbaanontwikkeling. In 2010 wil de opleiding starten met een final year HRM voor buitenlandse studenten. Voor Duitse studenten bestaat de mogelijkheid om vanaf november 2010 in licentie te worden opgeleid in dit final year in Enschede. Dit final year zal ook toegankelijk zijn voor een beperkt aantal Nederlandse studenten die zich willen specialiseren in internationaal HRM. Digitale hulpmiddelen De opleiding ondersteunt het onderwijs met digitale hulpmiddelen. Deze behelzen: een digitale leer- en werkomgeving waarop alle onderwijsmateriaal is geplaatst en waarbinnen studenten digitaal kunnen samenwerken; gebruik van video bij hoorcolleges, waarbij studenten de inhoud later kunnen bekijken. Dit is in een pilot getest en de resultaten daarvan worden in de maanden juni-juli 2010 besproken; een nieuw digitaal portfolio, waarmee in februari 2010 is gestart; digitaliseren van gesloten kennisvragen met behulp van TestVision; hanteren van een plagiaat detectiesysteem Ephorus; Scorion Scan als digitaal systeem dat studenten en docenten ondersteunt bij hun competentieontwikkeling; opslaan en toegankelijk maken van scripties in een digitaal systeem. De locatie Enschede hanteert dit systeem al vanaf 2008; in Deventer is men daar onlangs mee begonnen. Studenten De opleiding telt in totaal per 1 september studenten. De verdeling is als volgt: P&A-Deventer P&A-Enschede voltijd deeltijd voltijd deeltijd Tabel 2: Aantal P&A studenten Hogeschool Saxion per 1 oktober 2009 Elke student moet voldoen aan eisen met betrekking tot het Nederlands en rekenvaardigheid. Voor het ontwikkelen van hun taalvaardigheid kunnen studenten gebruik maken van de taalwinkel van Saxion, die cursussen en individuele begeleiding biedt. De schriftelijke producten van studenten moeten voldoen aan eisen op het gebied van schriftelijk rapporteren. Is dit niet het geval, dan wordt het product niet beoordeeld. In Enschede zijn 34 Duitse studenten ingeschreven. Zij beheersen vaak goed de Nederlandse taal en zijn volgens de docenten serieuze studenten die een weloverwogen studiekeuze hebben gemaakt. Voor wat betreft de rekenvaardigheid heeft de opleiding ingangseisen geformuleerd, die overeenkomen met de eisen die de PABO aan studenten stelt. Deze eisen zijn vanaf 2009 van kracht. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 8

15 4. VORIGE ACCREDITATIE De opleiding is in 2004 geaccrediteerd door de NVAO. In 2009 heeft Saxion, ter voorbereiding op de onderhavige visitatie een interne audit afgenomen. Op basis van deze audits heeft de opleiding verbeterpunten geformuleerd en daarop acties ondernomen. De opleiding presenteert in haar Kwaliteitsrapport een uitgebreide opsomming van aandachtspunten en ondernomen acties. Voorbeelden daarvan zijn: Deventer: het instellen van de curriculumcommissie, het leggen van een verbinding tussen de noodzakelijke deskundigheid van docenten om het programma uit te voeren en hun algemene en persoonlijke ontwikkeltrajecten, het inzetten van alumni als gastdocenten. Enschede: vernieuwen van het aansluitings- en instroombeleid, het optimaliseren van het toetsbeleid en het vernieuwen van het systeem van kwaliteitszorg, inclusief de p&c-cyclus. Belangrijke aandachtspunten, gevolgd door acties, die uit de interne audit in 2009 naar voren zijn gekomen, zijn: herstructureren van het onevenwichtige studierooster in het eerste en tweede studiejaar, zodat in beide jaren het aantal contacturen gemiddeld 20 per week is; realiseren van betere praktijkplaatsen voor eerstejaars en meer maatwerk voor deeltijdstudenten in de eerste twee studiejaren; rekenvaardigheid integreren binnen de slb-lijn; nog nadrukkelijker inzetten op internationalisering en studenten hierover informeren en in interesseren; beter sturen op voorkómen van studievertraging door in de hoofdfase studievertragers persoonlijk te benaderen en te coachen; meer creativiteit gaan brengen in de afstudeerwerkstukken. Dit is inmiddels besproken met de beroepenveldcommissie en heeft tot suggesties geleid. Het auditteam heeft de verbeterplannen gezien en daaruit geconcludeerd dat de opleiding werk maakt van het vertalen van informatie uit evaluaties en onderzoeken naar verbeterplannen. Zie verder bij facet 5.1 en 5.2 in Deel 2. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion, 1.2 9

16 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

17 DEEL 2 OORDEEL OP FACETNIVEAU 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Algemeen Saxion heeft op instellingsniveau vastgelegd, dat de competenties waartoe wordt opgeleid mede ontleend zijn aan landelijk opgestelde en gevalideerde beroepsprofielen. Alle Saxion hbo bacheloropleidingen nemen actief deel aan het landelijk overleg waarin het relevante beroepenveld de beroepsprofielen valideert en waarin de gezamenlijke opleidingen met elkaar komen tot domeincompetenties en opleidingscompetenties. De dienst Onderwijs & Student (O&S) van Saxion monitort hierop. In hun kwaliteitsmanagementsysteem en de planning nemen de academies en opleidingen op, dat zij eenmaal per vier jaar het beleid met betrekking tot de doelstellingen opleiding evalueren en waar nodig bijstellen. In hun jaarplannen schenken zij doorlopend aandacht aan ontwikkelingen binnen hun domein. In de bilaterale overleggen van academiedirecteuren met de Raad van Bestuur (RvB) wordt het jaarplan besproken. Tijdens de instellingsaudit in februari 2010 is het bovenstaande geverifieerd en is gebleken dat alle bacheloropleidingen het centrale beleid uitvoeren. Hiermee is op instellingsniveau voldoende geborgd, dat de eindkwalificaties van de opleidingen aansluiten bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Beroepsprofiel P&A De opleiding sluit voor beide opleidingsvarianten in haar visie op het beroep aan bij het landelijke format P&A dat is ontwikkeld door het Landelijk Overleg Personeel en Arbeid (LOPA). In het beroepsprofiel zijn de kerntaken van het beroep, actuele ontwikkelingen in het P&A-werkveld en de internationale aspecten verwerkt. Opleidingsprofiel P&A De afgelopen jaren hebben de opleiding en academie hard gewerkt aan het samenvoegen van de opleidingen en het afstemmen van het curriculum in Enschede en Deventer, dat tot voor kort in deze lesplaatsen een eigen profiel had. Op basis van het landelijke profiel en haar eigen visie op het beroep heeft de opleiding haar P&A-competentieprofiel 2010 ontwikkeld en voor een eigen inkleuring gekozen. In het opleidingsprofiel beschrijft de opleiding vijf rollen, waarin de afgestudeerde P&Aprofessional terecht kan komen: (i) de adviseur, (ii) de coach, (iii) de regisseur, (iv) de ontwerper en (v) de verkoper. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

18 Het competentieprofiel onderscheidt generieke en beroepsgebonden competenties, die de opleiding uitwerkt in zogenoemde complexe vaardigheiden (cv s). Het gaat bij zo n complexe vaardigheid om het flexibel combineren en coördineren van een samenstel van vaardigheden, terwijl de situatie waarin de vaardigheid uitgevoerd moet worden telkens anders is. Zie hiervoor verder facet 2.1 en 2.2. Uitstroomprofielen Het opleidingsprofiel kent een generieke kennisbasis van twee jaar, waarin acht complexe vaardigheden aan de orde komen met aansluitend daaraan de keuzemogelijkheid in twee uitstroomprofielen: Personeel & Organisatie (P&O) en Loopbaanontwikkeling & Arbeidsintegratie (L&A) Het uitstroomprofiel P&O is gericht op personeelsmanagement in organisaties. Het uitstroomprofiel L&A biedt een eigen inkleuring ten opzichte van het landelijke P&A-profiel en is gericht op loopbaanontwikkeling van medewerkers en de (re)-integratie van mensen in het arbeidsproces. Het opleidingsprofiel en de uitstroomprofielen zijn gelijk voor de voltijd- en deeltijdvariant in zowel Enschede als Deventer. Wijze van totstandkoming en validatie door vakgenoten Het landelijke beroepsprofiel is gevalideerd. De opleiding heeft het landelijke profiel, het opleidingsprofiel en de uitstroomprofielen P&O en L&A besproken in de opleidingsteams, in de beroepenveldcommissie (BVC) en Raad van Advies (RvA) van de Academie Mens Arbeid (AMA) en aangepast. De op basis hiervan ontwikkelde leerwerkpakketten (zie facet 2.1) zijn door de BVC en RvA besproken en op basis van hun feedback bijgesteld. Uit werkveldonderzoek blijkt dat het werkveld tevreden is over het niveau van de afgestudeerden. Eigen beoordeling door de opleiding van het opleidingsprofiel leidt ertoe dat de opleiding voornemens is meer aandacht te geven aan internationalisering, e-hrm en aan ethische aspecten van de beroepsuitoefening. Overwegingen Het auditteam heeft gezien dat de opleiding het landelijke beroepsprofiel als uitgangspunt heeft genomen, en daarbij de verworvenheid uit het verleden: specialisatie op het gebied van loopbaanontwikkeling en arbeidsreïntegratie, heeft behouden. Daarmee heeft de opleiding een uitstroomprofiel, waarmee men zich onderscheidt. Het auditteam heeft waardering voor het werk dat de opleiding en medewerkers hebben verzet om twee opleidingen in Enschede en Deventer op één profiel samen te binden. Het auditteam ziet dat het opleidingsprofiel en de uitstroomprofielen op zorgvuldige wijze zijn besproken met het werkveld. Het auditteam beoordeelt daarom facet Domeinspecifieke eisen voor de voltijd- en deeltijdvariant als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

19 Facet 1.2. Niveau: Bachelor De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Toetsing van de eindkwalificaties aan de Dublin Descriptoren De opleiding heeft het opleidingprofiel beschreven in competenties. Zij onderscheidt vier competenties die in elk taakgebied een rol spelen (professionele ontwikkeling, kwaliteitsgerichtheid, ethiek en methodisch werken), vier competenties die op de persoon gericht zijn (eigen verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, initiatiefrijk en innovatief en flexibiliteit) en zes competenties die verband houden met de omgeving (maatschappelijke verantwoordelijkheid, samenwerken, klantgerichtheid, omgevingsbewustzijn, organisatiesensitiviteit en communicatie). In haar notitie Competentieprofiel maart 2010 werkt de opleiding deze competenties uit in de complexe vaardigheden op drie niveaus die gedurende de studie moeten worden bereikt. Daarbij legt zij een verbinding met het landelijke beroepsprofiel Format 2008+, met de daarin genoemde competenties en met de Dublin Descriptoren (DD). Enkele voorbeelden hiervan zijn: DD: Kennis en inzicht: deze betreffen alle algemene competenties. Komt in het programma aan de orde in: alle leerwerkpakketten, de professionaliseringslijn, in de stage- en afstudeeropdracht. DD: Toepassing van kennis en inzicht: deze betreffen o.a de competenties methodisch handelen, professionele ontwikkeling, communiceren en samenwerken. Komt in het programma aan de orde in de professionaliseringslijn, in leertaken van leerwerkpakketten, in praktijkdagen, stage en afstuderen. DD: Oordeelsvorming: deze betreffen o.a ethisch handelen, kritisch handelen, flexibiliteit, klantgerichtheid. Komt in het programma aan de orde in de professionaliseringslijn, in portfolio- en studieloopbaanbegeleiding en in de stage, de afstudeeropdracht en de leerwerkpakketten. DD: Communicatie: deze betreffen o.a. samenwerking, communicatie, klantgerichtheid, sensitief handelen. Komt in het programma aan de orde in de professionaliseringslijn, diverse leerwerkpakketten en in de praktijkdagen, stage en afstuderen. Leervaardigheden: deze betreffen zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid, initiatiefrijk en ondernemend zijn en kritisch handelen. Komt in het programma aan de orde in portfolio- en slb begeleiding, de professionaliseringslijn en leerwerkpakketten. Overweging Het auditteam heeft gezien dat de opleiding de competenties zorgvuldig heeft uitgewerkt op drie niveaus en deze heeft getoetst aan de Dublin Descriptoren. Het auditteam stelt vast dat in beide opleidingsvarianten de Dublin Descriptoren door de competenties worden afgedekt en beoordeelt het facet Niveau Bachelor voor beide varianten als voldoende. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

20 Facet 1.3. Oriëntatie HBO De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist is of dienstig is. Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging, dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve voor beide opleidingsvarianten goed is. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

21 2. Programma Facet 2.1. Eisen HBO Kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Kennisontwikkeling Vakliteratuur De opleiding gebruikt literatuur op het terrein van P&O en L&A. Elke coördinator van een complexe vaardigheid (CV-coördinator) is verantwoordelijk voor de actualiteit van de literatuur. De lector HRM voert een finale check uit op de gebruikte literatuurlijst. Materiaal uit en interactie met de beroepspraktijk De oriëntatie op het werkveld vindt tijdens de opleiding plaats in de vorm van leertaken in de praktijklijn, die in de loop van de jaren intensiever worden. In het propedeusejaar gaan de studenten minimaal tien dagen de praktijk in ter oriëntatie op het beroepenveld. In het tweede studiejaar volgen 30 praktijkdagen waarin de student meeloopt en zo mogelijk meewerkt. Dit aantal van 30 is vanaf verdubbeld ten opzichte van eerdere jaren. In het derde en vierde jaar loopt de student minimaal vijf maanden stage. Toegepast onderzoek De student sluit zijn opleiding af met een afstudeeropdracht die toegepast praktijkonderzoek behelst. Bij het lectoraat Strategisch HRM vindt praktijkgericht onderzoek plaats waar studenten bij zijn betrokken. Studenten die daarin participeren kunnen deel uitmaken van een zogenaamde Klas+, die toegankelijk is voor de betere studenten. Inmiddels hebben in de afgelopen jaren circa 70 studenten deelgenomen aan dergelijke onderzoeken. Het lectoraat en het management van de opleiding hebben een duidelijke visie op de rol van onderzoek in het opleidingsprogramma: het uitvoeren van toegepast onderzoek moet leiden tot kritisch denken en onderzoeken, systematisch aanpakken van een vraagstuk en moet ertoe leiden dat de student uitkomsten van onderzoek kan beoordelen. Maar het resultaat van een onderzoek is altijd een advies aan een organisatie; het gaat niet om het onderzoek sec. Actualiteit van het programma De opleiding borgt de actualiteit van het programma doordat zij veel contacten heeft met de beroepspraktijk, gecommitteerden uit die praktijk betrekt bij de afstudeergesprekken en contractactiviteiten uitvoert in de regio. De BVC en RvA hebben de stage- en afstudeereisen besproken en de opleiding gebruikt docentstages om docenten zich in de beroepspraktijk te laten (her)oriënteren. Het lectoraat Strategisch HRM voert onderzoeken uit, waarvan de kennis doorstroomt naar de bacheloropleiding P&A. Zo zijn vanuit de afstudeerrichtingen P&O en L&A docenten bezig met een promotieonderzoek. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

22 Beroepsvaardigheden De beroepsvaardigheden worden aangeleerd in de praktijkperiodes in het tweede, derde en vierde leerjaar en in diverse vaardigheidslessen. In die periodes voert de student werkzaamheden uit in stagebedrijven en externe opdrachten voor opdrachtgevers. Deeltijd: kennisontwikkeling en beroepsvaardigheden De werkervaring van deeltijdstudenten is divers. Veel van hen zijn bezig met omscholing en komen gaandeweg de studie in het werkveld van P&A terecht. Het kennisniveau voor deeltijdstudenten is ten tijde van afstuderen hetzelfde als van de voltijders. Deeltijdstudenten bereiken dat kennisniveau in minder contacturen. Als deeltijdstudenten hun werk kunnen gebruiken om beroepsvaardigheden te verwerven, dan hoeven zij geen stages te doorlopen. Het functieniveau en de werkzaamheden die de deeltijdstudent uitvoert op zijn eigen werkplek, worden dan beoordeeld. Oordeel studenten over de beroepsgerichtheid 84% van de voltijdstudenten die stage lopen, vindt deze aansluiting tussen de opleiding en de werkzaamheden in de praktijk goed tot uitstekend. Ook de stagebiedende bedrijven vinden de kwaliteit van de stagiairs positief; in die zin ondersteunen zij het oordeel van de studenten. Overwegingen Het auditteam ziet dat de kennisontwikkeling en ontwikkeling van de beroepsvaardigheden is geborgd bij zowel de voltijd als deeltijdstudenten. De opleiding heeft veel openingen gemaakt naar de beroepspraktijk. Het onderwijsmodel dat de opleiding hanteert, biedt garantie voor de integratie van kennis en beroepsvaardigheden. Het auditteam beoordeelt het facet Eisen HBO voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

23 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Algemeen Saxion hanteert als uitgangspunt, dat het curriculum van een bacheloropleiding een omvang heeft van 240 studiepunten en is opgebouwd uit een majordeel van 210 en een minordeel van 30 studiepunten. Dit heeft Saxion vastgelegd in het model voor de Onderwijs- en Examenregeling (OER), dat alle opleidingen gebruiken voor de eigen opleidings-oer. Met de major/minorstructuur beoogt Saxion de keuzevrijheid van de student te vergroten voor inhoudelijke profilering voor de arbeidsmarkt of voor verdere studieverbreding. De minor is nodig om het competentieprofiel van de bachelor te completeren door verbreding of verdieping. Met de combinatie van major en minor wordt de student startbekwaam. De minorcommissie van Saxion adviseert de RvB over het minoraanbod. Het minorenaanbod wordt jaarlijks geëvalueerd en vastgesteld. De dienst Onderwijs & Student voert periodieke validatie van minoren uit, waarin inhoud en niveau worden beoordeeld. Saxion heeft centraal afspraken vastgelegd over de bekendmaking van de minoren, de intekening, de goedkeuring van de keuze van de student, de toetsing en herkansing van de minoren, de toekenning van studiepunten en de rol van de examencommissie in de major/minor structuur. Voor de voltijdstudenten geldt dat zij na het behalen van het propedeuse examen een minor moeten volgen. Voor de deeltijdstudenten is een aantal beleidsregels opgesteld, waardoor het mogelijk is op individuele basis flexibel om te gaan met de minoren. Concretisering van de eindkwalificaties In het P&A competentieprofiel zijn acht complexe vaardigheden genoemd. Deze acht complexe vaardigheden leiden de student tot het bachelorniveau. De opleiding onderscheidt gedurende de studie de niveaus basis, gevorderd en bachelor. Per vaardigheid zijn de kernactiviteiten, de beroepscontext, de kritische situaties, de kennis, houding en vaardigheden en de drie niveaus beschreven waarop de student deze moet kunnen uitvoeren. De opleiding geeft in een schematisch overzicht aan welke complexe vaardigheden op welk moment in het programma aan de orde komen. De opleiding kent een systematiek van leerlijnen. De basiskennis en algemene competenties zoals communicatie en onderzoeksvaardigheden zijn opgenomen in de professionaliseringslijn. De reflectieve vaardigheden en studieloopbaan komen aan de orde in de studieloopbaanbegeleiding (hierna: slb). De praktijkvorming geschiedt in de praktijkleerlijn. Vertaling van de eindkwalificaties naar niveaus en leerdoelen De acht complexe vaardigheden zijn onderverdeeld in vier kern en vier ondersteunende cv s en lopen door de hele opleiding heen. Ze zijn uitgewerkt in leerwerkpakketten, die in complexiteit toenemen gedurende de opleiding. In de beide uitstroomprofielen P&O en L&A vindt verdieping plaats van de opgedane basiskennis. Qua planning in tijd vindt verdieping plaats in het derde jaar voordat de student op stage gaat. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

24 Minoren De student kan kiezen uit een scala aan minoren, dat Saxion aanbiedt. De mogelijkheid bestaat dat de L&A student kiest voor en P&O minor en de P&O student voor een L&A minor, waardoor hij twee uitstroomprofielen kan combineren. Er zijn echter meer HRM minoren, waaronder bijvoorbeeld de minoren Opleiding & Training en Organisatiepsychologie & Onderzoek. Doorstroom naar masterniveau Saxion kent een professional Masteropleiding HRM. Studenten die goed presteren en over voldoende werkervaring beschikken kunnen vanuit de bacheloropleiding doorstromen naar deze masteropleiding. In de gesprekken met studenten bleken vier van hen dit van plan te zijn. De doorstroom naar de masteropleiding is gemakkelijker geworden nu de programma s van Deventer en Enschede identiek zijn. Oordeel studenten en werkveld De studenten beoordelen de inhoud van het studiemateriaal als ruim voldoende (gemiddelde score 7,5 op een tienpuntsschaal), de praktijkgerichtheid gemiddeld 7,3 en het aansluiten bij actuele ontwikkelingen met een 7,2 (Enschede) tot 7,8 (Deventer). Uit het Saxion werkveldonderzoek 2009 blijkt dat de werkgevers die stagiaires en afstudeerders begeleiden, tevreden zijn over de kennis van de studenten, het niveau, de complexiteit en relevantie van de opdrachten en over de communicatie met de opleiding. Op al deze items scoort de P&A opleiding tussen de 70 en 80% tevredenheid ( mee eens of zeer mee eens ). Overwegingen Het auditteam ziet dat vanuit de doelstelling een voltijd- en deeltijdprogramma is opgebouwd voor beide locaties, dat consequent is uitgewerkt in de zogenoemde complexe vaardigheden en leerwerkpakketten die in de loop van de studie toenemen in complexiteit. Het auditteam beschouwt dit als een goede vertaling van de doelstellingen naar het programma en beoordeelt het facet Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma voor beide varianten als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

25 Facet 2.3. Samenhang programma Het studieprogramma is inhoudelijk samenhangend Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Organisatie van de opleiding De verantwoordelijkheid voor een of meer cv s (complexe vaardigheden) ligt bij de cvcoördinator. De opleiding kent vijf cv-coördinatoren voor acht cv s. Zij zijn vanaf het studiejaar lid van de curriculumcommissie en realiseren en bewaken via die commissie de inhoudelijke logische samenhang binnen en de horizontale en verticale samenhang tussen de cv s. Bijstelling van de inhoud van een cv vindt plaats onder verantwoordelijkheid van de cvcoördinator op basis van evaluaties en in overleg met de betrokken docenten. Verticale samenhang De cv s zijn uitgewerkt in leerwerkpakketten die toenemen in complexiteit. Deze toename loopt parallel aan het opklimmen in niveaus. De student moet een leerwerkpakket van een lager niveau hebben gevolgd, voordat hij een leerwerkpakket van een naasthoger niveau kan volgen. De opleiding heeft vastgelegd wat de niveau-indeling is per complexe vaardigheid. In de praktijklijn is eveneens sprake van verticale opbouw. In het eerste leerjaar brengen de studenten minimaal tien werkdagen door in de buitenschoolse praktijk, gericht op oriëntatie op de werkvelden van de P&A professional. In het tweede jaar volgt een praktijkperiode van 30 dagen. Deze periode heeft tot doel de student een gefundeerde keuze te laten maken voor het uitstroomprofiel. In het derde jaar volgt de stage van minimaal vijf maanden. Horizontale samenhang Binnen het didactische 4C/ID model wordt kennis aangeboden op het moment wanneer de student eraan toe is die kennis te gebruiken. De digitale leeromgeving ondersteunt hierbij. De verschillende cv s hebben inhoudelijke raakvlakken en er zijn verbindingen tussen de leerwerkpakketten van verschillende cv s. De opleiding geeft hiervan voorbeelden. Omdat kennis in principe aan leertaken wordt gekoppeld, bestaat de kans op het ontstaan van fragmentarische kennis. De opleiding heeft dit ondervangen door in de professionaliseringslijn de essentiële basiskennis en vaardigheden op te nemen. Deze professionaliseringslijn loopt de eerste twee jaren parallel aan de cv s. Samenhang binnen- en buitenschools programma De opleiding kent praktijkdagen in het eerste en tweede studiejaar als voorbereiding op de beroepskeuze, de keuze van afstudeerrichting en als voorbereiding op de stage in het derde jaar. De opleiding heeft contacten met de organisaties die de mogelijkheden voor deze praktijkdagen aanbieden. Vanaf het studiejaar worden de ervaringen uit die praktijkdagen onderling uitgewisseld in slb-bijeenkomsten. Binnen de leerwerkpakketten staan realistische beroepssituaties centraal. De student voert een aantal leertaken in de praktijk uit. Deeltijdstudenten hebben de mogelijkheid de opgedragen leertaken binnen hun eigen werkorganisatie uit te voeren. Indien dat niet mogelijk is dan zullen zij stage moeten lopen om de beroepsvaardigheden en -houding te verwerven. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

26 Studenten over de ervaren samenhang De studenten ervaren de samenhang in het programma als voldoende. De scores variëren van 6,8 (Deventer vt) tot 7,5 (Deventer dt). Overwegingen Het auditteam ziet een goede uitwerking van het voltijd- en deeltijdprogramma. Het programma neemt in de loop van tijd toe in zwaarte, waarbij toetsbaar verschillende elkaar opvolgende niveaus moeten zijn bereikt om te kunnen doorstuderen. De horizontale samenhang wordt geregisseerd door het didactisch model, waarbij just-in-time informatie wordt aangeleverd. Het auditteam heeft gezien dat regelmatig wordt teruggegrepen op kennis die binnen andere vakgebieden wordt aangeboden en ziet hierin duidelijke samenhang. Het auditteam beoordeelt het facet Samenhang Programma voor de voltijd- en deeltijdvariant als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

27 Facet 2.4. Studielast Het programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande waarnemingen en overwegingen. Waarnemingen Studielast De opleiding is opgebouwd in vier kwartielen per jaar. Uit het overzicht van het curriculum blijkt dat deze studielast, uitgedrukt in studiepunten redelijk evenwichtig is verspreid. De meeste kwartielen kennen een studielast tussen de 14 en 16 studiepunten, exclusief de uren voor studieloopbaanbegeleiding en praktijkdagen. In het tweede jaar voltijd en deeltijd heeft de opleiding voor het studiejaar een wijziging op stapel staan, die de studielast in de kwartielen in dat jaar meer gelijk trekt. Contacturen In het eerste en tweede jaar kent de opleiding 20 contacturen per week. Hieronder zijn begrepen alle uren dat de student lessen volgt en onder begeleiding projecten uitvoert, maar niet de uren voor studieloopbaanbegeleiding, omdat dit aantal uren kan variëren. In het derde en vierde jaar is het aantal contacturen verschillend, afhankelijk van de aard van stage en afstuderen en de gekozen hoofdstroom en minor. Studievoortgang Saxion hanteert het model van de persoonlijke leerweg. De student heeft daarbij binnen zijn studie de mogelijkheid tot keuzes, wat kan uitmonden in een studieroute op maat met mogelijkheden tot versnelling (zie hierna). De studievoortgang van de student is onderwerp van gesprek tijdens de studieloopbaangesprekken die de student heeft met zijn studieloopbaanbegeleider. De opzet van de slb behandelen wij bij facet 4.2. Uit evaluaties blijkt dat de eerstejaars studenten behoefte hebben aan structuur en informatie en de tweedejaars vooral aan persoonlijke begeleiding. In het studierooster is daarom ruimte voor groepsbijeenkomsten en individuele begeleiding. Flexibele programmering De locatie Deventer kent twee instroommomenten: september en februari; Enschede kent instroom in september van elk jaar. Voltijd- en deeltijdstudenten kunnen versnellen op basis van verleende vrijstellingen. Saxion kent een EVC procedure met ervaringscertificaat. Op basis van dit certificaat kan de vrijstellingscommissie, een door de examencommissie gemandateerde commissie, vrijstellingen verlenen. Studenten kunnen ook versnellen door harder te werken. Zij kunnen zodoende hun opleiding in een kortere periode dan vier jaar afronden. Dit heeft uiteraard een hogere studielast tot gevolg. De doorsnee student doet echter tenminste vier jaar over zijn studie. De deeltijdopleiding biedt maatwerk aan deeltijdstudenten, die met relevante P&A competenties instromen. Bij de start van de studie wordt via een EVC procedure hun niveau vastgesteld, wat kan leiden tot vrijstellingen. Deeltijders hebben ook behoefte aan begeleiding op maat; deze wordt geboden op verzoek van de deeltijdstudent. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,

28 Studenten over studielast en studeerbaarheid De uitkomsten van het studententevredenheidonderzoek 2009 (STO 2009) laten zien dat de voltijdstudenten in Enschede gemiddeld 22,5 uur per week aan hun studie besteden en de Deventer voltijdstudenten 25,3 uur. De Enschedese deeltijdstudenten besteden gemiddeld 21,9 uur per week en de Deventer deeltijdstudenten 24,9 uur. In de gesprekken geven diverse studenten aan dat de studielast bij hen af en toe hoger was. De studenten waarderen de studielast als volgt: Enschede vt Enschede dt Deventer vt Deventer dt de studielast is voldoende 6,5 5,9 6,5 6,1 gespreid de studie is te doen in de tijd 8,3 7,2 8,3 6,5 die ervoor staat de studie heeft voldoende contacturen 78% 88% 56% 81% Tabel 3: scores STO 2009 van studenten over studielast, P&A Saxion Over het algemeen vinden de studenten dat de studie voldoende contacturen hebben. De afwijkende score van de voltijdstudenten in Deventer verklaart de opleiding vanuit het gegeven dat een wijziging in het studieprogramma ertoe leidde dat het begin van het tweede studiejaar als te zwaar werd beoordeeld. De opleiding heeft dit inmiddels hersteld. Overwegingen Het auditteam heeft gezien dat de studielast gespreid is over de kwartielen. Dit geldt voor beide varianten op beide locatie. De opleiding onderzoekt hoe de studielast in werkelijkheid is en past daarop de opzet van de kwartielen aan. Er is sprake van de mogelijkheid tot flexibel studeren en versnellen als een student dat wil en kan. De opleiding kent voldoende contacturen en de studenten zijn daar, met uitzondering van de voltijdstudenten in Deventer tevreden over, blijkens het STO De oorzaak van deze lage studentenbeoordeling is echter weggenomen. Het auditteam beoordeelt het facet Studielast voor beide varianten als voldoende. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding P&A, Saxion,