Adviesrapport accreditatie. hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck voltijd Hogeschool van Amsterdam

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck voltijd Hogeschool van Amsterdam

2

3 Scheveningseweg KV Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck voltijd Hogeschool van Amsterdam CROHO nr Hobéon Certificering BV Datum 8 november 2010 Auditteam W.G. van Raaijen C.H.Z.Kuiper A. Martens N.T.A. Smorenburg Secretaris D.P.M. de Koning

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 1 2. INLEIDING Functie van het rapport De audit 5 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 7 4. VORIGE ACCREDITATIE 9 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 11 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 11 Facet 1.2. Niveau bachelor 13 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 15 Facet 2.1. Eisen hbo 15 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 18 Facet 2.3. Samenhang programma 20 Facet 2.4. Studielast 22 Facet 2.5. Instroom 24 Facet 2.6. Duur 26 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 27 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 30 Facet 3.1. Eisen hbo 30 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 34 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 34 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 36 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 36 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 37 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 39 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 39 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 45 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 47 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 49 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen 51 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 59 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 63

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, crohonummer te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Naam van de opleiding: Varianten van de opleiding: Locatie van de opleidingen: Hogeschool van Amsterdam Opleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck voltijd Amsterdam Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 8 juni 2010 Datum adviesrapport: 8 november Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: W.G. van Raaijen, voorzitter van het auditteam, is partner bij de Hobéon Groep en heeft binnen het hoger onderwijs ruime ervaring op het gebied van kwaliteitszorg. C.H.Z. Kuiper, vakdeskundige, is lector van de Kenniskring Participatie, Arbeid en Gezondheid (Hogeschool Rotterdam). A. Martens, werkvelddeskundige, is werkzaam als oefentherapeut, docent en coach. N.T.A. Smorenburg, studentlid, is student aan de opleiding Oefentherapie Cesar van de Hogeschool Utrecht. D.P.M. de Koning, secretaris, is adviseur bij de Hobéon Groep en heeft in deze functie ervaring opgedaan met bestuurlijke vraagstukken, kwaliteitsmanagement en strategisch management. Zie voor de CV s van de leden van het auditteam: Bijlage III Samenvattende beoordeling Algemeen beeld Het auditteam heeft een kleine, gedegen, beroepsprofessionele opleiding aangetroffen die in voortdurend contact met het werkveld in al zijn verscheidenheid staat en daarin met enige regelmaat een voortrekkersfunctie heeft. Docenten en studenten maken gezamenlijk een warme en sfeervolle opleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 1

8 Dit sterke punt zou de opleiding meer mogen uitbuiten om de naamsbekendheid van de opleiding te vergroten en om zo wellicht meer studenten aan te trekken. Met meer body kan de uiteindelijke continuïteit van deze kleine opleiding verder worden geborgd. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het beroep Oefentherapeut maakt deel uit van de beroepen die geregeld zijn in de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (wet BIG). In het landelijk vastgestelde Beroepsprofiel Oefentherapeut (Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck, 2010) zijn de eisen van de wet BIG meegenomen en staat het beroep Oefentherapeut beschreven. Verder wordt beschreven welke ontwikkelingen in het vakgebied plaats vinden die van invloed zijn op het curriculum. Het onderwijscompetentieprofiel dat de opleiding hanteert, is een uitwerking van het beroepsprofiel en geeft een specifieker beeld van hetgeen van een oefentherapeut wordt verwacht. De eigen oriëntatie van de opleiding op de beroepsinhoudelijke deskundigheid van de Oefentherapeut-Mensendieck is hierin verwerkt. Naast de beroepscompetenties zijn ook de algemene kernkwalificaties van hbo ers meegenomen in het profiel. Het onderwijscompetentieprofiel bespreekt de opleiding met het werkveld, met haar collega-opleiding in Utrecht en met collega-opleidingen in het buitenland (Oslo). Dit in aanmerking genomen is het auditteam van mening dat de opleiding haar doelstellingen heeft vertaald in eindkwalificaties die corresponderen met de landelijk overeengekomen en door het werkveld gevalideerde eisen waaraan een Oefentherapeut op bachelorniveau moet voldoen. Nota bene: het auditteam beoordeelt alle facetten van dit onderwerp als goed. Conform de beslisregels van Hobéon Certificering 1 komt het onderwerp Doelstellingen opleiding dan ook in aanmerking voor de extra aantekening goed. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Het opleidingsprogramma is een gerichte uitwerking van de eindkwalificaties, is samenhangend en is studeerbaar. Het is competentiegericht opgezet en ingericht via leerlijnen. De opleiding gaat uit van actuele relevante praktijksituaties waarin kennis, vaardigheden en beroepshouding samenkomen doordat de student zelfstandig relevante vraagstukken oplost. Het bewegen en zelfstandig functioneren van patiënten en cliënten staat voorop. De aard van de opdrachten verschilt en wordt complexer naarmate de student vordert in de opleiding. Daarbij wordt eigen initiatief gestimuleerd. De opleiding kent in alle leerjaren een sterke verbondenheid met de beroepspraktijk. Zo vindt buitenschools leren gedurende het gehele leertraject plaats. In het programma is aandacht voor Evidence Based Practice (EBP). De verankering van EBP in het curriculum is reeds aantoonbaar. Met de aanstelling van de lector als opleidingsmanager zal de verdere integratie van onderwijs en (toegepast) onderzoek een stevige impuls krijgen. Het auditteam acht dit een waardevolle stap om eveneens meer verdieping en verzwaring in het programma te realiseren. De opleiding is niet alleen afgestemd op het te bereiken einddoel, maar ook op studiewensen, verwachtingen en de specifieke achtergrond van studenten. Met het oog hierop zijn bijvoorbeeld speciale leerroutes voor bijzondere groepen ontworpen. De verkorte leerroute voor ervaren oefentherapeuten is hier een goed voorbeeld van. De toetsvormen die de opleiding gebruikt, sluiten aan op de leervormen. Niet onbelangrijk: studenten en werkveld zijn tevreden over de opzet en inhoud van het programma. 1 Zie Bijlage IV Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 2

9 Onderwerp Inzet van personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Binnen het domein Gezondheid wordt het principe professional in the lead gehanteerd. Dit principe krijgt onder andere vorm door een hoofd van de opleiding aan te stellen welke zowel lector als opleidingsmanager is, waardoor onderwijs en onderzoek op natuurlijke wijze met elkaar verbonden worden. Het managementteam van de opleiding Oefentherapeut- Mensendieck (hierna verder ook aan te duiden als OTM) bestaat naast de lector/ opleidingsmanager uit een programmamanager die verantwoordelijk is voor de inhoud van de opleiding, en een teammanager die verantwoordelijk is voor personeels- en financieel beleid. Het docententeam van de opleiding is afgestemd op de hoeveelheid studenten. Alle docenten zijn ervaren beroepsbeoefenaars die goed gekwalificeerd zijn. Via diverse kanalen houden zij contact met de praktijk. Aandachtspunt is de hoge werkdruk en de verwachte uitstroom van pensioengerechtigde docenten. Het management van de opleiding is hier alert op. De taakbelasting van docenten wordt nauwgezet bewaakt en er is een duidelijke visie op de aanvulling van het docentencorps. Het gehele opleidingsteam geeft blijk van (zelf)kritisch vermogen en is met groot enthousiasme en gedrevenheid aan het werk om de opleiding verder te verbeteren. Studenten zijn tevreden over de docenten, hun (vak)deskundigheid, hun kennis van de beroepspraktijk en hun praktijkgerichtheid in de lessen. Nota bene: het auditteam beoordeelt twee van de drie facetten van dit onderwerp als goed. Conform de beslisregels van Hobéon Certificering komt het onderwerp Inzet van personeel dan ook in aanmerking voor de extra aantekening goed. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding Oefentherapie is gehuisvest vlak naast het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. Huisvesting (werkplekken voor docenten, studie- en practicumruimtes, collegeruimtes e.d.) en materiële voorzieningen (mediatheek en ICT) zijn zondermeer goed en voldoen aan de behoeften van docenten en studenten: de mediatheek heeft een breed en diep assortiment en onderhoudt nauw contact met de opleiding over haar aanbod. De ICTvoorzieningen verzorgen de interne en externe communicatie op professionele wijze. Het systeem van studiebegeleiding wordt gekenmerkt door een persoonlijke aanpak met een intensieve studiebegeleiding. De opleiding kent een formele vorm van begeleiding die haar snel zicht geeft op eventuele voor de studievoortgang belemmerende factoren. Samen met de betrokken student worden vervolgens remediërende factoren ondernomen. Overigens geschiedt dit ook en vaak op informele wijze. Het is immers een kleinschalige opleiding waarbinnen docenten en studenten elkaar frequent ontmoeten. Nota bene: het auditteam beoordeelt beide facetten van dit onderwerp als goed. Conform de beslisregels van Hobéon Certificering komt het onderwerp Voorzieningen dan ook in aanmerking voor de extra aantekening goed. Onderwerp Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding heeft haar interne kwaliteitszorg voldoende geregeld en betrekt daar op systematische wijze alle (interne en externe) belanghebbenden bij. Een belangrijke stap in het kwaliteitszorgsysteem is de vertaling van evaluatie-uitkomsten naar vervolg- en/of verbeteracties. Het auditteam is van mening dat de opleiding dit adequaat oppakt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 3

10 Een verdiepingsslag die gemaakt zou kunnen worden, is de structurele analyse van de resultaten en in de structurele terugkoppeling naar alle belanghebbenden. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Gerealiseerd niveau Bij de vaststelling of de opleiding Oefentherapie Mensendieck voldoet aan de vereiste basiskwaliteit, gaat het bij dit onderwerp om de relatie tussen de doelstellingen en het gerealiseerde niveau. Het auditteam is van mening dat de opleiding op voldoende wijze borgt dat elke student het gewenste eindniveau bereikt, onder andere door te werken met drie integrale beoordelingsmomenten (IBM s) in verschillende fasen van de opleiding. IBM 3 aan het einde van leerjaar vier is summatief en toetst derhalve expliciet of studenten aan het eindniveau van de opleiding voldoen. Het auditteam heeft verder een aantal afstudeerwerkstukken bekeken en is van mening dat de werkstukken in voldoende mate de reikwijdte, het niveau en in het bijzonder de beroepsgeoriënteerdheid van die doelstellingen weerspiegelen. Er is in een aantal werkstukken ruimte voor verbetering voor wat betreft de methodologische verantwoording, maar het auditteam verwacht met de verzwaring van de onderzoeksleerlijn in het programma in toekomstige afstudeeropdrachten op dit punt verbetering te zien. Onderwijsrendement De opleiding brengt de rendementsgegevens jaarlijks in kaart en zorgt er o.a. door verbetermaatregelen voor dat de rendementen voldoen aan de streefcijfers. Het opleidingsrendement is naar het oordeel van het auditteam acceptabel. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 4

11 2. INLEIDING 2.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, verzorgd door de Hogeschool van Amsterdam, crohonummer De opleiding wordt aangeboden in een voltijdvariant. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is geweest Hobéon Beoordelingskader versie De audit De audit heeft plaatsgevonden op 8 juni Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door W.G. van Raaijen, C.H.Z. Kuiper, A. Martens, N.T.A. Smorenburg en D.P.M. de Koning. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter W.G. van Raaijen werkvelddeskundige A. Martens vakdeskundige C.H.Z. Kuiper student N.T.A. Smorenburg werkveld vak / discipline X X onderwijs X X X kwaliteitszorg /audit X studentperspectief X secretaris D.P.M. de Koning X Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 6

13 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Positie binnen de Hogeschool van Amsterdam De opleiding maakt samen met de opleiding Fysiotherapie, Ergotherapie en Verpleegkunde deel uit van de Amsterdam School of Health Professions. De ASHP is een samenwerkingsverband tussen de HvA, de UvA en het AMC. Door een intensieve samenwerking bundelen deze instellingen in de sector van de gezondheidszorg hun expertise op het vlak van paramedisch en verpleegkundig onderwijs, onderzoek en patiëntenzorg om optimaal in te kunnen spelen op de behoefte van studenten, de patiënten/cliënten, het zorgveld en de docenten. Beroepenveld Het beroep Oefentherapeut is beschreven in de wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG). De oefentherapeut richt zich op het optimaliseren van het bewegen van cliënt(groepen) in relatie tot de dagelijkse activiteiten, met als doel participatieproblemen te voorkomen of te verminderen. Het bewegen en zelfstandig functioneren van patiënten en cliënten staat voorop. Opleidingsprofiel Bij de beschrijving van competenties wordt gebruik gemaakt van een vast kader. Iedere competentie behoort tot een domein: een typering van herkenbare beroepssituatie. De drie competentiegebieden uit het beroepsprofiel zijn ook de basis voor het opleidingscompetentieprofiel (zie hieronder bij de beschrijving van de competenties). Tijdens het uitvoeren van activiteiten vervult de oefentherapeut een of meerdere beroepsrollen. Deze rollen sturen het handelen. Iedere rol is gekoppeld aan bepaalde competentiegebieden. De opleiding heeft in totaal elf competenties geformuleerd die als uitgangspunt gelden voor het curriculum. Hieronder zijn per beroepssituatie de bijbehorende beroepsrollen en competenties te lezen. Beroepssituatie: Werken voor en met de cliënt Domein: zorg en dienstverlening Rol: zorg- en dienstverlener Competentie 1: diagnosticeren; Competentie 2: behandelen; Competentie 3: preventie; Competentie 4: re-integratie. Rol: regisseur Competentie 5: zorg- en dienstcoördinator. Beroepssituatie: Werken in en voor organisaties Domein: organisatie van zorg en diensten Rol: ontwerper Competentie 6: organiseren van zorg/diensten en samenwerken; Competentie 7: oefentherapeutisch beleid en ondernemen; Competentie 8: kwaliteitszorg Rol: Coach Competentie 9: werkbegeleiding Beroepssituatie: Deskundigheidsbevordering en het leveren van een bijdrage aan het beroep Domein: beroep Rol: beroepsbeoefenaar Competentie 10: beroepsinnovatie; Competentie 11: deskundigheidsontwikkeling. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 7

14 Blauwdruk van het programma De eerste twee jaar van de opleiding zijn opleidingsspecifiek en omvatten het gehele profiel van de oefentherapeut. In het eerste jaar van de opleiding maakt de student kennis met het beroep van oefentherapeut. Hij 2 begint het jaar direct met aan het werkveld gekoppelde beroepsvraagstukken: ofwel, opdrachten waar oefentherapeuten in het werkveld mee te maken krijgen. Daarnaast werken studenten aan theoretische kennis over bijvoorbeeld anatomie, kinesiologie en fysiologie en verwerven zij vaardigheden als begeleidingsvaardigheden en communicatieve vaardigheden. De student werkt verder aan methodieken in houding en beweging en doet ervaring op met het doen van (toegepast) onderzoek. In het tweede studiejaar wordt met name ingegaan op neurologische, orthopedische, chronische en psychosomatische klachten. De student leert het oefentherapeutisch handelen te verantwoorden naar zichzelf, de cliënt of cliëntgroep, collega's en zorgverzekeraars. In de tweede helft van het studiejaar gaat de student een dag per week stage lopen. Dit geeft hem de mogelijkheid om de geleerde kennis en vaardigheden in praktijk te brengen. De laatste twee jaren krijgen studenten zowel oefentherapeutisch en (para)medisch breed onderwijs. Er worden onderwijsprogramma's aangeboden die de student de mogelijkheid geven door de keuze van een beroepsopdracht, de stage en de minor meer kleur te geven aan het eigen profiel als oefentherapeut. De student maakt een keuze grond van zijn studieloopbaanontwikkeling en Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP). Een belangrijk onderdeel is de stage. De student gaat 2 x 20 weken stage lopen. Gedurende die periodes zijn er iedere maand opleidingsdagen waar studenten ervaringen en kennis kunnen delen. Onderzoeksomgeving Bij de HvA speelt elk domein en elke opleiding een actieve rol in onderzoek. Uitgangspunt voor de ontwikkeling van beleid en praktijk is de visie van het domein. De richting van de wetenschappelijke kennisontwikkeling binnen het domein is bepaald vanuit drie dimensies: 1. de grote stad als regio, 2. innovatieve zorgverlening en 3. een helder onderscheid in wetenschappelijk- (effectiviteit en doelmatigheid) en beroepsgericht onderzoek (implementatie). De bestaande lectoraten van het domein (Ergotherapie Meedoen, Verpleegkunde Van kijken naar zien en Van weten naar doen en Fysiotherapie Op maat gesneden diagnostiek en behandeling ) trekken hierin gezamenlijk op. Samenwerking met UvA / AMC komt tot stand door het opbouwen van de contacten met de AMC afdeling Revalidatie, Neurologie, AMC ketenzorg, het Coronel Instituut voor arbeid en gezondheid en huisartsgeneeskunde. Met de komst van de lector hoopt de opleiding aan te kunnen sluiten bij het door het Domein Gezondheidszorg ingezette onderzoeksbeleid. De opleiding is er reeds goed in geslaagd om het uitgangspunt van Evidence Based Practice (EBP) uit te werken op curriculumniveau. 2 Overal waar in dit rapport hij of hem staat, kan ook zij of haar gelezen worden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 8

15 4. VORIGE ACCREDITATIE De vorige accreditatie vond plaats in In het beoordelingsrapport werden onder andere de volgende sterke punten van de opleiding genoemd: oriëntatie hbo, eisen hbo, relatie doelstellingen en inhoud programma, eisen hbo personeel, materiële voorzieningen en gerealiseerd niveau. Als aandachtspunten/verbeterpunten werden onder andere genoemd: de studielast en de beoordeling en toetsing. De opleiding heeft zich de kritische opmerkingen ter harte genomen en heeft op de aangegeven punten verbeteringen aangebracht. Bij de interne audit in 2008 scoorde de opleiding op alle zes onderwerpen en twintig van de eenentwintig facetten van het NVAO Beoordelingskader een voldoende. De beoordeling van het eindniveau van de opleiding was niet voldoende geborgd. De opleiding heeft naar aanleiding hiervan onder andere de volgende (verbeter)acties uitgevoerd: het opstellen van een nieuwe studiehandleiding voor de afstudeerfase; actualisering van het competentieprofiel; bijstellingen in het leerplan; het (mede) inzetten van praktijkvertegenwoordigers bij de beoordeling van het eindniveau; het trainen van werkveldvertegenwoordigers als assessor. Het auditteam is van mening dat de opleiding hard heeft gewerkt aan de borging van het eindniveau en vindt dat de onvoldoende uit de interne audit is weggewerkt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam 1.0 9

16 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

17 DEEL 2 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO- ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Beroepsprofiel Het auditteam heeft vastgesteld dat de opleiding zich baseert op het beroepsprofiel dat door het werkveld wordt gehanteerd. In 2004 is de Nederlandse Vereniging voor Oefentherapie Mensendieck gefuseerd met de Vereniging Bewegingsleer Cesar tot de Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck (VvOCM). De beroepsgroep heeft in de afzonderlijke benaderingen Cesar en Mensendieck gezocht naar de gedeelde essentie van oefentherapie. Dit heeft geleid tot een verscherpte visie op het eigene van het beroep. Deze visie is neergelegd in het door de VvOCM i.s.m. de twee opleidingen Oefentherapie ontwikkelde Landelijk Beroepsprofiel Oefentherapeut (d.d. 25 februari 2010). Het huidig beroepsprofiel Oefentherapeut vervangt voorgaande versies van de beroepsprofielen Oefentherapeut Cesar (1994) en Oefentherapeut Mensendieck (2000). Het beroep oefentherapeut is beschreven aan de hand van recente beroepsinhoudelijke en maatschappelijke ontwikkelingen en inzichten en veranderingen in de zorg en in het Hoger GezondheidsZorg Onderwijs. Opleidingsprofiel Tijdens de audit is gebleken, dat de opleiding OTM haar competentieprofiel baseert op het landelijk vastgestelde beroepsprofiel. De opleiding hanteert elf competenties. In haar competentieprofiel onderscheidt zij drie beroepssituaties (competentiegebieden) waaronder zij de elf competenties heeft gerangschikt. Binnen elk competentiegebied worden daarnaast vijf beroepsrollen onderscheiden. Bij elke competentie heeft de opleiding de bijbehorende beroepstaken gedefinieerd. In deze beroepstaken zijn ook de generieke hbo-kwalificaties opgenomen. De opleiding is sterk in ontwikkeling en richt zich o.a. op het verbreden van het werkveld en de multidisciplinaire samenwerking met de andere paramedische opleidingen binnen het domein Gezondheid. Het auditteam acht het bij de verdere ontwikkeling van het competentieprofiel van belang, dat de opleiding de logische lijnen uit het multidisciplinair werken binnen het domein niet uit het oog verliest, maar daarbij ook zeker de uniciteit en specificiteit van de opleiding sterk overeind houdt. De management review die de opleiding heeft geschreven ter voorbereiding op de accreditatieaudit en de gesprekken tijdens deze audit geven het auditteam alle vertrouwen dat de opleiding binnen de kaders die door de hogeschool en het domein zijn gesteld, blijft werken vanuit de eigenheid en de eigen visie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

18 De beginnende beroepsbeoefenaar Het beroep Oefentherapeut is beschreven in de wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG). De oefentherapeut richt zich op het optimaliseren van het bewegen van cliënt(groepen) in relatie tot de dagelijkse activiteiten, met als doel participatieproblemen te voorkomen of te verminderen. Via de jaarlijkse Alumnitevredenheidsmonitor (ATM) van het HvA onderzoekshuis en via de contacten met het werkveld controleert de opleiding of de afgestudeerden ook terechtkomen op plekken die de opleiding beoogt. Het merendeel van de alumni geeft aan dat dat de opleiding voldoende basis biedt om te starten op de arbeidsmarkt. Validatie door het beroepenveld Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding regelmatig met het beroepenveld overleg heeft over de opleidingscompetenties. De opleiding heeft de competenties laten vaststellen door haar Externe Opleidings Advies Raad (EOAR). Het auditteam heeft inzage gehad in de notulen van de EOAR en heeft geconcludeerd dat de opleiding met de EOAR een werkend mechanisme heeft om informatie te krijgen over actuele ontwikkelingen en om feedback te krijgen op haar opleidingscompetenties. Daarnaast ontvangt de opleiding signalen over het profiel en de curricula door middel van gesprekken met de praktijkbegeleiders bij stage en afstuderen. Internationale referentie De interne auditcommissie stelde in 2008 vast dat de opleiding diverse activiteiten onderneemt op het gebied van internationalisering. Zo onderhoudt zij internationale contacten (IAMTTE) en biedt zij in samenwerking met de universiteit van Oslo uitwisselingsprogramma s aan voor studenten en docenten. Waar de interne auditcommissie in 2008 nog van oordeel was dat de opleiding nog geen specifieke visie op het internationaliseringbeleid had, heeft de auditcommissie nu kunnen vaststellen dat zowel op domeinniveau als op opleidingsniveau een visie op internationalisering is neergelegd. De opleiding kent een eigen oriëntatie op de beroepsinhoudelijke deskundigheid van de Oefentherapeut-Mensendieck. Verder zal zij de visie op internationalisering van de paramedische beroepen zoals op domeinniveau is vertaald in beleid, de komende jaren verder uitwerken. Onderhoud beroeps- en opleidingsprofiel Het auditteam heeft geconstateerd dat er veel contact is tussen de opleiding en het werkveld. De opleiding is o.a. actief participerend in de Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck en alle docenten zijn lid van de VvOCM. De beroepsgroep heeft een beperkte omvang. De lijnen tussen praktijk en opleiding zijn hierdoor kort. Landelijke ontwikkelingen vinden snel en gemakkelijk hun vertaling in de opleiding. Behalve met het werkveld wordt de discussie over het beroepsprofiel en de eindkwalificaties Oefentherapie ook gevoerd met andere opleidingen van het domein Gezondheid en met de verwante opleiding OTC (OefenTherapie Cesar) van de Hogeschool Utrecht. Door het samengaan van de twee beroepsverenigingen Mensendieck en Cesar is de oefentherapie in Nederland een nieuwe fase ingegaan. Het auditteam is van oordeel dat de samenwerking met de HU Cesar opleiding verder geformaliseerd zou kunnen worden, al was het maar om de volgende structurele stap te zetten in het vergroten van de (naams)bekendheid van het vakgebied oefentherapie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

19 Facet 1.2. Niveau bachelor De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor of een master Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor. Voor de verantwoording over het hboniveau hebben alle opleidingen van de Hogeschool van Amsterdam aansluiting gezocht met de generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen. Deze generieke kernkwalificaties heeft de opleiding in haar competentieprofiel in samenhang gebracht met de door haar geformuleerde beroepscompetenties en rollen. Voor alle rollen en competenties geldt dat ze moeten voldoen aan het hbo-niveau. In het uitgewerkte competentieprofiel zijn bij elke beroepscompetentie de beroepstaken gedefinieerd. In deze beroepstaken zijn, zoals ook gesteld bij facet 1.1, de generieke hbo-kernkwalificaties opgenomen. Via deze weg is er een vertaalslag gemaakt van Dublin Descriptoren naar uiteindelijk de opleidingsspecifieke beroepscompetenties en zorgt de opleiding ervoor dat de opleiding het bachelorniveau heeft gedefinieerd op een wijze die beantwoordt aan de Dublin Descriptoren. Het hbo-niveau is in de doelstellingen en de toetsing van de opleiding geoperationaliseerd. Via de procedure van de integrale beoordelingsmomenten (IBM) c.q. assessments is een mechanisme ingebouwd dat garanties biedt dat bij de onderwijsontwikkeling het hbo-niveau de norm is. Het IBM 3 is een eindassessment ter afronding van de opleiding Oefentherapie. Dit beoordelingsmoment is bedoeld om aan te tonen dat de competenties behaald zijn op niveau 3, d.w.z. hbo-niveau ( startbekwaam ). Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

20 Facet 1.3. Oriëntatie hbo De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties o Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging, dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve identiek is. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

21 2. Programma Facet 2.1. Eisen hbo Kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Kennisontwikkeling De HvA heeft kennisontwikkeling in en met de praktijk als een van de speerpunten gekozen die in de periode specifiek aandacht krijgt. De eindkwalificaties van elke opleiding zijn dan ook zó opgesteld dat daarin steeds de beroepscontext is meegenomen. Vakliteratuur en aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal Het auditteam heeft tijdens het visitatiebezoek de boekenlijst bestudeerd en concludeert dat de opleiding gebruik maakt van vakliteratuur die relevant en up-to-date is. De opleiding maakt gebruik van standaardwerken die vrijwel iedere beroepsbeoefenaar in het betreffende veld kent en gebruikt, richtlijnen en artikelen. Internationale en Engelstalige vakliteratuur wordt daarnaast door docenten apart voorgeschreven of moet door studenten worden opgezocht - o.a. via elektronische databases in het kader van Evidence Based Practice (EBP). Interactie met de beroepspraktijk De opleiding kent in alle leerjaren een sterke verbondenheid met de beroepspraktijk. De interactie met de beroepspraktijk komt het sterkst tot uitdrukking in de leerlijn beroepsvraagstukken (BV) en de leerlijn praktijk leren. In de eerste leerlijn moeten studenten concrete beroepsproblemen oplossen. In de propedeuse en hoofdfase 1 (leerjaar 2) zijn dit zowel gesimuleerde als real life-problemen die in projectvorm worden aangepakt. In de hoofdfase 2 en 3 (leerjaren 3 en 4) worden de beroepsgerichte projecten/afstudeeropdrachten uitgevoerd op locatie bij externe opdrachtgevers. In de verkorte bachelorroute voert de student opdrachten uit in de eigen werkomgeving. Casuïstiek van de werkplek wordt tevens als oefenmateriaal ingebracht in de eigen opleiding. De leerlijn Praktijk Leren omvat de stage (buitenschools Praktijk Leren) en het behandelen/lesgeven aan medestudenten/bekenden (binnenschools Praktijk Leren). Vanaf de propedeuse lopen studenten stage; eerst oriënterend, later beroepsvoorbereidend en tot slot in de laatste fase als oefentherapeut in opleiding. Daarnaast maakt de opleiding gebruik van docenten die (tevens) werkzaam zijn in de beroepspraktijk en schakelt zij regelmatig gastdocenten in. Voorbeelden zijn: vertegenwoordigers van het Nederlands Paramedisch Instituut, het CBO (kwaliteitsorgaan gezondheidszorg) en de Vereniging Arts en Auto. De beoordeling van de kwaliteit van de stageadressen wordt door de stagecoördinator gedaan. Zij betrekt hierbij de eisen die vanuit het werkveld gelden en zoekt, om het kwaliteitskader inzake de stages verder aan te scherpen, ook aansluiting met de zusteropleiding in Utrecht. De interne auditcommissie concludeerde in 2008 op basis van gesprekken met studenten dat het (competentie- en kennis)niveau van de student niet altijd goed aansluit op dat van de (externe) stagebegeleider. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

22 Dit betrof met name recente (wetenschappelijke) inzichten in het paramedische zorgdomein. De opleiding heeft een aparte handleiding en scholing ontwikkeld voor externe stagebegeleiders (zie ook facet 4.2) en de stagecoördinator beoordeelt vooraf de kwaliteit van stageplaatsen. Kennis over de kwaliteit van stageplaatsen kan nog op een meer systematische manier worden opgeslagen. De studenten met wie het auditteam anno 2010 heeft gesproken, merken verbetering, maar worden soms nog wel geconfronteerd met een stagebegeleider met opvattingen over het beroep die minder aansluiten bij huidige inzichten. Toegepast onderzoek Met de lector als opleidingsmanager hoopt de opleiding aan te sluiten bij het door het domein Gezondheid ingezette onderzoeksbeleid. De opleiding wil de expertise van de opleidingsmanager/lector gebruiken om een duidelijkere profilering binnen het domein tot stand te brengen, bijvoorbeeld door mee te ontwikkelen aan het aanbod van minoren binnen het domein. Hoewel de visie en het beleid ten aanzien van de wetenschappelijke basis van de opleiding nog niet zijn uitgekristalliseerd, heeft de opleiding wel duidelijk nagedacht over haar ambities op het gebied van toegepast onderzoek. Een van haar ambities is het opleiden van een oefentherapeut die handelt op basis van in de wetenschap aangetoonde evidentie (Evidence Based Practice). Terugkerende thema s in deze zijn: zorg op maat met de richtlijn in de hand; van weten naar doen ; van kijken naar zien ; Participatie en omgeving. De verankering van Evidence Based Practice is in het curriculum reeds aantoonbaar. Een voorbeeld: het auditteam heeft een werkcollege bijgewoond waar studenten een presentatie gaven over het literatuuronderzoek dat zij hadden gedaan. De opdracht was om te zoeken naar bewijzen voor de beste behandeling van een bepaalde patiëntengroep. Studenten zochten naar deze bewijzen in (recente) artikelen uit wetenschappen en/of vaktijdschriften, artikelen uit tijdschriften die door de beroepsvereniging waren uitgegeven en kwalitatief goede vakpublicaties op het internet. Zij moesten de uitkomsten van verschillende onderzoeken kunnen interpreteren, maar ook de kwaliteit ervan kunnen beoordelen. De verdere integratie van onderwijs en onderzoek wordt gestimuleerd door de opening van de buitenpoli van het AMC in het opleidingsgebouw (zie ook facet 4.1). Het AMC heeft de medische verantwoording over de manier waarop de kliniek wordt gedraaid en brengt hiermee wetenschappelijke inzichten binnen. Actualiteit van het programma De opleiding borgt de aansluiting van het programma op ontwikkelingen in het werkveld door onder andere: het contact met de EOAR die het werkveld van de opleiding vertegenwoordigt; veelvuldig overleg met de (praktijkbegeleiders in de) stage-instellingen; actief deel te nemen aan de in beroepsvereniging gevoerde discussie; de relatie met het AMC; het houden van werkconferenties waarbij de docenten met elkaar praten over actuele ontwikkelingen in het vakgebied en bekijken of en zo ja, op welke manier deze ontwikkelingen terug moeten vloeien naar het curriculum; advies van een wetenschappelijk medewerker van de VU (zie ook onderwerp 3); docenten die naast hun werk als docent werkzaam zijn in de beroepspraktijk; contact met de collega-instellingen in binnen- en buitenland over de opzet en inhoud van het programma; deel te nemen aan de kenniskringen binnen het domein. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

23 Beroepsvaardigheden Het auditteam is van mening, dat de opleiding er op een adequate manier voor zorgt, dat de student gedurende de studie de vereiste beroepsvaardigheden kan ontwikkelen. Door het werken met beroepstaken met bijbehorende beroepshandelingen en producten stimuleert de opleiding reeds de ontwikkeling van beroepsvaardigheden: handelingen die representatief zijn voor de beroepspraktijk waarvoor de opleiding opleidt. Zo behandelen studenten in het binnenschools Praktijk Leren medestudenten/bekenden. Een voorbeeld: in blok 1.1 leren eerstejaarsstudenten een aantal handgrepen om arm-, schouder- en nekklachten te voorkomen. Tweedejaarsstudenten (in blok 2.1 en 2.2) worden gekoppeld aan de eerstejaars en oefenen op hen hun kennis en vaardigheden op dat gebied. De eerstejaars ervaren hoe het methodisch handelen in zijn werk gaat en ervaren tevens hoe het is om cliënt te zijn. De tweedejaars brengen de geleerde vaardigheden direct in de praktijk. Ook aan de ethische dilemma s binnen de beroepshandelingen wordt aandacht besteed. Daarnaast lopen de studenten vanaf het eerste jaar stage, hetgeen van groot belang is voor de ontwikkeling van de noodzakelijke beroepsvaardigheden. Tevredenheid studenten Uit de diverse evaluaties onder studenten kwam naar voren dat de studenten zeer tevreden waren over de mate waarin de actualiteit, praktijkgerichtheid, theoretische diepgang en onderzoek aan bod komen. Ook alumni geven in de Alumnitevredenheidsmonitor (ATM) aan de aansluiting van het programma op de beroepspraktijk meer dan voldoende te vinden. De studenten die het auditteam sprak, waren lovend over de aansluiting tussen de theorie en de praktijk. M.b.t. de ontwikkeling van beroepsvaardigheden gaven studenten aan, dat zij wat meer handvatten zouden willen om in de beroepspraktijk werkzaam te zijn als (startende) zelfstandig ondernemer (zzp er). Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

24 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma De inhoud van het programma biedt de studenten de mogelijkheid om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken Oordeel: voldoende Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Concretisering eindkwalificaties Het competentieprofiel is het raamwerk voor de curriculumontwikkeling en de toetsing in de opleiding. In het leerplan en de toetsnota heeft de opleiding beschreven hoe zij het competentieprofiel verder uitwerkt. Per competentie worden leerinhouden benoemd en in het programma geplaatst. Vertaling van de eindkwalificaties naar niveaus en leerdoelen Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding de competenties nader heeft uitgewerkt in gedragsbeschrijvingen per niveau. Voor elk blok of elke onderwijseenheid is er een studiehandleiding waarin de relatie tussen hbo-kernkwalificaties, beroepscompetenties en beroepstaken, leerdoelen, werkvormen, toetsing en opdrachten zijn uitgewerkt. In de eerste twee studiejaren is de ontwikkeling van de competenties voor iedere student gelijk opgezet. In deze jaren wordt het gehele profiel van de oefentherapeut neergezet. In het derde en vierde jaar maakt de student zelf keuzes bij welk onderdeel (stage, verbredende of verdiepende minor, afstudeerproject) hij de competenties wil ontwikkelen. De student kan kleur geven aan zijn eigen profiel als oefentherapeut door zich te richten op een van de thema s werken en gezondheid, leven en gezondheid of ziek zijn en gezondheid. De student legt zijn keuzes vast in een Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP). De studieloopbaanbegeleider ondersteunt hem in dit proces. Om als oefentherapeut in staat te zijn met andere (para)medische disciplines samen te werken, is er daarnaast een specifieke module waarin de student met studenten van andere opleidingen een zorgproduct ontwikkelt waarbij iedereen zijn eigen expertise en kracht inbrengt. Mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te behalen Leerplanonderdelen zijn zo ontworpen dat de hele cyclus, alle fasen, van het leerproces doorlopen kunnen worden. In de basisfase wordt de basis voor de beroepsuitoefening gelegd. Het onderwijs van de opleiding kent in deze fase twee duidelijke hoofdleerlijnen: de leerlijn Beroepsvraagstukken is georganiseerd rondom kenmerkende beroepssituaties en rollen en de leerlijn BoKS rondom kennis en vaardigheden van de oefentherapeut (Body Of Knowledge en Skills). Binnen de leerlijnen en bij de daaraan verbonden curriculumonderdelen wordt aangegeven welke competenties centraal staan zodat de student zijn leerdoelen met betrekking tot de bedoelde competentie kan aanscherpen. Het doel van de kernfase is de student in de praktijk de kern van het beroep te laten leren. Ander onderwijs dan praktijk is bedoeld ter ondersteuning of aanvulling van de praktijk. De afstudeerfase kan, afhankelijk van de keuzes van de student bestaan uit de verbreding van de competenties (bijvoorbeeld door het volgen van een HvA-brede minor), het verdiepen van het competentieprofiel (door een afstudeeropdracht en/of een verdiepende minor) of door de voorbereiding op een wetenschappelijk mastersopleiding. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

25 Op basis van de analyse van het onderwijsprogramma is het auditteam van mening, dat studenten wanneer zij het hele programma hebben doorlopen, de geformuleerde eindkwalificaties kunnen behalen. Alle competenties in de diverse studieonderdelen komen aan bod op een steeds hoger niveau. Het auditteam heeft evenwel een aantal op- en aanmerkingen. Het auditteam heeft tijdens de audit goede voorbeelden gezien en gehoord van internationalisering in diverse studieonderdelen. Studenten willen niettemin meer aandacht voor internationale ontwikkelingen in het beroep binnen het curriculum. De opleiding is zich hiervan bewust en gaat o.a. extra aandacht besteden aan het stimuleren en verbeteren van stagemogelijkheden in het buitenland. Veel afgestudeerde OTM ers zijn in de beroepspraktijk werkzaam als zelfstandig ondernemer. Zoals ook is gesteld bij facet 2.1, geven studenten aan dat zij meer handvatten zouden willen m.b.t. de kwalificatie ondernemen. Een laatste opmerking betreft de eenjarige leerroute (zie ook facet 2.5). De student stelt met de opleiding een individueel studieplan op (POP) en formuleert eigen opdrachten binnen de kaders van vier onderscheiden inhoudsgebieden en criteria die toepasbaar zijn in de eigen werkomgeving. In de werkomgeving kan het voorkomen dat bepaalde kritische beroepssituaties in mindere mate voorkomen en het hiermee lastiger is voor de student om aan bepaalde competenties te werken. Zo heeft het auditteam een studente gesproken die werkzaam was in een grote organisatie en in deze setting moeite had met opdrachten in het inhoudsgebied Ondernemen in de zorg. Het auditteam heeft wel geconstateerd dat de studente hierin adequate begeleiding vanuit de opleiding kreeg en dat, zo nodig, het relatienetwerk van docenten wordt ingezet. Oordeel studenten Uit onderwijsevaluaties onder de studenten komt naar voren dat de studenten veel waardering hebben voor de inhoud van het onderwijsprogramma en over het algemeen tevreden zijn over de bijdrage van het onderwijs in de verschillende periodes aan de ontwikkeling van hun competenties. De opmerkingen die studenten tijdens de audit maken, sluiten bij het bovenstaande aan: studenten zijn tevreden over de inhoud van het programma, maar zouden wel meer informatie willen over mogelijkheden om in het buitenland stage te lopen en over mogelijkheden om te starten als zelfstandig ondernemer. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam

26 Facet 2.3. Samenhang programma Het studieprogramma is inhoudelijk samenhangend Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Verticale samenhang Het auditteam is van mening, dat het programma een goede verticale samenhang vertoont. Alle competenties binnen de verschillende onderwijsperioden en studiefasen komen regelmatig aan bod in steeds complexere situaties en op een wijze die van de student steeds meer initiatief vraagt. De opleiding onderscheidt drie studiefasen; de propedeuse, de kernfase (hoofdfase 1) en de afstudeerfase (hoofdfase 2 en 3). Studenten worden in de eerste twee leerjaren vooral aanbodgericht benaderd. In de laatste twee leerjaren verschuift dit naar vraaggericht. Er zijn dan verschillende leerroutes mogelijk. De student maakt een keuze op grond van zijn studieloopbaanontwikkeling en zijn persoonlijk ontwikkelingsplan. Kenmerkend voor de afstudeerfase is verdieping, verbreding en eigen kleur geven. Een aantal opleidingsspecifieke programma s wordt doorlopen: kinderen, ondernemen, ethische dilemma s en Multiprofessioneel samenwerken (MPS). Een belangrijke bijdrage aan de verticale samenhang leveren de leerlijnen die door het hele curriculum heenlopen. De opleiding oefentherapie onderscheidt de volgende leerlijnen: Werken aan beroepsvraagstukken: deze leerlijn omvat (gesimuleerde en niet gesimuleerde) projectopdrachten en opdrachten bij een externe opdrachtgever; Werken aan de body of knowledge: deze leerlijn biedt ondersteunende kennis, inzichten en vaardigheden middels trainingen, (gast)colleges, gerichte oefenopdrachten; Werken aan competentieontwikkeling: deze leerlijn biedt de mogelijkheid om op basis van gerichte reflectie de persoonlijke ontwikkelingsplan van de student op te stellen en te evalueren in het licht van de (te verwachten) competentieontwikkeling; Praktijk leren: deze leerlijn omvat het binnenschool en buitenschools behandelen /lesgeven aan medestudenten en patiënten/cliënten tijdens stages. Deze leerlijnen zijn in het begin van de opleiding het meest herkenbaar; geleidelijk aan wordt het onderscheid minder scherp. Horizontale samenhang De opleiding heeft er ook voor gezorgd dat er horizontale samenhang is in het programma. De samenhang is beschreven in het leerplan. Het studiejaar in de eerste twee jaren is verdeeld in vier blokken met een eigen thema. De leerlijnen worden voor zover mogelijk met elkaar in samenhang gebracht. In de propedeuse en hoofdfase 1 wordt in Body of Knowledge and Skills (BoKS) zoveel mogelijk aangesloten bij de beroepsvraagstukken die in het programma aan de orde komen. Een voorbeeld: in blok 1.2 staat het beroepsvraagstuk Gezond werken: houdingen en bewegingen bij bouwvakkers centraal. De student krijgt colleges en trainingen betreffende kennis, inzichten en vaardigheden die hij als oefentherapeut gebruikt om cliënten te behandelen met lage rugklachten. De BoKS is gecentreerd rondom de wervelkolom en preventie van lage rugklachten, waarbij o.a. de VvOCM richtlijn aspecifieke lage-rugklachten wordt gebruikt. De indeling van het rooster verstevigt de samenhang in het programma. Het curriculum is in de eerste twee jaren volgens een vast rooster georganiseerd: een dag Beroepsvraagstukken; een dag BoKS met Ziekteprocessen; een dag BoKS met Houding en Beweging; een dag BoKS met Begeleiding; Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding tot Oefentherapeut-Mensendieck, Hogeschool van Amsterdam