Adviesrapport accreditatie

Transcriptie

1 Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement voltijd - deeltijd Associate Degree-programma Communicatie Eventmanagement Voltijd Hogeschool Utrecht

2

3 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Adviesrapport accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement voltijd - deeltijd CROHO nr Associate Degree-programma Communicatie Eventmanagement Voltijd CROHO nr Hogeschool Utrecht Hobéon Certificering BV Datum 20 december 2010 Auditteam Drs. W.G. van Raaijen Prof. dr. P. Verweel Drs. D.A.E.M. van der Laan I.H.C. Jaspers Secretaris D.P.M. de Koning MSc

4

5 INHOUDSOPGAVE DEEL MANAGEMENT SAMENVATTING Integraal advies Algemene gegevens Beoordelingskader Samenstelling auditteam Samenvattende beoordeling 2 2. INLEIDING Functie van het rapport De audit 7 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING 9 4. VORIGE ACCREDITATIE 13 DEEL ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER Doelstellingen opleiding 15 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 15 Facet 1.2. Niveau: bachelor en master 18 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Programma 20 Facet 2.1. Eisen hbo 20 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 24 Facet 2.3. Samenhang programma 27 Facet 2.4. Studielast 29 Facet 2.5. Instroom 31 Facet 2.6. Duur 33 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 34 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing Inzet van personeel 38 Facet 3.1. Eisen hbo 38 Facet 3.2. Kwantiteit personeel 40 Facet 3.3. Kwaliteit personeel Voorzieningen 43 Facet 4.1. Materiële voorzieningen 43 Facet 4.2. Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg 47 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 47 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 49 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Resultaten 51 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 51 Facet 6.2. Onderwijsrendement OORDEELSCHEMA BIJLAGEN 59 BIJLAGE I Programma en gesprekspartners 61 BIJLAGE II Kwantitatieve gegevens van de opleiding 63 BIJLAGE III Curricula Vitae en onafhankelijkheidsverklaringen 65 BIJLAGE IV Werkwijze, beoordelingsprocedure en beslisregels 73 BIJLAGE V Geraadpleegde documenten 77 BIJLAGE VI Communicatieprofiel Communicatiemanagement 79

6

7 DEEL 1 1. MANAGEMENT SAMENVATTING 1.1. Integraal advies Hobéon Certificering adviseert de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) de hbo-bacheloropleiding Communicatiemanagement, verzorgd door Hogeschool Utrecht, Croho nummer in al haar varianten te accrediteren. Dit advies wordt in onderhavig rapport gefundeerd Algemene gegevens Naam van de instelling: Hogeschool Utrecht Naam van de opleiding: Communicatiemanagement Naam van het Associate Degreeprogramma: Communicatie Eventmanagement Varianten van de opleiding: voltijd en deeltijd 1 Locatie van de opleidingen: Utrecht Naam VBI: Hobéon Certificering b.v. Datum visitatie: 27 september 2010 Datum adviesrapport: 20 december Beoordelingskader Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is het Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs Nederland (14 februari 2003) Samenstelling auditteam Het auditteam bestond uit de volgende personen: Drs. W.G. van Raaijen, voorzitter van het auditteam, is partner bij de Hobéon Groep en heeft binnen het hoger onderwijs ruime ervaring op het gebied van kwaliteitszorg. Hij heeft sinds 2004 een zeer groot aantal accreditatie-auditteams in het hbo geleid en heeft een achtergrond als schoolleider. Prof. dr. P. Verweel, vakdeskundige, bekleedt sinds 2007 als hoogleraar de Richard Krajicek endowed chair voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht. Als onderwijsdirecteur geeft hij leiding aan een wetenschappelijke bachelor en masteropleiding B&O, waarin communicatie een van de vijf specialisatietrajecten is. Drs. D.A.E.M. van der Laan, werkvelddeskundige tot voor kort directiesecretaris bij de Dienst Publiek en Communicatie van het Ministerie van Algemene Zaken, momenteel werkzaam via Intercoach, de interdepartementale coachingsorganisatie van het Rijk, onderdeel van de Werkmaatschappij (BZK). I.H.C. Jaspers, studentlid, is vierdejaars studente aan de voltijdopleiding Communicatiemanagement van de Fontys Hogeschool Communicatie. D.P.M. de Koning MSc, secretaris, is adviseur bij de Hobéon Groep en heeft in deze functie ervaring opgedaan met bestuurlijke vraagstukken, kwaliteitsmanagement en strategisch management. Zie voor de CV s van de leden van het auditteam: Bijlage III. 1 Vanaf studiejaar wordt de duale variant van CM niet meer aangeboden vanwege een toenemende lage instroom. Deze variant wordt vanaf 2011 afgebouwd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 1

8 1.5. Samenvattende beoordeling Hobéon Certificering baseert het advies tot accreditatie van de opleiding Communicatiemanagement op de volgende overwegingen: Algemeen beeld Het auditteam trof bij de opleiding Communicatiemanagement van Hogeschool Utrecht een betrokken team met wie het auditteam goede gesprekken heeft gevoerd. Een sterk punt van de opleiding is de kennisontwikkeling in en met de praktijk. De manier waarop de opleiding de studenten praktisch voorbereidt, o.m. door middel van Scompany, verdient alle lof. Nieuwste ontwikkelingen in het relevante werkveld en het vakgebied worden onderkend en zijn doorgevoerd, o.a. in aanpassing van de literatuur. De opleiding Communicatiemanagement is trots dat zij in dertig jaar is uitgegroeid tot de grootste op haar terrein in Nederland. De opleiding geeft aan dat het gevaar van zelfgenoegzaamheid op de loer ligt. Het auditteam heeft dit niet kunnen bespeuren, maar heeft wel geconstateerd dat de opleiding het gevaar loopt last te krijgen van de remmende voorsprong. Utrecht heeft van oudsher gekozen voor een profilering van het communicatievak in de richting van communicatiemanagement. Hierin ligt het accent op het strategisch kunnen (mee)denken op directieniveau. De communicatieprofessional moet communicatiebeleid geïntegreerd kunnen benaderen, daarmee onder andere de strategische bedrijfsdoelen van de organisatie meenemend. Zij onderscheidde zich met deze profilering expliciet van andere communicatieopleidingen. Inmiddels hebben ook andere opleidingen deze positie in het communicatievak gekozen. Daarom is het des te belangrijker dat de opleiding een helder antwoord kan geven op de huidige conceptualisering van het concept communicatiemanagement ; een concept dat duidelijk ten grondslag ligt aan het curriculum. Een laatste punt dat het auditteam wil aanstippen is de unieke positie van de opleiding in de Faculteit Communicatie en Journalistiek (FCJ). De opleiding is ambitieus en wil bekend staan als een toonaangevende, betrouwbare en innovatieve opleider op haar vakgebied. Het auditteam denkt dat de opleiding hier nog stappen in kan maken. Zo heeft het team een goede, gedegen maar ook nog vrij traditionele opleiding aangetroffen die nog enigszins zoekende was, bijvoorbeeld op het gebied van het denken in crossmediale communicatie. De opleiding is zelf van mening dat de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en crossmedialiteit nadrukkelijker een vertaalslag in het curriculum mogen krijgen. Het auditteam denkt dat de opleiding in dit kader veel meer gebruik kan maken van haar positie binnen de Faculteit Communicatie en Journalistiek (FCJ) dan zij nu doet. Nergens in communicatieopleidingsland is er een concentratie van meer disciplines in het vakgebied te vinden binnen één faculteit. Dit biedt mogelijkheid tot kruisbestuiving en tot een mooie unique selling point voor de opleiding. Onderwerp Doelstellingen opleiding: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De beroeps- en opleidingsprofielen inclusief de niveaus zijn beschreven aan de hand van het landelijk vastgestelde competentieprofiel. Het profiel van de opleiding sluit duidelijk aan op de eisen die door de vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Er is een goede focus op de behoeftes en eisen in het domein en de contacten met externen in de regio worden benut om daarvan een beeld te krijgen. De opleidingskwalificaties zijn door het beroepenveld gevalideerd en op een systematische manier vertaald naar een profiel voor de eigen opleiding. De opleiding speelt ook een actieve rol bij de landelijke discussie over het domein. Het auditteam is van mening dat bij de opleiding Communicatiemanagement het niveau van het facet Domeinspecifieke eisen de basiskwaliteit overstijgt. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 2

9 De eindkwalificaties van de opleiding (beroepscompetenties en opleidingscompetenties) bevatten alle elementen waar de Dublin descriptoren betrekking op hebben, en wel met een bereik en diepgang waar de Dublin descriptoren op bachelorniveau naar verwijzen. De specifieke beroepscompetenties zijn voorzien van een duidelijke niveaubeschrijving en prestatie-indicatoren. In modulebeschrijvingen van de opleiding wordt voor alle onderwijsonderdelen een duidelijke relatie gelegd met de te verwerven competenties. Het auditteam is van mening dat de opleiding het bachelorniveau op een heldere en inzichtelijke wijze heeft uitgewerkt in de doelstellingen van de opleiding. Het Associate degree-programma sluit aan op de vraag vanuit de beroepspraktijk naar communicatieprofessionals die gespecialiseerd zijn in eventmanagement. De AD heeft de bachelorcompetenties als uitgangspunt genomen en heeft ze geconcretiseerd naar een voor de AD passende set van competenties. De AD heeft hierbij het beoogde niveau aangepast aan het ADniveau en heeft het inhoudelijk eigene van de AD op een goede manier tot uitdrukking gebracht. Alle facetten van onderwerp 1 Doelstellingen Opleiding worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Programma: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Zowel op het niveau van de opleiding als op het niveau van het programma is sprake van gestructureerde en frequente interactie met het werkveld. Dit is zichtbaar in de opbouw van de opleiding, in de werkvormen en in de inhoud. Op basis van de audit is het auditteam van mening dat de opleiding een goede beroepsgerichtheid kent. Het auditteam is zeer positief over de manier waarop de opleiding de studenten praktisch voorbereidt, onder meer door middel van Scompany en het instituutsbrede Nieuwe Dingen Doen. Bij de beschrijving van de modules is een expliciete verwijzing naar het competentieprofiel voor de opleiding opgenomen, die ook een uitwerking naar niveau kent. Het programma is volledig thematisch ingericht op basis van beroepsproducten en thema s. De onderdelen van het programma dekken in hun samenhang het geheel van de eindkwalificaties af en stellen daarmee de student in de gelegenheid deze te bereiken, zij het dat de uitwerking van de reflectielijn nog enigszins onduidelijk is en dat de internationale oriëntatie verder uitgebouwd kan worden. Ook dient de opleiding aandacht te hebben en dat heeft zij ook voor de verdere ontwikkeling van doelstellingen op het gebied van creatieve communicatie en crossmedialiteit naar het programma. Het Instituut voor Communicatie heeft voor de opleiding een thematische opbouw gekozen die consequent is doorgevoerd. De studenten hebben de mogelijkheid om de stage te verbinden met het onderwerp van hun specialisatie en afstuderen. De verticale opbouw van het programma komt terug in de opbouw van de ondersteunende modules. Ook is de opbouw in complexiteit van de thema s is herkenbaar. De opleiding Communicatiemanagement neemt adequate maatregelen om de studenten een studeerbaar programma te bieden en heeft een systeem om studenten te ondersteunen bij studievertraging. Kenmerkend is dat de opleiding stevige daadwerkelijke studiebelasting kent. De opleiding kent een afgewogen pakket maatregelen om de aansluiting op de vooropleiding te realiseren. De opleiding heeft daartoe onder meer recentelijk het startblok van de propedeuse herzien om body te geven aan de noodzakelijke hbo-basisvaardigheden en attitude binnen de context van communicatiemanagement. Ook heeft de opleiding goede afspraken gemaakt met mbo-instellingen over verkorte trajecten. Het auditteam was hiervan onder de indruk. Het didactisch concept is herkenbaar ontleend aan de doelstellingen van de opleiding en de onderwijsvisie van de faculteit. De onderwijsvisie gaat uit van een competentiegerichte opzet van het curriculum. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 3

10 Het didactisch concept is consequent uitgewerkt in een thematische benadering van het programma. De opleiding brengt hierdoor integratie van theorie en praktijk tot stand. Het auditteam waardeert de wijze waarop opleiding het competentiegerichte onderwijs heeft ingericht. Voor de opleiding Communicatiemanagement is het toetsbeleid op faculteitsniveau beschreven. Uitwerking hiervan op opleidingsniveau is in gang gezet. Procedures en methoden zijn in overeenstemming met de leerdoelen en de onderwijsvisie. Het nieuwe toetsbeleid is ingezet en zorgt voor een werkend mechanisme om de technische kwaliteit van de toetsing te borgen. Ook zijn eerste groepen docenten geschoold in het omgaan met assessments. Het auditteam heeft op basis van het ingezette facultaire beleid en de reeds genomen maatregelen vertrouwen in de verdere ontwikkeling van het toetsbeleid. Onderwerp Inzet van personeel: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De kwaliteit en kwantiteit van het docententeam staan garant voor de uitvoering van goed onderwijs. Het Instituut voor Communicatie heeft een divers docententeam dat actief betrokken is vanuit, dan wel in de (internationale) beroepspraktijk. De docenten vertalen hun kennis van de beroepspraktijk door naar het onderwijs. Het auditteam heeft met docenten gesproken die een sterk esprit de corps laten zien en die voor hun taak berekend zijn en duidelijk blijk geven van persoonlijke betrokkenheid bij degenen die ze opleiden. Een aantal docenten draagt actief bij aan het onderzoek in de kenniskring Overheidscommunicatie of in de kenniskring Crossmedia Content. De docent-studentratio is voldoende om de opleiding met de gewenste kwaliteit te kunnen verzorgen. De indruk bestaat wel dat de grote betrokkenheid van docenten, gevoegd bij de (verbeter- en andere) inspanningen die vanuit faculteit en hogeschool worden verwacht, tot een hoge (werk)druk leiden. Het auditteam kon zich niet aan de indruk onttrekken dat enige verlichting en misschien prioritering nodig is. De opleiding is zich hiervan bewust en heeft werkdruk als aandachtspunt op het netvlies staan. De docenten beschikken over relevante kwalificaties in vakinhoudelijk en didactisch opzicht. De opleiding heeft een goed beeld van de competenties van de docenten en voert een actief scholingsbeleid. Zo wordt er gestuurd op deskundigheidsbevordering op het gebied van onderzoeksvaardigheden bij docenten. Sterk vond het auditteam dat docenten deelnemen aan intercollegiale intervisiesessies. Studenten zijn tevreden over de docenten, hun (vak)deskundigheid, hun kennis van de beroepspraktijk en hun praktijkgerichtheid in de lessen. Twee facetten van onderwerp 3 ( Inzet van personeel ) worden als goed beoordeeld voor deze opleiding, wat een kwalificatie goed voor dit onderwerp rechtvaardigt. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Voorzieningen: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De faculteit beschikt over een groot aantal voorzieningen die door de opleidingen gezamenlijk worden benut. Het gebouw is goed geoutilleerd en heeft een herkenbare uitstraling. De huisvesting en materiële voorzieningen zijn ruimschoots toereikend om het programma van de opleiding te realiseren. De mediatheek is zeer wel voorzien en van goede kwaliteit, als zelfstandige informatiebron (brede en diepe collectie) en als toegang tot externe bronnen. Het systeem van informatievoorziening werkt met verschillende instrumenten en is volgens het auditteam adequaat. De studiebegeleiding vindt gestructureerd plaats via een scala aan voorzieningen. De opleiding bewaakt hierbij zowel de studievoortgang als de ontwikkeling van professionele competenties. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 4

11 Eén facet van onderwerp 4 ( Voorzieningen ) wordt als goed beoordeeld voor deze opleiding. Dit rechtvaardigt dit voor het auditteam een kwalificatie goed voor dit onderwerp. Dit wordt als extra aantekening bij het oordeel toegevoegd. Onderwerp Interne Kwaliteitszorg: voldoende Het oordeel van het auditteam over alle facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. Binnen de FCJ bestaat een uitgebreide evaluatiesystematiek volgens de plan-do-check-act methode. De opleidingen worden periodiek geëvalueerd aan de hand van vooraf opgestelde streefnormen. De opleidingen vertalen de uitkomsten naar verbeteracties, die opgenomen worden in het jaarplan van de opleiding en/of de faculteit. Bij de kwaliteitszorg worden studenten, medewerkers en het beroepenveld betrokken. Er is op diverse punten in de interne kwaliteitszorg ruimte voor verbetering. De opleiding is zich hier terdege van bewust en is daar ook ambitieus in. Verbeteringen liggen op het vlak van het tegengaan van de non-respons bij enquêtes, de terugkoppeling van genomen verbeteracties naar in het bijzonder studenten en de monitoring van de verbeteracties conform de PDCA-cyclus. Onderwerp Resultaten: voldoende Het oordeel van het auditteam over beide facetten van dit onderwerp is positief. De volgende overwegingen hebben tot dat oordeel geleid. De opleiding borgt het bachelorniveau van de afgestudeerden op voldoende wijze, maar kan de consistentie in de totstandkoming van het oordeel nog verder versterken. Het niveau van de afgestudeerden wordt door het werkveld inderdaad als bachelorniveau gekwalificeerd. Dat betekent dat de opleiding er in is geslaagd haar opleiding zodanig in te richten dat zij de doelstellingen (eindkwalificaties) realiseert. Eigen onderzoek van het auditteam bevestigt dat beeld. Het niveau van de afstudeerwerkstukken van de AD-studenten is conform datgene wat men mag verwachten van een afgestudeerde AD er: de werkstukken van de eerste twee lichtingen weerspiegelen het operationeel niveau waar het programma voor opleidt. Hiermee voldoet de AD aan de basiskwaliteit. Alles in overweging nemend kwalificeert het auditteam het gerealiseerde eindniveau van zowel bacheloropleiding als Associate Degree als voldoende. De opleiding Communicatiemanagement meet het gerealiseerd rendement en hanteert streefcijfers. De opleiding analyseert het gerealiseerde rendement en heeft een plan opgesteld om tot rendementsverbetering te komen. Dit plan werpt de eerste vruchten af. Het auditteam beoordeelt het gerealiseerd onderwijsrendement bij de bacheloropleiding als voldoende. Voor de Associate Degree zijn eerste cijfers beschikbaar die een bemoedigend beeld oproepen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 5

12 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 6

13 2. INLEIDING 2.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) dat door Hobéon Certificering als Visiterende en Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement (crohonummer 34405) en het daaronder vallende Associate Degreeprogramma Communicatie Eventmanagement (crohonummer 80031), verzorgd door Hogeschool Utrecht. De bacheloropleiding wordt aangeboden in de varianten voltijd en deeltijd; het Associate Degreeprogramma in de variant voltijd. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review en de daarbij behorende onderliggende documenten. Het bij het onderzoek gehanteerde beoordelingskader is geweest: Hobéon Beoordelingskader, versie De audit De audit heeft plaatsgevonden op 27 september Het programma van de audit is opgenomen in Bijlage I. Het auditteam werd gevormd door drs. W.G. van Raaijen, prof. dr. P. Verweel drs. D.A.E.M. van der Laan, I.H.C. Jaspers en D.P.M. de Koning MSc. De in dit team aanwezige expertise is in onderstaand schema zichtbaar. voorzitter drs. W.G. van Raaijen werkvelddeskundige Drs. D.A.E.M. van der Laan vakdeskundige Prof. dr. P. Verweel student I.H.C. Jaspers secretaris D.P.M. de Koning werkveld vak / discipline onderwijs X X X X X X kwaliteitszorg /audit X X studentperspectief X Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 7

14 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 8

15 3. KARAKTERISTIEK VAN DE OPLEIDING Inbedding in de organisatie De opleiding Communicatiemanagement is een onderdeel van de Faculteit Communicatie en Journalistiek (FCJ), een van de zes faculteiten van de Hogeschool Utrecht. De FCJ is met meer dan 4000 studenten de enige faculteit binnen het Hoger Onderwijs in Nederland die de vakgebieden communicatie, communicatiesystemen en journalistiek samen in huis heeft. Daarmee is zij de grootste en meest breed gesorteerde faculteit op haar vakgebied en een belangrijke speler in het beroepenveld. Deze positie wil zij graag waarmaken en zij probeert zo goed mogelijk aan te sluiten en in te spelen op de huidige ontwikkelingen op het gebied van de informatie, communicatie en media. Strategische koers De faculteit heeft twee onderwijsinstituten (Instituut voor Media en Instituut voor Communicatie) en een kenniscentrum. De opleiding CM is een onderdeel van het Instituut voor Communicatie. Binnen dit instituut participeren naast de opleiding ook de opleidingsprofielen Digitale Communicatie, Bedrijfscommunicatie en International Communication & Media van de opleiding Communicatiesystemen. Uitgangspunt voor het beleid en de koers van de opleiding en het instituut is de conceptagenda strategische beleidsvorming van de FCJ die aansluit op de strategische visie van de HU in HU kiest richting Koers Opleiding Communicatiemanagement (CM) is een beroepsopleiding die opleidt voor communicatiemanagers op strategisch beleidsniveau van een organisatie. Communicatiebeleid en communicatie-uitingen van een organisatie worden gezien als een samenhangend geheel waarmee communicatie ingezet kan worden als een strategisch managementinstrument. Binnen het perspectief van communicatiemanagement kent de opleiding drie afstudeerrichtingen: Commerciële Communicatie; Corporate en interne communicatie; Overheidscommunicatie. Deze richtingen komen overeen met drie communicatiedomeinen van communicatiemanagers binnen de beroepspraktijk. Om de internationale oriëntatie van het opleidingsprofiel verder te versterken is er in het studiejaar een nieuwe afstudeerrichting ontwikkeld. Deze afstudeerrichting, internationale commerciële communicatie, wordt geheel in het Engels aangeboden en is gelieerd aan de afstudeerrichting commercieel communicatie. Het programma wordt samengeteld mede aan de hand van de eisen van de International Advertising Association waardoor studenten een international erkend certificaat kunnen behalen. In studiejaar gaat deze nieuwe afstudeerrichting van start. In het studiejaar is de opleiding gestart met een twee jarige Associate degree (Ad) opleiding Communicatie Eventmanagement. Deze opleiding is een onderdeel van de bacheloropleiding en richt zich op het beroepsprofiel van assistent eventmanager. Studenten hebben de mogelijkheid om na dit Ad-traject door te stromen in jaar 3 van de bacheloropleiding CM. Vanaf studiejaar heeft deze opleiding een numerus fixus van 90 studenten. De opleiding neemt actief deel aan het landelijk overleg van Communicatieopleidingen (LOCO), participeert in de beroepsvereniging Logeion en heeft een actieve Beroepenveldcommissie. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 9

16 Korte schets van het bachelorprogramma voltijd en deeltijd Het onderwijsprogramma van de opleiding is gebaseerd op drie pijlers: competentiegericht, vraaggericht en een sterke leeromgeving. Het programma van de opleiding is gerelateerd en ingericht aan de hand van het landelijke competentieprofiel, wat geresulteerd heeft in het competentieprofiel van een startende communicatieprofessional. De vraaggerichtheid van het onderwijs heeft de opleiding vorm gegeven met opdracht-gestuurd onderwijs. Binnen de onderwijsmodules confronteert de opleiding de studenten steeds met een relevant beroepsprobleem uit de communicatiepraktijk in de vorm van een opdracht die uitmondt in een specifiek beroepsproduct als analyse en/of oplossing voor het probleem. Daarbij worden studenten uitgedaagd om hun verworven kennis en vaardigheden toe te passen binnen de context van de actuele beroepspraktijk. De sterke leeromgeving blijkt expliciet in het curriculumonderdeel Scompany waarin studenten als junior communicatieadviseurs in spe een betaalde opdracht uitvoeren binnen de professionele setting van het communicatieadviesbureau van de opleiding. De thema s per onderwijsperiode en per leerjaar zorgen voor een spreiding in de ontwikkeling van de competenties. Het eerste jaar is vooral oriënterend van opzet en er vindt een kennismaking plaats met de beroepspraktijk door de thema s Maatschappij, Markt en Organisatie waarbij het steeds gaat om de rol die communicatie binnen deze sectoren of domeinen speelt. Binnen de thema s krijgt de student relevante theoretische en vaardighedencursussen aangeboden. Binnen ieder thema wordt door studenten gewerkt aan een beroepsproduct zoals een communicatieadvies of een voorlichtingskrant. In het tweede jaar vindt er een verdieping van de stof uit het eerste jaar plaats. De student maakt kennis met de thema s Trends en Issues, Campagnes, Verandercommunicatie en Crisiscommunicatie. Het derde jaar kent een eigen dynamiek. Een half jaar bestaat uit vrije ruimte of profileringsruimte waarin de student zich kan verbreden of verdiepen door bijvoorbeeld het kiezen van een minor. Vervolgens krijgt de student nog twee verplichte thema s aangeboden, namelijk Strategisch communicatiemanagement en het leerbedrijf Scompany waarbij de integratie van de diverse beroepspraktijken centraal staat. Het vierde jaar is gericht op verdieping en specialisatie. De student kiest een van de drie afstudeerspecialisaties en verdiept zich daarmee gedurende een onderwijsperiode in het werkgebied van interne & corporate communicatie, commerciële communicatie of overheidscommunicatie. Vervolgens loopt de student stage die overgaat in een afstudeeropdracht. De deeltijdopleiding kenmerkt zich door de combinatie van werken en studeren. Het programma is een aangepaste variant van het voltijdprogramma. Na de propedeuse moet de student werkzaam zijn in het beroepenveld waarvoor hij/zij wordt opgeleid. In de colleges wordt gebruik gemaakt van de opgedane werkervaring en de student maakt een werkverslag aan de hand waarvan getoetst wordt of de werkervaring voldoende en relevant was. Het werkend leren en lerend werken gaat bij de deeltijdstudent gelijk op. Schets van het Ad-programma Het Associate degree programma omvat twee jaar. Het eerste jaar van het Associate degreeprogramma is gelijk aan de propedeuse van de bacheloropleiding. Bij de Ad-klassen worden de lessen en de projecten zoveel mogelijk inhoudelijk gekoppeld aan communicatie binnen de evenementenbranche. In het tweede jaar staat de verdieping en verbreding binnen de evenementenbranche centraal. In blok 1 krijgen de studenten het blok Campagnes waarin een evenement als marketingcommunicatie-instrument centraal staat. In blok 2 krijgen de studenten onder andere een inleiding in de evenementenbranche, evenementenmarketing en krijgen zij vaardigheidstrainingen als inkoop, organisatie en planning. Vervolgens gaan de studenten een half jaar op stage en daarbinnen maken ze afstudeeropdrachten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 10

17 Tijdens stageterugkomdagen krijgen de studenten ondersteunend onderwijs aangeboden in de vorm van workshops. Afgestudeerden van het Ad programma hebben de mogelijkheid om direct door te stromen naar jaar 3 van het bachelorprogramma. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 11

18 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 12

19 4. VORIGE ACCREDITATIE Visitatie 2005 De opleiding is in 2005 geaccrediteerd. De NVAO beoordeelde de opleiding op alle in het accreditatiekader vermelde onderwerpen en facetten accreditatiewaardig met als extra aantekening dat het auditteam de onderwerpen doelstelling opleiding, "voorzieningen en bijzonder kenmerk als goed kwalificeert. De beoordeling is uitgevoerd door Hobéon certificering. Er zijn een aantal belangrijke formele wijzigingen geweest bij de opleiding na de accreditatie van Ten tijde van de accreditatie werd het voltijdprogramma CM zowel Nederlandstalig als Engelstalig aangeboden ( Integrated Communication Management ). Door veranderingen in de internationale beroepspraktijk heeft de FCJ haar assortiment aangepast en is zij in gestart met het nieuwe Engelstalige opleidingsprofiel International Communication and Media, die is ondergebracht onder het croho Communicatiesystemen. Dit betekent dat de Engelstalige variant van Communicatiemanagement sinds 2006 is afgebouwd. Het laatste jaar van deze opleiding werd nog volledig in studiejaar aangeboden. Interne audit 2008 In 2008 heeft de opleiding een interne audit ondergaan. In 2008 heeft de opleiding een interne audit ondergaan. Het interne auditpanel beoordeelde de opleiding als voldoende met de kwalificatie goed voor het onderwerp doelstellingen opleiding en zag geen noemenswaardige risico s. Wel had het auditteam een aantal opmerkingen. Deze zijn het onderwerp geweest van een studiedag voor de medewerkers en het management van de opleiding en zijn verwerkt in het zogenoemde jaarplan van de opleiding. De opleiding heeft in haar jaarplan speerpunten geformuleerd die zij heeft verdeeld in facultaire speerpunten en opleidingsspecifieke speerpunten. Facultaire projecten voor alle opleidingen van de faculteit richting zich onder meer op organisatieontwikkeling en werken in teams, het borgen van de kwaliteitscyclus in alle aspecten van het onderwijs en de invoering van de Tackle processen (zie onderstaand verhaal). Opleidingsspecifieke speerpunten zijn onder andere: herziening van het curriculum in het project TAK: toetsing, aansluiting, kwaliteit. Het project leidt tot een bijgesteld curriculum in de eerste 3 jaren van de opleiding. Daarbij staat de (toetsing) van de niveaus van competentieontwikkeling van de studenten centraal; oprichting en ontwikkeling van de internationale afstudeerrichting Commerciële Communicatie; evaluatie van de onderzoekskundelijn in de opleiding; ontwikkeling van de medewerkers met aandacht voor het verder concretiseren RGW-cyclus. Een van de punten waar de opleiding hard mee bezig is geweest de afgelopen periode, is de aansturing van de organisatie op operationeel en strategisch vlak. De groei van de opleiding en de toegenomen complexiteit ervan hebben duidelijk gemaakt dat de borging van processen explicieter moest zijn. Onder de verzamelnaam Tackle is daar de afgelopen jaren hard aan gewerkt. Processen rondom onderwijsorganisatie en -logistiek zijn helder beschreven en geïmplementeerd. Zaken als het ontwikkelen van nieuw onderwijs, het werken in teams, studieloopbaanbegeleiding, toetsbeleid en de coördinatiestructuur, zijn beschreven en gestandaardiseerd. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 13

20 Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 14

21 DEEL 2 5. ONDERWERPEN EN FACETTEN NVAO-ACCREDITATIEKADER 1. Doelstellingen opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk) Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Beroepsprofiel De opleiding Communicatiemanagement beoogt studenten op te leiden tot communicatieprofessionals voor een functie in het communicatiemanagement. Het gaat hierbij om het aansturen van geïntegreerde communicatie op beleids/strategisch niveau. Afgestudeerden zijn werkzaam in functies als: communicatieadviseur, accountmanager, persvoorlichter, hoofd communicatie, medewerker public relations. Afgestudeerden van de Associate degree zijn werkzaam in assistent functies binnen de evenementenbranche waarbij evenementen ingezet worden als middel binnen het communicatiebeleid van een organisatie. Het beroepsprofiel is in mei 2004 vastgesteld door het landelijk overleg communicatieopleiding (LOCO). Onder meer hebben hiervoor als basis gediend de BeroepsNiveauProfielen Communicatiemanagement (BNP) van beroepsvereniging Logeion) en andere vastgelegde criteria, zoals die van de VEA (Vereniging van Communicatie-Adviesbureaus). Onlangs heeft Logeion, de beroepsvereniging voor Communicatie, na afstemming met werkgevers en beroepsbeoefenaars, een nieuwe impuls gegeven aan haar BeroepsNiveauProfielen. Het huidige profiel wordt vervangen door een nieuw model dat meer recht doet aan de ontwikkeling en verbreding van het vak. De nieuwe profielen sluiten bovendien beter aan bij de Europese richtlijnen (EQF) en de ontwikkelingen in het hoger onderwijs. Het LOCO herschrijft momenteel de landelijke competentiebeschrijvingen. Vertegenwoordigers van de opleiding Communicatie zijn hierbij betrokken. Opleidingsprofiel De eindkwalificaties van de opleiding zijn zoals hierboven is gesteld gebaseerd op het door het LOCO landelijk vastgestelde competentieprofiel. Het landelijk competentieprofiel bevat de volgende negen competenties. De opleiding heeft aan het competentieprofiel twee competenties toegevoegd waarmee zij zich wil onderscheiden. Beroepscompetenties Communicatie 1. issuesignalering en onderzoeksvoorbereiding 2. onderzoek en analyse 3. communicatieadvies 4. communicatiebeleid 5. communicatieplannen 6. ontwerpt campagne 7. realiseren van communicatieprojecten 8. communicatiemiddelen 9. representeren Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 15

22 Opleidingscompetenties Communicatiemanagement 10. Management 11. Beroepshouding en gedrag Iedere competentie is door de opleiding beschreven door middel van een toelichting, beroepsproducenten en criteria met betrekking tot product en proces. De opleiding wil dat studenten een goed oog hebben voor de organisatiedoelstellingen en de strategie van de organisatie incorporeren in het communicatiebeleid. De AD heeft, vanuit de boven beschreven terminologie, de bachelorcompetenties tot uitgangspunt genomen en heeft hierbij het beoogde niveau aangepast aan het AD niveau (zie ook 1.2). Het auditteam ziet dat de opleiding een rijke historie heeft, maar dat zij op dit moment inboet ten aanzien van de voortrekkersrol die zij in het verleden heeft vervuld. De ontwikkelingen op het vlak van integraliteit in het communicatiemanagement dreigen volgens het auditteam de opleiding op achterstand te zetten. Het opleidingsprofiel is degelijk, maar niet meer uniek. De beginnende beroepsbeoefenaar Een afgestudeerde bachelor heeft het beroepsniveauprofiel B communicatiemedewerker/junior communicatieadviseur en groeit snel door naar profiel C senior communicatieadviseur. Een afgestudeerde Associate degree heeft het beroepsniveauprofiel A assistent communicatiemedewerker en groeit snel door naar profiel B communicatiemedewerker/junior communicatieadviseur. De vertegenwoordigers uit het werkveld zijn tevreden over het geformuleerde eindcompetenties, zo blijkt uit de verslagen. Het competentieniveau van de afgestudeerden sluit goed aan bij de functies waarin beginnende communicatiemanagers terechtkomen. De opleiding voldoet aan de vraag vanuit het werkveld naar degelijk geschoolde communicatieprofessionals. Volgens de HBOmonitor 2008 zijn de afgestudeerden vooral werkzaam als public relations adviseur, voorlichtingsfunctionaris en communicatiedeskundige. De afgestudeerden vinden (HBO monitor 2008) dat de opleiding beter dan gemiddeld de basis vormt voor een start op de arbeidsmarkt en verdere ontwikkeling, maar zijn iets minder dan gemiddeld tevreden over de voorbereiding op de actuele beroepspraktijk. Voor wie dat wil, is doorstroom naar communicatiemanagementfuncties bij het opdoen van ervaring mogelijk. De praktijk bewijst dat. Internationale referentie De opleiding heeft aandacht voor de internationale component in de doelstellingen van haar opleidingen. Deze component is geformuleerd in termen van kennis van internationale ontwikkelingen, een mondiale blik en de vaardigheden om in interculturele settings te werken (facultaire conceptagenda). Via het faculteitsbeleid en het netwerk van de hogeschool heeft de opleiding toegang tot een uitgebreid netwerk. Dit leidt tot een structurele aanpak van het contact met internationale partnerinstellingen. Internationale oriëntatie vormt impliciet een onderdeel van het huidige competentieprofiel. Met ingang van het studiejaar biedt de opleiding een afstudeerrichting International communication & media aan. Verder kunnen studenten binnen de profileringsruimte van het curriculum een eigen internationale invulling geven aan hun opleiding. Tijdens de audit bleek dat de internationale component is verankerd in curriculumonderdelen of keuzen, maar het leren denken in termen van een global world levert desgevraagd bij studenten niet meteen herkenning op. Het auditteam vindt dat de opleiding voldoende aandacht heeft voor de internationale oriëntatie, maar zich er nog beperkt mee profileert. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 16

23 Onderzoekscompetenties Onderzoek en analyse is een van de kerncompetenties van het competentieprofiel van de opleiding. Binnen het curriculum komt deze competentie binnen meerdere cursussen aan de orde. Bovendien is onderzoek een expliciete competentie in het afstudeertraject van de bacheloropleiding. Studenten studeren af op een adviesrapport voor een opdrachtgever uit het werkveld en dit advies moet onderbouwd zijn door middel van zelfstandig uitgevoerd onderzoek en theorie. Binnen het lectoraat Overheidscommunicatie doen studenten en docenten onder meer onderzoek binnen diverse projecten uit het werkveld. Het lectoraat is direct gelieerd aan de afstudeerrichting Overheidscommunicatie en kennis vanuit het lectoraat komen terug in het onderwijsprogramma s waar de betrokken docenten lesgeven. Tijdens de audit heeft het auditteam gesproken met de verschillende lectoren die bij het Kenniscentrum Communicatie & Journalistiek betrokken zijn. Het auditteam heeft gezien dat de onderzoeksleerlijn herkenbaar in het programma terug komt. De lectoren zijn hierbij betrokken. Wel heeft het auditteam ervaren dat er duidelijke verschillen zijn in de mate waarin de verschillende lectoren een inhoudelijke bijdrage aan het onderwijs leveren (zie ook facet 2.1). Het auditteam is van mening dat hier voor de opleiding Communicatiemanagement nog kansen liggen. Onderhoud beroeps- en opleidingsprofiel De competenties vormen het referentiepunt en de basis voor het curriculum van de opleiding. Het auditteam heeft geconstateerd dat er veel contact is tussen de opleiding en het werkveld. De opleiding beschikt over een beroepenveldcommissie ter validering van haar competenties. Het auditteam heeft notulen ingezien van overleggen met de beroepenveldcommissie en heeft geconstateerd dat er expliciet wordt gesproken over trends en ontwikkelingen binnen het vakgebied van communicatie en informatie en de betekenis hiervan voor het opleidingsprofiel en het curriculum. De drie bestaande afstudeerrichtingen zijn bijvoorbeeld in overleg met het beroepenveld tot stand gekomen. De vertegenwoordigers uit het werkveld zijn ook betrokken geweest bij de planvorming voor de nieuwe afstudeerrichting. De opleiding participeert actief in het landelijk overleg. Zo heeft een van de docenten zitting in de Onderwijsraad van Logeion, de brancheorganisatie voor communicatie. Conclusie Het auditteam heeft kunnen vaststellen dat het beroeps- en opleidingsprofiel inclusief de niveaus zijn beschreven aan de hand van het landelijk vastgestelde competentieprofiel. Het profiel van de opleiding Communicatiemanagement is daarmee gebaseerd op een landelijk vastgestelde en door de beroepspraktijk gevalideerde beschrijving van domein- en opleidingscompetenties en sluit duidelijk aan op de eisen die door de vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld. Er is een goede focus op de behoeftes en eisen in het domein en de contacten met externen in de regio worden benut om daarvan een beeld te krijgen. De opleidingskwalificaties zijn door het beroepenveld gevalideerd: landelijk, maar ook door de beroepenveldcommissie van de opleiding. Deze kwalificaties zijn door de opleiding op een systematische manier vertaald naar een profiel voor de eigen opleiding. De opleiding speelt ook een actieve rol bij de landelijke discussie over het domein. Het auditteam is van mening dat bij de opleiding Communicatiemanagement het niveau van het facet Domeinspecifieke eisen de basiskwaliteit overstijgt. Reden om dit facet te beoordelen als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 17

24 Facet 1.2. Niveau: bachelor en master De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor of een master Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding geanalyseerd om te bepalen of deze kwalificaties beantwoorden aan het niveau bachelor. Voor de verantwoording over het hboniveau heeft de opleiding Communicatiemanagement aansluiting gezocht met de tien generieke kernkwalificaties voor de hbo-bacheloropleidingen, zoals die zijn geformuleerd door de Commissie Franssen. Op basis van deze landelijke domeincompetenties is er een eerste landelijke Body of Knowlegde & Skills (Body of Knowledge & Skills sector HEO Domein Communications, HBO-raad, juni 2008) opgesteld voor het domein Communications. In de Boks wordt per competentie dieper ingegaan op achterliggende basiskennis- en deskundigheidsgebieden. In de landelijke documenten wordt een duidelijk verband gelegd met de Dublin descriptoren. De opleiding maakt een inzichtelijke verbinding tussen de landelijke competenties en de eigen opleidingskwalificaties en legt daarmee de relatie met de Dublin descriptoren. Dit impliceert dat, als een student voldoet aan het opleidingsprofiel, hij ook voldoet aan zowel het internationaal als nationaal geaccepteerde niveau van de hbo-bachelor. Binnen het curriculumplan legt de opleiding bij elk van de elf beroepsspecifieke competenties een verband naar de generieke hbo-competenties. Tevens wordt elke competentie beschreven aan de hand van een toelichting, meerdere beroepsproducten en criteria met betrekking tot product en proces. De opleiding markeert de competentieontwikkeling met drie specifieke beroepsniveaus die overeenkomen met fasen in de studie. De niveaus variëren naar de mate van zelfstandigheid, de complexiteit van de taak en/of van de beroepscontext. Het programma van de Associate degree gaat tot en met niveau twee. Het derde niveau weerspiegelt de elementen van de Dublin descriptoren die het hbo-niveau markeren. Het gehanteerde leerlijnenmodel leidt ertoe dat studenten via de leerlijnen op een gestructureerde manier het eindniveau bereiken. Conclusie De eindkwalificaties van de opleiding (beroepscompetenties en opleidingscompetenties) bevatten alle elementen waar de Dublin descriptoren betrekking op hebben en wel met een bereik en diepgang waar de Dublin descriptoren op bachelorniveau naar verwijzen. De specifieke beroepscompetenties zijn voorzien van een duidelijke niveaubeschrijving en prestatie-indicatoren. In modulebeschrijvingen van de opleiding Communicatiemanagement wordt voor alle onderwijsonderdelen een duidelijke relatie gelegd met de te verwerven competenties. Het auditteam is van mening dat de opleiding het bachelorniveau op een heldere en inzichtelijke wijze heeft uitgewerkt in de doelstellingen van de opleiding en beoordeelt dit facet daarom als goed. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 18

25 Facet 1.3. Oriëntatie hbo De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties o Een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is o Een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een hbo-opleiding vereist is of dienstig is Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op de overweging dat de in facet 1.3 benoemde aspecten volledig in facet 1.1 aan de orde zijn geweest en het oordeel derhalve identiek is. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 19

26 2. Programma Facet 2.1. Eisen hbo Kennisontwikkeling van studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk Oordeel: goed Het oordeel van het auditteam is gebaseerd op onderstaande overwegingen. Kennisontwikkeling De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd. Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Hierbij wordt waar wenselijk en mogelijk gebruik gemaakt van moderne media (ICT). Het onderwijs is gebaseerd op het concurrency-principe, waarbij leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk elkaar wederzijds positief beïnvloeden. De opleiding maakt daarom gebruik van opdracht-gestuurd onderwijs en heeft het programma zodanig ingericht, dat actuele kennis uit de beroepspraktijk een wezenlijk onderdeel van het curriculum vormt. Vakliteratuur en aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal Het auditteam heeft tijdens het visitatiebezoek de boekenlijst bestudeerd en concludeert dat de opleiding gebruikte vakliteratuur een goede afspiegeling is van de op dit moment gangbare literatuur en ook de klassiekers bevat. De opleiding maakt gebruik van standaardwerken die vrijwel iedere beroepsbeoefenaar in het betreffende veld kent en gebruikt, (recente) artikelen uit vaktijdschriften, artikelen uit tijdschriften die door de beroepsvereniging worden uitgegeven en kwalitatief goede vakpublicaties op het internet. Door de hele opleiding heen maakt de opleiding gebruik van studiemateriaal dat aan de beroepspraktijk is ontleend. Zo maakt de opleiding veel gebruik van actuele beroepscases en opdrachten. Binnen het voltijds programma wordt casuïstiek veelal toegepast in gesimuleerde praktijksituaties. Ieder thema wordt afgesloten met een opdracht in de vorm van het opleveren van een beroepsproduct. De deeltijdstudent voert opdrachten (in aangepaste vorm) in de eigen beroepspraktijk uit. Interactie met de beroepspraktijk De opleiding Communicatiemanagement heeft het curriculum georganiseerd rond beroepsgerichte thema s. De studenten worden tijdens hun studie expliciet in contact gebracht met hun toekomstige werkveld, door contacten met het bedrijfsleven. Interactie met de beroepspraktijk in de voltijds opleiding vindt o.a. op de volgende manier plaats: lessen van gastdocenten uit de praktijk; docenten die het docentschap combineren met functies binnen de beroepspraktijk en lidmaatschap van brancheverenigingen en organisaties; vervaardiging van beroepsproducten bij ieder project; zoals een issueprofiel voor het Utrechts Nieuwsblad of een intern communicatieplan voor de introductie van nieuwe medewerkers bij IKEA; Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie hbo bacheloropleiding Communicatiemanagement, Hogeschool Utrecht 20