in Kinderopvang en Basisonderwijs
|
|
- Fenna Jacobs
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Workshop Mannen in Kinderopvang en Basisonderwijs Conferentie De afwezige vader bestaat niet Amsterdam, De Nieuwe Liefde,, 18 april 2013 Louis Tavecchio, em. hoogleraar Pedagogiek UvA/em.. lector HvA
2 ONTBREKEN (VERDWIJNEN) VAN MANNELIJKE OPVOEDERS (ook als ROLMODEL) IN BELANGRIJKE OPVOEDINGSCONTEXTEN BUITEN GEZIN Met name wat betreft NABIJE INTERACTIE met het kind: KINDEROPVANG (99% VROUW) BUITENSCHOOLSE (NASCHOOLSE) OPVANG (96% VROUW) BASISONDERWIJS (87% VROUW) PROBLEMEN MET SEKSEROL-IDENTIFICATIE (?)
3
4 Voordelen die nabije interactie met mannelijke professionals voor kinderen/jongeren zou kunnen hebben Het perspectief van waaruit naar kind/jongere wordt gekeken, wordt verruimd: beide seksen zouden elkaar kunnen aanvullen Het rolpatroon dat aangeboden wordt is niet meer uitsluitend of overwegend vrouwelijk, want vrouwelijke professionals gedragen zich als vrouwen en bieden dus vooral aan hoe een vrouw zich moet gedragen
5 Het is voor jongens daarom goed om (ook) mannen om zich heen te hebben Een mannelijk rolmodel kan uit meerdere typen of varianten bestaan: Mannen die een stereotiep manbeeld doorbreken door te laten zien dat ze ook kunnen (ver)zorgen Mannen die met traditioneel mannelijke eigenschappen een tegenwicht vormen in een bijna exclusief vrouwelijke omgeving
6 De realiteit is dat veel mannen in dit soort posities als enige in een voor de rest uit vrouwen bestaand team werken en dat er geen enkelvoudig manbeeld bestaat dat iedere man volledig kan vormgeven Mannen zullen dus verschillen in de manier waarop zij vormgeven aan hun identiteit als man
7 Het is te verwachten dat een gemengd team (vrouwen en mannen) minder snel seksespecifieke interactie- en beoordelingspatronen zal vertonen Zie voorbeelden Lieselotte Ahnert (2006) en Winer & Phillips (2012), sheets 30 t/m 38
8 Periode II: peuter-kleuter (2-4 jaar) Ontwikkelingsopgaven - representationele vaardigheden - constructief omgaan met leeftijdgenoten - internaliseren van maatschappelijke eisen - sekserol-identificatie Opvoedingsopgaven - sensitief zijn voor cognitief niveau kind - positief en bevestigend omgaan met kind - soepel omgaan met ambiguïteit kind - disciplinering - sekse-specifieke benadering
9 Verschillen tussen jongens en meisjes
10 Jelle Jolles, Ellis en het verbreinen Over Hersenen, Gedrag & Educatie Neuropsych Publishers Amsterdam-Maastricht (Amsterdam, 17 september 2010) N.B.: Ondertussen herziene editie,, 2012
11 Verschillende actieprogramma s Meisjes: sociaal actieprogramma: uiten en duiden van emoties; belangrijke functie van taal; relaties, samenwerken, overleg, discussiëren Jongens: actief handelings (DOE) programma: ruimtelijke verkenning, experimenteren, ruimtelijke en motorische oriëntatie
12 Dus, verschillend gedrag Jongens: als het ware geprogrammeerd om te rennen, te springen,, in bomen te klimmen en met stenen te gooien. Is natuurlijk best vervelend voor de pedagogisch medewerker (of later voor de leerkracht (juf)) in basisonderwijs), maar daar heeft het brein geen boodschap aan!
13 Biologische verschillen Ontwikkeling zenuwstelsel Hormoonhuishouding -testosteron (bij geboorte evenveel als 12-jarige jongen) -daarna (sterke) daling -rond 4e jaar verdubbeling -zakt rond 5e jaar tot helft terug Testosteron zet aan tot actie en beweging En risicovol gedrag: spanning en avontuur; vr.hormonen progesteron en oestrogeen verminderen juist neiging tot ruw spel en risicovolle activiteiten
14
15 HEEL BELANGRIJK! Je gevoel van COMPETENTIE, als opvoeder Wordt veel makkelijker en soepeler bevestigd in de omgang met meisjes! Wat moet je doen, als professionele opvoeder, om daar niet te veel in mee te gaan??
16 Albert Bandura Sociale Leertheorie Sekserol-identificatie en het verwerven van sekserol-identiteit komen in belangrijke mate tot stand Door observatie en imitatie van het gedrag van anderen, met name het gedrag van volwassenen (in allerlei variaties, functies en rollen) van je eigen sekse Dat is nodig om te weten wat het betekent om in de cultuur waarin je opgroeit een volwassen man of vrouw te zijn
17 Vaders en spel (1) Experimenteren om ervaringen op te doen die relevant zijn voor het socialisatieproces van kinderen buiten het gezin Regulatie van emoties, vooral boosheid en woede Ontwikkeling van competitie zonder agressie en ontwikkeling van autonomie en exploratie
18 Vaders/mannelijke opvoeders fungeren als brug naar de sociale wereld buiten het gezin
19
20 Belangrijk! De behoefte van kinderen om gestimuleerd, gepusht en aangemoedigd te worden om risico s te nemen is net zo groot als de behoefte aan stabiliteit en veiligheid
21
22
23 Vaders en spel (2) Vader-kind spel: affectie en controle Kwalitatief goed vader-kind spel: - het kind moet er veel plezier aan beleven - er moet een gemiddelde mate van controle zijn Wanneer er sprake is van een goed afgestemde vaderlijke discipline, voorspelt dit gehoorzaamheid in kinderen, vooral bij jongens.
24 Vervolg Communicatie met vader: - meer gebruik van onbekende woorden - vaders vragen vaker om opheldering en uitleg - vaders refereren meer naar dingen die eerder zijn gebeurd en vragen vaker om verklaringen - communicatie met de vader is complexer
25 Vervolg Vaders over het algemeen op veel gebieden minder betrokken dan moeders, behalve wat betreft fysiek spel Moeders bij aanraking vaak verzorgend doel, vaders spel als doel Vaders besteden groter deel van de tijd met kinderen aan spel dan moeders (38% vs 26%)
26 Vervolg Minder controle, meer stimulatie, veel plezier Omgang is actiever en uitdagender Vooral fysiek, spannend, onvoorspelbaar spel
27
28 DOMINANTIE VAN VROUWELIJKE OPVOEDERS: FEMINISERING VAN KINDEROPVANG EN BASISONDERWIJS - CORRIGEREND, BEPERKEND EN CONTROLEREND INGRIJPEN NAAR TYPISCH JONGENSGEDRAG - WEINIG RUIMTE GEVEN VOOR UITING DAARVAN, LETTERLIJK EN FIGUURLIJK - VOORAL BELONING VAN INZET, IJVER EN MEEGAANDHEID - VANDAAR: ONTSTAAN VAN MEISJESNORM ALS TYPERING VAN IDEAAL KINDGEDRAG
29
30 Empirisch onderzoek: Twee voorbeelden Lieselotte Ahnert (2006)*, Onderzoek naar Attachment (Gehechtheid( Gehechtheid) Winer & Phillips (2012), Onderzoek naar verschillende benadering van jongens en meisjes in de kinderopvang (referentie volgt later) *Ahnert,, L. (2006). Gender-specific formation of children s s attachment relationships with care providers in preschool: Associations with later learning ng motivation. Presentation on the 19 th biennial meeting of the International Society of the Study of Behavioral Development. Melbourne, Australia July 2006.
31 ATTACHMENT (Gehechtheid( Gehechtheid) Attachment is the emotional bond between children and their parents or other caregivers Securely attached children use their attachment figure as a secure base from which to explore the environment in a playful way Insecurely attached children, however, may feel stressed when relating to peers and unfamiliar adults
32 Generally, scientific assessment of attachment security occurs in a laboratory playroom (Strange Situation Procedure) Alternative measure is the Attachment Q Sort (AQS), which may be used at home or day care without stressful separations consists of about 100 cards, each describing a specific behavioral characteristic of children between months
33 Lieselotte Ahnert (2006) Seksespecifieke kind-leidster relaties? Vraag aan leidsters: Met welk kind in je groep voel je een sterke (intieme) band? (Proximity=Nabijheid) Met welk kind in je groep heb je een afstandelijke relatie? (Distance=Afstand) In beide gevallen svp 3 kinderen noemen
34 Attachment Q-Sort Instrument voor het meten van gehechtheid in natuurlijke situaties 90 items met gedragsbeschrijvingen die betrekking hebben op gehechtheid, maar ook op aspecten als motorische ontwikkeling en temperament (te gebruiken bij kinderen t/m 48 maanden) Kaartjes (na langdurige observatie) verdelen in negen stapels Plaats van kaartje hangt af van het wel/niet kenmerkend zijn voor gedrag van het kind Verdeling vastgesteld voor een optimaal veilig gehecht kind (o.b.v. itemgemiddelden van gehechtheidexperts) Veiligheidsscore van specifiek kind berekend door geobserveerde AQS te correleren met een rangschikking voor dit hypothetisch optimaal veilig gehechte kind
35 RESULTATEN Attachment Q-set Nabijheid M* meisje jongen AQS Afstand M* meisje jongen AQS Veilige relaties : AQS >.33 Onveilige relaties : AQS <.33 *M=Gemiddelde Ontleend aan Ahnert (2006; in Tavecchio,, 2008)
36 Vervolgonderzoek Ahnert bij 100 kinderen tot in 1e klas BO Jongens bleken een stuk minder gemotiveerd om te leren dan meisjes Veronderstelling Ahnert: resultaat mede toe te schrijven aan hun eerdere minder positieve ervaringen met de leidsters in de kinderopvang Stel dat deze veronderstelling juist is: dan herbezinning nodig op benadering van jongens in KO en BO!
37 Onderzoek Winer & Phillips (2012)* Jongens: : opvang van mindere kwaliteit, zowel in termen van proceskwaliteit als in de zin van negatievere percepties; meisjes: : opvang van hogere kwaliteit, en de percepties van hun persoon en gedrag zijn positiever Verschil vooral in de kwaliteit van de interactie: - gebrek aan stimulerende interacties - minder betrokkenheid bij kind - meer negatieve termen en restrictief ingrijpen Kortom: afwezigheid van positieve interacties in de omgang met jongens * Winer,, A.C., & Phillips, D.A. (2012). Boys, Girls, and Two Cultures of Child Care. Merrill-Palmer Quarterly, 58,, (1), (Zie ook: Tavecchio,, L. (2012). De benadering van jongens en meisjes in de kinderopvang. Diversiteit of vooringenomenheid? Kind en Adolescent Review, 19 (3), ). 314).
38 Citaat uit Winer (2010) Additionally, determining the outcomes of lower quality care for males should be investigated to see how this finding impacts later development such as school readiness. Our finding fits into the elementary literature of boys performing worse than girls and boys elementary performance may be originating in their early care environments.
39 Belangrijk! De behoefte van kinderen om gestimuleerd, gepusht en aangemoedigd te worden om risico s te nemen is net zo groot als de behoefte aan stabiliteit en veiligheid
40 Interessant (nieuw) onderzoek naar vader-kind gehechtheid! Belangrijke bron: Grossmann, K., Grossmann, K.E., Fremmer-Bombik Bombik,, E., Kindler, H., Scheuerer-Englisch Englisch,, H., & Zimmermann, P. (2002). The uniqueness of the child father attachment relationship: Fathers sensitive and challenging play as a pivotal variable in a 16-year longitudinal study. Social Development, 11, Opgepakt door: Bretherton,, I. (2010): Fathers in attachment theory and research; a review. Early Child Development and Care, 180 (1&2), (waarin( Grossmann c.s. uitgebreid besproken worden) Paquette, D., & Bigras,, M. (2010). The Risky Situation: a procedure for assessing the father-child activation relationship. Early Child Development and Care, 180,, (1&2),
41 WAT KUNNEN WE DOEN? - MEER MANNELIJKE ROLMODELLEN, IN OPVOEDING EN MEDIA - Jongens meer GELEGENHEID en RUIMTE geven voor BEWEGING! - BEWUSTWORDINGSPROCES OP GANG BRENGEN BIJ OUDERS, MET NAME VADERS, EN ANDERE (NIET ALLEEN MANNELIJKE) OPVOEDERS - OPVOEDING EN ONDERWIJS AANTREKKELIJK(ER) MAKEN VOOR PARTICIPATIE DOOR MANNEN - POSITIEF BENOEMEN VAN TYPISCHE JONGENS ( MANNELIJKE ) EIGENSCHAPPEN
42 Adviezen voor de praktijk Twee voorbeelden/suggesties: Basisonderwijs en Kinderopvang
43 BASISONDERWIJS* Kinderen (jongens) die goed zijn in rekenen en wiskunde, maar niet in taal, hebben een steeds groter probleem Meer ruimte geven aan experimenteren, experimenteel leren Onderwijs minder talig maken Reken en wiskundeopdrachten zijn taalpuzzels geworden Alles moet beredeneerd en uitgelegd Kinderen met taalachterstand struikelen daardoor ook in de exacte vakken Doen en uitzoeken is juist voor deze groep kinderen zo belangrijk *Interview met Robbert Dijkgraaf (Universiteitshoogleraar UvA en voorzitter KNAW) NRC,, 1 mei 2005
44
45 KINDEROPVANG Bied meer ruimte voor bewegen, zoals stoeien, klimmen, rennen (en zie dit niet als lastig gedrag!) Heel concreet: Onderbreek bijeenkomsten/lessen e.d. Bijv. iedere uur, zodat ze die bewegingsonrust ongeremd kunnen botvieren Bied spel en andere activiteiten in competitievorm aan (jongens willen graag winnen ;; het gaat er om hun aandacht te trekken én n vast te houden) Waardeer hun onderzoeksdrang en zorg dat er speelgoed of andere spullen zijn - ook technisch materiaal - dat onderzocht en uit elkaar gehaald mag worden Taal en communicatie worden in onze cultuur steeds belangrijker en dat zijn zaken waar vooral vrouwen goed mee uit de voeten kunnen. Maar speel en stoei óók k met de jongens en geef hen de tijd zich daarnáá áást met woorden te kunnen uiten Zie ook: L.W.C. Tavecchio (2008). Kinderopvang als Opvoedingsmilieu: Wat zijn de effecten en wat betekent het voor jongens? In W. Koops,, B. Levering & M. de Winter (eds( eds.), Opvoeding als Spiegel van de Beschaving (pp ). 193). Amsterdam: Uitgeverij SWP
46 N.B.: : We moeten ook weer niet te hooggespannen verwachtingen hebben
47 Twee Recente Onderzoeksrapporten
48
49 Goed onderwijs voor jongens Structuur en duidelijkheid bieden Positief benaderen Variatie in de les Actief aan het werk zetten en houden Reflectie uitlokken Humor inzetten Jongensachtig zijn als docent Jongens werken bij mannelijke docenten vaker hard, meisjes bij vrouwelijke *APS, Utrecht, mei 2012
50
51 Adviezen structuur,, regels en duidelijkheid veilig pedagogisch klimaat persoonlijke aandacht voor leerlingen goede begeleiding en zorgstructuur ouders worden betrokken aandacht voor meta-cognitieve vaardigheden aandacht voor verhoging van schoolse motivatie
52 Kortom... Houd rekening met sekseverschillen en respecteer ze En ga er vervolgens op een pedagogisch verantwoorde wijze mee om! Sekseverschillen horen thuis in het curriculum van elke opleiding gericht op de ontwikkeling van kinderen: : PABO, SPW, ILO,, etc.
53 Conclusie Belangrijk om veel aandacht te blijven besteden aan de invloed die vaders/mannelijke opvoeders kunnen uitoefenen op bepaalde gebieden en de unieke bijdrage die zij leveren aan de ontwikkeling van kinderen!
Rekening houden met (ontwikkelings)verschillen tussen jongens en meisjes in opvoeding en onderwijs
Rekening houden met (ontwikkelings)verschillen tussen jongens en meisjes in opvoeding en onderwijs Studiedag SCOH World Forum Den Haag Maandag 16 september 2013 Em. prof. dr. Louis Tavecchio (UvA/HvA)
Nadere informatieJongens en meisjes. Verschillen in ontwikkeling en leren
Jongens en meisjes. Verschillen in ontwikkeling en leren Lezing Basisschool de Opbouw Hotel de Wijnberg, Bolsward, 3 april 2014 Em. prof. dr. Louis Tavecchio (UvA/HvA) l.w.c.tavecchio@uva.nl l.w.c.tavecchio@hva.nl
Nadere informatieBetekenis van vaderschap
Betekenis van vaderschap Conferentie vader-empowerment G.O.Helberg Kinder-en Jeugdpsychiater Materiaal ontleed aan onderzoek: Prof. dr. Louis Tavecchio Afdeling POWL, Universiteit van Amsterdam Een paar
Nadere informatieProfessionaliteit in de zorg voor de jeugd
Professionaliteit in de zorg voor de jeugd Professionals in de jeugdzorg Jo Hermanns Met de professionaliteit van de werkers in de jeugdzorg is weinig mis Hoog opleidingsniveau Aanvullende trainingen Werkbegeleiding/supervisie
Nadere informatieJantine Spilt, Conferentie SBOwerkverband 2012
Jantine Spilt, Conferentie SBOwerkverband 2012 Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context PROBLEEM Probleemgedrag 5 Faculteit der Psychologie
Nadere informatieWaarom zijn vaders belangrijk?
Lezen Waarom zijn vaders belangrijk? Lezen Het Letterenhuis Amsterdam, 12 december 2014 Em. prof. dr. Louis Tavecchio (UvA) l.w.c.tavecchio@uva.nl Lezen 1 (zeer) Vroege vader-kind interacties van groot
Nadere informatieOuderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen
Pagina 1 / 17 Ouderlijke betrokkenheid en het welzijn van kinderen Als kinderen meer ouderlijke betrokkenheid ervaren en een betere band met hun ouders hebben, is de kans kleiner dat zij gedragsproblemen
Nadere informatieMorgen wordt alles beter, een volgende stap 8e Jaarcongres Bredeschool. Nieuwe Tijden 2012 23 mei 2012
Morgen wordt alles beter, een volgende stap 8e Jaarcongres Bredeschool. Nieuwe Tijden 2012 23 mei 2012 Welke organisatie zijn wij? 12 scholen (13 scholen) Diversiteit: Dalton, Montessori, BAS, TOM,GIP
Nadere informatieVerschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten
Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieWorkshop JONGENS. aanpakken! Otto de Loor, o.deloor@aps
Workshop JONGENS. aanpakken! Otto de Loor, o.deloor@aps Schoolsucces van jongens en meisjes in het HAVO en VWO (21 febr. 2011) Coenen, Meng en Van der Velde, Universiteit van Maastricht Willen & Kunnen
Nadere informatieThe downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care
The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care Annemiek T. Harder Studies presented in this thesis and the printing of this
Nadere informatiePedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar
Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Voorbereidend stuk, te bespreken in de discussiegroep op 21 januari Ook te gebruiken in teamvergaderingen: mail uw opmerkingen naar l.schreuder@nji.nl. Opgesteld
Nadere informatieSeksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)
Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal
Nadere informatieRekenen en meisjes ELLEKE KETELAARS 28 MEI 2015
Rekenen en meisjes ELLEKE KETELAARS 28 MEI 2015 Programma Overtuigingen ten aanzien van de verschillen tussen jongens en meisjes op het gebied van rekenen Wat zegt het onderzoek? Wat is de rol van de docent?
Nadere informatie1 Aanbevolen artikel
Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht
Nadere informatieSLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het
SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het modererend effect van coping Cyberbullying: the implications
Nadere informatieOnderwijs is overdracht van kennis. Onderwijs is een sociale activiteit.
Onderwijs is overdracht van kennis. Onderwijs is een sociale activiteit. Zonder relaties geen prestaties. Kwaliteit van de leraar krijgt weinig aandacht, maar is de sleutel tot betere prestaties. Leraren
Nadere informatieOntwikkeling van het brein in de adolescentie
Ontwikkeling van het brein in de adolescentie Dr Lydia Krabbendam Centrum Brein en Leren VUA ac.krabbendam@psy.vu.nl 7 oktober 2010 Thema s Zelfregulatie Sociale cognitie Hoera, een blob! 1. Beelden verkregen
Nadere informatieIs een klas een veilige omgeving?
Is een klas een veilige omgeving? De klas als een vreemde sociale structuur Binnen de discussie dat een school een sociaal veilige omgeving en klimaat voor leerlingen moet bieden, zouden we eerst de vraag
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatiePubers en het nieuwe leren. Anneke E. Eenhoorn
Pubers en het nieuwe leren Anneke E. Eenhoorn Het nieuwe leren De nadruk wordt gelegd op sociale vaardigheden zoals samenwerken en naar elkaar luisteren. Nadruk op inspiratie vanuit het kind zelf (intrinsieke
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieHechting en Psychose: Attachment and Psychosis:
Hechting en Psychose: Bieden Hechtingskenmerken een Verklaring voor het Optreden van Psychotische Symptomen? Attachment and Psychosis: Can Attachment Characteristics Account for the Presence of Psychotic
Nadere informatieEsther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen)
Media? Gewoon opvoeden! Esther Rozendaal (Radboud Universiteit Nijmegen) De mediaconsument Ontwikkeling tot mediaconsument: 0 19 jaar Esther Rozendaal Radboud Universiteit Nijmegen 24 juni 2015 NJI Mini-congres
Nadere informatiePedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien
Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Inleiding Kinderopvang Haarlem heeft één centraal pedagogisch beleid. Dit is de pedagogische basis van alle kindercentra van Kinderopvang Haarlem.
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEID KINDERDAGVERBLIJF HOJPIEPELOJ TE BREDA
PEDAGOGISCH BELEID KINDERDAGVERBLIJF HOJPIEPELOJ TE BREDA Breda, september 2005 INLEIDING: In de wet kinderopvang wordt o.a. aangegeven wat de overheid verstaat onder kwaliteit in de kinderopvang: verantwoorde
Nadere informatieBehartigen van professionele kwaliteit in kinderopvang, onderwijs en zorg voor jonge kinderen. Pauline Slot Universiteit Utrecht
Behartigen van professionele kwaliteit in kinderopvang, onderwijs en zorg voor jonge kinderen Pauline Slot Universiteit Utrecht Vroege ontwikkeling van kinderen Voorschools Groep 1-3 Interacties van kinderen:
Nadere informatiekinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)
In opdracht van de Gemeente Amsterdam (Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling) Als ik mijn vader had gehad vanaf mijn jeugd, dan zou ik misschien anders zijn in het leven. (...) Wat ik allemaal wel niet
Nadere informatieMannen op de groep: een must!
17de Kinderopvangcongres De Reehorst Ede Woensdag 25 maart 2009 Mannen op de groep: een must! Inspirerende voorbeelden uit Europa en Nieuw- Zeeland Dr. Jan Peeters Directeur Expertisecentrum Opvoeding
Nadere informatieRijksuniversiteit Groningen
De adolescentiefase: over puberen, hersenontwikkeling, studiekeuze, risicogedrag en de relatie met ouders. Dr. Saskia Kunnen i.s.m. Dr. Anna Lichtwarck-Aschoff Afdeling Ontwikkelingspsychologie Rijksuniversiteit
Nadere informatieWat is de pedagogische kwaliteit van onze kinderopvang? Ruben Fukkink Universiteit van Amsterdam
Wat is de pedagogische kwaliteit van onze kinderopvang? Ruben Fukkink Universiteit van Amsterdam Een geschiedenis van (bijna) 150 jaar 1863: A dams onderzoek stadsgeneesheer Coronel 1869: Vereeniging tot
Nadere informatieMannen in de Kinderopvang
Mannen in de Kinderopvang De Kwaliteit van de Gehechtheidsrelaties van Jongens en Meisjes met Pedagogisch Medewerkers en de Invloed van de Genderrol van deze Pedagogisch Medewerkers Masterscriptie Orthopedagogiek
Nadere informatieReactieve hechtingsstoornis; een diagnose in beweging. Band Gedrag Interactie Relatie Stoornis Mentale representatie
Carlo Schuengel, Orthopedagogiek VU Reactieve hechtingsstoornis; een diagnose in beweging Signaleren verstoord gehechtheidsgedrag Verschillende betekenissen van gehechtheid Band Gedrag Interactie Relatie
Nadere informatieWerken met de binnen het Eye-project ontwikkelde toolbox
Werken met de binnen het Eye-project ontwikkelde toolbox Objectief leren observeren en reflecteren: Het Eye-project Korte toelichting Eye Ontstaan en doel toolbox Observeren Reflecteren Ervaringen EYE
Nadere informatieToetsing aan recente wetenschappelijke inzichten. (zie volgende sheets)
Toetsing aan recente wetenschappelijke inzichten (zie volgende sheets) Op zoek naar empirisch onderbouwde adviezen Adviezen gebaseerd op degelijk en recent empirisch onderzoek! Consensus Report* van Richard
Nadere informatieChildren in Flexible Child Care
Children in Flexible Child Care Experiences of Stability in Center Care, Quality of Care and the Child s Adjustment J.C. de Schipper (2003) Nederlandse samenvatting behorende bij proefschrift 2003 J.C.
Nadere informatieHet puberbrein; werk in uitvoering. Anneke E. Eenhoorn
Het puberbrein; werk in uitvoering Anneke E. Eenhoorn Bij 12 begint het pas! Uitspraak van Nelis en Sark in Puberbrein binnenstebuiten Hoe zo? Tot 12 jaar moeten ouders hun kinderen goed begeleiden, daarna
Nadere informatieHet vermeiden van jongens. Jan Verburg
Het vermeiden van jongens Jan Verburg Lastige jongens Welke kernwoorden komen boven als je aan typisch jongensgedrag in je klas denkt? Doel Jongens leren lezen. Film Wat is hier typisch jongensgedrag?
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieTussenstand in de discussie over mogelijke herziening van de Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen
Tussenstand in de discussie over mogelijke herziening van de Richtlijn Scheiding en problemen van jeugdigen Er wordt serieus nagedacht over een herziening van de richtlijn ten aanzien van de adviezen gericht
Nadere informatieMOTIVATIE INTRODUCTIE
BINNENSTEBUITEN 12 MAART 2015, BÈTAPARTNERS Al meer dan 16 jaar een autoriteit op het gebied van jongerencultuur Jaarlijks contact met duizenden jongeren Research, trends, campagnes, lezingen, trainingen
Nadere informatie5.4 Praten met ouders
seksualiteit. Bespreek daarom ook eens met je Turkse of Marokkaanse collega s welke waarden jullie samen belangrijk vinden in de seksuele ontwikkeling. Verschillende meningen zijn geen probleem, zolang
Nadere informatieEffecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:
Nadere informatieEen probleem in het hoger onderwijs: de prestatie, de motivatie, de inspiratie, de lol in het leren
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren/AZIRE Vrije Universiteit Amsterdam Een probleem in het hoger onderwijs: de prestatie, de motivatie, de inspiratie, de lol in het leren 1 Toe naar een grootschalige aanpassing
Nadere informatieInhoud Uitgebreid. Foreword 15 Voorwoord 17. deel 1 WAT IS HET? 19
Inhoud Uitgebreid Foreword 15 Voorwoord 17 deel 1 WAT IS HET? 19 1 Inleiding 21 De eerste onderzoekers 22 De opbouw van het boek 24 Aanleg of opvoeding 27 Diagnose of etiket 30 De kracht en de zwakte 32
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Interactionistische perspectieven benadrukken dat de persoon en zijn of haar omgeving voortdurend in interactie zijn en samen een systeem vormen. Dit idee van integratie
Nadere informatieKwaliteitsvisie kinderopvang voor pedagogisch medewerkers en gastouders
Kwaliteitsvisie kinderopvang voor pedagogisch medewerkers en gastouders Visie De pedagogische kwaliteiten van medewerkers bepalen voor een zeer groot deel de kwaliteit van de kinderopvang, passend bij
Nadere informatie(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren
(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties
Nadere informatiebewegingsonderwijs Kennisbasis bewegingsonderwijs op de Pabo
bewegingsonderwijs Belang van het vak Het bewegingsonderwijs aan de Pabo is exclusief gericht op de bevoegdheid voor groep 1 en 2, voorts op bewegen in brede context: bewegingsactiviteiten die op de basisschool
Nadere informatieInhoud 20-10-2011. Gehechtheidstheorie: Cees Janssen Gevaar van chronische stress Bewijs: onderzoek Sterkenburg
1 Inhoud Gehechtheidstheorie: Cees Janssen Gevaar van chronische stress Bewijs: onderzoek Sterkenburg Praktijk: Tineke Pilon Consequenties voor praktijk: alles is liefde 2 Definitie Gehechtheidsband Met
Nadere informatieISED Denk- & leervaardighedensymposium, februari 2011 Rijksuniversiteit Groningen 2
Samenvattende posters van leerkrachten over Britse L2L' projecten 10 februari 2011 Titel Poster 1 Exploring cooperative learning strategies and social interaction. De lollipop methode (elke week een andere
Nadere informatieHet executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen
Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Executive and social cognitive functioning of mentally
Nadere informatieLeren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan
De ontwikkeling van vrouwen en meisjes in het rugby heeft de afgelopen jaren flink aan momentum gewonnen en de beslissing om zowel heren als dames uit te laten komen op het sevenstoernooi van de Olympische
Nadere informatieaandacht voor gender in basis en secundair Gender Gender en schools presteren
2 aandacht voor gender in basis en secundair Gender het begrip gender verwijst behalve naar biologische sekseverschillen vooral naar de invulling die in de samenleving wordt gegeven aan mannelijkheid en
Nadere informatie#zorgvoorkinderen. Hoogleraar Pedagogiek PAUL LESEMAN. Wat is universeel (en wat niet) bij het verzorgen en opvoeden van jonge kinderen?
Hoogleraar Pedagogiek PAUL LESEMAN Wat is universeel (en wat niet) bij het verzorgen en opvoeden van jonge kinderen? Universeel of cultureel-relatief? Ethologische theorie het vrouwtjesdier bezit de juiste
Nadere informatiePedagogisch Beleidsplan
Pedagogisch Beleidsplan 2017-2018 Marianne Strijker- Borsje Inhoud Inleiding... 2 Grondslag... 2 4 opvoedingsdoelen... 2 Het bieden van een gevoel van emotionele en fysieke veiligheid... 3 Het bieden van
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau via Laura
Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl
Nadere informatieBoys & Girls strategieën voor onderwijs aan jongens en meisjes in het basisonderwijs. Martijn Smoors Onderwijs Maak Je Samen
Boys & Girls strategieën voor onderwijs aan jongens en meisjes in het basisonderwijs Martijn Smoors Onderwijs Maak Je Samen Eindrapport MOOJ-onderzoek: Verschillen tussen meisjes en jongens bij het vak
Nadere informatieVriendjes en speelmaatjes
Vriendjes en speelmaatjes Elly Singer 26 januari 2011 Congres Landelijk Pedagogenplatform Kinderopvang 7 jaar onderzoek onder 2- en 3-jarigen in groepen Van Leer Foundation en Universiteit Utrecht Uitgevoerd
Nadere informatieen een Licht Verstandelijke Beperking Linda M. van Mourik
De Invloed van een Autoritatieve Opvoedstijl op Risicogedrag en de Mediërende Rol van de Hechtingsrelatie bij Adolescenten met een Autismespectrumstoornis en een Licht Verstandelijke Beperking The Influence
Nadere informatieZorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders
Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Leony Coppens Carina van Kregten Symposium Pleegzorg 2014 Waar blijft het kind? 11 maart 2014 Wat gaan we vandaag doen? Wie zijn wij?
Nadere informatieRunning Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
Nadere informatieLeve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout
Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei 2013 Dr. Louise Berkhout Is dit spelen? Is dit spelen? Is dit spelen? Verschillende spelvormen (ivm privacy geen filmfragment): Meisje op hobbelpaard- bewegingsspel
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieDe Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support
Nadere informatieZorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders. Leony Coppens Carina van Kregten
Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Leony Coppens Carina van Kregten Het zuurstofmasker Doe de zelfzorgcheck Wat gaan we vandaag doen? Wie zijn wij? Wat gaan we vandaag doen?
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieDe (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent
De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Student : Grell, Soraima Module : De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Opdracht : Studiewijzer 1 Docent : Drs. Jose Fernandes Perna Blok : 1.1 Studiewijzer
Nadere informatieDe Invloed van Kenmerken van ADHD op de Theory of Mind: een Onderzoek bij Kinderen uit de Algemene Bevolking
Kenmerken van ADHD en de Theory of Mind 1 De Invloed van Kenmerken van ADHD op de Theory of Mind: een Onderzoek bij Kinderen uit de Algemene Bevolking The Influence of Characteristics of ADHD on Theory
Nadere informatieGezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen
Pagina 1 / 14 Gezinsmilieu en het vooruitzicht op een huwelijk voor kinderen Kinderen uit intacte gezinnen hebben vaker een positieve houden ten opzicht van het huwelijk en hogere verwachtingen van hun
Nadere informatieMaatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen
Maatschappelijke effecten van armoede: kenmerken en gevolgen Amsterdam, 30-3-2016 Roeland van Geuns LECTOR ARMOEDE EN PARTICIPATIE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM INHOUD! 1. Wat is armoede 2. Wat zijn effecten
Nadere informatieDoen echte kerels er wel toe?
Doen echte kerels er wel toe? Effecten van het geslacht van leerkrachten op de prestaties, de houding en het gedrag van leerlingen Dr. Geert Driessen ITS Nijmegen www.geertdriessen.nl Paper Onderwijs Research
Nadere informatieDans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015
Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015 Inleiding 2 INLEIDING DANS Leerlingen in het basisonderwijs dansen graag. Het sluit aan bij hun natuurlijke creativiteit, fantasie en bewegingsdrang.
Nadere informatiePopulariteit, sociale relaties, buitensluiten en
sociaal-emotioneel Sociometrisch onderzoek uitvoeren Sociale relaties tussen kleuters Welke kinderen liggen goed in de groep? Wie speelt met wie? Zijn er ook kinderen die buiten de groep vallen of die
Nadere informatieOndanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren
Ondanks dat het in Nederland niet is toegestaan om alcohol te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, drinkt een groot deel van deze jongeren alcohol. Dit proefschrift laat zien dat de meerderheid van
Nadere informatiePsychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5)
Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Hester A. Lijphart Eerste begeleider: Dr. E. Simon Tweede
Nadere informatieSWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g
SWPBS: meer dan behaviorisme? Programma Welkom & intro: de kern Pedagogische kwaliteit: de opdracht & keuzes in de uitvoering Theoretische kaders De functie & kwaliteit van feedback Belonen/ erkennen/
Nadere informatieSeCZ TaLK: wie gaat het bordspel toepassen?
SeCZ TaLK: wie gaat het bordspel toepassen? Heleen van der Stege, Sander Hilberink, Adriaan Visser & AnneLoes van Staa Hogeschool Rotterdam, Kenniscentrum Zorginnovatie Bespreekbaar maken van seksualiteit
Nadere informatiePedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar. Over kinderen en hun seksuele ontwikkeling. Interview met Channah Zwiep
Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Over kinderen en hun seksuele ontwikkeling Interview met Channah Zwiep 25 november 2009, door Marianne Boogaard Channah Zwiep (1962) is pedagoge. Zij promoveerde
Nadere informatiePreview. Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang. Pedagogische doelen. Wat is kwaliteit?
Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang Preview Wat is kwaliteit? Stand van zaken anno 2009 Waarom VVE in de kinderopvang? Doelgroepen Professionalisering Kwaliteit van VVE: wat werkt? Wat voegt VVE toe?
Nadere informatieThe Influence of Video Interaction Guidance on the. G.F. van Haaften
The Influence of Video Interaction Guidance on the Quality of Parental Bonding towards and Interaction with the Premature Infant G.F. van Haaften Faculty of Psychology Open University of the Netherlands
Nadere informatieDE KRACHT VAN LEERKRACHTEN
DE KRACHT VAN LEERKRACHTEN DE ROL VAN NABIJHEID EN CONFLICT IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS Dr. Maaike Engels Rijksuniversiteit Groningen, afdeling Sociologie Interuniversity Center for Social Science Theory
Nadere informatiePuberbrein, huiswerk en ouders..
Puberbrein, huiswerk en ouders.. Opbouw Introductie Deel 1: Het puberbrein Deel 2: Pubers, huiswerk en hun ouders Deel 3: Tips Introductie Wie Jongeren aan het woord Stellingen Deel 1: Het puberbrein Breinfeit
Nadere informatieGeneral information of the questionnaire
General information of the questionnaire Name questionnaire: Early Adolescent Temperament Questionnaire Revised (kindversie) Original author: Ellis & Rothbart Translated by: Rothbart & Hartmann Date version:
Nadere informatieOpvoeden en ontplooien vanuit een Brein & Leren perspectief: steun, sturing en inspiratie
Opvoeden en ontplooien vanuit een Brein & Leren perspectief: steun, sturing en inspiratie Jelle Jolles Centrum Brein & Leren LEARN! instituut, Amsterdam-VU Samenvatting en verantwoording Samenvatting.
Nadere informatieDoel van deze presentatie is
Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)
Nadere informatieDoelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap.
Activiteit: Impliciete Associatietest Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap. Materialen Computer met internettoegang Werkmethodes De IAT
Nadere informatieVeiligheid en welbevinden. Hoofdstuk 1
30 Veiligheid en welbevinden Kees (8) en Lennart (7) zitten in de klimboom. Kees geeft Lennart een speels duwtje en Lennart geeft een duwtje terug. Ze lachen allebei. Maar toch kijkt Lennart even om naar
Nadere informatiePuberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn
Puberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn Gedrag komt nooit alleen. Vier factoren spelen een rol bij het ontstaan en in stand houden van gedrag. Kindfactor Opvoedvaardighedenfactor Ouderfactor
Nadere informatie18-04- 2010. Wat moeten adop1eouders meer hebben dan goed genoeg ouderschap? Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie
Wat moeten adop1eouders meer hebben dan goed genoeg ouderschap? Gera ter Meulen adoc@fsw.leidenuniv.nl Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie Een goede voorbereiding van adoptieouders
Nadere informatieVerschillen tussen jongens en meisjes. 22 augustus 2013 - Els Menu
Verschillen tussen jongens en meisjes D E G E V O L G E N V O O R O N Z E O N D E R W I J S P R A K T I J K 22 augustus 2013 - Els Menu Enkele onderzoeksresultaten uit het onderwijs Internationale observatieonderzoeken
Nadere informatieTrauma-sensitief werken
Trauma-sensitief werken Waarom dit onderzoek? Vaak gevraagd aan volwassenen, of aan ouders waarom niet aan kinderen zélf? De onderzoeksvragen: 1. Hoeveel en welke ingrijpende ervaringen hebben leerlingen
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieStichting Kinderopvang Alkmaar. Pedagogisch Beleid. Peuterspeelzalen
Stichting Kinderopvang Alkmaar Pedagogisch Beleid Peuterspeelzalen Inhoudsopgave 1. INLEIDING...3 2. DOEL VAN HET BELEID...3 2.1 ALGEMEEN...3 2.2 BIJDRAGE AAN ORGANISATIEDOELEN...3 2.3 ROLLEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN...4
Nadere informatie