Vriendjes en speelmaatjes
|
|
- Femke Devos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vriendjes en speelmaatjes Elly Singer 26 januari 2011 Congres Landelijk Pedagogenplatform Kinderopvang 7 jaar onderzoek onder 2- en 3-jarigen in groepen Van Leer Foundation en Universiteit Utrecht Uitgevoerd door: Elly Singer Dorian de Haan Nienke Bekkema Danielle Heesbeen Anne Greth Hoogdalem Vele studenten Conflicten tussen kinderen Samen spel Activiteiten en duur Jongens- meisjes Culturele verschillen Humor Symbolisch spel Lunch Vriendschap Groepsdynamieken ROL PM-ERS Twee data bestanden 96 kinderen in multiculturele kindercentra 2 x 30 min. video en audio tijdens vrij spel in 23 groepen 8 groepen in 4 kinderdagverblijven Video s lunches en vrij spel Observatie scans alle kinderen groep gedurende 2 x 2uur; gericht op soort activiteit, speelmaatjes, betrokkenheid pm-er Veldnotities Gezin - Groep Samen Parallel Alleen Bij oudere kinderen: Samenspel neemt toe; parallel spel neemt af; alleen spel blijft gelijk PM-er het meest betrokken bij parallel spel; het minst bij samen spel Studie ouder- kindinteracties in laboratoria Nauwelijks onderzoek in thuissituatie Tudge (2010) 3-jarigen thuis in 7 landen: 10% tijd conversatie met moeder Kinderen praatten meer met moeder dan met PM-er
2 Theoretisch model Kind - Kind PM-er Kind Welbevinden Groep NCKO: nadruk op PM-er kind Erikson model voor moeder-kind Skills gericht op sociale relaties jonge kinderen ontbreken: Rituelen, dagritme, Imitatie modelling Wij-spelen, werken in kleine groepjes Sociale leven kinderen: enkele resultaten uit ons onderzoek Soort spel Conflicten Lachepisodes Doen-alsof-spel Activiteiten + jongens / meisjes Aantal vrienden + continuiteit na ½ jaar ROL PEDAGOGISCH MEDEWERKER Gemiddelden per kind per uur Conflicten Korter 10 sec sec 6 2 Langer 30 sec 1 1 Lachen Geen significante verschillen jongens meisjes Geen significante culturele verschillen (autochtoon; Antilliaans, Marokkaans) Rol PM-er in conflicten en lachen Conflicten: Meeste conflicten lossen kinderen zelf op Bij ruzies (< 30 sec.): 74% PM-er interventie Geen invloed uitkomst conflict Lachen: Meeste lachen in kind kind relatie Lang lachen (< 30 sec) in kind- kind relatie; zelden met PM-er Met PM-er: sociaal lachje, taakvoltooiing Met ander kind: humor, samen gek doen Doen-alsof-episodes Aantal episodes Duur episode 2-jarigen 6 1 minuut 3-jarigen 11 1,1 minuut Betrokkenheid pm-er had geen invloed op duur en complexiteit van het spel Geen significante verschillen jongens -meisjes
3 Leren van conflict strategiëen Van machtsmiddelen naar oplossende middelen (comprimis, vragen, uitleggen, alternatief zoeken) Hypothesen: Macht verhoogt kans op winnen Oplossend verhoogt kans op winnen Oplossend verhoogt kans op samenspel na conflict (relatie) PM-er leert kinderen macht af en oplossende aan. Resultaten analyse van bekrachtiging conflict strategiëen Macht -> grotere kans op winnen Oplossend -> kleinere kans op winnen Macht -> kleinere kans op samenspel Oplossend -> grotere kans op samenspel PM-er in interventies: 39% alleen macht/gezag ;61% macht + oplossend 55% gericht op 1 kind; 45% op beide kinderen Gericht op de inhoud (winnen verliezen; dader -slachtoffer) Pm-er had het regelmatig mis. Zelden gericht op de relatie; nooit op bijstanders, kijkende kinderen Met leeftijd toename oplossende strategiëen Wens van kinderen om relatie te behouden lijkt het belangrijkste motief op oplossende strategiëen te gebruiken Rol PM-er onduidelijk: Geen invloed op winnen Geen invloed behoudt samenspel (relatie) Vaak slecht voorbeeld (focus op winnen) Soms gaven ze ook gereedschap als om de beurt; vragen; zeggen wat je wilt; uitleg Vriendjes vanaf 1 jaar Duidelijk voorkeur Veel samen spelen Nabijheid Elkaar helpen Initiatieven nemen Tonen affectie Elkaar imiteren Complexer spel Verdriet bij missen Hoe onderzoek je vriendschap bij jonge kinderen? PM-er of ouders selecteren 2-tallen die bevriend zijn -> hoe gedragen die zich vergeleken met niet vrienden? ONS onderzoek: systematisch observatie van alle mogelijke dyades in de groep + factoranalyse (etnografische sociometrische methode): vriendschapsscore Vragen aan kinderen met wie ze graag spelen: niet valide bij jonge kinderen Factoren die kans op bevriend zijn vergroten Hoe kleiner het leeftijdsverschil hoe groter de kans Zelfde sekse Voorkeur voor zelfde soort spel Leeftijd is sterkste voorspeller NB: uit neuropsychologisch onderzoek blijkt een voorkeur voor mensen die op ons lijken
4 Activiteiten in zelfde en andere sekse dyades in Percentages Play J J (n-94) J M (n-168) M M (n=77) Exploratief Constructive Functional Symbolic cars home corner rest Play/Learn Expressie Anders Factor vertrouwdheid en kans op vriendschap Theorie: Herhaalde handelingen Rituelen Eigen grapjes Weten wat je allebei fijn vindt Vertrouwdheid = significante factor Figure of togetherness between children during 4 sessions of free play In 7 van de 8 groepen Daan Lieuwe Barend Donald 1 Uitzonderlijke groep: 2 Rivaliserende subgroepen van jongens Zeer veel conflicten tussen dyades Thijn Klaas Simon Claudia Karel Rein Ywan Kan vertrouwdheid leiden tot negativiteit tussen subgroepen? Zwaantje Saar Ingrid 33% of the time parallel or associative play with same child during same session; maximum of 4 sessions Kwalitatieve analyse Open deuren beleid: Onduidelijk wie bij wie hoorde Veel zwervende kinderen Grote groep (26 kinderen over 2 ruimtes) Vertikale groep (in sociogram <2 jaar) PM-ers: Geen hulp begin dag om plekje te vinden Niet werken aan wij-gevoel Na 6 maanden: verbeteringen PM-ers en negativiteit verdwenen Gebrek aan stabiliteit Van bevriende 2-tallen zat na 6 maanden nog maar 11% op dezelfde dagen in de groep. Groepspatronen waren weinig stabiel Zeer korte periodes van betrokken spel: 1 tot 3 minuten komt veel voor; maar vergelijkend onderzoek met gezin bestaat niet.
5 Kinderen met elkaar Kijken en imiteren Elkaar aanraken, wijzen, knuffelen Experimenteren Samen spelen Conflicten oplossen Lachen en humor Complexer spel OOK STOREN! Rol pedagogisch medewerkster bij samen spelen Voorwaarden scheppen: stabiele groepen; inrichting, spelaanbod; wij-gevoel, groepsmanagement Helpen bij het begin van het spel Nabijheid: Helpt concentratie; oogcontact Meespelen: Bij spel dat pm-er organiseert: verrijkt Als kinderen samen spelen, niet storen: vaak negatief effect, leidt kinderen af Voor meer informatie: Kijken, kijken, kijken, samen spelen, botsen en verzoenen, 2006, SWP
Verschil soorten relaties. Sociaal leren van jonge kinderen in kindercentra. Kinderen hebben veel aan elkaar: wat precies?
Sociaal leren van jonge kinderen in kindercentra Elly Singer Universiteit Utrecht; Van Leer Foundation Foto s Ruben Keestra en anderen Kinderen hebben veel aan elkaar: wat precies? Onderzoek vanuit het
Nadere informatiePedagogisch kwaliteit (NCKO, 2011; Singer e.a., 2013) Buitenlands onderzoek
Pedagogisch kwaliteit (NCKO, 2011; Singer e.a., 2013) Nabij, rustig, aandachtig en speels: hoe pm-ers de spelbetrokkenheid van kinderen bevorderen Elly Singer Pedagogen congres 23 januari 2013 subsidie
Nadere informatieVeiligheid en welbevinden Hoofdstuk 2
32 HOOFDSTUK 2 Veiligheid en welbevinden Tim, Jona en Lennaert racen buiten op de fi etsjes. Ze gaan helemaal op in hun spel. Maar af en toe stoppen ze en kijken ze in het rond. Waar zijn Kim of Adrie,
Nadere informatieVriendschap bij twee- en driejarige kinderen op kinderdagverblijven in Nederland. Door: A.A. Verzijden, 0226599 Begeleid door: Dr. E.
Vriendschap bij twee- en driejarige kinderen op kinderdagverblijven in Nederland. Door: A.A. Verzijden, 0226599 Begeleid door: Dr. E. Singer Universiteit Utrecht Capaciteitsgroep Kinder- en Jeugdpsychologie
Nadere informatieVoordat pedagogisch kader Kinderopvang er was Allemaal op zoek naar eigen invulling pedagogiek
Voordat pedagogisch kader Kinderopvang er was Allemaal op zoek naar eigen invulling pedagogiek Slingerbeweging van dikke boeken met veel detail naar dunne kaders op hoofdlijnen Het pedagogisch kader Een
Nadere informatieSpelen,verbondenheid en intens leren
Spelen,verbondenheid en intens leren Interacties tussen opvoeders/leerkrachten en kinderen 0-7 jaar Elly Singer Lezing PACT Zomer Carrousel 21 september 2016 Geef kinderen de tijd om na te denken Verwondering
Nadere informatieBetekenis van vaderschap
Betekenis van vaderschap Conferentie vader-empowerment G.O.Helberg Kinder-en Jeugdpsychiater Materiaal ontleed aan onderzoek: Prof. dr. Louis Tavecchio Afdeling POWL, Universiteit van Amsterdam Een paar
Nadere informatieGOED GEDRAG. Presentatie schoolbeleid Algemene ouderavond 29 oktober 2013
GOED GEDRAG Presentatie schoolbeleid Algemene ouderavond 29 oktober 2013 Kinderen in de groei naar zelfstandige zelfbewuste verantwoordelijke personen Ontwikkelingsopgave: Omgaan met leeftijdsgenoten (4
Nadere informatieWat is de pedagogische kwaliteit van onze kinderopvang? Ruben Fukkink Universiteit van Amsterdam
Wat is de pedagogische kwaliteit van onze kinderopvang? Ruben Fukkink Universiteit van Amsterdam Een geschiedenis van (bijna) 150 jaar 1863: A dams onderzoek stadsgeneesheer Coronel 1869: Vereeniging tot
Nadere informatieDelft, 30 mei 2017 Lezing bij Lancering Pedagogisch curriculum voor het jonge kind in de kinderopvang door Bureau Kwaliteit Kinderopvang
Delft, 30 mei 2017 Lezing bij Lancering Pedagogisch curriculum voor het jonge kind in de kinderopvang door Bureau Kwaliteit Kinderopvang Het Pedagogisch Curriculum en de Pedagogisch Kaders: hoe vullen
Nadere informatieEén pedagogisch kader
Eén pedagogisch kader INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Visie 3 Veiligheid 4 Emotionele veiligheid 4 Sociale competenties 5 Morele competenties 6 Persoonlijke competenties 7 Diversiteit 9 Samenwerking met ouders
Nadere informatiePresentatie Denemarken. Welkom! Kies een foto en bedenk wat je hierin aanspreekt
Presentatie Denemarken Welkom! Kies een foto en bedenk wat je hierin aanspreekt Inhoud: Organisatie door KINDwijzer Programma van de twee weken Deense systeem van kinderopvang LOSLATEN Organisatie door
Nadere informatieDagritme en groepssamenstelling Hoofdstuk 10
Dagritme en groepssamenstelling Hoofdstuk 10 100 HOOFDSTUK 10 Dagritme en groepssamenstelling De ochtend begint onrustig. Lesley moet erg huilen bij het afscheid van zijn vader. In de kring hangt hij tegen
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieLoont VVE? Paul Leseman
Loont VVE? Paul Leseman Waar gaat VVE over? Extra kindplaatsen in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven voor kinderen die anders niet aan zo n voorziening zouden deelnemen. Verbetering van de structurele
Nadere informatieOp weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh
Op weg naar een generatie Nix? Trends in middelengebruik onder scholieren Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Vandaag: HBSC: de studie Middelengebruik: trends 2001-2013 Ouders en middelengebruik Indicatoren
Nadere informatieHET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN
HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN Sara Van der Paelt Onderzoeksgroep ontwikkelingsstoornissen Universiteit Gent
Nadere informatieAchtergrondinformatie
Achtergrondinformatie opdracht 1, module 2, les 7 Vriendschappen Vriendjes spelen een belangrijke rol in het leven van een kind. Kinderen spelen met elkaar en maken plezier. En vriendjes leren van elkaar.
Nadere informatieAnalyseren in kwalitatief onderzoek Kwalon
Analyseren in kwalitatief onderzoek Kwalon Marijke Kars Van diversiteit Ari Versluis/Ellie Uyttenbroek Volkskrant 18-09-2010 naar patronen naar patronen Basisprincipe Opdelen (fragmenten coderen) Categoriseren
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. de liefde en ik
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...
Nadere informatieProfessionaliteit in de zorg voor de jeugd
Professionaliteit in de zorg voor de jeugd Professionals in de jeugdzorg Jo Hermanns Met de professionaliteit van de werkers in de jeugdzorg is weinig mis Hoog opleidingsniveau Aanvullende trainingen Werkbegeleiding/supervisie
Nadere informatiePedagogisch beleid Flexkidz
Pedagogisch beleid Flexkidz Voor u ligt het verkorte pedagogisch beleidsplan van Flexkidz. Hier beschrijven we in het kort de pedagogische visie en uitgangspunten. In dit pedagogisch beleidsplan beschrijven
Nadere informatiePopulariteit, sociale relaties, buitensluiten en
sociaal-emotioneel Sociometrisch onderzoek uitvoeren Sociale relaties tussen kleuters Welke kinderen liggen goed in de groep? Wie speelt met wie? Zijn er ook kinderen die buiten de groep vallen of die
Nadere informatieParticipation in leisure activities of children and adolescents with physical disabilities Maureen Bult
Participation in leisure activities of children and adolescents with physical disabilities Maureen Bult Participatie in vrijetijdsactiviteiten van kinderen en adolescenten met een lichamelijke beperking
Nadere informatieHoofdstuk 1. De basis
Hoofdstuk 1 22 HOOFDSTUK 1 Hoofdstuk 1 23 Als Amina haar vader ziet, rent ze op hem af. Een dikke knuffel en dan brengt ze haar vader naar de verfhoek. Daar hangt een groot, prachtig kleurig met vingers
Nadere informatieCongres Landelijk Pedagogenplatform 26 januari 2011
Congres Landelijk Pedagogenplatform 26 januari 2011 Goede morgen Welkom op het 6 e congres van het Landelijk Pedagogenplatform Kinderopvang. Titel: Sociale relaties in de kinderopvang/ Kindervriendschappen
Nadere informatieJEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,
Nadere informatieVragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan
Pedagogisch beleidsplan Hieronder wordt een aantal kernpunten uit het pedagogische beleidsplan van Kinderdagverblijf Het Sprookjesbos besproken. Het volledige pedagogische beleidsplan ligt ter inzage op
Nadere informatieObserveerbare Termen. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid. Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid 2
1 Observeerbare Termen Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid Leeftijdscategorie De kinderen worden opgevangen in een schone en veilige omgeving. 2 4 jaar 1. De leidster instrueert kind
Nadere informatieZindelijkheidstraining
Zindelijkheidstraining Wanneer starten met het zindelijkheidsproces? Nore Kaerts Wanneer is het het juiste moment om te starten met het zindelijkheidsproces bij jonge, gezonde kinderen? Wanneer is het
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEID KINDERDAGVERBLIJF HOJPIEPELOJ TE BREDA
PEDAGOGISCH BELEID KINDERDAGVERBLIJF HOJPIEPELOJ TE BREDA Breda, september 2005 INLEIDING: In de wet kinderopvang wordt o.a. aangegeven wat de overheid verstaat onder kwaliteit in de kinderopvang: verantwoorde
Nadere informatieThema's per klas die aangeboden worden in de methode:
Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.
Nadere informatieBig Brothers Big Sisters of Rotterdam
Big Brothers Big Sisters of Rotterdam Margriet Lenkens (Onderzoeksinstituut IVO) Loïs Schenk (Erasmus Universiteit Rotterdam) Big Brothers Big Sisters in het algemeen Onderzoek Het Erasmus Urban Youth
Nadere informatieInteractievaardigheden in de Kinderopvang
Interactievaardigheden in de Kinderopvang Toelichtende tekst bij PowerPoint pedagogisch kader training Voorleescoördinator In 2012 is een landelijke meting uitgevoerd door het Nederlands Consortium Kinderopvang
Nadere informatieBasiscommunicatie Hoofdstuk 7
Basiscommunicatie Hoofdstuk 7 72 Hoofdstuk 7 Basiscommunicatie Alle kinderen zitten aan kleine tafeltjes voor de lunch. Alleen Sylvie huppelt nog rond in haar konijnenpak. Als Angela, de pedagogisch medewerker,
Nadere informatieProtocol pesten en plagen BSO Babbeloes
Protocol pesten en plagen BSO Babbeloes Doel: Voorkomen van plaag en pestgedrag en adequaat omgaan met hiermee. Waarom: Bij kinderopvang Babbeloes bespreken wij met de kinderen hoe we met elkaar omgaan
Nadere informatietekst & muziek Carin van Essen illustraties Roel Ottow Van 4 tot 8 jaar met CD!
tekst & muziek Carin van Essen illustraties Roel Ottow Van 4 tot 8 jaar met CD! DAG! Kinderen zijn een kado en geen vanzelfsprekendheid. Zo onbevangen, vol energie en levenslustig als kinderen vaak zijn,
Nadere informatiekindercentra NCKO-kwaliteitsmonitor
kindercentra Inleiding Bij staat kwaliteit voorop. biedt op alle centra kwalitatief goede opvang waardoor kinderen zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. GGD-inspecties en HKZcontroles maken deze
Nadere informatieWerkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.
Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet
Nadere informatieCDI-2. Screeningsvragenlijst voor depressie bij kinderen en jongeren. HTS Report. Meisje Test ID 255-303 Datum 26.04.2016.
HTS Report CDI-2 Screeningsvragenlijst voor depressie bij kinderen en jongeren ID 255-303 Datum 26.04.2016 Oudervragenlijst Informant: Ouder Test Moeder CDI-2 Inleiding 2 / 7 INLEIDING De CDI-2 is een
Nadere informatieObserveerbare Termen Pedagogisch medewerker = PM-er
1 Observeerbare Termen Pedagogisch medewerker = PM-er Pedagogisch basisdoel: Sociale en emotionele veiligheid Leeftijdscategorie De kinderen worden opgevangen in een schone en veilige omgeving 4 8 jaar
Nadere informatieTKM Online, april 2012
TKM- enquête onder ruim 1.400 professionals Het zwarte gat na een melding Marie-José Linders voor Tijdschrift Kindermishandeling 'Je ziet niet hoe het verder gaat met een kind. Wat gebeurt er? Wat doen
Nadere informatiePesten is nooit gezond en los je op in de groep. Twitter: @KivaSchool. Routeschema. Oorsprong KiVa. Waarom KiVa zo goed is. Doelstellingen van KiVa
Routeschema Pesten is nooit gezond en los je op in de groep Twitter: @KivaSchool 3. Onderdelen van KiVa 4. Pesten signaleren 1 2 KiVa?! KiVa is een programma om pesten te voorkomen en terug te dringen
Nadere informatieInhoud en opzet in vogelvlucht
Inhoud en opzet in vogelvlucht Het Pedagogisch kader gastouderopvang: Theorie en praktijk voor gastouder en gastouderbureau Josette Hoex j.hoex@nji.nl Congres Pedagogisch kader gastouderopvang 140513 Waarom
Nadere informatieCriminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?
Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1 BRISBANE 2010 - Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieHet spel der democratische opvoeding Wat vooraf ging: Aan de hand van de 4 pijlers deden de ambassadeurs van Triodus samen goed voor later en de werkgroep wat iedere kindwijzerorganisatie deed, inventariseren!
Nadere informatieOnze doelgroep speelt het meest games op op online game websites. Hierna komen de consoles en de PC games.
Doelgroep onderzoek Datum: 22 maart Door: Peter Uithoven IAD 2 van Team 19 Project: Drugs and the City Inleiding Wij hebben ervoor gekozen als doelgroep de eerste jaars middelbare scholieren, de brugklassers
Nadere informatieList of publications. List of publications 213
List of publications List of publications 213 Publications in English Bekkema N., Veer A. de, Hertogh C. & Francke A. Perspectives of people with mild intellectual disabilities on care-relationships at
Nadere informatieNIEUWE KINDEREN. Ontvangst nieuwe ouder/kind
Pagina: 1 van 10 Ontvangst nieuwe ouder/kind Ouder&kind voelen zich op hun gemak Vertrouwensband opbouwen, zodat ouders en kinderen zich thuis voelen. Richtlijnen Ouder wordt door degene die de intake
Nadere informatieKwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I. HHM Hegge Internist geriater
Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I HHM Hegge Internist geriater Hippocratus 460 BC tot 377 BC 82 jr Titian 1484 tot 1576 92 jr Ouder worden Hans Rosling BBC Levensverwachting op 25 jr 2005 2008
Nadere informatieHandleiding voor de Groepsmeter Sociale Contacten
4 Handleiding voor de Groepsmeter Sociale Contacten Het derde deelinstrument in de Kwaliteitsmonitor BSO is de Groepsmeter Sociale Contacten. Dit meetinstrument geeft inzicht in de mogelijkheden van kinderen
Nadere informatieWanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.
Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind zeer moeilijk lerend
Nadere informatieCBS De Wieken Januari 2015
CBS De Wieken Januari 2015 Wat is een mediator? Een mediator is iemand die anderen helpt bij een conflict Op school kan de juf of meester dat zijn Op onze school worden leerlingen opgeleid tot mediatoren
Nadere informatieSociale relaties bij jonge kinderen op de kinderopvang in Nederland
Sociale relaties bij jonge kinderen op de kinderopvang in Nederland Een masterthesis waarin de achtergrondvariabelen van samenspeelrelaties en enkele groepsdynamische aspecten van deze relaties onderzocht
Nadere informatieSeksuele vorming: gave (op-)gave
Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEIDSPLAN 0 4 JAAR
PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN 0 4 JAAR Inhoudsopgave Inleiding... 3 Kinderen... 4 Ik ben ik en jij bent jij... 4 Veiligheid... 4 Vertrouwde relaties... 4 Structuur en voorspelbaarheid... 5 Een gezonde omgeving...
Nadere informatiePEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC
PEDAGOGISCH BELEID VAN DE SKPC Veilige, kindvriendelijke opvang creëren. Dat is het hoofddoel van de SKPC. Het klinkt eenvoudig, maar hoe gaat dat in de dagelijkse praktijk van de diverse opvangvormen
Nadere informatieAgressie jegens klasgenoten bij kleuters: een structurele analyse
Agressie jegens klasgenoten bij kleuters: een structurele analyse Marjolijn Vermande Edwin van den Oord Paul Goudena Jan Rispens Universiteit Utrecht, Capaciteitsgroep Kinder- en Jeugdstudies Pesten als
Nadere informatieProtocol gedrag. Recht op veiligheid Iedere leerling heeft recht zich veilig te voelen in de klas en in de school.
Protocol gedrag Een goede school heeft geen pestprojecten nodig, of anders gezegd: doet dagelijks een pestproject, mits zij zich er steeds van bewust blijft welke processen in de groepsvorming een belangrijke
Nadere informatieBoek 1 De jongen in de gestreepte pyjama
Boek 1 De jongen in de gestreepte pyjama Zakelijke gegevens: 1. Titel van het boek: De jongen in de gestreepte pyjama. 2. Het boek heeft geen ondertitel. 3. De auteur van het boek is John Boyne 4. Het
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 3.0 oktober 2014 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 3.0 Stellingen
Nadere informatiePEDAGOGISCH KADER in de opleiding Pedagogisch Werker (PW3) Het aanbieden en begeleiden van ontwikkelingsgerichte activiteiten
PEDAGOGISCH KADER in de opleiding Pedagogisch Werker (PW3) Het aanbieden en begeleiden van ontwikkelingsgerichte activiteiten Afspraken over leren en werken t.b.v. de kinderopvang tussen de aanbieders
Nadere informatieFamily matters. The role of parental and family-related psychosocial factors in childhood dental caries D. Duijster
Family matters. The role of parental and family-related psychosocial factors in childhood dental caries D. Duijster NEDERLANDSE SAMENVATTING Het doel van dit promotieonderzoek was om te bestuderen welke
Nadere informatieVisie in de praktijk
Gastlessen voor studenten 2 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding Visie in de praktijk Gastles visie in de praktijk - Docentenhandleiding Theorie over dit onderwerp:
Nadere informatieBeleid rond pesten 1
Beleid rond pesten 1 2 Inhoud 1. Preventie p. 3 1.1. Positief klimaat 1.2. Screening welbevinden 1.3. Kindcontacten 2. Vaststelling en melding p. 4-5 2.1. Plagen of pesten 2.2. Mogelijke signalen 2.3.
Nadere informatietoont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes)
1 Omgaan met en uiten van eigen gevoelens en ervaringen toont enthousiasme (lacht, kirt, trappelt met de beentjes) laat non-verbaal zien dat hij/zij iets niet wil (bijv. slaat fles weg, draait hoofd als
Nadere informatieVRIENDSCHAP EN RELATIES
VRIENDSCHAP EN VRIENDSCHAP Als je in de puberteit komt, wordt vriendschap belangrijk. Je vrienden kies je zelf uit. Er zijn mensen die één boezemvriend of één hartsvriendin hebben. Andere mensen hebben
Nadere informatieOpvoeden en opgroeien doen we samen
s a m e n met ouders Opvoeden en opgroeien doen we samen Dé brede taalschool Het Kompas Het Kompas vindt het belangrijk dat de kinderen zich welkom, veilig, gesteund en gewaardeerd voelen. Op iedere basisschool
Nadere informatieEen onderbouwd en inhoudelijk kijkkader
Een onderbouwd en inhoudelijk kijkkader Waarom, daarom! Om de verzamelde videobeelden op een gerichte en zinvolle manier te gebruiken binnen een videocoachingstraject, is een kijkkader nodig. Een bril
Nadere informatieOpvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee
Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Financiers: Gemeente Rotterdam Gemeente Amsterdam Gemeente Utrecht Gemeente
Nadere informatieInhoud van de ochtend
Inhoud van de ochtend 1. Introductie in Pedagogisch kader 2. Begeleiden van de groep 3. Ontwikkelingsgericht werken 4. Pauze (15 minuten) 5. Kinderparticipatie 6. Vragen over andere onderwerpen 7. Voornemens
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) SAMENVATTING Jaarlijks wordt 8% van alle kinderen in Nederland prematuur geboren. Ernstige prematuriteit heeft consequenties voor zowel het kind als de ouder. Premature
Nadere informatieArtikelen. Een terugblik op het ouderlijk gezin. Arie de Graaf
Artikelen Een terugblik op het ouderlijk gezin Arie de Graaf Driekwart van de kinderen die in de jaren zeventig zijn geboren, is opgegroeid bij twee ouders. Een op de zeven heeft een scheiding van de ouders
Nadere informatieWERKBLAD NETWERK IN BEELD (1a) Netwerk in beeld (persoonlijke gegevens) Adres. Begeleider. Maand/jaar. Interessen
WERKBLAD NETWERK IN BEELD (1a) Netwerk in beeld (persoonlijke gegevens) Naam Beroep Leeftijd Opleiding(en) Adres Begeleider Maand/jaar Interessen Mei 2007, Rehabilitatie '92 Rotterdam, copyright 2007,
Nadere informatieWij werken aan Allemaal Maatjes!
Wij werken aan Allemaal Maatjes! Op school werken wij elke maand aan een ander puntje om Allemaal maatjes te zijn! Zo proberen wij het pesten op onze school te voorkomen. Om het puntje van de maand duidelijk
Nadere informatieSignalen van pesterijen Hoe herken je een pester? Hoe kun je pesten voorkomen?
Protocol pesten Op kinderdagverblijf de Boerderij bespreken wij met de kinderen hoe we met elkaar omgaan en leren we al jong rekening te houden met andere kinderen en ook zelf grenzen aan te geven. In
Nadere informatieInleiding. Zoektocht naar een pedagogiek voor jonge kinderen in een groepssetting
Inleiding Voor jonge kinderen zijn er verschillende professionele instellingen voor opvang, opvoeding en educatie: kinderdagverblijven, peuterspeelzalen, voorscholen, voorzieningen voor buitenschoolse
Nadere informatieWensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Meisjes. Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?
Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk jongen ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!
Nadere informatieJe hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden. Samenwerking met ouders en respect voor diversiteit
Je hebt een heel dorp nodig om een kind op te voeden Samenwerking met ouders en respect voor diversiteit Waarom samenwerken met ouders? Voor het bevorderen van: Samen leven Samen doen Samen denken en beslissen
Nadere informatieWensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Jongens. Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?
Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!
Nadere informatieGrootouders en het welzijn van kleinkinderen na echtscheiding. Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2
Grootouders en het welzijn van kleinkinderen na echtscheiding Maaike Jappens 1 & Jan Van Bavel 1,2 1Vrije Universiteit Brussel, 2 KU Leuven Grootouders kunnen een belangrijke rol spelen in het leven van
Nadere informatieOPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN
OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN Afspraak 1. Maak samen met de kinderen afspraken over wat zelfstandig gedaan mag worden met betrekking tot naar de wc gaan, handen wassen, drinken, eten, de
Nadere informatieJongeren & hun financiële verwachtingen
Nibud, februari Jongeren & hun financiële verwachtingen Anna van der Schors Daisy van der Burg Nibud in samenwerking met het 1V Jongerenpanel van EenVandaag Inhoudsopgave 1 Onderzoeksopzet Het Nibud doet
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Interactionistische perspectieven benadrukken dat de persoon en zijn of haar omgeving voortdurend in interactie zijn en samen een systeem vormen. Dit idee van integratie
Nadere informatieEchtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen. Invloeden op ouderschap en kinderontwikkeling
Echtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen Invloeden op ouderschap en kinderontwikkeling Cruciale vragen Verschillen in psychisch welbevinden ts. personen uit gescheiden en nietgescheiden gezinnen?
Nadere informatieVROLIJKE VRIENDEN SOCIALE VAARDIGHEDEN KINDEREN MET GEBREK AAN VANUIT WELKE ERVARING POSITIEF OUDERSCHAP: FOCUS OP VERZET TEGEN RIDICULE REGELS
SOCIALE VAARDIGHEDEN VROLIJKE VRIENDEN Kinderen sociale vaardigheden leren door middel van spel Bewust zijn van je gedrag Goed luisteren Wederkerigheid Goede observeren Non verbale communicatie Verbale
Nadere informatieAlgemeen Pedagogisch Beleid
Algemeen Pedagogisch Beleid 2015-2017 Inleiding Ludens staat voor goede kinderopvang in de buurt. De missie 1 ) van Ludens is om samen met ouders aan de kinderen een goede jeugd te bieden in een plezierige
Nadere informatieSKS Alles Kids. Ieder kind is uniek. Onze visie. De 5 speerpunten
GEEF ZE DE VIJF! SKS Alles Kids De wereld om ons heen verandert. Ook in de kinderopvang zijn nieuwe ontwikkelingen aan de orde van de dag. SKS Alles Kids biedt al jaren kinderopvang en loopt voorop als
Nadere informatieWat doet kinderen lachen?
Wat doet kinderen lachen? Een analyse naar wat twee-en driejarige kinderen doet lachen en in hoeverre dit samen hangt met leeftijd, geslacht en sociale situatie. Masterthesis Kinder- en Jeugdpsychologie
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan
Pedagogisch beleidsplan Hieronder wordt een aantal kernpunten uit het pedagogische beleidsplan van Kinderdagverblijf Het Sprookjesbos besproken. Het volledige pedagogische beleidsplan ligt ter inzage op
Nadere informatie1. Inleiding tot The Assessment of Basic Language and Learning Skills: The ABLLS-R. James W. Partington
1. Inleiding tot The Assessment of Basic Language and Learning Skills: The ABLLS-R. James W. Partington 2. Autisme: Kwalitatieve verschillen op 3 gebieden: taalvaardigheden, sociale vaardigheden en beperkte/
Nadere informatie