CO2 beleidsplan / Voortgang J.P. Schilder B.V

Transcriptie

1 CO2 beleidsplan / Vrtgang J.P. Schilder B.V Bevat gegevens vr de vlgende eisen: 1.A.1 1.A.2 1.A.3 2.A.1 2.A.2 3.A.1 4.A.2 1.B.1 2.B.1 2.B.2 3.B.1 4.B.1 5.B.2 2.C.1 2.C.2 2.C.3 3.C.1 3.C.2 Opgesteld: Oktber 2017 Versie 1.00 Dr: Geautriseerd: C.W.M. Schilder J.G. Schilder directeur pagina 1 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

2 Inhud 1. INLEIDING Onderzek Stuurcyclus Verantwrdelijkheden Referentiejaar TOEPASSINGSGEBIED EN REIKWIJDTE VAN HET CO2 BELEIDSPLAN J.P. SCHILDER Vestigingen Aard en srt prjecten Werkgebied Middelen BELEIDSVERKLARING CO2 FOOTPRINT Algemeen Directe en indirecte emissies Onderzek naar reductie mgelijkheden CO2 REDUCTIE DOEL- EN TAAKSTELLINGEN Taakstelling Taken en verantwrdelijkheden COMMUNICATIEPLAN Bijlage 1. Rapprtage vlgens ISO Bijlage 2. Actiekalender CO2 prestatieladder pagina 2 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

3 1. Inleiding J.P. Schilder levert (direct en indirect) prducten en diensten aan pdrachtgevers die bij aanbestedingen gunningvrdeel hanteren aan de hand van de CO2-Prestatieladder. Sinds 1 december 2009 hanteert PrRail deze dr haar zelf ntwikkelde CO2-Prestatieladder bij het selecteren van haar leveranciers. Rijkswaterstaat hanteert de CO2-Prestatieladder vanaf 1 januari 2013 vr alle grnd- weg- en waterbuw aanbestedingen. Met deze CO2-Prestatieladder wrden leveranciers uitgedaagd en gestimuleerd m de eigen CO2-uitstt te kennen en te verminderen. He meer een bedrijf zich inspant m CO2 te reduceren, he meer kans p gunning bij een pdracht. De CO2-Prestatieladder kent vier invalsheken: 1. Inzicht Het pstellen van een nmstreden CO 2 ftprint cnfrm de ISO nrm en daarmee inzicht krijgen in de CO 2-uitstt van het bedrijf. 2. CO2-reductie De ambitie van het bedrijf m de CO 2-uitstt te verminderen. 3. Transparantie De wijze waarp een bedrijf intern en extern cmmuniceert ver haar CO 2 ftprint en reductiedelstellingen. 4. Deelname aan initiatieven (in sectr f keten) m CO2 te reduceren Elke invalshek is nderverdeeld in vijf niveaus. He hger het niveau per invalshek, he meer punten het bedrijf kan vergaart en uiteindelijk des te meer gunningvrdeel het bedrijf ntvangt. Een Certificerende Instantie berdeelt de activiteiten en bepaalt het niveau van de CO2-Prestatieladder. Hiervr meten stappen zijn gezet p alle invalsheken van de ladder. In dit rapprt wrdt de emissie-inventaris van JP Schilder B.V. ver 2016 besprken. Dit rapprt richt zich p invalshek A (inzicht) van de CO2-Prestatieladder. De CO2 ftprint afdruk geeft een inventarisatie van de ttale heveelheid uitgestten breikasgassen: de GHG emissies. Daarnaast geeft het inzicht in de herkmst van deze emissies met een verdeling naar directe en indirecte GHG emissies (respectievelijk scpe 1 en scpe 2). De inventarisatie is een verantwrding van eis 3.A.1 van de CO2-Prestatieladder en is uitgeverd cnfrm de ISO : 2006 (E) quantificatin and reprting f green huse gas emissins and remvals. In dit rapprt wrdt de CO2 ftprint gerapprteerd vlgens van deze nrm, in het laatste hfdstuk is hierte een kruistabel pgenmen. 1.1 Onderzek Een van de speerpunten van het milieubeleid van J.P. Schilder is vermindering van de CO2 uitstt. J.P. Schilder streeft ernaar m belasting van haar werkmgeving en het klimaat z gering mgelijk te huden. Onderstaand plan is nadere uitwerking hiervan, vr zver het de uitstt van CO2 betreft en deze uitstt dr J.P. Schilder beïnvledbaar is. Bij het inzichtelijk maken van de CO2 uitstt, de reductie van CO2 uitstt en de cmmunicatie ver CO2 uitstt gebruikt J.P. Schilder de methdiek zals vastgelegd in het CO2 Prestatieladder handbek. De reductie van de CO2 uitstt is een cntinu prces. Om te beginnen wrdt de ftprint bepaald. Vervlgens wrd een reductiedelstelling gesteld. Hierna wrden de actuele reductiemgelijkheden nderzcht p effect, haalbaarheid en tepasbaarheid. Op basis van dit nderzek wrden taakstellingen (specifieke maatregelen) pgesteld. Peridiek zal pnieuw de ftprint bepaald wrden. Aan de hand hiervan zal de vrgaande peride geëvalueerd wrden en kunnen nieuwe del- en taakstellingen wrden pgesteld. Op deze wijze wrdt nderstaande cyclus steeds pnieuw drlpen. pagina 3 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

4 2. J.P. Schilder Een delstelling van J.P. Schilder is maatschappelijk verantwrd ndernemen. Maatschappelijk verantwrde uitvering van werken dr J.P. Schilder B.V. hudt in dat J.P. Schilder B.V. een duurzaam inkpbeleid heeft vr materialen en machines. Veiligheid en Gezndheid van de medewerkers verankerd zit in de werkzaamheden, C02-uitstt en energieverbruik in 2019 met 4 à 5% is verminderd ten pzichte van 2013 (mnitring). Om duurzaamheid binnen J.P. Schilder B.V. te stimuleren ligt de fcus p duurzame inkp en bedrijfsvering, innvatie en het extern en intern bevrderen van het bewustzijn van duurzaam ndernemen. Hiernder vlgt een krte mschrijving van het bedrijf, vr zver dit van belang kan zijn bij het 'SMART' maken en evalueren van delstellingen m.b.t. CO2 uitstt. 2.1 Vestigingen Dit beleidsplan beschrijft 1 vestiging, Nrddijkerweg 66B in Ursem. 2.2 Aard en srt prjecten - baggerprjecten - grndwerken 2.3. Werkgebied Het werkgebied van JP Schilder heel Nederland. Minder als 5% van de prjecten wrdt in het buitenland (Duitsland + Plen) uitgeverd Middelen Onderstaande middelen zijn dr JP Schilder in 2016 gebruikt. Details van deze middelen zijn terug te vinden in het register p kantr wagenpark Enkele bestel en persnenwagens materieel - cutterzuigers - sleepbten - bsters - schuifbten - hydraulische graafmachines - trekkers - aggregaten vastged Bedrijfsruimte met kantr en werkplaats. 2.5 Statement bedrijfsgrtte De ttale CO2-uitstt ver de eerste helft van 2017 van J.P. Schilder bedraagt tn CO2. Hiervan is tn CO2-uitstt dr prjecten en 7 tn CO2-uitstt dr kantren. J.P. Schilder valt daarmee in de categrie klein bedrijf. pagina 4 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

5 Figuur 1 Indeling in klein, middelgrt f grt bedrijf vlgens Handbek CO2-Prestatieladder versie Stuurcyclus Het CO2 beleid van J.P. Schilder B.V. kent cycli van een half jaar, waarin de gegevens vr de CO2 ftprint verzameld wrden, er berdeeld wrdt f de emissiefactren ng actueel zijn en f er significante veranderingen in het bedrijf zijn die een impact p de ftprint hebben; en f herberekening van emissies van vrgaande jaren vanwege deze veranderingen ndig is. Ok wrdt de vrtgang van de CO2 reductie en behalen van de delstelling bepaald. Vervlgens wrdt berdeeld f sturing p de delstelling en maatregelen ndig is; in de vrm van het aanscherpen van de delstelling wanneer deze eenvudig behaald wrdt, f in de vrm van het nemen van extra maatregelen wanneer bepaalde maatregelen niet mgelijk bleken te zijn en de delstelling niet gehaald dreigt te wrden. Hierver wrdt vervlgens intern en extern gecmmuniceerd. Daarnaast wrdt de nuttige tepassing van het sectr- f keteninitiatief in de afgelpen peride wrdt geëvalueerd. Hiernder weergegeven is een zgenemde PCDA-cyclus, waarin de verschillende fasen van het CO2 reductiebeleid zijn weergegeven. pagina 5 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

6 3. Emmissie-inventaris rapprt 3.1 Autrisatie Dit dcument is pgesteld dr Carline Schilder en akkrd bevnden dr Jhan Schilder (directeur). 3.2 Rapprtage Het pstellen van de peridieke rapprtage (halfjaarlijks) is nderdeel van de stuurcyclus binnen het energiemanagementsysteem dat binnen de CO-2 Prestatieladder is ingeverd. Dit rapprt is in vereenstemming met de eisen uit de ISO Verantwrdelijkheden Verantwrdelijkheden vr bvenstaand nderzek zijn p de vlgende wijze ingevuld Omschrijving Bepalen ftprint Reductie delstellingen bepalen Onderzek naar mgelijke reductie mgelijkheden Specifieke maatregelen nemen en plannen Verantwrdelijk E. van der Velde (chef werkplaats) H. Haverman (administratief medewerker) C. Schilder (prject cördinatr) E. van der Velde (chef werkplaats) H. Haverman (administratief medewerker) C. Schilder (prject cördinatr) Directie E. van der Velde (chef werkplaats) H. Haverman (administratief medewerker) C. Schilder (prject cördinatr) E. van der Velde (chef werkplaats) H. Haverman (administratief medewerker) C. Schilder (prject cördinatr) Directie De verantwrdelijke vr de stuurcyclus CO2-reductie alsmede alle activiteiten die hier aan gekppeld zijn, zals het behalen van de delstellingen, is Mw. C.W.M. Schilder. Zij rapprteert direct aan de directie. 3.4 Referentiejaar In dit CO2 beleidsplan zijn de resultaten van het eerste half jaar van 2017 beschreven. Tevens wrden in dit CO2 beleidsplan vr de kmende 5 jaar del- en taakstellingen aangekndigd welke zullen helpen de CO2 uitstt te verminderen. De del- en taakstellingen zijn pgenmen in hfdstuk 6 en zijn pgesteld p basis van het 'SMART'-principe. Het referentiejaar hierbij is De del- en taakstellingen in dit plan dienen tevens als energie managementplan. pagina 6 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

7 3.5 Tepassingsgebied en reikwijdte van het CO2 beleidsplan Het CO2 Beleidsplan is van tepassing p J.P. Schilder. Er zijn geen cncernleveranciers geïdentificeerd. Het CO2 Beleidsplan gaat in p de CO2 uitstt ten gevlge van: Scpe 1: Direct GHG (GHG = breikas gas) emissins CO 2 uitstt t.g.v.: Dieselverbruik van cutterzuigers, bsters, sleepbten, schuifbten, hydraulische graafmachines, trekkers, aggregaten, bestelwagens en persnenwagens Aardasverbruik vr verwarming van werkplaats en kantr. J.P. Schilder verbruikt mmenteel geen andere fssiele brandstffen, behudens acetyleen en prpaan. Deze gassen wrden in dermate kleine heveelheden (verantwrdelijk vr minder dan 1 % van ttaal CO2 uitstt) verbruikt dat deze niet zijn meegenmen in dit CO2 beleidsplan en de CO2 ftprint. Andere breikasgassen dan CO2 (bijvrbeeld t.b.v. keling en airc) zijn niet meegenmen in dit CO2 beleidsplan. Vr wat betreft ververmiddelen (aut van de zaak) geldt dat k het privégebruik van de gebruikers hierin wrdt meegenmen. Registraties m.b.t. brandstfverbruik zijn afkmstig uit het systeem van de brandstffenleverancier. Scpe 2: Electricity indirect GHG emissins CO 2 uitstt t.g.v.: Elektraverbruik van kantren en werkplaats. J.P. Schilder gebruikt geen stadsverwarming. Scpe 3: Other indirect GHG emissins CO2 uitstt ten gevlge van waterverbruik en CO2 uitstt van nze leveranciers f klanten wrdt vralsng niet meegenmen in de CO2 ftprint. 4. Beleidsverklaring Realisatie streven naar cntinue verbetering binnen de rganisatie dr innvatie en gebruik te maken van middelen cnfrm de stand der techniek; het streven naar vrtdurende verbetering t.a.v. milieuaspecten en milieueffecten en het daarmee reduceren van de CO2 ftprint; nakming van wettelijke milieuvrschriften en anticiperen p de kmende wetgeving; pagina 7 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

8 het betrachten van de bendigde "maatschappelijke zrgvuldigheid", dat wil zeggen het zveel mgelijk vrkmen van schade, gevaar f hinder p het gebied van lucht-, water en bdemverntreiniging, vedselkwaliteit, afvalprductie, geluid en andere hinder; het inkpen van milieuvriendelijke varianten en alternatieven vr bendigde machines, materieel, vrzieningen, gederen en diensten; de ndzaak tt inspectie dr de verheid tt een minimum beperken; een gede relatie met de mgeving en andere stakehlders dr beperking van hinder en een zrgvuldige klachtenafhandeling; nderschrijven bepalingen Arb-Wet; het welzijn van de medewerkers en andere stakehlders z veel mgelijk in acht nemen bij de vaststelling en uitvering van het ndernemingsbeleid; het geven van vrlichting, instructie en schling; het in stand huden en werken vlgens een managementsystemen die minimaal vlden aan de eisen van: NEN-EN-ISO 9001 kwaliteitsmanagementsystemen NEN-EN-ISO richtlijn vr de maatschappelijke verantwrdelijkheid van rganisaties NEN-EN-ISO specificatie met richtlijnen vr kwantificering en verslaglegging van breikasgasemissies en -verwijdering p bedrijfsniveau ISO 5001 CO2 Prestatieladder VCA* BRL 7000, prtcl CO2 ftprint 5.1. Algemeen De CO2 ftprint is gebaseerd p de NEN-ISO Op basis van de nrm NEN-ISO is een nderverdeling gemaakt van de CO2 emissie in drie scpes, te weten: Scpe 1: Direct GHG emissins Scpe 2: Electricity indirect GHG emissins Scpe 3: Other indirect GHG emissins Vr wat betreft de verdere nderverdeling van de scpes wrdt verwezen naar hfdstuk 1. De CO2 ftprint van 2013 dient als referentiejaar vr vlgende CO2 ftprint rapprtages en zijn in die zin tevens een ijkpunt t.b.v. evaluatie van de CO2 reductiedelstellingen. Om de CO2 ftprint te kunnen bepalen van J.P. Schilder is een inventarisatie van alle energiestrmen uitgeverd en zijn gegevens verzameld ver alle srten emissies. Op basis van deze gegevens en de cnversiefactren zijn de heveelheden CO2 bepaald. Vr het vaststellen van de ftprint zijn de cnversiefactren zals pgenmen in "De CO2 Prestatieladder 3.0 gehanteerd, tenzij dit dcument vr de vr J.P. Schilder van tepassing zijnde emissiebrnnen geen juiste cnversiefactr geeft. In alle gevallen is bekend en vastgelegd uit welke brn(dcumenten) de emissiefactren gehaald zijn. Vr het bepalen van de CO2 ftprint is gebruik gemaakt van bestaande registraties ten aanzien van energie en brandstfverbruik. Er heeft geen emissie verificatie dr een derde partij plaatsgevnden. Onderbuwing CO2 ftprint: Het elektriciteit- en gasverbruik is gebaseerd p de Meterstanden en gegevens afkmstig van de administratieve afdeling. De emissie dr ververmiddelen, grt materieel en nbemand materieel is gebaseerd p de registraties die met behulp van de tankpassen en bnnen zijn vastgelegd in het systeem van de brandstffen leverancier. Er wrden geen privé aut s vr zakelijk verkeer gebruikt. pagina 8 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

9 De emissie van zakelijke aut s die vr privé deleinden wrden gebruikt zijn meegerekend. Zakelijke vliegreizen zijn in 2013, 2014, 2015 en 2016 niet gerapprteerd. Binnen de rapprtage zijn de CO2 emissiebrnnen geïdentificeerd. Het binden f cmpenseren van scpe 1 en 2 emissies heeft niet plaatsgevnden (pslag) Gegevens zijn verzameld en gearchiveerd dr de chef werkplaats en de medewerker cmmunicatie/prject cördinatr. De CO2 ftprint is met de grtste zrgvuldigheid vastgesteld maar bevat als gevlg van diverse praktische invleden altijd een bepaalde mate van nnauwkeurigheid. Meetmmenten (zie k bijlage 2. actiekalender CO2 prestatielader ) Scpe 1 emissies Gasverbruik: elk half jaar pname meterstanden dr adm. medewerker. Brandstf materieel en aut s: cntinue registratie (facturen, tankpassen ed.), halfjaarlijks gegevens verwerken in CO2 ftprint dr adm. medewerker. Scpe 2 emissies Elektriciteitsverbruik: elk half jaar pname meterstanden dr adm. medewerker Gebruik brandstf diesel De CO2 emissie dr brandstffen is berekend aan de hand van de vlume eenheden van de verbruikte brandstffen. Deze gegevens zijn dr de leveranciers p de facturen vermeld. Aan de hand van de draaiuren en het literverbruik is deze gespecificeerd per machine. In 2016 is er liter witte diesel vr de bedrijfsaut s verbruikt. Deze zijn herleidbaar dr het gebruik van tankpassen en tanksleutels. Het gebruik van rde en witte diesel is berekend p basis van gegevens verschaft dr de leveranciers. Gebruik elektriciteit en gasverbruik De gegevens zijn bepaald dr pname van meterstanden p en Het elektrisch handgereedschap valt nder het strmverbruik van de werkplaats. Er is geen gedetailleerd inzicht in het verbruik per apparaat. Het aandeel van elektrische apparatuur in nze CO2-ftprint is zeer beperkt. Onzekerheden en afwijkingen De gepresenteerde resultaten meten wrden gezien als de beste inschatting van de werkelijke waarden. Bijna alle gebruikte gegevens vr de berekening van de CO2 ftprint zijn gebaseerd p facturen en/f werkelijk gemeten aantallen. Hierdr is de nzekerheidsmarge zeer gering. Er zijn ng wel een aantal nzekerheden. Afwijkingen kunnen zijn gelegen in de vlgende rzaken: een klein deel van de scpe 1 emissies kunnen in de ftprint niet wrden meegenmen. Dit betreft de heveelheden vr lasgas, mengsmering en liën. Hewel er cnversiefactren pgenmen zijn in de bijlage A van de prestatieladder vr diverse liën, wrden deze in nze berekening van de CO2 ftprint niet meegenmen. Oliën als smeerlie, hydraulieklie, transmissielie, remvleistf e.d. wrden in het prductieprces niet naar CO2 mgezet, met andere wrden: er vindt geen verbranding plaats. Prpaangas vr 2013 is 31,5 kg, mgerekend naar CO2 is dit 0,095 tn CO2. Aangezien dit minder is dan 1% van de CO2 uitstt, wrdt deze niet meegenmen in de ftprint. 5.2 Directe en indirecte emissies De ttale ftprint van de rganisatie bedreg in de eerste helft van 2017: tn CO2, waarvan 1.115,5 in scpe 1 en 2,5 in scpe 2. In 2016: Heeft er geen verbranding van bimassa plaats gevnden. Heeft er geen breikasgasverwijdering f cmpensatie plaats gevnden. Zijn er geen nemenswaardige uitznderingen te nemen p het GHG prtcl. pagina 9 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

10 Zijn er binnen het bedrijf geen individuele persnen te benemen die een dermate invled p de CO2 ftprint hebben, dat gedragsverandering van deze individuele persnen alleen al zu zrgen vr een significante verandering van de CO2 ftprint. De emissies hierbven genemd zijn vastgesteld vr het eerste halfjaar van De verwachting is dat deze emissies in het kmende halfjaar van 2017 niet aan grte verandering nderhevig zullen zijn. Wel zal, gezien de delstellingen van J.P. Schilder B.V., de CO2-uitstt de kmende 5 jaar dalen met 3 à 4 %. jaar (1 e helft) ftprint (tn) scpe 1 en aantal medewerkers FTE specifieke ftprint per medewerker tn/ FTE Draaiuren specifieke ftprint per draaiuur tn/draaiuur 98,6 74,59 54,64 53,81 31, ,072 0,064 0,067 0,069 reductie t..v ,6% -6,4% -4,2% Tabel: scpe 1 en 2 emissies Aanwezig binnen keten (ja/nee/n.v.t.) Afgedekt in scpe 1 / 2 (ja/nee) Prjectgerelateerd (ja/nee) Omvang in CO2 (tn) 2015 Omvang in CO2 (tn) 2016 Omvang in CO2 (tn) 1e helft 2017 Beïnvledbaar (Grt / middel / beperkt / geen) Upstream Scpe 3 Emissins 1. Aangekchte gederen en diensten Ja nee Beperkt 2. Kapitaal gederen nvt - 3. Brandstf en energie gerelateerde activiteiten (niet pgenmen in scpe 1 f 2) nvt ja 4. Upstream transprt en distributie Ja nee Categrie Middel 5. Prductieafval Ja nee Middel 6 Business travel nvt - 7. Wn-werkverkeer Ja ja Grt 8. Upstream geleaste activa nvt - Dwnstream Scpe 3 Emissins 9. Dwnstream transprt en distributie Ja nee Middel 10. Ver- f bewerken van verkchte prducten nvt Gebruik van verkchte prducten nvt End-f-life verwerking van verkchte prducten ja nee Geen 13. Dwnstream geleaste activa nvt Franchisehuders nvt Investeringen nvt - Ttaal Tabel: scpe 3 emissies De vrtgang van de reductie in CO2-uitstt staat pgenmen in de tabel in hfdstuk 6 (1.B.1 & 3.B.1) Behaald prject met CO 2 gunningsvrdeel Er is in het eerste halfjaar van 2017 geen prject met gunningsvrdeel aangenmen. 5.3 Onderzek naar reductie mgelijkheden J.P. Schilder heeft diverse reductie mgelijkheden nderzcht. Een hiervan is het gebruik bi-diesel. Dit blijkt echter niet haalbaar gezien de beperkte afleverlcaties van bi-diesel. Ok is er gekeken naar de mgelijkheden van znne-energie. Deze kan echter geen krachtstrm genereren, waardr het niet gebruikt kan wrden in de werkplaats. J.P. Schilder B.V. heeft in 2015 laten nderzeken wat de jaarlijkse CO2 besparing is als de bestaande verlichting p het kantr/werkplaats wrdt vervangen dr LED-verlichting. Vlgens Dulec kan dit een jaarlijkse besparing van 2 tn CO2 pleveren. In 2016 zijn de laatste standaard TL-armaturen vervangen dr LED-armaturen pagina 10 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

11 In 2016 zijn de mgelijkheden nderzcht vr het tepassen van een start/stpsysteem p nze kranen. Gezien de investering van per machine is beslten hier (vrlpig?) van af te zien. De mgelijkheid tt gebruik van Fuel-save diesel is nderzcht. Dit is inmiddels p meerdere prjecten tegepast en de (nder) aannemers en ZZP ers hebben inf ver deze brandstf ntvangen met daarbij het verzek deze brandstf daar waar mgelijk te te passen. Er is een afspraak gemaakte met Sytze Klsterman van Sma bedrijfspleidingen ver het schlingsvrstel het nieuwe draaien 2.0 Wij zijn lid gewrden van de waterbuwvereniging 6. CO2 Reductie del- en taakstellingen 6.1 Vergelijking met sectrgenten Vanuit de CO₂-Prestatieladder wrdt gevraagd m reductiedelstellingen p te stellen die zwel ambitieus als realistisch zijn. Daarm is vr het pstellen van de delstelling nderzcht welke maatregelen en delstellingen sectrgenten ambiëren. J.P. Schilder bv schat zichzelf in als vruitstrevende middenmter. Wij hebben p de website van SKAO de psitie van nze cncurrentie bekeken. Onze cnclusie is dat p basis van nze bedrijfsmvang, behaalde delstellingen en maatregelen wij vruitstrevend genemd kunnen wrden. Drdat wij al langere peride vr de CO₂ prestatieladder gecertificeerd zijn hebben wij als rganisatie al grte vruitgang in CO₂ reductie gebekt. Wij registreren uitgebreid wat ns materiaal verbruikt en bij vervanging materieel is CO₂ uitstt een bepalende factr. Op basis hiervan zal nze reductiedelstelling gelijk liggen aan die van sectrgenten. 6.2 Reductiedelstellingen De ttale CO2 uitstt dr J.P. Schilder inclusief de cncernaanbieders bedreg in tn CO2. J.P. Schilder is hiermee een kleinbedrijf. Gerelateerd aan het aantal draaiuren kmt dit neer p 0,07 tn CO2 per draaiuur (peildatum ). jaar (1 e helft) ftprint (tn) scpe 1 en aantal medewerkers FTE specifieke ftprint per medewerker tn/ FTE Draaiuren specifieke ftprint per draaiuur tn/draaiuur 98,6 74,59 54,64 53,81 31, ,072 0,064 0,067 0,069 reductie t..v ,6% -6,4% -4,2% De delstelling van J.P. Schilder is m vr scpe 1 & 2 tt 2019 de specifieke uitstt te reduceren met 4 à 5 % per draaiuur ten pzichte van Aangezien wij 4,2 % minder CO₂ uitstten dan in 2013 wrdt gecncludeerd dat wij ng p schema liggen en de genmen maatregelen werken. De delstelling vr scpe 2 is niet apart genemd, mdat het aandeel CO2 uitstt in scpe 2 maar 0,22 % is van de ttale scpe 1 & 2 uitstt. De delstelling van JP Schilder vr scpe 3 is een reductie van de CO2 uitstt van 2% in 2019 t..v per eur in de prjecten m.b.t. emissiestrm 5 prductieafval. pagina 11 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

12 In tn CO2 in deze categrie uitgestten, ten pzichte van m³ verwerkte baggerspecie. In 2015 was dit 989 tn CO2 uitstt ten pzichte van m³ verwerkte baggerspecie. Verhudingsgewijs was in ,00324 tn CO2 uitstt per verwerkte m³ baggerspecie, en in ,00281 per verwerkte m³ baggerspecie. Dit is een reductie van 13%. Gecncludeerd kan wrden dat wij p schema liggen, echter m dit te behuden dienen wij de maatregelen in bij te huden en blijven kijken naar reductiemgelijkheden. De verantwrdelijke vr de stuurcyclus CO2-reductie alsmede alle activiteiten die hier aan gekppeld zijn, zals het behalen van de delstellingen, is Mw. C.W.M. Schilder. Zij rapprteert direct aan de directie. Er zijn verschillende mgelijkheden m deze delstelling te behalen. In het kader van dit CO2 beleidsplan wrden deze mgelijkheden taakstellingen genemd. Aan deze taakstellingen wrden datums gekppeld waarp desbetreffende taakstelling in werking wrdt gezet. Deze planning dient tevens als energiemanagement plan. De planning vr de CO2 reductiedel- en taakstellingen is pgenmen in nderstaande tabel. Om de reductiedelstellingen en resultaten cncreter en beter meetbaar te maken is bij een aantal taakstellingen k de abslute CO2 reductie vermeld. Mgelijkheden reductie scpe 3 Een mgelijk maatregel m te uitstt in de gehele keten te reduceren is het gebruik van Fuelsave (lean and green). Hiermee kan er z n 3% wrden bespaard p de CO2 uitstt (brn: CO2 uitstt reductie calculatr, Shell). Een andere mgelijkheid tt CO2 reductie is het hergebruiken van baggerspecie. Bij hergebruik wrdt de baggerspecie (afvalstf) mgezet naar grndstf p andere prjecten. Hierdr heft er minder schne grnd te wrden aangeverd. JP Schilder kan zijn pdrachtgevers actief aanbevelen m de baggerspecie her te gebruiken en Fuelsave brandstf te gebruiken. Hierdr kan er invled wrden uitgeefend p de CO2-emissies binnen de keten van baggerwerken, met als bijkmend effect dat er minder grnd p andere prjecten heft te wrden aangeverd, waardr een grte heveelheid CO2 wrdt gereduceerd. 6.3 Sectr- en keteninitiatieven J.P. Schilder heeft in de eerste helft van 2017 meegedaan aan de vlgende keten- en sectrinitiatieven: Milieubarmeter Waterschapsmarkt Zuid ( ) Baggernetdag ( ) Aan het einde van deze netwerk dagen vinden er interactieve gesprekken tussen sectrgenten en pdrachtgevers, met name ver CO2-uitstt. Ok wrdt er nderzek gedaan naar de haalbaarheid vr het rganiseren van een infrmatie avnd van sectrgenten ver de cursus Het nieuwe draaien 2.0 ). Op deze avnd geven wij een presentatie ver de mgelijkheden tt het reduceren van CO2 en nze ervaring met Het nieuwe draaien 2.0 ). pagina 12 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

13 6.4 Maatregelen t.b.v. CO₂ reductie Taakstelling Taakstelling Scpe Mgelijk e reductie p het C02 uitstt plandatu m vltid Verantwrdelij ke Opmerking inkp van grene strm i.p.v. grijze strm 1 & 2 19 tn C. Schilder = 1% van het ttale strmverbruik Op 19 december 2014 det J.P. Schilder B.V. de cursus Het nieuwe draaien. 1 & tn C. Schilder / E. van der Velde Hiermee kan er tt 5% CO2 wrden bespaard (brn: SOMA bedrijfspleidingen) van het materieel p het water en rijdend materieel (p basis van het aantal draaiuren) In 2015 is JP Schilder BV ver gegaan p LED verlichting in de werkplaats/kantr. Verlichting in werkplaats is begin maart 2016 vervangen. 1 & 2 2 tn 2016 C. Schilder/ E. van der Velde = 54% van het ttale strmverbruik Tepassen van Fuelsave bij nze prjecten. Deze wrdt p een prject in 2016/2017 tegepast en geanalyseerd heveel brandstf dit werkelijk bespaard 1 & 2 4 tn 2017 C. Schilder Hiermee kan er z n 3% wrden bespaard p de CO2 uitstt (brn: CO2 uitstt reductie calculatr, Shell). Met grndbanken wrdt vrdat een prject wrdt uitgeverd verlegd f de baggerspecie kan wrden hergebruikt; tn Drlpend, vr de start van een nieuwe prject (tt 2019) C. Schilder Hierdr kan vlgens het nderzek van Oranjewud en de prvincie Fryslan (CO2 rekenmdel) tt 20% CO2 besparen ten pzichte van de cnventinele aanpak. pagina 13 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

14 Onderaannemers wrden geïnfrmeerd ver de cursus Het nieuwe draaien tn Drlpend (brief) 2017 C. Schilder Hiermee kan er tt 5% CO2 wrden bespaard (brn: SOMA bedrijfspleidingen) van het materieel p het water en rijdend materieel (p basis van het aantal draaiuren) Bij het aangaan van nieuwe cntracten wijzen p het bestaan van Fuelsave. Dit zal gebeuren dr het meesturen van infrmatie hiermtrent tn Drlpend (brief) C. Schilder Hiermee kan er z n 3% wrden bespaard p de CO2 uitstt (brn: CO2 uitstt reductie calculatr, Shell) Vrtgang reductiemaatregelen Met betrekking tt de reductiedelstellingen vr scpe 1 & 2 ligt JP Schilder vr p schema (de delstelling is behaald). Dit hudt in dat de delstelling vr scpe 1 & 2 in 2016 is aangepast. Een delstelling was k het behalen van niveau 5 van de CO2 prestatieladder. Hiervr hebben wij scpe 3 kwalitatieve analyse gedaan, waarbij wij de verschillende prduct-marktcmbinaties hebben benemd die van belang zijn vr JP Schilder. Met betrekking tt de maatregelen in scpe 3 heeft JP Schilder frmats m mee te sturen aan nze nderaannemers (ver Fuelsave en Het nieuwe Draaien ). Er is in 2017 een nieuw prject aangenmen waar JP Schilder zelf de verwerkingslcatie van de baggerspecie bepaald, waardr er gelegenheid is geweest m met grndbanken te verleggen f de baggerspecie kan wrden hergebruikt. Maatregel Evaluatie eerste helft van 2017 Met grndbanken wrdt vrdat een prject wrdt uitgeverd verlegd f de baggerspecie kan wrden hergebruikt; In 2017 is één aanbesteding geweest waar de aannemer de afzet mag bepalen. Op dit prject is verlegd en de baggerspecie wrdt zveel mgelijk duurzaam hergebruikt Onderaannemers wrden geïnfrmeerd ver de cursus Het nieuwe draaien. JP Schilder heeft een brief pgesteld, die in juni 2016 is verstuurd naar de nderaannemers en welke k naar nieuwe nderaannemers wrdt verstuurd Bij het aangaan van nieuwe cntracten wijzen p het bestaan van Onderaannemers hebben een brief ntvangen hierver. Vaak tanken zij Fuelsave. Dit zal gebeuren echter bij Schilder, dus bijvrbeeld bij het prject waar fuelsave is dr het meesturen van tegepast, hebben de nderaannemers dit k gebruikt infrmatie hiermtrent. pagina 14 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

15 Onderstaand staat per maatregel het verschil in tn CO₂ uitstt beschreven. Gecncludeerd kan wrden dat wij p schema liggen, echter m een echte gede cnclusie te kunnen maken en m dit te behuden dienen wij de maatregelen bij te huden, mnitren en blijven kijken naar reductiemgelijkheden. Verhudingsgewijs was in ,00324 tn CO2 uitstt per verwerkte m³ baggerspecie, en in ,00281 per verwerkte m³ baggerspecie. Dit is een reductie van 13%. Met grndbanken wrdt vrdat een prject wrdt uitgeverd verlegd f de baggerspecie kan wrden hergebruikt; Onderaannem ers wrden geïnfrmeerd ver de cursus Het nieuwe draaien. Bij het aangaan van nieuwe cntracten wijzen p het bestaan van Fuelsave. Dit zal gebeuren dr het meesturen van infrmatie hiermtrent tn tn 20 tn Drlp end, vr de start van een nieuwe prject (tt 2019) Drlp end (brief) Drlp end (brief) C. Schilder C. Schilder C. Schilder Hierdr kan vlgens het nderzek van Oranjewud en de prvincie Fryslan (CO2 rekenmdel) tt 20% CO2 besparen ten pzichte van de cnventinele aanpak. Hiermee kan er tt 5% CO2 wrden bespaard (brn: SOMA bedrijfspleidinge n) van het materieel p het water en rijdend materieel (p basis van het aantal draaiuren) Hiermee kan er z n 3% wrden bespaard p de CO2 uitstt (brn: CO2 uitstt reductie calculatr, Shell). Uitstt 2015: 0,00324 tn CO2 per verwerkte m3 Uitstt 2015: 346 tn 8,1 tn per eur Uitstt 2015: 665 tn 9,02 tn per eur Uitstt 2016: 0,00281 tn CO2 per verwerkte m3 Uitstt 2016: 255 tn 8,1 tn per eur Uitstt 2016: 392 tn 9,3 tn per eur Kwaliteitsmanagementplan vr de inventaris 1. Emissie-inventaris kwaliteitspersn/team Dr J.P. Schilder bv zijn Carline Schilder en Hans Haverman als direct verantwrdelijke aangewezen vr de emissie inventaris. Zij krijgen de gegevens van de uitverders, administratief medewerker en chef werkplaats. 2. Datakwaliteit management plan Er zijn afspraken gemaakt ver het leveren van de emissie gegevens dr de uitverders, administratief medewerker en chef werkplaats aan de verantwrdelijke persnen (zie k bijlage 2 planning meetmmenten). Gegevens wrden p de vlgende manier verzameld: pagina 15 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

16 Het elektriciteit- en gasverbruik is gebaseerd p de Meterstanden en gegevens afkmstig van de administratieve afdeling. De emissie dr ververmiddelen, grt materieel en nbemand materieel is gebaseerd p de registraties die met behulp van de tankpassen en bnnen zijn vastgelegd in het systeem van de brandstffen leverancier. Gegevens zijn verzameld en gearchiveerd dr de chef werkplaats en de medewerker cmmunicatie/prject cördinatr. Gegevens vr de scpe 3 emissie inventaris zijn verzameld dr de administratief medewerker en gearchiveerd dr de direct verantwrdelijke. 3. Generieke kwaliteitscntrles Elk half jaar vindt een generieke kwaliteitscntrle van de geleverde gegevens plaats. Dit gebeurd dr de financiële afhandeling te vergelijken met de aangeleverde gegevens. Nagegaan wrdt f de reductiedelstelling van de CO2-emissie p het gede spr zit. 4. Specifieke kwaliteitscntrles Naast de generieke cntrle vinden er cntinue cntrle plaats van geleverde gegevens met de facturen (tankbnnen en facturen). Dit wrdt vergeleken met de draaiuren, m er zeker van te zijn dat er geen futen wrden gemaakt. 5. Review de emissie-inventaris en de rapprtage Op basis van de cntrles wrdt de emissie-inventaris daar waar ndig aangepast en wrdt de delstelling vr reductie bijgesteld. 6. Feedback prcessen Met de directie wrdt p de mmenten waarp dat ndig wrdt geacht, besprken he de CO2- reductie verlpt en welke delstelling vr de kmende peride wrdt gezet. 7. Prcedures vr rapprtage, dcumentatie en archivering Elk half jaar vindt een rapprtage plaats met de stand van zaken wat betreft de reductiedelstellingen. Op basis daarvan kan dan desgewenst een bijstelling van de gemaakte afspraken plaatsvinden. Alles wrdt zrgvuldig gedcumenteerd en gearchiveerd. pagina 16 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

17 6.5 Taken en verantwrdelijkheden Bijhuden website Interne nieuwsbrief Nieuwsberichten aanleveren Externe cmmunicatie Verzamelen gegevens emissie inventaris Verzamelen gegevens emissie scpe 3 Opstellen CO2 ftprint Opstellen emissie inventaris rapprt Uitveren review CO2 reductiesysteem Bepalen CO2 reductiedelstellingen Bepalen CO2 reductiemaatregelen Uitveren energie-audit Up-t-date huden energiemeetplan Vlden aan eisen SKAO Realiseren CO2-reductie delstellingen Vlden aan ISO Deelname aan sectrinitiatieven Uitveren nderzek naar energiereductie Implementatie energie meetplan Vldende cmmitment management Bijhuden website Bijhuden intranet Versturen van nieuwsberichten Rapprteren aan management Gedkeuren van interne cmmunicatie Gedkeuren van externe cmmunicatie Accrderen van delstellingen Accrderen van emissie inventaris Functies Verantwrdelijkheden Bevegdheden Directie / MT X X X X X X X X X KAM Manager X X Prjectleider CO 2 reductie X X X X X X X X X X X X X X X X X X X Webbeheerder Cmmunicatiemedewerker X X X X X X X X Chef werkplaats X X X X Adm. medewerker X X X X Uitverder X X X X X pagina 17 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber 2017

18 7. Cmmunicatieplan MVO en de daar bijbehrende CO2 uitstt, reductiemgelijkheden en delstellingen wrden besprken in de diverse verlegvrmen die zijn vastgelegd in het managementsysteem. Cmmunicatie naar de stakehlders ver deze nderwerpen vindt plaats via de in nderstaande tabel aangegeven cmmunicatie middelen. cmmunicatie middel CO 2 beleidsplan methde stakehlder frequentie en del van de cmmunicatie internet scial media Tlbx Persneelsvergadering persneel aandeelhuders klanten leveranciers prspects verheden plan van aanpak één p één Opdrachtgever (G.P. Grt) 2x per jaar bewustwrding en certificering Vrtgang verantwrdelijke afdeling Prjectcördinatr/ cmmunicatie (C. Schilder) Administratie (H. Haverman) Prjectcördinatr/ cmmunicatie (C. Schilder) Administratie (H. Haverman) J.G. Schilder Directeur pagina 18 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber

19 Bijlage 1. Rapprtage vlgens ISO Dit rapprt is pgesteld vlgens de eisen uit ISO , paragraaf 7. Hiernder is een kruistabel gemaakt van de nderdelen uit ISO en de hfdstukken in bvenstaand plan. ISO GHG reprt cntent Beschrijving Hfdstuk plan A Reprting rganizatin 2 B Persn respnsible 6.2 C Reprting perid Bijlage D Organizatinal bundaries E Direct GHG emissins F Cmbustin f bimass G GHG remvals H Exclusin f surces r sinks I Indirect GHG emissins J Base year K Changes r recalculatns L Methdlgies M Changes t methdlgies N Emissin r remval factrs used Nvt 5.4 O Uncertainties 5 P Statement in accrdance with ISO bijl. 1 Q Verificatin 5 Tabel 1 Kruistabel ISO pagina 19 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber

20 Bijlage 2. Energie meetplan (Actiekalender CO2 prestatieladder) Het Energie meetplan bevat een aantal vaste nderdelen vr het up-t-date huden van het CO2 managementsysteem. Het plan is pgezet m te zrgen dat het gehele CO2 reductiesysteem vldet aan de eisen van ISO50001, ISO en dat gedurende het jaar cntinue verbetering plaats vindt. De CO2 verantwrdelijke heeft de dcumenten die betrekking hebben p het CO2 beleid in beheer. Hij/zij draagt zrg vr het juist archiveren en versiebeheer van deze dcumenten zdat de meest actuele versie van dcumenten altijd beschikbaar is en udere versies eenvudig achterhaald kunnen wrden. Daarbij wrden udere versies van dcumenten minimaal 2 jaar bewaard. Planning meetmmenten Vr het meten van de verschillende energiestrmen is een plan pgesteld. In de nderstaande tabel is te zien wanneer energiefactren gemeten wrden, dr wie en waar de infrmatie verkregen kan wrden. De wijze waarp de verbruiken wrden gemeten is de meest haalbare wijze, waarbij rekening wrdt gehuden met het del waarvr de gegevens wrden verzameld en dus de mate van detail die ndig is. De persn verantwrdelijk vr het verzamelen van de gegevens is daarm p de hgte van de wijze waarp deze gegevens in de Emissie inventaris verwerkt wrden. actiekalender CO2 prestatieladder jan feb mrt apr mei jun jul aug sep kt nv dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep kt nv dec Management review x x Energie Auditverslag x x x x CO2 ftprint x x x x CO2 ftprint publiceren x x x x Opname meterstanden wk 1 wk 26 Opname tankstanden werf x x x x x x x x Opname urenstanden wk wk 52 wk 1 wk 26 wk 52 Beleidsplan x x x x Beleidsplan publiceren x x x x Inventarisatie sce 3 emissies x X X x Ketenanalyse x x Externe Audit 4-apr x Tbx CO 2 x x x x pagina 20 van 20 CO 2 beleidsplan Oktber