Workshop. Signaleren eenzaamheid en dan. Zeist, mei 2019

Transcriptie

1 Workshop Signaleren eenzaamheid en dan Zeist, mei 2019

2 Programma Wat is eenzaamheid? Cijfers, oorzaken en gevolgen Wat werkt wel en wat niet? Aanpak eenzaamheid: wat kun je doen? Van signaleren naar gesprek. Groepsdiscussie.

3 Wat is eenzaamheid? Subjectief ervaren van een onplezierige of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties (Van Tilburg, de Jong Gierveld) Emotionele eenzaamheid; Sociale eenzaamheid; Existentiële eenzaamheid. Visie: geen activiteiten maar eigen regie en versterken sociale netwerk (maatwerk)

4 Cijfers in % 19 jaar en ouder NL Eenzaam Ernstig tot zeer ernstig eenzaam Emotioneel Sociaal 44 % * 45 %** 10 %* 11 %** 32 %* 31 %** 44 %* 45 %** 50 % (75+) 63 % (85+) 10 % (75+) 15 % (85+) Bron: RIVM (2016) * Nederland ** Zeist Info over Zeist per wijk heid.html?gemeente=zeist

5 Sociaal isolement Contactarm / weinig contacten / voldoen in behoeften / klein of eenzijdig ondersteunend netwerk Sociaal isolement : weinig tot geen contacten / geen ondersteunend netwerk Artikel Trouw: Contact is al heel wat.

6 Risicogroepen eenzaamheid Bron: MOVISIE

7 Betekenisvolle contacten Serie Nooit meer alleen Documentaire Dien Zien Bf0zLR2DzUc

8 Oorzaken Persoonlijke eigenschappen, beperkingen Verandering in sociale netwerk kantelmomenten llll Maatschappelijke oorzaken Beeldvorming

9 Eenzaamheid: het nieuwe roken Negatief gezondheid Negatieve spiraal Meer zorg nodig Bron: Movisie

10 Signaleren Lichamelijke signalen Verslechterde zelfzorg Vermoeidheid Gebrek aan eetlust Psychische signalen Negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen Boosheid, verdriet, bitterheid, teleurstelling Verlies van vertrouwen in andere mensen Gevoel van zinloosheid, uitzichtloosheid Gevoelens van verlatenheid

11 Signalering Sociale signalen Weinig sociale contacten Missen van sociale steun Gedragsmatige signalen Gebrek aan sociale vaardigheden Claimgedrag of mensen op afstand houden Op zichzelf gericht zijn Levensgebeurtenissen

12 Signalering Let op! Genoemde signalen hoeven niet te betekenen Dat de persoon zich eenzaam voelt. De signaleren kunnen ook wijzen op andere problemen. Belang van goed gesprek.

13 Wat werkt? Handleiding Toolkit Ga in gesprek Aanpak op maat

14 Wat werkt? Voor iedereen: minder negatief beeld over jezelf Voor ouderen: Educatieve groepsactiviteiten gericht op sociaal netwerk, sociale activiteiten, sociale steun. Activiteiten gericht op vergroten eigenwaarde en persoonlijke controle (lange termijn effect). Actief betrekken bij (ontwikkeling) activiteiten. Leren omgaan met de computer. Bron: Dossier eenzaamheid Movisie

15 Wat helpt tegen eenzaamheid? Zorg op tijd voor een gevarieerd netwerk!

16 Aanpak eenzaamheid: wat kun je doen? Wat zou je kunnen doen: Signaleren; Contact, Praatje maken, luisteren Bespreekbaar maken (of niet); Attenderen op mogelijkheden en/of doorverwijzen of meedenken bij oplossing op plan.

17 Van signaleren, bespreken, maatwerk. Hoe signaleer je eenzaamheid? Welke instrumenten? Eenzaamheidsschaal De Jong Gierveld

18

19 Het gesprek Overdenking: Hoe zou u wanneer uzelf eenzaam zou zijn, juist niet benaderd willen worden en wat zouden mensen juist niet moeten doen?

20 Tips bij gesprek

21 Het gesprek: basishouding Wat doe je als basis: Neem de tijd Zorg voor veilige, vertrouwde omgeving Start met een open vraag Wees transparant Zet je eigen aannames aan de kant Stem tempo en taalgebruik af op de ander Verplaats je in de ander Wees empathisch (zie tips Luisterlijn).....

22 Tips van de Landelijke Luisterlijn 1. Stel je echt open voor de ander. 2. Vraag niet alleen naar feiten, maar ook hoe iemand zich voelt. 3. Geen tegeltjeswijsheid. 4. Erken gevoelens: zwak niet af of overdrijf. 5. Buig oplossing om tot een vraag. Tel

23 Zijn er vragen?

24 Groepsdiscussie Hoe kunt u op een eenvoudige wijze een bijdrage leveren aan de bestrijding van de eenzaamheidsproblematiek?

25 Handige sites Een tegen eenzaamheid Info lokale aanpak eenzaamheid: