Eenzame naasten. Onderwerpen. Contactarm. Eenzaamheid. Sociaal isolement. Sociale netwerken van ouderen
|
|
- Christa Smeets
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Eenzame naasten Dr. Anja Machielse Onderwerpen Begripsverkenning Oorzaken en gevolgen Sociale competenties Stappen in de aanpak Interventieprofielen Conclusies Eenzaamheid Het gevoel dat de aanwezige contacten niet aan iemands behoefte voldoen. Twee dimensies Sociale eenzaamheid: gemis aan gezelschap Emotionele eenzaamheid: gemis aan emotionele steun Contactarm Iemand heeft slechts enkele betekenisvolle contacten; die contacten voldoen wel aan zijn/haar behoefte. Kwetsbaarheid Als iemand wegvalt uit het netwerk Als de competenties om nieuwe relaties aan te gaan gering zijn Sociaal isolement Sociale netwerken van ouderen Iemand heeft weinig of geen betekenisvolle contacten en voelt zich daar eenzaam en ongelukkig door. Twee aspecten Objectief: omvang van het netwerk Subjectief: gevoelens van eenzaamheid 1
2 Sociale relaties tehuisbewoners 40% is niet tevreden met de aanwezige sociale contacten 27% heeft alleen oppervlakkige contacten 13% heeft niemand om mee te praten 9% voelt zich geïsoleerd Eenzame kinderen Geen vriendjes en vriendinnetjes Niemand die ze volledig vertrouwen Niemand waarmee ze alles kunnen bespreken Bron: De Klerk, 2005 (SCP) Gevolgen eenzaamheid kinderen Risicofactoren Voelen zich in de steek gelaten Vaker onrustig, verdrietig en boos Spelen weinig buiten Slechtere gezondheid Eenzame kinderen worden vaker gepest Ze doen vaker dingen die ze eigenlijk niet willen om erbij te horen Een hoge leeftijd Chronische ziekte/ handicap Psychische problemen Verslavingsproblematiek Alleenstaand ouderschap Huiselijk geweld Langdurige zorgtaak Niet-westerse etniciteit Lage opleiding/laag inkomen Langdurige werkloosheid Schuldenproblematiek Ex-gedetineerden Huiselijk geweld Etc. De veranderde sociale omgeving Individualisering Secularisering Emancipatieprocessen, arbeidsparticipatie Vergrijzing Culturele diversiteit Technologische ontwikkelingen Overheidsbeleid: bezuiniging AWBZ/Wmo Gevolg: Domein sociale relaties is diffuser geworden Rationalisering en verzakelijking publieke relaties Meer nadruk op autonomie en zelfredzaamheid Behoefte aan erkenning als persoon in betekenisvolle relaties met anderen Uitdaging of onzekerheid? Belangrijke factor: sociale competenties 2
3 Persoonlijke factoren Veranderingen in het netwerk door life-events (positief en negatief) Negatieve life-events: stoppen met werken, verlieservaringen, verhuizing, afnemende gezondheid Naarmate mensen ouder worden hebben ze meer kans op eenzaamheid of isolement Belangrijke mediërende factor: sociale competenties Sociale competenties Actieve copingstrategie: de persoonlijke ontwikkeling kan doorgaan, weerbaarheid Passieve copingstrategie: stagnatie van het persoonlijke groeiproces, kwetsbaar en (vaak) kwetsbaar Arnold Cornelis (1997): het gaat om het vermogen tot communicatieve zelfsturing Communicatieve zelfsturing Zelfsturing heeft betrekking op het vermogen van individuele mensen om initiatieven te nemen tot het ontwerpen en realiseren van een situatie die als zingevend wordt ervaren Communicatie verwijst naar het gezamenlijk zoeken en ontwerpen van betere mogelijkheden als de bestaande situatie niet voldoet Communicatieve zelfsturing is nodig in diverse sociale contexten waarin mensen functioneren Sociale weerbaarheid Zelfsturende vermogens: het eigen leven vorm en richting (blijven) geven in diverse contexten Ondersteunend netwerk vasthouden en benutten Een gezonde balans tussen autonomie en verbondenheid met anderen Erkenning en waardering als persoon Het gaat om de betekenisvolheid van sociale contacten Groeiscenario: persoonlijke ontwikkeling Sociale kwetsbaarheid Zelfsturende vermogens ontbreken: verlies van regie over het eigen leven Ondersteunend netwerk ontbreekt of kan niet worden benut Negatieve gebeurtenissen werken langer door Sociale kwetsbaarheid vormt grondslag voor andere problematiek Groeiscenario stagneert: geen persoonlijke ontwikkeling meer, risico van afglijden Sociaal isolement als beleidsthema Sociaal isolement: Modern burgerschap veronderstelt een ondersteunend netwerk in de eigen omgeving Professionele dienstverlening als aanvulling en vangnet Urgent vanuit doelstellingen sociaal beleid Urgent vanwege verwevenheid met andere problematieken Urgent vanuit moreel oogpunt, menselijke waardigheid 3
4 Aandachtspunten in de aanpak Bereik doelgroep: onzichtbaar en passief Het aanbod: diversiteit, samenhang Deskundigheid: specifieke kennis/vaardigheden Menskracht/capaciteit: professionele en informele vormen van hulp en ondersteuning Verankering en continuïteit: borging van projecten (intern, extern, politiek-bestuurlijk) Stappen in de aanpak Visie Signaleren Typeren Interveniëren Stap 1: visie Wat is het voor vraagstuk? Individueel maatschappelijk Op zichzelf staand verweven Individueel collectief (beleidsniveau) Stap 2: signaleren Signalen en vindplaatsen Probleem: onzichtbaarheid en passiviteit Aangrijpingspunt: verwevenheid met andere problematieken Nodig is een breed signaleringsnetwerk en samenwerking met relevante partijen Stap 3: typeren Stap 4: interveniëren Heterogeniteit van de doelgroep Hardnekkigheid van de problematiek: dreigend, situationeel bepaald of structureel isolement Overlevingsstrategie Ambities en mogelijkheden Geen standaardoplossing Maatwerk:aansluiten bij de specifieke situatie Breed palet aan interventies (activering/groepsactiviteiten/individuele begeleiding/maatje/specialistische hulp/vangnet) Professionele en vrijwillige inzet 4
5 Interventieprofielen Varianten sociaal isolement Gericht op verandering Niet gericht op verandering Uitgangspunt: aansluiten bij de specifieke situatie Eenzaamheid, dreigend isolement Actieven Geborgenen Typologie: hulpmiddel bij keuze interventiestrategie Stituationeel bepaald isolement, enkelvoudige problematiek Achterblijvers Afhankelijken Indicatoren: - Gerichtheid op verandering Structureel isolement, complexe problematiek Compenseerders Buitenstaanders - Dreigend, situationeel of structureel isolement - Overlevingsstrategie ( coping ) Structureel isolement, verweven met psychiatrische of psychogeriatrische problematiek Hoopvollen Overlevers Machielse, A. (2010). Sociaal isolement bij ouderen. Op weg naar een Rotterdamse aanpak. LESI. Dreigend isolement Situationeel isolement Sterke eenzaamheidsgevoelens, door: ingrijpende levensgebeurtenissen gezondheidsproblemen, afnemende mobiliteit intensieve mantelzorgtaak zeer hoge leeftijd gebrekkige integratie een klein of eenzijdig netwerk Gestagneerde/onverwerkt trauma (achterblijvers) Sterke afhankelijkheidsrelatie (afhankelijken) Gezondheidsklachten (fysiek en psychisch) Veel verbroken relaties Belemmeringen voor het aangaan van contacten Eenzaamheid en gebrek aan zingeving dominant Structureel isolement Structureel isolement, met psychiatrische problemen Isolement is structureel geworden Problemen compenseren of verbergen Functionele sociale competenties Sterke eigen regie (ook op hulpverleningsproces) Netwerkontwikkeling niet mogelijk Activering/dagbesteding/monitoren Problematiek is structureel en complex Geringe sociale competenties Vaak sprake van psychiatrische problematiek Intensieve trajecten waarbij verschillende partijen betrokken zijn Netwerkontwikkeling en activering meestal niet mogelijk 5
6 Verschillende interventies Verschillende interventiepatronen per type In alle gevallen: vertrouwen winnen + maatwerk leveren Soms: kortdurende interventie Soms: intensieve, langdurige ondersteuning Verschillende mogelijkheden voor inzet vrijwilliger Verschillende kostenplaatjes Verschillende resultaten Isolement opheffen, verminderen of voorkomen Sociale participatie bevorderen/activering Welbevinden verhogen Kwaliteit van leven verbeteren Doorverwijzen naar passende hulpverlening Verder afglijden voorkomen Ambities: in veel gevallen is de eenzaamheid of het sociaal isolement niet op te lossen, maar kan de situatie wel draaglijker worden Literatuur over sociaal isolement Hortulanus, R., A. Machielse & L. Meeuwesen (2003). Sociaal isolement. Een studie over sociale contacten en sociaal isolement in Nederland. Den Haag: Elsevier Overheid. Machielse, A. (2003). Niets doen, niemand kennen. De leefwereld van sociaal geïsoleerde mensen. Den Haag: Elsevier Overheid. Machielse, A. (2006). Onkundig en onaangepast. Een theoretisch perspectief op sociaal isolement. Utrecht: Jan van Arkel. Machielse, A. & R. Hortulanus (november 2010). Sociaal isolement bij ouderen. Op weg naar een Rotterdamse aanpak. Utrecht: Landelijk Expertisecentrum Sociale Interventie (LESI). 6
Tranzo, 17 juni Dr. Anja Machielse
Eenzame ouderen: ambities en mogelijkheden Tranzo, 17 juni 2010 Dr. Anja Machielse Onderwerpen Begripsverkenning en cijfers Complexiteit van de problematiek Profielen en interventies Conclusies Begrippen
Nadere informatieSociale relaties en welzijn
EENZAAMHEID EN SOCIAAL ISOLEMENT: ACHTERGRONDEN EN AANPAK Onderwerpen Functies van sociale relaties Sociale kwetsbaarheid Achtergronden en gevolgen Knelpunten in de aanpak Elementen van een succesvolle
Nadere informatieOnderwerpen. Sociale relaties en welzijn. Sociale kwetsbaarheid. Functies van sociale relaties. Vrouw, 64 jaar EENZAAMHEID BIJ OUDEREN
EENZAAMHEID BIJ OUDEREN Vrouw, 64 jaar Ik ben helemaal geïsoleerd eigenlijk. Ik denk wel eens bij mezelf, ik kan gerust een week dood liggen in huis, maar de mensen merken niets. Dr. Anja Machielse Stichting
Nadere informatieOnkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement
Onderwerpen Onkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement Wat is sociaal isolement? Oorzaken en gevolgen De leefsituatie van sociaal geïsoleerden Wat kunnen we doen aan sociaal isolement? Conclusies
Nadere informatieEenzaamheid en sociaal isolement: ambities en mogelijkheden
Eenzaamheid en sociaal isolement: ambities en mogelijkheden Dr. Anja Machielse Wmo-atelier 20 januari 2015 Foto: Eamonn Doyle Onderwerpen Eenzaamheid als sociaal vraagstuk Achtergronden en gevolgen Begripsverheldering
Nadere informatieDE AANPAK VAN SOCIAAL ISOLEMENT. KNELPUNTEN EN DILEMMA S.
DE AANPAK VAN SOCIAAL ISOLEMENT. KNELPUNTEN EN DILEMMA S. Presentatie DAK bijeenkomst 16 juni 2014 Dr. Marina Jonkers ONDERWERPEN Wat doet LESI? Aanpak sociaal isolement in gemeenten Beleidsurgentie en
Nadere informatieWat is eenzaamheid en waarom is het een probleem? 8-10-2015. Het project van de UvH 1. Programma. Sociale verbondenheid.
Programma Samen tegen eenzaamheid Dr. Anja Machielse Deel 1: Wat is eenzaamheid en waarom is het een probleem? Achtergronden, verschijningsvormen Mini-conferentie Tilburg, 30 september 2015 Deel 2: Wat
Nadere informatieCoalitie Erbij. De gezichten van eenzaamheid Amsterdam, 24 november 2015
Coalitie Erbij De gezichten van eenzaamheid Amsterdam, 24 november 2015 1. De landelijke Coalitie Erbij in 2 minuten 2. Wat is eenzaamheid? 3. De gezichten van eenzaamheid 4. De lokale aanpak van eenzaamheid
Nadere informatieKWALITATIEF ONDERZOEK EN INTERVENTIES BIJ
KWALITATIEF ONDERZOEK EN INTERVENTIES BIJ EENZAAMHEID EN SOCIAAL ISOLEMENT Marina Jonkers Werkconferentie Kwalitatief evalueren in het sociale domein Movisie, 16 december 2014 Onderwerpen Sociale kwetsbaarheid:
Nadere informatieEenzaamheid bij ouderen: Ambities en mogelijkheden
Eenzaamheid bij ouderen: Ambities en mogelijkheden Prof. dr. Anja Machielse Cliëntenbelang Amsterdam 27 september 2016 Foto: Eamonn Doyle Het project van de UvH 1 Onderwerpen Wat is eenzaamheid en waarom
Nadere informatieHet project van de UvH 1
Onderwerpen Eenzaamheid, daar wen je nooit aan Prof. dr. Anja Machielse Wat is eenzaamheid en waarom is het een probleem? Hoe kunnen we eenzame mensen bereiken en wat kunnen we voor hen doen? Wat is eenzaamheid
Nadere informatieTrainingen eenzaamheid en sociaal isolement
Trainingen eenzaamheid en sociaal isolement Dr. Anja Machielse Dr. Marina Jonkers Coalitie Erbij 5 maart 2015 Foto: Eamonn Doyle Programma Introductie: Visie op eenzaamheid en sociaal isolement Achtergronden
Nadere informatieLezing, 10 december 2004. Relatie tussen sociaal isolement en psychiatrische ziekte
Lezing, 10 december 2004 Relatie tussen sociaal isolement en psychiatrische ziekte Dr. Ludwien Meeuwesen, Sociaal psychologe verbonden aan de Universiteit Utrecht, Afdeling Algemene Sociale Wetenschappen,
Nadere informatieWaarom is eenzaamheid een probleem?
Ik heb nooit kunnen denken dat ik, na zo n gelukkig leven, zo verdrietig zou zijn. Ik heb Den Helder, 7 juni 2017 nooit gedacht dat mensen zo ongelukkig kunnen zijn als ik de laatste jaren. Prof. Dr. Anja
Nadere informatieOok uw organisa-e biedt welzijn?
Ook uw organisa-e biedt welzijn? Dr. Anja Machielse a.machielse@uvh.nl NOV, 16 juni 2015 Onderwerpen Eenzaamheid als maatschappelijk vraagstuk Bereiken van de doelgroep Passende interven-es Randvoorwaarden
Nadere informatieInhoud. Samenvatting 13
Inhoud Samenvatting 13 1 Probleemformulering 27 1.1 Inleiding 27 1.2 Theoretische achtergrond 27 1.3 Doelstelling van het project 32 1.4 Selectie van de zes pilots 33 1.5 Procesbegeleidend onderzoek 34
Nadere informatieKom Erbij Conferentie
Onderwerpen Kom Erbij Conferentie Prof. Dr. Anja Machielse 20 februari 2019 Wat is eenzaamheid en waarom is het een probleem? Achtergronden, verschijningsvormen Wat werkt bij eenzaamheid? 1 2 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieMan, 88 jaar. Sociale relaties voorzien in fundamentele sociale bestaansvoorwaarden (Weiss, 1974)
Man, 88 jaar Onderwerpen Empowerment van Kwetsbare Ouderen Prof. Dr. Anja Machielse Je bent nooit te oud om te beginnen Den Haag, 6 april 2017 Ik heb nooit kunnen denken dat ik, na zo n gelukkig leven,
Nadere informatieHet project van de UvH 1
Levensverwachting Empowerment van kwetsbare ouderen gaat altijd ook over zingeving Bijeenkomst Beter Oud Anja Machielse, 4 november 2016 Eamonn Doyle Beleid Zelfredzaamheid Autonomie Eigen kracht Participatie
Nadere informatieMovisie. Voor een duurzame positieve verandering. Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat
Movisie Voor een duurzame positieve verandering Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat Programma Wat is eenzaamheid en vereenzamen? Wat weten we uit onderzoek over wat werkt?
Nadere informatieBetrokken professionals, betrokken vrijwilligers
Betrokken professionals, betrokken vrijwilligers LESI Rapporten 2012 / 04 Mogelijkheden en belemmeringen voor de inzet van vrijwilligers bij structureel sociaal isolement Karin Runia MSc Dr. Anja Machielse
Nadere informatieWat werkt bij aanpak van Eenzaamheid Haarlemse conferentie 2 maart 2017
Wat werkt bij aanpak van Eenzaamheid Haarlemse conferentie 2 maart 2017 Theo van Tilburg Sociologie Vrije Universiteit Amsterdam Theo.van.Tilburg@vu.nl 1 Onderwerpen Wat is eenzaamheid Hoe vaak komt het
Nadere informatieIk ben geen zielig achter-de-geraniums-vrouwtje
Ik ben geen zielig achter-de-geraniums-vrouwtje LESI Rapporten 2013 / 11 Een onderzoek naar de impact en ervaren baat van deelname aan activiteiten van Vier het Leven Karin Dangermond, MSc MA Dr. Anja
Nadere informatieLinda Verwaaijen. Sociaal psychiatrisch verpleegkundige. Maatschappelijk werkster. 17 mei 2018
Linda Verwaaijen Sociaal psychiatrisch verpleegkundige Maatschappelijk werkster 17 mei 2018 Definitie "Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van)
Nadere informatieEenzaamheid. Aanleiding. Beschrijving. Eenzaamheid
Eenzaamheid Aanleiding In het beleidsplan Wmo 2008-2011 is toegezegd specifieke aandacht te schenken aan de aanpak van eenzaamheid. Daartoe is op 30 maart 2011 een werkconferentie gehouden. Daarbij is
Nadere informatieIk heb nooit kunnen denken dat ik, na zo n gelukkig leven, zo verdrietig zou zijn. Ik heb nooit gedacht dat mensen. zo ongelukkig kunnen zijn als ik
Ik heb nooit kunnen denken dat ik, na zo n gelukkig leven, zo verdrietig zou zijn. Prof. Dr. Anja Machielse Kom Erbij Conferentie Rotterdam 31 oktober 2017 Ik heb nooit gedacht dat mensen zo ongelukkig
Nadere informatieBegeleiding individueel (laag)
Begeleiding individueel (laag) Het bieden van activiteiten gericht op bevordering, behoud of compensatie van de zelfredzaamheid en die strekken tot voorkoming van opname in een instelling of verwaarlozing.
Nadere informatieDe paradox van het ouder worden
De paradox van het ouder worden Rotterdam wordt ouder! 13 maart 2018 Prof. dr. Anja Machielse Toos Oskam Onderwerpen Wat is eenzaamheid en waarom is het een probleem? Achtergronden en verschijningsvormen
Nadere informatieAls meedoen niet lukt
Als meedoen niet lukt LESI Rapporten 2012 / 05 Signaleren, typeren en aanpakken van sociaal isolement in Utrecht, Amersfoort en Nieuwegein Dr. Anja Machielse Dr. Marina Jonkers Als meedoen niet lukt Signaleren,
Nadere informatieHandelingsverlegenheid als hinderpaal bij het signaleren van sociaal isolement
Handelingsverlegenheid als hinderpaal bij het signaleren van sociaal isolement LESI Rapporten 2012 / 06 Mogelijkheden en belemmeringen bij lokale signaleerders Dr. Marina Jonkers Dr. Anja Machielse Handelingsverlegenheid
Nadere informatieEenzaamheid nader beschouwd. Informatiebijeenkomst Gouda 1 oktober 2016
Eenzaamheid nader beschouwd Informatiebijeenkomst Gouda 1 oktober 2016 Programma Deel 1 Deel 2 Kennismaking over en weer Signaleren Coalitie Erbij & Quiz Bespreekbaar maken Cijfers, oorzaken en gevolgen
Nadere informatieDe Eenzaamheid voorbij..? Conferentie 1 juni 2017 Mieke Mes, specialist eenzaamheid
De Eenzaamheid voorbij..? Conferentie 1 juni 2017 Mieke Mes, specialist eenzaamheid Even voorstellen Mijn naam is Mieke Mes, deskundige op het gebied van aanpakken Eenzaamheid Vanuit mijn bedrijf MM-adviesburo
Nadere informatieVrouw, 81 jaar. Aanpak eenzaamheid Rotterdam. De start: Waarom eenzaamheid aanpakken? vraagstuk? De uitdaging. Wat is er al gedaan?
Anja Machielse en Han Riksten Aanpak eenzaamheid Rotterdam Vrouw, 81 jaar Ik voel me erg eenzaam. Vreselijk eenzaam. Ik denk wel eens... als ik ga slapen... ik wou dat ik maar niet wakker werd. Dan zie
Nadere informatieABSTRACT. Journal of Social Intervention: Theory and Practice 2011 Volume 20, Issue 4, pp. 40 61 URN:NBN:NL:UI:10-1-101693
Journal of Social Intervention: Theory and Practice 2011 Volume 20, Issue 4, pp. 40 61 URN:NBN:NL:UI:10-1-101693 ISSN: 1876-8830 URL: http://www.journalsi.org Publisher: Igitur publishing, in cooperation
Nadere informatieHumanitas Tandem Achterhoek. Presentatie Marianne de Veer Coördinator
Humanitas Tandem Achterhoek Presentatie Marianne de Veer Coördinator Humanitas Tandem Doel: Sociaal isolement doorbreken en/of dreigend isolement voorkomen De weg vinden naar nieuwe vrienden en kennissen
Nadere informatiePieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1
EENZAAMHEID Pieternel van Giersbergen & Dieke de Koning EENZAAMHEID / 1 Partners 'Aanpak eenzaamheid Hatert' EENZAAMHEID / 2 Programma Wat is eenzaamheid? Signalen Omgaan met EENZAAMHEID / 3 Wat is eenzaamheid?
Nadere informatieEenzaamheid en de Wmo? Aandachtspunten voor de lokale agenda
Eenzaamheid en de Wmo? Aandachtspunten voor de lokale agenda AVI-toolkit 23 April 2015 Inhoudsopgave Eenzaamheid op de lokale agenda?... 3 1. Wat is eenzaamheid?... 3 2. Belangrijke ontwikkelingen... 4
Nadere informatie'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid'
'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid' Voor Mekaar is de titel van het Rotterdamse actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid (december 2014). Het volledige
Nadere informatieGezond ouder worden: gezondheid als een multidimensioneel concept? Prof. Dr. Anja Declercq LUCAS en Centrum voor Sociologisch onderzoek, KU Leuven
Gezond ouder worden: gezondheid als een multidimensioneel concept? Prof. Dr. Anja Declercq LUCAS en Centrum voor Sociologisch onderzoek, KU Leuven Wat is gezondheid? Definities veranderen Gezondheid als
Nadere informatieClientprofielen maatwerkvoorzieningen Kempengemeenten Reusel-De Mierden, Bergeijk, Bladel en Eersel 19 mei 2014
Welbevinden Doel Het bevorderen van welzijn en de kwaliteit van leven, achteruitgang vertragen en mantelzorgers ontlasten door het dragelijk houden van de effecten van de aandoening van de cliënt en langer
Nadere informatieGezondheid en arbeidsparticipatie: determinanten, gevolgen en bouwstenen voor reïntegratie
Gezondheid en arbeidsparticipatie: determinanten, gevolgen en bouwstenen voor reïntegratie Prof Dr Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Gezondheid van uitkeringsgerechtigden
Nadere informatieLuisteren naar EENZAAMHEID
Luisteren naar EENZAAMHEID Luisteren naar EENZAAMHEID Colofon Gebaseerd op het onderzoeksrapport Echte aandacht voor eenzaamheid van mw. drs. F.A.F. Kreuger, GGD Rotterdam-Rijnmond-Erasmus MC Rotterdam
Nadere informatieProductbeschrijving Wmo contract 2016
Productbeschrijving Wmo contract 2016 In dit document worden de ingekochte producten beschreven. Het is bedoeld als handreiking bij de beoordeling van de in te zetten ondersteuning. Geen vaste criteria
Nadere informatieDorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017
Dorpsprofielen gemeente Bunnik Carolien Plevier 29 september 2017 Maatschappelijke veranderingen: Vergrijzing Toename chronisch zieken Groter beroep op zelfredzaamheid en autonomie Verzakelijking relaties
Nadere informatieKlanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS
2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming
Nadere informatieWorkshop. Signaleren eenzaamheid en dan. Zeist, mei 2019
Workshop Signaleren eenzaamheid en dan Zeist, mei 2019 Programma Wat is eenzaamheid? Cijfers, oorzaken en gevolgen Wat werkt wel en wat niet? Aanpak eenzaamheid: wat kun je doen? Van signaleren naar gesprek.
Nadere informatieEchte aandacht voor eenzaamheid. Wat Sensoor Zuid-Holland zuid en midden nog meer kan doen.
Echte aandacht voor eenzaamheid. Wat Sensoor Zuid-Holland zuid en midden nog meer kan doen. November 2011 mw. drs. F.A.F. Kreuger GGD Rotterdam-Rijnmond/CEPHIR 1 2 Voorwoord Voor u vindt u de rapportage
Nadere informatieDo s en don ts bij aanpak van eenzaamheid bij thuiswonende senioren. Leen Heylen
Do s en don ts bij aanpak van eenzaamheid bij thuiswonende senioren Leen Heylen Inhoud Oud en eenzaam? Een situatieschets Definitie eenzaamheid Sociale en emotionele eenzaamheid Wat maakt ouderen kwetsbaar
Nadere informatieInleiding. Doelen en uitgangspunten van het gemeentebestuur
Inleiding TRILL is een methodiek die de verantwoordelijkheden en de te leveren prestaties van betrokken partijen in kaart brengt. Zo moet de ambtenaar de beleidsdoelstellingen die door het gemeentebestuur
Nadere informatieAAM EID. bvwo INTERVENTIES
AATWERK BIJ DE AANPAK VAN EN AAM EID bvwo 41 INTERVENTIES MAATWERK BIJ DE AANPAK VAN EEN ZAAM HEID bvwo 41 INTERVENTIES IN HO UD 1 Inleiding 05 2 Typologie 09 3 De best passende eenzaamheids kiezen 21
Nadere informatieNationale Coalitie tegen Eenzaamheid. Kom Erbij
Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid Kom Erbij Meer dan een miljoen Nederlanders sterk eenzaam Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich sterk eenzaam. De invloed van eenzaamheid is groot en leidt
Nadere informatieEenzaamheid bij vrijwilligers INSPIRATIE BOEKJE
Eenzaamheid bij vrijwilligers INSPIRATIE BOEKJE Wat kunt u doen? Colofon Tekst: Michaëla Merkus, Shahrzad Nourozi Redactie: Esther den Breejen, Noëlle van Wijgerden Vormgeving: Suggestie & Illusie De tips,
Nadere informatieFactsheet. Eenzaamheid. Gelderland-Zuid. Onderzoek onder volwassenen en ouderen
Gelderland-Zuid Factsheet Eenzaamheid Onderzoek onder volwassenen en ouderen Onderzoek naar eenzaamheid De Volwassenen- en ouderenmonitor is eind 2012 onder ruim 22.000 zelfstandig wonende inwoners van
Nadere informatieEenzaamheid bij Ouderen. Dr. Martin G. Kat Psychiater-psychotherapeut MCAlkmaar/Amsterdam psykat@hetnet.nl
Eenzaamheid bij Ouderen Dr. Martin G. Kat Psychiater-psychotherapeut MCAlkmaar/Amsterdam psykat@hetnet.nl Eenzaamheid: definitie Het gevoel dat de contacten met anderen in aard en/of intensiteit minder
Nadere informatieBegeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus. Femke Bennenbroek, ZINZIZ
Begeleiden van cliënten met psychische kwetsbaarheid met een online groepscursus Femke Bennenbroek, ZINZIZ Vandaag Welkom & agenda Introductie werkloos met CMD Online begeleiding Screenen en selecteren
Nadere informatieVerslag van de bijeenkomst Eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen: de inzet van vrijwilligers, 8 april 2014.
Verslag van de bijeenkomst Eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen: de inzet van vrijwilligers, 8 april 2014. Programma: 09.30 uur - Inloop met koffie en thee 10.00 uur - Eenzaamheid en sociaal isolement:
Nadere informatieAAM EID. bvwo INTERVENTIES
AATWERK BIJ DE AANPAK VAN EN AAM EID bvwo 41 INTERVENTIES MAATWERK BIJ DE AANPAK VAN EEN ZAAM HEID bvwo 41 INTERVENTIES IN HO UD 1 Inleiding 05 2 Typologie 09 3 De best passende eenzaamheids kiezen 21
Nadere informatieWorkshop 3: Ouderenzorg
Workshop 3: Ouderenzorg Inhoud Vergrijzing Trends Kwetsbaarheid Ouderengezondheidsbeleid Oplossingsrichtingen en stellingen Vergrijzing Vergrijzing Bron: CBS en PBL/CBS regionale bevolkings- en huishoudensprognose
Nadere informatieSamen voor een sociale stad
Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging
Nadere informatieMAATWERK BIJ DE AANPAK VAN. EENZAAMHEID o IN INTERVENTIES
MAATWERK BIJ DE AANPAK VAN EENZAAMHEID o IN 23 INTERVENTIES 1 Inhoud 1 Inleiding 1 2 Typologie 3 3 De best passende eenzaamheidsinterventie kiezen 14 4 Interventies in de praktijk 21 4.1 Overzicht van
Nadere informatieGeven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.
Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van
Nadere informatieGemeenten Regio kop. Deelnemende gemeenten: Gemeente Den Helder Gemeente Schagen Gemeente Hollands Kroon Gemeente Texel
Gemeenten Regio kop Deelnemende gemeenten: Gemeente Den Helder Gemeente Schagen Gemeente Hollands Kroon Gemeente Texel Vragen via de mail richten aan (zie bijlage voor format): Schagen: aanbestedingen@schagen.nl
Nadere informatieWAT WERKT BIJ DE AANPAK VAN ARMOEDE?
WAT WERKT BIJ DE AANPAK VAN ARMOEDE? WAT WE KUNNEN LEREN VAN EMPOWERMENT 16 MAART 2016 Werkconferentie Sint Laurensfonds: Kinderen en armoede - naar een gerichte inzet Dr. Jurriaan Omlo ROTTERDAM IS DE
Nadere informatieGoede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen
Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen Annemieke Spijkerman GGD NOG 18 mei 2017 Werkconferentie gezond ouder worden GGD Noord- en Oost-Gelderland 2 Doetinchem Cohort Studie, al 30 jaar! Doetinchem
Nadere informatieOuderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie
Ouderenmishandeling Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Programma Ontwikkelingen en cijfers Definitie Oorzaken Risicofactoren Vormen van ouderenmishandeling Meldcode Geheimhouding Handelingsverlegenheid
Nadere informatieEen verkenning van sociaal isolement en eenzaamheid
Een verkenning van sociaal isolement en eenzaamheid Een verkenning van sociaal isolement en eenzaamheid Het PON drs. A. (Anneke) Dorrestein PRVMZ dr. M. (Mariet) Paes M. (Marlie) van Santvoort MSc September
Nadere informatieToeleg Meedoen & Samenwerken in Breda
Toeleg Meedoen & Samenwerken in Breda 2012-2013 Inleiding M&S Breda bestaat uit acht organisaties die er voor willen zorgen dat de kwetsbare burger in Breda mee kan doen. De deelnemers in M&S Breda delen
Nadere informatieWerkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014
Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Programma Welkom en korte kennismaking Pluspunt aan het werk Ouderen Mantelzorgers Visie Pluspunt op ontwikkelingen in sociaal domein Pluspunt aan het werk
Nadere informatieSamen tegen eenzaamheid Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid Contact Kom Erbij Bezoek- en postadres
Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid Kom Erbij Meer dan een miljoen Nederlanders sterk eenzaam Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich sterk eenzaam. De invloed van eenzaamheid is groot en leidt
Nadere informatieStelling 1. Stelling 2. Doorbreek de Cirkel Samen. Routeboekje. Dia 1. Dia 2. Dia 3. Dia 4. Symposium Het venijn zit in de staart
Dia 1 Dia 2 Routeboekje Kennismaken Project Methodieken Aan de slag in uw gemeente! Dia 3 Stelling 1 Onze organisatie begeleid ook mensen met NAH zonder indicatie. Dia 4 Stelling 2 perspectief is geborgd
Nadere informatieBelangrijke woorden Herstel Centraal
Belangrijke woorden Herstel Centraal Herstel Gezondheid Hoop Spreken we dezelfde taal? Talenten Dromen Zingeving Empowerment Herstelondersteuning Samen keuzes maken Eigen regie Ontwikkeling Netwerk Vrije
Nadere informatieAnja Holwerda Wetenschapper UMCG, Sociale Geneeskunde/Arbeid en Gezondheid
5/15/2014 Lezing Jongeren aan de Onderkant van de Arbeidsmarkt Anja Holwerda Wetenschapper UMCG, Sociale Geneeskunde/Arbeid en Gezondheid A.holwerda01@umcg.nl 050-3638274 1 ParticipatieWet Gemeenten integrale
Nadere informatie[Checklist] voor activiteiten die zich richten op eenzaamheid
[Checklist] voor activiteiten die zich richten op eenzaamheid Het bevorderen van zelfredzaamheid en volwaardig meedoen in de stad zijn de hoofddoelen van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Elke
Nadere informatieVK+ Zelfrapportage. Vragenlijst over veerkracht. Henk Smit
VK+ Zelfrapportage Vragenlijst over veerkracht ID 255-17 Datum 26.05.2015 VK+ Inleiding 2 / 9 INLEIDING De VK+ is een vragenlijst die op basis van zelfrapportage de mentale veerkracht van volwassenen in
Nadere informatieDe gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid
De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid Tilja van den Berg & Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Aanleiding Zorgsector Aanleiding
Nadere informatieSamen sterk. Eenzaamheid en sociaal isolement en de rol van gemeenten. Alwien Bogaart Norbert Broenink
Samen sterk Eenzaamheid en sociaal isolement en de rol van gemeenten Alwien Bogaart Norbert Broenink Samen sterk Eenzaamheid en sociaal isolement en de rol van gemeenten Amsterdam, september 2011 Alwien
Nadere informatieAan de Raadsgriffier van de Gemeente Zwolle Postbus GA ZWOLLE. Betreft: voorstel D66 inzake sociaal isolement senioren
Aan de Raadsgriffier van de Gemeente Zwolle Postbus 10007 8000 GA ZWOLLE Betreft: voorstel D66 inzake sociaal isolement senioren Zwolle, 01 december 2008. Gelijktijdig met deze brief wil de fractie van
Nadere informatieEenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg
Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg 4-06-13 Inhoud - In welke mantelzorgsituaties kom je eenzaamheid tegen? - Welke drie stappen kun je zetten om eenzaamheid te
Nadere informatieDeel 1: Positieve psychologie
Deel 1: Positieve psychologie Welkom bij: Positieve gezondheid. Jan Auke Walburg 2 Carla Leurs 3 4 Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Welbevinden en gezondheid Verschillende
Nadere informatieProductformat: Maatschappelijke Dienstverlening Thema: Sociaal Isolement
Productformat: Maatschappelijke Dienstverlening Thema: Sociaal Isolement A B Maatschappelijk Probleem De opdrachtgever formuleert hetgeen als een belangrijk vraagstuk/maatschappelijk probleem wordt ervaren,
Nadere informatieThema 1. Positie van niet werkenden In Nederland zijn momenteel mensen kortdurend of langer afhankelijk van een werkloosheidsuitkering (WW of
Thema 1. Positie van niet werkenden In Nederland zijn momenteel 670.000 mensen kortdurend of langer afhankelijk van een werkloosheidsuitkering (WW of WWB). 790.000 mensen hebben een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Nadere informatieDe Sociaal Psychiatrische WMO. Mogelijkheden of valkuilen
De Sociaal Psychiatrische WMO Mogelijkheden of valkuilen Top drie geluk over gehele wereld Autonomie sociale contacten zinvol werk/ dagbesteding Typen mens en veranderen 10 % betweters 80 % volgelingen
Nadere informatiede Praktijk ARTIKELEN NUMMER 1 JAARGANG Zout en hypertensie Eenzame ouderen: mogelijkheden en grenzen aan de hulp
NUMMER 1 JAARGANG 9 2016 de Praktijk HÉT TIJDSCHRIFT VOOR DE PRAKTIJKVERPLEEGKUNDIGE EN PRAKTIJKONDERSTEUNER ARTIKELEN ehealth wordt steeds gewoner: wanneer gaat de zorg online? Zout en hypertensie Eenzame
Nadere informatieBijlage 1 WMO Arrangementtarieven 2019
Bijlage 1 WMO Arrangementtarieven 2019 Deze bijlage bestaat uit een aantal onderdelen: - Bijlage 1a: Overzicht gecontracteerde arrangementen 2019; - Bijlage 1b: Consultatie en detachering; - Bijlage 1c:
Nadere informatieGoede zorg voor mensen met EMB: de visie van Middin
Goede zorg voor mensen met EMB: de visie van Middin Doelgroep EMB Mensen met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking (EMB) vormen een bijzondere groep binnen Middin. De doelgroep mensen met een ernstige
Nadere informatieAge on Stage EEN HERDEFINIËRING VAN DE OUDERE LEEFTIJD. Zingeving, veerkracht en verbinding in actieve kunstbeoefening
Age on Stage EEN HERDEFINIËRING VAN DE OUDERE LEEFTIJD Zingeving, veerkracht en verbinding in actieve kunstbeoefening Roelof Hortulanus 30 oktober 2018 Een herdefiniëring van de oudere leeftijd *Het begrip
Nadere informatieOuderen in sociaal isolement
Anja Machielse Ouderen in sociaal isolement Ervaren baat van hulp Colofon Opdrachtgever: Movisie, Effectiviteit Auteur: Dr. A. Machielse Eindredactie: Ethiscript Vormgeving: Ontwerpburo Suggestie & illusie
Nadere informatieWebinar De lokale aanpak van eenzaamheid 8 september 2015
Webinar De lokale aanpak van eenzaamheid 8 september 2015 Geachte Wmo-raden en anderen, Inleiding Dank dat ik de gelegenheid krijg om uw aandacht te vragen voor het maatschappelijk vraagstuk eenzaamheid
Nadere informatieCommissie notitie. Onderwerp: Eenzaamheid.
gemeente Eindhoven 16R6662 Raadsnummer Inboeknummer 16bst00150 Dossiernummer 16.05.851 B&W beslisdatum 2 februari 2016 Commissie notitie Onderwerp: Eenzaamheid. Inleiding In het coalitieakkoord Expeditie
Nadere informatieMantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg
Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg Workshop Mantelzorg Febe Lenie de Pater Consulent Mantelzorg Freelancer Mantelzorgondersteuning November 2014 Doel workshop Bewustwording rol en positie
Nadere informatieGezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen
Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden
Nadere informatieWerk, participatie en gezondheid
Werk, participatie en gezondheid Prof Dr Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg, Erasmus MC Coordinator academische werkplaats CEPHIR ism Dr Merel Schuring Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg,
Nadere informatieKindspoor Fier Fryslân
Kindspoor Fier Fryslân Het kind centraal stellen Denken vanuit het perspectief van het kind Fier Fryslân is een expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheids- relaties 1 Wij
Nadere informatieNaar een nieuw sociaal contract
Naar een nieuw sociaal contract Transformatie, the next step! Sociaal Werk Nederland 29 november 2017 Kim Putters Sociaal en Cultureel Planbureau @SCPonderzoek Temperatuur van de samenleving: Decentralisaties
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 24 september 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieBedankt voor het meedoen aan deze peiling. Het invullen duurt ongeveer 10 minuten. Succes!
Peiling: uw mening over de aanpak van eenzaamheid Welkom Bedankt voor het meedoen aan deze peiling. Het invullen duurt ongeveer 10 minuten. Succes! Vraag 1 Ik ben werkzaam bij / zet mij in voor de volgende
Nadere informatie11/03/2019 DEMENTIE & EENZAAMHEID OVERLEGPLATFORM 21 FEBRUARI 2019 OVERZICHT WAT IS EENZAAMHEID? WAT IS EENZAAMHEID? WAT IS EENZAAMHEID?
OVERZICHT DEMENTIE & EENZAAMHEID OVERLEGPLATFORM 21 FEBRUARI 2019 Liesbet Lommelen Leen Heylen Wat is eenzaamheid? Definitie eenzaamheid Cijfers eenzaamheid Risicofactoren eenzaamheid Omgaan met eenzaamheid
Nadere informatieARMOEDE VERMINDEREN/VOORKOMEN: UITDAGINGEN EN MOGELIJKHEDEN. Roeland van Geuns Meedoen is mogelijk Lelystad,
ARMOEDE VERMINDEREN/VOORKOMEN: UITDAGINGEN EN MOGELIJKHEDEN Roeland van Geuns Meedoen is mogelijk Lelystad, 19-11-2014 1 INHOUD Armoede: wat is armoede en wie zijn er arm? Waarom zijn mensen arm? Effecten
Nadere informatieIedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving. Breed Welzijn s-hertogenbosch. Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd
Nieuwe combinaties in een nieuwe tijd Iedereen in s-hertogenbosch doet volwaardig mee in de samenleving Breed Welzijn s-hertogenbosch Juvans Maatschappelijk Werk en Dienst verlening // Welzijn Divers //
Nadere informatieDoorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren?
Doorbreken cirkel van geweld! Hoe kunnen we een duurzame veilige situatie thuis creëren? Effectonderzoek naar de aanpak huiselijk geweld in de G4 Majone Steketee Katinka Lünnemann Bas Tierolf Belangrijkste
Nadere informatie