Jaarverslag Vzw Roppov werkjaar 2013

Transcriptie

1 Jaarverslag Vzw Roppov werkjaar 2013 Een samenwerkingsverband binnen de Bijzondere Jeugdbijstand gesteund door Martelaarslaan Gent - tel info@roppov.be, vzw Roppov jaarverslag

2 Inleiding Concrete werkpunten van het werkjaar Aandachtspunten betreffende de ouderwerking 5 2. Aandachtspunten betreffende het aanbod naar de voorzieningen in de regio 5 3. Aandachtspunten betreffende de centrale werking 6 4. Aandachtspunten betreffende de contacten met de andere provincies 6 5. Aandachtspunten betreffende de beleidsbeïnvloedende opdracht 6 2. Aandachtspunten voor komend werkjaar Aandachtspunten betreffende de ouderwerking 7 2. Aandachtspunten betreffende het aanbod naar de voorzieningen in de regio 7 3. Aandachtspunten betreffende de centrale werking 8 4. Aandachtspunten betreffende de contacten met de andere provincies 8 5. Aandachtspunten betreffende de beleidsbeïnvloedende opdracht 8 Overzicht Roppov-werking werkjaar Structuur vzw Roppov 9 2. Regionale werking Regionale ouderwerking Regionale oudergroepen Andere methodieken ter bevraging van ouders Regionale werkgroepen Centrale werking Bekendmakingronde De Roppov-website De Roppov-dag/dialoogdag Consultvragen Deelname aan de fora van Integrale Jeugdhulp Schouders Ondersteuning naar andere provincies Varia 27 Bijlagen 28 Beleidsnota december Werkstructuur vzw Roppov jaarverslag

3 Inleiding Het doel van vzw Roppov, zoals omschreven in de overeenkomst met de dienst Welzijn van de Provincie Oost-Vlaanderen (januari 2006) blijft sedert de start gelijk: Doel van de activiteiten is om methodieken van ouderparticipatie binnen de Bijzondere Jeugdbijstand ingang te laten vinden op alle niveaus, zowel beleidsmatig als op het niveau van de medewerkers. In concrete opdrachten omgezet, wordt dit: - ondersteuning van de regionale ouderwerkingen in de Oost-Vlaamse regio s; - bekendmaking van de ervaringen, belevingen en verzuchtingen van de ouders en inbreng van de deskundigheid inzake ouderparticipatie bij de voorzieningen van de Bijzondere Jeugdbijstand in de Oost-Vlaamse regio s; - ingaan op de vragen vanuit de sector; - inbreng van bovengenoemde zaken in de regionale stuurgroep Integrale Jeugdhulp en in de reflectiegroep voor ouders; - deelname aan overlegmomenten op beleids- en ander niveau waar de inbreng van bovengenoemde zaken zinvol is; - meewerken aan de ontwikkeling van een Vlaams model ouderparticipatie in samenwerking met het Agentschap Jongerenwelzijn. Doelgroep: - ouders van (ex)jongeren die begeleid worden in de Bijzondere Jeugdbijstand, en dus ervaring hebben met het perspectief van hulpvrager binnen de Bijzondere Jeugdbijstand; - alle Oost-Vlaamse actoren in de Bijzondere Jeugdbijstand; - de beleidsmatige niveaus (provincie, Agentschap Jongerenwelzijn). Doel zoals geformuleerd door de oudergroep Gent: Het logo van de Roppov-ouderwerking werd ontworpen door een ouder en de deelnemers uit de oudergroep Gent keurden het ontwerp en de betekenis ervan unaniem goed. De omschrijving die de vader meegaf met het logo geldt dan ook als een doelstelling geformuleerd door de ouders. de hoekige rode driehoek staat voor de manier waarop de ouders de communicatie met het beleid en de voorzieningen binnen de sector soms ervaren; het dat de driehoek doorkruist, staat voor de hoop dat een betere dialoog het hoekige kan doorbreken. vzw Roppov jaarverslag

4 Opvallende klemtonen uit dit voorbije werkjaar: De vorig jaar ingezette evoluties hebben ook dit jaar hun stempel gedrukt op de werking. Meer en meer worden cliënten bevraagd over grote verschuivingen op beleidsvlak. Vanuit de ouderwerking werden o.a. adviezen gegeven over: - de nieuw aan te maken brochures bij de opstart van de Toegangspoort; verschillende informatiebrochures en de herwerkte brochure rond het decreet over de rechtspositie van de minderjarigen werden besproken in de oudergroep van Gent. - methodiek en inhoud voor bevraging van cliënten bij de veranderingen in de Integrale Jeugdhulp; - de invulling van het concept contextbegeleiding binnen het experimenteel modulair kader ; - de klemtonen die de Vlaamse overheid wil leggen binnen het nieuwe jeugdsanctierecht. Eind dit jaar kregen we de vraag om vanuit het Roppov-netwerk kandidaten voor te dragen als vertegenwoordiger voor ouders in de verschillende overlegfora van Integrale Jeugdhulp: het managementcomité, de adviesraad, het IROJ (integraal regionaal overleg) en de reflectiegroep voor ouders. Dit zal in het komende werkjaar de nodige aandacht opeisen, vooral ook omdat verschillende ouders zich kandidaat stelden. Roppov neemt zich voor hierbij de nodige ondersteuning te geven aan de ouders, wetende dat verschillende items ook voor de medewerkers de nodige inwerking zullen vereisen. De intervisie tussen de verschillende provinciale projecten ouderwerking in Vlaanderen heeft geleid naar een voornemen tot samenwerking in het kader van een efficiëntere en krachtiger inbreng op beleidsniveau. De vele veranderingen in de sector blijven een grote druk leggen op de deelnemers aan de regionale werkgroepen. Waar het project Roppov vroeger kon bogen op een grote groep enthousiaste medestanders, moeten ook zij dit laatste jaar vaker forfait geven ten gevolge van andere verplichtingen. Het engagement dat minder dwingend is, wordt dan even in wacht gezet. De thema s die hulpverleners bezighouden, kaderen vaak in de recente veranderingen: toegangspoort, experimenteel modulair kader, contextbegeleiding De onderwerpen die ouders beroeren lijken toch steeds dezelfde klemtonen te leggen: betrokkenheid, positie en rechten van ouders, inspraak en samenwerking. Roppov blijft hierin de vertaler die de verbinding tussen beide perspectieven maakt, zowel naar voorzieningen als naar beleid. Het is een permanente uitdaging om op verschillende manieren ouders uit te nodigen tot inbreng van hun ervaringen met de jeugdhulpverlening in Vlaanderen. De kwaliteit van deze hulpverlening mee laten bepalen door cliënten (zoals Ilse De Groof, collega project ouderparticipatie Antwerpen, het formuleerde) blijft dé missie die we op die manier helpen concretiseren. vzw Roppov jaarverslag

5 1. Concrete werkpunten van het werkjaar 2013 zoals geformuleerd in jaarverslag Aandachtspunten betreffende de ouderwerking Promoten van verschillende manieren waarop ouders hun inbreng kunnen doen en dit blijvend onder de aandacht brengen van de voorzieningen. Dit werd aangepakt op de Roppov-dag en tijdens een extra bekendmakingronde (zie verder in dit werkingsverslag). Op voorzet van ouders die aanwezig waren op de Roppov-dag werd ook het medium facebook geëxploreerd en het idee om te werken met een maillijst van ouders. Deze ouders zouden via de voorzieningen bereikt worden en op regelmatige wijze een vraag voorgelegd krijgen via mail. Aandacht voor het rechtstreeks gesprek ouders/voorzieningen en ouders/beleid, met het aanbod van extra ondersteuning voor de ouders die een opdracht hierin opnemen. Enkele ouders gingen met hulpverleners in gesprek tijdens een regionale werkgroep. De Roppov-dag was weer dé gelegenheid tot dialoog tussen ouders en hulpverleners en ook tijdens de bekendmakingronde bleek dit een duidelijke meerwaarde. Het rechtstreeks gesprek ouders/beleid zal vooral komend werkjaar een opdracht blijken, nu verschillende ouders kandidaat zijn voor vertegenwoordiging in de fora van Integrale Jeugdhulp. 2. Aandachtspunten betreffende het aanbod naar de voorzieningen in de regio Het document profiel deelnemer regionale werkgroep onder de aandacht brengen van de verschillende Oost-Vlaamse overlegplatforms op directieniveau. Dit in de hoop dat de verminderde opkomst in de regionale werkgroep in sommige regio s kan ondervangen worden op een andere manier. De verminderde opkomst is stabiel gebleven. Een teken dat vele zaken de aandacht van de betrokken hulpverleners opeisen. Een teken ook voor de medewerkers van Roppov om stil te staan bij vorm en inhoud van het regionale aanbod naar professionelen. Meer nog omdat we merken dat de evolutie naar grotere samenwerkingsverbanden (bv. EMK en Pleegzorg) er voor zorgt dat men een kleiner aantal afgevaardigden stuurt vanuit de grotere diensten. Terwijl een samenwerking op grotere schaal op verschillende vlakken meer efficiëntie kan betekenen, is voor het thema participatie de vertegenwoordiging -gedachte niet productief. In de regionale werkgroepen wordt immers een denkproces gevoerd dat niet zomaar via een briefing in de teams kan doorgeven worden. Stilstaan bij een ander perspectief, dit van cliënten, is geen kwestie van informatieoverdracht alleen. Het is eerder een permanente reflectie waarbij alle aspecten van de hulpverlening door een andere bril bekeken worden. Met het bovengenoemde document profiel deelnemer regionale werkgroep is niet echt gewerkt, ondanks het feit dat zowel de Raad van Bestuur als de denkgroep van Roppov mede vorm gaven aan dit profiel. vzw Roppov jaarverslag

6 3. Aandachtspunten betreffende de centrale werking Evaluatie en opvolging tijdschrift Schouders. Vermits de redactieraad uitdunt en het moeilijk wordt vervanging te vinden, moet eind dit jaar toch de balans kosten/baten bekeken worden. Twee vaste deelnemers zijn uit de redactieraad na 10 inzet gestopt en niet vervangen. Toch blijft het een geëngageerd team dat tot mooie resultaten komt. Na de kosten/baten analyse werd daardoor ook gekozen het tijdschrift zeker te behouden. 4. Aandachtspunten betreffende de contacten met de andere provincies De andere provincies zijn opgestart, de intervisie is een verrijking, ook voor de werking van Roppov. Een meerwaarde is zeker de krachtenbundeling naar het Vlaams niveau, hierop zal dus zeker verder ingezet worden. De intervisie tussen de verschillende provinciale werkingen liep dit voorbije jaar verder. Naar het eind van het jaar concentreerde het overleg zich vooral op de krachtenbundeling naar het Vlaams niveau. Wordt zeer zeker vervolgd in Aandachtspunten betreffende de beleidsbeïnvloedende opdracht Vermits de opstart van de Integrale Toegangspoort een hele wijziging in het jeugdhulplandschap meebrengt, zal dit de nodige aandacht opeisen. Op welke manier Roppov hierin zijn rol als bewaker van het cliëntperspectief kan opnemen, moet nog nader bekeken worden. Ondertussen is heel duidelijk dat Roppov zijn rol als vertegenwoordiger van de stem van ouders, zowel op provinciaal als op Vlaams niveau ten volle kan spelen. Binnen de overlegfora van Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen werden adviezen vanuit de ouderwerking steeds meegenomen en ligt nu ook de vraag naar input op Vlaams niveau voor. Ook vanuit het Agentschap Jongerenwelzijn werden verschillende vragen gesteld. We volgen zeker ook de evoluties rond het BINC-systeem op met de bedoeling na te gaan of onze input vanuit ouderperspectief zinvol bleek. Rond dit thema werd verder niets meer vernomen of ondernomen. vzw Roppov jaarverslag

7 2. Aandachtspunten voor komend werkjaar Aandachtspunten betreffende de ouderwerking Dezelfde algemene aandachtspunten blijven geldig en werden geconcretiseerd in overleg met de vrijwilligers die meewerkten aan de bekendmakingronde en de tips die we kregen tijdens de Roppov-dag Promoten van verschillende manieren waarop ouders hun inbreng kunnen doen en dit blijvend onder de aandacht brengen van de voorzieningen. Bekendmaking van de werking bij ouders is voor een groot deel afhankelijk van het initiatief dat professionelen in de voorzieningen BJB hiervoor nemen. Meermaals werd vanuit die hoek gemeld dat dit geen evidente zaak is. Hulpverleners hebben nu eenmaal een ander soort contact binnen een begeleidende opdracht. Roppov richt zich tot de ouders met een ruimere vraag die verder gaat dan het individuele dossier. Ondanks het feit dat ouders die deelnemen aan de oudergroep melden dat dit ook henzelf sterkt, toch lijkt het moeilijk om nieuwe ouders over de streep te trekken. De bekendmakingronde wil hier een antwoord bieden door o.a. aangepast materiaal mee te geven aan de professionelen. Op aanraden van verschillende ouders kiezen we daarnaast ook voor mogelijkheden waarbij ouders ons los van de hulpverlener kunnen bereiken. Hier kunnen we melden dat Roppov het digitale tijdperk nu definitief binnengestapt is. De website was al een middel om ons via het internet te vinden, vanaf dit jaar is facebook er bij gevoegd. We kijken uit naar de mogelijkheden die dit middel biedt om ouders te bevragen. Daarnaast willen we af een toe een vraag formuleren naar ouders die ons hun mailadres bezorgden in functie van een gerichte bevraging over actuele thema s. Aandacht voor het rechtstreeks gesprek ouders/voorzieningen en ouders/beleid, met het aanbod van extra ondersteuning voor de ouders die een opdracht hierin opnemen. Er zijn verschillende vragen hangende op dit vlak, voornamelijk vanuit Integrale Jeugdhulp. Zaak is hier alert te zijn op de zinvolheid van de ouderbijdrage, zeker als het gaat over zeer technische aangelegenheden waar de afstand tussen beleidsdenkers en ervaringsdeskundigen vaak erg groot is. Er is dan ook een voorstel geformuleerd om op Vlaams niveau in duo te werken: een ouder die samen met een medewerker de vertegenwoordiging opneemt voor ouders in de jeugdhulpverlening. 2. Aandachtspunten betreffende het aanbod naar de voorzieningen in de regio Roppov was lang de gezel van de voorzieningen om samen met de deelnemers uit de regionale werkgroepen na te denken over een meer participatieve hulpverlening in de Bijzondere Jeugdbijstand. Uitwisseling en intervisie organiseren hierrond, waarbij de Roppov-medewerker de verwachtingen van ouders inbracht, is al jaren een belangrijke opdracht. De laatste tijd zijn op dit niveau steeds minder vragen gekomen, wat misschien wijst op een minder prangende nood. Hierdoor zien we ons uitgedaagd tot een heroriëntering. Nadenken over, en heroriënteren van het regionale aanbod naar de voorzieningen. Hier ligt de uitdaging voor de Roppov-medewerkers vooral op het inhoudelijke vlak. vzw Roppov jaarverslag

8 Enerzijds zijn er belangrijke veranderingen gebeurd die (op zijn minst in ambitie) de kaart van de cliëntparticipatie trekken: een vraaggestuurde jeugdhulp, contextbegeleiding, inspraakgaranties voor cliënten die spreken uit de procedures zoals omschreven binnen Integrale Jeugdhulp. Anderzijds leggen deze beleidsklemtonen niet alle concrete contouren vast, zodat het uitwerken van deze basisprincipes een opdracht kan zijn voor de regionale werkgroepen. 3. Aandachtspunten betreffende de centrale werking Voor de centrale werking van Roppov blijven dezelfde opdrachten behouden en worden deze aangevuld met enkele nieuwe uitdagingen. Opvolgen van nieuwe methodieken om de ervaringen van ouders te verzamelen. Het verzamelen en uitwerken van bronmateriaal waaruit het perspectief van ouders spreekt is wellicht dé basistaak voor Roppov-medewerkers. De traditionele ouderwerking via oudergroepen is al jaren een sterkhouder. Daarnaast komen er allerlei methodieken die de nodige opvolging vereisen bij: facebook, contacten en vragenlijsten van ouders via internet, mailbevraging, samenwerking met andere organisaties. Ondersteuning van ouders die deelnemen aan beleidsoverleg. Deze taak zat al een stuk in de werking, doch zal een uitbreiding kennen ten gevolge van de grotere aanwezigheid van Roppov op Vlaamse fora. Evaluatie en opvolging tijdschrift Schouders blijft een aandachtspunt. Het tijdschrift Schouders draait op een steeds kleinere redactieraad. De uitdaging ligt dus niet op de vorm en de inhoud van dit tijdschrift, eerder op het vinden van nieuwe redactieleden die de anciens na jaren inzet kunnen vervangen. Nogmaals werd ook de vraag gesteld tot een digitale uitgave van Schouders. 4. Aandachtspunten betreffende de contacten met de andere provincies De intervisie met de andere provincies ombouwen tot een concretere samenwerking. Dit jaar zal het overleg met de werkingen in de andere provincies vooral draaien rond de vraag om een sterke samenwerking uit te bouwen naar het Vlaamse niveau. In alle werkingen worden gemeenschappelijke klemtonen gelegd en zijn de doelstellingen gelijklopend. Vandaar ook dat in dit voorbije jaar al deze werkingen geconfronteerd werden met dezelfde vragen tot beleidsadvisering. Deze gemeenschappelijkheid leidde eind dit jaar ook tot een eerste denkoefening rond een samenwerking die de provinciale eigenheden respecteert maar ook een sterkte in de bundeling naar het Vlaamse niveau vindt. Het komende jaar zal hierop verder gewerkt worden. 5. Aandachtspunten betreffende de beleidsbeïnvloedende opdracht Door de vele vragen die komen vanuit beleidshoek, zal het voor Roppov een belangrijk aandachtspunt worden om het evenwicht te bewaren tussen de drie opdrachten: het rechtstreekse gesprek met ouders, de dialoog naar de voorzieningen en de inbreng naar het beleid. vzw Roppov jaarverslag

9 Overzicht Roppov-werking werkjaar Structuur vzw Roppov Beleidsstructuur Algemene Vergadering: Samenstelling: vertegenwoordigers van dezelfde (30-tal) diensten BJB cfr. vorig werkjaar. Opdracht: goedkeuren jaarverslag, goedkeuren beleidsnota, statuutwijzigingen. Raad van Bestuur: Samenstelling: op basis van regio s en werkvormen. Vergaderfrequentie: + 4x per jaar. Opdracht: - Opvolging financieel aspect (o.a. prefinanciering, begroting). - Personeelsmanagement: aanwerving, evaluatie, taakomschrijving en afbakening. - Inhoudelijke bewaking van de doelstelling en afbakening. Huidige samenstelling: Thierry De Raedt, voorzitter (St.Carolus, Nieuwkerken), Sofie Fraeye (Hof Ter Welle, Beveren), Luc Vermeylen (Blij Leven, Bassevelde), Jan Artois (Steevliet, Melle), Stefaan Kaesteker (Ter Muren, Erembodegem), Raf De Mulder (CAB, Gent). Belangrijke thema s dit jaar waren: - Betreffende de werking: - personeelswissel; - financies; onzekere subsidiëring. - Inhoudelijke punten: - jaarverslag en evaluatie van de werking; - opvolgen ontwikkelingen in andere provincies; - evoluties in de regio; - evoluties binnen Integrale Jeugdhulp; - strategie ondersteuning netwerk/draagvlak. vzw Roppov jaarverslag

10 Werkstructuur De Denkgroep: Samenstelling: 1 lid van de Raad van Bestuur, de medewerkers van vzw Roppov en de regionale vertegenwoordigers. Vergaderfrequentie: + 5 x per jaar. Opdracht: inhoudelijk advies en bijsturing van de dagdagelijkse werking. Belangrijke thema s dit jaar: - opvolging evolutie in de regio s en uitbouw van de centrale werking, - opvolging voorbereiding dialoogdag, - evaluatie aanpak regionale werking in overeenstemming met keuzes uit beleidsnota, - opvolging vragen vanuit het beleid en evoluties binnen Integrale Jeugdhulp, - debat over de vragen uit de regio s en de opdracht van Roppov als procesbegeleider. De medewerkers: Karen Raymaekers Ingrid Crabbe Het netwerk: Regionale ouderwerkingen (doelgroep: ouders van jongeren BJB). Regionale werkgroepen (doelgroep: professionelen BJB Oost-Vlaanderen). Redactieraad tijdschrift Schouders (ouders en professionelen BJB Oost- en West-Vlaanderen). Medewerking vrijwilligers: Alle ouders in de oudergroepen werken mee op vrijwillige basis. Sedert 2009 krijgen ouders uit Oost-Vlaanderen die deelnemen aan de redactieraad van het tijdschrift Schouders of ouders die in opdracht van Roppov deelnemen aan bekendmaking, studiedagen of debatten, een vrijwilligersvergoeding per prestatie. Dit jaar werd ook besloten om ouders die enkel deelnemen aan een oudergroep of dialoogdag te vergoeden voor hun vervoersonkosten. Ook de leden van de redactieraad van het tijdschrift Schouders die geen vrijwilligersvergoeding ontvangen en dus geen deel uitmaken van het Roppov-netwerk, krijgen hun vervoersonkosten terugbetaald. De vrijwilliger die voordien instond voor het nazicht van het tijdschrift Schouders, viel weg dit voorbije jaar en werd niet vervangen. vzw Roppov jaarverslag

11 2. Regionale werking 2013 In dit hoofdstuk willen we een overzicht geven van zowel de regionale ouderwerking als de regionale werkgroepen, het aanbod naar professionelen. Beiden zijn een essentieel onderdeel van de basiswerking van vzw Roppov Regionale ouderwerking Onder regionale ouderwerking verstaan we de bevraging van ouders van jongeren in de Bijzondere Jeugdbijstand. De bekendmaking van de methodieken die we hierbij hanteren loopt via de regionale werkgroepen, via de deelnemers uit de voorzieningen BJB dus. Anderzijds merken we ook dat een aantal ouders ons vinden via het internet. Dit jaar hebben we extra middelen ingezet voor een bekendmaking van de ouderwerking in de voorzieningen. Alle diensten BJB en daarnaast ook een waaier van organisaties uit andere sectoren (armoedebewegingen, algemeen welzijnswerk, personen met een handicap, gezondheidszorg, OCMW s) ontvingen een mailbericht. Doel van dit bericht was een aanbod te formuleren waarbij diensten een Roppov-medewerker en een ouder konden uitnodigen voor een gesprek in de teams. Dit als antwoord op een veel gehoorde bezorgdheid - van deelnemers uit de regionale werkingen - dat het moeilijk valt voor hun collega s het belang van de ouderwerking bij de ouders duidelijk te maken. Samen met de bekendmaking in de teams werd nieuw materiaal aangeboden en een aantal nieuwe methodieken ter bevraging van ouders voorgesteld. De verschillende methodieken ter bevraging van ouders zijn nu uitgebreid: - Blijver zijn de regionale oudergroepen zoals ze al enkele jaren functioneren. - De bevraging van ouders via interview werd het voorbije jaar minder gehanteerd maar blijft een aanbod. - Bevraging van ouders met behulp van een vragenlijst werd door een aantal diensten gebruikt. Ouders kunnen ook de vragenlijst zelfstandig invullen en via de post aan Roppov bezorgen. Het voorbije jaar kregen we enkele vragenlijsten die elektronisch ingevuld zijn. - Getuigenissen via mail, telefoon of per post blijven komen, maar dan gaat het vooral over klachten waarbij de ouders op zoek zijn naar manieren om toch verder te kunnen. De ouders die ons zo contacteren weten meestal wel dat onze opdracht niet op vlak van klachtenbehandeling of bemiddeling ligt, doch kiezen toch om contact op te nemen vanuit de behoefte aan advies van een onafhankelijke dienst. Men is ten einde raad of men durft zich niet te richten tot de betrokken hulpverleners en ziet Roppov als een onafhankelijk info-punt dat zonder betrokkenheid in het privé-dossier de ouders toch vooruit kan helpen. - Gebruik van getuigenissen of signalen van ouders die verkregen zijn via externe organisaties die met ouders werken. Deze zijn het voorbije jaar ook verkregen via rechtstreeks contact met deze ouders. Roppov neemt ook deel aan bijeenkomsten van oudergroepen uit andere werkingen, indien de medewerkers en/of ouders daartoe een uitnodiging krijgen. - Het bevragen van ouders via een bestaande voorzieningsgebonden oudergroep. Deze methodiek is een aanbod maar werd al heel lang niet meer gebruikt. - Nieuwe methodieken zijn digitaal: bevraging via een maillijst, reacties van ouders via facebook. Al deze op verschillende manieren verkregen meningen, getuigenissen, adviezen en aandachtspunten van ouders, bundelen we in wat wij noemen bronmateriaal. Met deze inbreng gaan we aan de slag in vzw Roppov jaarverslag

12 oudergroepen, als antwoord op voorgelegde vragen en voor het formuleren van adviezen. Op die manier ontstaan de teksten vanuit ouderperspectief. Al deze teksten vormen ook het uitgangspunt voor de inbreng van het ouderperspectief in de intervisie tussen professionelen (regionale werkgroepen) en op beleidsoverleg. Belangrijk aandachtspunt bij het verzamelen van dit bronmateriaal blijft de rechtstreekse input van ouders, over punten die zij zelf belangrijk vinden betreffende het aanbod in de Bijzondere Jeugdbijstand. Zo krijgen we een ruimer beeld van hoe ouders de hulpverlening in de Bijzondere Jeugdbijstand in Vlaanderen ervaren. Door de rechtstreekse bevraging van ouders van jongeren die begeleid worden in de Bijzondere Jeugdbijstand brengen ouders niet alleen hun noden en ervaringen in maar geven ze ook hun visie op wat voor hen participatief werken betekent Regionale oudergroepen Doel en werkwijze van de oudergroepen bleven ongewijzigd: - rechtstreekse communicatie met ouders in de oudergroepen; - inbreng van de ouders uitschrijven in functie van syntheseteksten en adviezen. Telkens een nieuwe ouder deelneemt, geven we eerst aandacht aan de punten die zij belangrijk vinden. Zo komen er steeds nieuwe getuigenissen en agendapunten van ouders uit de oudergroep. Regio Waasland-Dendermonde: Oudergroep te Sint-Niklaas De oudergroep ging dit voorbije jaar door op: 29 maart 2013, 3 mei 2013, 14 juni 2013 en 27 september De data worden telkens door de oudergroep vastgelegd. De vergaderingen gingen zoals op het einde van 2012 door in de vergaderzaal van het stadszwembad te Sint-Niklaas. De nauwe samenwerking tussen 3 leden van de regionale werkgroep en Roppov bleef behouden. Roppov staat in voor het versturen van de uitnodigingen en de bekendmaking via de nieuwsbrief en de website. De andere oudergroepbegeleiders staan in voor vervoer van ouders, moderatie en verslag. Roppov maakt de syntheseteksten op en houdt de administratie (contactgegevens, vervoersonkosten) bij. Onderwerpen die in de oudergroep Waasland-Dendermonde behandeld zijn: - Tijdens de nieuwjaarsperiode was er geen vergadering, er was wel een etentje als dank voor de medewerking van de ouders. - Maart: Bespreking van verschillende thema s: advocaten in de Bijzondere Jeugdbijstand, de Roppov-dag, de werking van de toegangspoort in de Integrale Jeugdhulp. De aandachtspunten en vragen over de werking van advocaten in de Bijzondere Jeugdbijstand leidde tot een synthesetekst die werd voorgelegd aan meester Geert Decock, voorzitter van de unie van jeugdadvocaten. - Mei: Overlopen van het antwoord van meester Geert Decock op de synthesetekst rond Advocaten in de Bijzondere Jeugdbijstand. De verkregen reactie bevatte verschillende tips en bruikbare informatie. Deze werden opgenomen in de tekst hierover op de website. Deze tekst werd ook in de regionale werkgroep Waasland-Dendermonde besproken en lag daar aan de vzw Roppov jaarverslag

13 basis van de uitwisseling rond juridisering in de zorg. - Juni: Nabespreking van punten uit de Roppov-dag; hoe meer ouders bereiken? Tips voor het gebruik van Facebook. - September: Bespreking van het opzet van de bekendmakingronde en de verdere werking van de oudergroep. De laatste bijeenkomst van de oudergroep ging door op 27 september Na deze oudergroep werd beslist om de groep tijdelijk niet te laten doorgaan gezien de magere opkomst. Twee keer op rij was er maar één (en dezelfde) ouder aanwezig, ondanks verschillende inspanningen om ouders samen te krijgen. De volgende bijeenkomst willen we de meningen van ouders over wat een oudergroep/ouderwerking moet zijn verzamelen. De oudergroep zal doorgaan eind januari Op de agenda zullen de volgende vragen staan: Wat moet een ouderwerking zijn? en Wat zijn de verwachtingen van ouders?. Regio Gent-Meetjesland: Oudergroep te Gent In Gent-Meetjesland loopt de oudergroep al 12 jaar. Dit jaar sloot 1 nieuwe ouders kort aan en waren er nog 2 nieuwe aanmeldingen, doch geen van deze kwam echt opdagen. Enkele ouders die vroeger lid waren van deze oudergroep blijven wel contact houden. Deze mensen zullen wellicht ook gecontacteerd worden in functie van een mogelijke mailbevraging. Deze oudergroep gaat door elke eerste woensdagavond van de maand in de vergaderzaal van Roppov te Gent en blijft heel actief en standvastig. Enkele ouders zetten zich ook in voor werkgroepen en debatten op vraag. De werkgroepen waarin ouders rechtstreeks deelnemen: deelname aan de redactieraad van het tijdschrift Schouders (tijdschrift voor en door ouders), deelname aan de reflectiegroep voor ouders, en plaatsvervangend lid in de stuurgroep van Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen (IJH), deelname als lid van de adviesgroep Centrale wachtlijst BJB Oost-Vlaanderen, deelname aan overleg cliëntvertegenwoordigers Integrale Jeugdhulp uit Vlaanderen en Brussel, deelname aan het gesprek met de regionale werkgroep Gent-Meetjesland. Het feit dat een aantal ouders uit de oudergroep van Gent actief lid zijn van beleidsadviserende werkgroepen, wordt door de andere ouders erg geapprecieerd. Het is ondertussen al een traditie dat in deze oudergroep de aanzet wordt gegeven voor de uitwerking van de jaarlijkse dialoogdag. Dit jaar werd echter gekozen om naar de hulpverleners een bekendmaking te doen van de oudergroepen en de resultaten hieruit. Strikt gezien werd het dus weer, net als in de eerste jaren, een informatieve Roppov-dag naar de hulpverleners in plaats van een echte thematische dialoog. Voor de Roppov-dag 2014 werd wel al gekozen om weer themagericht te werken. De ouders wensen samen met de hulpverleners het concept contextbegeleiding te concretiseren. Tijdens de Roppov-dag 2013 wilden de ouders het gesprek aangaan over wat binnen de voorzieningen met de teksten van ouders gebeurt. Daarnaast stelden ze aan de aanwezige professionelen de vraag naar werving van ouders die meer ervaring hebben met nieuwe evoluties binnen de jeugdhulp: de contextgerichte aanpak en de gevolgen van de opstart Integrale Jeugdhulp. Daarmee gaven de ouders het signaal dat permanente aandacht voor de bekendmaking bij ouders nodig is. vzw Roppov jaarverslag

14 In deze oudergroep zijn er een aantal inhouden die vast opgevolgd worden: Agendapunten die doorheen het jaar opgevolgd worden: - Vragen uit de adviesgroep centrale wachtlijst. - Ontwikkelingen binnen Integrale Jeugdhulp en de gelijkaardige werkingen in de andere provincies (zowel rond ouderparticipatie als voor jongeren). - Thema s uit het tijdschrift Schouders. Dit jaar zijn aan de ouders (zowel via mail als in de oudergroep) veel meer beleidsvragen voorgelegd dan in de voorbije jaren. Het is een duidelijke tendens die meer en meer aandacht vraagt. De keuze om al dan niet op externe vragen in te gaan, ligt bij de ouders zelf. Ondanks het feit dat ouders graag adviezen geven op vraag, werd vanaf september toch even pauze genomen en gekozen voor het uitwerken van een eigen thema. Een overzicht van de behandelde inhouden uit het voorbije werkjaar: - Januari: Bespreking van de krachtlijnen en thema s rond het nieuwe jeugd(sanctie)recht op vraag van het Agentschap Jongerenwelzijn. Deze bespreking gebeurde naar aanleiding van de vraag om aanwezig te zijn op de gesprekken ter voorbereiding van de staatshervorming rond jeugd(sanctie)recht. Doch niemand van Roppov kon aan de gesprekken zelf deelnemen, we stelden voor een schriftelijk advies te geven en bezorgden dit. - Februari: Advies geformuleerd over de brief aan mevrouw de Minister Lieten, over de vraag om de armoedetoets toe te passen op het ontwerpdecreet Integrale Jeugdhulp. Deze vraag ging uit van alle Vlaamse en Brusselse regionale cliëntvertegenwoordigers en cliëntvertegenwoordigers van de Adviesraad Integrale Jeugdhulp. Daarnaast gaven we een voorstelling van de werking van de Integrale Toegangspoort met als doel aandachtspunten vanuit ouderperspectief te verzamelen. - Maart: De regioverantwoordelijke BJB vroeg ons het ontwerp van de brochure ter voorstelling van de werking van het Ondersteuningscentrum Jeugdhulp (OCJ) door te nemen. We formuleerden een uitgebreid advies. Nadien ontvingen we de uitgewerkte boekjes en kwamen tot de vaststelling dat veel rekening gehouden werd met onze opmerkingen. - April: eerste voorbereiding van de Roppov-dag Mei: verder uitwerken van de voorbereiding voor de Roppov-dag Roppov: wat brengt dat op? - Juni: formuleren van aandachtspunten voor de stuurgroep Integrale Jeugdhulp in het kader van de voorstart Toegangspoort Oost-Vlaanderen. Overlopen van de inbreng vanuit Roppov op de hoorzitting in de commissie welzijn van het Vlaams Parlement rond het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp. Bespreking van het eerste ontwerp van de vragenlijst ter bevraging van de cliënten tijdens de pilootfase Integrale Jeugdhulp. - Juli en Augustus is er geen oudervergadering, enkel een etentje. - September: bespreking van de oude brochure Rechten van de minderjarige in de jeugdhulp in functie van de herwerking van deze brochure. Dit op vraag van De Kinderrechtswinkel. vzw Roppov jaarverslag

15 - Oktober-November: advies op vraag van de regionale werkgroep Gent-Meetjesland rond het volgen van religieuze voorschriften en eerste voorbereiding van de dialoogdag 2014 rond het concept contextbegeleiding. - December: op vraag van het agentschap Jongerenwelzijn werd een advies gegeven over het ontwerp van de brochure van de Sociale dienst Jeugdrechtbank en de gerechtelijke jeugdhulp algemeen. Afwerken van de synthesetekst rond contextbegeleiding en hoe dit door ouders ingevuld wordt. Regio Zuid-Oost-Vlaanderen: oudergroep De oudergroep in Zuid Oost-Vlaanderen ging in 2013 niet door. Er werd afgesproken dat Roppov zou afwachten wat hieromtrent op het directieoverleg in deze regio zou besproken worden Andere methodieken ter bevraging van ouders Al enkele jaren biedt Roppov de mogelijkheid om op verschillende manieren een inbreng van ouders te ontvangen. Alle vormen van reacties, ons bezorgd door ouders of via professionelen, worden bijgehouden en opgenomen in ons bronmateriaal. Dit jaar werd via de Roppov-dag en in de bekendmakingronde extra aandacht gegeven aan deze methodieken. In het info-boekje dat is bezorgd aan iedere medewerker van iedere voorziening die ons uitnodigde werden deze methodieken als volgt omschreven: Er zijn verschillende manieren om te weten te komen wat de meningen van ouders zijn: - Oudergroepen: ouders wisselen ervaringen uit in groep, werken mee aan een dialoogdag waar we in gesprek gaan met hulpverleners of schrijven mee aan adviezen op vraag. - Rechtstreekse inbreng van ouders: ouders bezorgen ons hun mening op verschillende manieren, via mail, website, telefoon, brief.. - Een gesprek met voorzieningsgebonden oudergroep en een medewerker van Roppov op uitnodiging van de voorziening. - Inbreng via een éénmalige bijeenkomst van ouders op initiatief van een voorziening en in samenwerking met een medewerker van Roppov. - De anonieme vragenlijst voor ouders ( - Interview aan huis bij ouders door een voor hen onbekende hulpverlener. - Inbreng via facebook. Zoals reeds vroeger opgemerkt werden de methodieken die via de voorzieningen lopen het voorbije jaar weinig of niet gebruikt. Ouders namen wel vaker zelf contact op, telefonisch of via mail of website, maar dit was altijd in het kader van een persoonlijke vraag. Daarnaast blijven de samenwerkingspartners een belangrijke bron voor ons. Roppov werd het voorbije jaar uitgenodigd tot gesprek met een groep ouders (30-tal) die door de Beweging voor mensen met laag inkomen en kinderen bereikt worden. De ontmoeting (maart 2013) draaide voornamelijk rond de vraag naar de rechten van ouders in het contact met de Bijzondere Jeugdbijstand. Daarnaast hadden ook weer verschillende gesprekken plaats met de begeleiding van de oudergroep de Boei (vereniging waar armen het woord nemen) in functie van onze dialoogdag en een mogelijke gemeenschappelijke bekendmakingactie in Ten slotte kregen we via de ouderparticipatie werking in Vlaams Brabant ook nog de gelegenheid om aandachtspunten van ouders te horen tijdens hun dialoogdag (mei 2013) in het provinciehuis te Leuven. vzw Roppov jaarverslag

16 2.4. Regionale werkgroepen De regionale werkgroepen (waaraan professionelen participeren uit verschillende voorzieningen BJB Oost-Vlaanderen) zijn een belangrijke link naar het meso-niveau. Enerzijds vormen ze het forum voor uitwisseling rond het thema participatief werken met cliënten, anderzijds verzorgen ze de doorstroming van de aandachtspunten die ouders melden. Daarnaast staan de regionale werkgroepen in voor de organisatie en bekendmaking van de ouderbevraging waardoor de ouders via deze weg ook gemotiveerd worden tot deelname aan een regionale oudergroep. Welke thema s besproken worden, welke teksten van ouders we doornemen en hoe de ouderbevraging georganiseerd is, verschilt naargelang de regio. Dit jaar waren er 2 regionale werkgroepen actief in het Roppov-netwerk: Regio Gent-Meetjesland Regio Waasland-Dendermonde Er werden per regio 5 bijeenkomsten georganiseerd, gespreid over het werkjaar (september tot juni). Vanuit de opdracht van Roppov en de beleidsnota (zie bijlage op het eind van dit jaarverslag) komen volgende punten in de loop van het jaar aan bod in iedere regionale werkgroep: Uitwisseling nieuws vanuit de regio omtrent acties of initiatieven die getuigen van participatief samenwerken met ouders. Organiseren en opvolgen van de ouderbevraging, hetzij in de regionale oudergroep, hetzij met andere methodieken. Inbreng nieuws vanuit de centrale werking van Roppov, o.a. beleidsinput. Uitwisseling rond een door de deelnemers gekozen thema met inbreng van het perspectief van ouders door Roppov (op basis van het bronmateriaal waarover Roppov beschikt). Werken met de teksten uit oudergroepen in functie van bruikbare adviezen voor professionelen. Vorig jaar is afgesproken om extra inspanningen te leveren om te zorgen voor een wederzijdse link tussen de oudergroepen en de regionale werkgroepen en voor de organisatie van een rechtstreekse dialoog tussen ouders en professionelen. Tijdens de regionale werkgroepen werd - al dan niet in rechtstreeks gesprek - het advies van ouders gevraagd. Onder andere in de regionale werkgroep Gent-Meetjesland toen het ging over open verslaggeving werd eerst aan de ouders van de oudergroep een aantal vragen voorgelegd. Nadien zijn de ouders uitgenodigd om deel te nemen aan de werkgroep. Drie ouders waren toen aanwezig. Evaluatie van de regionale werkgroepen De deelnemers van de regionale werkgroepen gaven opnieuw aan voorstander te zijn van de wisselwerking tussen de oudergroep en regionale werkgroep. Na de evaluatiemomenten van de regionale werkgroepen, bleek het volgende: Er was opnieuw een verkennende vergadering, drie verdiepende vergaderingen en 1 evaluatievergadering. De deelnemers waren enthousiast over de inbreng van ouders - al dan niet rechtstreeks - tijdens de bijeenkomsten. De deelnemers stelden naar de toekomst toe ook de vraag naar dialoog met de ouders. vzw Roppov jaarverslag

17 Er kwamen positieve reacties op het eindresultaat. We bundelen de aandachtspunten en concrete adviezen in een overzichtelijke tekst zodat deze gemakkelijk kan gebruikt worden in de praktijk. De moderatie en verslaggeving blijft hetzelfde. In Waasland-Dendermonde: moderatie Marnix Buyck en verslag Roppov; In Gent-Meetjesland: moderatie en verslag Roppov; Uitwisseling rond nieuwe initiatieven in de diensten en de beleidsinput vanuit Roppov wordt gebundeld in de laatste vergadering voor de zomer. Een punt dat opnieuw onze aandacht verdient, is de verantwoordelijkheid bij de leden van de regionale werkgroepen blijven leggen en de positionering van Roppov als procesbegeleider vrijwaren. Vanuit de reacties en vragen uit de regio menen we te mogen opmaken dat Roppov meer aangesproken wordt als expert omtrent het ouderperspectief. Concreet wil dit zeggen: iets minder klemtoon op de uitwisseling (er is immers al heel wat geëvolueerd wat betreft de participatieve samenwerking met ouders op de werkvloer) en meer inbreng van ouders via Roppov. Daarnaast blijft men de vraag stellen naar informatieve bijeenkomsten waarbij Roppov het aanbod organiseert. De regionale werkgroep Waasland-Dendermonde: Data: 11 januari, 8 februari, 15 maart, 24 mei en 4 oktober en 22 november De groep was behoorlijk stabiel. Een aantal mensen zijn vervangen, een vaste kern blijft steeds aanwezig. Thema s: Er werden suggesties geformuleerd naar het Binc-team. Het thema dat werd gekozen was MFC. MFC en/of EMK (experimenteel modulair kader): basisprincipes, ervaringen, aandachtspunten en bespreking wat het voor ouders betekent. Synthesetekst aandachtspunten: MFC en participatief werken. De veranderingen binnen IJH en modulering (EMK) kwamen aan bod. Evaluatie Roppov-dag. Synthesetekst over advocaten (uit de oudergroep Sint-Niklaas) en reactie van meester De Cock op de vragen van ouders. Informeren van ouders en juridisering in de zorg. Daarbij werd het standpunt van het Agentschap Jongerenwelzijn toegelicht dat werd geformuleerd door Steunpunt Jeugdhulp. Uitwisseling over de vraag naar methodieken voor informatiedoorstroming van de deelnemers van de regionale werkgroep naar collega s. Er werden aandachtspunten en tips geformuleerd. Ouderbevraging aan de hand van vragenlijsten en interviews is minder actief, maar blijft als op te volgen punt op de agenda staan. Een vast agendapunt is de regionale oudergroep. Op deze manier wordt de wisselwerking met de regionale werkgroep gewaarborgd. Aandachtspunten: Verder blijven werken aan themabundels. De oudergroep actief blijven opvolgen en de leden blijvend informeren en motiveren voor bekendmaking naar ouders toe. vzw Roppov jaarverslag

18 Op vraag van de leden van de regionale werkgroep zal wisselwerking met de oudergroep voorzien worden (o.a. vragen voorleggen en resultaat terugkoppelen). De regionale werkgroep Zuid Oost-Vlaanderen: Aandachtspunt: De uitdaging in deze regio is het verder nadenken over de manier waarop Roppov een aanbod kan doen naar ouders en voorzieningen. De directies zullen daar verder initiatief voor nemen. De regionale werkgroep Gent-Meetjesland: Data: 21 januari, 18 februari, 6 mei, 23 september, 18 november. De opkomst van de leden is redelijk stabiel. We merken echter wel op dat een aantal mensen die door omstandigheden niet konden aanwezig zijn gedurende een langere periode, tijdens hun afwezigheid niet worden vervangen. Thema s: Ouders werden betrokken bij het thema open verslaggeving. Ouders werden uitgenodigd op de bijeenkomst van de regionale werkgroep om een antwoord te geven op de vragen die voordien zijn doorgenomen in de oudergroep. Concrete conclusies uit het thema knelpunten in open verslaggeving : welke zaken kunnen we meenemen naar onze werking; goede concrete tips voor in de praktijk. Bevraging van de ouders rond BINC en de reactie vanuit het BINC team. Opvolging BINC. Signs of safety: inbreng door een deelnemer van de regionale werkgroep. Roppov-dag. Thema: MFC-werking. Aandachtspunten, knelpunten ten gevolge van de modulaire aanpak. Positieve, participatieve gevolgen van de modulaire aanpak. Vraag vanuit De Totem omtrent culturele en ideologische verschillen: overlopen antwoorden oudergroep. Uitwisseling tussen de deelnemers. Verdere uitwisseling rond EMK en aandachtspunten van ouders ivm EMK Aandachtspunten: Naast uitwisseling tussen de deelnemers van de regionale werkgroep zullen we moeten nadenken over andere methodieken om rond een thema te werken. De verschillende methodieken om ouders te bevragen moeten blijvend onder de aandacht gebracht worden. vzw Roppov jaarverslag

19 3. Centrale werking Bekendmakingronde Naar aanleiding van de Roppov-dag werd besloten een bekendmakingronde in te lassen met als doel in de voorzieningen vernieuwd bekendmakingmateriaal aan te brengen en de verschillende manieren om ouders te bereiken voor te stellen. Vernieuwend was dat ouders zelf meegingen op deze bekendmaking. Daarnaast werd gekozen om hulpverleners die al jaren actief zijn binnen de regionale werking van Roppov, informatie te laten geven in de teams van de voorzieningen. Dit had als duidelijke meerwaarde dat zowel de ouders als de professionele deelnemers uit de Roppov-werking vanuit de praktijk konden spreken. Het werd algauw duidelijk dat de aanwezigheid van de ouders heel erg gesmaakt is. Elk bezoek aan een team werd een boeiend gesprek, niet alleen is er geïnteresseerd geluisterd door een veel ruimer publiek dan wat we tot hiertoe bereikten, er is ook vaak in dialoog gegaan zowel met de ouders als met de hulpverlener die de bekendmaking deden. Als voorbereiding voorzagen we voor ieder teamlid van elke voorziening een info boekje dat ook op de website terug te vinden is. Daarnaast is de affiche vernieuwd, de folder, werden extra exemplaren gedrukt van het boekje 10 jaar Roppov en bespraken we met de vrijwilligers die dit opnamen, het doel van deze rondgang. We konden rekenen op de inzet van twee deelnemers uit de regionale werkgroep die vanuit professionele hoek het belang van de werking belichtten, en 3 ouders uit de oudergroep van Gent. Uit de nabespreking kwamen vele tips en sprak ook het enthousiasme vooral bij de ouders maar ook van de professionelen waar mee ze in gesprek gingen. Roppov volgde de bezoeken op door de afspraken vast te leggen en de vragen en tips die kwamen uit de diensten op te lijsten en te bespreken. Naast 15 diensten Bijzondere Jeugdbijstand, werden ook verschillende organisaties uit andere sectoren bezocht: verenigingen waar armen het woord nemen, voorzieningen uit de sector personen met een handicap en algemene welzijnswerkingen. De belangrijkste conclusies die we kunnen trekken uit deze actie: - Voorzieningen zijn enthousiast over het doel van Roppov en het feit dat via deze weg een rechtstreeks gesprek kan gevoerd worden met ouders over het aanbod in de jeugdhulpverlening. - Velen hebben niet echt zicht op de beleidsinbreng die vanuit Roppov en de ouders gebeurt. - Er is nogmaals gemeld dat het moeilijk is ouders te motiveren tot deelname aan een oudergroep. - Er is veel bezorgdheid over de bescherming van de privacy bij het gebruik van facebook en een maillijst ter bevraging van ouders. vzw Roppov jaarverslag

20 3.2. De Roppov-website De website was bedoeld als middel om informatie te verspreiden naar voorzieningen Bijzondere Jeugdbijstand Oost-Vlaanderen. Gaandeweg merkten we dat deze ook ruimer geconsulteerd wordt: - Studenten vinden veel achtergrondinformatie op onze website en stellen vaak bijkomende vragen. Via deze weg werd ook duidelijk dat een bepaald artikel dat Roppov schreef op vraag van Integrale Jeugdhulp ondertussen deel uitmaakt van een cursus van een sociale Hogeschool. - Voorzieningen BJB uit andere provincies gebruiken de teksten uit de oudergroepen. - Voorzieningen uit andere sectoren contacteren ons na het vinden van info op de website. - Ouders nemen contact op na een zoektocht naar meer informatie omtrent de gang van zaken in de jeugdhulp. Nieuwe teksten op de website: Vanuit ouderperspectief onder wat zeggen ouders? : - Advocaten in de Bijzondere Jeugdbijstand. - Knelpunten bij open verslaggeving, standpunten uit de oudergroep. - Voorbereiding hoorzitting Vlaams Parlement 23 april 2013 ontwerp decreet Integrale Jeugdhulp. - De Integrale Toegangspoort, bezorgdheden van ouders. Themabundels bedoeld als inspiratie voor teams van professionelen: - Synthese aandachtspunten MFC en participatief werken. - Knelpunten rond open verslaggeving. - Synthese informatiedoorstroming regionale werkgroepen naar de teams. - Juridisering in de zorg. - Verslag en informatie uit de Roppov-dag: Roppov, wat brengt dat op? vzw Roppov jaarverslag

21 3.3. De Roppov-dag/dialoogdag Het voorbije jaar werd geen dialoogdag georganiseerd. Er was niet echt een thema voorgesteld door de ouders waarover ze in gesprek wilden gaan met hulpverleners. De meest prangende vraag die ouders hadden, betrof het engagement van de voorzieningen. Hun vragen waren: - Wat gebeurt er in de diensten met de teksten die uit de oudergroepen komen? - Hoe spreekt men in de voorziening ouders aan om hen te motiveren een inbreng te doen naar de Roppov-ouderwerking? Daarom kozen we voor een Roppov-dag met als belangrijkste thema de Roppov-werking zelf. Een 50- tal professionelen en ouders bogen zich in verschillende werkgroepen over de vraag: Het programma: Vraag maar! Aanbod naar de ouders.. Voor de ouders? Voor de professionelen? Voor het beleid? Een gesprek met ouders over zin en inhoud van oudergroepen. Wat komt er uit de oudergroep? En wat gebeurt er mee? Mogelijkheden voor ouders naast de oudergroep: vragenlijsten, contact via website en elektronische vragenlijst, interview en voorzieningsgebonden groepen.. Zeg het maar. Aanbod naar voorzieningen. Wat kan Roppov betekenen voor de diensten? Wat is de opdracht van Roppov volgens de convenanten? Profiel deelnemers regionale werkgroep.. Roppov consulteren? Wie luistert? Beleidsinput en centrale werking.. Sprekers: dhr. Peter Casteur (raadgever Jeugdzorg - Kabinet van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin dhr. J. Vandeurzen) en mevr. Leen Poppe (Stafmedewerker IJH Oost-Vlaanderen) Voorbeelden van input die ouders deden naar het beleid. Deelname aan fora van Integrale Jeugdhulp, in het verleden en de toekomst? Ontwikkelingen in andere provincies en op Vlaams niveau? Verwachtingen? vzw Roppov jaarverslag

22 3.4. Consultvragen Consult werd omschreven als een voorstelling door Roppov die aangevraagd kan worden vanuit voorzieningen Bijzondere Jeugdzorg met als mogelijke inhouden: - voorstellen van de werking van Roppov in teams van voorzieningen BJB; - een input doen rond het betrekken van ouders bij de werking van een voorziening; - een lezing over de positie van ouders ten opzichte van de hulpverlening; - ingaan op vragen rond participatief werken met ouders; - inbreng van het ouderperspectief rond bepaalde thema s. De meest uitgebreide consultvraag kwam dit jaar vanuit pleegzorg. Het nieuwe decreet voor de pleegzorg stelt dat iedere provinciale dienst vanaf volgend jaar een participatieraad moet oprichten en consulteren rond een aantal decretaal vastgelegde items. In deze participatieraden zullen alle betrokken actoren zetelen: pleegzorgdiensten, pleegouders, pleegkinderen, pleeggasten en ouders van pleegkinderen. Roppov werd gevraagd als expert in het werken met ouders in een opdracht die ook participatie op beleidsniveau inhoudt. Een tijdelijke werkgroep (5 bijeenkomsten) boog zich over het maken van een kader voor de provinciale participatieraden die moeten worden opgericht (.) een organisatorische afstemming over de vijf provincies. De concrete resultaten, een visietekst en richtlijnen voor de verschillende diensten, zullen begin volgend jaar overhandigd worden aan de directies van de Vlaamse pleegzorgdiensten. De vraag die de meeste erkenning inhield, was wellicht deze naar een bijdrage in een gesprek met de ministers Smet en Vandeurzen (6 maart) over het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp. Het aandeel van Roppov betrof de mogelijke concretisering van cliëntparticipatie zoals omschreven in het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp. Dit gesprek kende de nodige weerklank in de pers. De consultvragen die kwamen vanuit BMLIK (beweging voor mensen met laag inkomen en kinderen) het voorbije jaar, vroegen naar informatie en advies in functie van cliëntondersteuning. Eén van de vragen betrof een info-avond en vragenronde met ouders (21 maart) over de rechten van ouders en jongeren in BJB. Ook in de focusgroep van professor Johan Put over juridisering in de zorgsector (22 april) werd de deelname van Roppov gevraagd vanuit de specifieke ervaring en kennis die de werking opbouwde door de jaren heen. De vraag werd als volgt geformuleerd: We vinden het evenwel cruciaal om niet enkel de literatuur te bestuderen, maar ook en vooral aandacht te hebben voor praktijkervaringen. Een volgende onderzoeksfase gaat daarom in op de gepercipieerde juridisering: verschijningsvormen van het fenomeen, ervaringen, oorzaken, aangevoelde voor- en nadelen, knelpunten, houding en praktijken Daartoe organiseren we een bevraging van sleutelfiguren uit de zorgsector, in de vorm van vier focusgroepen: beleid, koepelorganisaties, voorzieningen en cliënten/gebruikersorganisaties. Graag nodigen we uw organisatie uit om als zorgexpert deel te nemen aan de focusgroep gebruikersorganisaties... Een andere belangrijke vraag leidde tot een uiteenzetting tijdens de hoorzitting over het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulp (23 april) in de Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid van het Vlaams Parlement. Thema voor Roppov was ook hier de concrete beschouwingen rond participatie en inspraak van ouders op beleidsniveau zoals omschreven binnen Integrale Jeugdhulp. vzw Roppov jaarverslag

23 Meer en meer worden we (op Vlaams niveau) gezien als een gebruikersorganisatie naast bv. vzw Cachet (netwerk van jongeren met jeugdhulpervaring), de Gezinsbond, het Netwerk tegen Armoede (Verenigingen waar armen het woord nemen), de Vlaamse Ouderenraad, het Vlaams Gebruikersoverleg voor Personen met een Handicap (VGPH). Niet op in gegaan wegens tijdsgebrek: Een vraag vanuit De Zande in Ruislede. Een vraag tot ontmoeting met een oudergroep in de provincie West-Vlaanderen. De werkgroep Diagnose en indicatie binnen Integrale Jeugdhulp werd ook dit jaar niet gevolgd. Daarnaast kunnen we nog vermelden dat we steeds vaker vragen van studenten en scholen (jureren bij eindwerken) moeten afwimpelen Deelname aan de fora van Integrale Jeugdhulp. Vaste engagementen: - Deelname van de coördinator aan de stuurgroep Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen als effectieve vertegenwoordiger voor het perspectief van ouders. Een ouder uit de oudergroep van Gent is plaatsvervangend vertegenwoordiger. - Dit jaar ging het overleg tussen de cliëntvertegenwoordigers van Vlaanderen en Brussel ook door. - Deelname aan de reflectiegroep voor ouders van Integrale Jeugdhulp Oost-Vlaanderen samen met drie ouders uit de oudergroep Gent. Alle besproken thema s in de reflectiegroep ouders van Integrale Jeugdhulp pasten in de opvolging van de voorstartfase en het opvragen van de cliëntervaringen bij de werking van de nieuwe toegangspoort. Bedenkingen rond het nieuwe jeugdhulplandschap vanuit het perspectief van ouders. Aanzet tot bevraging van ouders, via hulpverleners: voorstel tot aanpak. Lijst van mogelijke vragen en suggesties voor verspreiding van de vragenlijst naar cliënten: vraag gericht aan de directie van de Intersectorale Toegangspoort Oost-Vlaanderen, het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg en de verantwoordelijke voor het Cliëntoverleg IJH en de Bemiddeling in de jeugdhulp. We bekeken in deze reflectiegroep ook alle folders voor de voorstart van de Toegangspoort. De deelname aan de werkgroep 'intersectorale stuurgroep diagnose en indicatiestelling Integrale Toegangspoort' werd stopgezet wegens te weinig mogelijkheden tot zinvolle inbreng. Eind dit jaar kwam een nieuwe vraag tot deelname aan: - het Managementcomité Integrale Jeugdhulp Vlaanderen - de Adviesraad Integrale Jeugdhulp Vlaanderen - het Intersectoraal regionaal overleg Jeugdhulp Oost-Vlaanderen vzw Roppov jaarverslag

24 3.6. Schouders Schouders is een tijdschrift gemaakt door en voor ouders van kinderen en jongeren, begeleid binnen de Bijzondere Jeugdbijstand. Het legt de focus op initiatieven binnen de Bijzondere Jeugdbijstand die blijk geven van participatief werken of die door ouders aangebracht zijn als positieve ervaring. Daarnaast is het een weergave van wat in de betrokken oudergroepen leeft. Het is ontstaan uit een samenwerking tussen oudergroepen uit Oost- en West-Vlaanderen. Het tijdschrift werd opgestart door Jongerenbegeleiding. Momenteel geeft vzw Roppov het tijdschrift uit. De artikels worden verzorgd door een redactieraad waarin zowel ouders als hulpverleners zetelen. Door hen worden altijd met veel succes externe schrijvers aangebracht. Het tijdschrift verschijnt drie keer per jaar: in maart, juni en november. In 2013 werd het tijdschrift opnieuw 3 keer uitgegeven. Er werden telkens twee overlegmomenten gepland vooraleer een tijdschrift werd gepubliceerd. In 2013 werden 6 overlegmomenten georganiseerd: 14 januari, 25 maart, 6 mei, 24 juni, 9 september en 25 november. Titels dit jaar: Nummer 30 (maart 2013): Bijzondere Jeugdzorg en Geestelijke Gezondheidszorg Nummer 31 (juni 2013): Deel 1: Bijzondere Jeugdzorg: bekijk het eens anders! Nummer 32 (november 2013): Deel 2: Bijzondere Jeugdbijstand: anders bekeken Inhoud De tijdschriften zijn een bundeling van artikels en getuigenissen vanuit verschillende hoeken. Zowel ouders uit de redactieraad als hulpverleners uit verschillende voorzieningen in Vlaanderen hebben voor een bijdrage gezorgd. Daarnaast worden de thema s van Schouders ook regelmatig in de oudergroepen vermeld. Op die manier krijgen ouders de kans om voor een getuigenis rond het thema te zorgen. Na het vastleggen van het thema voor het komende tijdschrift, werd opnieuw - zoals ook in OTA aangeschreven met de vraag of zij voor een bijdrage konden zorgen. De dienst heeft in de loop van het jaar laten weten dat ze omwille van herstructureringen geen artikels meer zullen schrijven. Dit jaar werd de vraag om voor een bijdrage te zorgen ook aan de opvoedingswinkel gesteld. Er is afgesproken dat Roppov telkens het nieuwe thema doorgeeft zodat de medewerkers kunnen bekijken of ze voor een artikel kunnen zorgen. De thema s voor maart en juni 2014 liggen al vast. In maart zal het tijdschrift Waar komen ouders samen in de jeugdhulp uitkomen en het nummer van juni zal het de titel Als opvoeden niet meer lukt dragen. In het tijdschrift van november werd een enquête gepubliceerd om Schouders te evalueren. Via de vragenlijst willen we te weten komen wie Schouders leest, wat de lezers van het tijdschrift vinden en wat hun verwachtingen zijn. Daarnaast hebben we ruimte gelaten om tips, aandachtspunten en vragen door te geven. De enquête staat ook op de website van Roppov en kan ook via facebook ingevuld worden. Leden Twee leden van de redactieraad hebben 10 jaar hun schouders onder Schouders gezet en zijn nu gestopt. Momenteel zitten er nog 3 ouders in de redactieraad: 2 uit Oost-Vlaanderen en 1 uit West- Vlaanderen. Eén hulpverlener zorgt nog voor artikels maar komt niet meer naar de bijeenkomsten. Het vzw Roppov jaarverslag

25 is en blijft een uitdaging om mensen die meewerken verder te motiveren en nieuwe mensen warm te maken om mee te werken aan het tijdschrift. Budget Ouders die een vrijwilligerscontract hebben met Roppov ontvangen een vrijwilligersvergoeding, de andere ouders krijgen hun vervoersonkosten terugbetaald. Er waren 73 abonnementen in 2013 en er werd 1 los nummer verstuurd naar een nieuwe abonnee. Om de twee leden die gestopt zijn te bedanken voor hun jarenlange inzet in de redactieraad en ook om de andere mensen die zich voor Schouders inzetten te bedanken, hebben we iedereen uitgenodigd om samen te gaan eten. Deze investering heeft er echter voor gezorgd dat we eindigen met een negatieve balans. De meeste aandachtspunten van 2013 blijven belangrijk in 2014: Samenwerking bewaken met andere organisaties voor het schrijven van artikels. In 2014 wordt verder samengewerkt met de Opvoedingswinkel. De samenwerking met OTA is stopgezet. Daarnaast lijkt het ons belangrijk om samenwerking met andere organisaties uit te breiden in functie van het verzamelen van artikels voor de tijdschriften. Feedback verkrijgen van ouders en hulpverleners. De resultaten van de enquête zullen verder worden opgevolgd. Leden van de redactieraad blijven motiveren en nieuwe ouders zoeken om het tijdschrift mee vorm te geven. Financieel evenwicht trachten te bewaren. Blijvend accent leggen op de uitwisseling van ervaringen van ouders uit oudergroepen. Evaluatie en bijsturing van de redactieraad. vzw Roppov jaarverslag

26 4. Ondersteuning naar andere provincies Ter uitvoering van de opdracht meewerken aan de ontwikkeling van een Vlaams model ouderparticipatie in samenwerking met het Agentschap Jongerenwelzijn (cfr. convenant met het Agentschap Jongerenwelzijn) zijn er nog regelmatig contacten met de gelijkaardige projecten in de andere provincies. Roppov biedt ondersteuning aan wanneer de medewerkers van de andere provinciale projecten deze vraag stellen. Er was nog deelname aan de adviesraad van het project Ouderswerking in Vlaams- Brabant en opvolging van het project JopLim in Limburg. Daarnaast loopt sedert vorig jaar een intervisie tussen de verschillende projecten ouderparticipatie in Vlaanderen. De bedoeling is te leren van elkaar, de evolutie op te volgen van de andere projecten en te bekijken hoe samengewerkt kan worden. De medewerkers van de verschillende projecten proberen ook, samen met ouders, aanwezig te zijn op dialoogdagen die in andere provincies georganiseerd worden. Vanuit de gemeenschappelijkheid in de werkingen waren we gezamenlijk aanwezig op verschillende acties op het Vlaamse niveau: - de Doe-dag Participatie van vzw Cachet (werking van (ex)jongeren met jeugdhulpervaring) - het infomoment rond cliëntparticipatie van Integrale Jeugdhulp, - de verschillende bijeenkomsten van de cliëntvertegenwoordigers uit heel Vlaanderen binnen Integrale Jeugdhulp. Komend jaar zal de aandacht van het overleg tussen de provinciale werkingen vooral gaan naar de mogelijkheden die een samenwerking kan bieden op verschillende vlakken. De gesprekken hierover zijn in voorbereiding. De gemeenschappelijkheden en de verschillen werden opgelijst. De respectievelijke stuurgroepen uit de verschillende provincies en de raad van bestuur van Roppov maakten een afspraak eind januari om deze nieuwe uitdaging vorm te geven. vzw Roppov jaarverslag