Voortgangsrapportage internationale samenwerking 2018

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage internationale samenwerking 2018 Datum 23 mei 2019 Ons kenmerk Opgemaakt door afdeling Planvorming

2 Pagina 2 van 14 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Internationaal waterpartnerschap Organisatie Coördinatiegroep internationale samenwerking Kernteam Buitenland Opleiding Landelijk DWA en Blue Deal CINTER en WINTER Kingfisher Latijns Amerika Platform Activiteiten in het buitenland Activiteiten in Focus landen Ethiopië Zuid Afrika Vietnam Colombia Mozambique NEREDA-projecten in het buitenland Europese Internationale projecten Bezoekers vanuit het buitenland Financiën Conclusie... 14

3 Pagina 3 van Inleiding In deze rapportage zijn de activiteiten, de ontwikkelingen en de kosten voor 2018 samengevat die samenhangen met onze internationale werkzaamheden. De activiteiten zijn ingedeeld in de bijdrage aan projecten in het buitenland, het delen van kennis met bezoekende (water)partners en landelijk activiteiten binnen de Unie en DWA Internationaal waterpartnerschap Er zijn budget en uren beschikbaar gesteld voor internationale activiteiten, die niet binnen reguliere projecten van het waterschap vallen. Werkzaamheden worden uitgevoerd conform het beleid Internationaal Waterpartnerschap

4 Pagina 4 van Organisatie 2.1. Coördinatiegroep internationale samenwerking De coördinatiegroep Buitenland bestond in 2018 uit de volgende personen: - Frans ter Maten: Portefeuillehouder internationaal - Bart Knepper: Voorzitter, Afdeling Onderhoud Technische Installaties - Henry van Veldhuizen: Coördinator buitenland - Jacqueline Nijhof: Personeelszaken en notulen - Eric Keizer: Communicatie, sinds februari overgenomen van Yvonne Vlek - Andrea Swenne: Projectleider Ethiopië - Rene Eisenga: Projectleider Zuid Afrika - Arjan Budding: Projectleider Colombia - Reindert Stellingwerff: Projectleider Vietnam - Gerrit Brummelman: Afdeling Vergunning en Handhaving - Harm Beekhuis: Afdeling Beheer Watersystemen - Johan Wilbrink: Afdeling Projectrealisatie De coördinatiegroep bespreekt de voortgang van de activiteiten in de verschillende landen en de consequenties voor personeel en financiën Kernteam Buitenland Het kernteam werd in 2018 gevormd door Jacqueline, Eric en Henry. Samen namen zij maandelijks de activiteiten door om de consequenties voor communicatie en personeelszaken te bespreken Opleiding In mei 2018 is een groep medewerkers gestart met een incompany cursus Spaans onder leiding van Jose Matos Quesada. Dit vanwege het aanstaande Blue deal project in Colombia waar Arjan Budding de nodige inzet van ons waterschap verwacht. De cursisten volgen een online training Spaans via Rosetta Stone en komen wekelijks bij elkaar tijdens de lunch om te oefenen.

5 Pagina 5 van Landelijk 3.1. DWA en Blue Deal Sinds een aantal jaren werken de waterschappen in het buitenland samen als Dutch Water Authorities (DWA). Daarmee zijn de internationale activiteiten meer gebundeld en nog verder geprofessionaliseerd. Een volgende stap hierin is gemaakt met de Blue Deal. De Blue Deal is een samenwerkingsprogramma voor de periode met de ministeries van Buitenlandse Zaken en van Infrastructuur en Waterstaat. De gezamenlijke ambitie in de Blue Deal is om 20 miljoen mensen in 40 stroomgebieden wereldwijd te helpen aan schoon, voldoende en veilig water. Op 22 maart 2018 is de Blue Deal door WSVV ondertekend. Hiermee hebben wij ons gecommitteerd aan dit programma en afgesproken om inzet te leveren was het voorbereidingsjaar en een aantal missies hebben plaatsgevonden om projectvoorstellen voor te bereiden CINTER en WINTER Heemraad Frans ter Maten is vertegenwoordigd in de Unie commissie Internationaal (CINTER). Henry van Veldhuizen zat in 2018 namens ons waterschap in de Unie Werkgroep Internationaal (WINTER) Kingfisher In Zuid Afrika werken we samen met de Olifants Catchment Agency (OCMA), binnen het Kingfisher programma, waarin de Nederlandse Waterschappen samenwerken met 9 stroomgebieden (Catchment Management Agencies (CMA s)). René Eisenga was in 2018 namens ons waterschap deelnemer in het Unie programma Kingfisher Latijns Amerika Platform Het Latijns Amerika Platform coördineert namens DWA de activiteiten van verschillende waterschappen in verschillende landen in Zuid-Amerika. Daarnaast organiseert het LAP themabijeenkomsten over onderwerpen met betrekking op Latijns Amerika. Namens ons waterschap nam Arjan Budding deel in dit Platform.

6 Pagina 6 van Activiteiten in het buitenland De activiteiten in het buitenland zijn in te delen in twee categorieën. De eerste categorie betreft de focuslanden van DWA, waarin de waterschappen actief zijn om met name kennis te delen. Deze zijn beschreven in paragraaf 4.1. Paragraaf 4.2 beschrijft de overige activiteiten in en met het buitenland die meer ad hoc of in het kader van onze eigen projecten plaatsvinden Activiteiten in Focus landen In 2018 zijn we actief geweest in vijf focus landen van DWA, waarmee we een langdurige relatie (op het oog) hebben. Het gaat om Ethiopië, Vietnam, Zuid Afrika, Colombia en Mozambique. Met de partners in deze landen is gewerkt aan lopende programma s en aan de voorbereiding van de Blue Deal project voorstellen Ethiopië Water Governance Implementation Program (WGIP) In opdracht van waterschap Zuiderzeeland is voor het WGIP een tweedaagse training stakeholdermanagement in relatie tot overstroming georganiseerd door Yolanda Arkesteijn en Katrien Bijl voor medewerkers van Awash Basin Authority. Het resultaat was een stakeholdermanagement guideline die door de organisatie breder toegepast kan worden. Blue Deal waterzuivering In het kader van de Blue Deal is er in juni en oktober een bezoek gebracht aan het ministerie van Water, Irrigatie en Energie in Ethiopië om een project te verkennen op het gebied van capacity building voor het realiseren van de afvalwaterketen in 5 secundaire steden (de 5 grootste steden na Addis Abeba). Dit heeft geleid tot een concept projectvoorstel richting de Blue Deal, die in 2019 afgerond zal worden. Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking met de waterschappen Aa en Maas, Hunze en Aa s en Zuiderzeeland en de gemeente Urk. Fonds duurzaam water: source to tap and back In 2014 is met VEI (Vitens Evides International als leadpartner), Waterschap Zuiderzeeland (ZZL), MetaMeta en het RIVM samen met 4 Ethiopische partners een nieuw project gestart: Source to Tap & Back. Het totale project heeft een begroting van , waarbij vanuit het fonds Duurzaam Water is toegezegd. De looptijd van het project bedraagt 4 jaar (van mei 2014 tot en met mei 2018) inmiddels is het project budget neutraal verlengd tot april Waterschap Vallei en Veluwe is binnen dit project verantwoordelijk voor de monitoring van de waterkwaliteit en het opstellen van emissiereductieplannen voor een aantal industrieën en het geven van trainingen op deze onderwerpen. Daarnaast leveren we nog kennis op het gebied van waterkwaliteit, emissiereductie en informatiemanagement.

7 Pagina 7 van 14 In 2019 is een drietal missies naar Ethiopië geweest. De eerste missie stond in het teken van het afronden van het waterkwaliteitsonderdeel binnen het project Source to Tap and Back (STAB). Samen met ZZL hebben we een training waterkwaliteitsmonitoring gegeven. Daarnaast hebben we met een team/samenwerkingsverband van meer dan 10 partners die zich verantwoordelijk voelen voor de verbetering van de waterkwaliteitsproblematiek een jaarplan opgesteld, dit hebben we in de missie in oktober gedaan. Dit team is tijdens de duur van dit project tot stand gekomen en is één van de mooie resultaten van dit project. In een derde missie binnen het Source to Tap & back project heeft Freddy Visser met een collega van ZZL een bezoek gebracht aan een aantal industrieën om te kijken hoe hun bedrijfsprocessen geoptimaliseerd kunnen worden en waarmee ook de emissies naar het water verminderd kunnen worden. Deze missie stond in het teken van het opstellen van monitoringsplannen binnen de industrieën. In 2017 is DWA gestart met een Partners voor Water project voor het project Optimizing Wateruse in Awash Awash. In dit project staat de waterverdeling binnen het stroomgebied van Awash Awash centraal. In 2018 heeft als onderdeel van dit project in december een missie plaatsgevonden waarin Harmen van de Werfhorst met een collega van waterschap de Dommel heeft gewerkt aan waterallocatieplannen. Doel van de missie was om samen met onze Ethiopische partner Awash Basin Authority het waterallocatieplan voor de Awash Awash verder te verbeteren. Dit project wordt in 2019 afgerond Zuid Afrika Als uitwerking het Kingfisher programma worden waterschappen in Zuid Afrika getraind in het gebruik van weer- en waterinformatie met HydroNET. Dit gebeurt vanuit samenwerking tussen het Zuid Afrikaanse Department of Water and Sanitation, de South Africa Weather Service, enkele Nederlandse waterschappen en de bedrijven Hydrologic en E-Leaf.

8 Pagina 8 van 14 Vanuit het landelijke Kingfisher programma heeft Rene Eisenga twee bezoeken gebracht (maart en oktober). Tijdens deze bezoeken is ook gewerkt aan de voorbereiding van een Blue Deal project. Marinus van Dijk is ook in Zuid Afrika geweest in het kader van Hydronet, een model dat het waterschap zelf ook gebruikt. Het Kingfisher programma is bijna afgerond, en zal overgaan in Blue Deal. De samenwerking zal dan anders vormgegeven worden. Er zal o.a. niet meer de een-opeen koppeling zijn tussen Nederlandse en Zuid Afrikaanse waterschappen. Ook zullen wellicht minder Zuid-Afrikaanse waterschappen meedoen. De details van de samenwerking en de onderwerpen moeten nog worden uitgewerkt Vietnam In 2018 hebben geen missies vanuit ons waterschap naar Vietnam plaatsgevonden. Wel zijn de voorbereidingen gestart voor een Blue Deal aanvraag door projecttrekker Tjeerd Dijkstra van Waterschap Vechtstromen. Reindert Stellingwerff coördineert vanuit Vallei en Veluwe onze inbreng voor het vervolgtraject. Tussen 2012 en 2018 zijn 2 programma s geweest met training van de Ho Chi Minh City waterautoriteit. Uit de verkennende missie in 2018 is de wens gekomen om een vervolgprogramma te starten van 4 jaar met mogelijk 2 maal verlenging. Daarbij wordt vanuit drie provincie hoofdsteden in de Mekong Delta gestart met trainingen van de waterautoriteit. De onderwerpen zijn vraag gestuurd en betreffen onder meer: - operation and maintenance - water resilient cities - flood early warning - (waste) watercycle - 3 open onderwerpen De inmiddels opgedane ervaring door Vietnamese experts uit HoChiMinh wordt gedeeld, en zij worden getraind om les te geven in de provincies. De inbreng van verschillende Nederlandse waterschappen op verschillende onderwerpen zal waarschijnlijk geleverd worden door teamleiders, brede adviseurs, inhoudelijk specialisten en organisatie deskundigen Colombia Colombia is binnen de Blue Deal een van de grotere programma s. In 2018 is Colombia een pilot land geweest voor de opzet en uitwerking van het Blue Deal programma. In totaal zijn er 12 partnerorganisaties waarmee wordt samengewerkt. Deze zijn gegroepeerd in 5 geografische locaties. Departement Caldas met Corpocaldas, Aguas de Manizales en Empcaldas.

9 Pagina 9 van 14 Departement Huila met de CAM (Corporación Autonoma Regional de Alto Magdalena), Aguas de Huila en ESP 1 Las Ceibas. Departement Cauca met de CVC (Corporación Autonoma Regional de la Valle de Cauca) en met Acuavalle (ESP). Departement Santander met de CAS (Corporación Autonoma Regional de Santander) en de Gobernación de Santander. Bovenregionaal met de CORMAGDALENA, stroomgebiedsbeheerder van de rivier de Magdalena Mozambique In 2018 hebben er 2 missies naar Mozambique plaatsgevonden. Marijke Jaarsma was van 1 tot en met 10 juni in Nampula, Mozambique. Ze werd uitgenodigd door Waterschap Rijn en IJssel. Dit waterschap heeft een samenwerkingsverband met waterschap ARA Centro Norte. De samenwerking maakt deel uit van een overkoepelende samenwerking tussen Nederland en Mozambique, genaamd estamos juntos. Wetterskip Fryslan is de coördinator van het gehele programma. Marijke Jaarsma heeft zich met twee onderwerpen bezig gehouden: 1. Het begeleiden van workshop met 30 medewerkers van ARA Centro Norte om te komen tot een strategisch actie plan. Onderwerpen waren financiën, HR, overstromingsvoorspelling en databeheer, beheer van de infrastructuur en watergebruikers. E 2. Ondersteunen van de hydrologische werkzaamheden. Strategisch Actie Plan In Mozambique zijn 5 waterschappen (ARA) en 3 daarvan hebben reeds een Strategisch Actie Plan (SAP). We handteren dezelfde opzet maar de invulling verschilt per ARA. 1 ESP staat voor Empresa de Servicios Públicos, publieke nutsbedrijven o.a. belast met de uitvoering van taken op het gebied water en huisvuil.

10 Pagina 10 van 14 Samen met de staf van de ARA hebben we de workshop voorbereid en vervolgens 2 dagen met 30 medewerkers een workshop gehouden om invulling te geven aan het plan. Er werd heel actief inbreng geleverd, acties benoemd en er ontstond een teamgevoel. Men kreeg inzicht in elkaars werkzaamheden en elkaar afhankelijkheden. Vervolgens zijn er schrijvers benoemd om het plan tot één geheel te maken. Het plan is geschreven en het eindproduct is eind december 2018 opgeleverd. Ondersteunen hydrologische werkzaamheden Dit is een reguliere taak. Met het hoofd van de technische afdeling wordt een plan gemaakt voor werkzaamheden in het kader van overstromingsvoorspellingen en het beheer van het hydrologische meetnet. Veldbezoeken worden gedaan en de veldkantoren van de ARA worden bezocht om de plannen door te spreken. Tevens is een grote watergebruiker bezocht om met hem zijn watervraag te bespreken. Overige activiteiten Naast de inhoudelijke werkzaamheden zijn er 2 TV interviews gedaan. Water is een belangrijk onderwerp in Mozambique. Ook is er een bezoek gebracht aan de gouverneur van de provincie Nampula. Hij riep de directeur van ARA Centro Norte op om meer water voor landbouw beschikbaar te stellen om de voedselproductie te verhogen. De grote zorg in de provincie met 5 miljoen inwoners is dat er voedsel geïmporteerd moet worden. Een tweede missie is uitgevoerd van 17 tot en met 25 oktober in het kader van de Blue Deal. Wetterskip Fryslan is landencoordinator en trekker van het Blue Deal project Mozambique. Marijke Jaarsma heeft deel genomen aan deze missie onder leiding van het Wetterskip. Het doel van de missie was het Blue Deal project te formuleren samen met de Mozambikaanse counterparts. Deze formuleringsmissie heeft bijeenkomsten gehouden in: Maputo: hier zijn de projecten besproken met het Ministerie en ARA-Sul Beira: met ARA Centro en de gemeente Beira Tete: met de directeuren van de 3 noordelijke ARA s. Samen met de directeuren zijn de projecten in het kader van de Blue Deal geformuleerd en op tijd en plaats gezet. Het voorstel is geschreven en ten slotte getoetst met de counterpart. Daarna is het Blue Deal voorstel in Nederland voor besluitvorming aangeboden NEREDA-projecten in het buitenland Eind 2015 is de raamovereenkomst getekend met Royal HaskoningDHV via het loket van Dutch Water Authorities, voor de inzet van medewerkers, die ervaring hebben met de opstart van NEREDA-installaties en die willen bijdragen aan de opstart van nieuwe NEREDA-installaties in Zuid Amerika. De kosten worden hierbij volledig vergoed. Er is in 2018 geen bijdrage geleverd door ons Europese Internationale projecten

11 Pagina 11 van 14 WOW! Waterschap Vallei en Veluwe is leadpartner in het Interreg North West Europe project WOW! De uitdaging om grondstoffen uit rioolwater te winnen en te verwaarden. Dit project wordt uitgevoerd met 12 partners uit andere West-Europese Landen. Water Test Network In Water Test Network helpen we de MKB sector om hun watertechnologieproducten versneld op de markt te brengen. Ons aandeel is een het inrichten van een demonstratielocatie op rwzi Apeldoorn samen met onze sub-partner Cleantech regio. IN het project wordt samengewerkt met partners uit andere West-Europese landen.

12 Pagina 12 van Bezoekers vanuit het buitenland De volgende bezoeken zijn door buitenlandse delegaties aan ons waterschap gebracht: 4 juli bezoek BEL combinatie met stagiaire uit Indonesië aan rwzi Amersfoort 12 juli ontvangst bezoek uit Egypte 20 juli ontvangst van mensen uit ZA Natal op rwzi Epe, via Erik Kuindersma 26 juli bezoek uit Australië 16 november bezoek op Omzet.Amersfoort door Isle Utilities met een groep uit Polen en Duitsland (circa 10 personen) 22 november Iran circa 6 personen Het hele jaar door zijn er diverse bezoeken geweest aan de Nereda installatie op rwzi Epe.

13 Pagina 13 van Financiën De netto kosten in 2018 zijn uitgekomen op ,- en zijn als volgt opgebouwd: - Uren medewerkers (1507 uur) ,- - Onkosten (adviezen, vergaderen,etc.) 6192,- - Bijdrage van derden ,- Voor 2018 was oorspronkelijk beschikbaar. In de praktijk bleek dit budget niet toereikend vanwege de benodigde inzet bij de voorbereiding op de Blue Deal projecten in Ethiopië, Colombia en Mozambique.

14 Pagina 14 van Conclusie 2018 stond met name in het teken van het uitvoeren van de (afrondende) werkzaamheden in de lopende projecten en in de voorbereiding op de Blue Deal projecten. De meeste activiteiten hebben plaatsgevonden in Ethiopië, Mozambique en Colombia. Dit sluit aan bij het feit dat met de lokale partners in deze landen Blue Deal projectvoorstellen gemaakt zijn waar Vallei en Veluwe een rol in speelt. Het budget is afgelopen jaar om deze reden niet toereikend geweest.