Richtlijnen milieueffectrapportage. Bekaert N.V. te Zwevegem

Transcriptie

1 administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, cel Mer Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Richtlijnen milieueffectrapportage Bekaert N.V. te Zwevegem 19 september 2004 PRMER-0083RL

2 Inleiding De Bekaertgroep commercialiseert en produceert wereldwijd producten en systemen op basis van metaaltransformatie en geavanceerde deklagen. In België heeft de Bekaertgroep een tiental productiecentra. In de Bekaertvestiging te Zwevegem zijn de vier bedrijfseenheden aanwezig: De bedrijfseenheid draad ontwikkelt, produceert en verkoopt staaldraden voor allerhande toepassingen. De eenheid Bekaert Fencing ontwerpt, ontwikkelt, produceert en verhandelt afrasteringen en afrasteringssystemen voor agrarische en residentiële markten, veiligheidsafrasteringen en geweven en gelaste gazen voor industriële toepassingen. De bedrijfseenheid staalkoord ontwikkelt, produceert en verkoopt staalkoordproducten voor toepassing in de polymeerversterking. Bekaert Advanced Materials tenslotte ontwikkelt, vervaardigt en commercialiseert innovatieve industriële producten en diensten door de combinatie van kerntechnologieën van Bekaert met nieuwe technologieën. Door de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen werd in een besluit van een recente vergunningswijziging een M.E.R. als bijzondere voorwaarde opgelegd. Dit M.E.R. dient goedgekeurd te zijn voor 31 december Volgens de huidige lijsten met m.e.r.-plichtige activiteiten opgenomen in de besluiten van 23 maart 1989 en gewijzigd door o.m. het Besluit van de Vlaamse Regering van 10/03/1998 geldt nochtans een m.e.r.-plicht voor: - Ijzer- en staalfabrieken, inclusief gieterijen, smederijen, draadtrekkerijen en walserijen met een productiecapaciteit van ton per jaar of meer. (art. 3, rubriek 28a) - oppervlaktebehandeling en bekleding van metalen met een productiecapaciteit van 2 miljoen m² bewerkte oppervlakte per jaar of meer (art. 3, rubriek 28d) Het kennisgevingsdossier is door de Cel Mer van de afdeling algemeen Milieu- en Natuurbeleid volledig verklaard op 19 juli De terinzagelegging bij het stadsbestuur van Zwevegem liep van 18 augustus 2004 tot en met 17 september Bij het stadsbestuur van de gemeente Harelbeke liep de terinzagelegging van 18 augustus 2004 tot en met 13 september Deze terinzageleggingen werden aan de bevolking aangekondigd d.m.v. aanplakking. Parallel werden de adviezen bij de administraties en openbare besturen gevraagd. Deze richtlijnen zijn opgesteld door de Cel Mer en hebben betrekking op de inhoudsafbakening van het MER. Ontvangen inspraakreacties en adviezen (zie bijlagen) worden hierin meegenomen. De ontwerprichtlijnen werden besproken op 16 september 2004 in aanwezigheid van de initiatiefnemer en verschillende administraties en openbare besturen. (zie bijlage 2) Vorm en presentatie Met betrekking tot de vorm en presentatie vraagt de Cel Mer: - recent kaartmateriaal te gebruiken voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding en legende; Cel Mer 19/09/2004 2

3 - een verklarende woordenlijst, lijsten met figuren en tabellen, afkortingenlijst en literatuurlijst bij het rapport op te nemen - dat de inhoud van paragraaf overeenkomt met de titel van die paragraaf - achtergrondinformatie in de bijlagen op te nemen - in een inleiding tevens de benodigde vergunningen, incl. een korte beschrijving van de procedure, en de rol van het MER in een dergelijk proces te schetsen. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming art ,1, a en b Het M.E.R. wordt opgesteld als bijzondere vergunningsvoorwaarde opgelegd door de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen. Deze stelde in de recent verleende vergunning (22 mei 2003) dat vóór 31 december 2005 een milieueffectrapport dient opgesteld en goedgekeurd dient te zijn van de volledige vestiging van Bekaert N.V. Zwevegem. De exploitatie van de inrichting te Zwevegem is mer-plichtig volgens de eerder aangehaalde rubrieken. In het M.E.R. dient aangegeven te worden waarom voorheen nooit een milieuefectrapport opgesteld werd en hoe gewaarborgd wordt dat de resultaten van het op te stellen M.E.R. kunnen doorwerken naar de bestaande milieuvergunning. Voorgenomen project en alternatieven art ,1,c, d en e Het voorgenomen project is het verderzetten van de huidige activiteiten op de site te Zwevegem. Ten aanzien van de huidige activiteiten worden bijgevolg geen wijzigingen doorgevoerd. Wel werden in de voorbije vijf jaar en worden in de nabije toekomst een aantal afdelingen gesloten. Het M.E.R. geeft weer om welke afdelingen het gaat en waar deze zich bevinden op het bedrijfsterrein. In het M.E.R. dient duidelijk aangegeven te worden welke de uitgevoerde processen zijn, welke chemische reacties hierbij optreden en welke vergunde productiecapaciteit er aanwezig is per deelproces. Naast de productiecapaciteit moet tevens de effectieve productie van het referentiejaar weergegeven worden. Indien mogelijk worden tevens de stroomschema s in het M.E.R. opgenomen. Lokatiealternatief en doelstellings- of uitvoeringalternatief is hier niet van toepassing. Het nulalternatief bestaat erin dat de verleende milieuvergunning zou ingetrokken worden en dat bijgevolg de vestiging van Bekaert N.V. te Zwevegem dient te verdwijnen. Juridische en beleidsmatig context art ,f De kennisgeving heeft opgave gedaan van het juridisch/ beleidsmatig kader dat voor dit MER van belang is. Het MER zal zorgvuldig nagaan waar de projectrelevantie zich situeert en in het bijzonder ook aangeven of de voorwaarde onderzoekssturend kan zijn dan wel Cel Mer 19/09/2004 3

4 procedurebepalingen bevat of de combinatie van beide. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden met een duidelijk ruimtelijke component worden duidelijk cartografisch gepresenteerd (vb. de locatie van beschermde monumenten binnen het studiegebied). Het is van belang om ook tijdens het opstellen van het MER de stand van zaken hiervan op te volgen. Indien de reikwijdte van bepaalde directe en indirecte effectgroepen, zeker deze m.b.t. fauna en flora, invloed hebben op gebieden waarop artikel 36ter van het wijzigingsdecreet natuurbehoud van 19 juli 2002 (BS ) van toepassing is, dient in het MER de passende beoordeling te worden opgenomen. Voor de soorten waarop het wijzigingsdecreet natuurbehoud van 19 juli 2002 (BS ) van toepassing is, dienen de eventuele effecten te worden onderzocht. In het kennisgevingsdossier werd reeds een eerste goede aanzet gegeven om de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden in een matrix weer te geven. In het MER dient deze echter nog uitgebreid te worden met onder meer de kaderrichtlijn en de dochterrichtlijn luchtkwaliteit (RL 1996/62/EG en 1999/30/EG), de IPPC-richtlijn, Bestaande toestand en milieueffecten Bestaande toestand en ontwikkelingsscenario s art ,1, g Als referentiesituatie dient de huidige toestand van het projectgebied met de onmiddellijke omgeving te worden behandeld. Per discipline worden de relevante aspecten, zoals voorgesteld in deel 8 van het kennisgevingsdossier, duidelijk beschreven. Als referentiejaar wordt 2003 genomen. Bij de projectbeschrijving dient, indien relevant, duidelijk onderscheid gemaakt te worden tussen de bestaande inrichtingen en de nieuwe inrichtingen. Ook bij de weergave hiervan bij de verschillende disciplines moet dit onderscheid gemaakt worden waarbij, indien relevant, de verschillende vergunningsvoorwaarden weergegeven worden. Deze referentiesituatie dient te worden aangevuld met de gevolgen van de reeds genomen beslissingen en die worden verwacht te zijn uitgevoerd, vooraleer het voorgenomen project zal aanvangen. Relevante ontwikkelingsscenario s op basis van de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden zijn o.a. de volledige realisatie van het Gewestplan, de mogelijke natuurontwikkeling in de groene bestemmingsgebieden in combinatie met de Europese beschermingen en het natuurstreefbeeld m.b.t. het grensoverschrijdend ecologisch basisplan, de aspecten m.b.t. het integrale waterbeheer en het behoud van de monumenten en landschappen (op basis van beschermingen en de visie in de landschapsatlas). Het Richtlijnenboek m.e.r. Deel 2 geeft verdere aanbevelingen met betrekking tot het gebruik van deze begrippen en de invulling ervan. Met betrekking tot de hieronder aangehaalde disciplines zijn nog volgende aanvullingen mogelijk: Geluid: Teneinde de representativiteit van de geluidsmetingen uitgevoerd in 1998 en in 2001 na te gaan, wordt adhv vaste en ambulante metingen het omgevingsgeluid in kaart gebracht. Zowel Cel Mer 19/09/2004 4

5 van de geluidsmetingen uitgevoerd in 1998 en 2001 als van geluidsmetingen uitgevoerd in het kader van dit MER dienen de meetlocaties weergegeven te worden op een kaart. De resultaten van de metingen uit 1998 en 2001 dienen vergeleken te worden met de resultaten van de in het kader van dit M.E.R. uit te voeren metingen. Lucht: Bij de bespreking van de procesemissies in de huidige situatie dient eveneens rekening gehouden te worden met de huidige stofemissie. Tevens moet bij de bespreking van de preventieve en milderende maatregelen vermeld worden welke maatregelen genomen worden om de stofemissie te reduceren. Het is aangewezen ook de emissie van lood te bespreken bij de procesemissies indien deze relevant is. Bij de bespreking van de diffuse stofemissies moet aangetoond worden op welke wijze deze berekend of gemeten werden. Indien mogelijk wordt ook aangegeven in het M.E.R. hoe groot de emissie van PM10 en/of PM2,5 is. In de kennisgeving wordt verwezen naar de studie van 1996 en naar het onveranderde normenkader om te besluiten dat geen dispersie-oefeningen dienen uitgevoerd te worden. Deze redenering is echter niet geldig voor stof. Immers, stof wordt niet behandeld in de studie van 1996 en het normenkader voor stof is aangevuld met de kaderrichtlijn luchtkwaliteit van 1996, waarbij de eerste dochterrichtlijn (1999/30/EG) immissiegrenswaarden voor onder andere stof vastlegt. Dispersieoefeningen en evaluatie van de impact van het bedrijf, met inbegrip van het afvalpark, op de lokale luchtkwaliteit dient, indien mogelijk en relevant, nagegaan te worden, waarbij zowel diffuse als geleide stofemissies in rekening gebracht worden. In het andere geval moet het niet uitvoeren van dispersieoefeningen uitgebreid gemotiveerd worden. Water: In het kennisgevingsdossier wordt gesteld dat geen hemelwater gebruikt wordt voor de exploitatie van de inrichting noch voor gebruik als sanitair water. In het M.E.R. dient onderzocht te worden in hoeverre hemelwater kan ingezet worden binnen het productieproces dan wel als sanitair water. Bij de bespreking van de discipline water moet tevens de kwaliteit van het opgevangen hemelwater weergegeven worden waarin in het bijzonder aandacht besteed wordt aan het gehalte aan Pb, Zn, Ni, Cr, SO 4 Cl, totaal organische stoffen en gehalogeneerde koolwaterstoffen. Bij de bespreking van de effluentkwaliteit moeten ook de maxima, de gemiddelde waarden en de normoverschrijdingen weergegeven worden en getoetst worden aan de lozingsgrenswaarden. Ook de normen voor P-bedrijven dienen vermeld te worden. Waar nuttig worden milderende maatregelen voorgesteld. De werking en het rendement van de waterzuiveringsinstallatie moet uitvoerig beschreven worden in het M.E.R.. De verschillende stikstofbronnen binnen het bedrijf moeten weergegeven worden. Waar nuttig worden milderende maatregelen voorgesteld. Bodem en grondwater: In het MER dient verduidelijkt te worden wat de verontreinigingen zijn in de verschillende zones die als historisch verontreinigd aangeduid worden. Tevens is het van belang de concentratie aan polluenten te toetsen aan de saneringsnorm. Waar mogelijk moet ook de bron van de verontreiniging weergegeven worden. Cel Mer 19/09/2004 5

6 Tevens moet, bij de bespreking van de genomen preventieve maatregelen ter voorkoming van de emissies naar bodem en grondwater, ook het toetsingskader van Vlarebo in het rapport opgenomen en besproken worden. Het is van belang de plaats van de verontreinigingen cartografisch te situeren op het bedrijfsterrein. Mens: Indien uit de analyse binnen de discipline mens blijkt dat de uitstoot van bepaalde contaminanten significant is, is het aangewezen een monitoring en evaluatie te voorzien. Deze dient duidelijk en concreet uitgewerkt te worden. De analyseresultaten van het bloedonderzoek van de werknemers mbt tot het loodgehalte in het bloed dient mee opgenomen te worden in rapport. Bij de mobiliteitsanalyse moet aangegeven worden in welke mate het voorliggende project een ruimtelijke impact kan hebben. Overige disciplines: Bij de bespreking van fauna en flora moeten de relevante natuurreservaten en eventuele waardevolle gebieden cartografisch weergegeven worden ten opzichte van het bedrijf en moet, indien nodig, een passende beoordeling uitgevoerd worden. In de kennisgeving wordt melding gemaakt van een aantal erkende natuurreservaten en van het habitatrichtlijngebied Bossen van de Vlaamse Ardennen en andere Zuidvlaamse bossen. Het VEN-gebied De vaarttaluds Moen en Orveytbos en het natuurgebied Kanaalbos te Stasegem lijken echter over het hoofd gezien te zijn terwijl alleen De vaarttaluds is erkend als natuurreservaat. Tot slot dient nagegaan te worden wat de eventuele gevolgen voor aquatische fauna en flora zijn van het innemen van kanaalwater. Immers, de hoeveelheid ingenomen kanaalwater wordt in het kanaal vervangen door Scheldewater, dat slechter is van kwaliteit. Tijdens het opstellen van het MER dient gebruik gemaakt te worden van de disciplinespecifieke delen van het Richtlijnenboek m.e.r. meer bepaald de hoofdstukken met betrekking tot (bronnen van) Basisinformatie, (afbakening van het) Studiegebied en (analyse van de) Referentiesituatie. Milieueffecten en milderende maatregelen art ,2, a, b, c De kennisgeving geeft een beschrijving per discipline van de wijze waarop de effecten zullen worden onderzocht en beoordeeld en geeft aan dat in functie van het effectenonderzoek milderende maatregelen zullen worden voorgesteld en uitgewerkt. Belangrijk hierbij is dat in de tekst van het MER voor elk onderzochte effectgroep wel duidelijk de gebruikte methodologie wordt uiteengezet. Verder dient ook aangegeven te worden wat de significantiecriteria zijn die gehanteerd worden ter beoordeling van de ernst van de milieuimpact. Tijdens het opstellen van het MER dient gebruik gemaakt te worden van de disciplinespecifieke delen van het Richtlijnenboek m.e.r. meer bepaald de hoofdstukken met Cel Mer 19/09/2004 6

7 betrekking tot (karakterisering van de) Effectgroepen, Effectuitdrukking en Beoordelingscriteria, en (analyse van de) Geplande situatie. Vergelijking van de alternatieven art ,2, e Er zijn geen reële locatiealternatieven op mesoschaal in het kennisgevingsdossier opgegeven die in dit MER verder onderzocht zullen worden. Gezien het een verderzetting van de bestaande toestand betreft, is een locatiealternatief hier niet aan de orde. In het MER zal wel nagegaan worden of de gebruikte technieken als beste beschikbare technieken beschouwd kunnen worden. In het MER zal heel duidelijk de methodologie worden beschreven hoe alternatieven op basis van hun milieueffecten t.o.v. elkaar zullen worden afgewogen. Toch zal het rapport aantonen of het voorgestelde project het best haalbare project is voor het milieu. Leemten in de kennis art ,4 Het MER dient opgave te doen van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze leemten kunnen opgedeeld worden naar aard van de leemte waarbij onderscheid dient gemaakt tussen leemten m.b.t. project, m.b.t. inventaris en aangaande methode en inzicht. Het MER zal eveneens aangeven hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorwerken naar de besluitvorming. Monitoring en evaluatie art ,2, d In het MER zal per discipline aangegeven worden of er eventueel opvolgingsmaatregelen voor te stellen zijn, bijvoorbeeld vanuit de vergunningsreglementering of vanuit de leemte in de kennis. Integratie en eindsynthese art ,2, e In een afzonderlijk deel zal het rapport een disciplineoverschrijdende, leesbare samenvatting geven over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. Tevens zal men in deze de synthese aangeven of het Cel Mer 19/09/2004 7

8 project een voor het milieu haalbaar project is en welke maatregelen minimaal nodig zijn om het project haalbaar te maken indien dit niet het geval zou zijn. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen art ,3 In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. Indien dit nog niet bij de projectbeschrijving het geval is geweest zal in dit hoofdstuk tevens aangegeven worden welke materialen voor dit project zullen worden gebruikt. Niet-technische samenvatting art ,5 De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat zij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren, kaarten of tekeningen dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Het afdelingshoofd, Ir. Marc Cherretté Cel Mer 19/09/2004 8

9 Bijlagen Bijlage 1: Bekendmaking en terinzagelegging gemeentes Bijlage 2: Lijst van inspraakreacties De inspraakreacties werden meegestuurd naar de initiatiefnemer en het studiebureau. Bijlage 3: Lijst van schriftelijke of mondelinge reacties vanwege administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen - AMINAL, Afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, Sectie Lucht - Vlaamse Gezondheidsinspectie, West-Vlaanderen - Afdeling Ruimtelijke Planning - Afdeling Wegen en Verkeer West-Vlaanderen - OVAM - AMINAL Afdeling Natuur West-Vlaanderen - VMM, buitendienst Gent De volgende instanties hebben laten weten geen opmerkingen te hebben op de inhoudsafbakening en methodologie: - AROHM West-Vlaanderen, cel Monumenten en Landschappen Bijlage 4: Lijst van aangeschreven administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen die niet reageerden op het kennisgevingdossier: - AMINAL Afdeling Land - AMINAL Afdeling Water West-Vlaanderen - AROHM Afdeling ROHM West-Vlaanderen, cel Ruimtelijke Ordening - AMINAL, Afdeling Bos en groen, West-Vlaanderen - College van Burgemeester en Schepenen van de gemeente Zwevegem - College van Burgemeester en Schepenen van de stad Harelbeke Cel Mer 19/09/2004 9