Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie"

Casper van der Meer
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie Luc Bonneux Verpleeghuisarts en epidemioloog (ex-academicus) De adviesindustrie Maak de mensen bang Ouders legden hun kinderen niet op de buik. Dat was een uitvindsel van Dr. Spock en de adviesindustrie. Kinderen werden op de buik gelegd omdat ze dan niet konden stikken in hun braaksel, en omdat het goed was voor de motorische ontwikkeling. Er was harde evidence in 1970 dat dit geen goed idee was. 1

Dat was een uitvindsel van Dr. Spock en de adviesindustrie.

2 Een succes van preventie Een succes : 2500 gedode kinderen, enkel in Nederland Het Number Needed to Kill is Deze boodschap werd gesponsord door 2

3 Te veel zon Te weinig zon Sterftekans melanoma: 0-75 jaar 2 / 1000 niet lineair (zonnebrand) Veroudering van huid Spino- en basocellulaire carcinomen van de huid Vitamine D deficientie (Rachitis) Vele vormen van soliede kankers Melanoma (!!!!) Multiple sclerose, Diabetes Type 1 Bewegingsarmoede en vetzucht bij kinderen Seizoensdepressie Oma weet het beter Secundaire preventie 3

(Rachitis) Vele vormen van soliede kankers Melanoma (!

4 age standardised numbers age standardised numbers Hoe oud schat u deze dame? Maak de mensen bang en praat ze een ziekte aan Breast cancer mortality (Netherlands) Breast cancer mortality (Netherlands)

cancer mortality (Netherlands) 1100 1100 1000 1000 900 900 800 800 700 700 55-64 0-54 600 65-74

screening/: Engeland/Ierland Noorwegen/Zweden Vlaanderen/Nederland Incidentie na invoering Breast cancer

5 age standardised numbers Borstkankersterfte Europa Geen correlatie tussen sterfte of trends en aanof afwezigheid nationale screeningsprogramma s Geen verschillen tussen vroege of late invoerders van screening/: Engeland/Ierland Noorwegen/Zweden Vlaanderen/Nederland Incidentie na invoering Breast cancer incidence (Netherlands)

6 Informed decision making (1.000 testen) - X personen overlijden niet aan kanker - Deze X personen leven n jaar langer - wat (X*n)/10000 jaren levensverlenging zal betekenen - I nodeloze verwijzingen - J gemiste kankers - K overlijden ondanks screening - L krijgen kanker zonder verandering prognose - M worden nodeloos behandeld - N sterven door diagnose of nodeloze behandeling 10 jarige kans op sterven aan dikke darmkanker mannen laag risico per

levensverlenging zal betekenen - I nodeloze verwijzingen - J gemiste kankers - K overlijden ondanks screening - L krijgen

7 Veronderstel 25% sterftedaling - 25% relatieve sterftedaling = 0.2% absolute sterftedaling - Per voorkomen sterftegeval (1 op 500): 14 jaar winst levensverwachting - Toename in levensverwachting (bevolking): 10 dagen - Seculiere toename in BE levensverwachting (bij 60 jaar): 6 weken per jaar - Te bereiken winst in levensverwachting door dikke darmkankerscreening is gelijk aan het verschil in levensverwachting tussen geboren worden op en op Nederlandse programma (éénmalig) Coloscopie per 1000 kans op overlijden DDK (50-80j) 8 kans op DDK (50-80j) 30 Detectie ifobt 133 DDK coloscopie 67 9 Advanced adenoma coloscopie Complicaties coloscopie 21 3 Matig tot ernstige complicaties coloscopie Vragen over programma Verdringing van reguliere zorg - Is de effectiviteit van een RCT haalbaar in de dagelijkse praktijk? In BK grote discrepantie tussen trials en praktijk, maar oudere, slordiger en mogelijk fraudulente trials - Is de kwaliteit van coloscopie duurzaam hoog, bij talrijke gezonde darmen in de dagelijkse praktijk? - Wordt de effectiviteit niet afgevangen door verbeterde behandeling? Cfr BK 7

(bij 60 jaar): 6 weken per jaar - Te bereiken winst in levensverwachting door dikke darmkankerscreening is gelijk aan het verschil in levensverwachting tussen geboren worden op 16.08.1954 en op 16.11.

8 Niet beantwoorde vragen - Nut van screening van een laag risico bevolkingsgroep (sterfte 1%, incidentie 3%, jaar) - Budgetaire implicaties: is dit maatschappelijk verantwoord voor dergelijk klein problem - Moet de maatschappij dit betalen - Verdringing van reguliere zorg door bang gemaakte gezonde burgers - Ethische trade off: hoeveel mensen mag je doden en verminken om elders levens te redden? - Wat zeker onaanvaardbaar, is het bedriegen van gezonde burgers Informed decision making (1.000 testen) - X personen overlijden niet aan kanker - Deze X personen leven n jaar langer - wat (X*n)/10000 jaren levensverlenging zal betekenen - I nodeloze verwijzingen - J gemiste kankers - K overlijden ondanks screening - L krijgen kanker zonder verandering prognose - M worden nodeloos behandeld - N sterven door diagnose of nodeloze behandeling Search for the Body Scan center near you. <Click Here> Full body scan Partial scan Virtual Colonoscopy Cancer screening Lung Colon Breast Brain scan Heart scan Lung scan Bone density scan Carotid artery scan Who should consider scans and screens? Many of those who wish to engage in aggressive prevention measures and take a proactive role in detecting possible diseases are scheduling scans. With the personal physician and the annual physical always in mind, many individuals elect 3-D body scans as part of a preventive regimen. In so doing, they feel they are "getting the jump" on potential illnesses and making possible early treatment without invasive procedures. 8

redden? - Wat zeker onaanvaardbaar, is het bedriegen van gezonde burgers Informed decision making (1.

9 Preventie - Good old preventie: hygiene, voedselveiligheid, water, brandweer, politie, leger (!?) - Consumentisme: marketing by fear, verkoop van illusies - Media: verkoop van angst en slecht nieuws - Politiek: promotie van eigen ideologie. Niets doen is geen optie. - Overtallige volksgezondheidsambtenarij op zoek naar de zin van haar bestaan - Universiteiten lopen als een hondje achter de industrie aan, in de hoop op een been 9

Politiek: promotie van eigen ideologie. Niets doen is geen optie.

Vergelijkbare documenten

Screening: patiëntenbedrog? Luc Bonneux KNAW/NIDI

Screening: patiëntenbedrog? Luc Bonneux KNAW/NIDI Screening: Triomf der geneeskunde, of patiëntenbedrog? Luc Bonneux KNAW/NIDI Koninklijke Nederlandse Academie der Wetenschappen Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut Samenvatting Misrekenkunde