Antwerpen School aan de beurt

Transcriptie

1 Antwerpen School aan de beurt Antwerpen - School aan de beurt 1

2 Antwerpen School aan de beurt FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014

3 Antwerpen School aan de beurt I. Projectbeschrijving 4 A. Context 4 B. Werking 4 C. Doelstellingen 6 D. Doelgroep 6 II. Middelen 8 III. Evaluatie 9 IV. Overdraagbaarheid 10 V. Meer info? 11 A. Contactpersoon 11 B. Ondersteuningsmateriaal 11

4 Antwerpen - School aan de beurt Antwerpen School aan de beurt I. Projectbeschrijving A. Context De stad Antwerpen wilde overlast en onveiligheidsgevoelens rond scholen in de mate van het mogelijke samen met alle betrokkenen aanpakken. B. Werking School aan de beurt streeft In de school werken leerkrachten en leerlingen actief aan verantwoordelijkheid, naar een aangename, veilige respect en burgerzin en dit via verschillende schoolomgeving met sociaal activiteiten. School aan de Beurt vaardige leerlingen ondersteunt trainingen over weerbaarheid, conflicthantering en sociale vaardigheden. Scholen kunnen vrijblijvend een veiligheidsspiegel invullen, i.e. een digitale bevraging voor leerlingen en leerkrachten over schoolomgeving en leefkwaliteit in de school. Op basis van de resultaten worden er acties op maat uitgewerkt: Samen met de school brengen ze de volgende thema s in kaart: gezellig, hersteld, proper, sociaal vaardig en veilig. School aan de Beurt bevraagt leerkrachten, leerlingen en buurtbewoners en brengt pijnpunten in en rond de school in kaart. Bijvoorbeeld: kapot straatmeubilair, hanggedrag na schooltijd, zwerfvuil, parkeerdruk, School aan de Beurt zoekt naar partners (bv. bewonersgroepen, buurtsport en culturele organisaties) om de problemen in de schoolomgeving aan te pakken. Bijvoorbeeld: 4

5 Fietscontrole en graveeracties, Leerlingen die ouders aanspreken over fout parkeergedrag, Nieuw straatmeubilair, Extra poetsrondes, Poetsacties door leerlingen samen met Opsinjoren, Lelijke muren opfrissen, In School aan de Beurt werken scholen sinds 2007 samen met stedelijke diensten en andere partners om de leefkwaliteit in en rond de school te verbeteren. Samen gaan ze voor een aangename, veilige schoolomgeving met sociaal vaardige leerlingen. Extra aandacht gaat naar de aanpak van geweld en asociaal gedrag. Antwerpen - School aan de beurt Tijdens het projectbezoek in Antwerpen werden een basisschool en een secundaire school bezocht. Zo organiseerde men in de scholen onder meer een verkeersweek, projecten rond sport en afval, projecten rond sociale vaardigheden, activiteiten tijdens de middagpauze, Op die manier wou men niet enkel het gevoel van welzijn op school verhogen, maar eveneens de verveling tijdens de pauzes tegengaan. Daarnaast ging er ook aandacht naar het omgaan met grensoverschrijdend gedrag door leerkrachten. Indien nodig kan men ook voorzien in materiële ondersteuning en crisisondersteuning voor de scholen. 5

6 Antwerpen - School aan de beurt C. Doelstellingen Het project School aan de beurt streeft drie doelstellingen na: Ondersteunen van initiatieven rond veiligheid op scholen: In samenwerking met de politie, de buurt en andere organisaties worden er initiatieven opgezet zoals een verkeersweek, een afvalweek, sportactiviteiten, Ondersteunen van scholen die verfraaiingswerken willen uitvoeren: Het project neemt de uitvoering van deze verfraaiingswerken (bv. kleine herstellingen, schilderwerken, ) op zich, zodat scholen zich kunnen concentreren op wat echt belangrijk is: de leerlingen. Ondersteunen van de ontwikkeling van sociale vaardigheden op scholen: In samenwerking met vormingsorganisaties (bv. ZAPP) worden er binnen scholen vormingssessies georganiseerd die de leerlingen moeten ondersteunen in de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Daarnaast worden de leerlingen en leerkrachten ook bevraagd over verschillende thema s die ze belangrijk vinden (= veiligheidsspiegels), zodat men weet in welke domeinen er nood is aan nieuwe initiatieven D. Doelgroep Het project School aan de beurt is een ruim project waaronder verschillende acties geplaatst kunnen worden. Deze verschillende acties richten zich zowel naar leerlingen uit het basis- en middelbaar onderwijs, het onderwijzend personeel en de scholen, de ouders en de buurt(bewoners): Leerlingen: het project wil hen sociale vaardigheden bijbrengen en neemt veiligheidsspiegels af. Leerkrachten: het project streeft ernaar dat zij ook zelf een traject rond weerbaarheid kunnen opzetten voor leerlingen, aangezien het effect van 6

7 de trainingen wegebt wanneer de vormingen stoppen. Scholen: alle doelstellingen van het project richten zich op scholen. Buurtbewoners en -organisaties: per scholengroep wordt er een contactfiche van de buurt opgemaakt, opdat er in geval van problemen snel contact opgenomen zou kunnen worden met de juiste diensten. Antwerpen - School aan de beurt 7

8 Antwerpen - School aan de beurt II. Middelen Partners: Stad Antwerpen (regie, financiële ondersteuning, communicatie), Diensten en organisaties via de stad zoals Stads- en buurtonderhoud, Manus, (extra poetsacties, het verwijderen van graffiti, ), Lokale politie (extra toezicht), Schoolspotters (extra toezicht), De scholen (engagement opnemen en het betrekken van leerlingen en leerkrachten), Aanbieders van trainingsprojecten (trainen van leerlingen en / of leerkrachten). Kost: 2 VTE op het project betaald vanuit de stad en werkingsmiddelen vanuit het Stedenfonds. 8

9 III. Evaluatie Het project School aan de Beurt evalueert de samenwerking met de scholen tijdens een nabespreking. Er wordt in samenwerking met de KU Leuven nagedacht over een instrument om de effecten op korte en lange termijn te meten. Positieve punten / meerwaarde: Het project probeert op een informele manier voet aan wal te krijgen in de scholen en lijkt daar ook in te slagen, niettegenstaande scholen vaak overbevraagd worden vanuit verschillende hoeken. Dit doet het onder meer door niet enkel te focussen op de sociale vaardigheidstrainingen en veiligheidsspiegels, maar ook sterk te investeren in de ondersteuning van veiligheidsinitiatieven en verfraaiingswerken. Het project probeert via ludieke acties niet alleen scholen, maar ook de buurt te betrekken bij de acties. Het werkt initiatieven en ondersteuning op maat van de school uit. Het project kan doorverwijzen naar heel wat diensten van de stad Antwerpen wanneer zij naar aanleiding van dit project merken dat een school en/of leerling met een bepaald probleem geconfronteerd worden. Antwerpen - School aan de beurt Aanbevelingen: Het kan interessant zijn om op termijn in het kader van dit project ook te voorzien in ondersteuning voor scholen waar daar slechts tijdelijk nood aan is. Momenteel maakt men gebruik van een projectmatige financiering. Een herafname van de veiligheidsspiegel in de scholen waar dit al heeft plaatsgevonden, kan leiden tot interessante vaststellingen. 9

10 Antwerpen - School aan de beurt IV. Overdraagbaarheid Het project School aan de beurt kadert binnen een groter geheel aan diensten die de stad Antwerpen biedt. Het is niet zo dat het geheel van projecten in één school zo maar kan overgenomen worden door een andere, aangezien men streeft naar het uitwerken van een aanbod op maat van de school in kwestie. Wel kunnen de individuele acties overgenomen worden. Aandachtspunten: De stad Antwerpen stelt zelf heel wat middelen ter beschikking ter ondersteuning van de scholen. Dit is niet voor iedere stad en gemeente even vanzelfsprekend. Men moet dan ook rekening houden met de lokale omstandigheden (financiële middelen, beschikbare diensten, ) voor de uitwerking van zo n project. De scholen dienen de nodige bereidheid te vertonen om mee te werken aan een dergelijk project. Niet elke school staat echter te springen om mee te werken. De veiligheidsspiegels die in Antwerpen gebruikt worden om leerlingen te bevragen, zijn een interessant instrument om ook in andere steden en gemeenten toe te passen. Dit vraagt wel de nodige tijdsinvestering. In Antwerpen worden sociale vaardigheidstrainingen via de methodiek Rots en water aangeboden aan de lagere en secundaire scholen. Dit kan interessant zijn voor andere gemeenten en steden die zulke trainingen willen aanbieden aan grotere groepen (cf. Sova-project Lokeren). 10

11 V. Meer info? A. Contactpersoon Barend DE REU, coördinator Samen Leven - Algemeen onderwijsbeleid Francis Wellensplein 1, 2018 Antwerpen Tel.: barend.dereu@stad.antwerpen.be Website: Antwerpen - School aan de beurt B. Ondersteuningsmateriaal Bevragingen (bv. veiligheidsspiegel), Respect-materiaal (pins, T-shirts ), Spel voor kleuters om te leren wat veilig en niet veilig is om mee op straat te spelen. Sleutelwoorden Overlast, respect, burgerzin, conflicthantering, verantwoordelijkheid, trainingen, weerbaarheid, buurt, Het is verboden om de inhoud van dit project te kopiëren, een uittreksel ervan te maken, te verspreiden of te wijzigen, zonder de schriftelijke goedkeuring van de projectverantwoordelijke, behalve als het gaat om gebruik voor strikt private doeleinden. 11

12 Voor meer informatie: Algemene Directie Veiligheid en Preventie Waterloolaan 76 T vps@ibz.fgov.be 1000 Brussel F V.U.: Philip Willekens, Directeur-generaal, Waterloolaan Brussel