1) In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest?

Transcriptie

1 Verwerking antwoorden enquête over het reflectie instrument slikproblemen Mei 2015 Vlaamse werkgroep slikproblemen Steunpunt Expertisenetwerken (SEN) Aantal bevraagden 120 Aantal reacties 36, ofwel 30% van de bevraagden In onderstaande diagrammen vindt u de kwantitatieve antwoorden die op de meerkeuzevragen gegeven zijn. De kwantitatieve gegevens worden zowel in absolute getallen (aantal antwoorden), als in percentages weergegeven. Bij sommige vragen kon een score worden toegekend tussen 1 en 5. 1 staat dan voor de laagste appreciatie, en 5 voor de hoogste. Naast de meerkeuzevragen waren er ook een aantal open vragen waarop de correspondenten schriftelijk konden antwoorden. Ook bij de meerkeuze vragen was telkens de mogelijkheid voorzien voor bijkomende schriftelijke duiding bij de gegeven antwoorden. Afhankelijk van het antwoord op vraag 1 [In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest?], werden de bevraagden omgeleid naar een andere rubriek: A, B of C. De antwoorden zijn dan hier ook per rubriek weergegeven. Vraag 2 en vraag 3 waren gemeenschappelijk voor de drie rubrieken. 1) In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest? A. Wij gebruiken dit instrument nog steeds % B. Wij hebben dit instrument in de beginfase gebruikt, daarna niet meer % C. We hebben dit instrument nooit gebruikt %

2 A. Wij gebruiken dit instrument nog steeds: 1) Op welke manier / in welk schaal wordt het instrument gebruikt? 1.1 Wij hebben een algemeen actieplan opgesteld, en passen alle onderdelen van het instrument ook in de praktijk toe. 1.2 Wij passen sommige concrete adviezen en tips toe die direct hun praktische nut hebben bewezen. 3 30% 3 30% 1.3 Anders 4 40% Bijkomende info bij antwoord 1.1. Hebben het gebruikt om op niveau van staf en hoofden onze manier van werken rond verslikken onder de loep te nemen en zijn bezig om a.d.h.v. de antwoorden onze werking zo optimaal mogelijk aan te passen. Bijkomende info bij antwoord 1.2. [geen] Bijkomende info bij antwoord 'anders'. Binnen onze voorziening hadden we reeds een slikprotocol + slikfiches per cliënt maar het reflectieinstrument namen we nog eens bij de hand om na te gaan waar nog aanpassingen of verbeteringen mogelijk waren. Dit werd besproken met de diëtisten, verpleging en directie. In Ten Dries hebben we eigen slikprotocol, gebaseerd op het slikprotocol van Sint-Jozef, Antwerpen (gerealiseerd voor het uitbrengen van reflectie-instrument) Het reflectie-instrument raadpleeg ik als er bijkomende vragen zijn. Ik geef veel workshops 'eet- en drinkbegeleiding' buitenshuis en vermeld telkens het reflectie-instrument en toon waar dit kan worden gedownload.

3 2) Hoe evalueert u de effecten op niveau van organisatie, wat betreft adequater omgaan met slikproblemen in het algemeen? Scores tussen 1 en % 2 0 0% % % % 3) Hoe evalueert u de effecten op niveau van individuele medewerkers, wat betreft het ontwikkelen van een bewustere reflectie? Scores tussen 1 en % 2 0 0% % % %

4 B. Wij hebben dit instrument in de beginfase gebruikt, daarna niet meer: Wat waren de redenen om te stoppen met het gebruik van het instrument? a) Wij hebben de beoogde resultaten al bereikt. 3 30% b) In de praktijk bleek het niet gebruiksvriendelijk te zijn. 0 0% c) Het vroeg een te grote tijdsinvestering. 1 10% d) In de praktijk bleek het toch niet het gewenste resultaat op te leveren. 0 0% e) Er was niet voldoende draagkracht binnen de organisatie om dat te continueren. 2 20% Overige 5 50% Opmerkingen / bijkomende info bij gegeven antwoorden: We hebben het gebruikt als startpunt, maar het vraagt heel wat werk voor alle punten verbeterd/aangepast zijn. Dus we hebben nog geen nieuwe evaluatie kunnen doen, maar dat is wel de bedoeling. Als vervolg op reflectie-instrument, hebben we een slikprotocol uitgewerkt. Het is gebruikt met de bedoeling onze visie rond slikproblemen in kaart te brengen - op basis van de resultaten van het invullen van het slikinstrument zullen we nu een strategie bepalen en prioriteiten van aanpak.

5 C. We hebben dit instrument nooit gebruikt: We hebben dit instrument nooit gebruikt, want: a) Er is geen draagkracht binnen de organisatie (leidinggevende(en), collega s..) % b) Het instrument kon geen meerwaarde bieden % c) Het instrument is niet duidelijk of gebruiksvriendelijk opgesteld. 0 0% d) Het vraagt te grote tijdsinvestering % Overige % Opmerkingen / bijkomende info bij gegeven antwoorden: We hebben met veel verschuivingen gezeten en daarbij nog te weinig personeel, hierdoor is het implementeren van het instrument nog niet kunnen gebeuren. In onze voorziening hebben wij zelf het observeren van slikproblemen, het behandelen ervan, het werken in teamverband, het geven van vorming aan begeleiders, enz. al behoorlijk in kaart gebracht. Dit reflectie-instrument was eerder de bevestiging van de goeie manier waarop we al werken. Zoals eerder vermeld, heeft het (nog) niet aanwenden van het instrument niets te maken met de zinvolheid ervan, maar speelt het gebrek aan tijd + prioriteiten stellen een rol. Het is wel een feit dat slikproblemen in ons Centrum vrij snel worden opgemerkt, in de eerste plaats door de arts en het verpleegkundig team + vrijwel onmiddellijk worden opgevolgd door de dienst logopedie, de medisch verpleegkundige (verantwoordelijk voor aangepast materiaal tijdens het maaltijdgebeuren) en de dieetkeuken. We hebben momenteel intern een zeer bruikbaar protocol. Gaande van verplichte vorming bij in diensttreden of bij stage, vrijwilligerswerk, regelmatig heropfrissing van deze kennis, opmaken en opvolgen van de individuele voedingsfiches. Evaluaties van slikproblemen door de logopedie en de opvolging hiervan. Dit vraagt al heel wat tijd en energie waardoor het reflectie instrument tot op vandaag nog niet gebruikt werd. We zijn wel van plan er nog iets mee te doen in de toekomst. Wij als COMA vereniging verwijzen bij dergelijke problemen steeds door naar Logopedisten. Wij zijn enkel een luisterend oor, als lotgenoot. Wij als vereniging verwijzen steeds naar mensen die op professioneel vlak bezig zijn met deze, of andere problematiek. Bij ons kunnen Ex coma patiënten, en hun familie hun hart eens luchten, en soms om raad vragen. Wij hebben het gebruikt als ondersteuning, om tips uit te halen.

6 2) Heeft u suggesties om dit instrument te verbeteren? Een korte checklist lijkt me handig om bij dit instrument te voegen! Ja, een aantal vragen moeten ontdubbeld worden omdat ze 2 vragen bevatten waarop verschillend gescoord kan worden, de scores zelf mogen verduidelijkt worden. Ik vind het een heel bruikbaar en nuttig instrument om op beleidsniveau rond slikproblemen te werken. De vragen worden bij ons meer open beantwoord i.p.v. er een bepaalde score aan te geven. 3) Vindt u dat er bijkomende initiatieven nodig zijn omtrent het omgaan met slikproblemen? Ja % Nee % Weet het niet % Zo ja, welke suggesties heeft u? Informatie avonden voor de omgeving van personen met slikproblemen, of ook voor rusthuispersoneel, ziekenhuispersoneel,... Kortom voor iedereen die met personen met slikproblemen te maken heeft. Zo kunnen zij zich ook bijscholen over slikproblemen, want als logopedist ga je de ouders wel info geven en de leefgroep, maar we denken dat het toch nuttig/noodzakelijk kan zijn dat zoveel mogelijk personen goede tips en adviezen krijgen, zodat ze zo goed mogelijk kunnen omgaan met personen met slikproblemen. Belang van regelmatige bijscholing rond slikken en verslikken bij alle betrokkenen die in contact komen met cliënten met mogelijke slikproblemen. Intervisiegroepen zodat er uitwisseling mogelijk is over aanpak in verschillende organisaties. Op dit moment houdt iedereen zijn kaarten nog teveel gedekt vind ik. Ik denk dat het belangrijk blijft om slikproblemen onder de aandacht te brengen en de eventuele gevolgen ervan! Tijdens mijn workshops 'eet- en drinkbegeleiding' bij verschillende doelgroepen merk ik vaak dat men zich niet bewust is van het belang van het onderkennen van de problemen, het adequaat aanpakken, het belang van preventie,... met vriendelijke groeten, Chris Rampelbergh, diensthoofd logopedie in Ten Dries, Landegem. Ik vermoed dat het nodig is om sommige instellingen die geen logopedisten in dienst hebben of nog geen beleid hebben in verband met slikproblemen, verder te begeleiden of te coachen met deze problematiek. En eventueel uitgewerkte projecten te laten inkijken en eventueel de kennis en documenten door te geven waarmee ze direct op een goede manier aan de slag kunnen.

7 Opleidingen rond slikproblemen in instellingen waar geen logopedische dienst is. Het zou misschien eens nuttig zijn als een neutraal persoon dit instrument invult over de voorziening. mensen moeten de ernst van slikproblemen inzien en moeten zich bewust worden van de verantwoordelijkheid die ze hebben hierin Cursus slikstoornissen (praktijk gericht) voor begeleiders in leefgroepen Opleidingen volgen. Wij missen meer vorming en opleiding inzake slikproblemen bij volwassenen met een mentale beperking. We hebben al veel vorming gevolgd maar hebben nood aan meer diepgang. Op vele studiedagen worden zaken aangereikt maar niet dieper uitgewerkt vooral inzake behandeling. Het postgraduaat is een zeer goede aanvulling maar lijkt ons te zwaar om te volgen. We willen een goed evenwicht houden tussen voltijds werken en ons gezin. Een meerdaagse opleiding zouden wij echter wel een grote meerwaarde vinden. Een werkgroep rond de aanpak van slikproblemen bij verschillende doelgroepen lijkt me wel zinvol. Met de leden van het voedingsteam proberen we de directie te overtuigen om toch beginnen te werken met een "slikprotocol" met als basis een grondige kennis van het probleem. We zijn ertoe gekomen dat we een bijscholing georganiseerd hebben voor zo'n 40 collega's en de aandacht die zij nu geven aan de mensen met slikproblemen is werkelijk merkbaar. We zijn echter nog zeer ver af van ons einddoel maar blijven eraan werken. Blijvende aandacht is een noodzaak, niet enkel i.f.v. de risico's ingeval van slikproblemen, maar vooral i.v.m. het comfort, het welzijn van de cliënt (eten en drinken is een sociaal, meestal 'aantrekkelijk' gebeuren, dat we op individueel niveau moeten blijven nastreven, ongeacht de problematiek).