BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT verandering

Transcriptie

1 BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT 2013 Klaar 2013 voor verandering

2 Voorwoord BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

3 Waar de titel van het jaarverslag over 2012 nog luidde bouwen aan de verandering, zijn we er in 2013 klaar voor! In 2013 is verder gebouwd aan de verandering, aan een toekomst met een nieuwe, verbeterde en efficiëntere zorg voor de jeugd, dicht bij huis en met zo min mogelijk gedwongen hulp. In 2013 hebben we gekozen voor en definitief vormgegeven aan een nieuwe organisatie. De zeer positieve evaluatie van de SAVE-pilots (SAmenwerken aan VEiligheid) heeft er toe geleid dat we de keuze hebben gemaakt om volledig SAVE te gaan werken: één professional in de buurt, dichtbij het gezin, die in aansluiting op de lokale teams alle activiteiten in drang en dwang uitvoert. Voor de interne organisatie houdt dit bijvoorbeeld in dat we van zes verschillende functies teruggaan naar twee. Daarnaast vormen we alle bestaande methodieken om tot één basismethode. Ook moeten we helaas afscheid nemen van goede en gemotiveerde medewerkers doordat er taken worden afgestoten die niet tot de drang en dwang behoren. Tijdens de bouwwerkzaamheden rondom de verandering hebben we draagvlak gecreëerd om aan de slag te kunnen: bij provincie en gemeenten in de transitiearrangementen, bij cliënten in diverse klankbordgroepbijeenkomsten en ook de nieuwe wet geeft ruimschoots draagvlak om onze nieuwe werkwijze in te voeren. Onze medewerkers zien in de SAVE-werkwijze een kans om hun effectiviteit te verhogen: oplossingsgericht werken aanvullend op de lokale zorg. Doen wat nodig is met zo min mogelijk professionals. Kortom, we zijn klaar voor de verandering. En wat een klus is het. Er moet in 2014 nog heel wat gebeuren voor we in 2015 overal SAVE kunnen werken. Maar dat we er klaar voor zijn staat vast. Jan-Dirk Sprokkereef Bestuurder BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

4 Visie In 2013 heeft BJU haar visiedocument afgerond. Hiermee is een heldere visie voor de komende jaren vastgesteld. Geconstateerd is dat de meerwaarde van BJU vooral ligt op het gebied van drang en dwang. De combinatie van begrenzen, straffen en zorg blijkt een deskundigheid die gewenst is. De visie is de inleiding op de positie van ons professioneel functioneren. Samengevat en in hun onderlinge samenhang omvat onze visie de volgende uitgangspunten: Kinderen hebben recht op veiligheid Vrijwillige hulp waar het kan Veiligheid staat voorop Uitgaan van eigen kracht van jeugdige, gezin en sociaal netwerk Kinderen horen op te groeien in een gezin Kennen en gekend worden Eén integraal plan Specialisten altijd bij de hand. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

5 Missie Onze missie is: Het duurzame herstel van de veiligheid van kinderen en het ombuigen van jeugdcriminaliteit naar een situatie waarin jeugdigen zich positief kunnen ontwikkelen, passend bij hun leeftijd en hun vaardigheden, zodat zij verantwoord kunnen (blijven) deelnemen aan de samenleving. Daartoe: passen wij onze expertise meteen al toe in de onderzoeksfase naar (dreigende) schendingen van de veiligheid van jeugdigen; stellen wij onze expertise beschikbaar aan partners in de aanpak van zulke (dreigende) schendingen en aan ouders of anderen in de omgeving van de jeugdige wiens veiligheid wordt bedreigd; initiëren wij justitieel ingrijpen waar dat nodig is; geven wij uitvoering aan de begrenzing en ondersteuning die op basis van zulk justitieel ingrijpen aangewezen is en nemen wij actief deel aan of initiëren algemene ontwikkelingen (o.a. samen met gemeenten) om problemen bij jeugdigen zoveel mogelijk te voorkomen en in ieder geval zo snel mogelijk te signaleren. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

6 SAmenwerken aan VEiligheid BJU kiest voor een nieuwe benaderingswijze van de zorg voor jeugd: SAVE. SAmenwerken aan VEiligheid. Dit betekent dat BJU op organisatorisch niveau van zes naar twee functies teruggaat. Het ontschot werken doet zijn intrede: multidisciplinaire teams. Alle verschillende werksoorten vertegenwoordigd in één gebiedsgericht team. In 2013 is hierop voorbereid. In 2013 hebben BJU, de William Schrikker Groep (WSG), de Raad voor de Kinderbescherming Midden Nederland (Raad) en de Eigen Kracht Centrale (EKC) onderzocht hoe de beschermingsorganisaties vanaf 1 januari 2015 integraal en vernieuwend samen kunnen werken in aansluiting op lokale teams. De aankomende transitie van de zorg voor jeugd en de breed gedragen opvattingen over de noodzakelijke inhoudelijke transformatie van de jeugdzorg, waren leidend bij de vernieuwing van de jeugdbescherming. Er is vanaf het begin gewerkt aan gemeenschappelijk draagvlak, met een leidende rol van de gemeenten: de focus was gericht op de inhoud en op wat er beter moest. Het is heel belangrijk geweest dat gemeenten en partners in SAVE vanaf het begin de inhoud voorop stelden. Niet de machtsvraag, niet de organisatievraag, maar de vraag naar de meerwaarde was vertrekpunt. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

7 Door in SAVE interdisciplinair, gebiedgericht en inhoudelijk op een nieuwe wijze samen te werken willen de partners de bescherming van jeugdigen ontschotten. Dit houdt in: expertise delen door samen te werken binnen één team in één specifiek gebied dicht bij de cliënt; parallel samenwerken met het lokale team om het gezin heen in plaats van na elkaar; zoveel mogelijk één vaste allround SAVE-medewerker aan het gezin verbinden in plaats van meerdere specialisten. SAVE is erop gericht om, wanneer de veiligheid van een kind wordt bedreigd of wanneer een jongere het criminele pad op gaat, samen met de lokale zorg, sneller en meer oplossingsgericht te reageren. Door versterking van de lokale zorg wil men de omvang van zware vormen van zorg terugdringen. Het is de bedoeling om een praktijk te vestigen waarin het hulpverleningsproces niet de optelsom van de processen van de organisaties is, maar waarbij de organisaties het proces van het gezin als uitgangspunt nemen en volgen. Programma Informatie & Infrastructuur Om de nieuwe werkwijze te kunnen ondersteunen in de registratie is geconstateerd dat het huidige cliëntregistratiesysteem IJ niet meer voldoet. Het is verouderd en levert niet de gewenste management- en verantwoordingsinformatie op. Gezamenlijk met elf andere Bureaus Jeugdzorg en de WSG heeft BJU gekozen om een opdracht aan Jeugdzorg Nederland te verstrekken voor het ontwikkelen van een nieuw cliëntregistratiesysteem: WIJZ (Webapplicatie Informatievoorziening Jeugdzorg). Met het omarmen van een uniforme werkwijze SAVE kiest BJU ervoor om de huidige applicatie KiTS, die momenteel gebruikt wordt door het AMK eveneens te vervangen door het nieuw te ontwikkelen systeem. Om dit proces in goede banen te leiden is in 2013 een programma opgestart: het programma Informatie & Infrastructuur. Op strategisch niveau is gezamenlijk enkel richting gegeven aan de jeugdzorg van de toekomst. Werkers van lokale en experimentele SAVE-teams hebben binnen het SAVE-project aan de hand van praktijkexperimenten de gemeenschappelijke uitgangspunten bepaald. Het startpunt lag bij het vormen van Utrechtse en Amersfoortse wijkteams. Hierin bootsten generalistische gezinswerkers de lokale zorg navan na de transitie en verkenden ze de grens met de jeugdbescherming. De experimentele SAVE-teams sloten daar vanuit de nieuwe visie op de jeugdbescherming op aan. Ook in Zeist, Nieuwegein en Veenendaal werden SAVE-teams ingezet. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

8 Over de organisatie Organisatieontwikkeling In het kader van organisatieontwikkeling is in 2012 een management development-traject (MD-traject) voor alle leidinggevenden ontwikkeld. Het traject is gestart in september 2012 en liep tot en met mei Het MD-traject had als doel leidinggevenden vaardig te maken in het leiden en ondersteunen van medewerkers, klanten en andere betrokkenen bij het veranderproces van BJU. Het traject heeft bijgedragen aan het vergroten van het gevoel van urgentie en de noodzaak om te veranderen richting de transitie. Er is daardoor voldoende massa, kracht en energie ontstaan die nodig is om de transitie tegemoet te treden. Ook is een eenduidig plannings-, functionerings- en beoordelingsinstrument (PFB) ontwikkeld, met een belangrijke rol voor resultaatafspraken en competentiemanagement. Voor alle functies zijn competentieprofielen ontwikkeld, die in heldere termen zijn uitgelegd en toegelicht. In het kader van de verplichte beroepsregistratie, zijn in 2013 veel inspanningen verricht om iedereen in het beroepsregister aan te melden. Strategische personeelsplanning In de voorbereiding naar de transitie is de implementatie van het eerdergenoemde SAVE-werken cruciaal. Eind november 2013 is de ondernemingsraad advies gevraagd over deze reorganisatie van het primaire proces. De huidige zes hoofdfuncties in het primaire proces (jeugdbeschermer, jeugdreclasseringswerker, casemanager jeugdzorg, medewerker Spoedeisende Zorg, medewerker Centrale Aanmelding, Maatschappelijk werker Advies- en Meldpunt Kindermishandeling) worden samengevoegd in de twee gewijzigde functies: medewerker SAVE en medewerker Meld- en Crisispunt, met elk een bredere, meer integrale taakstelling. MTO In het vierde kwartaal van 2013 is een medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) uitgevoerd. In 2011 vond het vorige onderzoek plaats. De resultaten laten een indrukwekkende verhoging van de medewerkertevredenheid zien: deze is gestegen van een 6.6 naar een 7.3. Ondanks de turbulente tijden door de transitie in de jeugdzorg steeg de tevredenheid bij BJU met maar liefst 18%. Nog niet eerder BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

9 liet een organisatie zo n grote stijging zien. Op een aantal specifieke thema s zijn hoge scores behaald: over de inhoud van het werk is 78% tevreden, over leiderschap, over informatie en communicatie en over de werksfeer is 72% tevreden. Met deze scores zijn veel van de verbeterpunten die in 2011 zijn geformuleerd, gerealiseerd. Aandachtspunten blijven de snelheid van beslissen, voldoende tijd beschikbaar voor cliënten, samenwerking tussen afdelingen, baanzekerheid en onzekerheid over de gevolgen van de transitie. In een actieplan MTO zijn de voornaamste speerpunten benoemd en is zowel een organisatiebrede als lokale verbeteraanpak gedefinieerd. In 2016 wordt een nieuw onderzoek uitgevoerd, waarvoor als resultaatdoelstelling is geformuleerd dat we de tevredenheid gemiddeld op hetzelfde niveau weten te houden. samenwerking gemeenten In 2013 is door BJU intensief samengewerkt met alle 26 gemeenten in de provincie Utrecht. In de loop van 2013 werd het aantal gemeenten uitgebreid van 26 naar 28, omdat de Noord-Hollandse gemeenten Weesp en Wijdemeren via de transitiearrangementen aansloten bij de regio Utrecht West. De samenwerking met de gemeenten en de gemeentelijke regio s verloopt in de ogen van BJU op een uitstekende manier. Via de inhoudelijke doorontwikkeling van het werk in de SAVE-teams is BJU in 2013 goed in beeld gekomen bij de gemeenten. In de transitiearrangementen is een voorbju bevredigend samenwerkingskader afgesproken met de gemeentelijke regio s. Dit betrof in de eerste instantie 75% van het huidige budgetkader van BJU. De samenwerking betreft inhoudelijk de volledige breedte van de drang-en-dwang-activiteiten van BJU (dus inclusief de AMK-functie). Binnen gemeentelijke pilots is in 2013 kennis gemaakt met het werk van de tweedelijns zorg(aanbieders) en BJU. Op een hele praktische manier is hierbinnen een brug geslagen tussen de lichtere zorgvormen in de nulde en eerste lijn en de zwaardere ondersteuning uit de tweede lijn. Waar er op individuele basis behoefte was van gemeenten om op een andere manier al kennis te maken met het werk en de deskundigheid van BJU, zijn er tussen BJU en de individuele gemeenten aanvullende afspraken gemaakt over het, vooruitlopend op de transitie, naar voren schuiven van medewerkers. In diverse gemeenten werken er op dit moment medewerkers van BJU (vanuit zeer veel verschillende werksoorten) in gemeentelijke teams. samenwerking ProvIncIe De Provincie Utrecht heeft de rol als regisseur van de transitie maximaal opgepakt. Dit is voor BJU tot nu toe erg belangrijk geweest en het is dan ook de wens dat de Provincie Utrecht deze rol blijft spelen. Het blijven sturen op voldoende schaal en op een overgangsjaar 2015 waarin bestaande organisaties de kans krijgen zich te transformeren is daarbij belangrijk. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

10 2013 in cijfers meldingen Aanmeldingen -3 Zorgmeldingen Spoedeisende zorg kindermishandeling Advies & Consult Melding & Onderzoek BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

11 maatregelen Jeugdreclasseringsmaatregelen +1 Dubbele maatregel (OTS & JR maatregel) +13 Ondertoezichtstelling Voogdij ITB Criem & Harde kern kindertelefoon Gesprek Chat BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

12 CliëntparticIPatie In het voorjaar 2013 is een klankbordgroep cliëntparticipatie opgericht waarin zowel cliënten als medewerkers deelnemen. Deze groep is zeer enthousiast over de manier waarop ze toelichting krijgen op organisatieontwikkelingen en daarover mogen meepraten. Een eerste evaluatie wijst uit dat dit beter werkt dan de vroegere Cliëntenraad, waar cliënten voornamelijk beleidsnotities voorgelegd kregen. Met de klankbordleden is onderzocht op welke wijze het beleid ten aanzien van cliëntparticipatie het beste vorm kan krijgen. Cliënten worden betrokken bij ontwikkelingen rondom SAVE en het programma I&I via deelname van hen aan de projectgroepen. Het nieuwe format Plan van Aanpak SAVE is bijvoorbeeld besproken met de klankbordgroep. Verder heeft de klankbordgroep twee open vragen toegevoegd aan de cliënttevredenheidstoets (C-toets) die in het vierde kwartaal van 2013 is uitgevoerd. Daarnaast zijn de concept-competentieprofielen met de leden besproken en denken zij mee over de doorontwikkeling van het Virtueel Platform, het digitale platform waarbinnen cliënten met elkaar en BJU kunnen communiceren. Cliënttevredenheidsonderzoek Eind 2013 is een cliënttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. De resultaten zijn in februari 2014 opgeleverd en met de Klankbordgroep cliëntparticipatie besproken. De belangrijkste aanbevelingen die uit het onderzoek naar voren kwamen zullen worden opgevolgd door de invoering van de nieuwe SAVE-werkwijze. Nadat de nieuwe werkwijze volledig is ingevoerd en enige tijd functioneert, zal een volgend cliënttevredenheidsonderzoek worden uitgevoerd. Dit zal eind 2015 zijn. Spiegelbijeenkomsten Er zijn in 2013 drie spiegelbijeenkomsten gehouden met als doel cliënten een podium te bieden om ervaringen en belevingen te ventileren. Hieruit kan BJU op haar beurt leermomenten destilleren. Zo kwam uit de eerste bijeenkomst dat het onduidelijk is wat het AMK kan en mag doen na een melding. In een tweede bijeenkomst hebben cliënten hun ervaringen gedeeld met een groep medewerkers. Dit gaf nog meer inzicht in de verschillende situaties waarin cliënten zich kunnen bevinden. Certificering Het kwaliteitsmanagement is in 2013 verder opgebouwd. In juni 2013 heeft Lloyds Register Group een certificeringsaudit gedaan, waarna BJU het HKZ-certificaat in ontvangst mocht nemen. Er is een goede basis gelegd voor het kwaliteitsbeleid. Tenslotte mag het Studiecentrum, dat training en intervisie aan BJU-medewerkers en extern aan professionals in het lokale veld verzorgt, met een klanttevredenheidsscore van 96,6 procent voortaan het CEDEO-keurmerk dragen. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

13 klachten Er zijn 29 klachten behandeld door de externe Klachtencommissie Jeugdzorg Utrecht (KJU). Circa 60% van de klachtonderdelen gaan over onzorgvuldig handelen en bejegening. Ongeveer 30% heeft betrekking op het navolgen van procedures en circa 10% van de klachten gaan over beslissingen door BJU. Voorbeelden van klachten over procedures zijn het niet (tijdig) bespreken van een melding bij de Raad voor de Kinderbescherming met cliënten en het overschrijden van de termijn van zes weken voor het opstellen van het Plan van Aanpak. Voorbeelden van klachten over onzorgvuldig handelen en bejegening zijn klachten over taalgebruik in rapportages. De afwijzing van een verzoek om een andere gezinsvoogd is een voorbeeld van een klacht over een beslissing. De KJU stelt in een hoorzitting vast welke klachten gegrond en welke ongegrond zijn. Vooral de gegronde klachten vormen aanleiding voor de KJU om adviezen te geven voor verbetermaatregelen en voor BJU om verbeteringen in gang te zetten. BJU neemt iedere klacht uiterst serieus en spant zich in om situaties die aanleiding geven tot klachten in de toekomst te voorkomen. In 2013 heeft BJU acht calamiteiten gemeld bij de Inspectie Jeugdzorg. Het meest ingrijpend was het overlijden van de twee broertjes uit Zeist. Naar aanleiding hiervan is een interne dossieranalyse uitgevoerd en heeft de Inspectie Jeugdzorg casusonderzoek gedaan. Het casusonderzoek van de Inspectie Jeugdzorg heeft een onderzoeksrapport opgeleverd. De Inspectie Jeugdzorg concludeert dat de bij het gezin betrokken instellingen voldoende gericht zijn geweest op een veilige en gezonde ontwikkeling van de twee kinderen. BJU kan zich vinden in de uitkomsten van het rapport en heeft een verbeterplan opgesteld op basis van de conclusie van het rapport. calamiteiten De Commissie Incidenten & Klachten (I&K) bekijkt jaarlijks hoeveel calamiteiten en incidenten van cliënten er zijn gemeld. Doel hiervan is lering te trekken uit de ernstige gebeurtenissen en eventuele verbetermaatregelen in gang te zetten en toe te zien op een adequate incidenten- en calamiteitenprocedure. BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

14 Medewerkers medewerkers naar leeftijd jaar jaar jaar jaar jaar 60+ jaar jaar jaar jaar jaar jaar 60+ jaar BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

15 medewerkers naar geslacht mannen vrouwen recruitement ziekteverzuim In % , , vacatures vacatures 6, ,0 sollicitanten sollicitanten 4,0 jan feb ma apr mei jun jul aug sep okt nov dec BUREAU JEUGDZORG UTRECHT JAARBERICHT

16 Stichting Bureau Jeugdzorg Utrecht, 2014 Samenstelling Joost Lanshage, Communicatie & PR Ontwerp Taluut grafisch ontwerp, Utrecht Meer informatie over Bureau Jeugdzorg Utrecht vindt u op Meer informatie over SAVE vindt u op