Missie, visie en doelstellingen van het operationeel beleidsplan museum

Transcriptie

1 l llllll llll llll lll lllll Datum 1 4 SEP Nr. Van Aan Het college van B&W De raads- en duoburgerleden Contactpersoon: Mevr. A.M.A. Vrijenhoek- de Vries A.M.A.Vrijenhoek@bergenopzoom.nl Tel: (0164) Portefeuillehouder(s) A.G.J. van der Weegen Onderwerp Missie, visie en doelstellingen van het operationeel beleidsplan museum Doel 0 Oordeelsvorming/Peilen van gevoelens D Zienswijzen/wensen en bedenkingen Mededeling Inleiding Naar aanleiding van de beraadslaging over Brede Aanpak Binnenstad (RVB ) is door wethouder Van der Weegen aangegeven dat voor het museum Het Markiezenhof een geactualiseerde visie, missie en doelstellingen wordt opgesteld. Dit is nodig voor een operationeel beleidsplan, dat een verplicht element is voor de status van museum. In deze gevoelenspeilende raadsmededeling nemen wij u graag mee in de voorgenomen missie, visie en doelstellingen van het operationele beleidsplan. Dit plan is binnen de door u vastgestelde kaders opgesteld, te weten de Cultuurvisie, de Erfgoedvisie en het Vastgoedbeleid. Nadat wij uw gevoelens hierover gepeild hebben, zullen wij overgaan tot besluitvorming. Kaders voor opstellen operationeel beleidsplan museum Door de gemeenteraad van Bergen op Zoom zijn een aantal kaders vastgesteld die als vertrekpunt dienen voor de positionering van het museum in relatie tot de Binnenstad en omgeving en de actualisatie van het beleidsplan voor het museum. Cultuurvisie: In 2013 is de cultuurvisie vastgesteld met de vaandels : historisch Bergen op Zoom, creatief / innovatief Bergen op Zoom en talentvol Bergen op Zoom. Het Cultuurlbedrijf speelt een actieve rol in cultureel, museaal en monumentaal Bergen op Zoom en biedt faciliteiten aan organisaties die invulling (willen) geven aan die drie vaandels. Het Markiezenhof speelt hier zowel als monument en als museumfunctie een belangrijke rol.

2 Erfgoedbeleid: In het erfgoedbeleid (incl. uitvoeringsprogramma 2014/2020) is als doelstelling opgenomen dat een verschuiving plaats vindt van een objectgerichte benadering, naar een gebiedsgerichte benadering. We kijken dus niet alleen meer naar een Markiezenhof sec, als losstaand monument, maar ook als monument in verbinding met de binnenstad, andere monumenten en als onderdeel van de Brabantse Wal (culturele biotoop). Het museum ondersteunt de verhaallijnen die de monumenten (zoals De Gevangenpoort, Gertrudiskerk, De Grebbe, Fort de Roovere etc.) met elkaar verbinden. Vastgoedbeleid: Binnen het vastgoedbeleid zijn door de gemeenteraad van Bergen op Zoom voor het cultureel vastgoed de volgende primaire waarden benoemd: Verhogen belevingswaarde Duurzaamheid Conserveren en stimuleren lokaal erfgoed Stimuleren van sociaal-maatschappelijke effecten. Beoogd effect I doelstelling Economische effect Musea zijn een bron van activiteiten, reuring en aantrekkingskracht en vormen daarmee toeristische trekpleisters. Binnen de Brede Aanpak Binnenstad wordt Het Markiezenhof ook gezien als dé grote trekker voor de binnenstad. Het Markiezenhof heeft als stadspaleis en een van de 4 Topmonumenten van Brabant een hoge belevingswaarde. Het is een plek waar je tot rust kunt komen en op andere momenten biedt het juist een decor voor feestelijk vermaak en museumactiviteiten. Het stadspaleis ligt bovendien midden in het centrum van de stad, waardoor bezoekers makkelijk een bezoek aan het monument kunnen combineren met een bezoek aan het winkelgebied. Door een hoogwaardige invulling worden meer bezoekers naar de stad getrokken, wat een economische spin-off geeft. Sociaal-maatschappelijk effect Het Markiezenhof is een plek waar de inwoners van de gemeente elkaar kunnen ontmoeten. Het is een ideaal platform voor verbinding tussen verschillende generaties en culturen. Verhalen vormen daarbij een universeel verbindmiddel. Het museum verbindt de collectie met de verhalen van bewoners en bezoekers, waarmee ze bijdraagt aan het collectieve geheugen van Nederland. Het museum biedt daarbij een inspirerende leeromgeving en een podium voor talentontwikkeling. Geleerd wordt niet alleen de eigen identiteit te ontwikkelen maar ook door middel van cultuur een bredere kijk op de wereld te krijgen. Ontwikkeling operationeel beleidsplan museum Om te komen tot een operationeel beleidsplan is binnen de gestelde kaders een museaal concept ontwikkeld. Hiervoor zijn de volgende stappen doorlopen: 2

3 \.r:i (J~';. Gemeente -,. Bergen op Zoom --:>-~ 1. Positionering Markiezenhof Binnen het project Brede aanpak Binnenstad wordt Het Markiezenhof als monument en museum gepositioneerd als grote trekker voor de binnenstad. Bij de verhuizing van de VVV naar Het Markiezenhof biedt het ook een fundament voor de toerismepoort van de Brabantse Wal. Daarbij staat het monument door middel van verhaalroutes in verbinding met andere monumenten en beeldbepalende plekken op de Brabantse Wal, zoals de Zuiderwaterlinie. 2. Thema scenario's Om onderscheidend te zijn ten opzichte van andere steden is een innovatief co-creatie proces doorlopen, met de inspirerende titel 'Expeditie Catan'. Daarbij is in eerste instantie gezocht naar een inspirerend, geloofwaardig en onderscheidend thema. Externe adviesgroepen hebben verschillende themarichtingen beoordeeld. Daaruit is geconcludeerd dat storytel/ing een themarichting is die goed past bij de cultuur van Bergen op Zoom. Het vertellen en uitbeelden van verhalen lijkt in het DNA van de Bergenaar te zitten. De uitkomsten van het onderzoek zijn op een speciale inspiratieavond gepresenteerd op 14 december 2016 door verschillende deelnemers aan dit traject. 3. Uitwerking thema in 'museaal' concept Specialisten van de NHTV Academy tor Leisure op het gebied van storytelling en conceptontwikkeling hebben onderzoek gedaan naar een narratief (verhalend) concept. Daarbij is het brede thema storytel/ing op maat gemaakt voor de gemeente Bergen op Zoom. Dit narratief concept is gebaseerd op de bouwstenen: Geheimen, Authentieke ('Bergse') Verhalen, Theater en Activatie. Door al deze bouwstenen consequent in combinatie toe te passen bij verschillende projecten word je onderscheidend en herkenbaar. Tijdens de beeldvormingsbijeenkomst op 27 juni jl. hebben wij u kennis laten maken met het narratief (verhalend) concept, zoals dat in samenspraak door de NHTV is opgesteld voor het Markiezenhof als geheel en de invulling van de museumfunctie in het bijzonder. 4. Ontwikkelingsopgave I operationeel beleid Het museaal concept wordt ten slotte vertaald in de missie, visie en doelstellingen van het operationele beleidsplan voor het museum Het Markiezenhof

4 Missie, visie en doelstelling van het operationeel beleidsplan Missie Museum Het Markiezenhof verrijkt Bergen op Zoom en de Brabantse Wal door samen met zoveel mogelijk mensen binnen en buiten de gemeente een innovatief en dynamisch platfonn te bieden voor kunst, cultuur en erfgoed. Visie Museum Het Markiezenhof zet zichzelf en Bergen op Zoom op de kaart door een actieve rol te spelen in cultureel, museaal en monumentaal Bergen op Zoom, en het toepassen van een narratief concept. We doen dit door: - verhalende kwaliteitstentoonstellingen (semipermanent en tijdelijk); - activiteiten binnen het eigen complex (on site); - verhaalroutes en activiteiten in de stad en op de Brabantse Wal (off site); - podium te bieden om verborgen verhalen en talenten te tonen. Als onderdeel van het Cultuurbedrijf worden daarbij cross-overs gemaakt tussen de verschillende cultuuruitingen binnen het Cultuurbedrijf en wordt samenwerking gezocht met kunstenaars en andere organisaties zoals de bibliotheek, het Poppodium, het West-Brabants Archief, cultuur(historische) organisaties etc. We creëren een omgeving waarin het luisteren naar, beleven van, ontwikkelen en uiten van verhalen mogelijk is. Wij gaan daarbij uit van de drie sleutelbegrippen in de Cultuurvisie van de gemeente Bergen op Zoom: creatief- innovatief, talentvol en historisch. Het Markiezenhof is ook hét centrale knooppunt van de verschillende verhaalroutes van (de binnenstad van) Bergen op Zoom en de Brabantse Wal. We haken aan bij de vier erfgoedverhaallijnen van de provincie Noord Brabant (Bevochten Brabant, Religieus Brabant, Bestuurlijk Brabant en Innovatief Brabant). In het museum worden verbindingen aangebracht naar één of meer erfgoedverhaallijnen. Doelstellingen De volgende zeven doelstellingen zijn geformuleerd: 1. Positionering van het Markiezenhof als grote publiekstrekker voor de binnenstad, en het vergroten van het publieksbereik van het museum. Om dit doel te bereiken: implementeert het museum een interactief verhalend museumconcept. realiseert het museum publiekgerichte en inhoudelijke uitdagende exposities wordt de begane grond van het Markiezenhof heringericht en (vrij) publiek toegankelijk. helpt het museum mee aan het realiseren van een toerismepoort Brabantse Wal en het ontwikkelen van verhaalroutes. 2. Stimulering van de maatschappelijke bewustwording van erfgoed door deelname aan on site en off site producties en evenementen. 4

5 3. Op sterkte houden van de kennis van de geschiedenis van stad en streek door: a. het doen van onderzoek naar verhalen van de stad en streek; b. het doen van onderzoek naar verhalen achter de objecten c. het doen van onderzoek naar verhalen van het Markiezenhofcomplex en zijn bewoners; d. faciliteren van educatie op het gebied van erfgoed en storytelling. 4. Het gebruiken van onderzoeksresultaten om verschillende verhalen (rondom de museale collectie) te laten beleven. Om dit doel te bereiken bereidt het museum een gedeeltelijke herinrichting van de semipermanente tentoonstelling voor. 5. Vergroting van de naamsbekendheid via een aangescherpt marketingbeleid en duurzame samenwerking met de WV Brabantse Wal en Citymarketing. 6. Verbetering van het niveau van beheer en behoud van de collectie door de semipermanente opstelling los te koppelen van de begane grond van het Markiezenhof, en de klimatologische omstandigheden op een deel van de bovenverdieping en de toegankelijkheid te verbeteren. 7. Verbeteren van de positionering van Het Markiezenhof, waardoor het museum als gemeentelijke organisatie met behulp van steunstichtingen in aanmerking kan komen voor meer financieringsbronnen. Consequenties van het voorstel Algemeen Uitwerking van het voorkeursscenario past binnen de opdracht van de Brede Aanpak Binnenstad en de kaders zoals geformuleerd in de Cultuurvisie, de Erfgoedvisie en het Vastgoedbeleid. Financiële aspecten Investeringen in het monument (gebouw) Het Markiezenhof (als topmonument) moet sterker geprofileerd worden. Wij willen benadrukken dat welke ambitie ook bestaat voor de invulling van Het Markiezenhof, een aantal minimaal benodigde investeringen gedaan moet worden om het monument te laten voldoen aan de eisen van deze tijd. Het betreft investeringen op het gebied van duurzaamheid en toegankelijkheid voor mindervaliden. De gemeente is eigenaar van het monument en vanuit die rol wordt een investeringsvoorstel voorbereid. Investeringen in de invulling van het monument (toerismepoort, ontmoetingsfunctie, museumfunctie) Binnen Het Markiezenhof wordt een publieksfunctie (ontmoetingsplek voor inwoners en toeristen) gecombineerd met de museumfunctie. Voor de bezoeker moet er sprake zijn van een totaalconcept, waarbij verschillende functies naadloos in elkaar overlopen. 5

6 Voor het realiseren van de ambities van de Brede Aanpak Binnenstad en de doelstellingen in het operationeel beleidsplan museum zijn investeringen nodig. Voor de invulling van de museumfunctie zijn binnen de lopende begroting kredieten aanwezig. Vervangingskredieten zullen allereerst benut worden voor de implementatie van het nieuwe narratieve concept binnen de museumfunctie. Voor het resterende gedeelte waarvoor geen dekking aanwezig is, wordt tijdens de volgende raadsperiode een onderbouwd investeringsvoorstel aangeboden aan de raad. Daarbij willen we ook meer inzicht geven in mogelijke bijdragen van derden, zoals externe subsidies. Vervolgproces Nadat bij u de gevoelens gepeild zijn over de voorgenomen missie, visie en doelstellingen, zullen wij overgaan tot concretisering en besluitvorming van het operationeel beleidsplan. Na vaststelling zullen wij u het definitieve plan ter kennisname aanbieden. Bijlagen De volgende bijlagen zijn, als onderdeel van deze raadsmededeling, bijgevoegd: nvt De volgende bijlagen zijn, als achtergrondinformatie voor deze raadsmededeling, ter inzage gelegd: nvt Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom, loco-secretaris, n. / r!_~ '11 Dhr. "rh. J.M. Wingens MPA bur emeester, "'-'"'""'-';,.;.;.;_;7::.:...:_---- 6