Bureau-onderzoek herindeling Giessenlanden-Molenwaard

Transcriptie

1 Bureau-onderzoek herindeling Giessenlanden-Molenwaard Bureau-onderzoek 2 soorten onderzoek gedaan: Vergelijking Giessenlanden en Molenwaard Onderzoek naar herindelingen in het verleden 1

2 Giessenlanden - Molenwaard De gemeenschappen vertonen veel gelijkenis De visies hebben veel overlap Gemeenten hebben elkaar iets te bieden/ zijn aanvullend Ervaringen andere herindelingen (1) Bestuurskracht neemt toe Positie in de regio wordt sterker Samenwerking met bedrijven wordt beter Kwaliteit dienstverlening wordt beter Bestuur wordt kleiner/ efficienter Ambtelijke organisatie wordt professioneler 2

3 Ervaringen andere herindelingen (2) Opkomst verkiezingen daalt Afstand tot gemeente wordt groter Financiële positie gemeente wordt niet beter (is in eerste jaren zelfs minder) Tarieven worden niet extra verhoogd Conclusies Geen doorslaggevende argumenten voor/tegen Grote overeenkomsten/ verwantschap inwoners Nieuwe gemeente is toekomstbestendig (oppervlakte, aantal kernen, grootte omliggende gemeenten) 3

4 Participatietraject onderzoek meerwaarde fusie Levert een bestuurlijke fusie tussen Giessenlanden en Molenwaard een meerwaarde op voor bewoners, bedrijven en instellingen van deze gemeenten? En zo ja, op welke gebieden? 4

5 Drie onderdelen: 1. Een (digitale) raadpleging 2. Acht bewonersavonden 3. Een ondernemersavond Uitkomst raadpleging (861 respondenten) is input voor bewonersavonden Analyse online survey - Inwoners geven in enquête weer wat ze vinden van mogelijke fusie. Categorie Giessenlanden Molenwaard Positief 40% 25% Negatief 27% 45% Neutraal/gereserveerd 33% 30% 5

6 Analyse online survey: Natuurlijke match Fusie te snel? Behoud kleinschaligheid kern Behoud voorzieningen Verschil (christelijke) identiteit 6

7 Bewonersavonden Giessenlanden: Eigenheid dorpen staat voorop Behoud dorpsraden/kerngericht werken Afstand inwoners/gemeente Molenwaardse werkwijze Arkel ook oriëntatie op Gorinchem Bewonersavonden Molenwaard: - Overwegend neutraal tot negatief ten opzichte van een fusie - Zorgen over afstand tussen gemeente en inwoners speelt grote rol (behoud werkwijze Molenwaard Nabij) - Fusie is net achter de rug - Gemeente moet nog groeien in nieuwe setting 7

8 Ondernemersavond: Ongeveer 30 ondernemers gaven o.a. de volgende aandachtspunten: - Krachtige samenwerking gemeente/ondernemers noodzakelijk - Communicatie - Regeldruk - Alblasserwaard op de kaart Financiële kijk op Giessenlanden-Molenwaard 8

9 Conclusie De nieuw te vormen gemeente, gelet op de financiële positie en vooruitzichten van Giessenlanden en Molenwaard nu, is: Duurzaam financieel gezond en in control Begrotingen en rekeningen Bron: actualisatie herindelingsscan Giessenlanden Molenwaard van provincie Zuid Holland (juli 2016) 9

10 Weerstandsvermogen = het vermogen om financiële risico s op te vangen De norm is 1,0 Molenwaard: 1,3 Giessenlanden: 42,4 Bron: actualisatie herindelingsscan Giessenlanden Molenwaard van provincie Zuid Holland (juli 2016) Woonlasten = Ozb, rioolheffing en afvalstoffenheffing (voor woning met gemiddelde WOZ-waarde) Positie op de ranglijst van de Coelo atlas van de lokale lasten: Molenwaard: Giessenlanden: Bron: Atlas van de lokale lasten 2015 en 2016 van Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) 10

11 Nieuwsgierig naar Uitkering gemeentefonds nieuwe gemeente Bijdrage in de frictiekosten Nieuwe uitkering gemeentefonds MW/GL samen: Nieuwe gemeente: Minder Bron: actualisatie herindelingsscan Giessenlanden Molenwaard van provincie Zuid Holland (juli 2016) Ervaring leert dat deze lagere uitkering vergelijkbaar is met logische lagere kosten zoals die van bestuurskosten (raad, college, rekenkamer, secretaris enz.) 11

12 Tijdelijke maatstaf herindeling om frictiekosten op te vangen 5,4 miljoen Bron: actualisatie herindelingsscan Giessenlanden Molenwaard van provincie Zuid Holland (juli 2016) Heel erg nieuwsgierig naar Precario in Molenwaard Investeringsprogramma in Giessenlanden Kernenprogramma in Molenwaard 12

13 Precario in Molenwaard Wat? Waarom? Wie? Hoeveel? Opbrengst? Risico? Heffing op nuts in de grond Afloop concessievergoeding gas Stedin ( m1), Oasen ( m1) en Tennet (1.000m1) 4,- per m1 1,3 miljoen netto In mjb al rekening gehouden met afbouw door overgangsrecht als de wet precario op nuts verbiedt. Mogelijk geldt géén overgangsrecht. = risico. Kernenprogramma Molenwaard Denk aan: Grondexploitaties voor wonen, bedrijven en combi s met voorzieningen Vastgoedinvesteringen (bv. brede school, winkelcentrum en dorpshuis) Vergelijkbare aannames als in Giessenlanden. V.w.b. maatschappelijke voorzieningen is het uitgangspunt ook de kracht van de gemeenschap Lasten in MW tlv een daarvoor gevormde reserve 13

14 Investeringen in Giessenlanden Verkoop woningbedrijf in 2008 Rente-opbrengst ingezet voor sluitende begroting 2015 inzet vermogen Investeringsplan * Financieel gezond * Leefbaarheid in de kernen * Schaalvergroting (kernoverstijgend ) * Schaalverkleining (functies combineren) * Multifunctioneel gebruik Investeringen in Giessenlanden Uitwerking: * Investeringen in 2015 bepaald op 38 milj. * Ondergrens alg. reserve 25 milj. * Permanent verlagen exploitatielasten * Besparing op toekomstig onderhoud 14

15 Investeringen in Giessenlanden Grootste posten uit investeringsprogramma: * MFC Hoogblokland 6,9 milj. * Activiteitenzone Giessenburg 8,2 milj. * Verzelfstandiging Til Groep 8,2 milj. * Duurzame buitenruimte 3,4 milj. * Verkeersknelpunten 5,5 milj. * Verzelfst. voetbal en zwemb. 4,6 milj. Conclusies De nieuw te vormen gemeente, gelet op de financiële positie en vooruitzichten van Giessenlanden en Molenwaard nu, is: duurzaam financieel gezond en in control. Verder zijn woonlasten GL/MW nagenoeg vergelijkbaar; verschillen in financieel beleid overbrugbaar door harmonisatie zonder ingrijpende gevolgen. 15

16 Vragen? Enquête onder personeel over meerwaarde fusie Giessenlanden en Molenwaard 16

17 Respons 51 medewerkers uit Giessenlanden (81%) 101 medewerkers uit Molenwaard (54%) 15 GLZ-medewerkers (34%) Kansen Samen zijn we sterker (bundeling van kracht) Een nieuwe organisatie zal minder kwetsbaar zijn Meer verdieping/specialisatie Verbreding werkzaamheden 17

18 Zorgen Gemeente komt op grotere afstand van de inwoners Meer bureaucratie De herindeling komt te snel na de vorige herindeling (Molenwaard) De nieuwe gemeente is nog steeds niet toekomstbestendig Gelijktrekken werkwijze en culturen zal veel tijd kosten Medewerkers beide gemeenten positief over Burgergericht werken / overheidsparticipatie Plaats- en tijdonafhankelijk werken Flexibele werkplekken Mogelijkheid thuiswerken Sturen op resultaat in plaats van aanwezigheid 18

19 Opvallend Één hoofdlocatie voor medewerkers: Giessenlanden 52 % en Molenwaard 47% Vaak opgemerkt: *Hoofdlocatie met vlekkenplan *Flexplekken is goed, maar wel afdeling/teams samen Voorkeur voor gemeentehuis met balie: Giessenlanden 80% en Molenwaard 30% Tot slot Politiek proces Maak een keus, geen uitstel Fusie gelijkwaardigheid + zorgvuldigheid 19