Jaarverslag 2015 onze. hoogtepunten

Transcriptie

1 Jaarverslag 2015 onze hoogtepunten

2 Zorgen dat zorg beter werkt Hoe deden we dat in 2015? Het is u vast niet ontgaan. De langdurende zorg verandert ingrijpend. Mensen gaan meer voor zichzelf en elkaar zorgen en technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op. Voor goede afstemming van zorgtaken, moeten zorgorganisaties concurreren én samenwerken. Net als in voorgaande jaren hielp Vilans zorgaanbieders in 2015 een weg te vinden in dit veranderende zorglandschap. Daarvoor gingen we rond de tafel met partners, stakeholders, zorgprofessionals en cliënten. Wat zijn de ontwikkelingen? Hoe beïnvloeden die het werk? En hoe zorgen we ervoor dat zorgprofessionals voorbereid zijn op de toekomst? We zochten antwoord op die vragen en verwerkten ze in onze strategische koers Dat geeft richting en houvast bij de keuzes die we maken. In 2015 maakten we al op veel manieren, op veel momenten en voor veel mensen het verschil. Daar zijn we trots op. In ons jaaroverzicht laten we negen voorbeelden zien. De komende jaren gaan we door met het verschil maken voor zorgprofessionals. Hen helpen betere zorg te bieden aan hun cliënten: dat is wat ons drijft. Vilans wil dat mensen met een ziekte of beperking zich in de eerste plaats mens voelen. Dat zij het leven kunnen leiden dat zij wensen, zoveel als mogelijk. Vanuit die visie richten we ons werk in, stellen we onze prioriteiten en versterken we onze competenties. Al onze mensen opereren vanuit ervaring, betrokkenheid en kennis van zorg. Samen zorgen we ervoor: zorg die beter werkt! Annelies Versteegden & Henk Nies Raad van Bestuur Vilans

3 Start Bewust gebruik psychofarmaca 2 ON DEMAND PROTOCOLLEN INZICHT MET ÉÉN DRUK OP DE KNOP Einde 2015 interactiefomaha Eenheid Protocollen voor 300 organisaties 9 80 organisaties In voor mantelzorg SAMENSPEL MANTELZORGERS EN BEROEPSKRACHTEN van taal in de zorg 3 8 Vernieuwend leren met e-learning 151 verbetervoorstellen positief beoordeeld en gehonoreerd Waardigheid en trots 4 KENNISPLEINEN ONTMOETINGSPLEINEN VOOR 5 De toren van zorgbelevers ZORGPROFESSIONALS Innovatie in onderzoek In voor zorg! DESIGN THINKING EN PROBE-KITS 7 6

4 In veel gevallen zijn er betere oplossingen. Die vinden we door te luisteren. 1 Bewust gebruik psychofarmaca Onbegrepen gedrag terugdringen met psychofarmaca: in de langdurende zorg een belangrijk punt van discussie. Als dit gebeurt ontbreekt vaak een goede diagnose en de bijwerkingen zijn ingrijpend. De gedachte dat mensen weer terugvallen in probleemgedrag als de medicatie vermindert, blijkt lang niet altijd te kloppen. Samen met partners in het veld werken wij aan verspreiding van kennis over gepast gebruik en afbouw van psychofarmaca. De resultaten zijn veelbelovend. Belangrijke succesfactor is een persoonlijke aanpak: verdieping in de mens met al zijn persoonlijke wensen, normen en behoeften. Familie kan daarbij behulpzaam zijn. Ook belangrijk: zorgmedewerkers vragen naar hun afwegingen. Zij staan dagelijks voor moeilijke keuzes, vooral als ze zelfstandig op een woongroep werken. Vilans helpt zorgorganisaties samen met cliënten en familie te zoeken naar de best passende oplossing. En die kan voor iedereen anders zijn. Hoe Vilans helpt bij afbouw psychofarmaca

5 Met één druk op de kop inzicht in protocol. On demand protocollen Het protocol is onmisbaar in de zorg. Het biedt eenheid van taal en handelen in de dagelijkse praktijk en het zorgt voor duidelijkheid in complexe situaties. Bovendien vormt het protocol een goede basis voor individueel maatwerk waar nodig. 2 Maar protocollen ontwikkelen en bijhouden kost tijd. Dat werk neemt Vilans organisaties uit handen. Wij maken en onderhouden protocollen voor voorbehouden, risicovolle en overige handelingen. Zo n 500 in totaal, direct bruikbaar en op maat. Dat scheelt veel tijd en menskracht én helpt organisaties hun zorg beter te verantwoorden. Zowel naar cliënten als de IGZ. Voorheen ontvingen de ruim 300 abonnees van ons KICK-protocollenbestand de geactualiseerde protocollen één keer per jaar. In 2015 werkten we hard aan het online toegankelijk maken van ons bestand. In 2016 is het zover: dan hebben onze abonnees op elk gewenst moment toegang tot de meest actuele zorgprotocollen via een krachtige zoekmachine.

6 3 E-learning verbetert de zorg Leren als de praktijk erom vraagt; precies op het juiste moment. Onze e-learningmodules vinden steeds beter hun weg naar de zorgprofessional. Of het nu gaat over goed communiceren, mondzorg of vrijheid en veiligheid in de thuiszorg. Meer dan de helft van de zorgprofessionals meldt de zorg in 2015 daadwerkelijk te hebben verbeterd dankzij een van onze e-learningmodules. Daar zijn we trots op. E-learning maakt leren mogelijk op een interactieve, snelle en aansprekende manier. Zorgprofessionals kunnen direct met het lesmateriaal aan de slag; zodra de behoefte aan nieuwe kennis ontstaat vanuit de praktijk. Aan de hand van praktijkopdrachten ervaren zorgprofessionals direct wat werkt en wat niet. Het geleerde valt zo op het juiste moment in de juiste context. Vilans streeft altijd naar blended learning: een samenspel tussen digitaal leren én van elkaar leren op de werkplek. E-learning is zo een aanjager voor verandering. Belangrijk daarbij is de rol van leidinggevenden. Zij helpen oude routines terugdringen én nieuwe oplossingen verankeren.

7 ZORGPROFESSIONALS GEVEN HET KENNISPLEIN ZORG VOOR BETER EEN 8,3! Kennispleinen Onze activiteiten leveren veel kennis op. En die delen we weer met het werkveld. Via onze kennispleinen vinden professionals maandelijks een schat aan informatie, tips, hulpmiddelen, handboeken en methodieken. Daarmee nemen ze hun dagelijkse zorghandelingen onder de loep én kunnen ze die zo nodig verbeteren. Ook kunnen gebruikers zelf tips achterlaten. Vilans onderhoudt doelgroepgerichte kennispleinen voor zorgprofessionals uit de ouderenzorg, de gehandicaptenzorg en de zorg voor chronisch zieken (eerste lijn). Daarnaast werken we aan thematische kennispleinen, bijvoorbeeld over samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers, of over het gebruik van domotica om de veiligheid van cliënten te vergroten. Er is ook een kennisplein met een betrouwbaar en onafhankelijk overzicht van hulpmiddelen. 4 We willen onze kennispleinen toekomstbestendig houden. Daarom werken en ontwikkelen we samen met tal van inhoudelijke experts, ervaringsdeskundigen en professionals uit de zorg- en opleidingspraktijk. En we werken structureel samen met patiënten- en cliëntenorganisaties. Het eigenaarschap delen we met onze partners: ActiZ, ZonMw, V&VN, VGN, MEE Nederland, BTN en Movisie.

8 5 Innovatie in onderzoek Het veranderende zorglandschap vraagt om een andere manier van denken. Waarom doen we dingen zoals we doen? En hoe kan het slim anders? Nieuwe onderzoeksmethoden én nieuwe vormen van presentatie openen de deur naar nieuwe oplossingen. De toren van zorgbelevers Design thinking onthult nieuwe perspectieven. In ons onderzoek de beleefde stelselwijziging gingen we in op de leefwereld van mensen die te maken krijgen met veranderingen in de zorg. Om hun leefwereld goed in beeld te krijgen, pakten we het onderzoek op een andere manier aan. Niet met gestandaardiseerde vragenlijsten, maar met een zogeheten probe-kit: een pakketje met inspirerende voorwerpen en opdrachten die mensen helpen hun waarden, gevoelens en gedachten te verwoorden. Dat leverde veel mooie en waardevolle informatie op. Om de resultaten op een vernieuwende en interactieve manier te delen, ontwikkelden we de toren van zorgbelevers: een interactieve toren, geïnspireerd op het spel Jenga. Wat gebeurt er als een of meer zorgonderdelen wegvallen? Blijft de toren in balans of zijn er nieuwe zorgblokken nodig?

9 Praktische ondersteuning op allerlei vlakken. Technologie, communicatie, zelfsturing, wijkgericht werken, cliëntenraden,... 6 In voor zorg! Het programma In voor zorg! bundelt kennis en biedt organisaties praktische ondersteuning bij veranderingstrajecten. Momenteel helpen we zo n 120 zorgorganisaties hun werkprocessen beter in te richten in een veranderende omgeving. In voor zorg! loopt vanaf september 2009 en is een initiatief van het ministerie van VWS en Vilans. Ook in 2015 leverde het programma weer mooie resultaten op. Ruim 3000 mensen kwamen naar de bijeenkomsten en congressen, ruim mensen bezochten de website en de wekelijkse nieuwsbrief telt bijna 9000 abonnees. Het online jaarbeeld 2015 geeft een uitgebreid overzicht van de thema s, activiteiten, publicaties en hulpmiddelen.

10 7 Waardigheid en Trots Op 10 februari 2015 presenteerde staatssecretaris Van Rijn van VWS het plan Waardigheid en trots, liefdevolle zorg voor onze ouderen. De ander zien in al zijn schoonheid en kracht. Zorg die met plezier wordt geleverd door gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en behandelaars en die voldoet aan hun beroepsstandaard. En die aansluit bij de wensen en mogelijkheden van de cliënt, met warme betrokkenheid van familie en naasten. Een van de onderdelen uit het plan: verpleeghuislocaties die best practice willen worden, krijgen de ruimte deze ambitie waar te maken. Ruim 650 locaties van zo n 150 zorgaanbieders doen inmiddels mee. Samen met hen werken we aan onze speerpunten: de cliënt centraal, goede samenwerking tussen zorgverlener en mantelzorger, trotse zorgverleners en ruim baan voor goede verpleeghuizen met ambities. De kennis die dat oplevert, verspreiden we weer zodat ook anderen ervan kunnen profiteren. Steeds in afstemming met VWS en de TaskForce Waardigheid en Trots.

11 8 OMAHA eenheid van taal in de zorg Als we elkaar willen begrijpen, moeten we dezelfde taal spreken. Dat geldt natuurlijk ook in de zorg. Het Omaha System biedt die taal door te voorzien in een gezamenlijke, eenduidige terminologie voor de (wijk)verpleegkundige en de maatschappelijke gezondheidszorg. Daarmee is het een gids in de dagelijkse praktijk van zorgverleners. Maar dat niet alleen. Het is ook een hulpmiddel om de acties en uitkomsten van de zorg voor cliënten beter te kiezen, sorteren en vastleggen. Allemaal belangrijke voorwaarden voor professionalisering en samenwerking. Iedereen gebruikt dezelfde taal voor het vastleggen van het hele zorgproces. De Omahaleden vormen een community waarin zij ervaringen en kennis met elkaar delen. Stichting Omaha System Europe vroeg Vilans om organisaties te ondersteunen bij de implementatie. Inmiddels werken ruim 50 zorgorganisaties met Omaha. Wat dat precies inhoudt, kunt u zien in dit animatiefilmpje. In 9 minuten weet u hoe Omaha zorgprofessionals ondersteunt in hun werk.

12 In voor Mantelzorg Betere samenwerking tussen zorgorganisaties en mantelzorgers, voor betere zorg en ondersteuning aan cliënten. Dat was het doel van ons landelijke programma In voor Mantelzorg. 9 Tachtig organisaties werkten binnen dit programma een jaar lang enthousiast aan een sterker samenspel tussen mantelzorgers en medewerkers. Vilans bood zorgorganisaties innovatietrajecten op maat en verspreidde de ontwikkelde kennis en materialen. De uitvoering vond plaats in nauwe samenwerking met Movisie. Deelnemende organisaties werden begeleid door een adviseur, ontvingen (trainings)- materialen, ontwikkelden zelf nieuwe materialen en wisselden onderling ervaringen en tips uit op bijeenkomsten en een digitaal platform. Innovatie en implementatie stonden centraal. In december 2015 leverden we de eindrapportage van het programma op, met daarin mooie conclusies. Namelijk: meer betrokken mantelzorgers, meer werkplezier voor beroepskrachten én meer mogelijkheden voor zorg en ondersteuning. Mantelzorgers betrekken bij de reguliere zorg, op een gelijkwaardige manier.

13 2015 in cijfers Vijf grote thema-teams Met vijf thema s impact realiseren bij opdrachtgevers: onze medewerkers organiseren zich in integrale teams rond deze thema s en sluiten van daaruit aan op vragen in de markt. Kennisdeling Persoonsgerichte zorg Professional aan zet Kwaliteit & Doelmatigheid Lokaal Organiseren Competenties Om zoveel mogelijk toe gevoegde waarde te leveren, leggen deze teams de verbinding tussen hun thema en onze belangrijkste competenties: Grootschalige implementatie Advies & Implementatie Communicatie & Technologie Innovatie & Onderzoek & Daarnaast werken we in drie teams aan onze productlijnen: Kennispleinen ehealth KICK Online Leerinterventies Kennisdelen via kennispleinen Een stijging van bezoekersaantallen in Vilans.nl 2014: : % Kennisplein Gehandicaptensector 2014: : % Kennisplein Chronische zorg 2014: : % Kennisplein Zorg voor Beter 2014: : %

14 2015 in cijfers Financieel resultaat Resultaat Opbrengsten 33,3 miljoen Vermogen 3,5 miljoen OPBRENGSTEN Instellingssubsidie Projectsubsidies Opdrachten van derden Overige projectopbrengsten Opbrengsten (niet projectgebonden) Totaal Groei formatie IN 2015 IS HET PERSONEELSBESTAND VAN VILANS GEGROEID IN FORMATIE VAN 139 FTE 148 FTE LEEFTIJD JAAR (18%) Vilans heeft 650+ organisaties geholpen zodat zorg beter werkt. TIJDELIJKE ARBEIDS- OVEREENKOMSTEN VASTE ARBEIDS- OVEREENKOMSTEN % 50% JAAR (28%) JAAR (29%) JAAR (22%) MAN VROUW % 81% HET GEMIDDELDE CIJFER IS EEN % 48% JAAR (3%) % 78%