Buitengewoon lager-kleuteronderwijs Ter Elst. Functiebeschrijving paramedisch personeel: logopedist en kinesitherapeut

Transcriptie

1 Buitengewoon lager-kleuteronderwijs Ter Elst Functiebeschrijving paramedisch personeel: logopedist en kinesitherapeut 1

2 De logopedist en kinesitherapeut in het buitengewoon onderwijs Leerlingen in het buitengewoon onderwijs hebben karakeristieke behoeften en noden. Een antwoord geven op hun hulpvragen is de taak van elk teamlid, ook van de paramedicus. Deze kan vanuit zijn discipline een specifieke bijdrage leveren. De kinesitherapeut heeft aandacht voor dysfuncties op motorisch vlak. De logopedist voor problemen rond spraak, taal en schoolse taken (lezen, spellen en rekenen). Met hun toegepaste kennis willen ze de algemene ontwikkeling van de leerling(en) optimaliseren met als doel een maximale ontplooiing en integratie van elk van de leerlingen in de maatschappij te bevorderen. De paramedicus vertrekt vanuit een specifieke vraag om hulp. Dit bepaalt zijn typerend handelen binnen de schoolstructuur en vindt zijn neerslag in het schoolwerkplan (SWP). De therapie-indicaties van de paramedicus worden bepaald vanuit een multidisciplinair overleg: de leerkrachten, therapeuten en psychologen bundelen hun bevindingen tijdens een klassenraad. Verdere uitwerking gebeurt tijdens het paramedisch overleg. Als deel van het schoolteam en als lid van de klassenraad staat hij mee in voor de uitwerking van de handelingsplannen. 2

3 1. Beeldvorming Op basis van informatie uit verslagen, eigen screening en differentieel onderzoek wordt getracht een zinvol antwoord te geven op de hulpvraag van de leerlingen en wordt bepaald of de leerling in kwestie nood heeft aan therapeutische ondersteuning. De paramedicus maakt gebruik van de bij zijn discipline horende onderzoeksmethoden (logo/kine). De screening De screening richt zich tot de hele schoolpopulatie en heeft als doel op een snelle en efficiënte manier leerlingen met een hulpvraag te onderscheiden van andere leerlingen. Hierbij wordt rekening gehouden met de beschikbare interne of externe informatie. Screening nieuwe leerlingen Relevante informatie doornemen (anamnese- en diagnoseverslagen: zie schooldossiers) Screening: Logo: spraak-/taalscreening (LVS woordenschattoets, CELF, AVI, LOGO-ART, VLOT, ) PMT: motorische screening (LVS Ruimte en tijd, movement ABC, VMI, kindtekening, ) Screening reeds gekende leerlingen Schooldossiers lezen Besluiten van de klassenraad doornemen (info leerkrachten, VLOT, AVI, schoolse vorderingen) Evolutieverslagen van eerdere therapieën doornemen 3

4 Het differentieel onderzoek Na de screening volgt het gericht differentieel onderzoek. Alle bekomen gegevens worden besproken op het paramedisch overleg (paramedici en schoolpsycholoog). Rekening houdend met de eigenheid van het kind wordt een individueel therapieplan/handelingsplan (IHP) opgesteld. De therapeutische ondersteuning kan individueel of klassikaal uitgewerkt worden. Interne of externe hulpverleners (OBC, CLB) kunnen een bijkomend onderzoek voor een bepaalde leerling voorstellen. Het multidisciplinair team beslist wie welke onderzoeken kan uitvoeren. Differentieel onderzoek uitgebreide observatie van de leerling (ook non-verbaal) Logo: mondmotoriek, spraak, mondelinge en geschreven taal, rekenen PMT: fijne, grote en schrijfmotoriek, visuomotoriek, lateralisatie, tonus, ruimtelijk inzicht/oriëntatie, lichaamsbesef op vraag: bijkomende uitgebreidere onderzoeken afnemen 4

5 2. Therapie De paramedicus streeft in zijn behandelingen de vooropgestelde doelen van het therapieplan/handelingsplan na, met als doel het optimaliseren van de algemene ontwikkeling van de leerling(en). De paramedicus kiest de meest gepaste techniek en behandelingsmethode (=aangepast aan het ontwikkelingsniveau van de leerling(en)). De materialen die voorhanden zijn worden optimaal ingezet. De therapeut kan tijdens de therapie gebruik maken van zelfgemaakte materialen (=rekening houdend met het kunnen van de leerling(en)). De therapeuten starten met het geven van therapie/klasondersteuning nadat de onderzoeksmethoden, die nodig zijn voor het opstellen van een therapieplan, afgerond zijn. Er wordt gestreefd om nog in de loop van september te starten met het geven van therapie/klasondersteuning. Werkvormen Uitgaande van de vraagstelling van de leerling en van de diagnose in het bijzonder zijn er verschillende werkvormen mogelijk: individueel of klasondersteunend. Er kan ook in kleine groepjes gewerkt worden. Dit is een werkvorm die ontstaat vanuit de individuele therapie of de klasondersteuning. De beslissing over welke werkvorm voor welke leerling/leerlingengroep het best gebruikt wordt, wordt bepaald door verschillende criteria die eigen zijn aan de schoolstructuur. 5

6 Individuele therapie/groepstherapie De resultaten van de screening en het differentieel onderzoek worden op het paramedisch overleg besproken en krijgen een therapeutische invulling: welke leerling heeft nood aan individuele therapie en hoeveel momenten zijn haalbaar binnen onze schoolstructuur? Klasondersteuning De directie kan bepalen welke therapeut in welke klas ingezet wordt en voor hoeveel werkmomenten. In september beoordelen de leerkrachten een leerling/klasgroep. Van hieruit wordt een hulpvraag geformuleerd. Op een individuele of groepsklassenraad en op het paramedisch overleg wordt besproken welke begeleiding/therapeutische invulling mogelijk is om op deze hulpvraag een antwoord te bieden. Individuele therapie Na de screening wordt bepaald welke leerlingen in aanmerking komen voor individuele therapie. De focus ligt hierbij op - de ernst van de problematiek (zwakke testresultaten), - het onderpresteren op een bepaald thema t.o.v. de klasgroep, - de onderbouw: stimuleren van het leerproces (progressie) bij de jongere leerlingen De therapiesessies worden in een eigen therapielokaal gegeven. Dit kan aan één leerling zijn of aan een beperkte groep leerlingen. De groepen worden bewust samengesteld op basis van therapeutische doelstellingen waarbij de groepsdynamiek een stimulerende functie heeft. Klasondersteuning De professionele expertise van een therapeut (logopedist/kinesitherapeut) wordt ingezet in de klaswerking. Op deze manier krijgt de leerkracht extra ondersteuning en/of kan een gedifferentieerde klaswerking uitgebouwd worden opdat de leerlingen zich in optimale omstandigheden kunnen ontplooien. Werkvormen klassikaal: de leerkracht bereidt een opdracht voor waarbij de hulp van een paramedicus een meerwaarde geeft aan het klasgebeuren. klassikaal: de therapeut bereidt een opdracht voor vanuit zijn eigen werkveld en gaat deze opdracht samen met de pedagogische vaardigheden van de leerkracht aanbrengen in de klas. 6

7 in groep in de klas: de paramedicus gaat aan de slag met een klein groepje leerlingen in de klas en gebruikt zijn therapeutische kennis om een bepaald leerdomein (functioneel) aan te brengen. Hierbij gaat de therapeutische werking uit naar de zwakkere leerlingen in de klasgroep. in groep in het therapielokaal: de paramedicus begeleidt in zijn therapielokaal een klein groepje leerlingen. Hij/zij kan hierdoor beter gedifferentieerd werken en gebruikt de therapeutische kennis om het leerproces te stimuleren. Communicatie Voor het welslagen van de klasondersteuning is duidelijke communicatie tussen de klasleerkracht en de paramedicus een vereiste. Communicatie therapeutische doelstelling keuze van werkvorm evaluatie van werkvorm evaluatie van leerlingen afspraken rond praktische uitwerking/didactiek Opvolging/evaluatie Het wekelijkse paramedisch overleg geeft de ruimte om de therapieën/werkvormen te evalueren. Tijdens de evaluatie worden volgende aspecten in vraag gesteld: -Het effect en de doelmatigheid van de behandeling/begeleiding van de leerling(en) -Het pedagogisch verloop van de behandeling/begeleiding -Externe en interne factoren die het effect van de behandeling/begeleiding beïnvloeden -Evaluatie van de onderzoeks- en behandelingsmethoden -zie ook hoofdstuk 3.2 Het paramedisch overleg Tijdens de tweede klassenraad kan de leerkracht nieuwe noden voor een leerling/leerlingengroep oplijsten. Op basis hiervan wordt de aanwending van de paramedische uren opnieuw geëvalueerd en eventueel aangepast voor het tweede trimester. 7

8 3. Overleg 3.1 Leerlinggebonden teamoverleg In het belang van het kind worden op regelmatige basis multidisciplinaire overlegmomenten geïnstalleerd. -Bijdragen tot een optimale coördinatie tussen de diverse betrokkenen. -De volledigheid van de informatie garanderen. -De therapeutische mogelijkheden duidelijk formuleren in functie van de behoeftes van de leerling. -informele, dagelijkse contacten tussen het personeel -wekelijkse briefing -paramedisch overleg (zie 3.2) -klassenraden -platformvergaderingen -maandelijkse personeelsvergaderingen en kernteam -oudercontacten -Indien nodig of gewenst is er overleg met verwijzers/ambulante hulpverleners. -De communicatie met de ouders/opvoedingsverantwoordelijken over therapeutische interventies wordt aangestuurd vanuit de klassenraad/schoolpsycholoog. 8

9 3.2 Het paramedisch overleg Tijdens het paramedisch overleg wordt de hulpvraag van de leerling(en) continu geëvalueerd en de behandelingen zonodig bijgestuurd zodat de leerling(en) met een specifieke hulpvraag van een maximale ondersteuning kan (kunnen) genieten. -Er is per week één vast overlegmoment voorzien tussen de schoolpsycholoog en de therapeuten. -Op vraag kunnen andere medewerkers uitgenodigd worden: directie, IBASS, GOKleerkracht, klasleerkracht, -De resultaten van de beeldvorming worden hier geëvalueerd. -De therapie-invulling ( welke leerlingen komen in aanmerking voor therapie en de mogelijkheden hieromtrent binnen de schoolstructuur) wordt besproken. -Vanuit de noden die de leerkrachten in het groepswerkplan/individueel handelingsplan geuit hebben en op de klassenraad besproken zijn, worden op het paramedisch overleg de therapeutische mogelijkheden hieromtrent uitgewerkt. -Opstellen van uurroosters en deze afstemmen op elkaar -Bespreken van informatie vanuit OBC (lopende onderzoeken) -Voorbereiding VLOT-afname en AVI-testing (schoolniveau) -Evaluatie/reflectie klasondersteuning en individuele therapieën -Bespreken van test- en therapiemateriaal -Terugkoppeling bijscholingen/studiedagen -Invulling, voorbereiding en evaluatie van opvang van LO-momenten tijdens de thema- en sportklassen (indien LO-leerkracht mee op klassen is) -Evaluatie oudercontacten 9

10 4. Administratieve taken Administratie moet niet alleen bijgehouden worden om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen of verplichtingen die door andere instanties opgelegd worden, maar het heeft vooral als doel om de gegevens betreffende de leerlingen up-to-date te houden. Zo kunnen alle betrokken personen/instanties snel de nodige informatie vinden. Het uurrooster omvat: -de uurindeling -de omschrijving van de vorm van therapie of begeleiding -de pedagogische eenheid bij klasondersteuning De agenda wordt wekelijks bijgehouden en bevat: -de datum en tijdsperiode -de naam van de leerling(en) bij therapie/de pedagogische eenheid bij klasondersteuning -de vervangende activiteiten (klassenraden, uitstappen, ) Een persoonlijk dossier per leerling met behandelingsdoelstellingen, data, verloop en evaluatie van de therapie opvolgen en aanvullen. -Rapportering van intern en extern overleg In het leerling-volgsysteem (=Volg Mij) de volgende zaken aanvullen: -Testresultaten -Klassenraden -Feitenfiche Op vraag kan een uitgebreid onderzoeks- of behandelingsplan opgesteld worden. Rapporten aanvullen 10

11 5. Vakoverschrijdende leerlinggebonden activiteiten De begeleiding van de leerlingen dient op elk moment op een verantwoordelijke wijze ingevuld te worden. -Toezicht houden en actief deelnemen aan het speelplaatsgebeuren -Deelname aan schoolactiviteiten (uitstappen, sport- en themaklassen, sportdagen, ) -EHBO -In uitzonderlijke gevallen kan gevraagd worden om toezicht te houden in de klas. 6. Schoolse niet-leerlinggebonden activiteiten Door het mee organiseren, deelnemen en uitvoeren van vakoverschrijdende schoolse, nietleerlinggebonden activiteiten wordt een bijdrage geleverd aan een goede schoolwerking in het algemeen. -Actief lid zijn van een werkgroep en/of kernteam -Respectvol omgaan met materiaal en het eigen praktijklokaal -Begeleiding stagiairs 11

12 7. Eigen nascholingen Het onderhouden en bijwerken van de beroepskennis en vaardigheden is een voordurend proces en heeft als doel het optimaliseren van de eigen werking binnen het schoolgebeuren. -Op de hoogte blijven van de meest recente evoluties binnen het vakgebied. -Nieuwe ontwikkelingen in testings en therapiemethodes implementeren in de school indien deze een meerwaarde kunnen bieden voor de leerlingen. -Het bijwonen van nascholingen/vormingen die passen in het schoolwerkplan: Studiedagen Cursussen Congressen Vakliteratuur -Kennis en ervaringen uitwisselen met collega s -Werkmethodes overbrengen naar collega s 12