GES. GEM. VRIJE BULO-SCHOOL GON-BEGELEIDING. GON TYPE 9 (autisme) GON BASISAANBOD

Transcriptie

1 GES. GEM. VRIJE BULO-SCHOOL GON-BEGELEIDING VANUIT GON TYPE 9 (autisme) GON BASISAANBOD Vrij Buitengewoon Katholiek Lager Onderwijs Blijdhove Menen - Guido gezellelaan Menen - 056/ administratie@buloblijdhove.be -

2 GEÏNTEGREERD ONDERWIJS WAT IS GON? In het Geïntegreerd ONderwijs, afgekort: GON, volgen kinderen met een beperking de lessen in een school voor gewoon onderwijs. Dat gebeurt met behulp van GON-begeleiding uit een school voor buitengewoon onderwijs. De school voor buitengewoon onderwijs is immers vertrouwd met de specifieke vraagstelling van het kind met een beperking en biedt op die manier haar expertise aan de gewone school aan. Het gaat dus om een samenwerkingsverband tussen het gewoon en buitengewoon onderwijs. De GON-begeleiding kan verschillende vormen aannemen: Individuele hulp voor het kind zelf Ondersteuning voor de ouders (Team)ondersteuning voor leerkrachten Hulp bij crisissituaties (al dan niet met het kind gerelateerd) op school GEÏNTEGREERD ONDERWIJS MEERWAARDE? De leerling krijgt de kans om beter te functioneren binnen het gewoon onderwijs. De GON-begeleider, met ervaring in de problematiek van het kind, past hulpmiddelen en technieken uit het buitengewoon onderwijs toe zodat het kind zich nog beter kan ontplooien. Daarnaast volgen de GON-begeleiders voortdurend vormingen. Ze gaan bij hun collega s te rade bij specifieke problemen. De GON-begeleiding tracht een zo goed mogelijk samenwerkingsverband te creëren tussen alle instanties die met de leerling betrokken zijn. Zo kan de manier van werken op elkaar afgestemd worden en kan er aanvullend gewerkt worden. De bedoeling is een zo ruim mogelijk netwerk aan hulpverlening op te bouwen waar de leerling, de ouders en de school op kunnen terug vallen.

3 VOOR WIE? 1) Voor leerlingen met een verslag type basisaanbod, die minstens 9 voorafgaande maanden voltijds buitengewoon onderwijs gevolgd hebben. 2) Voor leerlingen met een diagnose autisme: ASS. HOE WORDT GON BASISAANBOD OPGESTART? 1) De leerling heeft in het voorafgaande schooljaar minstens 9 maanden type basisaanbod in het buitengewoon onderwijs gevolgd. Op de eindklassenraad in het buitengewoon onderwijs met het CLB wordt gekeken of de overstap naar het gewoon onderwijs haalbaar is. Op dat moment worden de onderwijsbehoeften van die leerling in kaart gebracht. Men stelt zich de vraag: Wat heeft deze leerling nodig om in het gewoon onderwijs het gemeenschappelijk curriculum te kunnen volgen? 2) De ouders leggen in de school voor gewoon onderwijs de specifieke onderwijsbehoeften van hun kind voor. 3) De school voor gewoon onderwijs beschrijft welke maatregelen ze kunnen nemen op basis van deze onderwijsbehoeften. Als de school meent dat men zonder bijkomende ondersteuning niet kan voldoen aan de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling, kunnen de school en het CLB samen kijken om GON-begeleiding op te starten. 4) Vervolgens informeert het CLB de ouders over mogelijke dienstverlenende scholen voor buitengewoon onderwijs die de GON-begeleiding op zich kunnen nemen. 5) Het CLB zorgt voor het gemotiveerd verslag. 6) De GON-begeleider van de school voor buitengewoon onderwijs organiseert een intakegesprek in de school van de leerling met alle betrokken partijen: ouders, zorgcoördinator van de school, CLB s van beide scholen, eventuele externe betrokken instanties (logopedist, kinesist, psycholoog, revalidatiecentrum, ), de GON-coördinator en/of begeleider, Dit om de GON-begeleiding zo goed mogelijk af te stemmen op de specifieke noden van de leerling. Bovendien worden er op dat moment ook afspraken gemaakt over hoe de begeleiding concreet zal verlopen. 7) Opstellen van het individueel handelingsplan voor GON dat wordt opgenomen in het gemotiveerd verslag. De zorgvraag van de leerling wordt in kaart gebracht en de doelstellingen voor de GON-begeleiding worden op punt gezet.

4 HOE WORDT GON TYPE 9 OPGESTART? 1) In de school voor gewoon onderwijs worden in het MDO (= multidisciplinair overleg) de specifieke onderwijsbehoeften van het kind met een autismespectrumstoornis in kaart gebracht. 2) De school voor gewoon onderwijs beschrijft welke maatregelen er al genomen zijn om tegemoet te komen aan deze onderwijsbehoeften. Als de school meent dat men zonder bijkomende ondersteuning niet (meer) kan voldoen aan de specifieke onderwijsbehoeften van de leerling, kunnen de school en het CLB samen kijken om GON-begeleiding op te starten. 3) Vervolgens informeert het CLB de ouders over mogelijke dienstverlenende scholen voor buitengewoon onderwijs die de GON-begeleiding op zich kunnen nemen. 4) Het CLB zorgt voor het gemotiveerd verslag. 5) De GON-begeleider van de school voor buitengewoon onderwijs organiseert een intakegesprek in de school van de leerling met alle betrokken partijen: ouders, zorgcoördinator van de school, CLB s van beide scholen, eventuele externe betrokken instanties (logopedist, kinesist, psycholoog, revalidatiecentrum, ), de GON-coördinator en/of begeleider, Dit om de GON-begeleiding zo goed mogelijk af te stemmen op de specifieke noden van de leerling. Bovendien worden er op dat moment ook afspraken gemaakt over hoe de begeleiding concreet zal verlopen. 6) Opstellen van het individueel handelingsplan voor GON dat wordt opgenomen in het gemotiveerd verslag. De zorgvraag van de leerling wordt in kaart gebracht en de doelstellingen voor de GON-begeleiding worden op punt gezet.

5 Hoe biedt GON ondersteuning? De GON-begeleiding tracht ondersteuning te bieden op maat en wordt afgestemd op de specifieke noden en behoeften van het kind. De GON-begeleiding gebeurt wekelijks in de school van het kind. In samenspraak met de school en de klasleerkracht wordt beslist wanneer de begeleiding zal gebeuren. De GON-begeleider doet hierbij een voorstel. Meestal wordt het kind individueel uit de klas begeleid. Het kan echter ook zijn dat de begeleiding in de klas gebeurt. De GON-begeleider kan op 4 verschillende domeinen werken: KINDGERICHT individueel met het kind, in een klein groepje met andere GON - leerlingen, OUDERGERICHT luisteren, informeren, adviseren door gesprek bij een huisbezoek, via mail, telefonisch, KLAS - EN LEERKRACHTGERICHT ondersteunen van de leerling binnen het klasgebeuren, invoeren van aanpassingen in het klasgebeuren, coachen van de leerkracht, materiaalaanpassingen doorvoeren, SCHOOLGERICHT luisteren, informeren, adviseren bij problemen die zich voordoen, coachen van het leerkrachtenteam,

6 Hieronder worden de verschillende werkdomeinen met concrete voorbeelden gestaafd: 1) KINDGERICHTE WERKING Bij leerlingen met een verslag type basisaanbod staat tijdens de GON-begeleiding de leerinhoud centraal. De leerling krijgt tijdens de GON-begeleiding dezelfde leerinhoud als in klas. De GON-begeleider zorgt voor extra omkadering, inoefening, herhaling, remediëring, uitbreiding van de leerstof. De GON-begeleider heeft aandacht voor de individuele noden van het kind en zijn specifieke moeilijkheden. Bij leerlingen met een diagnose autisme: Deze leerlingen volgen slechts sporadisch de leerstof van de klas tijdens de GONbegeleiding. De leerinhouden en het ondersteunen van de schoolse vaardigheden is geen doel op zich! Een belangrijk werkpunt is het emotioneel welbevinden in evenwicht houden: creëren van een positief zelfbeeld, herkennen, benoemen en omgaan met gevoelens, zoeken naar oplossingen voor dingen die moeilijk lopen, ventileren, creëren van rustmomenten, aandacht voor de leefwereld van het kind, Daarnaast worden sociale vaardigheden verder ontplooid. Er kan gewerkt worden rond communicatie, vriendschappen, pesten en andere maatschappelijke thema s die voor de leerling belangrijk zijn. Kinderen met autisme hebben vaak nood aan verheldering van tijd en ruimte. Dit kan door stappenplannen aan te bieden, kalenders te gebruiken, samen een uitstap te plannen, Psycho-educatie kan deel uitmaken van de begeleiding: kennismaken, bewustworden en leren aanvaarden van de diagnose, tools aanreiken om gepast te leren handelen tijdens moeilijke momenten, Tijdens de begeleiding kan er ook gewerkt worden rond leren leren: plannen van taken en toetsen in het agenda, een studieplanning opstellen voor de examenperiode, studietips meegeven, organiseren van de boekentas en lessenaar,

7 2) DE OUDERGERICHTE WERKING De GON-begeleider kan aan ouders advies geven over de aanpak van de leerling in de thuissituatie. Hierbij is open communicatie en voortdurende interactie d.m.v. heen en weerschrift, mailverkeer, telefonisch, van vitaal belang. Op die manier kan de aanpak thuis en op school zo goed mogelijk op elkaar worden afgestemd. Uitwisselen van ervaringen en ideeën om de goede gang van zaken tussen school en thuis te bewaren is ook een belangrijk aandachtspunt. De GON-begeleider informeert en adviseert over externe hulpinstanties. (thuisbegeleiding, therapeuten, artsen, ) Soms zijn ouders ten einde raad. Een luisterend oor van de GON-begeleider kan op dat moment voor ouders een hulp zijn. 3) DE KLAS- EN LEERKRACHTGERICHTE WERKING Hulpmiddelen aanreiken om de integratie in de klas voor die leerling gemakkelijker te doen verlopen. Voorstellen doen voor aanpassingen binnen de klasorganisatie. Bv. gebruik van stappenplannen, aangepast didactisch materiaal, Vertaling van het gedrag van het kind naar de leerkracht toe vanuit de expertise. Adviezen geven over de aanpak van de leerling in de klassituatie. Open communicatie en voortdurende interactie om de aanpak thuis, tijdens de GONbegeleiding en in de klas zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Uitwisselen van ervaringen en ideeën om de goede gang van zaken tussen school en thuis te bewaren. Informeren over andere externe hulpinstanties (thuisbegeleiding, therapeuten,artsen, ) Een luisterend oor bieden

8 4) DE SCHOOLGERICHTE WERKING De school informeren over belangrijke vormingen m.b.t. de problematiek van de leerling. Aanreiken van tips over mogelijke aanpassingen binnen het schoolgebeuren. Hulp bieden tijdens crisissituaties. Observeren, analyseren, in kaart brengen en adviseren bij probleemsituaties. Hoe lang kan je op GON-begeleiding beroep doen? Gedurende 1 schooljaar voor leerlingen met een verslag type basisaanbod Gedurende 2 schooljaren voor leerlingen met een diagnose autisme Dit hoeft niet noodzakelijk 2 opeenvolgende schooljaren te zijn. De GON- begeleiding kan na één schooljaar onderbroken worden en later terug opgenomen worden.

9 Onder het motto: Goede afspraken maken goede vrienden! Enkele praktische afspraken voor een optimale samenwerking Om het kind zo goed mogelijk te kunnen begeleiden, vragen wij vanuit de GON-begeleiding om op regelmatige basis contact met elkaar te houden: Wekelijks wordt er met de ouders en de klasleerkracht gecommuniceerd d.m.v. een informeel gesprek, via het heen en weerschrift, via mail of telefonisch. De manier van communiceren wordt in het intakegesprek afgesproken. We vragen hierin wederkerigheid en stellen het dan ook op prijs als er binnen de week antwoord komt op mailtjes, telefoontjes en/of opmerkingen in het heen- en weerschrift. Het heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van het kind als het aanvoelt dat er aan éénzelfde touw wordt getrokken. 2 à 3 keer per jaar wordt er in de school van het kind een overlegmoment gehouden waarbij de GON-werking, de integratie op school, het welbevinden thuis, wordt geëvalueerd en zo nodig bijgestuurd. De GON-begeleider organiseert dit gesprek en nodigt alle betrokken partijen uit. De aanwezigheid van alle partijen op deze momenten is een meerwaarde om alle hulpverlening op elkaar af te stemmen. De vooropgestelde data voor deze gesprekken worden u door de GON-begeleider meegedeeld. De taak van een GON-begeleider omvat meer dan enkel de leerling begeleiden. Daarom vragen wij naar scholen en ouders toe wederzijds begrip en flexibiliteit. De GON-begeleider komt in normale omstandigheden 1 à 2 keer per week het kind begeleiden op school. Wanneer er echter een overlegmoment gepland is in die week, vervangt dit de begeleiding. Wanneer er op klas- en schoolniveau wordt gewerkt, vervangt dit ook het individueel werken met de leerling. Het kan ook voorkomen dat de GON-begeleider achter de schermen werkt voor de leerling. (telefoontjes, materiaal vervaardigen, ) Op dat moment kan er geen begeleiding worden gegeven. De GON-begeleider informeert u hier vooraf over. Regelmatig volgen GON-begeleiders vormingen om zich verder te verdiepen in de problematiek en de expertise verder uit te bouwen. Ook op die momenten kan er geen GON-begeleiding op school worden aangeboden. Vanzelfsprekend wordt de klasleerkracht hier tijdig van verwittigd.

10 De begeleiding kan in de loop van het schooljaar andere vormen aannemen: bv. afnemen of toenemen qua duur, al naar gelang de noodzaak. De GON-begeleider motiveert die wijzigingen naar de school en ouders toe. Wanneer de GON-begeleiding op school niet kan doorgaan omdat er bv. een uitstap gepland is, de leerling ziek is, zou de GON-begeleider daar graag vooraf over geïnformeerd worden door de ouders en/of de klasleerkracht via het heen- en weerschrift, via mail of telefonisch als het gaat om een afwezigheid op de dag zelf. Nog vragen of bijkomende informatie gewenst? Liesbeth Desmyter GON-coördinator - BuLO Blijdhove liesbeth.desmyter@buloblijdhove.be 0478/

11

12 GES. GEM. VRIJE BULO-SCHOOL BULO BLIJDHOVE GUIDO GEZELLELAAN MENEN