WEGENBEHEER. EVALUATIE PLANJAREN 2012 t/m concept

Transcriptie

1 WEGENBEHEER EVALUATIE PLANJAREN 2012 t/m 2014 concept Notitie behorende bij het raadsvoorstel Wegbeheer Wegenbeheerplan , bijlage nr. 1. datum behandeling gemeenteraad 9 april Afdeling Samenleving Riekele Borgonjen Theo Pouwels (auteur) 24 februari 2015

2 INHOUD BLZ 1. INLEIDING WERKPROCES WEGBEHEER UITVOERING MEERJARENPLAN... 5 A. Voorbereiding onderhoudswerkzaamheden... 6 B. Onderhoudswerkzaamheden... 7 C. Communicatie bewoners FINANCIËLE PARAGRAAF ALGEMENE CONCLUSIE / AANBEVELING

3 1. INLEIDING Bij het opstellen van het nieuwe Wegenbeheerplan, periode 2015 t/m 2019, is het verstandig om terug te kijken naar de achterliggende periode van het huidige Wegenbeheerplan, dat in april 2012 door de gemeenteraad is vastgesteld. Een terugblik op de initiële uitgangspunten, doelstellingen, uitgevoerde werkzaamheden en het doorlopen werkproces bij de dagelijkse en structurele invulling van het (weg)onderhoud binnen de gemeente. De hieruit voortvloeiende bevindingen en aanbevelingen kunnen een positieve bijdragen leveren aan het nieuwe Wegenbeheerplan en/of de invulling van het wegonderhoud. De evaluatie is beperkt tot de volgende onderdelen: - werkproces wegbeheer; - uitvoering van het meerjarenplan ; - financiën. De evaluatie is niet uitputtend en heeft tot doel om inzicht te geven op hoofdlijnen. In de notitie worden de hierboven genoemde onderdelen als volgt geanalyseerd: - de uitgangspunten / stand van zaken; - bevindingen; - conclusie / aanbeveling. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op het werkproces wegbeheer. Hoofdstuk 3 omvat de uitvoering van het wegonderhoud in de afgelopen planperiode, dit opgesplitst in de onderdelen: voorbereiding, het onderhoud zelf en de communicatie met de bewoners. In hoofdstuk 4 wordt de financiële verantwoording behandeld. In hoofdstuk 5 wordt geëindigd met een algemene conclusie en een resumé van de aanbevelingen. 3

4 2. WERKPROCES WEGBEHEER Uitgangspunten / stand van zaken In 2003 heeft de gemeenteraad van Mook en Middelaar ingestemd met het eerste gemeentelijke Wegenbeheerplan, namelijk Wegenbeheerplan Hierbij werd indirect gekozen voor de invoer en toepassing van het de landelijke beheersystematiek Rationeel Wegbeheer. De systematiek wordt door de stichting CROW (kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte) onderhouden en zo nodig geactualiseerd naar de laatste inzichten en ontwikkelingen. De benaming Rationeel Wegbeheer is inmiddels verlaten en vervangen door CROW-wegbeheersystematiek. De systematiek gaat uit van een jaarlijks terugkerende cyclus, bestaand uit de volgende handelingen: -actualisatie van het areaal (wegenbestand); -weginspectie van de verhardingen (kwaliteitstoets); -opstellen meerjarenplanning en begroting (rapportage). In 2003 is gekozen voor een enigszins aangepaste vorm van de systematiek. Een meer pragmatische en vereenvoudigde toepassing, waarbij ook financiële voordelen waren te behalen. Dit door niet jaarlijks de gehele cyclus van de systematiek te doorlopen, maar onderdelen zoals inspecties en rapportage over meerdere jaren te verdelen. De aangepaste werkwijze is als volgt: - het beheer van het wegenbestand (digitale gegevens software) is ondergebracht bij adviesbureau Grontmij Nederland B.V., zogenaamd beheer op afstand ; - de gemeente levert jaarlijks de mutaties van het wegenbestand aan en deze worden door Grontmij verwerkt, hierdoor beschikt de gemeente over een actueel bestand van het wegenareaal en de uitgevoerde onderhoudsmaatregelen; - bij de afloop van de planperiode van het Wegenbeheerplan wordt er een CROWweginspectie uitgevoerd, in de tussenliggende jaren wordt de kwaliteit van de verhardingen vanuit de afdeling Samenleving gevolgd, dit bij de dagelijkse werkzaamheden, zowel door de buitendienst als de binnendienst; - jaarlijks wordt de meerjarenplanning intern getoetst, zowel technisch als financieel, en zo nodig bijgesteld; - bij afloop van de planperiode van het Wegenbeheerplan wordt een nieuwe rapportage opgesteld, een actueel Wegenbeheerplan voor een nieuw periode, dit in samenwerking met een adviesbureau; - desgewenst kan tussentijds het wegenbeheerplan worden geactualiseerd, dit volledig of op onderdelen. Met de aangepaste werkwijze wordt jaarlijks tussen de 6.000,-- en ,-- bespaard aan ondersteunende werkzaamheden. De basis van de aangepaste (afgeslankte) werkwijze is vooral ingegeven door de omvang van het gemeentelijk wegenareaal, de stabiele ondergrond in de gemeente en de relatief geringe verkeersbelasting en verkeersintensiteiten. Een verlaging van de inspanningen en kosten zonder dat daarbij de doelstellingen en de betrouwbaarheid van de systematiek, en hiermee het wegonderhoud, worden aangetast. Mocht er om welke reden dan ook tussentijds behoefte zijn aan een volledige of op onderdelen actualisatie van het Wegenbeheerplan dan kan daartoe worden besloten. Actualisatie Wegenbeheerplan Op 19 april 2012 heeft de gemeenteraad van Mook en Middelaar ingestemd met het Wegenbeheerplan periode De planperiode van het huidige beheerplan is nog niet verstreken, er was echter behoefte aan een (tussentijdse) actualisatie van het wegbeheer, dit zowel vanuit technisch als financieel oogpunt. Technisch, omdat de indruk bestond dat het meerjarenplan uit 2012 niet meer goed aansloot op de staat van onderhoud van diverse wegen, en dus er een andere onderhoudsbehoefte zou kunnen zijn. Financieel was er de behoefte om een doorkijk te maken voor de aankomende jaren en tevens aansluiting te krijgen op de begroting. Dit alles heeft er toe geleid dat het Wegenbeheerplan is geactualiseerd met een nieuwe planperiode, namelijk

5 Bevindingen - De mutaties van het wegenbestand zijn verzameld en naar behoren verwerkt door adviesbureau Grontmij, de beheergegevens zijn actueel. - Tot en met planjaar 2014 was er kennelijk voldoende inzicht in de kwaliteitsontwikkeling van de wegen en de aansluiting hierbij op het meerjarenplan. Dit op basis van de bevindingen bij de dagelijkse buitenwerkzaamheden van de medewerkers en gelet op het aantal verzoeken en/of klachten van bewoners. Voor de aankomende periode van wegonderhoud (vanaf 2015) is er onzekerheid over de onderhoudsbehoefte zoals die in 2012 was opgesteld en is er behoefte aan een geactualiseerd beeld van de kwaliteit van de wegen en de hierbij behorende maatregelen. - De in 2012 vastgestelde meerjarenplanning (Geoptimaliseerde basisplanning) heeft tot en 2014 voldaan als basis en leidraad voor het structurele onderhoud aan de wegverhardingen, dit zowel technisch als financieel. Binnen de meerjarenplanning zijn de onderhoudsmaatregelen verder geoptimaliseerd en is er gering geschoven met de planjaren en/of wegen. Zoals hiervoor beschreven is er op dit moment behoefte aan een actualisatie van het Wegenbeheerplan en wordt het plan en de planperiode herzien. - Er is geen toename van klachten en/of aansprakelijkstellingen geconstateerd. Conclusie / aanbeveling De in het verleden ingezette (aangepaste) werkwijze heeft voldaan. Het wegbeheer en wegonderhoud is structureel en planmatig uitgevoerd. De mogelijkheid van een interventie van de lopende planperiode is benut. De werkwijze kan worden gehandhaafd. Aanvullend upgrading beheerprogramma Het huidige wegbeheerprogramma is vooral opgebouwd uit administratieve gegevens (lijsten) en is er geen koppeling met een kaart of tekening. Op dit moment is het gebruikelijk dat beheerprogramma s worden opgebouwd vanuit de geografische gegevens, dus kaarten. Vanuit meer disciplines wordt er steeds meer gewerkt vanuit deze kaarten. Niet alleen bij het beheer of daadwerkelijk onderhoud, maar ook in de ontwerpfase en communicatie met de externe omgeving. Bij het beheren vanuit kaarten bestaat de mogelijkheid om zaken te visualiseren en beter integraal te werken, hierbij vooral denken aan groen-, weg- en rioolbeheer. Parrallel hieraan loopt het proces van de verplichting voor het opstellen van een landelijke format van de geo-gegevens (kaart), het zogenaamde BGT-bestand (Basisregistratie Grootschalige Topografie). Vanuit dit BGT-bestand kunnen de administratieve gegevens voor beheerprogramma worden gegenereerd. Het beheren vanuit kaarten biedt de mogelijkheid om zaken te visualiseren en bevordert integraal werken. Er zijn duidelijke voordelen om het huidige beheerprogramma up te graden naar een moderne uitvoering met een koppeling met kaarten. Eén integraal programma voor alle beheervelden. De komende tijd worden de mogelijkheden hiervan in beeld gebracht en is de insteek om te kiezen voor hetzelfde programma als de gemeente Heumen. 3. UITVOERING MEERJARENPLAN 5

6 A. Voorbereiding onderhoudswerkzaamheden Uitgangspunten / stand van zaken Na het vaststellen van het Wegenbeheerplan is invulling gegeven aan het structureel en planmatig wegonderhoud, waarbij de meerjarenplanning van het plan als leidraad is gehanteerd. Een planning van de wegen en onderhoudsmaatregelen per planjaar. Ook zijn de kleine / plaatselijke gebreken ( klein onderhoud ) aangepakt, die bij de weginspectie waren geconstateerd. De jaarlijkse voorbereiding en begeleiding van de onderhoudswerkzaamheden zijn voor een groot deel in eigen beheer uitgevoerd (afdeling Samenleving - Team Openbare Ruimte). Werkzaamheden zoals; detailopnames van de ernst en omvang van de schade, vaststellen van de onderhoudsmaatregelen, doorlopen aanbestedingsprocedure, communicatie met de bewoners en toezicht op de uitvoering van de werkzaamheden. Een extern adviesbureau heeft geassisteerd bij het opstellen van de noodzakelijke (werk)bestekken en zo nodig meegedacht over de uiteindelijke maatregelen. De gemeente beschikt niet over de software voor het maken van de bestekken, waardoor de inzet hiervoor van marktpartijen onvermijdelijk is. Bij de voorbereiding is ook gekeken naar de overige onderhoudsbehoeften in de betreffende weg (straat). Integraliteit is nagestreefd, de insteek is om zoveel mogelijk werkzaamheden te combineren uit het oogpunt van (kosten)efficiëntie en om de overlast voor de bewoners te beperken. Hieruit zijn bijvoorbeeld wegwerkzaamheden gecombineerd met rioolwerkzaamheden. Geen grootschalige rioolreconstructies, maar wel plaatselijke herstel- en verbetermaatregelen aan de riolering. De onderhoudswerkzaamheden (bestekken) zijn in samenwerking met het Inkoopbureau noorden midden Limburg aanbesteed. Dit heeft meestal geresulteerd in een meervoudig onderhandse aanbesteding, waarbij 3 tot 5 aannemers waren uitgenodigd voor het uitbrengen van een inschrijving. Ook zijn er werkzaamheden in samenwerking met de gemeente Heumen voorbereid en aanbesteed. Bevindingen -De voorbereiding en toezicht van de onderhoudswerkzaamheden nemen de nodige tijd in beslag. Gelet op de overige werkzaamheden binnen het team Openbare Ruimte is de inpassing hiervan niet altijd eenvoudig. Echter gezien de lokale bekendheid, betrokkenheid en financiële voordelen heeft het de voorkeur om deze werkzaamheden in eigen beheer uit te voeren. -Bij een omvangrijk en/of complex technisch werk is de assistentie van een adviesbureau bij de voorbereiding onontbeerlijk. Dit om te komen tot een goed bestek, met alle benodigde documenten, waarmee de juridische risico s bij een aanbesteding worden verkleind. -De tot op heden toegepaste wijze van aanbesteden heeft voldaan. De aanbestedingen hebben niet geleid tot juridische procedures of gelijksoortige problemen. Conclusie / aanbeveling De voorbereidingswerkzaamheden en het toezicht op de werkzaamheden vergen de nodige tijd en geeft wel eens spanning met de planning van de overige werkzaamheden. De werkzaamheden uitvoeren in eigen beheer heeft duidelijke voordelen en heeft dan ook de voorkeur, zie ook kopje Bevindingen. Bij tijdsdruk of complexiteit van de materie kan worden teruggevallen op een extern adviesbureau. De assistentie van een dergelijk bureau zal dan voornamelijk bestaan uit de inbreng van specifieke kennis en het opstellen van de aanbestedingsdocumenten. Binnen de (jaar)budgetten voor het onderhoud is hier rekening mee gehouden. Het aanbesteden van de werkzaamheden vergt de nodige tijd en kosten. Als efficiëntieslag kan er op dit terrein gekeken worden naar gemeentelijke samenwerking. Dit in de vorm van gezamenlijke bestekken of aanhaken bij bestaande raamcontracten. Daar waar dit mogelijk was, is dit gedaan. Gelet op de voordelen hiervan, moet hiervoor permanent aandacht zijn. 6

7 B. Onderhoudswerkzaamheden Uitgangspunten / stand van zaken De meerjarenplanning in het Wegenbeheerplan is zoveel mogelijk gevolgd. Bij een aantal wegen is er wel geschoven met het tijdstip van uitvoering (planjaar). Hierbij is of wordt de uitvoering afgestemd op werkzaamheden door derden of bouwactiviteiten in de betreffende straat. Zo is de aanpak van de Mortel opgeschoven in verband met de bouwontwikkeling van het terrein van de voormalige gemeentewerf. Bevindingen -Bij het opstellen van de Wegenbeheerplan in 2011 heeft er een optimalisatie plaats gevonden van de meerjarenplanning. Hierbij is de rekenkundig bepaalde basisplanning afgestemd op de overige onderhoudsbehoefte binnen de gemeente (integraliteit), de mogelijkheid van clustering van de werkzaamheden, afstemming bouwactiviteiten en andere ruimtelijke ontwikkelingen (maatwerk). Desondanks is er bij een aantal wegen toch nog geschoven met het planjaar van uitvoering en zijn enkele wegen zelfs doorgeschoven naar de volgende planperiode. Zoals de Groesbeekseweg, die nu in combinatie met de verkeersmaatregelen wordt onderhouden. -Het is niet gelukt om alle wegen te voorzien van een conserveringslaag in 2014 (oppervlaktebehandeling). Deze werkzaamheden worden alsnog in 2015 uitgevoerd. -Bij het optimaliseren van de basisplanning zijn er ook diverse maatregelen bijgesteld, zowel de soort als de omvang ervan. Maatregelen die beter aansluiten op de functie en het gebruik van een weg en/of clustering tot een logisch geheel. -De kwaliteit van het geleverde werk voldoet aan de eisen. Bij de uitvoering en nazorg zijn er geen noemenswaardige problemen naar voren gekomen. De werken zijn naar behoren opgeleverd en afgerond. Conclusie / aanbeveling De aard en mate van het onderhoud wordt in eerste instantie objectief en rekenkundig bepaald, dit op basis van de CROW-systematiek. Om onder andere desinvesteringen te voorkomen is het optimaliseren van de basisplanning noodzakelijk, dit met gemeentelijke (lokale) kennis en inzicht. Hierbij mogen de uitganspunten en doelstellingen van de systematiek niet uit het oog worden verloren. De optimalisatie moet leiden tot een verantwoorde en werkbare meerjarenplanning toegespitst op de gemeentelijke situatie, zowel technisch als financieel en integraliteit. C. Communicatie bewoners Uitgangspunten / stand van zaken De werkzaamheden en de bijbehorende verkeersmaatregelen zijn gepubliceerd in het huis aan huisblad De Maasdriehoek en op de gemeentelijke website. Daarnaast zijn de direct aanwonenden en overige belanghebbenden schriftelijk geïnformeerd, zo ook de spoedeisende hulpdiensten. Bedrijven of andere bezoekerstrekkende instellingen worden vooraf persoonlijk benaderd. Ten tijde van de daadwerkelijke uitvoering is er voor de bewoners een vast aanspreekpunt bij de gemeente en aannemer beschikbaar. Dit voor het stellen van vragen over de werkwijze en de exacte planning van de werkzaamheden. Is het onderhoud meer ingrijpend of is er sprake van enige vorm van herinrichting dan worden de bewoners en belanghebbenden meer betrokken en geïnformeerd. Zo nodig worden er bewonersbijeenkomsten georganiseerd en is er bij de planvorming ruimte voor interactie. Bevindingen De wijze van communicatie werkt naar behoren. De bewoners worden niet overvallen met de werkzaamheden en maken gebruik van de mogelijkheid om in contact te treden. Eventuele 7

8 problemen zijn in overleg opgelost of tot aanvaardbare proporties gebracht. Het komt voor dat bewoners verzoeken om gewenste aanpassingen in hun straat te combineren met de onderhoudswerkzaamheden. Dit meestal in de vorm van geringe fysieke aanpassingen, zoals het verbeteren van een parkeervak of inrit, het verbeteren van de afwatering of aandacht voor de locatie van een lichtmast. Verbeteringen in algemene zin, dan wel met een individueel belang. Met deze verzoeken is kritisch omgegaan en het nut en de noodzaak is getoetst, evenals de financiële consequenties ervan. Reële en haalbare verzoeken zijn ingepast bij de onderhoudswerkzaamheden. Een praktisch en constructief samenspel tussen bewoner en de gemeentelijke toezichthouder. Conclusie / aanbeveling Wijze van communiceren en informatieverstrekking handhaven. Blijven openstaan voor klachten en suggesties van de bewoners. Deze inbreng positief benaderen en oplossingsgericht denken en handelen, wel realistisch en de financiële consequenties niet uit het oog verliezen. 4. FINANCIËLE PARAGRAAF Uitgangspunten / stand van zaken In het raadsvoorstel van het Wegenbeheerplan is er een doorkijk gemaakt naar het verloop van de hoogte van de voorziening Rationeel wegbeheer, de financiële bron voor het structureel en planmatig wegonderhoud. In onderstaand overzicht is dit geprognostiseerd bedrag en het daadwerkelijke saldo van de voorziening aangegeven, eind jaar 2014 ( ). Planjaar Geprognosticeerde saldo Voorziening Rationeel Wegbeheer 31 december Daadwerkelijk saldo Voorziening Rationeel Wegbeheer 31 december Verschil Bevindingen De hoogte van de voorziening is ruim positief, groot De verklaring hiervoor is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan het feit dat er in de afgelopen planperiode diverse wegen en werkzaamheden om redenen zijn uitgesteld (zie ook hoofdstuk 3B). In onderstaand overzicht zijn de betreffende wegen / werkzaamheden aangegeven, aangevuld met het voor nu ingeplande jaar van uitvoering. Wegen / Geraamde Reden uitstel onderhoud Ingepland werkzaamheden kosten Groesbeekseweg onderzoek verkeersmaatregelen doorgaand verkeer 2015 Groesbeek. Heumensebaan onderzoek verkeersmaatregelen doorgaand verkeer 2015 Groesbeek. Kadeweg uitvoering dijkversterking waterschap n.i.p. Kanaalweg uitvoering dijkversterking waterschap n.i.p. Mortel uitvoering afstemmen op bouwontwikkeling 2015 voormalige gemeente werkplaats Conserveren door weersomstandigheden 2015 totaalkosten Zoals in het overzicht staat aangegeven worden de meeste uitgestelde wegen en werkzaamheden in 2015 aangepakt. Zodra er meer bekend is over de exacte uitvoering en het tijdstip van de dijkversterking in Mook, worden de Kadeweg en Kanaalweg ingepland. Naar verwachting komt hier meer duidelijkheid over in

9 Rekening houdend met de uitgestelde werkzaamheden is het verschil nog steeds positief, groot ca De reden hiervan is hoogstwaarschijnlijk meerledig, zoals: de mate van daadwerkelijke degeneratie van de verhardingen, efficiency bij de voorbereiding, de wijze van aanbesteden, gunstige aanneemsommen (inschrijvingen), goed toezicht en begeleiding van de werkzaamheden. Daar komt bij dat een wegenbeheerplan en de daarbij behorende financiële paragraaf gezien moet worden als een document op macroniveau (hoofdlijnen). Waarbij er voor meerdere jaren een zo goed mogelijke inschatting wordt gedaan naar de onderhoudsbehoefte en de benodigde financiële middelen om de wegen in stand te houden. De verdere exacte uitwerking op projectniveau kan leiden tot andere resultaten en/of afwegingen. Afgaand op de afgelopen planperiode (tot 2014) zijn de gereserveerde bedragen in de meerjarenplanning afdoende geweest voor het wegonderhoud. Hierbij dient opgemerkt dat de hoogtes van de budgetten alleen toereikend zijn voor het in stand houden van de wegen en niet voor periodiek groot onderhoud of rehabilitatie. Het betreft de onderkant van het wegonderhoud. Bij de voorbereiding en uitvoering van de werkzaamheden is ook aandacht geschonken aan verzoeken en klachten van de bewoners en aanvullende zaken zoals afwatering, aansluitingen op aangrenzende verhardingen en particuliere percelen, zie ook hoofdstuk 3C. Deze welhaast onvermijdelijk zaken leiden tot bijkomende kosten. Op basis van de daadwerkelijke uitgaven lijken deze (meer)kosten te passen binnen de beschikbare budgetten (ramingen). Dit leidt er misschien tot de conclusie dat deze budgetten te hoog zijn aangehouden. Dit is echter niet het geval. Bij de voorbereiding van de werkzaamheden wordt geregeld geworsteld met het beschikbare budget voor een weg of wegvak, zoals die in de meerjarenplanning is opgenomen. Voor een goed eindresultaat is het geregeld noodzakelijk om over te gaan tot een bredere en/of diepgaandere aanpak. De hiervoor genoemde bijkomende kosten spelen hierbij ook een rol. Dat dit alles nagenoeg past binnen de beschikbare budgetten is deels toe te schrijven aan de invulling van het wegbeheer binnen de gemeentelijke organisatie. Aangezien de voorbereidende werkzaamheden en het toezicht zoveel mogelijk in eigen beheer worden uitgevoerd, zijn er minder kosten voor externe adviesbureaus. Daarnaast wordt getracht om de werken slim aan te besteden, waardoor er aanbestedingsvoordelen zijn behaald. Werken met een voor aannemers aantrekkelijke omvang, de juiste selectie van de aannemers en zorgen voor voldoende concurrentie. Conclusie / aanbeveling Op basis van het financiële overzicht en de bevindingen zijn er geen redenen om zaken op dit terrein aan te passen. Het hogere saldo van de voorziening Rationeel Wegbeheer is positief voor de financiering van de aankomende onderhoudsperiode van de wegen. Hierbij dient wel de kanttekening geplaatst te worden dat de onderhoudsbehoefte is afgestemd op het in stand houden van de wegen, een minimale invulling van het wegonderhoud. 5. ALGEMENE CONCLUSIE / AANBEVELING De evaluatie van het Wegbeheer in de jaren 2012 tot en met 2014, vormgegeven in deze notitie, is op hoofdlijnen en niet uitputtend. Echter biedt het voldoende inzicht in de achterliggende periode van wegbeheer in de gemeente Mook en Middelaar. Het Wegenbeheerplan zelf en de daadwerkelijke invulling van het wegonderhoud heeft zijn nut bewezen. De onderhavige wegen zijn planmatig aangepakt en de restlevensduur is weer (aanzienlijk) verlengd. Dit alles zonder financiële en juridische problemen. Door niet jaarlijks het volledige Wegenbeheerplan te laten actualiseren wordt geld bespaard. Gelet op de draagkrachtige ondergrond binnen de gemeente, het overzicht op het wegenareaal en de beperkte verkeersbelasting op de gemeentelijke wegen is dit verantwoord. Hierbij is het wel van belang dat men alert blijft op de betrouwbaarheid van de gegevens en planningen. Als er behoefte is 9

10 aan een actualisatie dan moet dat dan ook gebeuren, zonder enige terughoudendheid. Als conclusie kan gesteld worden dat de planperiode van vijf jaar van het Wegenbeheerplan (tot en met 2016) te lang was om voldoende aansluiting te houden met de daadwerkelijke onderhoudsontwikkeling van de wegen. Het uit de pas lopen van het meerjarenplan kan ook leiden tot financiële onzekerheden. Met de (tussentijdse) actualisatie is dit recht getrokken en heeft de werkwijze van het wegonderhoud binnen de gemeente gefunctioneerd. Resumé Aanbevelingen: - Wegenonderhoud is een dynamisch proces en vraagt om maatwerk. Het blind volgen van een meerjarenplanning moet worden voorkomen. Indien er onzekerheid ontstaat over de actualiteit en betrouwbaarheid ervan, moet er worden ingegrepen. Het ligt het meest voor de hand om dit te doen met een algehele actualisatie van het Wegenbeheerplan. Voor de planperiode van het nieuwe Wegenbeheerplan kan op voorhand al rekening worden gehouden met een eerdere actualisatie. - Structurele aandacht voor gemeentelijke samenwerking op het gebeid van wegonderhoud, zo mogelijk verder uitbreiden. Hierbij denken aan de (werk)onderdelen: advisering, opstellen bestekken en aanbesteding. - Oriënteren op een modern, integraal en geografisch ingericht beheersysteem. Dit gelet op de ontwikkelingen in het beheer van de openbare ruimte en de geografische dominantie hierbij. - Wegen waarvan het onderhoud wordt uitgesteld en/of doorgeschoven naar een nieuwe planperiode moeten in beeld zijn en blijven. Noot: Deze wegen zijn opgenomen in de nieuwe Meerjarenplanning. 10