*Z00FB0D9F3E* documentnr.: INT/C/15/18051 zaaknr.: Z/C/15/18517

Transcriptie

1 *Z00FB0D9F3E* documentnr.: INT/C/15/18051 zaaknr.: Z/C/15/18517 Raadsvoorstel Onderwerp : Beheerplan Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas , herziening 2015 Datum college : 10 november 2015 Portefeuillehouder : G.M.P. Stoffels Afdeling : Openbare Werken Commissie : Ruimte Contactpersoon : J. Hoeijmakers adres : jos.hoeijmakers@cgm.nl Telefoonnummer : 695 In te vullen door de griffie Nummer raadsvoorstel : Datum commissie : 30november 2015 Agendapunt commissie : 4 Datum raad : 14 december 2015 Agendapunt raad : Samenvatting voorstel Ter vaststelling wordt aangeboden de herziening 2015 van het Beheerplan Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas Deze herziening is noodzakelijk in verband met de recente overname (uitbreiding) van het restant van de Kraaijenbergse Plassen. Uitdrukkelijk wordt vermeld dat dit dus geen nieuwe ruimtelijke visie betreft, maar uitsluitend betrekking heeft op uitbreiding van het beheersgebied. De ontwikkelingen in het beheer, die al sinds jaren gemeengoed zijn, worden gecontinueerd. Daarnaast zijn de financiële consequenties van het beheer in beeld gebracht. Voorstel besluit a) de herziening 2015 van het beheerplan Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas vast te stellen; b) het structureel benodigde onderhoudsbudget met ingang van 1 januari 2017 te verhogen met maximaal ; c) het komende jaar te benutten voor het sluiten van huur-, pacht- en of koopovereenkomsten om daar waar mogelijk de kosten van onderhoud terug te dringen; d) bij de kadernota 2017 het daadwerkelijk benodigde onderhoudsbudget opvoeren evenals de inkomsten uit de pacht- huur- en koopovereenkomsten. Financiële consequenties De financiële consequenties van het beheer van de Kraaijenbergse Plassen worden bekostigd uit het budget Onderhoud Kraaijenbergse Plassen. Wettelijk kader en beleidskader - Gemeentewet - Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) - Financiële verordening gemeente Cuijk Overeenkomst gemeente en Smals Bouwgrondstoffen B.V. 1

2 Communicatie en participatie Op de voor raadsstukken gebruikelijke wijze. Toelichting op het voorstel Inleiding In de vergadering van 28 september 2009 heeft u het Beheerplan Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas vastgesteld. Op 12 mei 2014 heeft u ingestemd met de tussentijdse evaluatie van dit plan. Deze evaluatie werd u aangeboden omdat uw raad elk beleids- of beheerplan gedurende de zittingsperiode van de raad, dus eenmaal per 4 jaar, wenst te evalueren. Het voornoemde beheerplan heeft betrekking op het beheer/stimulering van de natuurontwikkeling op de oevers van de Kraaijenbergse Plassen, voor zover het eigendom van de gemeente Cuijk betreft. Zoals u bekend zal zijn is de gemeente na voltooiing van de ontgronding in 2015 eigenaresse van het water en de ingerichte oevers geworden. Vrij recent zijn de laatste percelen formeel overgedragen aan de gemeente. Daarmee heeft de gemeente de beschikking over ruim 420 ha water en 180 ha oevers (exclusief water en oevers van de Stichting Het Brabants Landschap). Met de ontgronder is afgesproken, en in de overeenkomst vastgelegd, dat het beheer van deze oevers zal plaatsvinden volgens een gezamenlijk op te stellen beheerplan. Daarom is in 2009 een nieuw beheerplan opgesteld met een globale visie voor de komende 25 jaar en een specifieke visie voor de eerste 10 jaar. Smals Bouwgrondstoffen B.V. heeft indertijd haar goedkeuring aan dit beheerplan verleend. Met de uitbreiding van water en oever dient dus ook het beheerplan geactualiseerd te worden. Niet met betrekking tot het beleid maar meer met betrekking tot het onderhoudsbudget. Door de uitbreiding moet de gemeente meer oevers beheren en onderhouden. Dus hogere onderhoudskosten. Het indertijd vastgestelde beheerplan voor de natuurontwikkeling rondom plassen is iets voor de lange termijn. Daarom is er aan de vastgestelde lange termijnvisie niets veranderd. Uit de evaluatie over het bestaande beheer tot nu toe, die in de rapportage (bijlage 1) is opgenomen, valt ook op te maken dat het uitgevoerde beheer van de afgelopen jaren in grote lijnen conform het beheerplan is uitgevoerd en dat er geen ingrijpende wijzigingen van doelstellingen of beheersmaatregelen nodig zijn. Wel wordt voorgesteld om bij sommige beheergroepen het beheer iets aan te scherpen. De aanbevelingen zijn wel meegenomen in deze herziening. De natuur ontwikkelt zich op een goede manier hetgeen geconcludeerd kan worden uit een toename van bijzondere vogels zoals de Roerdomp en de Nijlibis en de aanwezigheid van struweelvogels in de natuurontwikkelingsgebieden. Verder is er sprake van toename van vlinders en libellen. Ook de bever is inmiddels in de plassen gesignaleerd. Al met al tekenen dat we goed op weg zijn om het streefbeeld, dat als doel is gesteld, te bereiken. Omdat het beheerplan uitgaat van een streefbeeld in 2030 zal het beheer tot die tijd regelmatig geëvalueerd moeten worden en zo nodig ook moeten worden bijgesteld. 2

3 Iets wat we op grond van gemaakte afspraken in de overeenkomst met de ontgronder, de afgelopen jaren ook steeds gedaan hebben. Naast het natuurbeheer is in het beheerplan ook het beheer en onderhoud van de recreatieve voorzieningen op en langs de plassen opgenomen. Daarbij valt het op dat met name de intensief gebruikte oevers, zoals zandstranden, surfoevers, aanlegoevers en dergelijke relatief duur zijn in beheer en onderhoud. Ook het onderhoud van (fiets)paden en parkeervoorzieningen, de infrastructuur van het plangebied, vergt de komende jaren de nodige investeringen. In bijlage 8.1 en 8.2 van het beheerplan (bijlage 1) is een kostenoverzicht opgenomen voor het groenbeheer en voor overige kosten. Met name deze laatste kosten zijn bedoeld voor het onderhoud van infrastructurele werken, het vervangen van straatmeubilair, het plaatsen en onderhouden van toiletvoorzieningen en het opruimen van zwerfafval. Voor het onderhoud van de groenvoorzieningen rondom de plassen worden de kosten geraamd op afgerond Voor het onderhoud van de overige elementen is afgerond nodig. Totaal komen de geraamde onderhoudskosten uit op Op grond van ervaringen uit het verleden en gebaseerd op een recente aanbesteding van het onderhoudsbestek denken wij dit bedrag naar beneden te kunnen bijstellen tot Al met al een verhoging van het huidige budget ad met Dit is een voorlopige raming. Voorlopig omdat: a) in verband met de recente aanleg van oevers en voorzieningen er in het eerste jaar na de overname geen extra onderhoudskosten noodzakelijk zullen zijn maar eerst vanaf b) door het in gebruik geven van oevers aan derden de onderhoudskosten structureel verlaagd moeten kunnen worden. Te denken valt aan het in exploitatie geven van het zandstrand aan de Heeswijkse Plas, het verpachten van oevers aan de exploitanten van aangrenzende campings e.d.. Ook de verkoop van onrendabele restpercelen kan bijdragen in het structureel verlagen van de onderhoudskosten. Het komende jaar (2016) willen wij dan ook benutten om uit te zoeken welke percelen en / of oevers er verkocht of verhuurd kunnen worden. Zodra hierover overeenkomsten zijn gesloten kan het onderhoudsbudget verlaagd worden. Bij de kadernota 2017 zou dan concreet kunnen worden aangegeven welk onderhoudsbudget er vanaf 2017 en volgende jaren benodigd is. Voorgestelde beslissing(en) met argumenten en afwegingen Het beheer van een dergelijke gebied, bestaande uit recreatieve voorzieningen en natuurontwikkeling, kost veel geld. Getracht moet worden, een inspanningsverplichting die wij ons zelf opleggen, om de kosten te drukken door daar waar mogelijk natuurlijke grazers in te zetten en door oevers in exploitatie aan derden te geven. Totdat dit geregeld is zal het onderhoud uitgevoerd moeten worden volgens het vastgestelde beleid en op grond van afspraken uit het verleden (overeenkomst gemeente/smals). In deze overeenkomst is namelijk afgesproken dat de gemeente haar verworven eigendommen goed zal onderhouden volgens een gezamenlijk vast te stellen beheerplan en dat de kosten van het onderhoud in principe betaald worden uit de afdrachten die de ontgronder in het verleden aan de gemeente betaald heeft. 3

4 Daarnaast is in de overeenkomst afgesproken dat elke 2 jaar een evaluatie wordt uitgevoerd om na te gaan of de doelstelling die we gezamenlijk ten aanzien van de natuurontwikkeling voor ogen hebben, gehaald kunnen worden. Zo niet dan moet het beheer tussentijds bijgesteld worden. Dergelijke evaluaties hebben wij steeds ter instemming aan uw raad voorgelegd. Laatstelijk in Tot nu toe zijn we op een goede manier bezig om deze doelstelling te halen. Daarom stellen wij u voor de herziening 2015 van het beheerplan Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas vast te stellen. Omdat naar verwachting het eerste jaar na overname de onderhoudskosten minimaal zullen zijn kan naar onze mening deze aanpassing van het onderhoudsbudget uitgesteld worden tot het dienstjaar (begroting 2017) De tussenliggende periode zal gebruikt worden om overeenkomsten met derden te sluiten waardoor de kosten van onderhoud kunnen worden teruggebracht naar een aanvaardbaar niveau. Uitvoering, risico s en evaluatie Het onderhoud van de oevers langs de Heeswijkse Plas en langs plas 1 tot en met 4 van de Kraaijenbergse Plassen is recent voor meerdere jaren openbaar aanbesteed. Bij deze aanbesteding is al rekening gehouden met een mogelijke uitbreiding van het te onderhouden gebied tegen het overeengekomen prijspeil. De verwachting is dat eerst vanaf 2017 onderhoud noodzakelijk zal zijn. Maximaal zal extra benodigd zijn maar door oevers in exploitatie te geven, gronden te verkopen of te verhuren kan dit bedrag naar beneden bijgesteld worden. Bij kadernota 2017 zullen wij aangeven hoeveel er concreet in 2017 moet worden bijgeraamd. Overige politiek relevante informatie Met de overdracht van water en oevers is er een einde gekomen aan de grootschalige ontgrondingen in Cuijk. Tegelijker tijd is de gemeente eigenaresse geworden van vele hectares water en oevers. Oevers die onderhouden moeten worden en uiteindelijk moeten uitdijen tot de gewenste situatie in Daarvoor is onderhoud en tussentijds bijsturing noodzakelijk. Een continue proces waarvoor dan ook de noodzakelijke financiële middelen en menskracht beschikbaar moeten zijn. Deze ontwikkeling is ingezet met de keuze van inrichting voor de diverse oevers, waarbij wij ons hebben laten leiden door de voorwaarden in de ontgrondingsvergunningen van de provincie en het ruimtelijke beleid dat van toepassing is verklaard op dit ontgrondingsgebied. Daarom is het totale plassengebied in feite in drie functies verdeeld. Extensieve recreatie ten noorden van de plassen en rondom Linden. Intensieve recreatie in het gebied Dommelsvoort en natuurontwikkeling ten westen van de plassen en rondom plas 5. Dit zal ook altijd leidend zijn bij een verdere recreatieve ontwikkeling van het plassengebied. Het voorliggende beheerplan geeft aan hoe we de gebieden voor extensieve recreatie en natuurontwikkeling moeten gaan beheren. Daarnaast geeft het beheerplan inzicht in het onderhoud en de daarmee gepaard gaande kosten van de gebieden waarop de intensieve recreatie plaatsvindt. 4

5 Conclusie Al met al ontwikkelen de Kraaijenbergse Plassen en Heeswijkse Plas zich conform de doelstellingen die in het verleden zijn vastgelegd. Recreatieve ontwikkelingen ten noorden van de Heeswijkse Plas, nabij Linden en t.z.t. in Dommelsvoort. Extensieve recreatie ten noorden van de plassen en ten zuiden van Linden. Natuurontwikkeling in de westelijke helft van de plassen. Een gebied waar het goed toeven is. Bijlagen Beheerplan Kraaijenbergse Plassen; Raadsbesluit; Overige bijlagen; n.v.t. Burgemeester en wethouders van Cuijk, drs. R.H.M.A. Rongen secretaris mr. W.A.G. Hillenaar burgemeester 5