DVLO 2.1 DOELEN. A. Een procesgerichte aanpak van leren. Takenblad Leer-/Examentaak Didactisch portfolio CAM en HAO KERNDOELEN

Transcriptie

1 Takenblad DVLO 2.1 Leer-/Examentaak Didactisch portfolio CAM en HAO DOELEN KERNDOELEN Realiseert een krachtige leeromgeving gericht op welbevinden, betrokkenheid en verbondenheid met aandacht voor de heterogeniteit binnen de groep vanuit een muzische, creatieve en levensechte grondhouding. Bereidt observatie en evaluatie voor, individueel en indien nodig in team. Creëert een positief leefklimaat voor alle leerlingen in de groep en op school. Beheerst de verworven kennis en vaardigheden met betrekking tot vakdidactiek wendt deze aan op een geïntegreerde manier. Leergierigheid: zoekt actief naar situaties om de eigen competentie te verbreden of verdiepen. Zin voor samenwerking: werkt samen met anderen op een respectvolle manier aan eenzelfde taak. TOETSDOELEN A. Een procesgerichte aanpak van leren Motiveren waarom het belangrijk is om binnen het beoordelen van onderwijskwaliteit ook aandacht te besteden aan het proces (naast aanpak en effect) dat zich binnen in een kind afspeelt. Verwoorden wat we verstaan onder welbevinden en met eigen voorbeelden aangeven via welke ingrepen we het welbevinden kunnen verhogen of hoog houden. Verwoorden wat we verstaan onder betrokkenheid en met eigen voorbeelden aangeven via welke ingrepen we de betrokkenheid kunnen verhogen of hoog houden. Via observatie en in overleg met de klasmentor een analyse maken van de betrokkenheid van twee individuele leerlingen en van hieruit ingrepen ontwikkelen om de betrokkenheid te verhogen of hoog te houden, deze uitvoeren en er kritisch op reflecteren. Vanuit een betrokken houding een krachtige leeromgeving creëren voor elk kind in de klas met het oog op het creëren van kansen om nog meer intense mentale activiteit bij leerlingen te zien en te benutten. Verwoorden wat elke betrokkenheidsverhogende factor betekent in functie van het creëren van een krachtige leeromgeving, minimum vier toepassingen in de klaspraktijk formuleren, uitvoeren, hierop reflecteren en alternatieven tot bijsturen formuleren. (De verschillende betrokkenheidsverhogende factoren zijn: een positief klasklimaat, aanpassing aan de mogelijkheden, werkelijkheidsnabijheid, activiteit, expressie, samen leren en leerlinginitiatief) Minimum één didactische activiteit uitwerken volgens het ZILL-leerplanconcept en hierbij motiveren op welke manier aan de harmonische ontwikkeling van het kind wordt gewerkt. Odisee BALO Campus Waas Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas T +32(0) geert.vanbuynder@odisee.be 1 / 11

2 Kritisch reflecteren op de demo-didactische ZILL-activiteit en hierbij constructieve alternatieven formuleren. (Deze doelstelling geldt niet voor HAO-studenten). B. Uitdieping differentiatie Vanuit observatie minimum vier concrete voorbeelden rond differentiatie aanbrengen en hierbij verschillende ingangen voor afstemming verwoorden (o.a. ontwikkelingsniveau, behoefte aan instructie, talenten, individueel tempo), hierover kritisch reflecteren en minstens vier alternatieven formuleren. C. Uitdieping evalueren om te leren Aangeven op welke manier evaluatie bijdraagt aan en ingrijpt op het leerproces en welke plaats feedback, feed-up en feed-forward hierin innemen. Verschillende vormen van evaluatie benoemen, verwoorden wat ze inhouden en vanuit minimum drie eigen concrete voorbeelden/toepassingen komen tot kritische reflectie en het formuleren alternatieven om te komen tot evalueren om te leren. D. Uitdieping leren leren Binnen de eigen stagecontext nagaan welke acties ondernomen worden wat betreft leren leren, hierover kritisch reflecteren en eventuele alternatieven formuleren. VERWACHTE VOORKENNIS Inzichten verworven binnen Opvoedkundige Wetenschappen 1 en 2. EVALUATIE Niveau: de student werkt deze taak uit op doorgroei niveau en bewijst dat door: Kennis en inzichten te interpreteren, te hanteren en kritisch te evalueren Vaardigheden geïntegreerd toe te passen Standaardprocedures flexibel aan te wenden in een wisselende context met enige autonomie Stimuleren van collectieve resultaten Criteria: De evaluatie van het OPO DVLO 2.1 bestaat uit een mondeling examen met schriftelijke voorbereiding en een zelfevaluatie. De schriftelijke voorbereiding van het mondeling examen wordt door de student, met de doelen en toetscriteria (zie bijlage) voor ogen, opgemaakt in de vorm van een didactisch portfolio. Je brengt dit dan uiteraard ook mee naar het mondeling examen. In onderstaand stappenplan geven we een aantal richtlijnen en minimumvereisten mee. didactisch portfolio mag zowel digitaal als analoog opgemaakt worden. Dit

3 Het mondeling examen telt mee voor 70% van het totaal van de evaluatie van het OPO DVLO 2.1. Het evaluatierooster met uitgeschreven evaluatiecriteria voor didactisch portfolio en mondeling examen: in bijlage. De student evalueert zichzelf op de toetsdoelen aan de hand van criteria die in overleg worden opgesteld (30% van het totaal van de evaluatie van OPO DVLO2.1). De aanzet voor de zelfevaluatie in overleg tussen studenten en docenten tijdens de les rond evalueren om te leren. De docenten verwerken de input van de studenten tot een helder evaluatierooster en communiceren dit via Toledo. De georganiseerde feedbackmomenten maken deel uit van de formatieve procesevaluatie. Het is de bedoeling dat jullie met deze feedback rekening houden bij het verder uitwerken van jullie portfolio. Deze taak telt voor 70% mee in de beoordeling van het totaal van OPO DVLO 2.1 (30% zelfevaluatie). Tweede zittijd: Na EP1 kan de student feedback vragen tijdens het daarvoor voorziene feedbackmoment (zie jaarkalender) in functie van het hernemen in EP3. PRAKTISCHE ORGANISATIE OPO DVLO 2.1: Didactisch portfolio Startdatum: CAM: 19 september 2017 en HAO: 26 september 2017 Einddatum: mondeling examen (zie examenkalender) Indiendatum zelfevaluatie en didactisch portfolio: mondeling examen (zie examenkalender)): Klik om een datum in te voeren. Teamwerk: / Tijdsbesteding: 50 uren (incl. begeleide werkmomenten tijdens de lessen en incl. observatie en uitwerking in de stageklas) Begeleiding: Verantwoordelijke lectoren: 2BALOA en HAO: Jonatan De Geest (jonatan.degeest@odisee.be) en 2BALOB: Ruth Van Uytvanck (ruth.vanuytvanck@odisee.be). STAPPENPLAN Je werkt een didactisch portfolio uit waarin je systematisch en doelgericht observaties, realisaties en reflecties en inspirerende literatuur verzamelt. We geven hierbij een aantal minimumverwachtingen en richtlijnen mee, maar jullie hebben de vrijheid om deze aan te vullen met persoonlijke ideeën, extra voorbeelden, inspirerende artikels, onderwijsonderzoek, met als doel het realiseren van de toetsdoelen (aftoetsing op het mondeling examen). Wanneer we vragen naar concrete toepassingen, is het niet de bedoeling dat je deze naast je didactische stage gaat uitwerken, maar wel dat je deze bewust integreert en hierop reflecteert. A. Een procesgericht aanpak van leren Op 22 september (voor HAO zelf te kiezen moment en plaats) observeer je in een didactische context. Je maakt hierbij gebruik van de observatievragen die je terugvindt op Toledo. Je voegt

4 een persoonlijke neerslag van jouw observaties toe aan je didactisch portfolio. De vorm waarin je observaties samenbrengt kies je zelf (bv. mindmap, visualisatie, tekst, ). Je observeert twee leerlingen telkens twee keer, telkens gedurende minimum één lesuur (elk lesuur een andere leerling, zorg ervoor dat je leerlingen twee keer tijdens een ander leergebied observeert) en je gebruikt hiervoor de Leuvense Betrokkenheidsschaal (zie bijlage takenblad). Je maakt per leerling een analyse in verband met de betrokkenheid. Je bespreekt jouw observaties en analyses met jouw mentor. Je voegt deze uitgeschreven observaties en analyses toe aan jouw didactisch portfolio Je verzamelt gedurende jouw observaties, participerend lesgeven, didactische stage of vanuit literatuur concrete voorbeelden van hoe je aan een krachtige leeromgeving kan werken via betrokkenheidsverhogende factoren. Je voegt deze concrete voorbeelden toe aan jouw didactisch portfolio. Je werkt zelf minimum vier toepassingen uit in je klaspraktijk waarin je bewust werkt aan het hoog houden of verhogen van de betrokkenheid van de leerlingen in je klas. - Je vertrekt telkens vanuit meerdere betrokkenheidsverhogende factoren. Je geeft aan welke betrokkenheidsverhogende factoren je integreerde en motiveert waarom je die keuze maakte (baseer je hiervoor bv. op observaties rond betrokkenheid). - Je reflecteert kritisch op elke uitgevoerde toepassing en formuleert alternatieven. - Binnen jouw vier toepassingen verwachten we dat je minimum een hoekenwerk, contractwerk of speldidactiek uitwerkt. - Je voegt de voorbereidingen en reflecties toe aan je didactisch portfolio. Je werkt minimum één didactische toepassing uit volgens het ZILL-leerplanconcept (studenten die op een ankerschool stage lopen waar ze al met het ZILL-leerplanconcept werken, werken uiteraard alle didactische toepassingen uit via dit leerplanconcept). Deze didactische toepassing kan één van de vier toepassingen zijn die hierboven gevraagd worden. Je voegt deze voorbereiding toe aan jouw didactisch portfolio. Tijdens één van de geplande contactmomenten (zie planning Toledo) participeren jullie aan een demo van een project dat we uitwerken volgens het ZILL-leerplanconcept. Je reflecteert op deze demo-activiteit en formuleert een aantal constructieve alternatieven. Je voegt deze reflectie toe aan je didactisch portfolio. (Deze deelopdracht geldt niet voor HAO-studenten). B. Uitdieping differentiatie Je verzamelt gedurende jouw observaties, participerend lesgeven, didactische stage of vanuit literatuur minimum vier concrete voorbeelden van differentiatie en geeft aan welke ingang voor afstemming je hierbij waarneemt (o.a. ontwikkelingsniveau, behoefte aan instructie, talenten, indvidueel tempo). Je reflecteert hier kritisch op en formuleert minimum vier alternatieven. Je voegt deze concrete voorbeelden en reflecties toe aan jouw didactisch portfolio.

5 Je brengt deze uitgeschreven voorbeelden mee naar het contactmoment rond differentiatie op 8/11/17 (CAM) of 5/12/17 (HAO). C. Uitdieping evalueren om te leren Je verzamelt gedurende jouw observaties, participerend lesgeven of didactische stage minimum drie concrete voorbeelden van evaluatie en geeft aan over welke manier van evalueren het gaat. Je reflecteert hier kritisch op en formuleert eventueel alternatieven om te komen tot evalueren om te leren. Je voegt deze concrete voorbeelden (bv. toets, opdrachtfiche, woordrapport, ) en reflecties toe aan jouw didactisch portfolio. D. Uitdieping leren leren Je bevraagt bij je mentor welke acties op klas- en schoolniveau ondernomen worden rond leren leren. Je voegt deze informatie toe aan jouw didactisch portfolio. Je reflecteert hier kritisch op en tracht vanuit literatuur minstens twee aanbevelingen voor de klas en de school te formuleren inzake leren leren.

6 Bijlage 1: De Leuvense Betrokkenheidsschaal voor leerlingen 1 1 LAEVERS, F.; De Leuvense Betrokkenheidschaal voor leerlingen. Leuven: CEGO; 2004, P. 20

7 Bijlage 2: Evaluatierooster didactisch portfolio (inhoudelijk) A/-- - = DEEL 1: EEN PROCESGERICHTE AANPAK VAN LEREN AANPAK/EFFECT/PROCES in het bespreken van concrete voorbeelden, naast aanpak en effectkenmerken, vooral aandacht besteden aan proceskenmerken. expliciteren waarom het belangrijk is in het leerproces, naast aanpak en effect, ook aandacht te besteden aan het proces van leren. OBSERVATIE EN ANALYSE BETROKKENHEID Grondig en concreet uitgeschreven aan de hand van Leuvense betrokkenheidsschaal Heldere en kernachtige analyse BETROKKENHEIDSVERHOGENDE FACTOREN IN FUNCTIE VAN KRACHTIGE LEEROMGEVING Concrete voorbeelden Motivatie factoren in functie van verhogen van betrokkenheid Expliciet linken van concrete voorbeelden aan verhogen van intense mentale activiteit Correct gebruik van terminologie rond welbevinden en betrokkenheid (bv. betrokkenheidsverhogende factoren, intense mentale activiteit, ) 2 A/-- (< 8/20) Afwezig of onvolledige/foutieve uitwerking; - (8 9/20) gedeeltelijk foutieve inhoudelijke uitwerking; = (10 11/20) oppervlakkig en/of weinig gestructureerd uitgewerkt. Inhoudelijk zijn er geen fouten, maar diepgang en/of duidelijke structuur ontbreken; + (12 13/20) het geheel is inhoudelijk correct uitgewerkt. Er is een duidelijke structuur en voldoende diepgang. De student geeft aanzetten tot kritische reflectie en/of legt verbanden tussen verschillende inhouden. De student kan originele, doordachte voorbeelden geven. De student kan linken leggen met de praktijk; ++ (14/20 of meer) excellente uitwerking: inhoudelijk correct uitgewerkt. De student

8 EIGEN TOEPASSINGEN IN DE PRAKTIJK Meerdere betrokkenheidsverhogende factoren verwerkt binnen elke toepassing Motivatie van keuze van betrokkenheidsverhogende factoren, gelinkt aan observaties rond betrokkenheid Kritische reflectie op elke uitgevoerde toepassing Zinvolle en kritisch opbouwende alternatieven Minimum hoekenwerk, contractwerk, speldidactiek uitgewerkt DIDACTISCHE TOEPASSING VAN ZILL-LEERPLANCONCEPT Motivatie op welke manier ZILL-leerplanconcept vorm krijgt binnen de didactische toepassing Expliciet linken van ZILL-leerplanconcept aan de harmonische ontwikkeling van een kind binnen een procesgerichte aanpak. REFLECTIE OP DEMO-DIDACTISCHE ZILL-ACTIVITEIT Kritisch-opbouwende reflectie Concrete alternatieven heeft extra bronnen geraadpleegd. De student geeft blijk van een kritische blik. Hij/zij legt verbanden tussen verschillende inhouden en kan ook linken leggen met de praktijk. Student kan originele, eigen voorbeelden geven. We zouden het als docent niet beter kunnen

9 DEEL 2: UITDIEPING DIFFERENTIATIE Minimum vier concrete voorbeelden beschrijven Correcte toepassing van terminologie rond differentiatie op de aangehaalde voorbeelden (bv. Individualiseren-differentiatie, verschillende ingangen tot differentiatie, ) Vanuit kritische reflectie bij geobserveerde differentiatiemethodieken minimum vier alternatieven formuleren DEEL 3: UITDIEPING EVALUEREN OM TE LEREN Correcte toepassing van terminologie rond evaluatie (bv. Proces- /productevalutie, summatieve en formatieve evaluatie, feebackfeedforward, feedup) Linken van breed evalueren aan een procesgerichte aanpak van leren Kritische reflectie bij concrete voorbeelden rond evaluatie DEEL 4: UITDIEPING LEREN LEREN Kritische reflectie bij beleid rond leren leren op ankerschool (klasen schoolniveau). Minstens twee kritisch-opbouwende aanbevelingen inzake leren leren vanuit geraadpleegde literatuur. ALGEMEEN Correct gerefereerd naar bronnen Extra bronnen geraadpleegd naast aangeboden bronnen Zinvolle persoonlijke aanvullingen bij gegeven opdracht Originele invalshoeken ALGEMEEN BESLUIT:

10 Bijlage 3: Evaluatierooster didactisch portfolio (algemeen) Naam student:... Klas 1BALOA 1BALOB 1BALOC 1HAO 2BALOA 2BALOB 2HAO 3BALOA 3BALOB 1HAO EVALUATIEROOSTER voor mondelinge taken EXCELLENT GOED VOLDOENDE ONVOLDOENDE STRUCTUUR INHOUD VERSLAG: talig Alle onderdelen van de taak zijn op een herkenbare wijze aanwezig. De aandacht van de luisteraar wordt gevat. Vorm en presentatie sluiten aan bij de inhoud en dragen bij tot de beluisterbaarbaarheid van de tekst. De meeste onderdelen van de taak zijn op een herkenbare wijze aanwezig. De aandacht van de luisteraar wordt gevat. Vorm en inhoud sluiten meestal aan bij de inhoud en dragen over het algemeen bij tot de beluisterbaarheid van de tekst. Er is een structuur maar niet steeds herkenbaar vanuit de taak. De luisteraar wordt zonder te veel afleiding door de tekst geloodst. De tekst is verstaanbaar in de huidige vormgeving. Bijna geen enkele structuur aanwezig op een herkenbare wijze. Er is geen logische richting en logische achterliggende structuur. De vormgeving van de tekst schiet tekort en verwart de luisteraar. Grondige behandeling van het onderwerp: getuigt van grondig onderzoek, zinvolle selectie en persoonlijke verwerking van materiaal. Vaktaal wordt correct en zinvol gehanteerd en geïntegreerd. Voorbeelden en details verrijken de tekst en zijn functioneel ingepast. Goede behandeling van het onderwerp: meestal is het onderzoek grondig, de selectie zinvol en de verwerking van materiaal is meestal persoonlijk verwerkt. Vaktaal wordt meestal correct en zinvol gehanteerd en geïntegreerd. Documentatie en materiaal zijn meestal functioneel ingepast. Weinig diepgaande behandeling van het onderwerp: geen grondig onderzoek, de persoonlijke verwerking van de inhoud is net voldoende maar te algemeen. Vaktaal wordt voldoende correct maar niet altijd zinvol gehanteerd en geïntegreerd. Documentatie en materiaal zijn aanwezig maar niet altijd functioneel ingepast. Beperkte behandeling van het onderwerp: de inhoud beantwoordt niet aan de opdracht. Te veel is letterlijk overgenomen zonder persoonlijke verwerking. Vaktaal wordt niet correct en niet zinvol gehanteerd en Mondeling verslag is talig uitstekend verzorgd: heldere en begrijpelijk geformuleerde zinnen door een actieve en persoonlijke formulering in een mooi samenhangende tekst met verbindingswoorden en verwijswoorden. De zinnen zijn gevarieerd en creatief. Volledig correcte uitspraak, grammaticaal correcte zinnen en zakelijk register. Mondeling verslag is talig verzorgd: meestal in heldere en begrijpelijk geformuleerde zinnen door een actieve en persoonlijke formulering in een meestal samenhangende tekst met verbindingswoorden en verwijswoorden. De zinnen zijn meestal gevarieerd en creatief. Overwegend correcte uitspraak, grammaticale correctheid en zakelijk register. Mondeling verslag is talig voldoende verzorgd: algemeen gezien in heldere en begrijpelijk geformuleerde zinnen in een min of meer samenhangende tekst. De zinnen klinken eerder mechanisch dan vloeiend. Een aantal uitspraakfouten, fouten tegen grammaticale correctheid en zakelijk register maar algemeen gezien nog voldoende. Mondeling verslag is talig onvoldoende verzorgd. Er is geen eenheid van afwerking: zinnen zijn niet helder en begrijpelijk geformuleerd en de tekst is niet samenhangend.de zinnen klinken onnatuurlijk en onsamenhangend. De

11 geïntegreerd. Het tekstdoel of thema is niet duidelijk. De luisteraar dient te veel te veronderstellen: documentatie of materiaal ontbreken of zijn niet functioneel. luisteraar dient te veel moeite te doen om de tekst aan elkaar te knopen. Te veel uitspraakfouten, fouten tegen grammaticale correctheid en zakelijk register en daardoor onvoldoende.